"Αγιον Ορος" Χριστιανικό Ορθόδοξο Φόρουμ

ΜΙΚΡΟΣ ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ



Ι. Μ. Παρακλήτου



Πρέπει πάντοτε να θυμόμαστε το θάνατο και τη μέλλουσα κρίση, γιατί εκείνοι πού δεν τα περιμένουν, εύκολα κυριεύονται από τα πάθη.



Από το Γεροντικό



Ένας γέροντας είπε:


- Ο άνθρωπος πού έχει κάθε ώρα το θάνατο μπροστά στα μάτια του, νικάει τη μικροψυχία».



* * *



Άλλος γέροντας είπε:


- Σε κάθε έργο πού πρόκειται να κάνεις, λέγε πάντα: «Αν μ΄επισκεφθεί τώρα δά ο Θεός, τι γίνεται;»

Και πρόσεξε τι θα σου αποκριθεί ο λογισμός. Αν σε κατακρίνει, σταμάτησε αμέσως και ματαίωσε το έργο που έπιασες. Καταπιάσου με άλλο, πού θα το τελειώσεις με σιγουριά. Γιατί ο πνευματικός εργάτης πρέπει να είναι κάθε ώρα έτοιμος να τραβήξει το δρόμο του (προς την αιωνιότητα). Είτε λοιπόν κάθεσαι στο εργόχειρο είτε βαδίζεις στο δρόμο είτε τρώς, τούτο λέγε πάντα μέσα σου:

«Αν αυτή τη στιγμή με καλέσει ο Θεός, τι γίνεται;» Βλέπε ύστερα τι απάντηση σου δίνει η συνείδησή σου και κάνε χωρίς χρονοτριβή ό,τι σου λέει. Θέλοντας πάλι να μάθεις αν ελεήθηκες, ξαναρώτησε τη συνείδησή σου. Και μη σταματήσεις να ρωτάς, ώσπου να πληροφορηθεί η καρδιά σου και να σου πει η συνείδησή σου: «Πιστεύουμε ότι οπωσδήποτε η ευσπλαγχνία του Θεού θα μας ελεήσει».

Πρόσεχε όμως, μήπως η καρδιά σου λέει αυτό το λόγο με δισταγμό.

Γιατί κι αν ακόμα έχει επιφυλακτικότητα ίσαμε μια τρίχα, το έλεος του Θεού είναι μακριά από σένα.



* * *



Είπε ο αββάς Ευάγριος:


- Να θυμάσαι πάντα την αιώνια κρίση και να μην ξεχνάς ότι θα πεθάνεις. Έτσι δεν θα υπάρξει ενοχή στην ψυχή σου.



* * *


Είπε ο αββάς Ηλίας:



- Εγώ τρία πράγματα φοβάμαι πάντα:



Όταν θα βγαίνει η ψυχή μου από το σώμα,

όταν θα βρίσκομαι μπροστά στο Θεό,

και όταν θα βγει η απόφαση εναντίον μου.



* * *

ΜΙΚΡΟΣ ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ


Ι. Μ. Παρακλήτου


Ανέκφραστη είναι η χαρά και η δόξα πού περιμένουν τους αγίους στον ουρανό, γι΄αυτό και πρέπει να τις ποθούμε ολόψυχα.


Του αγίου Μαξίμου


«Αν γι΄αυτό έγινε γιός ανθρώπου και άνθρωπος ο Θεός Λόγος του Θεού και Πατέρα, για να κάνει δηλαδή θεούς και παιδιά του Θεού τους ανθρώπους, ας πιστέψουμε πώς θα φτάσουμε εκεί, πιο ψηλά απ΄όλους τους ουρανούς, όπου τώρα είναι ο ίδιος ο Χριστός, σαν κεφαλή όλου του σώματος (Κολ. 1:18), κι έχει γίνει για χάρη μας πρόδρομός μας (Εβρ. 6:20) προς τον Πατέρα με τη δική μας φύση. Γιατί στη σύναξη των θεών, δηλαδή αυτών που θα σωθούν, θα σταθεί στη μέση ο Θεός (Ψαλμ. 81:1), μοιράζοντας τις αμοιβές της ουράνιας μακαριότητος, χωρίς να υπάρχει καμιά απόσταση ανάμεσα σ΄Αυτόν και τους αξίους.


Μερικοί λένε πώς η βασιλεία των ουρανών είναι η ζωή των αξίων στους ουρανούς. Άλλοι πάλι, πώς είναι η όμοια με των αγγέλων κατάσταση των σωζομένων. Άλλοι, τέλος, πώς είναι η μορφή της ίδιας της θεϊκής ωραιότητος εκείνων πού φόρεσαν «την εικόνα του επουρανίου» (Α΄Κορ. 15:49). Εγώ πάντως νομίζω, πώς και οι τρεις αυτές γνώμες συμφωνούν με την αλήθεια. Γιατί σε όλους δίνεται η μελλοντική χάρη, ανάλογα με την ποιότητα και την ποσότητα της δικαιοσύνης τους (δηλαδή της υπακοής τους στο θέλημα του Θεού) ».


* * *

ΜΙΚΡΟΣ ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ

Ι. Μ. Παρακλήτου


Ανέκφραστη είναι η χαρά και η δόξα πού περιμένουν τους αγίους στον ουρανό, γι΄αυτό και πρέπει να τις ποθούμε ολόψυχα.


Του αγίου Εφραίμ



«Αδελφοί μου, μεγάλη και ασύλληπτη είναι η δόξα πού περιμένει τους αγίους. Αντίθετα, η δόξα της ζωής αυτής μαραίνεται σαν το λουλούδι και ξεραίνεται γοργά σαν το πράσινο χορτάρι (Ψαλμ. 36:2).


Πραγματικά, πολλοί δυνάστες και βασιλιάδες κυριάρχησαν σε χώρες και πολιτείες διάφορες, αλλά μετά από λίγο (χάθηκαν και) ήταν σαν να μην υπήρξαν ποτέ. Πόσοι βασιλιάδες, πού κυβέρνησαν έθνη πολλά, κατασκεύασαν ανδριάντες τους και αναμνηστικές στήλες, νομίζοντας ότι μ΄αυτά θα έμενε το όνομά τους και μετά το θάνατό τους, όταν όμως πήραν άλλοι την εξουσία, γκρέμισαν τους ανδριάντες κι έκαναν συντρίμμια τ΄αγάλματα; Μερικοί μάλιστα αφαίρεσαν από τους ανδριάντες τις κεφαλές (των προκατόχων τους) και τοποθέτησαν τη δική τους μορφή. Μα κι αυτών τα έργα καταστράφηκαν από άλλους.


Άλλοι πάλι κατασκεύασαν για τον εαυτό τους τάφους περίφημους, και πάνω σ΄αυτούς χάραξαν τη μορφή τους, νομίζοντας ότι θα διατηρήσουν έτσι το όνομά τους αιώνιο. Ήρθε όμως άλλη γενιά, και παραχωρήθηκαν οι τάφοι στην εξουσία εκείνων, και για να καθαρίσουν τους τύμβους, μετέφεραν, όπως ήταν φυσικό, τα οστά (των νεκρών) σαν χαλίκια. Τι τους ωφέλησε, επομένως, ο πολυδάπανος τύμβος ή η πυραμίδα; Να λοιπόν, πού όλα τα μάταια έργα καταλήγουν στο μηδέν.


Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και μ΄εκείνους πού δοξάζει ο Θεός. Γιατί τους ετοίμασε ζωή αιώνια και δόξα άφθαρτη. Όπως, μ΄άλλα λόγια, το φως του ήλιου και της σελήνης και των άστρων δεν έσβησε ούτε μειώθηκε, από τη δημιουργία τους μέχρι σήμερα, αλλά είναι το ίδιο πάντα ζωηρό και δυνατό και λαμπρό, για να εκπληρώνεται ο σκοπός πού από την αρχή όρισε ο Δημιουργός (γι΄αυτά τα ουράνια σώματα), να κυριαρχούν δηλαδή στην ημέρα και στη νύχτα, έτσι και γι΄αυτούς πού Τον αγαπούν όρισε βασιλεία ουράνια και χαρά ατέλειωτη. Και όπως ακριβώς σ΄αυτά τα αισθητά ο Θεός αποδεικνύεται αξιόπιστος, έτσι οπωσδήποτε και σ΄εκείνα τα νοητά. Τα αισθητά, βέβαια, θα πάψουν να υπάρχουν όποτε το θελήσει ο Δημιουργός. Η δόξα όμως των αγίων δεν θα έχει τέλος.


Ας φροντίσουμε λοιπόν να δώσουμε καρπούς αντάξιους της μετάνοιας, για να μην αποκλειστούμε από τη χαρά εκείνη και ριχθούμε στο αιώνιο σκοτάδι, όπου η οδύνη είναι αβάσταχτη.


Να, μπές, αν θέλεις, στον κοιτώνα σου, κλείσε πόρτες και παράθυρα, φράξε κι όλες τις χαραμάδες που βάζουν φως, και μετά κάθησε εκεί μέσα. Τότε θα καταλάβεις πόσο βασανιστικό είναι το σκοτάδι. Έ, λοιπόν, αν τόσο βασανίζεσαι εδώ, μολονότι κάθεσαι ήσυχος, χωρίς πόνους και μαρτύρια, και μολονότι έχεις τη δυνατότητα να βγεις μετά από λίγο στο φως, πόσην άραγε οδύνη νομίζεις ότι θα έχει εκείνο το πηχτό σκοτάδι, όπου, όσοι μια για πάντα ρίχθηκαν, θα κλαίνε και θα τρίζουν τα δόντια τους και θα τιμωρούνται αιώνια από την άσβηστη φωτιά (Ματθ. 8:12, 13:42, 50);


Ας σκεφτούμε, επιπλέον, και πόση ντροπή θα νιώσουμε πρίν ακόμα πάμε στην κόλαση, όταν από τη μια θα δούμε τους αγίους να ντύνονται την ολοφώτεινη και απερίγραπτη εκείνη στολή, πού έφτιαξαν οι ίδιοι με τα καλά τους έργα, κι από την άλλη θα βλέπουμε τους εαυτούς μας όχι μόνο γυμνούς απ΄αυτή την αστραφτερή δόξα, μά και μελανιασμένους και ζοφερούς και βρωμερούς, έτσι όπως ετοιμαστήκαμε από εδώ με τα σκοτεινά έργα και τη σπατάλη και την ασωτία μας.

Ας κλάψουμε λοιπόν ενώπιον του Κυρίου και Θεού μας, για να βρούμε το έλεός Του.


Ο αγώνας μας δεν γίνεται για χρήματα, πού, κι αν τα χάσει κανείς, μπορεί πάλι ν΄αποκτήσει άλλα στη θέση τους. Ο κίνδυνος είναι για την ψυχή μας, πού, αν τη χάσουμε, δεν μπορούμε πιά να την ξαναβρούμε, σύμφωνα μ΄αυτό που έχει γραφτεί: «Τι ωφελείται άνθρωπος εάν τον κόσμον όλον κερδήση, την δε ψυχήν αυτού ζημιωθή; ή τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού;» (Ματθ. 16:26).


Ας συλλογιστούμε μόνο, πώς οι στρατιώτες της κοσμικής εξουσίας, αν και παίρνουν τιποτένια δώρα από το βασιλιά, όμως κινδυνεύουν πρόθυμα ως το θάνατο για χάρη του. Πόσο περισσότερο λοιπόν εμείς, πού πήραμε τέτοιες διαβεβαιώσεις (από το Θεό), οφείλουμε να μην παραμελούμε την εργασία της αρετής, για να σωθούμε από τη μέλλουσα κρίση και να κερδίσουμε τα άρρητα αγαθά;


Αλλά ας αναλογιστούμε και τούτο: Τον καύσωνα του ήλιου ή την ένταση του πυρετού δεν μπορούμε να τα υποφέρουμε. Πώς τότε θα σηκώσουμε το κάψιμο της αιώνιας φωτιάς, πού καίει ακατάπαυστα και χωρίς να καταστρέφει εκείνο που καίει;


Κι αν θέλεις, αγαπητέ μου, κάνε μια δοκιμή από τώρα με την υλική φωτιά, και θα καταλάβεις, πόσο ανυπόφορο είναι εκείνο το μαρτύριο. Άναψε δηλαδή το λυχνάρι και βάλε πάνω στη φλόγα την άκρη του δαχτύλου σου. Αν μπορείς να βαστάξεις τον πόνο, ίσως μπορέσεις ν΄αντέξεις κι εκεί. Αν όμως δεν μπορείς να υποφέρεις τους πόνους απ΄αυτό το μικρό κάψιμο, τι θα κάνεις όταν το σώμα σου ολόκληρο θα ριχθεί μαζί με την ψυχή σ΄εκείνη τη φοβερή και άσβηστη φωτιά; »


* * *

ΜΙΚΡΟΣ ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ



Ι. Μ. Παρακλήτου



Ανέκφραστη είναι η χαρά και η δόξα πού περιμένουν τους αγίους στον ουρανό, γι΄αυτό και πρέπει να τις ποθούμε ολόψυχα.



Από το Γεροντικό



Είπε κάποιος γέροντας:


- Μην απορείς πού, αν και άνθρωπος, μπορείς να γίνεις άγγελος.

Γιατί κι εμάς αγγελική δόξα μας περιμένει. Αυτήν όμως ο αγωνοθέτης (Χριστός) την υπόσχεται σ΄εκείνους πού αγωνίζονται.



* * *



Είπε ο αββάς Υπερέχιος:


- Να έχεις παντοτινά το νου σου στη βασιλεία των ουρανών, και εύκολα θα την κληρονομήσεις.



* * *

ΜΙΚΡΟΣ ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ


Ι. Μ. Παρακλήτου



Οι θεοφιλείς γονείς όχι μόνο χαίρονται, αλλά και προτρέπουν τα παιδιά τους να υπομένουν πειρασμούς για τον Κύριο και κινδύνους για την αρετή.


Από το μαρτύριο των αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων


Οι άγιοι Τεσσαράκοντα Μάρτυρες βρίσκονταν στο στάδιο της αθλήσεως. Το πρωί, μετά την ολονύκτια ορθοστασία τους μέσα στη λίμνη και την αλύγιστη καρτερικότητά τους στην αβάσταχτη παγωνιά, τους τραβούσαν στην ακρολιμνιά για να τους συντρίψουν τα πόδια με ρόπαλα.

Η μητέρα ενός απ΄αυτούς έμενε εκεί δίπλα τους, όσο βασανίζονταν, παρατηρώντας το γιό της. Αυτός ήταν, βλέπετε, πιο νέος απ΄όλους στην ηλικία, και η μητέρα του φοβόταν μήπως τα νιάτα και η αγάπη στη ζωή τον κάνουν κάποια στιγμή να δειλιάσει και να φανεί έτσι ανάξιος της στρατιωτικής ιδιότητος και τιμής. Στεκόταν λοιπόν και τον παρακολουθούσε προσεκτικά, με τη στάση και το βλέμμα της, και του έδινε θάρρος, τεντώνοντας προς το μέρος του τα χέρια της και λέγοντας:


- Παιδί μου γλυκύτατο! Του ουράνιου Πατέρα πιά παιδί! Κάνε λίγη ακόμα υπομονή, και θα γίνεις τέλειος! Μη φοβηθείς τα βασανιστήρια. Γιατί, δές, σου παραστέκεται βοηθός ο Χριστός. Καμιά πίκρα, καμιά ταλαιπωρία δεν θα σε βρει πιά. Όλ΄αυτά πέρασαν. Τά΄χεις όλα νικήσει με τη γενναιότητά σου. Από δω και πέρα χαρά, ηδονή, άνεση, ευφροσύνη… Αυτά θα γευθείς, βασιλεύοντας μαζί με το Χριστό και πρεσβεύοντας σ΄Εκείνον και για μένα, πού σε γέννησα.


Μετά τη συντριβή λοιπόν των ποδιών τους, οι άγιοι παρέδωσαν τις ψυχές τους στο Θεό. Και οι στρατιώτες έφεραν αμάξια και έβαλαν σ΄αυτά τα ιερά σώματα, για να τα μεταφέρουν στην όχθη του γειτονικού ποταμού. Επειδή όμως παρατήρησαν πώς ο νέος εκείνος, που λεγόταν Μελίτων, ανάσαινε ακόμα, τον άφησαν έτσι, με την ελπίδα ότι θα ζήσει.


Σαν είδε η μητέρα του ότι αυτός μονάχα έμεινε πίσω, της ήρθε βαρύ, σαν θάνατος δικός της και του παιδιού της. Παράβλεψε λοιπόν τη γυναικεία αδυναμία και λησμόνησε τη μητρική ευσπλαχνία. Σήκωσε το γιό της στους ώμους κι ακολουθούσε γενναιόψυχα τα αμάξια, πιστεύοντας πώς τότε μόνο θα ζούσε, όταν θα τον έβλεπε να είναι τελειωμένος και νεκρός.

Την ώρα λοιπόν που τον κουβαλούσε, αυτός ξεψύχησε. Τότε πιά η μητέρα του απαλλάχθηκε από τις φροντίδες. Σκιρτώντας δυνατά απ΄τη μεγάλη της αρά για το τέλος του γου της, μεταφέρει τον πολυαγαπημένο της νεκρό μέχρι τον τόπο, όπου ήταν τα σώματα των αγίων, τον βάζει πάνω σ΄αυτά και τον συναριθμεί μαζί τους, για να μη χωριστεί από τα σώματά τους ούτε το σώμα εκείνου, πού την ψυχή του βιαζόταν να συναριθμήσει με τις ψυχές τους.

Ανάβουν τότε μεγάλη φωτιά οι υπηρέτες του εχθρού (διαβόλου) και κατακαίνε τα σώματα των αγίων. Ύστερα τα πέταξαν στο ποτάμι, επειδή φθονούσαν τα λείψανα των χριστιανών. Εκείνα όμως, από θεία βέβαια οικονομία, συγκρατήθηκαν σε κάποιαν όχθη και διασώθηκαν. Και τα ξαναπήραν χριστιανικά χέρια, χαρίζοντάς μας πλούτο ασύληπτο.


* * *

ΜΙΚΡΟΣ ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ


Ι. Μ. Παρακλήτου



Οι θεοφιλείς γονείς όχι μόνο χαίρονται, αλλά και προτρέπουν τα παιδιά τους να υπομένουν πειρασμούς για τον Κύριο και κινδύνους για την αρετή.


Από το βίο του αγίου Αλυπίου



Ο μεγάλος Αλύπιος, έχοντας την καρδιά πυρωμένη από την αγάπη στο Θεό, προβληματιζόταν τι να κάνει στην παρούσα ζωή, για να κατορθώσει την ολοκληρωτική και παντοτινή συμβίωσή του με Αυτόν που ποθούσε, την ολοκάθαρη θεωρία Εκείνου με όλο του το νου και τη γνήσια ένωση μαζί Του. Αποφάσισε λοιπόν ν΄απαρνηθεί τα πάντα και να φύγει, φυσικά μακριά από φίλους, συγγενείς, γνωστούς, κι από την ίδια του τη μάνα, διαλέγοντας τον αγαθό δρόμο της ησυχαστικής ζωής. Την απόφασή του την εμπιστεύθηκε μόνο στη μητέρα του.


- Μάνα, της είπε, με κυρίεψε πόθος φλογερός να πάω κατά την Ανατολή, όπου πολλοί έζησαν θεάρεστα και μακάρια, διαλέγοντας τον ησυχαστικό βίο. Κατευόδωσέ με λοιπόν σ΄αυτόν το δρόμο και δώσε μου τις ευχές σου σαν φυλαχτό.


Σαν άκουσε εκείνη αυτά τα λόγια, δεν έπαθε τίποτε απ΄όσα πεθαίνουν οι γυναίκες (συνήθως, όταν ακούνε παρόμοιες αποφάσεις των παιδιών τους). Δεν πρόβαλε σαν εμπόδιο τη χηρεία της ούτε τη μοναξιά της. Δεν είπε πώς είναι πράγμα ασήκωτο για τις μανάδες να χάνουν ένα γιό τόσο καλό ούτε κάτι άλλο παρόμοιο. Δεν προσπάθησε να ματαιώσει την πρόθεση του αγαπημένου της παιδιού. Ποθούσε, βλέπετε, πραγματικά το συμφέρον του γιου της πιο πολύ από το δικό της. Αντίθετα, σήκωσε τα μάτια, άπλωσε τα χέρια και συγκέντρωσε όλη της τη σκέψη σε προσευχή. Ύστερα είπε:


- Πήγαινε, παιδί μου. Πήγαινε εκεί πού σε οδηγεί η κλήση του (Αγίου) Πνεύματος. Να, ο Θεός, που σ΄Αυτόν μέσα ζούμε και σ΄Αυτόν σε παραδίνω, θα στείλει τον άγγελό Του μπροστά σου (Εξ. 23:20), για να σε οδηγήσει όπου είναι το θέλημά Το. Άμποτε να σου στείλει βοήθεια από το άγιο κατοικητήριό Του και να σε προστατέψει από την ουράνια Σιών (Ψαλμ. 19:3). Να σου φορέσει σαν θώρακα τη δικαιοσύνη και να σου βάλει την περικεφαλαία της σωτηρίας (Ησ. 59:17. Εφ. 6:14-17). Σαν ήλιος του μεσημεριού να λάμψει η αρετή στα έργα σου (πρβλ. Ψαλμ. 36:6), πού χάρη σ΄αυτά αγάπησες το Δεσπότη περισσότερο κι από γονείς κι από πατρίδα.


Ήταν εκείνη γνήσια μάνα ενός τέτοιου γιού. Και γι΄αυτό, βάζοντας την αρετή πιο πάνω από τη φύση, δεν προσπάθησε να κάνει ή να πει τίποτε ανάξιό της.


Έπειτα, μετά την ευχή, ο γιός τυλίχθηκε στο λαιμό της μάνας κι η μάνα αγκάλιασε με λαχτάρα το γιό, ενώ βρέχονταν και οι δυό τους με θερμά δάκρυα. Και αφού καταφιλήθηκαν, χωρίστηκαν. Η μάνα κίνησε για το σπίτι, και ο γιός πήρε το δρόμο που ποθούσε.


* * *

ΜΙΚΡΟΣ ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ


Ι. Μ. Παρακλήτου


Οι θεοφιλείς γονείς όχι μόνο χαίρονται, αλλά και προτρέπουν τα παιδιά τους να υπομένουν πειρασμούς για τον Κύριο και κινδύνους για την αρετή.


Από το βίο του αγίου ιερομάρτυρος Κλήμεντος


Όταν ο άγιος Κλήμης ήταν ακόμα νήπιο, πέθανε ο πατέρας του. Η μητέρα του λοιπόν, μένοντας έρημη από άντρα και στηρίζοντας πιά όλες της τις ελπίδες, μετά το Θεό, στο παιδί της μονάχα, του αφοσιώθηκε με τόση φροντίδα, πού έγινε γι΄αυτό τα πάντα, και πατέρας και μητέρα και δάσκαλος.

Ενώ λοιπόν ο Κλήμης βρισκόταν μέσα σε τέτοια χέρια και μεγάλωνε με καλή ανατροφή από μητέρα φιλόστοργη, εκείνη προαισθάνθηκε ότι πλησίαζε το τέλος της. Αγκάλιασε τότε με τρυφερότητα και πόθο το παιδί της, πού δεν είχε κλείσει ακόμα τα δέκα του χρόνια, το φιλούσε γλυκά-γλυκά και, καθώς βιαζόταν να το κάνει όχι τόσο διάδοχο στα δικά της πλούτη όσο κληρονόμο των θησαυρών του ουρανού, του έδινε (συμβουλές και) παραγγελίες σαν κι αυτές:

- Παιδί μου! Παιδί μου πολυαγαπημένο! Παιδί μου, πού, πρίν γνωρίσεις τον πατέρα σου, γνώρισες την ορφάνια, μά πλούτισες, κάνοντας το Θεό πατέρα και χρησιμοποιώντας την ορφάνια για την ευτυχία σου! Εγώ μέν σε γέννησα σωματικά, μά ο Χριστός σε μεγάλωσε πνευματικά. Γνώρισε λοιπόν τον Πατέρα σου. Μη διαψεύσεις τ΄όνομα του γιου. Το Χριστό μονάχα λάτρευε. Στο Χριστό μονάχα έχε εμπιστοσύνη. Αυτός είναι, πραγματικά, η αθανασία. Αυτός είναι η σωτηρία. Αυτός, που κατέβηκε για μας από τα ουράνια και μας ανέβασε μαζί Του και μας έκανε παιδιά Του και θεούς. Όποιος λοιπόν μπαίνει στην υπηρεσία αυτού του Δεσπότη, θα ξεπεράσει όλες τις δυσκολίες, και όχι μόνο θα νικήσει τους τυράννους και τους βασιλιάδες πού προσκυνούν τα είδωλα, μά και θα ντροπιάσει ακόμα κι αυτούς τους δαίμονες, που τιμούν εκείνοι, και τον αρχηγό και προστάτη τους διάβολο…

Εκεί πού μιλούσε, τα μάτια της βούρκωσαν. Και γεμίζοντας από τη χάρη, είδε θεία θεωρία και άρχισε να διηγείται προφητικά τα μελλούμενά του.

- … Και σε παρακαλώ, έλεγε, γιέ μου πολυαγαπημένε, σε παρακαλώ να μου κάνεις μια χάρη για όλα (όσα εγώ έκανα για σένα). Επειδή έφτασαν καιροί δύσκολοι, επειδή φυσάει φοβερός ο άνεμος του διωγμού της ασέβειας και επειδή ξέρω πώς κι εσύ θα οδηγηθείς, όπως είπε ο Δεσπότης μας, «επί βασιλείς και ηγεμόνας» για χάρη Του (Λουκ. 21:12), κάνε μου, παιδί μου, αυτή την τιμή: Αντιστάσου γενναία για χάρη Του και κράτησε σταθερή για χάρη μου την ομολογία σου ως το τέλος. Και πιστεύω πώς ο Χριστός μου, σπλάχνο μου, πιστεύω πώς και στο δικό σου κεφάλι θα κάνει ν΄ανθήσει σύντομα το μαρτυρικό στεφάνι. Να ετοιμάζεις λοιπόν τον εαυτό σου και να παρακινείς την ψυχή σου σε αντρειοσύνη, για να μη βρεθείς απροετοίμαστος στους αγώνες. Γιατί δεν θα παλέψεις με τυχαίους εχθρούς ή για τυχαία πράγματα…

«Τιποτένιο είναι, γιέ μου, το να πεθαίνουν θεληματικά οι στρατιώτες για έναν ομόδουλο και θνητό βασιλιά, κι εμείς να μη σηκώνουμε το θάνατο, όπως εκείνοι, για Βασιλιά αθάνατο. Και μάλιστα, όταν εκείνοι δεν παίρνουν απ΄αυτόν κανένα αντάλλαγμα άξιο μιας τέτοιας αφοσιώσεως. Γιατί ποιο δώρο είναι ισάξιο με τη ζωή; Ή ποια από τις μεταθανάτιες τιμές γίνεται αισθητή (στον σκοτωμένο στρατιώτη); Αν όμως πεθάνεις για τον κοινό Δεσπότη όλων, το Χριστό, αντί για την πρόσκαιρη ζωή θ΄αποκτήσεις την αθάνατη. Αντί για τη φευγαλέα απόλαυση και τη δόξα και τον πλούτο, θ΄απολαύσεις την αιώνια μακαριότητα. Τι λοιπόν; Κι αν δεν πεθάνουμε τώρα, δεν θα πεθάνουμε πάντως μετά από λίγο, πληρώνοντας το κοινό χρέος όλων; Άλλωστε, ο θάνατος για το Χριστό δεν είναι σωστό να θεωρείται θάνατος. Γιατί πάντοτε, με την ανώτερη ελπίδα των μελλοντικών αγαθών, χάνεται η αίσθηση (κι αυτού του θανάτου)…

Μ΄αυτά τον εμψύχωνε η μητέρα του, έχοντας το Πνεύμα της αληθινής Σοφίας, πού μιλούσε με το στόμα της, μια που ο γιός της ήταν κιόλας –πρίν την ώρα του- συνετός σαν γέροντας, και είχε ανάγκη από σοβαρότερες παραινέσεις. Στο τέλος μάλιστα πρόσθετε και τούτα:

- Τέτοιαν αμοιβή για την ανατροφή σο δώσε, παιδί μου, σε μένα, τη μάνα σου. Αυτός ας γίνει ο μισθός μου, γιέ μου γλυκύτατε, για τους πόνους πού δοκίμασα στη γέννα σου, για να σωθώ κι εγώ, σύμφωνα με τον Παύλο, «δια της τεκνογονίας» (Α΄Τιμ. 2:15) και να δοξαστώ με τα μέλη του παιδιού μου. Γιατί να, παιδί μου, εγώ φεύγω κιόλας με τη δύναμη της θείας χάριτος –αισθανόταν, βλέπετε, πως πέθαινε- και το αισθητό τούτο φως δεν θα με φωτίσει το πρωί. Εσύ όμως θα είσαι για μένα φως εν Χριστώ και ζωή. Σε παρακαλώ λοιπόν, σπλάχνο μου, να μη διαψεύσεις τις ελπίδες πού στήριξα πάνω σου. Μια Εβραία γυναίκα ανέδειξε κάποτε εφτά γιους μάρτυρες. Και ήταν σαν ν΄άθλησε κι η ίδια με εφτά σώματα, τα σώματά τους. Μά σε μένα είσαι αρκετός εσύ μονάχα για να δοξαστώ. Και είμαι ευτυχισμένη μέσα στις μανάδες εγώ, επειδή ακριβώς θα γίνω ένδοξη εξαιτίας σου. Να, θα προχωρήσω μπροστά σου, γιέ μου. Σωματικά μέν χωρίζομαι σήμερα κιόλας από τα ποθεινά σου μάτια. Η ψυχή μου όμως –πίστευέ το-, μόλις πεθάνω, θα κρεμαστεί για πάντα πάνω στη δική σου ψυχή. Μαζί της θα προσκυνήσω με παρρησία στο βήμα του Χριστού. Και θα καμαρώνω για τα παθήματά σου. Και θα είμαι στολισμένη με τις πληγές σου. Και θα έχω μερίδιο στα πολύτιμα εκείνα βραβεία και στη χαρά σου.

Αυτά έλεγε η μάνα στο γιο. Και καταφιλούσε όλα μαζί τα μέλη του, λέγοντας πάλι η μακαρία:

- Μαρτυρικά μέλη φιλώ, μέλη που θα προσφερθούν θυσία στο Χριστό.

Ενώ λοιπόν έτσι τον αγκάλιαζε και του γλυκομιλούσε, αναπαύθηκε πραγματικά τη μακαρία ανάπαυση, παραδίνοντας το πνεύμα στο Θεό και το σώμα στα γλυκύτατα χέρια του παιδιού της.

Εκείνος πάλι έκανε όσα έπρεπε, σαν γιός που αγαπούσε τη φιλόστοργη μητέρα το. Και αφού παρέδωσε το σώμα της στη γη, ο ίδιος διάλεξε τον μοναχικό βίο, εκπληρώνοντας αμέσως τις μητρικές παραγγελίες με τούτο πρώτα, τη φυγή δηλαδή από τον κόσμο για το Χριστό, πού για χάρη Του θα έφευγε αργότερα κι από τη ζωή.


* * *

ΜΙΚΡΟΣ ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ



Ι. Μ. Παρακλήτου



Όποιος θέλει να σωθεί, πρέπει να επιδιώκει τις συναναστροφές με εναρέτους ανθρώπους.



Του αγίου Μαξίμου


Όπως οι κατά σάρκα γονείς έχουν ιδιαίτερη φυσική αγάπη στα παιδιά τους, έτσι και ο νους έχει φυσικό σύνδεσμο με τους λόγους του. Και όπως όσοι γονείς αγαπούν παθολογικά τα παιδιά τους, τα θεωρούν πώς είναι τα πιο ικανά και τα πιο ωραία, ακόμα κι ανα είναι σε όλα τα πιο καταγέλαστα, έτσι και στον άφρονα νου οι λόγοι του, ακόμα κι αν είναι οι χειρότεροι απ΄όλους, του φαίνονται φρονιμότατοι. Στον σοφό όμως νου δεν φαίνονται έτσι οι λόγοι του, απεναντίας, όταν νομίσει ότι είναι αντικειμενικοί και καλοί, τότε προπαντός δεν πιστεύει στην κρίση του, αλλά βάζει άλλους σοφούς να κρίνουν τους λόγους και τους λογισμούς του, «μήπως είς κενόν τρέχη ή έδραμε» (Γαλ. 2:2), και απ΄αυτούς βεβαιώνεται.


* * *

ΜΙΚΡΟΣ ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ


Ι. Μ. Παρακλήτου



Όποιος θέλει να σωθεί, πρέπει να επιδιώκει τις συναναστροφές με εναρέτους ανθρώπους.



Του αββά Μάρκου



Ο άνθρωπος συμβουλεύει τον πλησίον του καθώς γνωρίζει. Ο Θεός πάλι ενεργεί σ΄αυτόν που ακούει ανάλογα με την πίστη του.


Ο άνθρωπος που μακροθυμεί, έχει πολλή φρόνηση (Παροιμ. 14:29). Το ίδιο κι εκείνος που τεντώνει το αυτί του για ν΄ακούει λόγους πνευματικής σοφίας.


Μην αρνείσαι να μαθαίνεις, κι ας τυχαίνει να ξέρεις πάρα πολλά. Γιατί αυτό πού μπορεί να οικονομήσει ο Θεός, είναι πολύ πιο ωφέλιμο από τη δική μας φρόνηση.


Αυτός που θέλει να σηκώσει το σταυρό του και ν΄ακολουθήσει το Χριστό, πρέπει πρώτα-πρώτα να επιδιώξει την αληθινή γνώση και μάθηση, εξετάζοντας ακατάπαυστα τους λογισμούς του και μεριμνώντας συνεχώς για τη σωτηρία του και ρωτώντας τους δούλους του Θεού πού έχουν το ίδιο φρόνημα και αγωνίζονται τον ίδιο αγώνα μ΄αυτόν, έτσι ώστε να μην αγνοεί πού και πώς βαδίζει και να μην προχωράει μέσα στο σκοτάδι χωρίς λύχνο να του φέγγει. Γιατί εκείνος πού βαδίζει ιδιόρρυθμα, χωρίς ευαγγελική γνώση, χωρίς διάκριση και χωρίς την καθοδήγηση κάποιου, σκοντάφτει συχνά και πέφτει σε πολλούς λάκκους και παγίδες του πονηρού και πλανιέται πολύ και κοπιάζει πολύ και μπαίνει σε πολλούς κινδύνους και δεν γνωρίζει τι τέλος θα έχει. Γιατί δεν είναι λίγοι εκείνοι πού πέρασαν από πολλούς κόπους και ασκήσει και κακοπάθειες και πού υπέφεραν πολλούς μόχθους για το Θεό, αλλά η ιδιορρυθμία, η αδιακρισία και η έλλειψη πνευματικής βοήθειας από τον πλησίον έκαναν τους τόσους και τόσους κόπους τους ανίσχυρους και μάταιους.

Γι΄αυτό αν είναι δυνατόν, πρέπει κανείς να φροντίζει και ν΄αγωνίζεται να είναι συνεχώς μαζί με ανθρώπους πού έχουν πνευματική γνώση, με σκοπό, αν ο ίδιος δεν έχει φωτισμό αληθινής γνώσεως, βαδίζοντας μαζί μ΄εκείνον που έχει, να μην περπατάει στο σκοτάδι, να μην κινδυνεύει από βρόχια και παγίδες και να μην πέφτει πάνω στα νοητά θηρία, που ζουν στο σκοτάδι και που αρπάζουν και αφανίζουν όσους περπατούν μέσα σ΄αυτό χωρίς τον νοητό λύχνο του θείου λόγου.



* * *

ΜΙΚΡΟΣ ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ


Ι. Μ. Παρακλήτου



Όποιος θέλει να σωθεί, πρέπει να επιδιώκει τις συναναστροφές με εναρέτους ανθρώπους.



Από το Γεροντικό


Ο αββάς Παλλάδιος είπε:


- Η ψυχή που αγωνίζεται σύμφωνα με το θέλημα του Θεού, πρέπει ή να μαθαίνει σωστά όσα δεν ξέρει ή να διδάσκει με σαφήνεια όσα έμαθε. Αν δεν θέλει να κάνει τίποτε από τα δύο, τότε δεν είναι καλά. Γιατί η αρχή της αποστασίας βρίσκεται στην έλλειψη της διδαχής και στην ανορεξία του θείου λόγου, πού τον πεινάει πάντα η φιλόθεη ψυχή.


* * *


Είπε πάλι ο αββάς Παλλάδιος:


- Περισσότερο κι από παράθυρο φωτεινό, πρέπει να κυνηγάει κανείς τις συναναστροφές εναρέτων ανθρώπων, γιατί με τη βοήθειά τους θα μπορέσει να δει την καρδιά του σαν ένα καθαρογραμμένο βιβλίο και, συγκρίνοντας τη ζωή του με τη ζωή εκείνων, να διαπιστώσει τη δική του ραθυμία ή επιμέλεια. Γιατί στους εναρέτους υπάρχουν πολλά, και εξωτερικά ακόμα στοιχεία, που φανερώνουν την καθαρότητα της ψυχής τους: το χρώμα, πού απλώνεται στο πρόσωπο με τη θεάρεστη πολιτεία, ο τρόπος της ενδυμασίας, η απλότητα του ήθους, η σεμνότητα στα λόγια, το απέριττο στις λέξεις, η σύνεση στις σκέψεις, η προσοχή στις εκδηλώσεις. Όλα τούτα ωφελούν υπερβολικά όσους τα παρατηρούν, και αποτυπώνουν στις ψυχές τους αναλλοίωτα πρότυπα αρετής.


* * *


Ένας γέροντας – διηγήθηκε ο αββάς Κασσιανός – πού ασκήτευε στην έρημο, παρακάλεσε το Θεό να του δώσει τούτο το χάρισμα: Όταν γίνεται πνευματική συζήτηση, να μη νυστάζει ποτέ, όταν όμως κανείς αργολογεί ή κατακρίνει, τότε να τον παίρνει ο ύπνος, για να μη μολύνονται τ΄αυτιά του με τέτοιο δηλητήριο. Και πραγματικά, του έδωσε ο Θεός αυτό που ζητούσε.


Έλεγε λοιπόν αυτός ο γέροντας, πώς ο διάβολος είναι διασώτης της αργολογίας και αντίπαλος κάθε πνευματικής διδαχής.

Επιβεβαίωνε μάλιστα το λόγο του με τούτο το παράδειγμα:


- Μια φορά, καθώς μιλούσα για ψυχωφελή ζητήματα σε κάποιους αδελφούς, τόσο πολύ νύσταξαν, πού δεν μπορούσαν ούτε τα βλέφαρά τους να κουνήσουν. Κι εγώ τότε, θέλοντας να φανερώσω πώς αυτό συμβαίνει από δαιμονική ενέργεια, άρχισα ν΄αργολογώ. Στη στιγμή ξενύσταξαν κι έγιναν ολόχαροι! Αναστέναξα και τους είπα: «Δέστε, αδελφοί μου! Όσο μιλούσαμε για ουράνια πράγματα, τα μάτια όλων σας τα έκλεινε ο ύπνος. Μόλις όμως ακούστηκαν λόγια μάταια, όλοι ξενυστάξατε και ακούγατε πρόθυμα. Σας παρακαλώ λοιπόν, αδελφοί, να συναισθανθείτε την ενέργεια του πονηρού δαίμονα, κι έτσι να είστε προσεκτικοί και να φυλάγεστε από το νυσταγμό, κάθε φορά πού κάνετε ή ακούτε κάτι πνευματικό».



* * *


Τρεις πατέρες είχαν τη συνήθεια να πηγαίνουν κάθε χρόνο στον μακάριο Αντώνιο. Απ΄αυτούς οι δύο του έκαναν διάφορες ερωτήσεις για τους λογισμούς και τη σωτηρία της ψυχής. Ο τρίτος όμως σώπαινε και δεν ρωτούσε τίποτα. Αφού λοιπόν ήρθαν πολλές φορές και ο αδελφός εκείνος έτσι πάντα σώπαινε, μη ρωτώντας το παραμικρό, του λέει κάποτε ο αββάς Αντώνιος:


- Μά τόσον καιρό έχεις πού έρχεσαι εδώ, και δεν με ρωτάς τίποτα;


Εκείνος τότε αποκρίθηκε:


- Μου φτάνει μόνο πού σε βλέπω, πάτερ.



* * *


Έλεγε ο αββάς Παφνούτιος, ότι όσο ζούσαν οι γέροντες, πού έμεναν δώδεκα μίλια μακριά από το κελί του, πήγαινε και τους συναντούσε δύο φορές το μήνα. Τους φανέρωνε κάθε λογισμό του. Κι εκείνοι δεν του έλεγαν τίποτε άλλο, παρά μόνο τούτο:

«Όπου κι αν βρεθείς, μη λογαριάζεις τον εαυτό σου, και θα έχεις ανάπαυση».


* * *


Διηγήθηκαν για ένα γέροντα, ότι νήστεψε εβδομήντα εβδομάδες, τρώγοντας μόνο μια φορά την εβδομάδα, και παρακαλώντας στο διάστημα αυτό το Θεό να του φανερώσει τη σημασία ενός χωρίου της Γραφής. Αλλά ο Θεός δεν του την αποκάλυψε.

Λέει τότε μέσα του:


«Να, τόσους κόπους έκανα, και τίποτα δεν κατόρθωσα. Ας πάω λοιπόν στον αδελφό μου και ας τον ρωτήσω».


Φεύγοντας όμως, καθώς έκλεινε πίσω του την πόρτα, έστειλε ο Κύριος έναν άγγελο, πού του είπε:


- Οι εβδομήντα εβδομάδες της νηστείας σου δεν έφτασαν στο Θεό.

Όταν όμως ταπεινώθηκες και κίνησες να πας στον αδελφό σου, Εκείνος μ΄έστειλε για να σου εξηγήσω το ρητό.


Και αφού τον πληροφόρησε για τη σημασία του χωρίου πού ζητούσε, αναχώρησε.



* * *


Είπε κάποιος γέροντας:


- Αυτός πού μπαίνει σε αρωματοπωλείο, κι αν ακόμα δεν αγοράσει τίποτα, παίρνει πάντως επάνω του κάποιαν ευωδία. Έτσι συμβαίνει και μ΄αυτόν πού επισκέπτεται τους πατέρες. Αν θελήσει να εργαστεί πνευματικά, του δείχνουν το δρόμο της ταπεινώσεως, πού τον προστατεύει σαν τείχος από τις επιδρομές των δαιμόνων.



* * *


Πήγε κάποτε στον αββά Φήλικα ένας αδελφός, έχοντας μαζί του και μερικούς κοσμικούς. Παρακάλεσε λοιπόν τον αββά να τους πει ωφέλιμο λόγο. Ο γέροντας όμως σώπαινε. Ο αδελφός συνέχισε να τον παρακαλεί ώρα πολλή, οπότε εκείνος τους είπε:


- Θέλετε ν΄ακούσετε ψυχωφελή λόγο;


- Ναι, αββά, αποκρίθηκαν.


- Δεν υπάρχει πιά λόγος, είπε ο γέροντας. Γιατί όταν οι αδελφοί ρωτούσαν τους γέροντες και έκαναν όσα εκείνοι τους συμβούλευαν, ο Θεός έδινε λόγο, για να ωφεληθούν εκείνοι που ρωτούσαν. Τώρα όμως, επειδή ρωτάνε αλλά δεν εφαρμόζουν όσα ακούνε, πήρε ο Θεός τη χάρη του λόγου από τους γέροντες. Δεν βρίσκουν πιά τι να πούν, γιατί δεν υπάρχει εργάτης της αρετής.


Όταν τον άκουσαν οι επισκέπτες, αναστέναξαν και είπαν:


- Προσευχήσου για μας, αββά.



* * *