Επιστολή-κατάθεση ψυχής σε Μοναχό της Ερήμου

[npanagou]

Σεβαστέ Πατέρα …………

Ευλογείτε

Πάντοτε είχα μια δυσκολία να εκφρασθώ γραπτώς,. Αυτή γίνετε μεγαλύτερη τώρα που απευθύνομαι για πρώτη φορά σε μια Σεβάσμια ασκητική μορφή. Είναι μια πρωτόγνωρη πράξη γεμάτη αμηχανία και πλημμυρισμένη από αμέτρητο σεβασμό . Τι να γράψω εγώ σ΄ένα Πρωταθλητή του πνεύματος και της προσευχής. Στόχος και όραμά μου κάθε χρόνο είναι, να τρέξω μια βδομάδα κοντά σας επισκεπτόμενος το Άγιο Όρος. Η αναζήτηση και η συζήτηση με έναν πρωτοπόρο της αρετής δεν είναι εύκολη υπόθεση. Αν το κατορθώσεις να σου διαθέσει λίγο από τον χρόνο του θεωρείς τον εαυτό σου πολύ τυχερό και ευλογημένο.
Ξεκινώντας με το καράβι από την Ουρανούπολη τα πάντα αλλάζουν μέσα μου.
Κατεβαίνοντας όμως σ΄ένα αρσανά η αλλαγή αυτή έχει πλήρως συντελεστεί. Ο τσιμεντένια προβλήτα είναι για μένα ο προθάλαμος μιας άλλης ζωής.
Κάθε δρασκελιά στην ανηφόρα προς το Ησυχαστήριο η την Σκήτη είναι ένα τεράστιο βήμα στην αιωνιότητα.
Κάθε στροφή του ανηφορικού κακοτράχαλου μονοπατιού που είναι χαραγμένο στα άγρια βράχια , ελαφραίνει το σώμα σου. Η ψυχή σου και το πνεύμα σου αποκτά οντότητα. Εδώ εξουδετερώνονται οι φυσικοί νόμοι(Νεύτωνα).Εδώ στο Περιβόλι της Παναγιάς ισχύουν οι Θεϊκοί νόμοι .Εδώ το φθαρτό και υλικό σώμα χάνει την βαρύτητα του. Δίνει την πραγματική διάσταση του ανθρώπου και αναδεικνύει το πνεύμα και την ψυχή ως κυρίαρχο στοιχείο. Η ψυχή σου θέλει να ανέβει ψηλά ,να εκτοξευθεί στον επιβλητικό Άθωνα. Ανηφορίζοντας το μονοπάτι το βάρος του σώματος μου έχει μηδενιστή .Χάνομε σε κόσμους πνευματικούς. Κάτω ακούγεται το απόηχο από τα κύματα της γαλαζοπράσινης θάλασσας που κτυπά λυσσασμένα στις βραχώδεις ακτές της ερήμου.
Αγκομαχώντας από την ανηφόρα, έχεις ξεχάσει τα υλικά αγαθά, χάνεις τα επίγεια από μελωδίες σου έρχονται μηνύματα αιώνιας ζωής. Σε περιβάλει κατανυκτική ατμόσφαιρα και ψάχνεις για πνευματική τροφή. Εδώ είναι το φυτώριο και πνευματικό εργαστήριο της Χριστιανοσύνης, όπου αν είσαι τυχερός μπορεί να συναντήσεις χαλκέντερους αγωνιστές της πίστεως και ταπεινούς καλόγερους.
Αν ποτέ ο Θεός αποφάσιζε να κατέβει στην γη μόνο εδώ θα μπορούσε να έλθει. Η ελπίδα μου μεγαλώνει. Εδώ που λείπει η άνεση ,η εγκοσμίκευση, εδώ περπατά το πνεύμα, εδώ περπατούν Θεόμορφοι άνθρωποι που έχουν υποτάξει την ψυχή τους και έχουν νεκρώσει το σώμα τους.
Στους μικρούς ναούς των Ησυχαστηρίων η παρακολούθηση μιας ολονύκτιας λειτουργίας αποτελεί ξεχωριστεί εμπειρία. Το φως του κεριού που κτυπά πάνω στο οστεωμένο πρόσωπο του Μοναχού φαντάζει σαν πίνακας ενός μεγάλου ζωγράφου. Έκδηλη και άμεση γίνεται η επιθυμία σου να γίνει ο πνευματικός σου. Έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη σου . Έχει κερδίσει την ψυχή σου.
Η συνάντηση μαζί σας είναι μια υπέροχη εμπειρία, είναι μια υπέρβαση. Μια ανεξήγητη ευωδιά σε περιλούζει και ένα ανέλπιστο θαύμα έχει συντελεστεί μέσα σου. Η ψυχή σου γεμίζει παρηγοριά και ελπίδα.
Η απλόχερη και αγόγγυστη φιλοξενία που προσφέρατε απλόχερα στους συνοδοιπόρους μου και σε μένα ήταν Ευλογία και δώρο Θεού. Η συζήτηση μαζί σας, βοήθησε στο να απορροφούν οι διψασμένες ψυχές μας την στερημένη πνευματική τροφή που τόσο λείπει στις μέρες μας. Αλήθεια πόσο ψηλά είναι ο πήχης για τα ρεκόρ σας; Και πόσο χαμηλά το αφήνεται να δείχνει από ταπεινότητα, μια από τις μεγαλύτερες αρετές που διέπουν τον μοναχισμό. Η άοκνος και συνεχής προσευχή σας, ο καθημερινός βιασμός του σώματος σας, ο χωρίς τελειωμό αγώνας σας, διακόπτεται από εμάς τους κοσμικούς κάνοντας το προσκύνημα μας η την περιήγηση ανάλογα με τον κάθε ένα.
Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που με θυμηθήκατε και μου στείλατε το υπέροχο βιβλίο.

Με Εκτίμηση και Σεβασμό

Ασπάζομαι την Δεξιά σας

[agiooros]

Σε ευχαριστούμε για την κατάθεση ψυχής.
Να σε αξιώσει η Παναγιά μας να ξανά πας στο Περιβόλι της.

[petrosathonas]

Δημήτρη
το διάβασες αυτό;

[Dimitris39]

Δημήτρη
το διάβασες αυτό;

Κάτι μου θυμίζει Πέτρο ....
Συγκλονιστικό ειναι
Βάλε Παναγία μου το χερι σου να πανε όλα καλα εσυ γνωρίζεις τι εννοώ

[dionysisgr]

Αδερφε ωραια η επιστολη, παρολο που κρυβει εντονο, πλην προφανως ακουσιο,
νεοπλατωνικο στοιχειο φυσικης και οχι αποκεκαλυμμενης θεολογιας,
με το φθαρτο σωμα, και την "αφθαρτη"ψυχη, που πεταει μακρια απο το "κακο" σωμα, σε υψη νοητα.

Ας μην ξεχναμε οτι το σωμα αυτο το αγιασε και το θεωσε ο Χριστος,
με το οποιο ενωθηκε αχωριστα και Σταυρωθηκε για να το σωσει.

Ας σκεπτομαστε ορθοδοξα και οχι νεο-πλατωνικα. Θελει λιγο προσοχη.

Περαν αυτου, εαν ειναι πραγματικη η επιστολη, και εφτασε σε χερια μοναχου-ασκητη-ερημιτη,
τον καψατε τον ανθρωπο στην κυριολεξια.

Δεν στελνουμε ουτε για αστειο, τετοιες επιστολες, καθοτι ειναι ο καλυτερος τροπος για να καταστεψουμε
εναν ανθρωπο που αγωνιζεται στην μονωση για την σωτηρια του, και την σωτηρια του συμπαντος κοσμου.

Εχει που εχει αβυσσο φυσικη κατω απο τα ποδια του, να τον ριξουμε και στην αβυσσο της κενοδοξιας;

Φρασεις οπως αυτες που αναφερονται ως αποθεωση του ασκητου, με ευωδιες, με πρωταθλητες του πνευματος, και αλλα,
ειναι βελη φαρμακερα, απο αγαπη και σεβασμο μεν, αλλα θανατηφορα δε, οσον αφορα το πνευματικο αγωνα του μοναχου.

Ο νοων νοειτω. Αυτα τα σκεφτομαστε, αλλα δεν τα γραφουμε και δεν τα λεμε ποτε σε ανθρωπο που ασκειται κατα Θεον,
και δη κατα μονας.

Εαν ειναι συγγραφικο δοκιμιο, σαν τα παλαβα που γραφω εγω, αλλαζει το θεμα,
ειναι πολυ ωραιο και συγχαιρω ιδιαιτερα.

Οποτε αγνοηστε τα παραπανω περι κενοδοξιας κλπ.

Εαν ομως ειναι πραγματικη επιστολη, τοτε αδελφε/η, τον εκαψες τον ανθρωπο..

Οχι ετσι, δεν γραφουμε ποτε ετσι σε ανθρωπους του Θεου.

Μην με παρεξηγησεις, δεν θελω να σε κακολογησω, αλλα ειναι λεπτα θεματα αυτα.

Ουτε παμε ποτε σε οσιο Γεροντα, η αλλο προσωπο πνευματικο να πουμε, ζητω, μπραβο τι αγιος που εισαι!!!

Θελει προσοχη.

Η κολακεια στα πνευματικα, και με την καλυτερη διαθεση να γινει, ειναι θανατος και φαρμακι για τον αγωνιζομενο.

[vasilisalt]

Διονύση το μικρό μου μυαλό φρονεί πως γενικώς έχεις δίκιο.
Γενικώς δεν χρειάζονται υπερβολές.

Προσοχή όμως μην πάμε και στο αντίθετο άκρο!
Μια καλή κουβέντα όλοι την θέλουν(με)...
Όλοι την χρειάζονται...

Και δεν νομίζω να έχει πέσει σε ΄΄πρωτοετή΄΄ ασκητή νεανίζοντα...

Μου έχει τύχει να μου έχει κάνει ΄΄καλό΄΄ μοναχός του Α.Ο., να νιώθω πολύ πολύ υποχρεωμένος
και να μη ξέρω πως ΄΄να βγάλω την υποχρέωση΄΄...
Δεν μπορούσα να είμαι τσιγκούνης και στα λόγια...

[aposal]

Μου έχει τύχει να μου έχει κάνει ΄΄καλό΄΄ μοναχός του Α.Ο., να νιώθω πολύ πολύ υποχρεωμένος
και να μη ξέρω πως ΄΄να βγάλω την υποχρέωση΄΄...

Με προσευχή

[dionysisgr]

Bασιλη, το ευχαριστω ειναι οπως το λεει ο Αποστολος.
Να κανουμε προσευχη για τον ευεργετουντα ημας.

Επειδη ο πνευματικος πολεμος, διοτι περι αυτου προκειται, ειναι πολυ λεπτο ζητημα,
και ολα κερδιζονται και χανονται πανω στο νημα της ταπεινωσεως
αλλα και της αυτοσυνειδησιας οτι ειμαστε γη και σποδος,
αυτες οι καλες κουβεντες ειναι προς ζημια,
οταν λεγονται φανερα και επι προσωπω.

Μπορουμε να τα λεμε κατ΄ιδιαν, σε αλλους, οτι ευεργετηθηκαμε,
να φανερωνουμε την αγαπη μας, τον σεβασμο μας, διακριτικα, σεμνα,
αλλα περαν τουτου ουδεν. Δεν πιπιλαμε τον αλλον, οτι ειναι το ενα και το αλλο..

Δεν μπορεις να πηγαινεις στον χ,ψ ασκητη, Ιερεα, γεροντα, κλπ, και να του λες καταμουτρα ας πουμε,
οτι εισαι μεγας, εισαι αγιος, ευωδιαζεις, φερε τον Θεο κατω να Τον δουμε και αλλα τινα.

Για ονομα του Θεου, Γεροντικο και αλλα βιβλια δεν εχουμε διαβασει;

Τον καταστρεφεις, και οσο και εαν ειναι εμπειρος, τον βαζεις σε πνευματικο μπελα. Γιατι κατι μενει παντα.

Eδω παλια στις ερημους τρεχανε οι ασκητες, μολις βλεπανε κοσμο, να γλυτωσουνε, να σωθουνε,
οχι να τους λεγανε και κολακειες, εκει παθαινανε αμοκ οι ανθρωποι, καθως αυτο θεωρειται τελεια καταστροφη.

Ο λογος ο ανθρωπινος, ειναι μεν κτιστος, και πεπερασμενος, αλλα εν τουτοις ειναι ενεργητικος.

Δεν ειναι φυσικα στο επιπεδο του ακτιστου και υποστατικου θεανδρικου λογου του Κυριου,
με την Δυναμη Του την Παντοκρατορικη, αλλα δεν παυει να περιεχει ενεργεια,
συνεπως εχει και αποτελεσμα μεσα στον νου και την καρδια του δεχομενου αυτον.

Οταν λοιπον λεμε,
(και με αφορμη το κειμενακι αυτο, ξεκινησα την συζητηση,
και φυσικα επ'ουδενι δεν μεμφομαι τον αδερφο,
που εβγαλε καλως την αγαθη του ψυχη και την κατεθεσε,
και μπραβο του, και να'χει καθε ευλογια απο τον Θεο,
γιατι φαινεται απλη και ευλαβικη ψυχη και φιλομοναχη),
σε καποιον λογια, ειτε καλα, ειτε κακα, τον επηρεαζουμε θελουμε δεν θελουμε,
θελει δεν θελει.

Και παρα πολλοι Χριστιανοι, αγνοουντες τα λεπτα σημεια του αορατου πνευματικου πολεμου,
κανουν ζημια σε ανθρωπους του Θεου, με τα λογια-κολακειες-υμνους-εγκωμια που τους αποδιδουν.

Θελει διακριση, και αγιος να ειναι αυτος με τον οποιο μιλας, δεν του το λες, ετσι φορα παρτιδα.

Κρατας την ευλογια και την ωφελεια για τον εαυτο σου, μυστικα και προσευχεσαι γιαυτον,
καθως και για να γινεις σαν αυτον.

Αυτη ειναι η ωφελεια και το παραδειγμα των αγιων, οσιων, ασκητων, γεροντων.

Να μας διδουν ζηλο, να στρωσουμε τον εαυτο μας, να τους μιμηθουμε,
αλλα οχι να τους θυμιατιζουμε με θυμιαμα κολακειας, και να τους φορτωνουμε με φορτιο αρνητικο.

Αφορμη ψαχνει ο πονηρος για να τους κοσκκινισει, παραπανω απο οτι κανει καθε μερα ηδη.

Ειναι πολυ λεπτο το ζητημα, και ιδιαιτερα σοβαρο, θελει διακριση και περισκεψη.

[petrosathonas]

Ενας προσκυνητής μου έλεγε καποτε ότι προσπάθησε να ανέβει σε κάποιον απομονωμένο ασκητή στην έρημο του ΆΘωνα
και εκείνος τους πετούσε πέτρες για να μην ανέβουν και τον ανακαλύψουν που ακριβώς βρίσκεται.

Αυτοί οι "άνθρωποι" ξέρουν καλά τον εκ δεξιών πόλεμο.
Παρ' ολ' αυτά άνθρωποι είναι και ελοχεύει πάντα ο κίνδυνος να πέσουν στην κενοδοξία.
Γι' αυτό το λόγο συμφωνώ μαζί σου Διονύση.

Η προσωπική μου άποψη είναι ότι η επιστολή αυτή δεν ανοίχτηκε από τον ερημίτη
γιατί ήξερε το περιεχόμενό της.

[GeorgiosM]

Μακάρι να μπορούσα να σκεπτώ καλώς και με αλήθεια και σωστά κλπ. Αλλά επειδή έχω ελλείψεις, είπα να γράψω 2-3 έστω και πλήρεις λαθών σκέψεις με επιφύλαξη.Λέγε λέγε, μπορεί να πω κ κανένα σωστό και μέσα από κάποια συζήτηση να μάθω κ κάτι κ να ωφεληθώ, έστω κ μερικώς.
Λοιπόν. Σκέπτομαι 3-4 υποθετικές περιπτώσεις περί του θέματος.
1 .το γράμμα το παιρνει ένας ασκητής, εν μέσω πολλής προσευχής και αγώνα. Μέσα σε θλίψεις και μεγάλης πνευματικής καταστάσεως, πχ ένας άγιος ηγούμενος ο οποίος ακολουθεί ένα πρόγραμμα αυστηρό και δύσκολο. ΙΣΩΣ το διάβαζε και ΙΣΩΣ θα σκεπτόταν. Καλά τα λες άνθρωπε, δείχνεις αγάπη, μακάρι να μπορούσα να πω κ εγω για τον εαυτό μου ότι είμαι σε τέτοια μέτρα, αλλά δυστυχως δεν είμαι.. Επίσης ΙΣΩΣ σκεπτόταν «ο αδελφός μου είναι άγιος μεν, αλλά από την άλλη μεριά πέραν της μεγάλης αγάπης χρειάζεται και η εργασία, πχ προσευχή, διακονία κλπ. Πάντως όταν χαλαρώσω ή σε ώρες ανάπαυσης ο συγκεκριμένος φίλος είναι καλος για παρέα, είναι καλοπροαίρετος. Εστω και στοιχειώδη, δεν παύουν να είναι ευχάριστα. Για γέροντας μου μάλλον δεν κάνει, αλλά για ευχάριστη παρέα κάνει, τις κατάλληλες ώρες. Με διάκριση βέβαια, κάθε πράγμα στον καιρό του»
2. το γράμμα το παίρνει ένας μητροπολίτης. Εκεί ΝΟΜΙΖΩ, (γιατί φυσικά εχω ελλείψεις), το εξής ΥΠΟΘΕΤΙΚΟ σενάριο. Χαίρεται ο μητροπολίτης πολύ, ρίχνει μια γρήγορη ματιά και λέει , για κοίτα, ορίστε, Δόξα Τω Θεώ υπάρχουν άνθρωποι με υπερ του δέοντος καλή προαίρεση. Δεν έχει τόσο σημασία αν είναι ρομαντικοί ή ουρανοβαττουν ή βλέπουν εξωραισμένα τα πράγματα κλπ, αλλά ότι έχουν καλή προαίρεση. Από εκεί και πέρα, το πράγμα αλλάζει-«τελειώνει». Την ευθύνη την έχει ο πιστός, ο πνευματικός του, και οι οικείοι του. Ο μητροπολίτης επιστρέφει στα καθήκοντά του, ευχαριστώντας και τιμώντας όμως τον αποστολέα, με όσες δυνατότητες και τρόπους του επιτρέπει το πρόγραμμα και οι εργασίες του.
3. το γράμμα το παίρνει ο πνευματικός του. Χαίρεται λοιπόν και αρχίζει να απαντάει. Απαντάει σε πολλά επίπεδα, και με το εξής. Δουλίτσα. Δηλαδή, αφού λένε όλα τα καλά και είναι αγαπημένοι, ξεκινάει και η πιο δυσκολουτσικη εργασία. Η συμμετοχή στο ενεργό πρόγραμμα του πνευματικού, πχ εκκλησιαμός, διακονία, συνεργασίες κλπ.
Τα πολλά (σκέτα) λόγια είναι φτώχεια, αλλα από την καλή προαίρεση ξεκινουν πολλές προσπάθειες και γίνονται πράξεις. Δεν ξέρουμε τι μπορεί να γίνει στο μέλλον ακριβώς. Αν δεν κάνω λάθος, (νομίζω) ότι ένα βασικό μάθημα στην ζωή των ιερέων, μοναχών, λαικών είναι …η αντοχή στην καλολογία…
Εχω δει πολλές περιπτώσεις να κάνουν πλουσιοπάροχο «μπάνιο» ιερείς και ηγουμένους με καλολογίες κλπ και θαύμασα ! Τϊ θαύμασα σε μερικές περιπτώσεις? Πολλά κ διάφορα.
Παράδειγμα. Το ικανό του πνευμ.ανθρώπου που δέχεται τις ατελείωτες καλολογίες και έχει την ταπείνωση να μην τις δέχεται αλλά να τις υπομένει χωρίς να πεφτει σε κενοδοξία , (ή στην πράξη να πέφτει σε λίγη κενοδοξία!). Πολλοί νέοι ιερείς είναι λεπτοί και ντρέπονται πολύ συνήθως και είναι «λεπτόπετσοι» και αποφεύγουν. Μερικοί πιο ηλικιωμένοι μου κάνουν μεγάλη εντύπωση. Πχ ο εναρετότατος π.Νεκτάριος Μουλατσιώτης. Δεν παίρνουν χαμπάρι! Ακόμη και στην τηλεόραση και στα περιοδικά (τους!) πολλάκις αναφέρουν τα θαύματα και τα σημεία και όλα τα καλά που συμβαίνουν (μεσω της προσωπικής μεσολάβησής τους), και τους βλέπεις παρόλη την τιμή να στέκουν σεμνοί και ταπεινότατοι, ατάραχοι κλπ. Και να συνεχίζουν απτόητοι. Αυτό για εμένα αποτελεί ειδικό άθλο. Δόξα Τω Θεώ. Στην αρχή είναι δύσκολο, αλλά μετά συνηθίζει ο πνευματικός άνθρωπος, και όταν βρεί το δρόμο του και το πώς θα αντιμετωπίζει την καλολογία, δοξάζεται ο Θεός… Είναι σαν να πέσεις σε παγωμένο νερό. Στην αρχή το αποφεύγεις, αλλά μετά συνηθίζεις και κολυμπάς «άνετος» και ωραίος! Αυτά είναι. Ειδικά ο π.Νεκτάριος Μουλατσιωτης, νομιζω διδασκει πολλά σε αυτό, εχει τεράστια ταπείνωση. Φανερά ποιεί τα θαύματα Του Θεού, ενώπιον εκατοντάδων και δεν χάνει τη Χάρη!, η οποία συνεχίζει να ενεργεί. Και δεν γράφω όλα αυτά ειρωνικά για τον γεροντα Νεκτάριο.
Νομίζω ότι είναι θάνατος είναι η κολακεία ναι, αλλά πάντα δυνατά μέσω της Θείας Χάριτος. Ο χριστιανός μπορεί να πατάει εν μέσω φιδιών κ σκορπιών και να μην παθαίνει τίποτα. Πλούσιοι πανε στη Βασιλεία των Ουρανών περνώντας μια καμήλα μέσα από κλειδαρότρυπα. Νεκροί ανασταίνονται.. Αυτό όμως βλεποντας και κάνοντας, δοκιμάζεται στην πράξη..Αλλη ώρα μπορεί κάποιος, άλλη ώρα δεν μπορεί…
Στα λόγια όλα γίνονται βέβαια, «πάντα δυνατα τω πιστευωντι», αλλά ό,τι δείξει και η πραξη..
Μερικές φορές βέβαια υπάρχει και το αντίθετο αποτέλεσμα δυστυχως. Μερικοί κάθονται και ακουν πολλά λόγια και πέφτουν σε κενοδοξία. Όμως νομίζω ότι ακόμη και να μην τα άκουγαν, πάλι θα έπεφταν σε κενοδοξία. Και ο λόγος που έπεσαν ήταν η έλλειψης αγώνος. Πχ θα έπεφταν σε εγωισμό, έστω και χωρίς κολακεία ανθρώπων, αλλά από το λογισμό τους. Αρα πάλι δεν τους φταίνε τα καλά λόγια αλλά ότι έκαναν συγκαταθεση.
Ο άγιος ασκητής που πέταγε πετρες δεν εχει καμία σχέση με το 99,99%+ του υπόλοιπου της Εκκλησίας (νομίζω). Ειναι η πολύ σπάνια εξαίρεση. Που είχε ευλογία ΝΑ ΜΗΝ ΣΥΝΑΝΑΣΤΡΕΦΕΤΑΙ με αδελφούς.
Το υπολοιπο 99,99%+ που έχουμε συναναστροφές κάνουμε μπάνια στην καλολογία. Κατ οικονομία.
Διάβαζε ένας αδελφός ένα σημείο των επιστολων του αγ.Θεοφάνους του εγκλείστου, που έλεγε σε ένα πνευματικοπαίδι του να προσευχεται με συγκεκριμένο τρόπο,πόνο κλπ.
Εντυπωσιάστηκε ο αδελφός και από τη χαρά του το έδειξε ως ευλογημένη κατευθυνση σε έναν άλλο αδελφό. Ο άλλος του ειπε περίπου τα εξής. και το βρίσκω αρκετά σωστό: « αν το πάρεις από το βιβλίο και πας να το εφαρμόσεις και εσύ, μπορεί να υπογράφεις και το θάνατό σου κιολας. Αυτό το απεύθυνε ο άγιος σε πνευματικό του τέκνο, σε συγκεκριμένο πλαίσιο, σε συγκεκριμένη στιγμή. Όχι γενικά σε όλους και όχι σε εσένα. Ο πνευματικός σου και η γενικότερη κατάσταση που βρίσκεσαι θα σου υπαγορεψουν περίπου θα κινείσαι. Όχι άμεσα κάτι που διαβαζεις από το γεροντικό, γιατι αυτοί ήταν άγγελοι, ενώ εμείς πολύ ελλειπείς εμπαθεις χοικοι ανθρωποι, πολύ περιορισμένης ικανοτητας»
Το κακο εμφανίζεται πολλες φορες ως άγγελος φωτός, να μας πάει σε ανηφορικούς δρόμους που θα σπασουμε τα μουτρα μας, ακόμη κ να πεθάνουμε. Ας μην βιαζόμαστε να παιρνουμε μόνοι μας ισχυρές πρωτοβουλίες χωρίς να είναι «της γειτονιάς μας, της εργασίας μας, των καθηκόντων μας, ή πράγματα που δεν μας αφορούν άμεσα, γιατί νομίζω θα δώσουμε πρώτα λογαριασμό για τα κοντινα μας και κατόπιν για μερικά μακρινά μας-και όχι για όλα τα μακρινά μας εννοείται». Χαλαρές πρωτοβουλίες ναι, οι ανηφοριες είναι για τους εκλεκτους..
Βέβαια από την άλλη μεριά, ίσως στην παραπανω «ανάλυση-σκέψεις» να έχω πέσει σε πολλά και διάσπαρτα λάθη. Μερικές σκέψεις έκανα, να με συγχωρείτε.
Ενας στρατηγός μπορεί να δίνει πύρινες κατευθύνσεις και να κάνει πύρινα έργα. Οσο είναι παρων (εξουσιάζει) ο ίδιος, οι στρατιώτες που ορίζει φέρουν ευθύνη να εκτελούν τις εντολές του. Αν όμως ο στρατηγός φύγει και έρθει κάποιος άλλος πολύ πολύ χαλαρός, οι στρατιώτες δεν φέρουν (σχεδόν) καμία ευθύνη για την αλλαγή της «πολιτικής» (τρόπου), αλλά την φέρει ο στρατηγός (σχεδόν) αποκλειστικά. Οι δε στρατιώτες δεν μπορουν να παίρνουν πρωτοβουλίες βασιλικοτερες του βασιλέα, διοτι δεν εχουν τετοια εξουσία, ούτε και θα δώσουν (σχεδόν) οποιοδήποτε λόγο ή ευθύνη για αυτό. Μπορουν όμως να διαλεξουν άλλο στρατηγό ελεύθερα. Τότε και πάλι δεν φέρουν (σχεδον) καμία ευθύνη, αλλα πάλι ο στρατηγος την φερει.