Ανία

[ntinoula]

Ανία

Στη Σοβιετική Ένωση πριν λίγα χρόνια, όταν μεσουρανούσε ο υπαρκτός σοσιαλισμός, σ' ένα εργοστάσιο κάθε μέρα οι εργάτες φορούσαν την ομοιόμορφη φόρμα τους κι έπιαναν τη δουλειά. Ίση μεταχείριση, ίσες ευκαιρίες. Το εργοστάσιο έβγαζε βίδες. Κανείς δε γνώριζε ακριβώς γιατί. Στο τελικό στάδιο το προϊόν δεν έβγαινε από το εργοστάσιο, έπεφτε σε μυστικό χυτήριο και το "νέο" μετάλλευμα έμπαινε ξανά στον κύκλο παραγωγής. Το κράτος έδινε δουλειά και ψωμί στο λαό τρώγοντας τα σωθικά του. Ο λαός δεμένος, χέρια-πόδια, με μάτια κλεισμένα γύριζε το απάνθρωπο μαγγανοπήγαδο της καθημερινής ανίας.

Ίσως πιο πολύ αυτή να γκρέμισε, έτσι αναπάντεχα, την άσειστη αυτοκρατορία.

Η ιστορία, βέβαια, ούτε αρχίζει ούτε σταματά εδώ. Σημερινοί μελετητές αποδίδουν την κατάρρευση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας στην νευρωτική ανία των υπηκόων της.

Στις βιομηχανοποιημένες σημερινές κοινωνίες η μακρά ανεργία των νέων και η πρόωρη συνταξιοδότηση των ωρίμων, δημιουργούν μια χρόνια ανία, που ξεσπά σε πράξεις αλόγιστης βίας ή βαρύθυμης απραξίας.

Ο Dostoyevsky και ο Baudelaire, γράφει ο Ευδοκίμωφ, έλεγαν ότι ο κόσμος θα χαθεί, όχι εξαιτίας των πολέμων, αλλ' απ' αυτή την ανυπόφορη γιγαντιαία ανία, όταν από το χασμουρητό, μεγάλο όσο και ο κόσμος, θα βγει ο διάβολος.

Ο άνθρωπος αρρωσταίνει από ανία και όχι μόνο όταν δε δουλεύει. Καμιά φορά και το αντίθετο. Οι ακατανόητες επιθέσεις με εκρηκτικά φανερώνουν αυτή τη σκοτεινή πλευρά του σύγχρονου παγκοσμιοποιημένου οικονομικού θαύματος. Ίσως, όπως έχει γραφεί, "η χειρότερη κατάσταση από τη μη επίτευξη των στόχων είναι να τους πετύχει κανείς όλους". Μόνο που τότε θα φταίνε οπωσδήποτε οι στόχοι.

Τα αδιέξοδά μας είναι μεταφυσικά και δεν μπορούμε να ξεφύγουμε με φυσικές διεξόδους.

Ο άνθρωπος, που είναι "μοναδικός στην τάση του να ανιά", ζητά να γλυτώσει από το καθημερινό κάτεργο. Αλλά, όπως γράφει ο Εξυπερύ στη "Γη των ανθρώπων", "το κάτεργο δε βρίσκεται εκεί που δίνονται κασμαδιές. Δεν υπάρχει υλική φρικαλεότης. Το κάτεργο βρίσκετ' εκεί που δίνονται κασμαδιές, που δεν έχουν νόημα".

Στο εργοστάσιο της πρώην Σοβιετικής Ενώσεως, το αίσθημα φρίκης, που δημιουργείται, δεν προέρχεται από τη ρουτίνα της εργασίας, πράγμα που συμβαίνει με τις περισσότερες εργασίες και τους τρόπους που βγάζουμε τελικά το ψωμί μας, αλλά επειδή πρόκειται για μια εργασία άχρηστη. Ένα ψέμα, που στήριζε την απάτη του Κόμματος.

Στην πραγματικότητα η ανία γεννιέται απ' τα πολλά ψέματα που έχει πει ο καθένας στον εαυτό του, απ' τις ατέλειωτες δικαιολογίες, που επιστρατεύει, για να γυαλίζει το είδωλό του. Γι' αυτό και οι πιο ανιαροί συνομιλητές είναι αυτοί που συνεχώς για κάτι δικαιολογούνται.

Από την άλλη μεριά, όσο πιο καλοστημένη είναι η εικόνα του εαυτού μας, τόσο πιο στενό και απομονωμένο το κελί της αυτοφυλάκισής μας. Η εισόρμηση της ανίας αναπόφευκτη.

Στα γερμανικά η ανία αποδίδεται με τη λέξη Langweile, που σημαίνει κατά λέξη "μεγάλο χρονικό διάστημα", χωρίς παρελθόν και δίχως μέλλον, που δημιουργεί απελπισία και αποστροφή, σ' ένα χρόνο κενό και ακίνητο.

Αλλά η ανία, αίσθημα διαχρονικό και πανανθρώπινο, δε φαίνεται να προκαλείται τόσο από εξωτερικές καταστάσεις. Αυξάνει όσο ο άνθρωπος φεύγει απ' αυτό που "οφείλει" και ρίχνεται ακράτητος σ' ό,τι "επιθυμεί". Ύστερα έρχεται ο κορεσμός, η πλήξη, για να εξελιχθεί σε "άκαρπη θλίψη".

Στα πνευματικά βιβλία κι αγωνίσματα η ανία συγγενεύει με το πρώτο από τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα, την ακηδία. Ίσως και να γεννιέται απ' αυτή, την αφροντισιά, τη χρόνια αμέλεια, τη μακριά απροετοιμασία, την αποθάρρυνση, τη "χυδαία μελαγχολία".

Η ακηδία ναρκώνει και παροπλίζει τις δυνάμεις της ψυχής και ύστερα ξεσηκώνει εναντίον της όλα μαζί τα άλλα πάθη. Γι' αυτό απ' όλα είναι το βαρύτερο. Έπειτα ο νους σκοτίζεται, επειδή ο σκοτασμός του, όπως λέει ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος, προέρχεται από την οκνηρία και την ανελεημοσύνη.

Ας το καλοεξετάσουμε, οι δύο αυτές αιτίες ίσως να ευθύνονται ουσιαστικά και για την αυξανόμενη ανία του πολιτισμένου κόσμου, που τις ευνοεί.

Στον τόπο όπου ανθίζει η προσπάθεια για την προσέγγιση του θελήματος του Θεού και την προσφορά στο συνάνθρωπο, είναι δύσκολο να φυτρώσουν τα βασανιστικά ζιζάνια της ανίας. Οι εντολές για την αγάπη στο Θεό και στον άνθρωπο δεν φανερώνουν μόνο το δρόμο για να κερδίσουμε τη μέλλουσα ζωή, αλλά και για να ζήσουμε αληθινά δημιουργικά, να ευτυχήσουμε στην παρούσα, όπως περίτρανα καταφαίνεται στη ζωή των αγίων.

Τη λύση του δράματος της ανίας, που εμφανίζεται και όταν τίποτε εξωτερικό δεν τη δικαιολογεί, δεν μπορούμε τελικά να την περιμένουμε απ' έξω. Από μέσα μας φωτίζουμε τα εξωτερικά πράγματα, ακόμη και τα πιο μαύρα.

Από την ψυχή μας μπορούμε να μάθουμε γιατί αξίζει ο καθένας μας να κοπιάζει, να ελπίζει, να ζει.

Ύστερα έχουμε να καταθέσουμε πρώτοι εμείς το ένα ή τα πολλά τάλαντά μας στην τράπεζα της χάριτος του Θεού και να κρατάμε τις λαμπάδες μας αναμμένες από τη φλόγα της Θείας Αγάπης.

Πηγή: http://www.xfd.gr/B8874F8F.el.aspx

[eortologio_gr]

Ανία λοιπόν είναι το θέμα - αδυνατώ (όσο και αν το θέλω) να σχολιάσω ή να πάρω θέση αν πρώτα δεν πάρει θέση η εισηγήτρια του θέματος ntinoula.

Παρά ταυτα το συσχετίζω όμως με την πλουτοκρατία και την ευχάριστη και ανέμελη διαβίωση όπου σε ένα πρόσφατο σχετικά εργο όταν ρωτάν τον σβατζενέγκερ που παίζει το ρόλο του Ρώσου αστυνομικου πως αυτοί ξεπερνούν τα προβλήματα της ανίας και την κατάθλιψης που ξεπηδά απο αυτή ο σβατζ απαντά λακωνικά "βότκα"

Αραγε η φυγή απο την ανία της πραγματικότητας μπορεί να γίνει μόνο με την λήθη ??? Πιθανώς και ναι. Γι'αυτό άλλωστε τα ναρκωτικά στην Ολλανδία και Ισπανία είναι νόμιμα.

Φταίει ο μπιγκ μπραδερ ? Φταιει η έρμη η φτώχια μας ? Δεν ξέρω.

Αλλά μήπως και η διαρκής εσωτερική ενδοσκόπιση και καταφυγή στο ανώτερο "άλλο" δεν είναι μια διαφυγή απο την πραγματικότητα ?

Μηπως αν τελικά μετέχουμε ενεργά στο γίγνεσθαι - το όποιο γίγνεσθαι - αποκτουμε διέξοδο στην ανία που στην ουσία είναι αποτέλεσμα μιας μηδενιστικής τακτικής που αναπόφευκτα καταλήγει στην αυτοκτονία ???

Είναι λύση η προσσευχή ??? Είναι λύση το κλείσιμο μέσα σε τέσσερεις τοίχους και η αναζήτηση επαφής με το "άλλο" εκει ψηλά ???

Μήπως κάτι δεν πάει καλά ??? Μήπως μας λείπει η πραγματική επαφή με τον πλησίον ???

Η γνώμη μου είναι οτι αυτή είναι η λύση και όχι ο αυτοαποκλεισμός.

Αναμένω την εισηγήτρια να λάβει θέση και θα επανέλθω....

[Iosif]

Ζητώ συγγνώμη, εάν βιάστηκα κάπως να απαντήσω, πριν από την ntinoula.

Χρειάζεται η δική μας ενεργή συμμετοχή και βοήθεια στα όποια προβλήματα τού συνανθρώπου μας, αλλά χρειάζεται ΕΠΙΣΗΣ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ προς τον Θεό.
Κάθε πράγμα, πρέπει να γίνεται στην ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΩΡΑ.
Χωρίς προσευχή προς τον Θεό, ο άνθρωπος είναι πνευματικά και εσωτερικά ΑΠΟΔΥΝΑΜΩΜΕΝΟΣ, και συνεπώς δεν μπορεί να βοηθήσει ΣΩΣΤΑ ούτε τον εαυτόν του, και φυσικά ούτε και τους άλλους.

[paroikos]

Ζητώ συγγνώμη, εάν βιάστηκα κάπως να απαντήσω, πριν από την ntinoula.

Χρειάζεται η δική μας ενεργή συμμετοχή και βοήθεια στα όποια προβλήματα τού συνανθρώπου μας, αλλά χρειάζεται ΕΠΙΣΗΣ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ προς τον Θεό.
Κάθε πράγμα, πρέπει να γίνεται στην ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΩΡΑ.
Χωρίς προσευχή προς τον Θεό, ο άνθρωπος είναι πνευματικά και εσωτερικά ΑΠΟΔΥΝΑΜΩΜΕΝΟΣ, και συνεπώς δεν μπορεί να βοηθήσει ΣΩΣΤΑ ούτε τον εαυτόν του, και φυσικά ούτε και τους άλλους.

Συμφωνώ απόλυτα Ιωσήφ!!!! Ότι οι άνθρωποι βοηθιούνται αν τους συμπαρασταθούμε. Γιατί ελεημοσύνη, κατά τους Πατέρες, δεν είναι μόνο να δωσεις 10 ευρω σε κάποιον που έχει ανάγκη, αλλά ελεημοσύνη είναι και όταν συμπαραστέκεσαι σε κάποιον με έναν παρηγορητικό λόγο.

Ο μακάριος Γέροντας π. Γεώργιος Καρσλίδης, μάλιστα, έλεγε να μηην προτομάμαι τις επισκέψεις σες σπίτια που έχουν χαρές, αλλά σε σπίτια που έχουν πόνο. Κι αυτό ελεημοσύνη είναι

[Iosif]

Ο άνθρωπος είναι ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ύπαρξη. Δηλαδή επιθυμεί να έχει ΚΟΙΝΩΝΙΑ, δηλαδή ΣΧΕΣΗ, με άλλα πρόσωπα.
Μέσα στα άλλα πρόσωπα ( με τα οποία ο άνθρωπος επιθυμεί να έχει κοινωνία, σχέση ), περιλαμβάνονται οι άλλοι άνθρωποι ΚΑΙ ΕΠΙΣΗΣ Ο ΘΕΟΣ.
Εάν η σχέση τού ανθρώπου ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΕΙ ΜΟΝΟ προς τους άλλους ανθρώπους, και δεν επεκταθεί ΚΑΙ προς τον Θεό, τότε δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα στην ζωή τού ανθρώπου.
Δηλαδή ο άνθρωπος ΠΡΕΠΕΙ να έχει σχέση με τους άλλους ανθρώπους ΚΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΘΕΟ.

[paroikos]

Ο άνθρωπος είναι ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ύπαρξη. Δηλαδή επιθυμεί να έχει ΚΟΙΝΩΝΙΑ, δηλαδή ΣΧΕΣΗ, με άλλα πρόσωπα.
Μέσα στα άλλα πρόσωπα ( με τα οποία ο άνθρωπος επιθυμεί να έχει κοινωνία, σχέση ), περιλαμβάνονται οι άλλοι άνθρωποι ΚΑΙ ΕΠΙΣΗΣ Ο ΘΕΟΣ.
Εάν η σχέση τού ανθρώπου ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΕΙ ΜΟΝΟ προς τους άλλους ανθρώπους, και δεν επεκταθεί ΚΑΙ προς τον Θεό, τότε δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα στην ζωή τού ανθρώπου.
Δηλαδή ο άνθρωπος ΠΡΕΠΕΙ να έχει σχέση με τους άλλους ανθρώπους ΚΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΘΕΟ.

Συμφωνώ απόλυτα αλλά έθιξα μόνο την μία παράμετρο, γιατί αγαπητέ μου Ιωσήφ υπάρχουν κάποιοι από μας που ρίχνουν 2, 20,200 ευρώ σε κάποιον φτωχό που βλέπουν έξω από την εκκλησία και τσιγγουνεύονται για δυο λόγο παρηγοριάς προς τον συγγενή, τον γείτονα, τον φίλο που περνάει ζόρια και νομίζουμε ότι είμαστε και ελεήμονες!!!!

[Iosif]

Υπάρχει μία ΠΟΛΥ ΛΑΘΟΣ ιδέα μέσα την κοινωνία, που λέει ότι πρέπει να ασχολούμαστε ΜΟΝΟ με τους άλλους ανθρώπους, και όχι με τον Θεό.
Ο ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ τού ανθρώπου ΜΟΝΟ στους άλλους ανθρώπους, είναι ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΣ για τον ίδιο τον άνθρωπο.

Δυστυχώς, στην εποχή μας, πρέπει να διευκρινίζουμε ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΥΤΟΝΟΗΤΑ !

[ntinoula]

"(...)Στον τόπο όπου ανθίζει η προσπάθεια για την προσέγγιση του θελήματος του Θεού και την προσφορά στο συνάνθρωπο, είναι δύσκολο να φυτρώσουν τα βασανιστικά ζιζάνια της ανίας.(...)"

"(...)Στην πραγματικότητα η ανία γεννιέται απ' τα πολλά ψέματα που έχει πει ο καθένας στον εαυτό του, απ' τις ατέλειωτες δικαιολογίες, που επιστρατεύει, για να γυαλίζει το είδωλό του. (...) Από την άλλη μεριά, όσο πιο καλοστημένη είναι η εικόνα του εαυτού μας, τόσο πιο στενό και απομονωμένο το κελί της αυτοφυλάκισής μας. Η εισόρμηση της ανίας αναπόφευκτη.(...)"

Ποιος είπε ότι πρέπει να κλειστούμε στους τέσσερις τοίχους; Η επαφή με τον συνάνθρωπο είναι παραπάνω από αναγκαία. Δυστυχώς όμως ακόμα και σ'αυτή την επαφή, αν την έχουμε, συνήθως βάζουμε ανάμεσα σε μας και τον άλλο τον εγωισμό μας. Αυτό το μεγάλο εγώ κυριαρχεί παντού. Είμαι με τον άλλο και σκέφτομαι το πόσο καλός είμαι εγώ ή τι αφορά το δικό μου συνφέρον. Ακόμα και να βοηθήσω κάποιον, το κάνω για αυτοϊκανοποίηση και να νιώσω ότι είμαι κάτι παραπάνω ίσως απ'τους άλλους.

Κι εδώ χρειάζεται η βοήθεια του Θεού. Είμαστε ανίσχυροι, αδύναμοι αλλά ταυτόχρονα φίλαυτοι και εγωιστές. Δεν μπορώ να έχω ολοκληρωμένη αγάπη προς τον συνάνθρωπο αν δεν αγαπώ το Θεό, θα είναι ιδιοτελής. Θα αγαπώ, όποιον με αγαπά, όποιον αναγνωρίζει την αξία μου, όποιος μου φέρεται καλά, όποιος ... Ουσιαστικά γίνεται ένα πάρε δώσε, δεν είναι αληθινή αγάπη.

Κανείς δεν είπε να απομονωθούμε. Μάλλον είναι καιρός να προσφέρουμε...