"Η αυθεντική σχέση με τους νέους μας"

[gkou]

Η αυθεντική σχέση με τους νέους μας

Οι άνθρωποι ισχυρίζονται ότι μιλούν με τα παιδιά τους αλλά στην πραγματικότητα συνήθως μιλούν στα παιδιά τους. Οι έφηβοι έχουν ανάγκη από έναν αληθινό διάλογο με τους γονείς τους. Πολύ συχνά η σχέση του παιδιού με τους γονείς του έχει ήδη καταστραφεί, όταν αυτό φθάσει στην ηλικία των δεκαπέντε ετών. Τα παιδιά ζηλεύουν τους φίλους τους, οι οποίοι έχουν γονείς με κατανόηση. Τα παιδιά μας πρέπει να αισθάνονται ελεύθερα να πουν ήρεμα ο,τιδήποτε: ερωτήσεις, αμφιβολίες, κριτικές, γνώμες . Πρέπει να αισθάνονται ότι ενδιαφερόμαστε πραγματικά για ό,τι κάνουν ή σκέπτονται. Χωρίς να θέλουμε να τους στερήσουμε το δικαίωμα να έχουν μικρά μυστικά, όλη μας η συμπεριφορά και όλα μας τα λόγια πρέπει να ενθαρρύνουν μια ανοιχτή σχέση. Μια τέτοια σχέση έχει ανεκτίμητη αξία. Αν θυμηθούμε πόσο μεγάλη «συγκατάβαση» έκανε ο Χριστός για να μιλήσει μʼ εκείνους που είχαν ανάγκη, δε θα διστάσουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διατηρήσουμε μια ελεύθερη επαφή με τους νέους μας. Αν δεν υπάρχει αυτή η πραγματική επαφή, ακόμα και τις συμβουλές που τους δίνουμε με αγάπη θα τις θεωρήσουν ως επιπλήξεις ή κηρύγματα. «Άρχισε πάλι την γκρίνια της» λένε ακόμη τα παιδιά. Δυστυχώς υπάρχουν παιδιά τα οποία κρύβουν από τους γονείς τους κάτι κακό που συνέβη π.χ. στο σπίτι ενός φίλου, επειδή φοβούνται ότι θα τους «κόψουν» τις εξόδους.
Μερικές φορές η άκαμπτη στάση των γονέων ενός επαναστατημένου εφήβου γίνεται πρόξενος μεγάλης αγωνίας για τον ιερέα ,στον οποίο έχει εμπιστευθεί το παιδί τις αληθινές αναζητήσεις και τους προβληματισμούς του. Χωρίς τη συνεργασία των γονέων ο ιερέας δεν μπορεί να αποκαταστήσει τη σχέση του παιδιού με τον Θεό.
Ένας γέροντας στην έρημο είχε κάποιον μαθητή, ο οποίος αντιμετώπιζε τον πειρασμό να εγκαταλείψει τη μοναχική ζωή. Τον συμβούλεψε: «Να τρως ό,τι θέλεις, να πίνεις ό,τι θέλεις, να κοιμάσαι όσο θέλεις αλλά να μην εγκαταλείπεις το κελί σου». Βέβαια ο γέροντας αυτός διέκρινε την ανάγκη για μια τέτοια συμβουλή στην ειδική περίπτωση του συγκεκριμένου πειρασμού του μαθητή του και δεν μπορούμε να ακολουθούμε αυτή την τακτική όπως ακολουθεί κανείς μια συνταγή. Όμως μπορούμε να διδαχθούμε από την ικανότητα του γέροντα να φθάσει στην καρδιά του προβλήματος ,αφήνοντας για αργότερα τη νηστεία και την αγρυπνία, τις οποίες θα είχε ήδη ορίσει για κάποιον άλλο. Όταν οι χριστιανοί γονείς ανησυχούν, επειδή τα παιδιά τους θέλουν να πάνε να χορέψουν ή να ακούσουν ροκ μουσική ή να πάνε σʼ ένα πάρτυ, η διάκριση αυτού του γέροντα θα μπορούσε ίσως να χρησιμεύσει γιʼ αυτούς σαν υπόδειγμα, ιδιαιτέρως όταν πρόκειται για ένα παιδί που παρουσιάζει επικίνδυνα κόμπλεξ συγκρίνοντας τον εαυτό του με τους άλλους. Θα μπορούσε κανείς να φαντασθεί ένα γονέα να λέει μετά από προσευχή: «Χόρεψε, άκουσε, πήγαινε, αλλά κράτα ζωντανή στην καρδιά σου την αγάπη για τον Χριστό». Συχνά η επιθυμία να μιμηθούν τους συνομηλίκους τους είναι μια φάση από την οποία πρέπει να περάσουν τα παιδιά, όπως περνούν μια παιδική αρρώστια, όπως η ανεμοβλογιά.
Οι έφηβοι δεν έχουν όλοι τον ίδιο βαθμό αφοσίωσης στην Εκκλησία. Με τη βοήθεια του Θεού θα μιλάμε στο κάθε παιδί ανάλογα με το επίπεδό του. Αν ένας έφηβος έχει μόνο μια μικρή σπίθα ενδιαφέροντας για την Ορθοδοξία, δεν μπορούμε να του μιλάμε όπως σε κάποιον , ο οποίος επιθυμεί να γίνει μοναχός. Το έργο μας είναι να καλλιεργήσουμε –μερικές φορές απλώς να διατηρήσουμε ζωντανό- ό,τι υπάρχει , αν θέλουμε η επαφή μας να είναι αληθινή και καρποφόρα. Ένας Αγγλικανός επίσκοπος γράφοντας για τους χριστιανούς εφήβους προειδοποιεί τους γονείς για τον κίνδυνο να απωθήσουν τα παιδιά τους, αν τα εξαναγκάσουν να ζουν πνευματική ζωή. «Ένας τρόπος μάλλον ελαφρών υποχρεώσεων είναι πιο κατάλληλος για την περίπτωση εκείνων, οι οποίοι ψάχνουν ακόμα με αγωνία να ανακαλύψουν ποιοί είναι και πού πρέπει να δώσουν την αγάπη και την πίστη τους». Είναι φανερό ότι είχε μια πραγματική επαφή με τους νέους. Οι πολύ πιστοί νέοι θα κάνουν ερωτήσεις και θα πάρουν τις απαντήσεις. Είναι ευλογημένοι, επειδή πεινούν για δικαιοσύνη και θα χορτάσουν. Αλλά θα ήταν αφελές να νομίζουμε ότι όλοι οι ορθόδοξοι έφηβοι, ακόμα κι εκείνοι που πηγαίνουν στο κατηχητικό σχολείο , είναι πιστοί και αφοσιωμένοι ορθόδοξοι χριστιανοί και μπορεί να τους βλάψουμε αν τους μιλάμε σαν να ήταν τέτοιοι.

Από το βιβλίο « Σκέψεις για τα παιδιά στην Ορθόδοξη Εκκλησία σήμερα »
ΙΕΡΑ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΗ ΜΟΝΗ
ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ
ΕΣΣΕΞ ΑΓΓΛΙΑΣ
1994

[inaapp]

Η αυθεντική σχέση με τους νέους μας

Οι άνθρωποι ισχυρίζονται ότι μιλούν με τα παιδιά τους αλλά στην πραγματικότητα συνήθως μιλούν στα παιδιά τους. Οι έφηβοι έχουν ανάγκη από έναν αληθινό διάλογο με τους γονείς τους. Πολύ συχνά η σχέση του παιδιού με τους γονείς του έχει ήδη καταστραφεί, όταν αυτό φθάσει στην ηλικία των δεκαπέντε ετών. Τα παιδιά ζηλεύουν τους φίλους τους, οι οποίοι έχουν γονείς με κατανόηση. Τα παιδιά μας πρέπει να αισθάνονται ελεύθερα να πουν ήρεμα ο,τιδήποτε: ερωτήσεις, αμφιβολίες, κριτικές, γνώμες . Πρέπει να αισθάνονται ότι ενδιαφερόμαστε πραγματικά για ό,τι κάνουν ή σκέπτονται. Χωρίς να θέλουμε να τους στερήσουμε το δικαίωμα να έχουν μικρά μυστικά, όλη μας η συμπεριφορά και όλα μας τα λόγια πρέπει να ενθαρρύνουν μια ανοιχτή σχέση. Μια τέτοια σχέση έχει ανεκτίμητη αξία. Αν θυμηθούμε πόσο μεγάλη «συγκατάβαση» έκανε ο Χριστός για να μιλήσει μʼ εκείνους που είχαν ανάγκη, δε θα διστάσουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διατηρήσουμε μια ελεύθερη επαφή με τους νέους μας. Αν δεν υπάρχει αυτή η πραγματική επαφή, ακόμα και τις συμβουλές που τους δίνουμε με αγάπη θα τις θεωρήσουν ως επιπλήξεις ή κηρύγματα. «Άρχισε πάλι την γκρίνια της» λένε ακόμη τα παιδιά. Δυστυχώς υπάρχουν παιδιά τα οποία κρύβουν από τους γονείς τους κάτι κακό που συνέβη π.χ. στο σπίτι ενός φίλου, επειδή φοβούνται ότι θα τους «κόψουν» τις εξόδους.
Μερικές φορές η άκαμπτη στάση των γονέων ενός επαναστατημένου εφήβου γίνεται πρόξενος μεγάλης αγωνίας για τον ιερέα ,στον οποίο έχει εμπιστευθεί το παιδί τις αληθινές αναζητήσεις και τους προβληματισμούς του. Χωρίς τη συνεργασία των γονέων ο ιερέας δεν μπορεί να αποκαταστήσει τη σχέση του παιδιού με τον Θεό.
Ένας γέροντας στην έρημο είχε κάποιον μαθητή, ο οποίος αντιμετώπιζε τον πειρασμό να εγκαταλείψει τη μοναχική ζωή. Τον συμβούλεψε: «Να τρως ό,τι θέλεις, να πίνεις ό,τι θέλεις, να κοιμάσαι όσο θέλεις αλλά να μην εγκαταλείπεις το κελί σου». Βέβαια ο γέροντας αυτός διέκρινε την ανάγκη για μια τέτοια συμβουλή στην ειδική περίπτωση του συγκεκριμένου πειρασμού του μαθητή του και δεν μπορούμε να ακολουθούμε αυτή την τακτική όπως ακολουθεί κανείς μια συνταγή. Όμως μπορούμε να διδαχθούμε από την ικανότητα του γέροντα να φθάσει στην καρδιά του προβλήματος ,αφήνοντας για αργότερα τη νηστεία και την αγρυπνία, τις οποίες θα είχε ήδη ορίσει για κάποιον άλλο. Όταν οι χριστιανοί γονείς ανησυχούν, επειδή τα παιδιά τους θέλουν να πάνε να χορέψουν ή να ακούσουν ροκ μουσική ή να πάνε σʼ ένα πάρτυ, η διάκριση αυτού του γέροντα θα μπορούσε ίσως να χρησιμεύσει γιʼ αυτούς σαν υπόδειγμα, ιδιαιτέρως όταν πρόκειται για ένα παιδί που παρουσιάζει επικίνδυνα κόμπλεξ συγκρίνοντας τον εαυτό του με τους άλλους. Θα μπορούσε κανείς να φαντασθεί ένα γονέα να λέει μετά από προσευχή: «Χόρεψε, άκουσε, πήγαινε, αλλά κράτα ζωντανή στην καρδιά σου την αγάπη για τον Χριστό». Συχνά η επιθυμία να μιμηθούν τους συνομηλίκους τους είναι μια φάση από την οποία πρέπει να περάσουν τα παιδιά, όπως περνούν μια παιδική αρρώστια, όπως η ανεμοβλογιά.
Οι έφηβοι δεν έχουν όλοι τον ίδιο βαθμό αφοσίωσης στην Εκκλησία. Με τη βοήθεια του Θεού θα μιλάμε στο κάθε παιδί ανάλογα με το επίπεδό του. Αν ένας έφηβος έχει μόνο μια μικρή σπίθα ενδιαφέροντας για την Ορθοδοξία, δεν μπορούμε να του μιλάμε όπως σε κάποιον , ο οποίος επιθυμεί να γίνει μοναχός. Το έργο μας είναι να καλλιεργήσουμε –μερικές φορές απλώς να διατηρήσουμε ζωντανό- ό,τι υπάρχει , αν θέλουμε η επαφή μας να είναι αληθινή και καρποφόρα. Ένας Αγγλικανός επίσκοπος γράφοντας για τους χριστιανούς εφήβους προειδοποιεί τους γονείς για τον κίνδυνο να απωθήσουν τα παιδιά τους, αν τα εξαναγκάσουν να ζουν πνευματική ζωή. «Ένας τρόπος μάλλον ελαφρών υποχρεώσεων είναι πιο κατάλληλος για την περίπτωση εκείνων, οι οποίοι ψάχνουν ακόμα με αγωνία να ανακαλύψουν ποιοί είναι και πού πρέπει να δώσουν την αγάπη και την πίστη τους». Είναι φανερό ότι είχε μια πραγματική επαφή με τους νέους. Οι πολύ πιστοί νέοι θα κάνουν ερωτήσεις και θα πάρουν τις απαντήσεις. Είναι ευλογημένοι, επειδή πεινούν για δικαιοσύνη και θα χορτάσουν. Αλλά θα ήταν αφελές να νομίζουμε ότι όλοι οι ορθόδοξοι έφηβοι, ακόμα κι εκείνοι που πηγαίνουν στο κατηχητικό σχολείο , είναι πιστοί και αφοσιωμένοι ορθόδοξοι χριστιανοί και μπορεί να τους βλάψουμε αν τους μιλάμε σαν να ήταν τέτοιοι.

Από το βιβλίο « Σκέψεις για τα παιδιά στην Ορθόδοξη Εκκλησία σήμερα »
ΙΕΡΑ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΗ ΜΟΝΗ
ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ
ΕΣΣΕΞ ΑΓΓΛΙΑΣ
1994

Παραδειγματάρα, πρώτα για εμένα.