Mέ τον Σταυρο στον ώμο

[NIKOSZ]

O στάρετς Ζαχαρίας διηγήθηκε κάποτε οτι στη Ρωσία, στα απόμερα βάθη της, ζούσε μόνος, ορφανός, ένας χωρικός αγράμματος. H ψυχή του ήταν καθαρή σαν κρύσταλλο. Δεν κατέκρινε ποτέ κανένα θεωρώντας τον εαυτό του χειρότερο από κάθε άλλον, ήταν εργατικός και τρεφόταν με το ελάχιστο.

Μία μέρα άκουσε πως για να σωθεί κανείς, πρέπει να αναλάβει τον σταυρό του και να ακολουθήσει το Χριστό. O απλοϊκος αυτός είχε βαπτισθεί, αλλά ποτέ δεν είχε πάει σαν μεγάλος στην εκκλησία, αφού ήταν πάρα πολύ μακριά απο κεί που ζούσε. Αυτά τα λόγια του Χριστού, λοιπόν, τα πήρε στην κυριολεξία. Παρήγγειλε έναν τεράστιο σταυρό και αποφάσισε να τον πάρει και να ακολουθήσει το Χριστό.

H καθαρή ψυχή του ποθούσε το Θεό. Aλλά πως να τον ακολουθεί; που ήταν ο Χριστός; να ο σταυρός, αλλά που να τον πάει; Άφησε όλα τά λίγα υπάρχοντά του και τη δουλειά του, σήκωσε τον σταυρό του πάνω στούς ώμους του και ξεκίνησε. Βάδιζε για πολλή ώρα και επιτέλους, μέσα σ' ένα πυκνό δάσος, συνάντησε ένα ανδρικό μοναστήρι. Χτύπησε την πόρτα.

-Ποιος είσαι συ και που πας με το σταυρό σου; ρώτησε ο πορτάρης.

-Nα, σηκώνω το σταυρό μου, αλλά δεν ξέρω πως να φθάσω στο Χριστό. Θα μου δείξεις το δρόμο;

Πήγε ο μοναχός και τα ανέφερε στον ηγούμενο, ο οποίος κουβέντιασε με τον απλοϊκο άνθρωπο και είδε οτι ήταν άνθρωπος του Θεού.

-Λοιπόν, του είπε, αν θέλεις, θα σε βοηθήσουμε να φθάσεις στο Χριστό. και μεις σ' Αυτον πηγαίνουμε.

-Τότε που είναι οι σταυροί σας; απόρησε ο ξένος. Ξέρετε οτι ο Κύριος δεν θα σας δεχθεί χωρίς Σταυρό;

-Eμείς τους βαστάμε μέσα μας, είπε ο ηγούμενος.

-Μα πως γίνεται αυτό; ρώτησε με έκπληξη ο ξένος.

-Θα δεις ο ίδιος πως. Aλλά προς το παρόν έχεις την ευλογία μου να μείνεις εδώ και θα έχεις το διακόνημα να καθαρίζεις μέσα στην εκκλησία.

O απλοϊκός άνθρωπος μπήκε μέσα στην εκκλησία με πολύ φοβο και άρχισε να καθαρίζει, ώσπου είδε μέσα στο Ιερό έναν μεγάλο ξύλινο σταυρό, όπου εικονιζόταν ο Eσταυρωμένος Κύριος.

-Άνθρωπε, ποιος είσαι συ; είπε. και συ εβάστασες το σταυρό σου, αλλά πως γίνεται και είσαι κρεμασμένος σ' αυτόν; Δίδαξέ με πως να βαστώ το σταυρό μου.

Έτσι προσευχόταν μπροστά στον Eσταυρωμένο με όλη του την καρδιά. και ο Eσταυρωμένος άκουσε τις προσευχές του και απεκάλυψε τον Εαυτό Του, διδάσκοντας και φωτίζοντας με την χάρη του Αγίου Πνεύματος την καρδιά του απλοϊκού χωρικού.

-Eγώ είμαι ο Υιός του Ουρανίου Πατρός. Mε το Σταυρό μου και την Aνάστασή μου λύτρωσα το ανθρώπινο γένος. Κανείς δε θα μπορέσει να εισέλθει στη Βασιλεία των Ουρανών και να δεχθεί την Θεία Χάρη χωρίς τον σταυρό του. Χρειάζεται μόνο να ενώσεις το σταυρό σου με το Σταυρό του Γολγοθά και να πλέξεις γύρω του, σαν τριαντάφυλλα, την πίστη σου και τά έργα της αγάπης.

O απλοϊκός δέχθηκε με χαρά τά λογια του Κυρίου και άρχισε να ετοιμάζεται για τον θάνατό του, οπως του απεκάλυψε ο Χριστος, προσευχόμενος ακατάπαυστα, ευχαριστώντας τον Θεό για όλα και μεσιτεύοντας προς το Σωτήρα και για τον ηγούμενο.

Πράγματι, ο απλοϊκος χωρικός σε λίγες μέρες εξεδήμησε προς τον Κύριο και μετά απο δύο εβδομάδες κοιμήθηκε και ο ηγούμενος.


AΠO THN I. MONH ΠAMMEΓIΣTΩN TAΞIAPXΩN ΠHΛIOY

[NIKOSZ]

ΣΗΚΩΣΕ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΣΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ

Τι σημαίνει να σηκώσουμε τον σταυρό μας;


Ό Κύριος λέει ότι ό καθένας από μας πρέπει να σηκώσει τον δικό του σταυρό.

Τι σημαίνει αυτό; Ποιος είναι αυτός ό σταυρός; Για τον καθένα ό σταυρός είναι διαφορετικός και αυστηρά προσωπικός, διότι για τον καθένα ό Θεός έχει ετοιμάσει τον δικό του σταυρό.


Έχει μεγάλη σημασία να καταλάβουμε ποιος είναι ό δικός μας σταυρός, να ξέρουμε ότι έχουμε σηκώσει εκείνο ακριβώς τον σταυρό πού μας προτείνει ό Θεός. Είναι πολύ επικίνδυνο να επινοούμε σταυρούς για τον εαυτό μας. Και αυτό δυστυχώς το βλέπουμε συχνά.

Για την πλειοψηφία των ανθρώπων ο Θεός έχει ετοιμάσει τον σταυρό της ζωής μέσα στον κόσμο, τον σταυρό της οικογενειακής και της κοινωνικής ζωής.

Αλλά πολλές φορές άνθρωπος πού αποφάσισε να αρνηθεί τον εαυτό του και να ακολουθήσει στην ζωή του την οδό του Χριστού δεν πετυχαίνει τίποτα επειδή επινοεί για τον εαυτό του σταυρό πού του φαίνεται πιο σωστός. Νομίζει, παραδείγματος χάριν, ότι για να σωθεί πρέπει να γίνει μοναχός ή να πάει στην έρημο.


Αυτόν όμως το δρόμο ό Θεός τον ετοίμασε για πολύ λίγους, οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν σταυρό πού οι ίδιοι ούτε καν τον θεωρούν σταυρό και όταν τον σηκώνουν δεν καταλαβαίνουν ποιο βάρος έχουν στους ώμους τους.


Ποιο σταυρό έχουν οι περισσότεροι;

Έναν σταυρό απλό, όχι τέτοιο πού σήκωσαν οι άγιοι μάρτυρες και πού σήκωναν όλη τη ζωή τους οι όσιοι πατέρες στην έρημο. Εμείς έχουμε άλλο σταυρό.


Ή ζωή μας, ή ζωή όλων των ανθρώπων, είναι θλίψη και πόνος. Και όλες αυτές οι θλίψεις στην κοινωνική και την οικογενειακή ζωή μας είναι ο σταυρός μας.

Ό αποτυχημένος γάμος, ή ανεπιτυχής επιλογή του επαγγέλματος, δεν μας προκαλούν αυτά πόνο και θλίψη; Δεν πρέπει ό άνθρωπος πού τον βρήκαν αυτές οι συμφορές να τις υπομένει; Οι σοβαρές ασθένειες, ή περιφρόνηση, ή ατιμία, ή απώλεια της περιουσίας, ή ζήλεια των συζύγων, ή συκοφαντία και όλα γενικά τα κακά πού μας κάνουν οι άνθρωποι, όλα αυτά δεν είναι ό σταυρός μας;


Ακριβώς αυτά είναι ό σταυρός μας, σταυρός για την μεγαλύτερη πλειοψηφία των ανθρώπων. Αυτές είναι οι θλίψεις πού υποφέρουν οι άνθρωποι και όλοι μας πρέπει να τις σηκώνουμε, αν και οι περισσότεροι δεν το θέλουν. Άλλα ακόμα και οι άνθρωποι πού μισούν τον Χριστό και αρνούνται να ακολουθήσουν το δρόμο του και αυτοί ακόμα σηκώνουν το δικό τους σταυρό του πόνου.


ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΡΙΜΑΙΑΣ

[NIKOSZ]

Το μήνυμα του Σταυρού

Αυτό είναι το μήνυμα του Σταυρού στον καθένα μας. Όσο μακριά κι αν πρέπει να ταξιδέψω μεσʼ από την κοιλάδα της σκιάς του θανάτου, δεν είμαι ποτέ μόνος.

Έχω ένα σύντροφο. Κι αυτός ο σύντροφος δεν είναι μόνο ένας αληθινός άνθρωπος όπως εγώ, αλλά και Θεός αληθινός εκ Θεού αληθινού. Τη στιγμή της πιο βαθιάς ταπείνωσης Του πάνω στο Σταυρό, ο Χριστός είναι ο ίδιος αιώνιος και ζωντανός Θεός, όπως στη Μεταμόρφωση Του μέσα σε δόξα στο όρος Θαβώρ. Ατενίζοντας το σταυρωμένο Χριστό, δεν βλέπω μόνο έναν οδυνώμενο άνθρωπο αλλά ένα Θεό οδυνώμενο.

Ο θάνατος του Χριστού πάνω στο Σταυρό δεν είναι μια αποτυχία που αποκαταστάθηκε κάπως μετά την Ανάστασή Του. Ο ίδιος ο θάνατος πάνω στο Σταυρό είναι μία νίκη. Νίκη τίνος πράγματος; Μόνο μία απάντηση μπορεί να υπάρξει: H νίκη της οδυνώμενης αγάπης. “Kραταιά ως θάνατος αγάπη… ύδωρ πολύ ου δυνήσεται σβέσαι την αγάπη” (Άσμα Άσμ. 8, 6-7). Ο Σταυρός μας δείχνει μιαν αγάπη που είναι δυνατή σαν το θάνατο, μιαν αγάπη ακόμη πιο δυνατή.


Επίσκοπος Κάλλιστος Γουέαρ

[NIKOSZ]

«Η οδός του Θεού σταυρός καθημερινός εστιν. Ουδείς γαρ εν τω ουρανώ ανήλθε μετά ανέσεως». δρόμος της αγιότητας

Διαβάζοντας τη θαυμάσια αυτή φράση, έχει κανείς την αίσθηση ότι ο αββάς Ισαάκ ο Σύρος περιγράφει τη μαρτυρική πορεία όλων των αγίων. Ο δρόμος των αγίων ήταν πάντα και είναι ο δρόμος της θυσίας, του μαρτυρίου, δηλαδή του σταυρού. Μόνον ο σταυρός μπορεί να οδηγήσει στο Χριστό και μόνο με το σταυρό μπορεί κανείς να ακολουθήσει το Χριστό. «Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω το σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι».

Για τον κόσμο ο σταυρός του Χριστού φαίνεται βαρύς, ακατανόητος, «μωρία». Γιʼ αυτό ή τον λοιδορούν ή προσπαθούν να τον παρακάμψουν. Ειδικότερα για τους Χριστιανούς η δεύτερη αντιμετώπιση, η παράκαμψη, είναι έντονος πειρασμός. Και ο «άρχων του κόσμου τούτου», «ο πλανών την οικουμένην όλην», φαίνεται ότι στις μέρες μας μʼ αυτό τον ύπουλο πειρασμό πολεμάει τους χριστιανούς. Στην Αποκάλυψη του Ιωάννη αναφέρεται ο αριθμός του Αντίχριστου, που σήμερα προκαλεί απέραντες συζητήσεις και ερμηνευτικές προσεγγίσεις. Θα σταθούμε σε μία ερμηνεία που μάλλον διαφεύγει από τους πολλούς. Στο κείμενο της Αποκάλυψης ο αριθμός παρατίθεται με ελληνική γραφή: χξστ: δεν είναι τυχαία ότι τα γράμματα αυτά είναι τα αρχικά της φράσης: Χριστός ξένος σταυρού. Ο σύγχρονος, «μοντέρνος» πειρασμός του διαβόλου είναι πιο ήπιος και γιʼ αυτό πολύ πιο ύπουλος και επικίνδυνος. Προσπαθεί να πείσει τους χριστιανούς να δεχτούν το Χριστό χωρίς το σταυρό, δηλαδή έναν ακίνδυνο Χριστό, που δεν έχει σχέση με τη θυσία, την αυταπάρνηση, το μαρτύριο, την ομολογία.


Αρχ.Νεκτάριος Αντωνόπουλος

[fousca]

ΑΥΤΑ ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΣΑΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ ΜΕ ΔΙΑΠΕΡΑΣΑΝ. ΗΜΟΥΝ ΤΟΣΟ ΣΥΓΧΥΣΜΕΝΗ ΑΠΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΛΛΑ ΤΩΡΑ ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΤΗΚΑ.
ΕΤΣΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ. Ο ΘΕΟΣ ΣΤΗΝ ΠΙΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΣΤΙΓΜΗ ΕΣΤΕΙΛΕ ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΣΟΥ.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ

[NIKOSZ]

Η πραγματικότητα του Σταυρού στη ζωή μας

Ο προπτωτικός άνθρωπος ήταν συνδεδεμένος υπαρκτικά και ουσιαστικά με το Θεό του, που είναι κατά τη θεολογία του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητή, «Φύσις μακαρία, απαθής και αγαθή». Γι' αυτό το λόγο και ήταν μακάριος και απαθής, εντελώς άσχετος με οτιδήποτε μπορούσε να του επιφέρει θλίψη ή πόνο.

Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, αποφαίνεται χαρακτηριστικά: «Οι άνθρωποι, ώσπερ άγγελοι διητώντο εν τω παραδείσω». Οι άνθρωποι δηλαδή, ζούσαν αγγελική βιωτή μέσα στον παράδεισο. Με το προπατορικό αμάρτημα που κατά το μακαριστό Γέροντα Πατέρα Ιουστίνο Πόποβιτς δεν ήταν τίποτε άλλο παρά «η προσπάθεια του ανθρώπου να γίνει Θεός χωρίς Θεόν και εναντίον του Θεού», υπεισέρχεται στη ζωή του μεταπτωτικού ανθρώπου η τραγική πραγματικότητα του οντολογικού δυϊσμού, των παθών, των θλίψεων και τέλος αυτός ο ίδιος ο θάνατος.

Ο άνθρωπος βιώνει πλέον μια άλλη πραγματικότητα, την πραγματικότητα του Σταυρού. Ο Μέγας Βασίλειος, επισημαίνοντας αυτή την πραγματικότητα, θα πει χαρακτηριστικά: «Μηδενός των ανθρώπων ο βίος όλος μακάριος εστίν. Το γαρ διά παντός ευ πράττειν, μόνον Θεού εστίν». Δηλαδή, κανενός πλέον ανθρώπου η ζωή δεν είναι ταυτόσημη με τη διαρκή χαρά και την ευτυχία, αλλά μάλλον είναι ζυμωμένη με τον πόνο και τις θλίψεις. Μόνο ο Θεός, όντας απαθής, βιώνει μια κατάσταση διαρκούς χαράς και μακαριότητας.

Ο πόνος

Η πραγματικότητα του Σταυρού στην Ορθόδοξη Πατερική Θεολογία μας, έχει διάφορες πτυχές. Πρώτη πτυχή της είναι ο πόνος: σωματικός και ψυχικός. Ο πόνος μπορεί να προέρχεται από πλείστες όσες αιτίες. Αρρώστιες, βίωση της απόρριψης, της αχαριστίας, της κακής συμπεριφοράς, της μοναξιάς κ.λπ. Είναι γεγονός πως στις μέρες μας, πλήθυναν οι περιπτώσεις ανθρώπων που υποφέρουν από ανίατες αρρώστιες, κάθε λογής. Επιπρόσθετα, παρατηρείται μια έξαρση των ψυχικών νοσημάτων, με αποτέλεσμα να γίνεται λόγος για έφηβους ακόμη και για παιδιά με έντονα ψυχολογικά προβλήματα, που προκύπτουν από το σύγχρονο τρόπο ζωής, που έχει να κάνει με τον ανταγωνισμό και τον παραγκωνισμό του ανθρωπίνου προσώπου. Και στις δύο περιπτώσεις ο Σταυρός της ασθένειας (σωματικής και ψυχικής), γίνεται κατά την Πατερική Θεολογία, «Παιδεία ομολογουμένη». Έτσι λοιπόν ο άνθρωπος που δέχεται το Σταυρό του πόνου και στις δύο όψεις του, θεοπρεπώς και αξιοπρεπώς λογίζεται κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας μιμητής Χριστού.

Λέει κάπου χαρακτηριστικά ένας μεγάλος Πατέρας της Εκκλησίας μας, ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος: «Σκοπήσωμεν, πώς τον θεόν δοξάσωμεν. Δοξάζεται δε Ούτος δια του Σταυρού, ήτοι δια του πόνου, των θλίψεων, των ασθενειών. Εάν γαρ ταύτα πάντα εν υπομονή πολλή υποφέρωμεν, τα του Χριστού παθήματα μιμούμεθα και ούτω γινόμεθα Υιοί Θεού χάριτι και συγκληρονόμοι Χριστού». Ας δούμε δηλαδή πώς δοξάζεται ο Θεός. Δοξάζεται με το Σταυρό, δηλαδή τον πόνο, τις θλίψεις, τις αρρώστιες. Αν λοιπόν δεχτούμε αυτού του είδους το Σταυρό με υπομονή, τότε γινόμαστε μέτοχοι των παθών του Χριστού, είμαστε παιδιά του Θεού κατά χάρη και συγκληρονόμοι Χριστού.

Οι Χριστιανοί δεν χαίρονται ασφαλώς στις αρρώστιες και στον πόνο, αλλά και από την άλλη δεν απελπίζονται, γιατί γνωρίζουν πολύ καλά τη θέση του Μεγάλου Αθανασίου πως: «Εκ του συσταυρωθήναι εστίν, το συμβασιλεύσαι και συνδοξασθήναι».

Ο Ιώβ

Ο Ιώβ προβάλλεται στην Παλαιά Διαθήκη, σαν το πρόσωπο εκείνο που βίωσε στον ύψιστο βαθμό, τον ψυχικό και σωματικό πόνο. Λέει λοιπόν γι' αυτόν ο Αγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ότι δεν ήταν τόσο σπουδαίος όταν ήταν ενάρετος και απείχε από κάθε κακό, αλλά πραγματικά σπουδαίος και αληθινά μεγάλος και φιλόσοφος, ήταν ακριβώς όταν κρατούσε το Σταυρό του πόνου (ψυχικού και σωματικού) θεοπρεπώς και αξιοπρεπώς: «Ουκ ην ούτω λαμπρός, ότε απείχε από παντός κακού, αλλά ότε εν ταις θλίψεσιν υπέμεινεν, τότε φιλόσοφος ην». Εξ άλλου, άλλη διάσταση του Σταυρού, κατά τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά είναι και «το Σταυρώσαι την σάρκα συν τοις παθήμασιν και ταις επιθυμίαις». Σταυρός δηλαδή είναι, και το να προσπαθεί ο άνθρωπος να δαμάσει τα πάθη και τις κακές επιθυμίες ή συνήθειες του. Αν ρίξει κανείς μια ματιά στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα, τότε θα διαπιστώσει το πόσο μεγάλο Σταυρό σηκώνουν τα παιδιά εκείνα, που αγωνίζονται για να απεξαρτηθούν από τις ναρκωτικές ουσίες, τον αλκοολισμό ή άλλα πάθη. Γι' αυτό ακριβώς το λόγο επιβάλλεται ώστε οι υπόλοιποι γύρω τους (οικογένεια, πολιτεία, Εκκλησία) να τους συμπαρασταθούν με αγάπη και στοργή και όχι ασφαλώς να τους περιθωριοποιήσουν ή να τους απορρίψουν.

Επιπρόσθετα σαν Σταυρός θα μπορούσε να λογιστεί και ο εργασιακός χώρος ενός ανθρώπου, όταν σ' αυτόν βιώνει τη μονοτονία, την πίεση ή την κακή συμπεριφορά των ανωτέρων του.

Οικονομία

Τέλος, μια άλλη πραγματικότητα του Σταυρού στη ζωή μας, είναι και η οικονομική στενότητα που βιώνει ένας άνθρωπος, που μπορεί να έχει πολυμελή οικογένεια ή άλλες οικονομικές ανάγκες, που με πολλή δυσκολία καλύπτονται από το μισθό του. Σε τούτο το είδος του Σταυρού, ο Μέγας Αθανάσιος συστήνει στον άνθρωπο που υποφέρει, υπομονή, τον παρηγορεί δε με τη θέση πως «Ο έχων την ανάπαυσαν εν τω κόσμω τούτω, την αιωνίαν ανάπαυσιν, μη ελπιζέτω μηδέ αναμενέτω ευρείν». Αυτός δηλαδή που σ' αυτή την ζωή του έρχονται όλα βολικά και είναι πλήρως αναπαυμένος, την ουράνια και αιώνια ανάπαυση να την ξεχάσει και να την διαγράψει.

θα λέγαμε λοιπόν σαν κατακλείδα, πως η πραγματικότητα του Σταυρού συμφαίνεται με τη Σωτηρία ή την καταδίκη του ανθρώπου, αφού κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας, ο άνθρωπος θα δικαιωθεί ή θα κατακριθεί, ανάλογα με το πόσο θεοπρεπώς και αξιοπρεπώς κράτησε σ' αυτή τη ζωή το Σταυρό του.


Σάββας Αλεξάνδρου Θεολόγος-Εκπαιδευτικός

[NIKOSZ]