Επισήμανση στο βιβλίο "Όσο Μπορείς"

[theodorosuper]

Όταν πηγαίνω στο χριστιανικό βιβλιοπωλείο, πάντα θα καθήσω λίγη ώρα και θα διαβάσω, προσέχοντας μη τσακίσω σελίδες, μικρά κομμάτια από κάποια βιβλία που υπάρχουν προς πώληση. Εκεί, είδα ένα βιβλίο με όνομα "όσο μπορείς", και με τον περεταίρω χαρακτηρισμό "μικρό γεροντικό πόλεων", γραμμένο από κάποιον Βασίλη Αργυριάδη. Εκεί, σκέφτηκα ότι κάποιος ίσως έχει μαζέψει κάποιες αληθινές ιστορίες αγίων ανθρώπων και περιστατικών στις πόλεις (κάτι σαν το υπέροχο "Ασκητές στον Κόσμο"). Διάβασα 1-2 αποσπάσματα, και μετά πήγα στον πρόλογο, ο οποίος αναφέρει συγκεκριμένα : "Έτσι, από την αρχική ιδέα κράτησα μονάχα την περιδιάβαση στο Γεροντικό. Το διάβαζα σελίδα-σελίδα και ΑΡΧΙΣΑΝ ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΜΟΥ ΝΑ ΣΧΗΜΑΤΙΖΟΝΤΑΙ ΙΣΤΟΡΙΕΣ. ΑΛΟΤΕ ΠΑΡΟΜΟΙΕΣ ΜΕ ΑΥΤΕΣ ΠΟΥ ΔΙΑΒΑΖΑ, ΑΛΛΟΤΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ. Άλλες φορές ΕΠΕΡΝΑ ΤΟΝ ΠΥΡΗΝΑ ΜΙΑΣ ΔΙΗΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΛΑΙΣΙΩΝΑ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ, ή (σπανίως) απλά τον αναδιατύπωνα. Άλλοτε (συχνότερα) μια και μόνο φράση ή λέξη της ιστορίας που διάβαζα, με οδηγούσε σε ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΑΛΛΩΝ ΣΗΝΕΙΡΜΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΚΑΤΑΓΡΑΦΩΝ. Σε όλα αυτά προστέθηκαν ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ ΦΙΛΩΝ, ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΠΟΥ ΕΙΧΑ ΑΚΟΥΣΕΙ, διδαχές πατέρων, ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ, ΕΙΚΟΝΕΣ, γεγονοτα, ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΑΛΛΩΝ, παραδείγματα προς μίμηση και προς αποφυγή. ΚΑΠΟΙΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΑ , κάποια πραγματικά.

Αν κάποιος διαβάσει το βιβλίο αυτό χωρίς να διαβάσει τον πρόλογο, νομίζει ότι διαβάζει πραγματικές ιστορίες που συνέβησαν πραγματικά, και συνεπώς νομίζει ότι είναι αληθινά γεγονότα όπως τα θέλησε ο Θεός. Τα αληθινά γεγονότα μας δείχνουν το πραγματικό θέλημα του Θεού, και πολλές φορές δεν είναι καν εφικτό να καταλάβουμε παρά μόνο ένα μικρό κομμάτι της αλήθειας που απορρέει από αυτά τα αληθινά γεγονότα, καθώς οι δυνατότητές μας είναι, ως άνθρωποι, περιορισμένες.

Τι γίνεται όμως όταν ένας άνθρωπος δημιουργεί μυθοπλασίες, βάσει αληθινών περιστατικών που παρουσιάζει το Γεροντικό;
Ακόμα και ΑΝ μας φαίνονται ευεργετικές αυτές οι μυθοπλασίες, δεν είναι η πραγματικότητα. Επίσης, το ότι τολμά κάποιος άνθρωπος να επικαλείται την λέξη "Γεροντικόν" στον υπότιτλό του βιβλίου του, για να αναφερθεί σε επι το πλείστον προσωπικές του μυθοπλασίες, το βρίσκω πολύ λάθος. Τα περιστατικά που αναφέρονται στο Γεροντικό προς πνευματικής διαπαιδαγώγησης των μοναχών και των λαϊκών, είναι πραγματικά περιστατικά και κανένας δεν έχει το δικαίωμα να το χρησιμοποιεί ως "έμπνευση" για δικές του "μυθοπλασίες" και "εικασίες". Τουλάχιστον, έτσι πιστεύω προσωπικά. Επίσης, δεν έχουμε ανάγκη από ιστορίες, μύθους ή αμφιλεγόμενα ίσως περιστατικά όπου "κάποιος καποτε και κάπου έκανε κάτι και είπε κάτι άλλο για κάποιον ....κλπ κλπ". Έχουμε ανάγκη από αληθινά περιστατικά, για να βλέπουμε εκεί το αληθινό Θέλημα του Θεού, όπως στο βιβλίο που ήδη ανέφερα και μάλλον όλοι γνωρίζετε και πολλοί θα έχετε ήδη διαβάσει, Ασκητές στον Κόσμο.

[Μ.Δ.Κ.]

Έχεις δίκιο που προβληματίστηκες, πράγματι τα μυθεύματα δεν κάνουν καλό.....

[Martin]

Πολλές φορές το ίδιο γεγονός περιγράφεται με τελείως διαφορετικούς τρόπους. Δεν είναι τυχαίο που λέμε το «κατά Μάρκον ευαγγέλιο» κοκ. Αν κάποιος νιώθει ανασφαλής με τις μυθοπλασίες και δεν μπορεί να κρίνει αν η αλήθεια μιας ιστορίας ή ενός μύθου έχουν χριστιανικό περιεχόμενο, τότε ας μην διαβάσει το βιβλίο. Πάντως, ο Χριστός χρησιμοποίησε παραβολές για τη διδασκαλία των μαθητών Του.

[nickzark]

το βιβλιο γενικά ομως τι ειναι?

[Μ.Δ.Κ.]

Πολλές φορές το ίδιο γεγονός περιγράφεται με τελείως διαφορετικούς τρόπους. Δεν είναι τυχαίο που λέμε το «κατά Μάρκον ευαγγέλιο» κοκ. Αν κάποιος νιώθει ανασφαλής με τις μυθοπλασίες και δεν μπορεί να κρίνει αν η αλήθεια μιας ιστορίας ή ενός μύθου έχουν χριστιανικό περιεχόμενο, τότε ας μην διαβάσει το βιβλίο. Πάντως, ο Χριστός χρησιμοποίησε παραβολές για τη διδασκαλία των μαθητών Του.

Aλλο πράγμα νομίζω η περιγραφή πραγματικών συμβάντων απο διαφορετικούς αυτόπτες και αυτήκοους, που είναι φυσικό η περιγραφή να έχει διαφορές ως προς τις λεπτομέρειες, και άλλο η κατασκευή γεγονότων που δεν έγιναν, καταστάσεων φανταστικών που έγιναν μόνο στο νου του κάθε ανθρώπου.

Επι πλέον για να δεί κανείς και κρίνει όσον αφορά τις μυθοπλασίες ενός βιβλίου κατ' αρχάς πρέπει να το διαβάσει.

Το ότι ο Κύριος χρησιμοποίησε παραβολές, αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι νομιμοποιούνται να ανακατεύουν πραγματικά και ψευδή περιστατικά. Εκτός και αν σαφώς δίνεται να εννοηθεί ότι πρόκειται περί μυθιστορίας.

Το ''άθλημα'' αυτό πολλοί είναι που ήδη απο τα πρώτα χρόνια το εξάσκησαν, και φόρτωσαν με μυθεύματα και τους πιστούς και τους ευκολόπιστους, νομίζοντας ότι έτσι υπηρετούν άγιο σκοπό - έτσι τους σφύριξε ο πατέρας του ψεύδους ο Διάβολος- βρήκαν εύκολο τρόπο ν'αγιάσουν και αυτοί και ν'αγιάσουν και τους άλλους, δια της λεγομένης πλύσεως του εναπομείναντος ως επι το πλείστον εγκεφάλου.

[aposal]

Όταν κάποιος προσπαθεί, από γεγονότα που συμβαίνουν στην καθημερινή του ζωή, να ερμηνεύσει το θέλημα του Θεού είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα κάνει λάθος. Πόσω μάλλον όταν προσπαθεί να το ερμηνεύσει από τις μυθοπλασίες.
Εμείς οι Χριστιανοί έχουμε πνευματικό και αυτόν έχουμε υποχρέωση να συμβουλευόμαστε. Οποιαδήποτε απορία έχουμε σ' αυτόν θα απευθυνθούμε και θα πράξουμε ό, τι μας πει.
Όλα τα άλλα δεν είναι Χριστιανικά.

[dionysisgr]

Μια απο τις μεγιστες αρετες ειναι η διακρισις.

Ο αγιος Ιωαννης ο Δαμασκηνος, η λυρα του πνευματος της Εκκλησιας, ο δογματικος κανων,
και ο καταλογος των αρετων του δεν εχει τελος, χρησιμοποιησε την μυθοπλασια, σε ενα "μυθιστορημα",
που γαλουχησε γενιες βυζαντινων ορθοδοξων επι αιωνες, και δεν ειναι αλλο απο το περιφημο εργο του,
"Βιος Βαρλααμ και Ιωασαφ", που συμφωνα με τους μελετητες αποτελει μια παραφραση και χριστιανικη διασκευη,
της ζωης ενος ινδου πριγκηπα (καποιοι τον ταυτιζουν με τον Βουδα), που παρατησε τα πλουτη και τα βασιλεια,
για να αφιερωθει στην αναζητηση του Ενος "ου εστι χρεια", ολοτελα συγκλονισμενος απο τον πονο των ανθρωπων και το ματαιο του βιου,
οταν μια μερα δραπετευσε απο το παλατι, που τον ειχε κλεισμενο ο βασιλιας πατερας του.

Συνεπως..

Και εχοντας παντοτε υπ'οψιν την ισχυρη παιδαγωγικη δυναμη του μυθου, ως διακονητη του λογου, που εφερε την ανθρωποτητα, κατα προνοια θεου απο το "ζωϊκο" σταδιο, οπου ειχε εκπεσει, σε ενα υποφερτο επιπεδο νοηματος και αναζητησεων, δια της προσφορας των ομηρικων επων και της αρχαιας τραγωδιας εν γενει, βλεπουμε οτι ο μυθος δεν ειναι κατι προς διωγμο.

Exoυμε εν πολλοις καποιες παγιωμενες κακες αντιληψεις για τον μυθο.
Η αληθινη εννοια του μυθου, κειται πολυ περα απο τα τετριμμενα της ρηχης-απνευματιστης, μη ποιητικης εποχης μας.
Μυθος δεν ειναι μονο το "ψεμμα", το κατασκευασμενο, το παρακατιανο "παραμυθακι" για παιδια.
Μυθος ειναι η μυχια, βαθια-υπαρξιακη αναζητηση του ανθρωπου, πριν την Αποκαλυψη του Ζωντος Θεου.

Μεσα απο την ενοραση, του πνευματος, ο μυθος συμβολοποιει και παραπεμπει στο ζητουμενο, στηνοντας μια νοηματικη πραγματικοτητα,
η οποια διαφευγει απο τον ανθρωπο που ειτε δεν εχει ακομη την Αποκαλυψη της αληθειας, ειτε αυτη του εκφευγει.
Με μυθικο τροπο, δηλαδη κατ'ουσιαν λογο, οδοποιειται η αναζητηση των εσχατων νοηματων της υπαρξεως.

Ας δουμε τι πραγματευοταν οι μυθοι, στην πρωϊμη αρχαια, και κλασσικη εποχη. Εσχατα ζητηματα.

Το υπερβατικο, το θειον, το αδικο του θανατου, την αιωνια παλη για διαφυγη απο το αδικο-κακο και την φθορα,
την δημιουργια του παντος, την οικοδομη της ανθρωπινης υποστασης, με παιδαγωγικα παρα-μυθια, που στοχευαν στην ηθικη μορφωση.

Ο μυθος λοιπον σε ολα τα αρχαια σχεδον γενη, και βασιλεια, διακονησε την προπαρασκευη της επερχομενης Αποκαλυψεως του Θεου,
χωρις καν να το γνωριζουν οι ποιησαντες τα μυθικα επη, καθως η ανεπιγνωστη και υποσυνειδητη νοσταλγια για το χαμενο τοπο κοινωνιας με τον Θεο, αυτο που λεμε εμεις "παραδεισο" η "χαμενη εδεμ", ειναι πανταχου παρουσα σε ολους τους λαους που πατησαν αυτην την γη.

Δεν υπαρχει λαος, που να μην εχει αναπτυξει μυθολογια, δοξασιες, παραδοσεις, που να μην παραπεμπουν σε πτωση και αποκατασταση.
Αυτο δεν ειναι καθολου τυχαιο. Ειναι βαθυ αρχεγονο generic, συστατικο της ανθρωπινης υπαρξεως-υποστασης.

Ο μυθος λοιπον επιτελεσε το εργο του, και προπαιδευσε την ανθρωποτητα για τα επερχομενα προνοιακα-σωτηρια εργα του Θεου.
Ομως πλεον δεν αποτελει τον πρωτο λογο, αφου υποχωρησε στην λογικη, την φιλοσοφια και εν τελει στην θεολογια.

Γιαυτο λεμε στους Χαιρετισμους της Θεοτοκου:
"..Χαίρε, ότι εμωράνθησαν οι δεινοί συζητηταί·
χαίρε, ότι εμαράνθησαν οι των μύθων ποιηταί.."

Γιατι;
Ακριβως γιατι με την Ενανθρωπηση του Υιου-Λογου, που διηκονησε η Παναγια μας,
ολες οι αναζητησεις, οι προπαρασκευες, και το μυθικο πλαισιο για την αναζητηση του υπερβατικου σωτηριου,
ελαβαν τελος, και "εμαρανθησαν".

Μπροστα στην Σαρκωμενη-Ενυποστατη Αληθεια, που ειναι ο Χριστος, ολες οι αναζητησεις μυθικες η μη, βρισκουν την πληρωση τους.

Ενα κλασσικο βιβλιο για οποιον θελει να μελετησει, τα θεματα αυτα, ειναι το:
"ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΜΥΘΟΣ - ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ" Εκδοσεις Πουρναρα,
του μακαριστου Πρυτανεως του Α.Π.Θ. Νικολαου Ματσουκα.

Κλεινοντας, να πω οτι ο Β.Αργυριαδης, ειναι ο υπευθυνος εκδοσεων "ΕΝ ΠΛΩ"¨και μας εχει δωσει καταπληκτικα βιβλια,
και επισης ο ιδιος ξεκαθαριζει απαρχης στον προλογο, οτι δεν ακριβως επειδη δεν μπορεσε να αναμετρηθει με την αληθεια του Γεροντικου,
και οπως την βιωσαν οι τοτε αθρωποι που το συνθετουν, προσαρμοζει το πνευμα του στην εποχη μας, του μηδενος και του μετριου.

Ειναι τιμιος και καταθετει την προσπαθεια του ταπεινα και με αγαπη πιστευω, οπως κανει σε ολα τα βιβλια του,
ειτε ειναι δικα του, ειτε μεταφρασεις-επιμελειες.

Εξαλλου τα βιβλια αυτα δεν ειναι για τον εντελως αμυητο και ανυποψιαστο, ως προς το Εκκλησιαστικο γεγονος,
αφου η εκπεσμενη συνειδηση του, δεν ειναι σε θεση καν να τα αξιολογησει, λογω του τελματος και του αφωτιστου της,
αλλα απευθυνονται στον ανθρωπο που ηδη διεξαγει αγωνα εν τη Πιστη, και τον βοηθουν να παρει δυναμη στο δρομο του,
απο περιπτωσεις ομοιοπαθων ανθρωπων που εκαναν και κανουν "οσο μπορουν", και απο εκει και περα, ο Κυριος συνεπικουρει.

Μην βιαζομαστε λοιπον να βγαλουμε συμπερασματα, και να αποδωσουμε προθεσεις σε ανθρωπους που δεν τις εχουν.

[Μ.Δ.Κ.]

Tα σχόλιά μας δεν ήταν κριτική επι του βιβλίου ούτε η καταδίκη του μύθου και του μυθιστορήματος.
Προσωπική άποψη δεν έχουμε επι του βιβλίου αφού δεν το διαβάσαμε.

Η άποψη επικεντρώθηκε στη δίκαιη κατά την άποψή μας αρχική παρατήρηση - και ενόχληση - του αναγνώστη ( που παρέθεσε το θέμα αυτό), επειδή έγινε ηθελημένη μίξις φανταστικών περιστατικών και παραποίησις εκ του γεροντικού
''

Άλλες φορές ΕΠΕΡΝΑ ΤΟΝ ΠΥΡΗΝΑ ΜΙΑΣ ΔΙΗΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΛΑΙΣΙΩΝΑ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ, ή (σπανίως) απλά τον αναδιατύπωνα.

γεροντικό''

Βέβαια σε μεγάλο βαθμό η εισαγωγή του συγγραφέα που εξηγεί πως γράφτηκε το βιβλίο, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.
Άποψή μας είναι ότι άλλο πράγμα το μυθιστόρημα και άλλο η μίξις το ανακάτεμα καθώς και η ομολογουμένη παραποίησις εκ του γεροντικού που δεν είναι το οποιοδήποτε κείμενο.

Βέβαια θα μου πείτε δεν είναι η πρώτη φορά που γράφει κάποιος σε αυτό το είδος το φιλολογικό, δηλαδή πραγματικό περιστατικό να αναπτύσσεται ως μυθιστόρημα. Ο αναγνώστης όμως κατανοεί πλήρως ότι πρόκειται για μυθιστόρημα.

Εδώ μάλλον έχουμε πολλά μικρά μυθιστορήματα, και ερωτώ γιατί συμπεριλαμβάνονται και τα εκ του γεροντικού έστω με απλή αναδιατύπωση; Όλοι οι αναγνώστες θα αντιληφθούν τη διαφορά; Ή οι πωλήσεις θα αυξηθούν με ένα νέο ''γεροντικό'' στην αγορά, και μάλιστα χωρίς πολλές πολλές τύψεις συνειδήσεως για τους λόγους που σε άλλη παράθεση προανέφερα;