Ουκ επʼ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος...

[NIKOSZ]

Αδελφέ μου,

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως για να ζήσουμε χρειαζόμαστε εκτός από το ψωμί και μερικά άλλα βασικά στοιχεία, που είναι το ίδιο σπουδαία. Το ψωμί ικανοποιεί τις εξωτερικές και περιφερειακές ανάγκες.
Έχουμε όμως και βαθύτερες και ουσιαστικότερες ανάγκες.Τέτοιες ανάγκες είναι η αγάπη, η αλήθεια, η δικαιοσύνη, η ελευθερία και τα όμοια. Υπάρχει όμως και άλλο βάθος στο ζήτημα. Μάς μιλάει γιʼ αυτό ο Χριστός. Για να δούμε τι μας λέει.

Όταν δέχτηκε ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός το βάπτισμα και τη μαρτυρία του αγίου Ιωάννη του Προδρόμου καθώς και το ουράνιο χρίσμα του Αγίου Πνεύματος, μπαίνοντας έτσι επίσημα στη δημόσια ζωή, οδηγήθηκε στην έρημο για να πειρασθεί. Θα πάλευε εκεί με τον αρχηγό της κακίας. Στο τέλος της μακράς και αυστηρής νηστείας του αισθάνθηκε ο Χριστός σαν άνθρωπος τους ισχυρούς νυγμούς της πείνας.

Τότε ακριβώς πάνω στην ανάγκη παρουσιάζεται ο «πειράζων» και του λέει: Πεινάς βέβαια! Μα εσύ λες πως είσαι Υιός του Θεού. «Ει υιός ει του Θεού, ειπέ ίνα ο λίθοι ούτοι άρτοι γένωνται»! Αν είσαι πραγματικά γιος του Θεού, όπως ισχυρίζεσαι, τότε πες να γίνουν αυτές εδώ οι πέτρες ψωμιά. Έτσι θα στομώσεις την πείνα σου.

Πολύ φυσική η υπόδειξη. Και λογική, έτσι φαίνεται και σʼ εμάς εκ πρώτης όψεως. Μα η αντίδραση του Χριστού είναι απροσδόκητη. Απαντάει απερίφραστα στον πειραστή: «Ουκ επʼ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος, αλλʼ επί παντί ρήματι εκπορευομένω δια στόματος Θεού» (Ματθ. 4,4)!Δεν μπορεί να ζήσει ο άνθρωπος μονάχα με ψωμί, αλλά με κάθε λόγο που βγαίνει από το στόμα του Θεού, λέει ο Χριστός.Το νόημα των λόγων του Χριστού είναι όχι πως μαζί με το ψωμί χρειάζεται και ο λόγος του Θεού για να ζήσει ο άνθρωπος, αλλά πως ο άνθρωπος θα ζήσει βασικά με το λόγο του Θεού, που είναι ικανός ή να συντηρήσει τον άνθρωπο και χωρίς ψωμί ή να του δώσει αυτό το ψωμί του.

Αυτό που λέει ο Χριστός εντυπωσιάζει βαθιά. Ο Χριστός δε μιλάει ως ηθικολόγος. Δε βάζει δίπλα- δίπλα τις ανάγκες του ανθρώπου λέγοντας: Έχεις σώμα. Χρειάζεται ψωμί για να ζήσει. Έχεις πνεύμα. Χρειάζεται πνευματικά αγαθά για να ζήσει. Έχεις επομένως ανάγκη και ψωμιού και πνευματικών αγαθών για να ζήσεις. Όχι, δε λέει ο αυτό ο Χριστός. Ο Χριστός μάς λέει τούτο: Έχεις σώμα. Χρειάζεται το λόγο του Θεού για να ζήσει. Είσαι πνεύμα. Χρειάζεσαι το λόγο του Θεού για να ζήσεις.

Και για τα δύο στοιχεία λοιπόν, που σε αποτελούν, είναι απαραίτητος ο λόγος του Θεού για να συντηρηθούν, το ένα με τρόπο που ταιριάζει στο σώμα, το άλλο με τρόπο που ταιριάζει στο πνεύμα. Εδώ ακριβώς έγκειται η παραδοξότητα και η δύναμη της απόκρισης του Χριστού. Πέρα από κάθε ανθρώπινο υπολογισμό, πέρα από κάθε ανθρώπινη αντιμετώπιση των πραγμάτων υπάρχει ένας υπερλογικός και υπερανθρώπινος τρόπος, ένας θεϊκός τρόπος. Και ο τρόπος αυτός είναι ο λόγος του Θεού!

Από το βιβλίο
«ουκ επʼ άρτω μόνω...»
Αρχ. Ευσέβιου Βίττη
Εκδ. «Η Έλαφος»