Ολιγοπιστιες...

[NIKOSZ]

9 Μαρτίου 320 μ.Χ.. Λίμνη Σεβαστείας της Αρμενίας. Μέσα στα παγωμένα νερά, γυμνοί ανάμεσα στους επιπλέοντες πάγους, σαράντα γενναίοι αθλητές της Πίστεως υπομένουν με καρτερικότητα το φρικτό μαρτύριο, συνέπεια της αφοσίωσής τους στον Επουράνιο Βασιλέα. Ο αυτοκράτωρ Λικίνιος δεν ανέχεται τέτοιου είδους "απιστίες" απέναντι στο υπέρθεο πρόσωπό του. Και ο έπαρχος Αγρικόλας, πιστός τηρητής των αυτοκρατορικών εντολών, καταδικάζει τους στρατιώτες του, που "την μέλλουσαν Πόλιν" επιζητούν, σε αυτόν τον αργό κι επονείδιστο θάνατο.

Οι γενναίοι μάρτυρες, αγόγγυστοι, υπομένουν αυτή την σκληρή δοκιμασία. Το ψύχος του χειμώνα έρχεται να εντείνει ο πάγος της νύχτας. Το νερό παγώνει σχηματίζοντας κρυστάλλους και συνενώνει τους πάγους, και μαζί μ' αυτό παγώνει σιγά - σιγά και το αίμα στα κορμιά των καταδικασθέντων στρατιωτών. Τη δοκιμασία έρχεται να επιτείνει η πρόκληση του θερμού λουτρού, που έχει στήσει απέναντί τους ο Ρωμαίος ηγεμόνας. Όποιος αρνηθεί τον Χριστό και ομολογήσει πίστη στον αυτοκράτορα και τους άλλους θεούς, αμέσως θα μεταφερθεί εκεί και θα ανακουφιστεί από τους πόνους και το βασανιστήριο.

Τα κορμιά των μαρτύρων χάνουν σταδιακά την ικμάδα τους, ωχραίνουν, μελανιάζουν από το κρύο, χάνουν τις αισθήσεις τους, αλλά δεν λυγίζουν ψυχικά: " δριμύς ο χειμών, αλλ' ηδύς ο Παράδεισος" αλληλοενισχύονται οι ʼγιοι στην πίστη και την καρτερικότητα, στην υπομονή και την ανδρεία. Όμως το μέγεθος του μαρτυρίου, το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, ο φόβος του επικείμενου σωματικού θανάτου, η πρόκληση του θερμού λουτρού, η επιθυμία για ανακούφιση, όλα αυτά μαζί αλλά κυρίως η ασθενής, η ελαττωματική πίστη, οδήγησαν έναν από αυτούς στην άρνηση του Θεού. Στο σημείο αυτό αναγνωρίζουμε μια μικρή και πρόσκαιρη επιτυχία του ρωμαίου στρατηγού, διότι τον αποσκιρτήσαντα αναπλήρωσε αμέσως ένας από τους στρατιώτες που επιτηρούσαν τους μάρτυρες. Ο "λιποτάκτης" όμως, αν και αρνήθηκε τον Θεό του και τα πιστεύω του, δεν κατάφερε να απολαύσει τη θαλπωρή του ζεστού νερού. Το σοκ από την απότομη μεταβολή της θερμοκρασίας τον σκότωσε.

Αυτό το παράδειγμα του αρνητή της πίστεως, αναφέρεται βέβαια μόνο στην περίπτωση των Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων, όμως αποτελεί φαινόμενο αρκετά συχνό, δυστυχώς, ακόμα και στις ημέρες μας. Σε καθημερινή βάση ερχόμαστε αντιμέτωποι με πρόσωπα, με καταστάσεις, με ιδεολογίες διάφορες, με μικρές και μεγάλες προκλήσεις, που, άλλοτε σε μικρό και άλλοτε σε μεγάλο βαθμό, συγκρούονται με την πίστη μας, την Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη, με τα πιστεύω μας, με αυτά που στα εσώψυχά μας παραδεχόμαστε και ομολογούμε πως είναι αληθινά.

Δεν είναι λίγες οι φορές που νοιώθουμε μόνοι, απέναντι στη μεγάλη μάζα του κόσμου, και τότε ξεδιπλώνονται μπροστά μας τα ερωτήματα, τα διλήμματα, τα σταυροδρόμια. Διότι η λογική από τη μια μεριά, αυτό το τμήμα της λογικής που πάνω του στηρίζεται η στατιστική, λέει πως αυτό που ακολουθούν οι πολλοί, αυτό είναι και το σωστό. Από την άλλη, η λογική του επιχειρήματος και της αλήθειας αποδεικνύει πως η αλήθεια δεν ορίζεται από αριθμητικά σύνολα και ποσοστά, αλλά από την ουσία, την αντικειμενική υπόσταση και το αναλλοίωτο νόημα των πραγμάτων.

Αν σ' αυτή τη σύγκρουση που έχει να κάνει με τη σφαίρα της λογικής σκέψης και του ορθολογισμού προσθέσουμε και τις ψυχολογικές συγκρούσεις που προέρχονται από τις ενδογενείς και εξωγενείς πιέσεις που δημιουργεί η πιθανότητα επιλογής της μικρής, της μειονοτικής μερίδας, τότε το πρόβλημα σαφώς και διογκώνεται.

Ας μην ξεχνάμε όμως πως, πέρα από οποιεσδήποτε πιέσεις, συνθήκες και καταναγκασμούς, η όποια απόφαση αποτελεί συνισταμένη της απόλυτα ελεύθερης βουλήσεώς μας και της μικρής ή μεγάλης πίστεώς μας πως αυτό που ακολουθούμε είναι το τελείως, το αντικειμενικά σωστό. Ο πολύς κόσμος ποτέ δεν μπόρεσε να κατανοήσει το νόημα της Ορθοδοξίας μας και της εν Χριστώ Ζωής.

Πολύ περισσότερο σήμερα, που η αλλοτρίωση του καταναλωτισμού, του υλιστικού τρόπου ζωής, της έκπτωσης των ηθών και της εγκληματικότητας φαίνεται να έχει πάρει ένα δρόμο χωρίς επιστροφή. Οι πρόσκαιρες ωφέλειες, όσο κι αν φαίνονται αγαθές, παρουσιάζουν δυο σημαντικά μειονεκτήματα: ως πρόσκαιρες, έχουν ημερομηνία λήξης, και επιπλέον, όντας γήινες και φθαρτές, ζητούν από εμάς ένα ακριβό τίμημα, αιώνιο και άφθαρτο. Το απόθεμα της Πίστης μας.

Σήμερα όσο ποτέ άλλοτε το δίλημμα αυτής της επιλογής είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Γιατί σήμερα ζούμε την εποχή των μεγάλων αντιθέσεων, την εποχή που οι διαφορές διογκώνονται και ο ρατσισμός αποτελεί τον κανόνα στις ανθρώπινες κοινωνίες και τις διαπροσωπικές σχέσεις, άσχετα αν φραστικά καταδικάζεται. Επίσης σήμερα, καθετί το πνευματικό, το προσανατολισμένο προς τα άνω, αντιμετωπίζεται με μια επιπολαιότητα που συχνά καταλήγει σε αδιαφορία, σε περιφρόνηση και σαρκασμό.

Δυστυχώς, αυτή η επιπόλαια, η επιφανειακή στάση τηρείται και όσες φορές καλούμαστε να διαλέξουμε ανάμεσα στο στατιστικά, βάσει της γνώμης των πολλών, σωστό και την αντικειμενική αλήθεια. Η φωνή του κόσμου μας ψιθυρίζει πως δεν πρόκειται να μας βλάψει μια τοσοδούλα μικρή υποχώρηση, μια παρέκκλιση από τις θεμελιώδεις αρχές μας. Ωστόσο όμως, καλλιεργεί μέσα μας ένα κλίμα ενδοτικότητας που, αναμφίβολα, θα μας οδηγήσει σύντομα και σε σοβαρότερες υποχωρήσεις.

Αυτό όμως που τελικά έχει για μας σημασία, δεν είναι η γνώμη που έχουν οι άλλοι για το πρόσωπό μας, αλλά το κατά πόσο είμαστε συνεπείς με τον εαυτό μας, με τα πιστεύω μας, με την ελπίδα μας στον αληθινό Θεό, με τη δική μας, την ορθή άποψη για τον κόσμο και τα πράγματα. Γιατί βέβαια όλον τον κόσμο μπορούμε ίσως να τον ξεγελάσουμε υποκρινόμενοι, τον Θεό όμως και τη συνείδησή μας ποτέ...

π. Χερουβείμ