Ψυχοφελή μηνύματα...

[toula]

Ξέρετε πῶς ἔχουμε προσοχή; Ὅταν ἔχουμε προσευχή. Ἡ προσευχή φέρνει τήν προσοχή. Ὅταν προσεύχεσαι, προσέχεις κιόλας. Καί ὅταν προσέχεις, μπορεῖς καί νά προσευχηθεῖς πιό καλά. Τό ἕνα βοηθάει τό ἄλλο. Ὅπως λέγαμε στά μαθηματικά στό σχολεῖο, ἀμφιμονοσήμαντη ἀντιστοιχία. Τό ἕνα δηλαδή τρέφει τό ἄλλο.
Ὅσο νήψη καί προσοχή ἔχεις, τόσο καί προσευχή. Ὅσο προσεύχεσαι, τόσο ἔχεις ἐγρήγορση καί προσοχή. Γι’ αὐτό χρειάζεται ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή.

Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου (Ὁμιλία 22 – 4 – 2015)

[toula]

“Συ πως λέγεις εις τον λόγον τούτον;”

Επεσκέφθησαν κάποτε μερικοί γέροντες τον Αββάν Αντώνιον και ήτο ο Αββάς Ιωσήφ μαζί του.

Και θέλων ο γέρων να τους δοκιμάση, επρόβαλεν ένα ρητόν της Αγίας Γραφής, και άρχισε να ερώτα από τους μικρότερους, τι σημασίαν έχει τον ρητόν τούτο.

Και καθένας έλεγε κατά την δύναμίν του.

Ο δε γέρων έλεγε εις τον καθένα: «Ακόμα δεν ηύρες».

Ύστερα από όλους, λέγει εις τον Αββάν Ιωσήφ: «Συ πως λέγεις εις τον λόγον τούτον;»

Και αποκρίνεται εκείνος: «Δεν ηξεύρω».

Λέγει λοιπόν ο Αββάς Αντώνιος: «Εξάπαντος ο Αββάς Ιωσήφ, ηύρε τον δρόμον διότι είπε, δεν ηξεύρω.»

[toula]

«Το να σιωπάς, είναι πράγματι αποτέλεσμα και καρπός βασιλικής και ευγενικής παιδείας!»!!! Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως.

[toula]

Σε μια κορνίζα ο Άγιος Νεκτάριος εικονίζεται ως μοναχός με σκουφάκι και γύρω από τον λαιμό του διακρίνεται ο μικρός Σταυρός που του είχε χαρίσει στη Σηλυβρία η καλή γιαγιά του.
Με τον Σταυρό αυτό συνδέεται και το εξής θαυμαστό περιστατικό από τη ζωή του Αγίου, πριν ακόμα ρασοφορεθεί, που μας αποκαλύπτει την πίστη που είχε ο άγιος στην θαυματουργική δύναμη του σημείου του Σταυρού του Κυρίου μας.
"Ενώ ταξίδευε λοιπόν με πλοίο, μαζί με άλλους επιβάτες, για τους Αγίους Τόπους, στην Παλαιστίνη, τους έπιασε μεγάλη τρικυμία και κόντευαν να πνίγουν... Τότε, ο άγιος έδεσε και έριξε με αδίστακτη πίστη στο φουρτουνιασμένο πέλαγος αυτό το σταυρουδάκι της γιαγιάς του. Η θάλασσα αμέσως γαλήνεψε! Όλοι οι επιβάτες του πλοίου ήταν χαρούμενοι, εκτός από τον Άγιο που ήταν θλιμμένος, επειδή το φυλακτό του χάθηκε μέσα στα αφρισμένα κύματα... Όταν όμως το πλοίο αγκυροβόλησε στο λιμάνι της Γιάφας, ο καπετάνιος έστειλε μια βάρκα με ναύτες να δουν τι ήταν ο περίεργος ήχος, κάτι σαν χτυπήματα, που ακουγόταν κατά την διάρκεια του ταξιδιού στα ύφαλα του πλοίου μέσα στη θάλασσα. Με έκπληξη τότε αυτοί είδαν κολλημένο, σ' εκείνο ακριβώς το σημείο, τον Σταυρό! Τον πήραν και με ευλάβεια τον παρέδωσαν στον μικρό κάτοχο του.
Από το βιβλίο,"Ο Άγιος Νεκτάριος και ο Όσιος Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος" του π. Εμ. Γιαννούλη

[toula]

Νὰ εἶσαι πρᾶος, διότι οἱ πραεῖς κληρονομήσουσι τὴν γῆν. Νὰ εἶσαι μακρόθυμος καὶ ἐλεήμων καὶ ἄκακος καὶ ἡσύχιος καὶ ἀγαθὸς καὶ νὰ τρέμης πάντα τοὺς λόγους ποὺ ἄκουσες. Νὰ μὴν ὑψώνης τον ἑαυτό σου καὶ νὰ μὴ δώσης στην ψυχή σου θράσος. Νὰ μὴ κολληθῆ ἡ ψυχή σου στοὺς δοξασμένους τοῦ κόσμου, ἀλλὰ νὰ θέλγεσαι στὴ συντροφιὰ τῶν δικαίων καὶ τῶν ταπεινῶν. Ὅ,τι σοῦ συμβαίνει, νὰ τὸ δέχεσαι ὡς καλό, ξέροντας ὅτι τίποτε δὲν γίνεται χωρὶς νὰ τὸ ἐπιτρέπη ὁ Θεός.
~ Διδαχὴ τῶν Δώδεκα Ἀποστόλων
(Διδαχή ΙΙΙ, 25)

[toula]

«Δώστε προσοχή. Μετά την αμαρτία έρχεται η ντροπή. κουράγιο μετάνοια. Πρόσεχες τι είπα; Ο Σατανάς ανατρέπει την τάξη. δίνει το θάρρος στην αμαρτία και την ντροπή στη μετάνοια»
Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

[toula]

“Κωστή εμείς δεν έχουμε. Ο Θεός όμως πάντα έχει και πρόσεχε...”
Κάποτε επισκέφτηκε κάποιος τον Άγιο Νεκτάριο και του είπε:
- Σεβασμιότατε, χρωστώ 25 δραχμές (πολλά λεφτά για την εποχή εκείνη).
Αύριο το γραμμάτιο λήγει και πάω χαμένος...
Δεκάρα δεν έχω και σε παρακαλώ να με βοηθήσεις.
Ο Άγιος Νεκτάριος καλεί τον ταμία του και του λέει:
- Κωστή, δώσε 25 δραχμές στον άνθρωπο.
Και φωνάζει από μέσα ο Κωστής στον Άγιο και του λέει:
- Δεν έχουμε Σεβασμιότατε.
- Για κοίταξε Κωστή, γιατί είναι ανάγκη...
- Σεβασμιότατε το ταμείο έχει όλο και όλο 25 δραχμές και είμαστε στην αρχή του μήνα. Πώς θα βγάλουμε το μήνα;
- Δώσε Κωστή και έχει ο Θεός...
Ο Κωστής μουρμουρίζοντας έδωσε τις 25 δραχμές και ο ξένος έφυγε.
Δεν είχε όμως περάσει αρκετή ώρα και έρχεται μια ειδοποίηση από την Αρχιεπισκοπή που έλεγε τα εξής:
«Παρακαλείτε ο Πενταπόλεως Νεκτάριος το απόγευμα της ιδίας ημέρας να τελέσει γάμο (πλουσιοτάτης της εποχής εκείνης οικογενείας), έχοντας μαζί τους 4 φοιτητές της Ριζαρείου Σχολής για να ψάλλουν Βυζαντινά, καθότι ο Αρχιεπίσκοπος ασθένησε εκτάκτως».
Πράγματι ο Άγιος Νεκτάριος έκανε τη στέψη και το αποτέλεσμα ήταν, αφού τους περιποιήθηκαν, τόσο τον Άγιο όσο και τους ψάλτες και στο τέλος, τους πρόσφεραν από έναν φάκελλο.
Άνοιξαν οι 4 φοιτητές τους φακέλλους τους και βρήκε ο καθένας τους από 20 δραχμές μέσα δηλ. σύνολο 80 δραχμές.
Άνοιξε και ο Άγιος Νεκτάριος το φάκελλό του και βρήκε μέσα 100 δραχμές. Έλαβαν λοιπόν συνολικά 180 δραχμές, οι οποίες παραδόθηκαν στον Κωστή, στον ταμία, ο οποίος κατ' ομολογία του ιδίου κατεπλάγη και ουδέποτε πλέον εξέφερε γνώμη στις εντολές του Αγίου Νεκταρίου.
Ο Άγιος Νεκτάριος έκανε επί τη ευκαιρία έκανε ένα σοβαρό μάθημα, λέγοντας επιγραμματικώς στον Κωστή:
- Κωστή εμείς δεν έχουμε.
Ο Θεός όμως πάντα έχει και πρόσεχε...
Αυτά είναι και για εμάς, που πνιγόμαστε σε μια κουταλιά νερό...
Δημήτριος Παναγόπουλος ο Ιεροκήρυκας (1916 - 1982)

[toula]

«Εἶμαι ὁ Πενταπόλεως ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ»
«Καὶ εἶπεν αὐτῷ ὁ Πέτρος· Αἰνέα, ἰᾶταί σε Ἰησοῦς ὁ Χριστός· ἀνάστηθι καὶ στρῶσον σεαυτῷ. Καὶ εὐθέως ἀνέστη» (Πράξ. θ, 34). (Δηλ.: Καὶ εἶπεν εἰς αὐτὸν ὁ Πέτρος· Αἰνέα, ὁ Ἰησοῦς, ποὺ εἶναι χρισµένος ἀπὸ τὸν Θεὸν Μεσσίας, σὲ ἰατρεύει ἀπὸ τὸ νόσηµά σου. Σήκω καὶ στρῶσε µόνος σου τὸ κρεββάτι σου. Καὶ ἀµέσως ἐσηκώθη).
Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος ἐπισημαίνει:
«Πραγματικὰ οἱ Ἀπόστολοι ἦταν γιατροὶ καὶ γεωργοὶ καὶ κυβερνῆτες. Κι ἦταν γιατροί μέν, γιατὶ θεράπευαν ἀρρώστιες, γεωργοί δέ, γιατὶ ἔσπερναν τὸ λόγο τῆς εὐσέβειας, καὶ κυβερνῆτες, γιατὶ σταμάτησαν τὶς τρικυμίες τῆς πλάνης. Γι’ αὐτὸ ὁ Χριστὸς ἄλλοτε μὲν τοὺς λέγει, «Πηγαίνετε καὶ θεραπεύετε τοὺς ἀρρώστους» (Ματθ. 10, , σὰν νὰ μιλοῦσε σὲ γιατρούς, ἄλλοτε δὲ τοὺς λέγει: «Σᾶς στέλνω τώρα γιὰ νὰ θερίσετε ἐκεῖνο ποὺ ἐσεῖς δὲν ἔχετε κοπιάσει, γιὰ νὰ σπαρῆ» (Ἰω. 4, 38), σὰν νὰ ἀπευθυνόταν σὲ γεωργούς. Καὶ σ’ ἄλλο σημεῖο πάλι λέγει: «Θὰ σᾶς κάνω νὰ ἁλιεύετε ἀνθρώπους» (Ματθ. 4, 19). Καὶ στὸν Πέτρο λέγει: «Μὴ φοβᾶσαι. Ἀπὸ τώρα καὶ στὸ ἑξῆς θὰ ἁλιεύης ἀνθρώπους» (Λουκᾶ 5, 10) σὰν νὰ μιλοῦσε σὲ κυβερνῆτες καὶ ἁλιεῖς. Κι ἦταν δυνατὸ νὰ δῆ κανεὶς τὸ ἕνα θαῦμα ὕστερα ἀπὸ τὸ ἄλλο».
Δὲν ὑπάρχει ἅγιος ποὺ νὰ μὴ θαυματουργῆ.
Ὁ μακαριστὸς π. Ἀμβρόσιος Λάζαρης διηγήθηκε σὲ ἕνα εἰσαγγελέα πῶς θεραπεύθηκε θαυματουργικὰ ἀπὸ τὸν Ἅγ. Νεκτάριο.
«Εἰσαγγελέα τὸ βλέπεις αὐτό; δείχνοντάς μου παράλληλα ἕνα ἰδιόμορφο πέτρωμα, ὅσο ἕνα μανταρίνι σὲ μέγεθος, μέσα σ’ ἕνα μικρὸ γυάλινο βαζάκι, πάνω στὸ κομοδίνο.
Κούνησα καταφατικὰ τὸ κεφάλι μου καὶ ὁ Γέροντας συνέχισε.
Ἄκου ποὺ λὲς εἰσαγγελέα μου… Πρὶν καιρὸ πέρασε, ἀπὸ δῶ ἕνας Ἑλβετὸς γιατρός, φίλος τοῦ Δεσπότη τῆς Λαμίας τοῦ Δαμασκηνοῦ. Ἤλθανε μαζί. Ἐγὼ ἐκεῖνο τὸν καιρὸ ὑπέφερα, ἀπὸ κάτι πόνους στὴ μέση καὶ ὁ Δεσπότης τὸ ἤξερε. Λέει τοῦ γιατροῦ τὸ πρόβλημα καὶ ἐκεῖνος, ἀφοῦ μὲ ἐξέτασε, εἶπε ὅτι πρέπει νὰ χειρουργηθῶ ἄμεσα. Εἶναι πρόβλημα νεφροῦ αὐτὸ καὶ ἡ ἐγχείρηση, θὰ φρόντιζε αὐτός, νὰ γίνῃ στὴ Βιέννη, στὸ καλύτερο νοσοκομεῖο. Ἔκαμα ὑπακοὴ στὸ Δεσπότη καὶ πῆγα ποὺ λές, στὴν Ἑλβετία. Μπῆκα στὸ νοσοκομεῖο γίνανε οἱ ἐξετάσεις καὶ προγραμματίστηκε ἡ ἐγχείρηση… Ὅλοι συμφωνοῦσαν μὲ τὴ διάγνωση καὶ ἔλεγαν ὅτι εἶναι σοβαρὴ ἐγχείρηση! Μοῦ ἔλεγαν νὰ μὴ ἀνησυχῶ καὶ τέτοια… Ἐγὼ πάλι, μία ἀπορία τὴν εἶχα, ἀλλὰ δὲν ἀνησυχοῦσα, γιατί εἶχα ζήσει πολλὰ θαύματα… ὅ,τι θέλει ὁ Θεός…!
Τὴν παραμονὴ τῆς ἐγχείρησης ἀπόγευμα, κατέβηκα στὸν κῆπο τοῦ νοσοκομείου νὰ προσευχηθῶ καὶ νὰ περπατήσω… Μεγάλο νοσοκομεῖο!… Ὅπως περιπάταγα, βλέπω ποὺ λές, εἰσαγγελέα μου, κι’ ἕνα ἄλλο παπά, πολὺ- πολὺ γνωστό, μέτριο ἀνάστημα νὰ ’ρχεται πρὸς τὸ μέρος μου, ἀπὸ τὴν ἀντίθετη μεριά, ἀπὸ ἄλλη πόρτα τοῦ νοσοκομείου. Ἔφθασε κοντά μου… χαιρετηθήκαμε…
Τί κάνεις πάπα-Ἀμβρόσιε, πόσο χαίρομαι ποὺ σὲ βλέπω!!!
Πολὺ καλὰ πάτερ μου, ἀλλὰ νά, σκέπτομαι τὸν κόσμο μας, τὰ λάθη μας, τὶς ἁμαρτίες μας, πονάω κιόλας, ἀλλὰ Δόξα τῷ Θεῷ…!
Πιάσαμε πολλὴ κουβέντα, ποὺ λές, ἀλλὰ ντρεπόμουνα νὰ τὸν ρωτήσω τ’ ὄνομά του ποὺ δὲν μποροῦσα νὰ τὸ θυμηθῶ μὲ τίποτα. Μοῦ ἦταν ὅμως πολὺ γνωστός… Εἴπαμε γιὰ τὸν Ἀρχιεπίσκοπο, τὸν Σεραφείμ, γιὰ Δεσποτάδες γιὰ πολλά… Τὸν θαύμασα! Ἀλλὰ πῶς τὸν ρωτᾶς «πῶς σὲ λένε πάτερ;», μεγάλη ντροπὴ τὸ ’νοιωθα κάτι τέτοιο…. Περπατήσαμε ὥρα. Σουρούπωσε καὶ ἔπρεπε νὰ γυρίσω στὸ θάλαμο, νὰ περάσουν οἱ νοσοκόμες, νὰ ἑτοιμασθῶ γιὰ τὴν ἐγχείρηση. Καθὼς τὸ σκεπτόμουνα μοῦ λέει: Ἄντε πᾶμε μέχρι τὸ θάλαμο Ἀμβρόσιε καὶ θὰ φύγω καὶ γώ. Δὲν μποροῦσα νὰ τοῦ φέρω ἀντίρρηση καὶ παρακαλοῦσα τὴ χάρη Της νὰ θυμηθῶ τὸ ὄνομά του….
Μπήκαμε κι ἔκατσε δίπλα μου στὸ κρεβάτι. Κουβεντιάσαμε ἀκόμα λίγο καὶ κάποια στιγμή, βάζει τὸ χέρι του στὰ πλευρά μου καὶ μοῦ λέει: Ἐδῶ θὰ ἐγχειρισθῆς;
Ναὶ ἀδερφέ μου τοῦ λέω….
Ἀμέσως ἔνοιωσα ἕνα πόνο, ὅπως μὲ ἀκούμπησε καὶ ἔντονη ἐπιθυμία νὰ πάω στὴν τουαλέτα…
Πῆγα καὶ «Μέγας εἶ Κύριε καὶ θαυμαστὰ τὰ ἔργα σου»!!!
Μὲ ἔντονους πόνους, σὰν τοὺς πόνους τῆς γέννας λένε εἶναι τοῦτοι, ἔβγαλα αὐτὴ τὴν πέτρα ποὺ βλέπεις. Γύρισα ἐξαντλημένος στὸ κρεβάτι καὶ λέω στὸν παπὰ ποὺ ἦταν ἀκόμα ἐκεῖ.
Πάτερ μου, μοῦ εἶσαι τόσο γνωστός, μὰ τόσο γνωστός, ἀλλὰ δὲν θυμᾶμαι τὸ ὄνομά σου. Συγχώρα με!!! Ἀλλὰ πῶς σὲ λένε καὶ πῶς βρέθηκες ἐδῶ; Σηκώνεται καὶ τί μοῦ λέει:
Μ’ ἀγαπᾶς τόσο πολὺ κι’ ἐγὼ σ’ ἀγαπῶ καὶ δὲν μὲ θυμᾶσαι Ἀμβρόσιε; Ἄκου νὰ δῆς, ἐδῶ βρέθηκα, γιατί πάω ὅπου θέλω…! Συκοφαντήθηκα καὶ κατηγορήθηκα ὅσο κανένας ἄλλος… καὶ ἡ ἀμοιβή μου εἶναι νὰ πηγαίνω, ὅπου θέλω καὶ ὅποτε θέλω, γιὰ νὰ βοηθάω τοὺς ἀνθρώπους…! Εἶμαι ὁ Πενταπόλεως ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ!!! κι’ ἐπειδὴ σ’ ἀγαπῶ, ἦλθα καὶ σὲ χειρούργησα…! Αὐτὸ νὰ τὸ δείξεις αὔριο στοὺς γιατρούς, γιατί αὐτοὶ δὲν πιστεύουν, εἶναι ἀσταύρωτοι καὶ ἀμύρωτοι… Ὅταν τὸ δοῦν καὶ σὲ ἐξετάσουν πές τους ὅτι σὲ χειρούργησα ἐγώ… Θὰ τὸ καταλάβουν… Σ’ ἀφήνω τώρα καὶ καλὴ ἀντάμωση καλὴ ἐπιστροφή… καὶ βγῆκε ἀπὸ τὸ θάλαμο…
Αὐτὴ ποὺ λὲς εἰσαγγελέα μου εἶναι ἡ ἱστορία αὐτοῦ τοῦ μανταρινιοῦ ποὺ βλέπεις.
Τό ’χω ἐδῶ γιὰ νὰ μὴ ξεχάσω ποτὲ τὴ συνάντηση αὐτή…!
orthodoxostypos

[toula]

Άγιος Νεκτάριος: Πηγή αέναης νιότης της εκκλησίας στους σύγχρονους καιρούς!
Ο άγιος Νεκτάριος, με τη σημερινή του γιορτή, μας προετοιμάζει για την πρωτεύουσα ημέρα της γιορτής του! Την 9η Νοεμβρίου. Και επειδή φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από την αγία κοίμησή του θα πρέπει να εορταστεί ως βασιλεύουσα αυτή η εορτή!
Άλλωστε και ο ίδιος δημιούργησε, άφησε στο πόδι του, και σε ολόκληρη την εκκλησία και τον κόσμο, όχι μόνον την οσιακή του μνήμη αλλά και διάδοχους και συνεχιστές. Και μάλιστα αγίους, και υπό αγιοκατάταξη αγίους. Ένας εσμός, πλήθος αγίων ήταν η συναναστροφή του και οι άνθρωποι που καθοδηγούσε. Το ίδιο και τα τέκνα του!
Ίδρυσε μια πνευματική αυτοκρατορία μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας που κανείς δεν μπορεί να την νικήσει, να την καταισχύνει, να την παραβλέψει!
Ναι, ο άγιος Νεκτάριος αποτελεί μια αυτοκρατορική μορφή αγίου, ο οποίος διέπρεψε σε πολλούς τομείς. Και μάλιστα σε καιρούς ξηρούς και άνυδρους, σε καιρούς πείνας, λιμού αλλά και πνευματικού λοιμού. Στην αυτοκρατορία και όαση του τα νάματα της εκκλησίας και το νέκταρ του Επισκόπου Πενταπόλεως Νεκταρίου ήταν ιδιαίτερα προσιτά, όχι βεβαίως στους προσωπικούς του υπηκόους, αλλά για όσους ένιωθαν αποπνικτικά και δεν άντεχαν την πνευματική ξεραΐλα που επικρατούσε. Και με την αγάπη του στον μοναχισμό έθεσε τις βάσεις για την δημιουργία αντίστοιχων πνευματικών οάσεων!
Ο άγιος ξεδίψασε, χόρτασε και θεράπευσε πνευματικά ανθρώπους, τόσο εν ζωή όσο και μετά θάνατο. Και δεν είναι μόνον αυτά και δεν είναι ίσως τα σημαντικότερα. Δεν ξεχνάμε, βεβαίως, ούτε το πολυποίκιλο συγγραφικό του έργο, το οποίο αρδεύεται από την ελληνική αρχαιότητα, την ελληνική ιστορία για να φτάσει στο Εκκλησιαστικό και Θεολογικό του έργο, που δεν του λείπει η πρωτοτυπία και βεβαίως το Πατερικό βάθος.
Ιδιαίτερο κεφάλαιο αποτελεί το ποιητικό και υμνολογικό του έργο στο οποίο ανακεφαλαιώνεται η Θεολογική του επάρκεια με την λεπτότητα της ψυχής του!
Της ποιητικής του ψυχής!
Αυτού του Μέγα διδάσκαλου και παιδαγωγού που η ταπείνωση, η αγάπη και η ρωμαλέα αγαθοσύνη του δεν τον ενοχλούσε να καθαρίζει ο ίδιος την Ριζάρειο Εκκλησιαστική Σχολή, για να μην απολυθεί ο άρρωστος υπεύθυνος για την καθαριότητα.
Και ήδη κάναμε λόγο και για την ταπείνωση και την αγάπη του -και βεβαίως πάντα έμπρακτη και σιωπηρή- αρετές ικανές να του δώσουν από μόνες τους τα κλειδιά του παραδείσου και να τον φέρουν μπροστά στην πόρτα του!
Αλλά η αγιότητα του δεν έχει τελειωμό, αφού ο ίδιος δοκιμάστηκε, “πέθανε” αρκετές φορές από τις αδικίες, τις συκοφαντίες και τις διαβολές εναντίον του!
Μέχρι τα βαθιά του γεράματα!
Όταν έγινε η αγιοκατάταξή του, οι μοναχοί της Ιεράς Μονής Εσφιγμένου Αγίου Όρους διχάστηκαν όσον αφορά την αγιότητά του. Και, τότε, ο Ηγούμενος της Μονής ζήτησε από τους Μοναχούς να νηστέψουν επί τριήμερο και να προσευχηθούν, για να τους φωτίσει ο Θεός, ποια είναι αλήθεια για το πρόσωπό του. Έτσι, την τρίτη ημέρα που ο ηγούμενος ετοιμαζόταν να κατέβει στην ακολουθία του όρθρου, ξαφνικά ανοίγει η πόρτα του κελλιού του και μπαίνει μέσα ο άγιος Νεκτάριος!
Βεβαίως, και αυτό θα ήταν μια απάντηση, αλλά ο ίδιος ο άγιος είπε στον εμβρόντητο ηγούμενο να πει στους Πατέρες της Μονής πως είναι άγιος γιατί συγχωρούσε!
Πρόκειται, λοιπόν, για τον άγιο της συγχώρεσης!
Ο μεγαλόψυχος και μεγαλόκαρδος άγιος που τα πάντα υπέμενε και τους πάντες συγχωρούσε!
Και η οσιακή του κοίμηση, έφερε μια δοξαστική αποθέωση για τον αδικημένο και κατασυκοφαντημένο άγιο, ο οποίος πλέον βρισκόταν πανταχού και σκόρπιζε την αγιότητα με θαυμαστές ιάσεις και ποικίλες άλλες θαυμαστές συνδρομές, ακόμη και σε ανθρώπους που δεν ήξεραν ούτε τον ίδιο, ούτε καν το όνομά του!
Και η Εκκλησία με έναν νέο άγιο δρώντα που καρποφορούσε και πρόσφερε την αγαθοσύνη στον λαό του Θεού έμοιαζε ολοζώντανη και θριαμβική!
Έδειχνε την αέναη νιότη της και την αέναη καρποφορία της!
Γιατί ο θρίαμβος και η δόξα της Εκκλησίας, μετά την Αγία Τριάδα και την Υπεραγία Θεοτόκο, είναι οι άγιοι της!
Ο άγιος Νεκτάριος άφησε στην Ελλάδα, τον ελληνικό λαό και σε όλη την οικουμένη ένα γερό αποτύπωμα της χάριτος που γεύτηκε.
Και το μεγαλείο του δεν ήταν μόνο η πλουσιοπάροχη συνδρομή και η βοήθειά του προς τους ασθενείς, τους πονεμένου, τους κάθε λογής δυσκολεμένους…
Το δώρο του σε όλους μας είναι η ζωή της αγιότητας, η οποία υπερβαίνει οποιαδήποτε άλλη μορφή κατήχησης, ηθικής διδασκαλίας, ιδεολογικής θεολογίας. Γιατί η αγιότητα είναι μεστή και πλήρης χάριτος, και αποτελεί από μόνη της όαση, και μπορεί να ξεδιψάσει πρώτα αυτόν ο οποίος την ζει, και μετά όσους θέλουν να τραφούν από αυτή.
Η ζωή του αγίου Νεκταρίου ήταν η ίδια η ζωή του Χριστού!
Έζησε και ο ίδιος ως σημείον αντιλεγόμενον εις τον αιώνα του!
Έζησε την Μεγάλη Εβδομάδα κατάσαρκα!
Και έτσι, όταν ετάφη, ο Θεός μάς τον παρέδωσε ξανά ως ζώντα-άγιο, και εσαεί κοινωνόν του ανθρωπίνου πόνου, και μαρτυρία αγιότητας στους σύγχρονους περίεργους καιρούς!
Ας είναι, λοιπόν, η σημερινή γιορτή του Αγίου μας, πρόγευση της βασιλεύουσας γιορτής που πλησιάζει!
Το νέκταρ υπερχειλίζει τρυφήσατε πάντες!
Στέλιος Κούκος pemptousia

[toula]

Ο ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΣΥΚΟΦΑΝΤΟΥΜΕΝΟΣ ΚΑΙ ΔΙΩΚΟΜΕΝΟΣ*
ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου - Καθηγητού
Το μεγάλο και διαρκές θαύμα στην Εκκλησία μας είναι η αδιάκοπη εμφάνιση αγίων. Ουδέποτε υπήρξε εποχή, στο δισχιλιόχρονο διάβα της ιστορίας της, που να μην υπήρχαν άγιοι. Ουδέποτε έλειψαν από την Εκκλησία μας οι άγιοι και αυτό είναι το μόνιμο θαύμα στη δισχιλιόχρονη ιστορική Της πορεία. Οι άγιοι, άνδρες και γυναίκες, είναι τα ορατά σημεία της λυτρωτικής ενέργειας του Αγίου Πνεύματος, το Οποίο αναγεννά τους ανθρώπους και τους καθιστά θεοειδείς υπάρξεις, εικόνες καθαρές του Τριαδικού Θεού, κατά χάριν θεουμένους. Ουδέποτε θα υπάρξει εποχή, που να μην υπάρχουν άγιοι στην Εκκλησία. Κάποιος μεγάλος ασκητής έγραψε πως η απουσία αγίων στον κόσμο, θα σημάνει και το τέλος του.
Το πλέον παρήγορο και ελπιδοφόρο γεγονός είναι ότι και στη σύγχρονη εποχή της γενικής αποστασίας και της πολυποίκιλης ανταρσίας κατά του Θεού, αναδεικνύονται θεοφόροι και πνευματοφόροι άγιοι, εφάμιλλοι των αγίων της αρχαίας Εκκλησίας. Κι’ αυτό διότι, όπως έγραψε ο απόστολος Παύλος «ου δε επλεόνασεν η αμαρτία, υπερπερίσσευσεν η χάρις» (Ρωμ.5,20). Όπου ο διάβολος καλλιεργεί το δικό του αγρό, με τα ζιζάνια, καλλιεργεί και ο Θεός το δικό Του αγρό, με τον αγαθό σπόρο.
Ένας τέτοιος αγαθός σπόρος εμφανίστηκε και καλλιεργήθηκε στην ταραγμένη εποχή μας. Ένας μεγάλων διαστάσεων διάτονας αστέρας μεσουράνησε στο νοητό ουρανό. Ένας αληθινός άνθρωπος του Θεού, αναγεννημένος από τη θεία χάρη, σφράγισε με την παρουσία του και το έργο του την Εκκλησία του Χριστού, τον περασμένο αιώνα. Πρόκειται για τον άγιο Νεκτάριο τον θαυματουργό, επίσκοπο Πενταπόλεως της Αιγύπτου. Ένα χαριτόβρυτο σκεύος εκλογής του Θεού, στο πρόσωπο του οποίου, διασώθηκε το κατ’ εικόνα, όπως ψάλλει η Εκκλησία μας, και δοξάστηκε ο Θεός. Μια σύγχρονη πατερική μορφή, εφάμιλλη των μεγάλων Πατέρων της αρχαίας Εκκλησίας. Μια τέτοια καθαρή εικόνα του Θεού και αγιασμένος άνθρωπος.
Ο άγιος Νεκτάριος υπήρξε ο αγαπημένος του Θεού και ο μισητός του διαβόλου. Όποιον αγαπά ο Θεός, μισεί ο διάβολος! Το μίσος του εκφράζεται σε σωματικές ταλαιπωρίες. Έχοντας ως συνεργάτες του, ως όργανά του, επί της γης πρόσωπα διεφθαρμένα, παραδομένα στον αμοραλισμό, την φιλαυτία και την μωροφιλοδοξία, τα στρέφει κατά όσων θέλουν να ζήσουν και να πολιτευτούν θεοφιλώς. Ο απόστολος Παύλος διαβεβαίωσε πως «πάντες οι θέλοντες ευσεβώς ζην εν Χριστώ Ιησού διωχθήσονται» (Β΄Τιμ.3,12). Η εκκλησιαστική μας ιστορία και τα ηρωικά συναξάρια των αγίων μας είναι οι αψευδείς μάρτυρες των διώξεων μυριάδων αγίων της Εκκλησίας μας. Δεν υπάρχει άγιος που να μην δοκίμασε το πικρό ποτήρι των διώξεων και των δοκιμασιών (Απ. Παύλος, Άγιοι Απόστολοι, Μ. Βασίλειος, Γρηγόριος Θεολόγος, Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Μ. Αθανάσιος, Μάξιμος Ομολογητής, Μάρκος Ευγενικός, Μ. Φώτιος, Κοσμάς Αιτωλός, Ιουστίνος Πόποβιτς και τόσοι άλλοι). Η μαρτυρία του Χριστού απέβη και αποβαίνει προσωπικό μαρτύριο για τους συνειδητούς πιστούς. Ο Κύριός μας είναι ο πρώτος Μάρτυρας της Εκκλησίας μας, ο Οποίος «περιεποιήσατο (Αυτήν) δια του ιδίου αίματός» Του (Πραξ.20,28), κατά τον απόστολο Παύλο. Αυτός πρώτος συκοφαντήθηκε από το διάβολο και παραδόθηκε στα επί γης όργανά του, τους Ιουδαίους και τους Ρωμαίους για να συκοφαντηθεί, να βασανιστεί, να σταυρωθεί, να πεθάνει επάνω στο σταυρό. Οι κατοπινοί μάρτυρες και όλοι οι «δεδιωγμένοι ένεκεν δικαιοσύνης» (Ματθ.5,10), είναι μάρτυρες και τύποι του υπέρ ημών παθόντος, σταυρωθέντος, ταφέντος και αναστάντος Χριστού μας. Ο Κύριος προειδοποίησε γι’ αυτή την κατάσταση, ότι η
ζωή των ομολογητών του αγίου ονόματός Του θα έχει συνέπειες. Ο Χριστός τους είχε προειδοποιήσει ότι ο πτωτικός κόσμος, ο διατελών υπό την επήρεια του άρχοντα του ψεύδους θα αντιστέκονταν σθεναρά στην αποκαλυμμένη αλήθεια και οι μάρτυρες αυτής της αλήθειας θα υφίσταντο μαρτύρια για να μη λάμψει η αλήθεια και αποπεμφθεί ο πατέρας και εφευρέτης του ψεύδους από τον κόσμο. «ιδού εγώ αποστέλλω υμάς ως πρόβατα εν μέσω λύκων» (Ματθ.10,16) και «ει εμέ εδίωξαν και υμάς διώξουσιν… ταύτα πάντα ποιήσουσι υμίν δια το όνομά μου» (Ιωάν,15,20). «Έσεσθε μισούμενοι υπό πάντων δια το όνομά μου» (Ματθ.10,22). «Παραδώσουσιν γαρ υμάς εις συνέδρια και εν ταις συναγωγαίς αυτών μαστηγώσουσιν υμάς… και επί ηγεμόνας δε και βασιλείς αχθήσεσθε ένεκεν εμού εις μαρτύριον αυτοίς και τοις έθνεσιν» (Ματθ.10,16).
Οι λόγοι του Κυρίου επαληθεύτηκαν στα πρόσωπα των αγίων και βέβαια στο πρόσωπο του αγίου Νεκταρίου, ο οποίος υπήρξε γνήσιος τύπος του υπέρ ημών παθόντος Χριστού. Η πολυτάραχη ζωή του υπήρξε μια ατέλειωτη περιπέτεια, μια απίστευτη καταδίωξη, έως και αυτή της φυσικής του εξοντώσεως από τις ενάντιες δυνάμεις.
Γεννήθηκε την 1η Οκτωβρίου 1846 στη Σηλυβρία της Θράκης από πολυμελή και ευσεβή οικογένεια. Ονομάζονταν Αναστάσιος Κεφαλάς. Πρώτη του αρνητική εμπειρία από τη ζωή, η απόλυτη ένδεια, η μεγάλη φτώχεια. Οι γονείς του πάμφτωχοι δεν είχαν τη δυνατότητα να ζήσουν με αξιοπρέπεια την πολυμελή οικογένειά τους. Ο πατέρας του Δήμος Κεφαλάς εργαζόταν περιστασιακά ως ναυτικός. Το ψωμί λιγοστό, τα κουρελόρουχα δεν επαρκούσαν για να καλύψουν τα σκελετωμένα μέλη τους. Η δυνατότητα σπουδών των παιδιών ανύπαρκτη. Η μόνη παρηγοριά και το στήριγμα της οικογένειας η πίστη στο Θεό και η ελπίδα, πως Εκείνος που τρέφει τα πετεινά του ουρανού, θα φροντίσει και γι’ αυτούς. Ο μικρός Αναστάσης, προικισμένος με ιδιαίτερη οξυδέρκεια και ψυχικό δυναμισμό βίωνε με καρτερία την οικογενειακή φτώχεια και χαλύβδωνε την παιδική του ψυχή για να αντιμετωπίσει τις κατοπινές μεγάλες περιπέτειες της ζωής του. Έμαθε από τους αγραμμάτους, αλλά ευσεβείς γονείς του να δοξάζουν το Θεό για όσα έχουν. Έκανε βίωμά του το λόγο του αποστόλου Παύλου: «έχοντες δε διατροφάς και σκεπάσματα, και τούτοις αρκεσθησόμεθα» (Α΄Τιμ.6,8).
Όταν έγινε 13 ετών, το 1860, αναγκάστηκε να ξενιτευτεί για να ζήσει. Ξεκομμένος από την οικογενειακή του στέγη και μη έχοντας καθόλου χρήματα, με μόνο εφόδιο την πίστη του στην πρόνοια του Θεού, ξεκίνησε για την Κωνσταντινούπολη, για αναζήτηση εργασίας. Αλλά ελλείψει αυτοκινητοδρόμων και αυτοκινήτων, αναγκάστηκε να ταξιδέψει ατμοπλοϊκώς. Προσπάθησε να επιβιβασθεί σε κάποιο πλοίο, αλλά κατά τον έλεγχο των εισιτηρίων τον απομάκρυναν, διότι δεν είχε χρήματα για το ναύλο. Στάθηκε στην προκυμαία και έκλαιγε γοερά. Βλέποντάς τον ο καπετάνιος τον λυπήθηκε και τον πήρε στο καράβι. Τελικά το εισιτήριο τα πλήρωσε κάποιος φιλάνθρωπος επιβάτης.
Έφτασε στην Κωνσταντινούπολη. Αφού ταλαιπωρήθηκε για καιρό, πείνασε και κοιμήθηκε στην ύπαιθρο, βρήκε εργασία σε ένα συσκευαστήριο καπνού, σε ένα σκοτεινό, βρώμικο και ανθυγιεινό υπόγειο. Εκεί θα δοκιμάσει για πρώτη φορά την ανθρώπινη εκμετάλλευση και ασπλαχνία. Ο εργοδότης του ήταν ένας βάναυσος άνθρωπος, ο οποίος νοιάζονταν μόνο για το κέρδος της επιχείρησής του και αγνοούσε ότι οι εργαζόμενοι ήταν αυτοί που του έφερναν το κέρδος. Ο τίμιος ιδρώτας τους και η εργατικότητά τους έκανε την επιχείρησή του κερδοφόρα. Εκμεταλλεύονταν τους εργαζομένους και μαζί τους το μικρό Θρακιώτη Αναστάση, τον οποίο όχι μόνο εκμεταλλεύονταν οικονομικά και τον εξουθένωνε εργασιακά, αλλά του φερόταν με πρωτοφανή βαναυσότητα. Τον έβαζε να εργάζεται από το ξημέρωμα ως τα μεσάνυχτα. Συχνά τον ξυλοκοπούσε αλύπητα. Σημάδευε με πληγές και μώλωπες το παιδικό του κορμί. Η μόνη του αμοιβή ήταν στοιχειώδη τροφή και διαμονή σε κάποιο σκονισμένο πατάρι. Αυτός όμως υπόμεινε με πρωτοφανή καρτερία και υπομονή τις προσβολές χωρίς να διαμαρτύρεται. Όταν εκείνος τον έβριζε και τον ξυλοκοπούσε αυτός προσευχόταν και παρακαλούσε το Θεό να τον συγχωρήσει και να τον έχει καλά. Κι όχι μόνο αυτό, είχε ακούσει ότι οι ταλαιπωρίες της ζωής δυναμώνουν τον άνθρωπο και η υπομονή και η ανεξικακία είναι αρετές, οι οποίες προσελκύουν τη χάρη του Θεού.
Μάλιστα, σκέφτηκε πως, παρά την κοπιώδη και πολύωρη εργασία του, για να ζήσει, έπρεπε να εργαστεί και για το Θεό, να ωφελήσει τους συνανθρώπους του. Να κάμει γνωστή στους αδιάφορους την πίστη ότι είναι ανάγκη να βάλλουν το Χριστό στην καρδιά τους, να προσελκύσουν τη θεία χάρη στη ζωή τους για να προκόψουν. Έτσι εφεύρε το εξής τέχνασμα: έβαζε στις συσκευασίες του καπνού χαρτάκια με ρητά από το Ευαγγέλιο. Αυτή η ενέργεια του έδινε μεγάλη χαρά και απάλυνε τις κακοπάθειές του. Μετά από πολύ καιρό, κάποια μέρα, τη στιγμή που τον ξυλοκοπούσε ο εργοδότης του, τον είδε ένας αγαθός έμπορος, τον λυπήθηκε και τον πήρε στο επιπλοποιείο του. Του ανέθεσε κάπως άνετη εργασία και του άφησε χρόνο ελεύθερο να πηγαίνει στο σχολείο και στην Εκκλησία. Εργάστηκε στον καλό εκείνο εργοδότη επτά χρόνια και τέλειωσε το σχολείο.
Σε ηλικία είκοσι ετών πήγε στη Χίο να εργαστεί ως δάσκαλος, μένοντας δέκα χρόνια. Εκεί αποφάσισε να γίνει μοναχός. Στα 1877 χειροτονήθηκε διάκονος και πήρε το όνομα Νεκτάριος. Τον ίδιο χρόνο ήρθε στην Αθήνα για τη συνέχιση των σπουδών του. Κατόπιν βρέθηκε στην Αλεξάνδρεια να υπηρετήσει κοντά στον Πατριάρχη Σωφρόνιο, ο οποίος εντυπωσιάσθηκε από την προσωπικότητα του νεαρού διακόνου. Τον έστειλε ξανά στην Αθήνα να φοιτήσει στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο Νεκτάριος διέπρεψε και πρώτευσε. Το 1885 αναχώρησε ξανά για την Αλεξάνδρεια, όπου χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και του ανατέθηκαν καθήκοντα πατριαρχικού γραμματέα και ιεροκήρυκα, αναδεικνυόμενος δεινός ρήτορας, στα χείλη του οποίου κρέμονταν οι πολυπληθείς ακροατές του. Το 1889 εκλέχτηκε επίσκοπος Πενταπόλεως Λιβύης.
Αλλά ο διάβολος καραδοκούσε να ανακόψει τη λαμπρή εκκλησιαστική πορεία του πολυτάλαντου Νεκταρίου. Τώρα άρχισε ο μεγάλος πόλεμος εναντίον του. Τώρα άρχισαν τα μεγάλα προβλήματα και οι άδικες διώξεις του. Τα φυσικά προσόντα του Νεκταρίου, η σπουδαία μόρφωσή του, η ραγδαία άνοδος και η μεγάλη ποιμαντική και κοινωνική δράση του, θορύβησε πολλούς κληρικούς του Πατριαρχείου, οι οποίοι τον θεώρησαν απειλή για τις φιλοδοξίες τους, έχοντας βλέψεις να διαδεχτούν τον υπέργηρο Σωφρόνιο στο θρόνο του. «Η προσωπικότητα και η όλη δραστηριότητα του «καλού καγαθού» Νεκταρίου, σημειώνει ο καθηγητής Σοφ. Δημητρακόπουλος, η σθεναρή εκ μέρους του προάσπιση των δικαίων του Πατριαρχείου, η διαφαινόμενη εξέλιξή του, προκάλεσαν φθόνο, μίσος και αντιδράσεις». Ας σημειωθεί ότι ο παλαίφατος θρόνος του Αγίου Μάρκου βρισκόταν την εποχή εκείνη σε πλήρη κατάπτωση. Κόλακες, ραδιούργοι, φιλόδοξοι και διεφθαρμένοι κληρικοί πλαισίωσαν το ιστορικό Πατριαρχείο, με σκοπό να ικανοποιήσουν τις ατομικές τους φιλοδοξίες. Η ακεραιότητα του χαρακτήρα του Νεκταρίου αποτελούσε απειλή για τις άνομες βλέψεις τους. Έβλεπαν με τρόμο την γρήγορη και βεβαία αναρρίχηση τους τον πατριαρχικό θρόνο και γι’ αυτό έθεσαν πανούργο σχέδιο εξουδετέρωσής του.
Διέδωσαν φρικτές συκοφαντίες εναντίον, φροντίζοντας να φτάσουν και ως τον Πατριάρχη. «Συνασπισμένοι οι ετερόκλητοι παντοειδείς εχθροί του, προκειμένου να επιτύχουν ο καθένας τα σχέδιά του, τονίζει ο καθηγητής Σοφ. Δημητρακόπουλος, αφού είχαν προετοιμάσει το έδαφος με τις κατά καιρούς εισηγήσεις τους, τελικά διέβαλαν τον Μητροπολίτη Πενταπόλεως Νεκτάριο προς τον Πατριάρχη πως δήθεν ξεσηκώνει τον λαό και επιδιώκει να τον εκδιώξει από τον θρόνο και να ανέβει αυτός». Και συνεχίζει: «Αφού οι ραδιούργοι πρόσθεσαν, όπως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις, και τους απαραίτητους υπαινιγμούς, για δήθεν ηθικές παρεκτροπές του». Ο γέρος, ανήμπορος και πάσχων από μερική άνοια Πατριάρχης Σωφρόνιος πείστηκε για τις κατηγορίες και τον έπαψε από τα καθήκοντά του χωρίς απολογία. Ήταν 3 Μαΐου 1890. Είναι η πρώτη μεγάλη δοκιμασία στην πολυτάραχη ζωή του.
Εκείνος πως αντέδρασε; Συγχωρώντας τους συκοφάντες του και χωρίς να περιμένει να ξεσκεπαστούν οι συκοφάντες του και διαλάμψει η αλήθεια, αναχώρησε για την Αθήνα το καλοκαίρι του 1890. Έδωσε τόπο στην οργή. Κατάλαβε ότι η Αίγυπτος ήταν πλέον τόπος αφιλόξενος γι’ αυτόν. Ο διάβολος βάλθηκε να τον καταστρέψει. Στο απολυτήριο πατριαρχικό γράμμα δεν αναφέρθηκε καμιά κατηγορία εις βάρος του, αλλά η φράση: «μη δυνηθείς να εξοικειωθεί προς το κλίμα της Αιγύπτου». Και «δύναται επιτελείν τα αρχιερατικά αυτού καθήκοντα, όπου αν επέλθη».
Μάταια ζήτησε από τον νέο Πατριάρχη Φώτιο, μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, για την αποκατάστασή του. Το 1902 σε επιστολή του προς τον νέο Πατριάρχη Αλεξανδρείας Φώτιο εξέφρασε την ανεξικακία του, τονίζοντας πως: «Ημείς … εκ πνεύματος ειρήνης μη εισακουσθέντες διαμαρτυρόμενοι … υπετάγημεν τω θελήματι αυτού και ανεχωρήσαμεν εξ Αιγύπτου, ελπίζοντες εις ανταπόδοσιν δικαιοσύνης εν ημέρα η ευδοκήση ο Θεός». Ιδού η άκρα ανεξικακία του, η αγιότητά του! Η εφημερίδα της Αλεξάνδρειας «Μεταρρύθμισις» στις 22 Ιουλίου 1890 θεώρησε: «μεγάλην ηθικήν ζημίαν την στέρησιν του συμπαθεστάτου των Αρχιερέων και αγαθωτάτου και δραστηριοωτάτου των κληρικών… μεγάλως έθλιψε και βαθέως συνεκίνησεν ημάς, η αναχώρισις του…»! Αλλά μάταια και από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Ιωακείμ Γ΄ ζήτησε την αποκατάστασή του. Σε τυπική επιστολή του του απάντησε πως «η καθ’ ημάς Εκκλησία ουδέν ηδύνατο ή δύναται πράξαι»! Αξίζει να αναφέρουμε πως οι συκοφάντες του τιμωρήθηκαν από το Θεό, κανένας τους δεν κατόρθωσε να πάρει τη θέση του Πατριάρχη!
Πίστεψε ο συκοφαντημένος και διωγμένος Επίσκοπος πως στην Αθήνα θα έβρισκε ησυχία και δεν θα έφταναν ως εκεί τα φαρμακερά βέλη των συκοφαντών του και διωκτών του! Αλλά γελάστηκε οικτρά! Έκαμε λάθος, δε βρήκε ούτε στο κλεινό άστυ την επιθυμητή ηρεμία, που αποζητούσε, διότι φρόντισαν οι άδικοι διώκτες του και συκοφάντες του να φτάσουν ως εκεί οι συκοφαντίες τους, ώστε να μη γίνεται πουθενά δεκτός για εργασία. Κτυπούσε πόρτες και εκλιπαρούσε για μια θέση κατώτερη του αξιώματός του. «Επίσκοπος όντας ο άγιος, γράφει ο καθηγητής Σ. Δημητρακόπουλος, ζητεί, χωρίς ίχνος εγωισμού από το ύψος του επισκοπικού αξιώματος που έφερε, μια θέση κατώτερη»! Ύψιστο παράδειγμα ταπεινοφροσύνης! Αλλά μάταια, οι πόρτες ήταν όλες κλειστές και το χειρότερο και οδυνηρότερο: του παρακρατούσαν ακόμα και τους μισθούς του και ως εκ τούτου βίωνε έσχατη πενία! Δε μπορούσε να πληρώνει το ενοίκιο ενός μικρού δωματίου στα Εξάρχεια και δεν είχε χρήματα να τραφεί! Ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών, παρά τη συμπάθεια προς αυτόν, αδυνατούσε να τον βοηθήσει, λόγω των πιέσεων που δέχονταν από τους συκοφάντες του, οι οποίοι διατηρούσαν ισχυρά ερείσματα στο εκκλησιαστικό και πολιτικό κατεστημένο των Αθηνών.
Ζητούσε απεγνωσμένα μια θέση ιεροκήρυκα σε κάποια μητρόπολη, αλλά έπρεπε να έχει την έγκριση του Υπουργείου Εκκλησιαστικών και Δημοσίου Εκπαιδεύσεως, το οποίο αρνιόταν να τη χορηγήσει, με το αιτιολογικό ότι δήθεν δεν είχε την ελληνική ιθαγένεια! Ότι δεν είχε γεννηθεί σε ελληνικό έδαφος, αλλά σε τουρκοκρατούμενη περιοχή! Η Ιερά Σύνοδος βεβαίωσε την ελληνική του ιθαγένεια, αλλά το υπουργείο κωλυσιεργούσε ανεξήγητα το διορισμό του. Ευτυχώς, ύστερα από καιρό, με την παρέμβαση του Δημάρχου Αθηναίων Μιχαήλ Μελά, πατέρα του μακεδονομάχου Παύλου Μελά, διευθετήθηκε το πρόβλημα. Κατόρθωσε να διοριστεί ιεροκήρυκας στη Χαλκίδα το Μάρτιο του 1891. Ο άγιος, περιχαρής και δοξάζων το Θεό, αναχώρησε για τη Χαλκίδα και άρχισε να κηρύττει το λόγο του Θεού με θέρμη και ζήλο, επιτελώντας σπουδαίο ιεραποστολικό και κηρυγματικό έργο, κατακτώντας την αγάπη του ευσεβούς ευβοϊκού λαού. Αλλά και εδώ δυστυχώς δεν αναπαύτηκε και δεν βρήκε ησυχία, διότι οι άσπονδοι εχθροί του, έστελναν από την Αθήνα ανθρώπους τους να τον αποδοκιμάζουν κάτω από τον άμβωνα, φωνασκώντας: «ανάξιος – πόρνος»! Εκείνος και πάλι λοιδορούμενος σιωπούσε και συγχωρούσε, ψελλίζοντας τον κυριακό λόγο: «ου γαρ οίδασι τι ποιούσι»! Αλλά και ο αρχιεπίσκοπος Χαλκίδος, δεν είχε τις καλλίτερες σχέσεις μαζί του. Φοβούμενος να συγκριθεί μαζί του, ο πιστός λαός έκανε τη σύγκριση, τον φθονούσε και του δημιουργούσε συνεχώς προβλήματα. Έφτασε κάποτε στο σημείο να του απαγορεύσει να ιερουργεί!
Δύο χρόνια μετά, η μία μετά την άλλη οι συκοφαντίες εναντίον του κατέρρευσαν, αποκαλύφτηκαν οι ραδιούργοι συκοφάντες του και απαλλάχτηκε από όλες τις κατηγορίες. Ο επίσκοπος Χαλκίδος και ο λαός της περιοχής πληροφορήθηκαν με ανακούφιση την είδηση και άρχισαν να αποθεώνουν τον ιεροκήρυκά τους. Κήρυττε πια ελεύθερος από τα στίγματα του παρελθόντος. Η φήμη του ξεπέρασε την Εύβοια και έφτασε στην Αθήνα.
Στις 3 Ιανουαρίου 1894 διορίστηκε διευθυντής της Ριζαρίου Εκκλησιαστικής Σχολής στην Αθήνα. Το έργο του στην ονομαστή σχολή υπήρξε μεγάλο και πρωτοπόρο. Κυρίως επικεντρώθηκε στον ορθόδοξο τρόπο σκέψης, διότι ήταν η εποχή που η δυτική θεολογία διείσδυε επικίνδυνα στον ορθόδοξο ελληνικό χώρο. Επιδεικνύει απίστευτα δείγματα λαμπρού παραδείγματος στους σπουδαστές και στους εργαζομένους. Εργαζόταν, δίδασκε, μελετούσε, έγραφε και προσευχόταν ώρες ατέλειωτες. Δεν δίσταζε να κάνει και τις πλέον ταπεινές εργασίες. Κάποτε χρειάστηκε να πάρει κρυφά τη θέση του άρρωστου καθαριστή των αποχωρητηρίων, τα οποία καθάριζε τις μεταμεσονύχτιες ώρες, για να μην αντικατασταθεί ο ασθενής υπάλληλος! Οι σπουδαστές και οι εργαζόμενοι τον υπεραγαπούσαν. Η δράση του εκτείνονταν και εκτός της σχολής. Χιλιάδες άνθρωποι ευεργετούνταν ποικιλότροπα από αυτόν. Υπηρέτησε στη σχολή 14 έτη, ως το Φεβρουάριο του 1908, όπου και παραιτήθηκε για λόγους υγείας.
Αποσύρθηκε στην Αίγινα, σε ένα εγκαταλειμμένο μοναστήρι στη θέση Ξάντο, με τέσσερις γυναίκες – πνευματικά του παιδιά από την Αθήνα. Εκεί με άσκηση, προσευχή και νηστεία ικανοποιεί την παλιά του επιθυμία να ζήσει ως μοναχός. Ανακαίνισε εκ βάθρων την ερειπωμένη Μονή, με δικά του χρήματα. Υπηρετούσε ως πνευματικός της Μονής και ταυτόχρονα διακονούσε στις πιο ευτελείς διακονίες, κύρια ασχολούνταν με την επισκευή των παντοφλών των μοναχών! Ταυτόχρονα αρχίζουν τα σημάδια της αγιότητάς του. Θεράπευσε έναν ντόπιο δαιμονισμένο, και με τις δεήσεις του, έβρεξε, ύστερα από τρία χρόνια ανομβρίας στο νησί. Η φήμη του μεγάλωνε, πλήθη από όλη την Ελλάδα έτρεχαν στην Αίγινα. Με την προσωπική του εργασία μεγάλωσε τους χώρους της Μονής και παράλληλα φρόντισε για τη νομική αναγνώρισή της.
Αλλά ο μισόκαλλος διάβολος λυσσομανούσε και μηχανεύονταν την καταστροφή του. Πάσχιζε να ματαιώσει το μεγάλο πνευματικό έργο του αγίου, το οποίο έβλεπε να επιτελείται και να καρποφορεί στον αγιασμένο εκείνο αιγινίτικο τόπο. Παρότρυνε κακεντρεχείς κληρικούς και συμβούλους του τότε μητροπολίτη Αθηνών Θεόκλητου,
να αρνείται πεισματικά και χωρίς σοβαρή αιτιολογία, να αναγνωρίσει νομικά τη Μονή της Αίγινας. Παρά τις παρακλήσεις, τις παραστάσεις και τις επισκέψεις του στην αρχιεπισκοπή Αθηνών, δεν κατόρθωσε να πάρει την αναγνώριση, όσο ζούσε και η Μονή λειτουργούσε άτυπα, σχεδόν παράνομα. Δεν αξιώθηκε να δει τη Μονή του νόμιμη ως το θάνατό του, γεγονός το οποίο τον λυπούσε αφόρητα! Οι απανωτές επιστολές του προς την Αρχιεπισκοπή κατέληγαν στον κάλαθο των απορριμμάτων! Χαρακτηριστική είναι η επιστολή του στις 20 Ιουνίου 1913 προς τον Αρχιεπίσκοπο Θεόκλητο, στον οποίο απευθύνει θερμή παράκληση και κάνει δραματική έκκληση για την αναγνώριση της Μονής. Η απάντηση του Θεοκλήτου ήρθε μετά από τρεις μήνες, με την οποία, ούτε λίγο ούτε πολύ, αντί για την ποθούμενη άδεια, τον καλούσε σε απολογία, διότι είχε τολμήσει να συστήσει μοναχική αδελφότητα, χωρίς την επίσημη έγκριση! Ο άγιος αισθάνθηκε απέραντη πικρία και αναγκάστηκε να απολογηθεί, να υπερασπίσει τον εαυτό του για το υποτιθέμενο παράπτωμά του!
Μετά την εκθρόνιση του Θεοκλήτου, η οποία ακολούθησε τα δραματικά γεγονότα του γνωστού αναθέματος του Βενιζέλου (Δεκέμβριος 1916), ανήλθε στο μητροπολιτικό θρόνο των Αθηνών ο Μελέτιος Μεταξάκης, ο γνωστός νεωτεριστής Ιεράρχης. Ο αγαθός Νεκτάριος πίστεψε πως ο νέος Μητροπολίτης θα παραχωρούσε τη σχετική νομική αναγνώριση της Μονής του. Όμως δυστυχώς διαψεύστηκαν και πάλι οι προσδοκίες του. Ο ιεράρχης, εκείνος διαπνέονταν από αντιμοναχικό πνεύμα, του αρνήθηκε κατηγορηματικά την αναγνώριση της Μονής και μάλιστα τον συμβούλεψε να εγκαταλείψει τη Μονή και να έρθει στην Αθήνα, για να επιτελέσει κοινωνικό έργο, διότι ο μοναχισμός, όπως έλεγε, ήταν αναχρονιστικός και ξοφλημένος θεσμός! Μάλιστα ο μοιραίος εκείνος Αρχιεπίσκοπος φρόντισε να μεταβεί στην Αίγινα για να πείσει τον άγιο να εγκαταλείψει την προσπάθειά του να συστήσει μοναχική αδελφότητα στο νησί! Μαζί του ήταν και ο 33χρονος διάκονός του, ο Αθηναγόρας Σπύρου, ο μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης! Είπε χαρακτηριστικά στον φιλομόναχο άγιο Νεκτάριο, δείχνοντάς του τα ερειπωμένα εκκλησάκια της περιοχής: «Νεκτάριε, μετ’ ολίγα χρόνια, όπως βλέπεις αυτά τα ερείπια, έτσι θα καταντήσει και το δικό σου μοναστήρι, δια το οποίον αδίκως κοπιάζεις» και ο άγιος απάντησε: «Αδελφέ και συλλειτουργέ, δεν πρόκειται ποτέ να καταντήσει, ως συ λέγεις, το μοναστήρι μου, αλλά και άλλα τοιαύτα, θέλουσι συντόμως ανεγερθεί εν τη νήσω ταύτη, προς δόξαν του εν Τριάδι ημών Θεού»! Ο άγιος δικαιώθηκε και ο μοιραίος ιεράρχης διαψεύστηκε, αφού η Μονή του αναδείχθηκε σε πανελληνίου και παγκοσμίου φήμης πνευματικό κέντρο και προσκύνημα!
Αλλά, μετ’ ολίγον, έρχεται και νέα, μεγάλη και σφοδρή δοκιμασία για τον 72χρονο πια, ταλαιπωρημένο και αποστεωμένο Νεκτάριο. Ζούσε στην Αίγινα μια ξένη γυναίκα, η οποία πωλούσε κεριά σε προσκυνητές πέριξ της Μονής για να ζήσει. Για τούτο την αποκαλούσαν «κερού». Το όνομά της ήταν Ειρήνη Φραγκουδάκη. Είχε μια κόρη τη Μαρία, την οποία σκόπευσε να παντρέψει με έναν αιγινίτη. Αλλά εκείνη ήθελε να γίνει μοναχή και παρά τις αντιδράσεις της μητέρας της, εντάχτηκε στην αδελφότητα του αγίου Νεκταρίου. Η μητέρα της αντιτάχτηκε με σφοδρότητα στην απόφασή της και προσπαθούσε με κάθε τρόπο να την επαναφέρει, χωρίς αποτέλεσμα. Τότε συνέλαβε ένα σατανικό σχέδιο, να συκοφαντήσει τον πνευματικό της πατέρα, το Νεκτάριο. Το μίσος της την οδήγησε στην εισαγγελία Πειραιώς, όπου κατάγγειλε τον άγιο Νεκτάριο ότι αποπλάνησε την κόρη της και είχε μαζί της σεξουαλικές σχέσεις και είχε κάνει και παιδιά μαζί της τα οποία έριχνε σε πηγάδι! Ότι μοναδικός του σκοπός ήταν να την πάρει στο Μοναστήρι για να ικανοποιεί τις ορέξεις του!
Δικαστικός ανακριτής, χωρίς να εξετάσει καλώς τις καταγγελίες, μετέβη στο Μοναστήρι για να ανακρίνει τον άγιο. Παρασυρμένος από μια ανεξήγητη απέχθεια προς αυτόν και χωρίς να σεβαστεί ούτε το επισκοπικό του αξίωμα, ούτε την ηλικία του, ούτε το τεκμήριο της αθωότητας του κατηγορημένου, του συμπεριφέρθηκε με πρωτοφανή βαναυσότητα, απειλές, ύβρεις και χειρονομίες. Ο άγιος τον αντιμετώπισε με ηρεμία. Όση ώρα ο μαινόμενος δικαστικός τον έβριζε και τον απειλούσε, αυτός προσευχόταν μυστικά, παρακαλώντας το Θεό να συγχωρήσει τους συκοφάντες του, τον άδικο δικαστή και να αποκαλύψει την αλήθεια. Αρνιόταν να απολογηθεί και το μόνο που είπε ήταν: «Ο Θεός γνωρίζει αν όλα όσα λέγεις είναι αληθή. Υπέρ εμαυτού ουκ απολογήσομαι»! Μάταια προσπαθούσαν η ηγουμένη, οι αδελφές της Μονής και οι παριστάμενοι να τον πείσουν να απολογηθεί για την αθωότητά του. «Αυτά σας διδάσκω τόσο καιρό; τους είπε. Υπέρ εμαυτού ουκ απολογήσομαι. Προσευχηθείτε υπέρ του ανθρώπου αυτού. Διαβλέπω επ’ αυτού βάσανον. Προσευχηθείτε παρακαλώ. Και δι’ αυτόν εσταυρώθη ο Κύριος». (Χονδροπούλου, «Ο Άγιος του αιώνα», Αθήναι 2003,
Στην υπόθεση αναμείχτηκε και ο Μητροπολίτης Αθηνών Μελέτιος Μεταξάκης, ο οποίος πήρε άκρως αρνητική θέση κατά του αγίου. Του συμπεριφέρθηκε με ιδιαίτερη σκληρότητα. Μάλιστα μετέβη ο ίδιος στην Αίγινα, στις 9 Απριλίου 1919, για να εξετάσει τον άγιο. Όμως δεν προχώρησε σε κυρώσεις, περιμένοντας τις αποφάσεις των δικαστικών αρχών.
Η δικαίωση δεν άργησε να έρθει. Η κοπέλα εξετάστηκε από τον γυναικολόγο ιατρό και καθηγητή της μαιευτικής και γυναικολογίας του Παν. Αθηνών Νικόλαο Πετσάλη, η οποία βρέθηκε άφθορη, παρθένα! Ο άγιος απαλλάχτηκε πανηγυρικά. Η συκοφάντης «κερού» καταδικάστηκε και εξορίστηκε και μετανοήσασα αργότερα έγινε μοναχή σε άλλο Μοναστήρι της Αίγινας, μαζί με την κόρη της, παίρνοντας το όνομα Ξένη. Ο δε δικαστικός είχε άσχημο τέλος: ασθένησε βαρύτατα από γάγγραινα και πέθανε στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», παρά τη συγχώρηση που έλαβε από τον άγιο, όπως είχε προβλέψει εκείνος!
Αλλά οι περιπέτειες δεν σταμάτησαν εκεί. Έμελλε να είναι το τέλος της ζωής του επώδυνο, όπως ήταν ολόκληρη η ζωή του. Η υγεία του επιδεινώνονταν συνεχώς. Οι περιπέτειες της πολυκύμαντης ζωής του του επιφύλασσαν ένα επίπονο τέλος. Το 1920 εισήχθη στο Αρεταίειο νοσοκομείο Αθηνών όπου διαγνώστηκε προχωρημένος καρκίνος του προστάτη. Κοιμήθηκε, λίγες ημέρες μετά, στις 9 Νοεμβρίου.
Η αγιότητά του δεν άργησε να φανεί. Το τίμιο σκήνωμά του έμεινε άφθορο για 30 χρόνια, παρά τις 3 εκταφές του. Άπειρα θαύματα άρχισαν να επιτελούνται και συνεχίζουν ως τα σήμερα στο όνομά του. Στις 20 Απριλίου του 1961 έγινε η αγιοκατάταξή του και ορίστηκε η μνήμη του να εορτάζεται την ημέρα της οσιακής του κοίμησης, στις 9 Νοεμβρίου.
Αλλά τα βάσανα του αγίου δεν τέλειωσαν ούτε με το θάνατό του. Ενώ ολόκληρο το ορθόδοξο πλήρωμα τιμούσε τον Νεκτάριο ως άγιο, αμέσως μετά την κοίμησή του, και ακολούθησαν πάμπολλα θαύματα, και παρ’ όλη την αγιοκατάταξή του το 1961, το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας αρνούνταν να αναγνωρίσει την αγιότητά του και να τιμήσει τη μνήμη του. Έπρεπε να περάσουν κοντά σαράντα χρόνια από την αγιοκατάταξή του, στις 15-1-1998, για να ζητήσει συγνώμη ο μακαριστός Πατριάρχης Πέτρος και να τον συμπεριλάβει στους αγιολογικούς της δέλτους!
Μια άλλη επίσης μεταθανάτια δοκιμασία εγέρθηκε κατά του αγίου Νεκταρίου. Στη δεκαετία του 1970 μια ασεβής μοναχή του Παλαιού Ημερολογίου, ονόματι Μαγδαληνή, ηγουμένη της Ιεράς Μονής Αναλήψεως Κοζάνης, εξαπέλυσε έναν απίστευτο και πρωτοφανή πόλεμο εναντίον του, ότι δήθεν ήταν οικουμενιστής! Εξέδωσε βιβλία με οχετό ύβρεων, πεζοδρομιακού τύπου, κατά του αγίου. Η επίθεση ήταν τέτοιας έντασης, ώστε δημιούργησε ένταση όχι μόνον στην Εκκλησία μας, αλλά και στις διάφορες παρατάξεις των Παλαιοημερολογιτών, οι οποίοι χωρίστηκαν σε εκείνους που υποστήριζαν την βλάσφημη μοναχή και σε εκείνους που την επέκριναν. Τελικά η Μαγδαληνή αφορίστηκε ως αιρετική αγιομάχος και πέθανε αμετανόητη. Επίσης υπάρχουν και άλλοι μεταθανάτιοι εχθροί και συκοφάντες του αγίου Νεκταρίου. Ανήκουν στο χώρο των στρατευμένων αντιχριστιανών αθέων και των νεοπαγανιστών, οι οποίοι, θέλοντας να χτυπήσουν την Εκκλησία, παραθεωρούν τις αθωωτικές αποφάσεις για τις συκοφαντίες του αγίου, τις οποίες παραθέτουν στα δημοσιεύματά τους ως αληθινές! Γνωστή ιστοσελίδα ορκισμένου αντιχριστιανού αθεϊστή, έγραψε, πριν από καιρό για τον άγιο το εξής σκωπτικό και πικρόχολο σχόλιο: «Διακορεύεις και αγιάζεις! Η σημερινή Ρωμιοσύνη τιμά τον διακορευτή νεανίδων, Νεκτάριο … O διακορευτής (με δικαστική απόφαση παρακαλώ) τελικά αγιοποιήθηκε για να τη σκαπουλάρει! Δεν είναι απίστευτο; Κι όμως αληθινό!»! Άλλος ορκισμένος χριστιανομάχος νεοπαγανιστής αναρτά κάθε φορά που γιορτάζει ο άγιος εμετικό δημοσίευμα στην ιστοσελίδα του, αναμασώντας τις συκοφαντίες κατά του αγίου, ως αληθινές, χωρίς να αναφέρει ότι αυτές εξέπεσαν από τα επίσημα κρατικά όργανα! Δεν τις παρουσιάζει ούτε καν ως εικασίες αλλά ως πραγματικά γεγονότα!
Αλλά όσο ο ήλιος μπορεί να λερωθεί από τη λάσπη που του πετούν τα παιδιά παίζοντας, άλλο τόσο μπορούν να κηλιδωθούν οι αγιασμένοι άνθρωποι του Θεού. Πολύ γρήγορα οι λάσπες των συκοφαντιών πέφτουν στα μούτρα εκείνων που τις εκτοξεύουν, όπως στην περίπτωση του πολυπαθούς αγίου Νεκταρίου. Ο αγιασμένος αυτός Ιεράρχης, το σκεύος εκλογής του Θεού, ο θεωμένος από αυτή τη γήινη ζωή, υπόμεινε με καρτερία τους βασάνους της ζωής, αγόγγυστα, ως σμίλευση της ψυχής του, ώστε να καθαρθεί και να καταστεί καθαρή εικόνα του Θεού. Γι’ αυτό και ο Θεός τον δόξασε από αυτή τη ζωή. Τον κατέστησε πρότυπο υπομονής και ανεξικακίας, ώστε να δείχνει και στους άλλους ότι, εκτός από το δρόμο της ανταπόδοσης, υπάρχει και ο δρόμος της αγάπης. Αυτόν τον δρόμο ακολούθησε σε όλη του τη ζωή, γενόμενος ζωντανό παράδειγμα για μας τους πιστούς. Τελειώνω με μια εύστοχη παρατήρηση για τον άγιο Νεκτάριο από τον μακαριστό λόγιο αγιορείτη μοναχό π. Θεόκλητο Διονυσιάτη: Ο άγιος Νεκτάριος «ανέβηκε στις ύπατες βαθμίδες της κλίμακος των αρετών, νεκρώθηκε τω κόσμω, έζησε εν Χριστώ Ιησού, έγινε κατοικητήριο του Αγίου Πνεύματος, κατέστη ένθεος και θεοειδής και, ως τεθεωμένος, αφθαρτοποιήθη ήδη από τον κόσμο αυτό, επορεύθη πλέον για την αιώνια και άληκτη, τη μακάρια και ισόθεα ζωή» (Ο Άγιος Νεκτάριος ο θαυματουργός, Θεσσαλονίκη 1979, σ. 144). Ας έχουμε την ευχή του και τις αέναες πρεσβείες του στο θρόνο της μεγαλοσύνης του Θεού!
*(Εισήγηση στον Ιερό Ναό Τιμίου Σταυρού Καστέλας Πειραιώς 10-9-2018)