Θεόπνευστη Αποκάλυψη τού Αποστόλου Ιωάννου, αναφερόμενη στην εποχή τού δαιμονικού αντιχρίστου, κεφάλαιο 14, στίχος 12 :
«Εδώ θα φανεί η ΥΠΟΜΟΝΗ τών αγίων οι οποίοι ΤΗΡΟΥΝ τις ΕΝΤΟΛΕΣ τού Θεού και την ΠΙΣΤΗ εις τον Ιησούν».
Η υπομονή χαριτώνει τον άνθρωπο...
Συντονιστές: ntinoula, Συντονιστές
Αχ, τι να σας πω τώρα. Να σας πω και αυτό, καίτοι αυτό είναι ένα απόρρητο της ζωής μου, αλλά για την αγάπη σας, να πούμε, γιατί κι εσείς ανηψάκια μου είσαστε, θα σας το πω.
Το έκζεμα το οποίο έχω, αυτήν την πληγή που έχω στο ποδάρι, τό 'χω από δεκαπέντε χρονών. Δοκίμασα διάφορα φάρμακα, τίποτε. Τώρα που πέρασε η ηλικία, τότες περισσότερο επιδεινώθη το πράγμα. Καθήμενος στο κρεβάτι, το ονομάζω το "κρεβάτι του πόνου" εγώ. Διότι να καθίσω όπως καθόσαστε εσείς, δεν μπορώ. Θα καθίσω λίγο, δεν μπορώ, κατεβαίνουν τα αίματα και πονάει περισσότερο η πληγή, ενώ έτσι, τρόπον τινά, αν βάλεις κι ένα μαξιλάρι και σηκώσεις λιγάκι το ποδάρι πιο ψηλά, κατεβαίνουν κάτω τα αίματα και ελαφρώνεται ο πόνος. Ε, τη νύχτα προσπαθώ έτσι να ελαφρώσω τον πόνο.
Αλλά καθήμενος εδώ μου δημιουργήθηκε και κύστη κόκκυγος. Όταν το σκέπτεσθε αυτό, είναι το πλέον φρικωδέστερο, να πούμε. Διότι είναι... πολύ πόνο! Πώς να καθίσεις , βρε παιδί μου; Πώς να καθίσεις; Στο κρεβάτι κάθεσαι, Θα καθίσεις λίγο έτσι, θα καθίσεις λιγάκι δεξιά, λιγάκι αριστερά. Υπομονή· γυρίζεις δεξιά. Δεξιά ο γλουτός εκεί σε πονάει, μετά από μισή ώρα σε πονάει, σε τσούζει, σε προειδοποιεί ότι θ' ανοίξει πληγή. Γυρίζεις αριστερά. Πάλι μισή ώρα που κάθεσαι αριστερά, πάλι σε τσούζει, σε πονάει, σε ειδοποιεί ότι θ' ανοίξει πληγή. Μα εδώ θ' ανοίξει πληγή, δεξιά θ' ανοίξει πληγή, αριστερά θ' ανοίξει πληγή, έτσι ανάσκελα που κάθεσαι πάλι πληγή προμηνύει· ε, τότες εγώ πώς να καθίσω; Δοκίμασα να καθίσω μπρούμυτα, μα μπρούμητα μπορείς να καθήσεις;
Υπομονή, υπομονή, υπομονή, υπομονή, εωσότου μια φορά δεν άντεξα κι έπεσα σε απόγνωση! Μόνο που το σκέπτεσαι, η απόγνωση είναι φρίκη, είναι γεύση κολάσεως, γεύση γεένης, να πούμε. Σαν να έχω τώρα τούτα εδώ, πώς να περπατήσω, να πηδήξω να βγω απ' έξω, πώς να το κάνω να φύγω, πώς να βγω; Με κράτησε έξι έως εφτά λεπτά.
Μέσα στον πόνο, μέσα στην απόγνωση, μέσα στην απελπισία που βρισκόμουνα, στη συνοδεία μου δεν έλεγα τίποτες. Μια λεπτή φωνή άκουσα, σαν αύρα λεπτή, να πούμε, ότι: «Έτσι σε θέλει ο Θεός». Με αυτό έτσι σαν να πήρα μια βαθιά αναπνοή· ε, νάναι ευλογημένο, αφού με θέλει ο Θεός, νά 'ναι ευλογημένο· μα δώσ' μου και υπομονή, γιατί δεν αντέχω εγώ τώρα.
Τι να κάνω, να βγω έξω να κάνω εγχείρηση; Όλοι σου λένε, εγχείρηση να κάνεις, εγχείρηση να κάνεις. Πώς να βγω όμως; Εδώ θα μπω στο αυτοκίνητο, θα πάω, αλλά και στο αυτοκίνητο δεν σε τραντάζει; Σηκώνομαι απελπισμένος έτσι και πηγαίνω στο καντηλάκι της Παναγίας, και το καντηλάκι της Παναγίας κι αυτό θαυματουργό είναι· πήρα λίγο βαμβάκι κι έρχομαι στο δωμάτιο, αλοίβω το μέρος που είναι η κύστη κόκκυγος και δεξιά και αριστερά τους γλουτούς την πρώτη μέρα. Τη δεύτερη μέρα πάλι, την τρίτη μέρα άφαντα γινήκαν όλα. Εθαυματούργησε η Παναγία! Τώρα κάθομαι ώρες ολόκληρες, δεν με πονάει ούτε γλουτός ούτε κύστη κόκκυγος.
Και είναι σαν μια βεβαίωση, να πούμε, αυτά τα βιβλία του Γέροντος Ιωσήφ που λεν -και το πρώτο και το δικό σας και του Φιλοθεΐτη- υπομονή στας θλίψεις. Υπομονή. Σ' όλο το βιβλίο αναπτύσσεται, να πούμε, το ρητό «υπομονή στας θλίψεις». Και το παίρνει ο Γέροντάς σας και ο άλλος ο Ηγούμενος και το αναπτύσσει σε διάφορες λεπτομέρειες.
Ναι, αλλά η Σκέπη της Παναγίας πάντα υπάρχει, αλλά δεν τη βλέπουμε. Τότες τη βλέπουμε, όταν πρόκειται να πέσουμε μέσα στο χάος, στην άβυσσο. Όταν πρόκειται να πέσουμε, τότες βλέπουμε τη Σκέπη της Παναγίας που μας απαλλάσσει από το να πέσουμε σ' αυτήν την καταβόθρα, να πούμε.
Και όχι μόνο αυτό, αλλά το κυριότερο όταν εσταμάτησε, την τρίτη μέρα που έφυγαν οι πόνοι όλοι, μια χαρά κυκλοφόρησε μέσα μου, σαν μια πληροφορία ότι ο Θεός από την πολλή Του αγάπη, την άμετρο αγάπη Του, την φανέρωσε στο να μου δώσει την πληγή κάτω στο ποδάρι. Και δεν χόρταινα να ευχαριστώ, να δοξάζω, να υμνολογώ, να ευγνωμονώ τον Θεό που μού 'δωσε την πληγή. Ως δείγμα της αγάπης Του μου 'δωσε την πληγή αυτή στο ποδάρι. Δεν χόρταινα, μέρα-νύχτα χαιρόμουνα και δοξολογούσα: «Η αγάπη Σου η μεγάλη σ' αυτό φανερώθηκε· μα πώς να Σε δοξολογήσω, μα πώς να Σ' ευχαριστήσω, μα πώς να πω. Η αγάπη Σου εμένα τον ελεεινό, την βρώμα, ο Θεός ο άπειρος, το Αιώνιον, το Ατελεύτητον, εμένα αγάπησες; Μα τι είδες σε μένανε; Δοξάζω την Δόξα, δοξάζω το Ελεήμον, το Οικτίρμον», έλεγα, τώρα δεν μπορώ να πω τέτοια ώρα, δεν μπορώ να πω όπως έλεγα τότες. Τρεις μέρες, μετά από τρεις μέρες σταμάτησε.
Γι' αυτό καλά είναι οι θλίψεις, καλά είναι τα βάσανα, καλά είναι οι στενοχώριες, ξέρει ο Θεός γιατί τις δίνει. Γιατί έτσι περισσότερο πλησιάζουμε στον Θεό, με τις θλίψεις, με τα βάσανα. «Κύριε, εν θλίψει εμνήσθημέν Σου», λέει (Ησ. 26,16). Με τις θλίψεις πλησιάζουμε. Ο Θεός μας αφαιρεί τις θλίψεις; «Ο φεύγων πειρασμόν επωφελή, φεύγει ζωήν αιώνιον», λέει. Έτσι είναι.
Γι' αυτό ο άνθρωπος να μην απελπίζεται, να μην έρχεται σε απόγνωση για τη μια αποτυχία. Διότι δεν γνωρίζεις ποιο είναι το θέλημα του Θεού. Όταν το γνωρίσεις το θέλημα του Θεού, κάνεις υπομονή, αλλά το θέλημα του Θεού δεν είναι πάντοτε γλυκό, είναι και πικρό, είναι και πικρό! «Το ποτήριον, ου μη πίω αυτό;» λέει. «Δεν θα το πιω το ποτήρι, Πέτρο;» λέει. «Θα το πιω το ποτήρι», και τον ονόμασε και σατανά, «ύπαγε οπίσω μου, σατανά, το ποτήριον ο δέδωκε ο Πατήρ, ου μη πίω αυτό;» (Ιω. 18,11). Έτσι είναι. Ναι, αλλά διά μέσου του Σταυρού ήρθε η Ανάστασις. «Ιδού γαρ ήλθε δια του Σταυρού χαρά εν όλω τω κόσμω»· διά μέσου του Σταυρού.
Και ο άγιος Χρυσόστομος επαινεί τον Ιώβ όχι στον πρότερό του βίο, που ήταν ελεήμων. οικτίρμων, που ήταν φιλόξενος, που ήταν της προσευχής άνθρωπος, όχι. Την υπομονή που έκανε στη μεγάλη δοκιμασία που του παρεχώρησε ο Θεός, στον πειρασμό, στην ασθένειά του. Η ασθένεια αυτή έκζεμα ήταν, όλο το σώμα του τό 'ξυνε κι έβγαζε ιχώρα, πύον έβγαζε. Εκεί επαινεί περισσότερο ο άγιος Χρυσόστομος τον Ιώβ. Αλλά «την υπομονήν Ιώβ ηκούσατε» (Ιακ. 5,11).
Εγώ σας έχω πει ότι κάποτε με πλησίασε μια Γερόντισσα εκεί και λέει:
-Θέλω να εξομολογηθώ.
-Μα εγώ δεν εξομολογώ τους καλογήρους, θα εξομολογήσω καλογριές;
-Όχι, θέλω να πω τον λογισμό μου, λέει.
-Ε, πες τον λογισμό σου.
Αφού είπε κι εκείνη τα βάσανά της -γιατί πάντα βάσανα θα σου πει, δεν θα σου πει χαρές- λέει: «Είδα σαν ένα όραμα, ότι πάνω σ' ένα βουναλάκι καθόντουσαν οι Πατριάρχαι Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ. Και λέω:
-Οι Πατριάρχαι είσαστε;
-Ναι, λένε, Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ.
-Νά 'ρθω κι εγώ εκεί;
-Έλα.
-Από πού νά 'ρθω;
-Να, από ΄κει, απ' τον δρόμο.
-Δεν βλέπω κανέναν δρόμο.
-Εκεί είναι, ψάξε να τον βρεις.
-Μα, δεν βλέπω δρόμο.
-Ψαξε, βρε ευλογημένη, ψάξε και θα τον βρεις.
-Μα, αυτός ο δρόμος είναι δεκαπέντε πόντους, πώς θα περάσω; Όλο αγριοπούρναρα και αγκάθια. Θα σχίσω τα φορέματά μου, θα ματώσω τα ποδάρια μου.
-Α, κι εμείς από 'κει περάσαμε και ήρθαμε εδώ πάνω.»
Το πράγμα θέλει να πει ότι διά μέσου των θλίψεων, δια μέσου των στενοχωριών, διά μέσου του αίματος, ο άνθρωπος θ' ανέβει στον ουρανό. Με αμεριμνία και με άνεση, με αυτοκίνητο δεν πάμε, πάτερ, στον Παράδεισο. Θα δώσεις αίμα, να πάρεις πνεύμα.
Έξω αυτή η Γερόντισσα, να πούμε, δεν αναφέρω τ' όνομά της. Καρκίνο, εγχειρήσεις, τούτο, εκείνο, αυτό κι όμως προσευχομένη είδε την Παναγία στο θρόνο της. «Περάστε οι όσιοι», λέει. Όλοι οι όσιοι πέρασαν μπροστά σαν παρέλαση, στην Παναγία. «Περάστε οι μεγαλομάρτυρες».
Αυτή καθότανε εκεί, Γερόντισσα ήταν, Ηγουμένη. Και στο τέλος πήγε, έβαλε μετάνοια φίλησε το χέρι της Παναγίας, ήταν ένα βελούδο! Και η Παναγία της είπε: «Υπομονή, υπομονή, υπομονή», και ξύπνησε, να πούμε. Δηλαδή αν θέλεις να είσαι μαθήτρια και μαθητής του Χριστού, θ' ανέβεις κι εσύ απάνω στο Σταυρό.
Απαλλαγή κανένας Άγιος δεν εζήτησε από τον Θεό. Υπομονή να χαρίσει. Αν κάνεις υπομονή θά 'χεις και λιγάκι μισθό, αν θά 'χεις απαλλαγή, δεν έχεις τίποτες, μισθό δεν έχεις.
Εγώ είχα μια ξαδέρφη, η οποία έπαθε το μυαλό της και υπέφερε, να πούμε. Περίπου μετά από είκοσι χρόνια πέθανε. Πιστεύσατέ με, την είδα μέσα στα τάγματα των αγγέλων· μαζί με του
ς αγγέλους υμνολογούσε την Αγία Τριάδα! Ακούτε; Λίγη υπομονή που έκανε στη λύπη, στη θλίψη. Δεν μπορούσε, είχε έτσι σαν μια παραλυσία και δεν μπορούσε ούτε τον εαυτό της να περιποιηθεί. Και εν τούτοις όμως την υπομονή που έκανε σ' αυτόν τον πειρασμό, που τον έδωσε ο Θεός βέβαια, και που την αξίωσε ο Θεός! Μέσα στα αγγελικά τάγματα, μέσα κι αυτή. Βρε, Βασιλική, λέω, τέτοια δόξα ηξιώθη! Υμνολογούσε μαζί με τους αγγέλους την Αγία Τριάδα.
Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης
ΛΟΓΟΙ ΔΙΔΑΧΗΣ
Το έκζεμα το οποίο έχω, αυτήν την πληγή που έχω στο ποδάρι, τό 'χω από δεκαπέντε χρονών. Δοκίμασα διάφορα φάρμακα, τίποτε. Τώρα που πέρασε η ηλικία, τότες περισσότερο επιδεινώθη το πράγμα. Καθήμενος στο κρεβάτι, το ονομάζω το "κρεβάτι του πόνου" εγώ. Διότι να καθίσω όπως καθόσαστε εσείς, δεν μπορώ. Θα καθίσω λίγο, δεν μπορώ, κατεβαίνουν τα αίματα και πονάει περισσότερο η πληγή, ενώ έτσι, τρόπον τινά, αν βάλεις κι ένα μαξιλάρι και σηκώσεις λιγάκι το ποδάρι πιο ψηλά, κατεβαίνουν κάτω τα αίματα και ελαφρώνεται ο πόνος. Ε, τη νύχτα προσπαθώ έτσι να ελαφρώσω τον πόνο.
Αλλά καθήμενος εδώ μου δημιουργήθηκε και κύστη κόκκυγος. Όταν το σκέπτεσθε αυτό, είναι το πλέον φρικωδέστερο, να πούμε. Διότι είναι... πολύ πόνο! Πώς να καθίσεις , βρε παιδί μου; Πώς να καθίσεις; Στο κρεβάτι κάθεσαι, Θα καθίσεις λίγο έτσι, θα καθίσεις λιγάκι δεξιά, λιγάκι αριστερά. Υπομονή· γυρίζεις δεξιά. Δεξιά ο γλουτός εκεί σε πονάει, μετά από μισή ώρα σε πονάει, σε τσούζει, σε προειδοποιεί ότι θ' ανοίξει πληγή. Γυρίζεις αριστερά. Πάλι μισή ώρα που κάθεσαι αριστερά, πάλι σε τσούζει, σε πονάει, σε ειδοποιεί ότι θ' ανοίξει πληγή. Μα εδώ θ' ανοίξει πληγή, δεξιά θ' ανοίξει πληγή, αριστερά θ' ανοίξει πληγή, έτσι ανάσκελα που κάθεσαι πάλι πληγή προμηνύει· ε, τότες εγώ πώς να καθίσω; Δοκίμασα να καθίσω μπρούμυτα, μα μπρούμητα μπορείς να καθήσεις;
Υπομονή, υπομονή, υπομονή, υπομονή, εωσότου μια φορά δεν άντεξα κι έπεσα σε απόγνωση! Μόνο που το σκέπτεσαι, η απόγνωση είναι φρίκη, είναι γεύση κολάσεως, γεύση γεένης, να πούμε. Σαν να έχω τώρα τούτα εδώ, πώς να περπατήσω, να πηδήξω να βγω απ' έξω, πώς να το κάνω να φύγω, πώς να βγω; Με κράτησε έξι έως εφτά λεπτά.
Μέσα στον πόνο, μέσα στην απόγνωση, μέσα στην απελπισία που βρισκόμουνα, στη συνοδεία μου δεν έλεγα τίποτες. Μια λεπτή φωνή άκουσα, σαν αύρα λεπτή, να πούμε, ότι: «Έτσι σε θέλει ο Θεός». Με αυτό έτσι σαν να πήρα μια βαθιά αναπνοή· ε, νάναι ευλογημένο, αφού με θέλει ο Θεός, νά 'ναι ευλογημένο· μα δώσ' μου και υπομονή, γιατί δεν αντέχω εγώ τώρα.
Τι να κάνω, να βγω έξω να κάνω εγχείρηση; Όλοι σου λένε, εγχείρηση να κάνεις, εγχείρηση να κάνεις. Πώς να βγω όμως; Εδώ θα μπω στο αυτοκίνητο, θα πάω, αλλά και στο αυτοκίνητο δεν σε τραντάζει; Σηκώνομαι απελπισμένος έτσι και πηγαίνω στο καντηλάκι της Παναγίας, και το καντηλάκι της Παναγίας κι αυτό θαυματουργό είναι· πήρα λίγο βαμβάκι κι έρχομαι στο δωμάτιο, αλοίβω το μέρος που είναι η κύστη κόκκυγος και δεξιά και αριστερά τους γλουτούς την πρώτη μέρα. Τη δεύτερη μέρα πάλι, την τρίτη μέρα άφαντα γινήκαν όλα. Εθαυματούργησε η Παναγία! Τώρα κάθομαι ώρες ολόκληρες, δεν με πονάει ούτε γλουτός ούτε κύστη κόκκυγος.
Και είναι σαν μια βεβαίωση, να πούμε, αυτά τα βιβλία του Γέροντος Ιωσήφ που λεν -και το πρώτο και το δικό σας και του Φιλοθεΐτη- υπομονή στας θλίψεις. Υπομονή. Σ' όλο το βιβλίο αναπτύσσεται, να πούμε, το ρητό «υπομονή στας θλίψεις». Και το παίρνει ο Γέροντάς σας και ο άλλος ο Ηγούμενος και το αναπτύσσει σε διάφορες λεπτομέρειες.
Ναι, αλλά η Σκέπη της Παναγίας πάντα υπάρχει, αλλά δεν τη βλέπουμε. Τότες τη βλέπουμε, όταν πρόκειται να πέσουμε μέσα στο χάος, στην άβυσσο. Όταν πρόκειται να πέσουμε, τότες βλέπουμε τη Σκέπη της Παναγίας που μας απαλλάσσει από το να πέσουμε σ' αυτήν την καταβόθρα, να πούμε.
Και όχι μόνο αυτό, αλλά το κυριότερο όταν εσταμάτησε, την τρίτη μέρα που έφυγαν οι πόνοι όλοι, μια χαρά κυκλοφόρησε μέσα μου, σαν μια πληροφορία ότι ο Θεός από την πολλή Του αγάπη, την άμετρο αγάπη Του, την φανέρωσε στο να μου δώσει την πληγή κάτω στο ποδάρι. Και δεν χόρταινα να ευχαριστώ, να δοξάζω, να υμνολογώ, να ευγνωμονώ τον Θεό που μού 'δωσε την πληγή. Ως δείγμα της αγάπης Του μου 'δωσε την πληγή αυτή στο ποδάρι. Δεν χόρταινα, μέρα-νύχτα χαιρόμουνα και δοξολογούσα: «Η αγάπη Σου η μεγάλη σ' αυτό φανερώθηκε· μα πώς να Σε δοξολογήσω, μα πώς να Σ' ευχαριστήσω, μα πώς να πω. Η αγάπη Σου εμένα τον ελεεινό, την βρώμα, ο Θεός ο άπειρος, το Αιώνιον, το Ατελεύτητον, εμένα αγάπησες; Μα τι είδες σε μένανε; Δοξάζω την Δόξα, δοξάζω το Ελεήμον, το Οικτίρμον», έλεγα, τώρα δεν μπορώ να πω τέτοια ώρα, δεν μπορώ να πω όπως έλεγα τότες. Τρεις μέρες, μετά από τρεις μέρες σταμάτησε.
Γι' αυτό καλά είναι οι θλίψεις, καλά είναι τα βάσανα, καλά είναι οι στενοχώριες, ξέρει ο Θεός γιατί τις δίνει. Γιατί έτσι περισσότερο πλησιάζουμε στον Θεό, με τις θλίψεις, με τα βάσανα. «Κύριε, εν θλίψει εμνήσθημέν Σου», λέει (Ησ. 26,16). Με τις θλίψεις πλησιάζουμε. Ο Θεός μας αφαιρεί τις θλίψεις; «Ο φεύγων πειρασμόν επωφελή, φεύγει ζωήν αιώνιον», λέει. Έτσι είναι.
Γι' αυτό ο άνθρωπος να μην απελπίζεται, να μην έρχεται σε απόγνωση για τη μια αποτυχία. Διότι δεν γνωρίζεις ποιο είναι το θέλημα του Θεού. Όταν το γνωρίσεις το θέλημα του Θεού, κάνεις υπομονή, αλλά το θέλημα του Θεού δεν είναι πάντοτε γλυκό, είναι και πικρό, είναι και πικρό! «Το ποτήριον, ου μη πίω αυτό;» λέει. «Δεν θα το πιω το ποτήρι, Πέτρο;» λέει. «Θα το πιω το ποτήρι», και τον ονόμασε και σατανά, «ύπαγε οπίσω μου, σατανά, το ποτήριον ο δέδωκε ο Πατήρ, ου μη πίω αυτό;» (Ιω. 18,11). Έτσι είναι. Ναι, αλλά διά μέσου του Σταυρού ήρθε η Ανάστασις. «Ιδού γαρ ήλθε δια του Σταυρού χαρά εν όλω τω κόσμω»· διά μέσου του Σταυρού.
Και ο άγιος Χρυσόστομος επαινεί τον Ιώβ όχι στον πρότερό του βίο, που ήταν ελεήμων. οικτίρμων, που ήταν φιλόξενος, που ήταν της προσευχής άνθρωπος, όχι. Την υπομονή που έκανε στη μεγάλη δοκιμασία που του παρεχώρησε ο Θεός, στον πειρασμό, στην ασθένειά του. Η ασθένεια αυτή έκζεμα ήταν, όλο το σώμα του τό 'ξυνε κι έβγαζε ιχώρα, πύον έβγαζε. Εκεί επαινεί περισσότερο ο άγιος Χρυσόστομος τον Ιώβ. Αλλά «την υπομονήν Ιώβ ηκούσατε» (Ιακ. 5,11).
Εγώ σας έχω πει ότι κάποτε με πλησίασε μια Γερόντισσα εκεί και λέει:
-Θέλω να εξομολογηθώ.
-Μα εγώ δεν εξομολογώ τους καλογήρους, θα εξομολογήσω καλογριές;
-Όχι, θέλω να πω τον λογισμό μου, λέει.
-Ε, πες τον λογισμό σου.
Αφού είπε κι εκείνη τα βάσανά της -γιατί πάντα βάσανα θα σου πει, δεν θα σου πει χαρές- λέει: «Είδα σαν ένα όραμα, ότι πάνω σ' ένα βουναλάκι καθόντουσαν οι Πατριάρχαι Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ. Και λέω:
-Οι Πατριάρχαι είσαστε;
-Ναι, λένε, Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ.
-Νά 'ρθω κι εγώ εκεί;
-Έλα.
-Από πού νά 'ρθω;
-Να, από ΄κει, απ' τον δρόμο.
-Δεν βλέπω κανέναν δρόμο.
-Εκεί είναι, ψάξε να τον βρεις.
-Μα, δεν βλέπω δρόμο.
-Ψαξε, βρε ευλογημένη, ψάξε και θα τον βρεις.
-Μα, αυτός ο δρόμος είναι δεκαπέντε πόντους, πώς θα περάσω; Όλο αγριοπούρναρα και αγκάθια. Θα σχίσω τα φορέματά μου, θα ματώσω τα ποδάρια μου.
-Α, κι εμείς από 'κει περάσαμε και ήρθαμε εδώ πάνω.»
Το πράγμα θέλει να πει ότι διά μέσου των θλίψεων, δια μέσου των στενοχωριών, διά μέσου του αίματος, ο άνθρωπος θ' ανέβει στον ουρανό. Με αμεριμνία και με άνεση, με αυτοκίνητο δεν πάμε, πάτερ, στον Παράδεισο. Θα δώσεις αίμα, να πάρεις πνεύμα.
Έξω αυτή η Γερόντισσα, να πούμε, δεν αναφέρω τ' όνομά της. Καρκίνο, εγχειρήσεις, τούτο, εκείνο, αυτό κι όμως προσευχομένη είδε την Παναγία στο θρόνο της. «Περάστε οι όσιοι», λέει. Όλοι οι όσιοι πέρασαν μπροστά σαν παρέλαση, στην Παναγία. «Περάστε οι μεγαλομάρτυρες».
Αυτή καθότανε εκεί, Γερόντισσα ήταν, Ηγουμένη. Και στο τέλος πήγε, έβαλε μετάνοια φίλησε το χέρι της Παναγίας, ήταν ένα βελούδο! Και η Παναγία της είπε: «Υπομονή, υπομονή, υπομονή», και ξύπνησε, να πούμε. Δηλαδή αν θέλεις να είσαι μαθήτρια και μαθητής του Χριστού, θ' ανέβεις κι εσύ απάνω στο Σταυρό.
Απαλλαγή κανένας Άγιος δεν εζήτησε από τον Θεό. Υπομονή να χαρίσει. Αν κάνεις υπομονή θά 'χεις και λιγάκι μισθό, αν θά 'χεις απαλλαγή, δεν έχεις τίποτες, μισθό δεν έχεις.
Εγώ είχα μια ξαδέρφη, η οποία έπαθε το μυαλό της και υπέφερε, να πούμε. Περίπου μετά από είκοσι χρόνια πέθανε. Πιστεύσατέ με, την είδα μέσα στα τάγματα των αγγέλων· μαζί με του
ς αγγέλους υμνολογούσε την Αγία Τριάδα! Ακούτε; Λίγη υπομονή που έκανε στη λύπη, στη θλίψη. Δεν μπορούσε, είχε έτσι σαν μια παραλυσία και δεν μπορούσε ούτε τον εαυτό της να περιποιηθεί. Και εν τούτοις όμως την υπομονή που έκανε σ' αυτόν τον πειρασμό, που τον έδωσε ο Θεός βέβαια, και που την αξίωσε ο Θεός! Μέσα στα αγγελικά τάγματα, μέσα κι αυτή. Βρε, Βασιλική, λέω, τέτοια δόξα ηξιώθη! Υμνολογούσε μαζί με τους αγγέλους την Αγία Τριάδα.
Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης
ΛΟΓΟΙ ΔΙΔΑΧΗΣ
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
«Υπομονής έχετε χρείαν, ίνα τό θέλημα τού Θεού ποιήσαντες κομίσησθε τήν επαγγελίαν» (Εβρ. 10,36). Αυτοί πού υπομένουν αγόγγυστα καί μέ καρτερία τά πάντα, μένουν πιστοί στό θέλημα τού Θεού. Κι' αυτοί πού μένουν πιστοί στό θέλημα τού Θεού, θά πάρουν τήν αμοιβή πού υποσχέθηκε o Χριστός, τή βασιλεία τών ουρανών.
Η υπομονή στίς δοκιμασίες είναι ασφαλές μέσο γιά νά ενωθούμε μέ τό Θεό. Όσο o γογγυσμός χωρίζει από τό Θεό τόσο η υπομονή σφυρηλατεί τήν ενότητα μαζί Του. Άν λοιπόν υπομένομε μ' ευγνωμοσύνη όλες τίς δοκιμασίες γιά χάρη Του, θά μάς ανταποδώσει τήν αιώνια μακαριότητα.
Μέσω τής θλίψεως καί τής υπομονής εισερχόμαστε στόν χώρο τής αληθινής γνώσεως καί καθαριζόμαστε από τό πλήθος τών αμαρτιών μας.
Ο άνθρωπος πρέπει νά αποβλέπει καί νά ελπίζει στό έλεος τού Θεού. Νά θυμόμαστε τά απ' αιώνων θαυμάσια Του, καί τήν βοήθειά Του πρός τούς αγίους Του, νά θυμόμαστε, ότι σέ καμμιά ανάγκη καί θλίψη δέν μάς αφήνει o Θεός καί ότι ποτέ δέν αφήνει νά μάς βρούν πειρασμοί υπέρ τήν δύναμή μας. Καί γι' αυτό έχομε χρέος, μέ θάρρος νά βαστάζομε τόν σταυρό μας καί όλα τά λυπηρά πού μάς συμβαίνουν νά τά υπομένομε μέ ευγνωμοσύνη στό Θεό.
Κατά τόν απόστολο: «Διά πολλών θλίψεων δεί ημάς εισελθείν εις τήν βασιλεία τών Ουρανών» (Πράξ. 14,22). Από αυτήν τήν στενή καί τεθλιμμένη oδό θά φθάσομε στήν ύψιστη τελειότητα τής υπομονής.
«Υπομένων υπέμεινα τόν Κύριο καί προσέσχε μοι καί εισήκουσε τής δεήσεως μου» (Ψλμ. 39,1). Ο Κύριος δέχεται σάν θυσία ευάρεστη τήν ανδρεία υπομονή, ενώ αποστρέφει τό πρόσωπό Του από τή μικροψυχία. Οι άνθρωποι τής υπομονής ακολουθούν πιστά τά χνη Του, οι δειλοί καί οι μικρόψυχοι απομακρύνονται από κοντά Του.
Έλεγε κάποιος γέροντας στούς μαθητές του «Δέν προοδεύουμε σήμερα στήν αρετή, ούτε θά κατορθώσουμε ποτέ νά φθάσομε στά μέτρα τών παλαιών πατέρων γιατί δέν έχουμε υπομονή νά τελειώσομε τό έργο πού αρχίζομε. Επιθυμούμε νά αποκτήσομε χαρίσματα, αλλά χωρίς κόπο, γι' αυτό εύκολα ξεγλιστράμε στό κακό».
Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή του χωρίς υπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τού γιατρού; Ποιός μπορεί νά ακολουθήση πίσω από τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ώμους τόν σταυρό τής υπομονής; Κανένας. Όλοι όσοι Τόν ακολούθησαν καί Τόν ακολουθούν ήταν καί είναι έτοιμοι ν' αντιμετωπίσουν μέ υπομονή τίς δοκιμασίες πού oπωσδήποτε θά τούς βρούν καθώς τονίζει καί o σοφός Σειράχ: «τέκνον, ει προσέρχ δουλεύειν Κυρίω τώ Θεώ, ετοίμασον τήν ψυχήν σου εις πειρασμόν» (2,1).
Χωρίς υπομονή καί συγκαταβατικότητα πρός τόν πλησίον μας η ζωή καταντάει ανυπόφορη. Όταν υπομένομε πολύ δύσκολα πράγματα, υπομένομε κατά θέλημα τού Θεού. Μερικές φορές, μάς λέγει o Στάρετς Βαρσανούφιος, o Θεός αφήνει τόν άνθρωπο νά αισθανθεί σάν νά τόν έχει εγκαταλείψει καί ξεχάσει. Τό διο μπορεί νά γίνει καί γιά μιά oλόκληρη κοινωνία. Σέ τέτοιες περιπτώσεις, η δική μας δουλειά είναι νά κάνομε υπομονή καί νά φυλάξομε τήν πίστη στό Χριστό. Άν η πίστη φυλαχθεί, υπάρχει ελπίδα σωτηρίας. Η πίστη διαφυλάσσεται μέ ένα τρόπο: μέ τήν αποχή από κάθε αμαρτία.
Γιά νά εξασκήσομε τήν υπομονή μας πρέπει νά αφήνομε τόν εαυτό μας, τήν ψυχή μας, τό σώμα μας, τά πάντα, στό θέλημα τού Θεού, τό πανάγιο καί πάνσοφο. Νά λέμε Δόξα σοι o Θεός γιά όλα. Πάντων ένεκεν. Μέ αυτά τά θαυμάσια καί άγια λόγια διαλύονται όλοι οι σκοτεινοί λογισμοί, καί φεύγει τό βάρος τής ψυχής, καί έρχεται στήν ψυχή ειρήνη, παρηγοριά, χαρά.
Δέν πρέπει νά απογοητευόμεθα ποτέ. Μήν ξεχνάμε, ότι ακόμη καί στά πιό θλιβερά μας βιώματα κρύβεται η απέραντη ευσπλαχνία τού Κυρίου. Μέ τρόπο ακατάληπτο - καί σέ μάς ακατανόητο! - o Κύριος μάς οικοδομεί. Ακόμη καί στήν απώλεια τών πιό αγαπημένων μας προσώπων.
Πολλές φορές αμφιβάλλει κανείς μέσα του λέγοντας:«Εφ' όσον στίς συμφορές πού τόν βρίσκουν αμαρτάνει κανείς από τή θλίψη του, πώς μπορεί νά πιστεύει ότι όσα τού συμβαίνουν είναι γιά τό συμφέρον του»; Μάς απαντάει o άγιος Δωρόθεος, δέν θ' αμαρτάναμε στίς συμφορές πού μάς συμβαίνουν, άν δέν μάς έλειπε η υπομονή καί άν δέν αρνούμασταν νά υποφέρομε μία μικρή θλίψη ή νά πάθομε κάτι απροσδόκητο. Γιατί o Θεός ποτέ δέν επιτρέπει νά μάς συμβεί κάτι πού ξεπερνάει τίς δυνάμεις μας, όπως είπε καί o απόστολος Παύλος: «είναι αξιόπιστος o Θεός καί δέν θά επέτρεπε πειρασμό μεγαλύτερο από τίς δυνάμεις σας» (Α' Κορ. 10,13). Αλλά εμείς αγαπητοί αδελφοί δέν έχομε υπομονή, δέν θέλομε νά κοπιάσομε καί δέν δεχόμαστε τίποτα μέ ταπείνωση. Γι' αυτό συντριβόμαστε καί όσο φροντίζομε νά ξεφύγουμε τούς πειρασμούς, τόσο φορτωνόμαστε απ' αυτούς, καί χάνομε τήν υπομονή μας καί δέν μπορούμε νά λυτρωθούμε απ' αυτούς.
Ο μακαριστός π. Γερμανός Σταυροβουνιώτης, όταν διάβασε τό βίο τού αγίου Ιωάννου τού Καλυβίτου, έλεγε: «Κι' άν ακόμη υποστώ τά βάσανα, πού υπέστη o Άγιος, θά υπομείνω. Κι' άν ακόμη μείνω άστεγος μέσα στούς δρόμους, κι' άν ακόμη αρρωστήσω, κι' άν o,τιδήποτε πάθω, όλα θά τά υπομείνω. Θά τά υπομείνω όλα χωρίς γογγυσμούς γιά τήν αγάπη τού Χριστού καί τή σωτηρία τής ψυχής μου. Αυτή τήν υπόσχεση, πού έδωσα εξ αρχής στόν εαυτό μου, τήν έχω πάντα κατά νούν, καί έτσι στερεώνομαι στίς δοκιμασίες».
Αναφέρεται στό Γεροντικό, ότι ήταν κάποιος μοναχός, πού γόγγυζε, επειδή έμενε σέ μέρος απόμερο, καί έπρεπε να κουβαλεί γιά τίς ανάγκες του νερό από πολύ μακριά. Μιά μέρα, ενώ περπατούσε, μεταφέροντας τό νερό, συνάντησε κάποιο στό δρόμο του. «Ποιός είσαι;» τόν ερωτά. «Είμαι άγγελος Κυρίου», τού αποκρίνεται, «καί μέ έστειλε o Θεός νά μετρώ τά βήματά σου, γιά νά πάρης τήν ανταμοιβή σου, ανάλογα μέ τήν υπομονή σου». Κι' αμέσως o Άγγελος εξαφανίστηκε. Σκέφτηκε o μοναχός καί είπε: «Άν μέ τό νά διανύω αυτή τήν απόσταση, o Θεός έστειλε Άγγελο νά μετρά τά βήματά μου, καί μού επιφυλάσσει μισθό, συμφέρει όχι μόνο νά μήν γογγύζω, αλλά μετά χαράς νά υπομείνω κι' άλλους κόπους, ακόμα μεγαλύτερους». Γι' αυτό καί εγκατέλειψε τό κελλί του, καί έκτισε άλλο πολύ πιό μακριά από τήν πηγή τού νερού!
Ο άνθρωπος τής υπομονής πάντοτε βγαίνει κερδισμένος, γιατί υπομένοντας προσωρινά, κερδίζει πολλές φορές καί τά επίγεια αγαθά, αλλά καί τά αιώνια. Φυσικά γιά νά αποκτήσομε τήν αρετή τής υπομονής πρέπει νά έχομε διαρκώς τήν ελπίδα τής μέλλουσας ζωής, γιά νά μπορούμε νά υπομένουμε τίς δοκιμασίες, οι oποίες θά μάς είναι στεφάνια γιά τή βασιλεία τών ουρανών.
Σέ αυτό τόν αγώνα νά εμαστε σίγουροι ότι συνοδοιπόρος μας είναι o διος o Χριστός, o oποίος βάδισε αυτήν τήν oδό καί μάς oδηγεί σέ σίγουρο λιμάνι, σέ oδούς σωτηρίας.
Όσιος Νίκων Ο "Μετανοείτε"
Η υπομονή στίς δοκιμασίες είναι ασφαλές μέσο γιά νά ενωθούμε μέ τό Θεό. Όσο o γογγυσμός χωρίζει από τό Θεό τόσο η υπομονή σφυρηλατεί τήν ενότητα μαζί Του. Άν λοιπόν υπομένομε μ' ευγνωμοσύνη όλες τίς δοκιμασίες γιά χάρη Του, θά μάς ανταποδώσει τήν αιώνια μακαριότητα.
Μέσω τής θλίψεως καί τής υπομονής εισερχόμαστε στόν χώρο τής αληθινής γνώσεως καί καθαριζόμαστε από τό πλήθος τών αμαρτιών μας.
Ο άνθρωπος πρέπει νά αποβλέπει καί νά ελπίζει στό έλεος τού Θεού. Νά θυμόμαστε τά απ' αιώνων θαυμάσια Του, καί τήν βοήθειά Του πρός τούς αγίους Του, νά θυμόμαστε, ότι σέ καμμιά ανάγκη καί θλίψη δέν μάς αφήνει o Θεός καί ότι ποτέ δέν αφήνει νά μάς βρούν πειρασμοί υπέρ τήν δύναμή μας. Καί γι' αυτό έχομε χρέος, μέ θάρρος νά βαστάζομε τόν σταυρό μας καί όλα τά λυπηρά πού μάς συμβαίνουν νά τά υπομένομε μέ ευγνωμοσύνη στό Θεό.
Κατά τόν απόστολο: «Διά πολλών θλίψεων δεί ημάς εισελθείν εις τήν βασιλεία τών Ουρανών» (Πράξ. 14,22). Από αυτήν τήν στενή καί τεθλιμμένη oδό θά φθάσομε στήν ύψιστη τελειότητα τής υπομονής.
«Υπομένων υπέμεινα τόν Κύριο καί προσέσχε μοι καί εισήκουσε τής δεήσεως μου» (Ψλμ. 39,1). Ο Κύριος δέχεται σάν θυσία ευάρεστη τήν ανδρεία υπομονή, ενώ αποστρέφει τό πρόσωπό Του από τή μικροψυχία. Οι άνθρωποι τής υπομονής ακολουθούν πιστά τά χνη Του, οι δειλοί καί οι μικρόψυχοι απομακρύνονται από κοντά Του.
Έλεγε κάποιος γέροντας στούς μαθητές του «Δέν προοδεύουμε σήμερα στήν αρετή, ούτε θά κατορθώσουμε ποτέ νά φθάσομε στά μέτρα τών παλαιών πατέρων γιατί δέν έχουμε υπομονή νά τελειώσομε τό έργο πού αρχίζομε. Επιθυμούμε νά αποκτήσομε χαρίσματα, αλλά χωρίς κόπο, γι' αυτό εύκολα ξεγλιστράμε στό κακό».
Ποιός τραυματισμένος θεράπευσε ποτέ τήν πληγή του χωρίς υπομονή στόν πόνο καί στά θεραπευτικά μέσα τού γιατρού; Ποιός μπορεί νά ακολουθήση πίσω από τόν Χριστό χωρίς νά σηκώση στούς ώμους τόν σταυρό τής υπομονής; Κανένας. Όλοι όσοι Τόν ακολούθησαν καί Τόν ακολουθούν ήταν καί είναι έτοιμοι ν' αντιμετωπίσουν μέ υπομονή τίς δοκιμασίες πού oπωσδήποτε θά τούς βρούν καθώς τονίζει καί o σοφός Σειράχ: «τέκνον, ει προσέρχ δουλεύειν Κυρίω τώ Θεώ, ετοίμασον τήν ψυχήν σου εις πειρασμόν» (2,1).
Χωρίς υπομονή καί συγκαταβατικότητα πρός τόν πλησίον μας η ζωή καταντάει ανυπόφορη. Όταν υπομένομε πολύ δύσκολα πράγματα, υπομένομε κατά θέλημα τού Θεού. Μερικές φορές, μάς λέγει o Στάρετς Βαρσανούφιος, o Θεός αφήνει τόν άνθρωπο νά αισθανθεί σάν νά τόν έχει εγκαταλείψει καί ξεχάσει. Τό διο μπορεί νά γίνει καί γιά μιά oλόκληρη κοινωνία. Σέ τέτοιες περιπτώσεις, η δική μας δουλειά είναι νά κάνομε υπομονή καί νά φυλάξομε τήν πίστη στό Χριστό. Άν η πίστη φυλαχθεί, υπάρχει ελπίδα σωτηρίας. Η πίστη διαφυλάσσεται μέ ένα τρόπο: μέ τήν αποχή από κάθε αμαρτία.
Γιά νά εξασκήσομε τήν υπομονή μας πρέπει νά αφήνομε τόν εαυτό μας, τήν ψυχή μας, τό σώμα μας, τά πάντα, στό θέλημα τού Θεού, τό πανάγιο καί πάνσοφο. Νά λέμε Δόξα σοι o Θεός γιά όλα. Πάντων ένεκεν. Μέ αυτά τά θαυμάσια καί άγια λόγια διαλύονται όλοι οι σκοτεινοί λογισμοί, καί φεύγει τό βάρος τής ψυχής, καί έρχεται στήν ψυχή ειρήνη, παρηγοριά, χαρά.
Δέν πρέπει νά απογοητευόμεθα ποτέ. Μήν ξεχνάμε, ότι ακόμη καί στά πιό θλιβερά μας βιώματα κρύβεται η απέραντη ευσπλαχνία τού Κυρίου. Μέ τρόπο ακατάληπτο - καί σέ μάς ακατανόητο! - o Κύριος μάς οικοδομεί. Ακόμη καί στήν απώλεια τών πιό αγαπημένων μας προσώπων.
Πολλές φορές αμφιβάλλει κανείς μέσα του λέγοντας:«Εφ' όσον στίς συμφορές πού τόν βρίσκουν αμαρτάνει κανείς από τή θλίψη του, πώς μπορεί νά πιστεύει ότι όσα τού συμβαίνουν είναι γιά τό συμφέρον του»; Μάς απαντάει o άγιος Δωρόθεος, δέν θ' αμαρτάναμε στίς συμφορές πού μάς συμβαίνουν, άν δέν μάς έλειπε η υπομονή καί άν δέν αρνούμασταν νά υποφέρομε μία μικρή θλίψη ή νά πάθομε κάτι απροσδόκητο. Γιατί o Θεός ποτέ δέν επιτρέπει νά μάς συμβεί κάτι πού ξεπερνάει τίς δυνάμεις μας, όπως είπε καί o απόστολος Παύλος: «είναι αξιόπιστος o Θεός καί δέν θά επέτρεπε πειρασμό μεγαλύτερο από τίς δυνάμεις σας» (Α' Κορ. 10,13). Αλλά εμείς αγαπητοί αδελφοί δέν έχομε υπομονή, δέν θέλομε νά κοπιάσομε καί δέν δεχόμαστε τίποτα μέ ταπείνωση. Γι' αυτό συντριβόμαστε καί όσο φροντίζομε νά ξεφύγουμε τούς πειρασμούς, τόσο φορτωνόμαστε απ' αυτούς, καί χάνομε τήν υπομονή μας καί δέν μπορούμε νά λυτρωθούμε απ' αυτούς.
Ο μακαριστός π. Γερμανός Σταυροβουνιώτης, όταν διάβασε τό βίο τού αγίου Ιωάννου τού Καλυβίτου, έλεγε: «Κι' άν ακόμη υποστώ τά βάσανα, πού υπέστη o Άγιος, θά υπομείνω. Κι' άν ακόμη μείνω άστεγος μέσα στούς δρόμους, κι' άν ακόμη αρρωστήσω, κι' άν o,τιδήποτε πάθω, όλα θά τά υπομείνω. Θά τά υπομείνω όλα χωρίς γογγυσμούς γιά τήν αγάπη τού Χριστού καί τή σωτηρία τής ψυχής μου. Αυτή τήν υπόσχεση, πού έδωσα εξ αρχής στόν εαυτό μου, τήν έχω πάντα κατά νούν, καί έτσι στερεώνομαι στίς δοκιμασίες».
Αναφέρεται στό Γεροντικό, ότι ήταν κάποιος μοναχός, πού γόγγυζε, επειδή έμενε σέ μέρος απόμερο, καί έπρεπε να κουβαλεί γιά τίς ανάγκες του νερό από πολύ μακριά. Μιά μέρα, ενώ περπατούσε, μεταφέροντας τό νερό, συνάντησε κάποιο στό δρόμο του. «Ποιός είσαι;» τόν ερωτά. «Είμαι άγγελος Κυρίου», τού αποκρίνεται, «καί μέ έστειλε o Θεός νά μετρώ τά βήματά σου, γιά νά πάρης τήν ανταμοιβή σου, ανάλογα μέ τήν υπομονή σου». Κι' αμέσως o Άγγελος εξαφανίστηκε. Σκέφτηκε o μοναχός καί είπε: «Άν μέ τό νά διανύω αυτή τήν απόσταση, o Θεός έστειλε Άγγελο νά μετρά τά βήματά μου, καί μού επιφυλάσσει μισθό, συμφέρει όχι μόνο νά μήν γογγύζω, αλλά μετά χαράς νά υπομείνω κι' άλλους κόπους, ακόμα μεγαλύτερους». Γι' αυτό καί εγκατέλειψε τό κελλί του, καί έκτισε άλλο πολύ πιό μακριά από τήν πηγή τού νερού!
Ο άνθρωπος τής υπομονής πάντοτε βγαίνει κερδισμένος, γιατί υπομένοντας προσωρινά, κερδίζει πολλές φορές καί τά επίγεια αγαθά, αλλά καί τά αιώνια. Φυσικά γιά νά αποκτήσομε τήν αρετή τής υπομονής πρέπει νά έχομε διαρκώς τήν ελπίδα τής μέλλουσας ζωής, γιά νά μπορούμε νά υπομένουμε τίς δοκιμασίες, οι oποίες θά μάς είναι στεφάνια γιά τή βασιλεία τών ουρανών.
Σέ αυτό τόν αγώνα νά εμαστε σίγουροι ότι συνοδοιπόρος μας είναι o διος o Χριστός, o oποίος βάδισε αυτήν τήν oδό καί μάς oδηγεί σέ σίγουρο λιμάνι, σέ oδούς σωτηρίας.
Όσιος Νίκων Ο "Μετανοείτε"
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
Θα μεταφέρω το επόμενο πραγματικό γεγονός, που διηγήθηκε ο Χαρισματούχος Αγιορείτης Ιερομόναχος και Ησυχαστής Εφραίμ ο Κατουνακιώτης.
Μία Μοναχή, ήταν άρρωστη και κατάκοιτη μέσα στο Μοναστήρι της.
Αυτή την Μοναχή, την προβλημάτιζε το γεγονός, ότι δεν πήγαινε ( λόγω της ασθένειας της ) στον Ναό τού Μοναστηριού.
Κάποια μέρα, η Μοναχή αποφάσισε, ενώ ήταν ακόμα άρρωστη, να πάει στον Ναό τού Μοναστηριού.
Ενώ πήγαινε προς τον Ναό, συνέβηκε κάτι, και η Μοναχή έπεσε κάτω.
Φυσικά, με το πέσιμο, η ήδη άρρωστη υγεία της επιβαρύνθηκε ακόμα περισσότερο.
Εκείνη την στιγμή, παρουσιάστηκε μπροστά στην Μοναχή ο Ίδιος ο Ιησούς Χριστός, και τής είπε :
«Είδες Εγώ, τι δίνω σε όσους ΑΓΑΠΩ ;».
Η Μοναχή απάντησε προς τον Ιησού Χριστό :
«Το γνωρίζω Κύριε, και για αυτό τον λόγο Σε αγαπούν λίγοι άνθρωποι».
Μία Μοναχή, ήταν άρρωστη και κατάκοιτη μέσα στο Μοναστήρι της.
Αυτή την Μοναχή, την προβλημάτιζε το γεγονός, ότι δεν πήγαινε ( λόγω της ασθένειας της ) στον Ναό τού Μοναστηριού.
Κάποια μέρα, η Μοναχή αποφάσισε, ενώ ήταν ακόμα άρρωστη, να πάει στον Ναό τού Μοναστηριού.
Ενώ πήγαινε προς τον Ναό, συνέβηκε κάτι, και η Μοναχή έπεσε κάτω.
Φυσικά, με το πέσιμο, η ήδη άρρωστη υγεία της επιβαρύνθηκε ακόμα περισσότερο.
Εκείνη την στιγμή, παρουσιάστηκε μπροστά στην Μοναχή ο Ίδιος ο Ιησούς Χριστός, και τής είπε :
«Είδες Εγώ, τι δίνω σε όσους ΑΓΑΠΩ ;».
Η Μοναχή απάντησε προς τον Ιησού Χριστό :
«Το γνωρίζω Κύριε, και για αυτό τον λόγο Σε αγαπούν λίγοι άνθρωποι».
Τέλειος Θεός, και τέλειος και ΑΠΟΛΥΤΑ αναμάρτητος άνθρωπος, και ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ Σωτήρας τού κόσμου, Ιησούς Χριστός: «Εγώ θα είμαι μαζί σας όλες τις ημέρες, έως την συντέλεια τού κόσμου».
Είτε σε κατηγορούν, είτε θυμώνουν εναντίον σου, σύ όλα να τα υπομένης. Και μάλιστα, όχι με πνεύμα δειλίας, αλλά με πνεύμα υπομονής και με πίστη στην αγάπη του Θεού. Να προσέχης όμως τους λογισμούς σου, μήπως με τον νου σου κατακρίνης, ή μέσα στην καρδιά σου οργισθής, ή και ψυχρανθή η αγάπη σου απέναντι στον αδελφό σου, που σε θύμωσε ή σε κατηγόρησε. Γιατί τότε χάνεις τον μεγάλο μισθό, που σου επιφυλάσσει ο Θεός.
* * *
Χωρίς την ελπίδα της μέλλουσας ζωής, δεν μπορείς να υπομένης τις δοκιμασίες, που σου συμβάινουν στην παρούσα ζωή.
* * *
Με μια στεναχώρια, που μας συμβαίνει, εξαντλείται κάποτε η υπομονή μας, νομίζουμε πώς χανόμαστε. Όμως ο Απόστολος Παύλος μας λέγει: "Ούπω μέχρις αίματος αντικατέστητε πρός την αμαρτίαν ανταγωνιζόμενοι" (Εβρ. 12,4). Αυτό σημαίνει ότι, για να πετύχουμε τη σωτηρία μας, πρέπει να υπομείνουμε και να κοπιάσουμε τόσο, ωσάν να χύνεται το αίμα μας! Και όμως εμείς τόσο εύκολα χάνουμε την πίστη μας και όλο και γογγύζουμε με τις δοκιμασίες της ζωής!
Μήν ξεχνάς ότι "πρέπει να χύσης αίμα, για να λάβης Πνεύμα".
* * *
Δεν μπορείς να υπομείνης τους πειρασμούς των προσκαίρων, αν δεν έχης κατά νουν τις υποσχέσεις του Χριστού μας για τα ουράνια και αιώνια.
* * *
Η κατ΄εξοχήν αρετή είναι το να υπομένης αγόγγυστα κάθε θλίψη και δοκιμασία με πίστη στον Θεό. Και να θεωρής τους άλλους ότι είναι καλύτεροι από ΄σένα.
* * *
Ναί! Είναι τελειότης, όταν σε κατηγορούν, σε εξουθενώνουν, σε υβρίζουν, εσύ να μή διαμαρτύρεσαι και να μή γογγύζης.
Για να εφαρμόσης όμως αυτή την τέλεια υπομονή, πρέπει νά ΄χης της δύναμη να πης,
"Δόξα σοι, ο Θεός! μου έπρεπε η δοκιμασία αυτή για τις αμαρτίες μου",
και να επιρρίψης την ευθύνη μάλλον επάνω σου, παρά στους άλλους, και να μή γογγύσης.
Από το βιβλίο "Ο γέρων-Γερμανός Σταυροβουνιώτης", σ.187-192
* * *
Χωρίς την ελπίδα της μέλλουσας ζωής, δεν μπορείς να υπομένης τις δοκιμασίες, που σου συμβάινουν στην παρούσα ζωή.
* * *
Με μια στεναχώρια, που μας συμβαίνει, εξαντλείται κάποτε η υπομονή μας, νομίζουμε πώς χανόμαστε. Όμως ο Απόστολος Παύλος μας λέγει: "Ούπω μέχρις αίματος αντικατέστητε πρός την αμαρτίαν ανταγωνιζόμενοι" (Εβρ. 12,4). Αυτό σημαίνει ότι, για να πετύχουμε τη σωτηρία μας, πρέπει να υπομείνουμε και να κοπιάσουμε τόσο, ωσάν να χύνεται το αίμα μας! Και όμως εμείς τόσο εύκολα χάνουμε την πίστη μας και όλο και γογγύζουμε με τις δοκιμασίες της ζωής!
Μήν ξεχνάς ότι "πρέπει να χύσης αίμα, για να λάβης Πνεύμα".
* * *
Δεν μπορείς να υπομείνης τους πειρασμούς των προσκαίρων, αν δεν έχης κατά νουν τις υποσχέσεις του Χριστού μας για τα ουράνια και αιώνια.
* * *
Η κατ΄εξοχήν αρετή είναι το να υπομένης αγόγγυστα κάθε θλίψη και δοκιμασία με πίστη στον Θεό. Και να θεωρής τους άλλους ότι είναι καλύτεροι από ΄σένα.
* * *
Ναί! Είναι τελειότης, όταν σε κατηγορούν, σε εξουθενώνουν, σε υβρίζουν, εσύ να μή διαμαρτύρεσαι και να μή γογγύζης.
Για να εφαρμόσης όμως αυτή την τέλεια υπομονή, πρέπει νά ΄χης της δύναμη να πης,
"Δόξα σοι, ο Θεός! μου έπρεπε η δοκιμασία αυτή για τις αμαρτίες μου",
και να επιρρίψης την ευθύνη μάλλον επάνω σου, παρά στους άλλους, και να μή γογγύσης.
Από το βιβλίο "Ο γέρων-Γερμανός Σταυροβουνιώτης", σ.187-192
"Γι΄αυτόν, που ελπίζει στον Θεό, δεν υπάρχουν ποτέ αδιέξοδα" γ.Γερμανός Σταυροβουνιώτης
Με την υπομονή σώζεται η οικογένεια
-Τι κάνει η αδελφή σου; Πώς τα πάει με το σύζυγό της;
- Γέροντα , μαθαίνω ότι έχει δυσκολίες, αλλά κάνει υπομονή και, όταν χρειάζεται , τραβάει μπροστά.
- Έτσι είναι. Όταν δύο βόδια είναι στον ζυγό και το ένα είναι λίγο αδύνατο ή τεμπέλικο, τότε το άλλο βάζει περισσότερη δύναμη και τραβάει, σβαρνίζει κατά κάποιο τρόπο το άλλο. Είδες; Κοσμικοί άνθρωποι και κάνουν δουλειά στον εαυτό τους. Εσείς εδώ είστε αρχοντοπούλες. Σκέψου μια μητέρα να έχη τέσσερα παιδιά και το ένα να είναι καθυστερημένο, το άλλο να έχη ψυχοπάθεια, το άλλο μεσογειακή αναιμία, το άλλο να γυρνάη τα μεσάνυχτα. Και με τον σύζυγο, ανάλογα με το τι άνθρωπος είναι, να έχη η καημένη άλλα βάσανα. Και να υπομένη τόσα και τόσα και να μη μιλάη, να πάη να σκάση, να μην έχη πού να πη τον πόνο της , γιατί και μερικά πράγματα από την οικογένεια δεν μπορεί να τα πη κανείς πιο πέρα.
Μπορεί λ.χ. ο άνδρας της να σηκώνεται να φεύγη και να μην της δίνη ούτε διατροφή . Να μην έχη χρήματα η καημένη ούτε το νοίκι να πληρώση, να θέλουν να την βγάλουν από το σπίτι. Να αναγκάζεται να εργάζεται οπουδήποτε, να συναντά κινδύνους, και να σου λέη: « Κάνε προσευχή να απαλλαγώ τουλάχιστον από αυτούς τους κινδύνους » ! Ή να είναι μέθυσος ο άνδρας της και να μη δουλεύη, να αναγκάζεται να δουλεύη εκείνη, να καθαρίζη σκάλες στις πολυκατοικίες, κι εκείνος να πηγαίνη στην ταβέρνα. Να έρχεται τα μεσάνυχτα μεθυσμένος , να την δέρνη και να της ζητάη τα χρήματα που πήρε ή να πηγαίνη να τα παίρνη μόνος του από τα αφεντικά της. Αχ, τι μαρτύριο είναι!
Και καλά, μερικές γυναίκες έχουν αμαρτίες και εξοφλούν έτσι, αλλά είναι και άλλες που δεν έχουν αμαρτίες. Αυτές έχουν καθαρό μισθό από την ταλαιπωρία που περνούν. Γνωρίζω μια μάνα που ήταν ένα αγγελούδι, πολύ καλή ψυχή, το πιο καλό, το πιο ήσυχο παιδί από την οικογένεια, και σε τι στραβόξυλο έπεσε! Πώς ξεγελάστηκαν οι δικοί της! Παντρεύτηκε έναν μέθυσο, που από μικρός ήταν αλητάκι. Ο πατέρας του μεθούσε και πήρε και αυτός την ίδια συνήθεια. Να ξενοδουλεύη η καημένη, να σκοτώνεται στην δουλειά , και εκείνος να την δέρνη και να την απειλή με μαχαίρι. Πόσες φορές της λέει: « Θα σε σφάξω » ! Και να φοβάται μην την σφάξη! Μαρτύριο περνάει! Έχει και τέσσερα παιδιά. Οι δικοί της έφθασαν σε σημείο να της λένε να τον χωρίση, αλλά εκείνη τους απαντάει: « Λέω να κάνω ακόμη υπομονή. Το καταλαβαίνετε; Ούτε Γεροντικό διάβασε ούτε Συναξάρια,και όμως κάνει υπομονή. «Καλά, της είπα μια φορά,τα παιδιά δεν επεμβαίνουν ; » .
«Ακόμη είναι δεκαπέντε-δεκαέξι χρονών, μου είπε. Ας πάνε στρατιώτες, και μετά θα τον περιλάβουν! » .Δηλαδή , μέχρι να πάνε στρατιώτες τα παιδιά, να τρώη ξύλο!
Από το βιβλίο «Οικογενειακή ζωή»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Δʼ
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
-Τι κάνει η αδελφή σου; Πώς τα πάει με το σύζυγό της;
- Γέροντα , μαθαίνω ότι έχει δυσκολίες, αλλά κάνει υπομονή και, όταν χρειάζεται , τραβάει μπροστά.
- Έτσι είναι. Όταν δύο βόδια είναι στον ζυγό και το ένα είναι λίγο αδύνατο ή τεμπέλικο, τότε το άλλο βάζει περισσότερη δύναμη και τραβάει, σβαρνίζει κατά κάποιο τρόπο το άλλο. Είδες; Κοσμικοί άνθρωποι και κάνουν δουλειά στον εαυτό τους. Εσείς εδώ είστε αρχοντοπούλες. Σκέψου μια μητέρα να έχη τέσσερα παιδιά και το ένα να είναι καθυστερημένο, το άλλο να έχη ψυχοπάθεια, το άλλο μεσογειακή αναιμία, το άλλο να γυρνάη τα μεσάνυχτα. Και με τον σύζυγο, ανάλογα με το τι άνθρωπος είναι, να έχη η καημένη άλλα βάσανα. Και να υπομένη τόσα και τόσα και να μη μιλάη, να πάη να σκάση, να μην έχη πού να πη τον πόνο της , γιατί και μερικά πράγματα από την οικογένεια δεν μπορεί να τα πη κανείς πιο πέρα.
Μπορεί λ.χ. ο άνδρας της να σηκώνεται να φεύγη και να μην της δίνη ούτε διατροφή . Να μην έχη χρήματα η καημένη ούτε το νοίκι να πληρώση, να θέλουν να την βγάλουν από το σπίτι. Να αναγκάζεται να εργάζεται οπουδήποτε, να συναντά κινδύνους, και να σου λέη: « Κάνε προσευχή να απαλλαγώ τουλάχιστον από αυτούς τους κινδύνους » ! Ή να είναι μέθυσος ο άνδρας της και να μη δουλεύη, να αναγκάζεται να δουλεύη εκείνη, να καθαρίζη σκάλες στις πολυκατοικίες, κι εκείνος να πηγαίνη στην ταβέρνα. Να έρχεται τα μεσάνυχτα μεθυσμένος , να την δέρνη και να της ζητάη τα χρήματα που πήρε ή να πηγαίνη να τα παίρνη μόνος του από τα αφεντικά της. Αχ, τι μαρτύριο είναι!
Και καλά, μερικές γυναίκες έχουν αμαρτίες και εξοφλούν έτσι, αλλά είναι και άλλες που δεν έχουν αμαρτίες. Αυτές έχουν καθαρό μισθό από την ταλαιπωρία που περνούν. Γνωρίζω μια μάνα που ήταν ένα αγγελούδι, πολύ καλή ψυχή, το πιο καλό, το πιο ήσυχο παιδί από την οικογένεια, και σε τι στραβόξυλο έπεσε! Πώς ξεγελάστηκαν οι δικοί της! Παντρεύτηκε έναν μέθυσο, που από μικρός ήταν αλητάκι. Ο πατέρας του μεθούσε και πήρε και αυτός την ίδια συνήθεια. Να ξενοδουλεύη η καημένη, να σκοτώνεται στην δουλειά , και εκείνος να την δέρνη και να την απειλή με μαχαίρι. Πόσες φορές της λέει: « Θα σε σφάξω » ! Και να φοβάται μην την σφάξη! Μαρτύριο περνάει! Έχει και τέσσερα παιδιά. Οι δικοί της έφθασαν σε σημείο να της λένε να τον χωρίση, αλλά εκείνη τους απαντάει: « Λέω να κάνω ακόμη υπομονή. Το καταλαβαίνετε; Ούτε Γεροντικό διάβασε ούτε Συναξάρια,και όμως κάνει υπομονή. «Καλά, της είπα μια φορά,τα παιδιά δεν επεμβαίνουν ; » .
«Ακόμη είναι δεκαπέντε-δεκαέξι χρονών, μου είπε. Ας πάνε στρατιώτες, και μετά θα τον περιλάβουν! » .Δηλαδή , μέχρι να πάνε στρατιώτες τα παιδιά, να τρώη ξύλο!
Από το βιβλίο «Οικογενειακή ζωή»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Δʼ
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
Η υπομονή στους πόνους
Όταν μας βρίσκη μια αρρώστια, καλά είναι να αφηνώμαστε στον Χριστό εν λευκώ. Να σκεφτώμαστε ότι η ψυχή μας έχει μεγαλύτερη ανάγκη από υπομονή και δοξολογία στους πόνους παρά από ατσαλένιο σώμα με το οποίο μπορούμε να κάνουμε μεγάλους σωματικούς αγώνες, οι οποίοι όμως ίσως μας κάνουν να καυχηθούμε, χωρίς να το καταλάβουμε, γιατί θα νομίσουμε ότι με το σπαθί μας θα κερδίσουμε τον Παράδεισο.
Ξέρετε πόσα χρόνια έχω άλλοτε υποφερτό πόνο και άλλοτε ανυπόφορο; Ο υποφερτός είναι μια μόνιμη κατάσταση. Πόσα τράβηξα πρώτα από την βρογχεκτασία και έπειτα με την εγχείρηση που έκανα! Έπειτα άρχισαν ιστορίες με τα έντερα. Ύστερα, μισή χρονιά την πέρασα με την δισκοπάθεια· πονούσα πολύ. Δεν μπορούσα να κάνω ούτε τις μετάνοιες που έκανα, αλλά δυσκολευόμουν και να εξυπηρετηθώ, ενώ χρειαζόταν να υπηρετήσω και τον κόσμο που ερχόταν. Στην συνέχεια μου παρουσιάστηκε κάτι σκληρό στην κοιλιά· μου είπαν ότι ήταν κήλη. Όταν κουραζόμουν, πονούσε και πρηζόταν πολύ. Μια μέρα, παραμονή του Αγίου Παντελεήμονος, ήταν πρησμένο και πονούσα. Έπρεπε όμως να πάω στην Σκήτη, στην ολονυκτία. Είπα: «θα πάω και ό,τι θέλει ας γίνη», γιατί έπρεπε να πάω. Στην διάρκεια της αγρυπνίας σκέφθηκα να καθήσω λίγο, αλλά είπα «αν κατεβάσω εγώ το στασίδι, για να καθήσω, θα το κατεβάσουν όλοι», οπότε προτίμησα να μην καθήσω καθόλου. Μετά από δώδεκα ώρες που κράτησε η αγρυπνία υπέθεσα ότι θα χειροτερέψη πολύ. Όταν επέστρεψα στο Κελλί μου, δεν πρόλαβα καλά-καλά να μπω μέσα, χτύπησε το καμπανάκι. «Ε, Πάτερ, άνοιξε!», ακούω κάποιον να φωνάζη. Έβαλα τα γέλια. «Εντάξει, είπα, τώρα θα πάμε συνέχεια». Και πράγματι σε λίγο ήρθαν και άλλοι και άλλοι. Το βράδυ που τελείωσα με τον κόσμο, είδα ότι είχε εξαφανισθή τελείως! Την άλλη ημέρα, ενώ είχα ξεκουραστή, πάλι παρουσιάστηκε! Έπειτα με εμπόδιζε και με πονούσε, αλλά και το καμάρωνα κιόλας. Αφού ο Χριστός το ήξερε, ήξερε και ότι με βοηθάει, γιʼ αυτό το άφηνε. Πέντε χρόνια κράτησε αυτό. Ξέρεις τι δυσκολία;
- Και τότε, Γέροντα, που είχατε πρόβλημα με τα πόδια σας;
- Εκείνο ήταν άλλο. Δεν μπορούσα να σταθώ όρθιος. Όταν ερχόταν κόσμος, ζοριζόμουν. Πέρασε εκείνο, μετά άρχισε η αιμορραγία. «Ελκώδη κολίτιδα», μου είπαν. Άλλη ιστορία... Πάνε επτά χρόνια με αιμορραγίες, με πόνους... Αλλά μη στεναχωριέσθε· μόνο να εύχεσθε για την υγεία της ψυχής μου. Εγώ χαίρομαι που με τίμησε ο Θεός και μου έδωσε αυτό το δώρο και δεν θέλω να μου το στερήση. Δόξα τω Θεώ· ο Θεός το επιτρέπει, για να βοηθηθώ κατʼ αυτόν τον τρόπο. Έτσι δίνουμε εξετάσεις στην υπομονή. Τώρα αυτό, ύστερα το άλλο... «Υπομονής χρείαν έχομεν» [ 1 ]. Γιατί, αν εμείς που έχουμε λίγο φόβο Θεού, δεν κάνουμε υπομονή, τι θα κάνουν οι κοσμικοί; Αν και βλέπω ότι πολλοί λαϊκοί μας ξεπερνούν στην αρετή. Μου έλεγαν οι γονείς μου ότι οι Φαρασιώτες, όταν αρρώσταιναν, δεν έτρεχαν αμέσως στον Χατζεφεντή [ 2 ] να τους θεραπεύση. Υπέμεναν πρώτα τους πόνους, όσο μπορούσαν, ανάλογα με το φιλότιμο και την υπομονή τους, διότι θεωρούσαν ευλογία να υποφέρουν. «Ας βασανίσω κι εγώ, έλεγαν, λίγο την ψυχή μου για τον Χριστό, αφού ο Χριστός βασανίστηκε πολύ, για να με σώση». Και, όταν πια έβλεπαν ότι πήγαιναν πίσω οι δουλειές τους και ταλαιπωρούνταν η οικογένειά τους, τότε πήγαιναν στον Χατζεφεντή να τους θεραπεύση. Βλέπεις τι φιλότιμο είχαν! Όταν εκείνοι, που ήταν λαϊκοί, σκέφτονταν έτσι και έκαναν υπομονή, εγώ σαν καλόγερος πως πρέπει να σκέφτωμαι; Ο Χριστός είπε: «Εν τη υπομονή υμών κτήσασθε τας ψυχάς υμών» [ 3 ]. Βλέπετε, ο Θεός δεν ευχαριστήθηκε τόσο από τις ελεημοσύνες του Ιώβ, όταν είχε όλα τα αγαθά, όσο από την υπομονή του τον καιρό της δοκιμασίας [ 4 ].
- Γέροντα, όταν λέτε ότι ένας άνθρωπος κάνει υπομονή στους πόνους, εννοείτε ότι δεν δείχνει καθόλου ότι πονάει;
- Στην εσχάτη ανάγκη μπορεί να αφήση να γίνη στους άλλους λίγο αντιληπτό. Μπορεί να πη ότι πονάει, αλλά όχι σε τι βαθμό. Γιατί, αν δεν το κάνη καθόλου γνωστό στους άλλους, οι άλλοι μπορεί να σκανδαλίζωνται από κάποια συμπεριφορά του. Αν λ.χ. ένας μοναχός υποφέρη από κάτι και δεν μπορή να πάη στην Ακολουθία, ίσως να βλαφτή κάποιος που δεν έχει καλούς λογισμούς.
[ 1 ] Βλ. Εβρ. 10, 36.
[ 2] Έτσι αποκαλούσαν οι Φαρασιώτες τον Άγιο Αρσένιο τον Καππαδόκη.
[ 3 ] Λουκ. 21, 19.
[ 4 ] Βλ. Παλαιά Διαθήκη, Ιώβ.
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ
"ΟΙ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΖΩΗ ΜΑΣ"
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
ʽʼΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣʼʼ
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
2002
Όταν μας βρίσκη μια αρρώστια, καλά είναι να αφηνώμαστε στον Χριστό εν λευκώ. Να σκεφτώμαστε ότι η ψυχή μας έχει μεγαλύτερη ανάγκη από υπομονή και δοξολογία στους πόνους παρά από ατσαλένιο σώμα με το οποίο μπορούμε να κάνουμε μεγάλους σωματικούς αγώνες, οι οποίοι όμως ίσως μας κάνουν να καυχηθούμε, χωρίς να το καταλάβουμε, γιατί θα νομίσουμε ότι με το σπαθί μας θα κερδίσουμε τον Παράδεισο.
Ξέρετε πόσα χρόνια έχω άλλοτε υποφερτό πόνο και άλλοτε ανυπόφορο; Ο υποφερτός είναι μια μόνιμη κατάσταση. Πόσα τράβηξα πρώτα από την βρογχεκτασία και έπειτα με την εγχείρηση που έκανα! Έπειτα άρχισαν ιστορίες με τα έντερα. Ύστερα, μισή χρονιά την πέρασα με την δισκοπάθεια· πονούσα πολύ. Δεν μπορούσα να κάνω ούτε τις μετάνοιες που έκανα, αλλά δυσκολευόμουν και να εξυπηρετηθώ, ενώ χρειαζόταν να υπηρετήσω και τον κόσμο που ερχόταν. Στην συνέχεια μου παρουσιάστηκε κάτι σκληρό στην κοιλιά· μου είπαν ότι ήταν κήλη. Όταν κουραζόμουν, πονούσε και πρηζόταν πολύ. Μια μέρα, παραμονή του Αγίου Παντελεήμονος, ήταν πρησμένο και πονούσα. Έπρεπε όμως να πάω στην Σκήτη, στην ολονυκτία. Είπα: «θα πάω και ό,τι θέλει ας γίνη», γιατί έπρεπε να πάω. Στην διάρκεια της αγρυπνίας σκέφθηκα να καθήσω λίγο, αλλά είπα «αν κατεβάσω εγώ το στασίδι, για να καθήσω, θα το κατεβάσουν όλοι», οπότε προτίμησα να μην καθήσω καθόλου. Μετά από δώδεκα ώρες που κράτησε η αγρυπνία υπέθεσα ότι θα χειροτερέψη πολύ. Όταν επέστρεψα στο Κελλί μου, δεν πρόλαβα καλά-καλά να μπω μέσα, χτύπησε το καμπανάκι. «Ε, Πάτερ, άνοιξε!», ακούω κάποιον να φωνάζη. Έβαλα τα γέλια. «Εντάξει, είπα, τώρα θα πάμε συνέχεια». Και πράγματι σε λίγο ήρθαν και άλλοι και άλλοι. Το βράδυ που τελείωσα με τον κόσμο, είδα ότι είχε εξαφανισθή τελείως! Την άλλη ημέρα, ενώ είχα ξεκουραστή, πάλι παρουσιάστηκε! Έπειτα με εμπόδιζε και με πονούσε, αλλά και το καμάρωνα κιόλας. Αφού ο Χριστός το ήξερε, ήξερε και ότι με βοηθάει, γιʼ αυτό το άφηνε. Πέντε χρόνια κράτησε αυτό. Ξέρεις τι δυσκολία;
- Και τότε, Γέροντα, που είχατε πρόβλημα με τα πόδια σας;
- Εκείνο ήταν άλλο. Δεν μπορούσα να σταθώ όρθιος. Όταν ερχόταν κόσμος, ζοριζόμουν. Πέρασε εκείνο, μετά άρχισε η αιμορραγία. «Ελκώδη κολίτιδα», μου είπαν. Άλλη ιστορία... Πάνε επτά χρόνια με αιμορραγίες, με πόνους... Αλλά μη στεναχωριέσθε· μόνο να εύχεσθε για την υγεία της ψυχής μου. Εγώ χαίρομαι που με τίμησε ο Θεός και μου έδωσε αυτό το δώρο και δεν θέλω να μου το στερήση. Δόξα τω Θεώ· ο Θεός το επιτρέπει, για να βοηθηθώ κατʼ αυτόν τον τρόπο. Έτσι δίνουμε εξετάσεις στην υπομονή. Τώρα αυτό, ύστερα το άλλο... «Υπομονής χρείαν έχομεν» [ 1 ]. Γιατί, αν εμείς που έχουμε λίγο φόβο Θεού, δεν κάνουμε υπομονή, τι θα κάνουν οι κοσμικοί; Αν και βλέπω ότι πολλοί λαϊκοί μας ξεπερνούν στην αρετή. Μου έλεγαν οι γονείς μου ότι οι Φαρασιώτες, όταν αρρώσταιναν, δεν έτρεχαν αμέσως στον Χατζεφεντή [ 2 ] να τους θεραπεύση. Υπέμεναν πρώτα τους πόνους, όσο μπορούσαν, ανάλογα με το φιλότιμο και την υπομονή τους, διότι θεωρούσαν ευλογία να υποφέρουν. «Ας βασανίσω κι εγώ, έλεγαν, λίγο την ψυχή μου για τον Χριστό, αφού ο Χριστός βασανίστηκε πολύ, για να με σώση». Και, όταν πια έβλεπαν ότι πήγαιναν πίσω οι δουλειές τους και ταλαιπωρούνταν η οικογένειά τους, τότε πήγαιναν στον Χατζεφεντή να τους θεραπεύση. Βλέπεις τι φιλότιμο είχαν! Όταν εκείνοι, που ήταν λαϊκοί, σκέφτονταν έτσι και έκαναν υπομονή, εγώ σαν καλόγερος πως πρέπει να σκέφτωμαι; Ο Χριστός είπε: «Εν τη υπομονή υμών κτήσασθε τας ψυχάς υμών» [ 3 ]. Βλέπετε, ο Θεός δεν ευχαριστήθηκε τόσο από τις ελεημοσύνες του Ιώβ, όταν είχε όλα τα αγαθά, όσο από την υπομονή του τον καιρό της δοκιμασίας [ 4 ].
- Γέροντα, όταν λέτε ότι ένας άνθρωπος κάνει υπομονή στους πόνους, εννοείτε ότι δεν δείχνει καθόλου ότι πονάει;
- Στην εσχάτη ανάγκη μπορεί να αφήση να γίνη στους άλλους λίγο αντιληπτό. Μπορεί να πη ότι πονάει, αλλά όχι σε τι βαθμό. Γιατί, αν δεν το κάνη καθόλου γνωστό στους άλλους, οι άλλοι μπορεί να σκανδαλίζωνται από κάποια συμπεριφορά του. Αν λ.χ. ένας μοναχός υποφέρη από κάτι και δεν μπορή να πάη στην Ακολουθία, ίσως να βλαφτή κάποιος που δεν έχει καλούς λογισμούς.
[ 1 ] Βλ. Εβρ. 10, 36.
[ 2] Έτσι αποκαλούσαν οι Φαρασιώτες τον Άγιο Αρσένιο τον Καππαδόκη.
[ 3 ] Λουκ. 21, 19.
[ 4 ] Βλ. Παλαιά Διαθήκη, Ιώβ.
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ
"ΟΙ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΖΩΗ ΜΑΣ"
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
ʽʼΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣʼʼ
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
2002
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
Η δύναμη της υπομονής
Κάποιος νέος που είχε στην ψυχή του θερμό πόθο να γίνει Μοναχός, άφησε τον κόσμο και προχώρησε βαθιά στην έρημο, αναζητώντας Πνευματικό Οδηγό, για να υποταχθεί. Διέκρινε τέλος πάντων από μακριά μέσα σʼ εκείνη την αχανή έρημο ένα κελί μʼ ένα πυργάκι.
Όποιον βρω στον πύργο, είπε στον εαυτό του, θα μείνω κοντά του και θα τον υπηρετήσω σʼ όλη μου τη ζωή.
Έφτασε κατάκοπος. Χτύπησε την πόρτα και του άνοιξε ένας ηλικιωμένος Καλόγερος.
Τι γυρεύεις, Αδελφέ; Τον ρώτησε απρόθυμα.
Έχω κάποιο τάξιμο, αποκρίθηκε εκείνος, και γιʼ αυτό έφτασα ως εδώ.
Είχε πια νυχτώσει. Ο Καλόγερος αναγκάστηκε να βάλει μέσα το παλικάρι για να μη κινδυνεύσει σʼ εκείνη την άγρια ερημιά.
Σκοπεύεις να βρεις Γέροντα; Τον ρώτησε, καθώς του ετοίμαζε κάτι πρόχειρο να φαει.
Όχι, είπε ο νέος, ήλθα αποφασισμένος να μείνω εδώ μαζί σου.
Η σταθερή απάντηση του παλικαριού κατατάραξε το γέρο – Μοναχό. Αυτό δα έλειπε τώρα, να μαζευτούν παρείσακτοι στο κελί του. Ο δυστυχισμένος είχε από καιρό παραστρατήσει και συζούσε με γυναίκα της αμαρτίας. για νʼ απαλλαγή από τον ενοχλητικό επισκέπτη δε δίστασε να του ειπεί:
Αν θέλεις νʼ ακούσεις τη συμβουλή μου, νεαρέ, ψάξε να βρεις Μοναστήρι να μείνεις. Εγώ δε μπορώ να σε κρατήσω. Έχω γυναίκα.
Είτε γυναίκα έχεις, είτε αδελφή, είναι δικός σου λογαριασμός, Αββά. Εμένα αυτό δε μʼ ενδιαφέρει καθόλου. Εγώ υποσχέθηκα στον Κύριό μου, καθώς ερχόμουν, πως θα μείνω κοντά σου και μέχρι θανάτου να σε υπηρετώ, εξήγησε ο νέος.
Έτσι κι έγινε. Αρκετό καιρό υπηρετούσε μʼ όλη του την προθυμία και με απονήρευτη καρδιά το παράνομο ζευγάρι. Όσα όμως το παλικάρι φρόντιζε για την ψυχή του, τόσο η συνείδησης των άλλων επαναστατούσε.
Δε μας αρκεί η αμαρτία μας έλεγαν μεταξύ τους. Τώρα θα είμαστε υπόλογοι και για την ψυχή τούτου εδώ. Ας φύγωμεν και ας τʼ αφήσομε το κελί.
Μια νύχτα, λοιπόν ξεκίνησαν κρυφά να φύγουν. Δεν είχαν όμως προχωρήσει πολύ, σαν είδαν το νέο να τρέχει λαχανιασμένος να τους προφθάσει. Πήρε είδηση πως φεύγανε.
Μέχρι πότε θα μας καταδικάζεις με την παρουσία σου του είπαν ταραγμένοι, όταν πλησίασε. Κράτησε το κελί και κοίταξε να σώσεις τη ψυχή σου. Άφησε κι εμάς ήσυχους.
Εγώ δεν ήλθα εδώ για το κελί, Αββά, είπε λυπημένος στον Καλόγερο ο Αδελφός. Θα σε ακολουθήσω όπου κι αν πας.
Η απόκριση του Αδελφού έφερε συντριβή στον παραστρατημένο Γέροντα. Η αγιότητα του νέου του έδειξε καθαρά το βούρκο που είχε πέσει. Έδιωξε παρευθύς την αμαρτωλή γυναίκα, που κι εκείνη είχε αρχίσει να μετανοεί και γύρισε στο κελί του καινούργιος άνθρωπος.
Με την υπομονή του ο νέος έσωσε δύο ψυχές!
Από το Γεροντικό
Κάποιος νέος που είχε στην ψυχή του θερμό πόθο να γίνει Μοναχός, άφησε τον κόσμο και προχώρησε βαθιά στην έρημο, αναζητώντας Πνευματικό Οδηγό, για να υποταχθεί. Διέκρινε τέλος πάντων από μακριά μέσα σʼ εκείνη την αχανή έρημο ένα κελί μʼ ένα πυργάκι.
Όποιον βρω στον πύργο, είπε στον εαυτό του, θα μείνω κοντά του και θα τον υπηρετήσω σʼ όλη μου τη ζωή.
Έφτασε κατάκοπος. Χτύπησε την πόρτα και του άνοιξε ένας ηλικιωμένος Καλόγερος.
Τι γυρεύεις, Αδελφέ; Τον ρώτησε απρόθυμα.
Έχω κάποιο τάξιμο, αποκρίθηκε εκείνος, και γιʼ αυτό έφτασα ως εδώ.
Είχε πια νυχτώσει. Ο Καλόγερος αναγκάστηκε να βάλει μέσα το παλικάρι για να μη κινδυνεύσει σʼ εκείνη την άγρια ερημιά.
Σκοπεύεις να βρεις Γέροντα; Τον ρώτησε, καθώς του ετοίμαζε κάτι πρόχειρο να φαει.
Όχι, είπε ο νέος, ήλθα αποφασισμένος να μείνω εδώ μαζί σου.
Η σταθερή απάντηση του παλικαριού κατατάραξε το γέρο – Μοναχό. Αυτό δα έλειπε τώρα, να μαζευτούν παρείσακτοι στο κελί του. Ο δυστυχισμένος είχε από καιρό παραστρατήσει και συζούσε με γυναίκα της αμαρτίας. για νʼ απαλλαγή από τον ενοχλητικό επισκέπτη δε δίστασε να του ειπεί:
Αν θέλεις νʼ ακούσεις τη συμβουλή μου, νεαρέ, ψάξε να βρεις Μοναστήρι να μείνεις. Εγώ δε μπορώ να σε κρατήσω. Έχω γυναίκα.
Είτε γυναίκα έχεις, είτε αδελφή, είναι δικός σου λογαριασμός, Αββά. Εμένα αυτό δε μʼ ενδιαφέρει καθόλου. Εγώ υποσχέθηκα στον Κύριό μου, καθώς ερχόμουν, πως θα μείνω κοντά σου και μέχρι θανάτου να σε υπηρετώ, εξήγησε ο νέος.
Έτσι κι έγινε. Αρκετό καιρό υπηρετούσε μʼ όλη του την προθυμία και με απονήρευτη καρδιά το παράνομο ζευγάρι. Όσα όμως το παλικάρι φρόντιζε για την ψυχή του, τόσο η συνείδησης των άλλων επαναστατούσε.
Δε μας αρκεί η αμαρτία μας έλεγαν μεταξύ τους. Τώρα θα είμαστε υπόλογοι και για την ψυχή τούτου εδώ. Ας φύγωμεν και ας τʼ αφήσομε το κελί.
Μια νύχτα, λοιπόν ξεκίνησαν κρυφά να φύγουν. Δεν είχαν όμως προχωρήσει πολύ, σαν είδαν το νέο να τρέχει λαχανιασμένος να τους προφθάσει. Πήρε είδηση πως φεύγανε.
Μέχρι πότε θα μας καταδικάζεις με την παρουσία σου του είπαν ταραγμένοι, όταν πλησίασε. Κράτησε το κελί και κοίταξε να σώσεις τη ψυχή σου. Άφησε κι εμάς ήσυχους.
Εγώ δεν ήλθα εδώ για το κελί, Αββά, είπε λυπημένος στον Καλόγερο ο Αδελφός. Θα σε ακολουθήσω όπου κι αν πας.
Η απόκριση του Αδελφού έφερε συντριβή στον παραστρατημένο Γέροντα. Η αγιότητα του νέου του έδειξε καθαρά το βούρκο που είχε πέσει. Έδιωξε παρευθύς την αμαρτωλή γυναίκα, που κι εκείνη είχε αρχίσει να μετανοεί και γύρισε στο κελί του καινούργιος άνθρωπος.
Με την υπομονή του ο νέος έσωσε δύο ψυχές!
Από το Γεροντικό
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
Υπομονή
Όλες οι δυσκολίες και οι θλίψεις, όταν δεν τις ζούμε με υπομονή, μας βασανίζουν διπλά. Γιατί η υπομονή του ανθρώπου καταργεί τις συμφορές του. Η μικροψυχία είναι μητέρα της κόλασης. Η υπομονή είναι μητέρα της παρηγοριάς και είναι μια δύναμη που γεννιέται από την ευρυχωρία της καρδιάς. Τη δύναμη αυτή είναι δύσκολο ο άνθρωπος να τηρεί στις θλίψεις του, εκτός κι αν του δοθεί σα θείο χάρισμα που το κυνήγησε με την προσευχή και το έφτασε με τα δάκρυα.
Άγιος Ισαάκ ο Σύρος
Όλες οι δυσκολίες και οι θλίψεις, όταν δεν τις ζούμε με υπομονή, μας βασανίζουν διπλά. Γιατί η υπομονή του ανθρώπου καταργεί τις συμφορές του. Η μικροψυχία είναι μητέρα της κόλασης. Η υπομονή είναι μητέρα της παρηγοριάς και είναι μια δύναμη που γεννιέται από την ευρυχωρία της καρδιάς. Τη δύναμη αυτή είναι δύσκολο ο άνθρωπος να τηρεί στις θλίψεις του, εκτός κι αν του δοθεί σα θείο χάρισμα που το κυνήγησε με την προσευχή και το έφτασε με τα δάκρυα.
Άγιος Ισαάκ ο Σύρος
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό