Εκκλησία: Μεταμόρφωση της ζωής
Η ορθόδοξη θεολογία, που είναι η φωνή της Εκκλησίας, δεν είναι μια αφηρημένη ιδεολογία, ούτε διαποτίζεται και εμπνέεται από τον μονοφυσιτισμό και τον μανιχαϊσμό. Αυτό σημαίνει ότι η ορθόδοξη θεολογία δεν ασχολείται με ιδέες, αλλά με την ζωή και συγκεκριμένα με τον άνθρωπο που ζει σε ένα συγκεκριμένο χώρο και χρόνο και επιδιώκει την σωτηρία του. Έπειτα η Εκκλησία δεν ασχολείται με μια πλευρά της ανθρώπινης ζωής, ήτοι με την ψυχή το «πνεύμα», αλλά ενδιαφέρεται για τον όλο άνθρωπο, που αποτελείται από ψυχή και σώμα. Επομένως εμείς οι Ορθόδοξοι δεν διαπνεόμαστε ούτε από τον ιδεαλισμό και μανιχαϊσμό – παραθεώρηση του σώματος, της φύσεως κλπ – ούτε από την ειδωλολατρία – λατρεία του σώματος και της ύλης.
Στην ορθόδοξη θεολογία κάνουμε λόγο για τους λεγομένους δερμάτινους χιτώνας, τους οποίους φόρεσε ο άνθρωπος μετά την πτώση του και τους οποίους ευλόγησε ο Θεός. Μπορεί κανείς να πει ότι οι δερμάτινοι χιτώνες, οι οποίοι κατά την διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας είναι η φθορά και η θνητότητα, βρίσκονται σε ολόκληρη την φύση. Οπότε ολόκληρη η ζωή, όπως λειτουργεί σήμερα, είναι ένα μεταπτωτικό φαινόμενο, το οποίο η Εκκλησία καλείται να μεταμόρφωση. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια εντάσσονται η τέχνη, ο πολιτισμός, ο γάμος, οι επιστήμες και όλη εν γένει συμπεριφορά του ανθρώπου.
Έργο, λοιπόν, της εκκλησίας δεν είναι να αρνηθεί την μεταπτωτική κατάσταση, αλλά να την μεταμορφώσει. Η εκκλησία με την θεολογία της και την όλη μέθοδο θεραπείας, με την ασκητική της, επιδιώκει να μεταμορφώσει το άλογος σε λογικό, να λογοποιήση όλη την ύπαρξη του ανθρώπου, την μετά την πτώση, να νοηματοδοτήση την ζωή του.
Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος
Εκκλησία: Μεταμόρφωση της ζωής
Συντονιστές: ntinoula, Συντονιστές
Εκκλησία: Μεταμόρφωση της ζωής
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
Η Εκκλησία ως αληθινή κοινωνία
Η Εκκλησία είναι από την φύση της κοινωνία. ΄Ετσι ανταποκρίνεται και στην ιδιότητα του ανθρώπου ως κοινωνικού όντος. Και η κοινωνικότητα του ανθρώπου δεν κινείται μόνο σε οριζόντιο, αλλά και σε κατακόρυφο επίπεδο. Η θρησκευτικότητα είναι κατακόρυφη κοινωνικότητα και συνδέεται άμεσα με την οριζόντια. Και η Εκκλησία ως αληθινή κοινωνία, συνθέτει αρμονικά την οριζόντια με την κατακόρυφη κοινωνικότητα. ΄Ετσι ο άνθρωπος ζει μέσα στην Εκκλησία την προσωπική κοινωνία όχι μονο στην σχέση του με τον πλησίον, αλλά και στην σχέση του με τον Θεό.
Η κοινωνία με τον πλησίον και η κοινωνία με τον Θεό συνδέονται οργανικά και αδιάσπαστα. Βέβαια ο άνθρωπος μπορεί να εγκαταλείψει την κοινωνία με τον Θεό και να περιοριστεί στην κοινωνία με τον πλησίον. Αυτό είναι και το χαρακτηριστικό της εκκοσμικευμένης κοινωνίας. Μια τέτοια όμως κοινωνία είναι ατελής και εύθραυστη. Δεν διαθέτει πληρότητα και ουσιαστική συνοχή.
΄Οπως και μια κοινωνία με τον Θεό που εγκαταλείπει την κοινωνία με τον πλησίον είναι ψεύτικη και ανυπόστατη. Αυτό διδάσκει εξαρχής ο Χριστιανισμός και επαναλαμβάνει ως σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία.
«Αν κάποιος πει, αγαπώ τον Θεό, αλλά μισεί τον αδελφό του, είναι ψεύστης. Γιατί, όποιος δεν αγαπάει τον αδελφό του, τον οποίο βλέπει, πώς μπορεί να αγαπάει τον Θεό, τον οποίο δεν βλέπει;»(Α΄Ιω.4.20). Ο δρόμος που οδηγεί τον άνθρωπο στον Θεό είναι ο πλησίον, γιατί αυτός εικονίζει τον Θεό μέσα στον κόσμο. Η Εκκλησία ως πλήρης και καθολική κοινωνία ενοποιεί τους ανθρώπους μεταξύ τους και με τον Θεό. Είναι, όπως λέγεται με Θεολογική ορολογία «θεανθρώπινη κοινωνία». Και ως κοινωνία που ενοποιεί τους ανθρώπους με τον Θεό είναι και «κοινωνία θεώσεως». Είναι η κοινωνία, μέσα στην οποία ολοκληρώνεται ο σκοπός της υπάρξεως του ανθρώπου, η ομοίωσή του προς τον Θεόν, η θέωση.
Καθηγητής Γεώργιος Μαντζαρίδης
Η Εκκλησία είναι από την φύση της κοινωνία. ΄Ετσι ανταποκρίνεται και στην ιδιότητα του ανθρώπου ως κοινωνικού όντος. Και η κοινωνικότητα του ανθρώπου δεν κινείται μόνο σε οριζόντιο, αλλά και σε κατακόρυφο επίπεδο. Η θρησκευτικότητα είναι κατακόρυφη κοινωνικότητα και συνδέεται άμεσα με την οριζόντια. Και η Εκκλησία ως αληθινή κοινωνία, συνθέτει αρμονικά την οριζόντια με την κατακόρυφη κοινωνικότητα. ΄Ετσι ο άνθρωπος ζει μέσα στην Εκκλησία την προσωπική κοινωνία όχι μονο στην σχέση του με τον πλησίον, αλλά και στην σχέση του με τον Θεό.
Η κοινωνία με τον πλησίον και η κοινωνία με τον Θεό συνδέονται οργανικά και αδιάσπαστα. Βέβαια ο άνθρωπος μπορεί να εγκαταλείψει την κοινωνία με τον Θεό και να περιοριστεί στην κοινωνία με τον πλησίον. Αυτό είναι και το χαρακτηριστικό της εκκοσμικευμένης κοινωνίας. Μια τέτοια όμως κοινωνία είναι ατελής και εύθραυστη. Δεν διαθέτει πληρότητα και ουσιαστική συνοχή.
΄Οπως και μια κοινωνία με τον Θεό που εγκαταλείπει την κοινωνία με τον πλησίον είναι ψεύτικη και ανυπόστατη. Αυτό διδάσκει εξαρχής ο Χριστιανισμός και επαναλαμβάνει ως σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία.
«Αν κάποιος πει, αγαπώ τον Θεό, αλλά μισεί τον αδελφό του, είναι ψεύστης. Γιατί, όποιος δεν αγαπάει τον αδελφό του, τον οποίο βλέπει, πώς μπορεί να αγαπάει τον Θεό, τον οποίο δεν βλέπει;»(Α΄Ιω.4.20). Ο δρόμος που οδηγεί τον άνθρωπο στον Θεό είναι ο πλησίον, γιατί αυτός εικονίζει τον Θεό μέσα στον κόσμο. Η Εκκλησία ως πλήρης και καθολική κοινωνία ενοποιεί τους ανθρώπους μεταξύ τους και με τον Θεό. Είναι, όπως λέγεται με Θεολογική ορολογία «θεανθρώπινη κοινωνία». Και ως κοινωνία που ενοποιεί τους ανθρώπους με τον Θεό είναι και «κοινωνία θεώσεως». Είναι η κοινωνία, μέσα στην οποία ολοκληρώνεται ο σκοπός της υπάρξεως του ανθρώπου, η ομοίωσή του προς τον Θεόν, η θέωση.
Καθηγητής Γεώργιος Μαντζαρίδης
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό