Η θέση της γυναίκας στην Ορθόδοξη Εκκλησία & στην Αρχαιότητα

[dionysisgr]

O Ενανθρωπησας Λογος και Υιος του Θεου,
ο Θεανθρωπος Χριστος με την διδασκαλια Του,
και την Ευαγγελικη Του παρακαταθηκη, μεσω των μαθητων Του,
αλλαζει για παντα τον ανθρωπο,
και απο απροσωπο ατομο που απλα υποστασιαζει την κοινη ουσια,
τον καθιστα Προσωπο.

Προσωπο, μοναδικο και ανεπαναληπτο, ανεξαρτητα απο το φυσικο του φυλο.

Ως Προσωπο, καταξιωνεται ο ανθρωπος μονο μεσα στην Χριστιανικη διδασκαλια.

Η αρχαιοτητα, οσο και εαν φιλοσοφησε εμπονα, και με επιμονη, επι αιωνες,
δεν μπορεσε να ανακαλυψει την εννοια του Προσωπου,
μεσα στον ανθρωπο,
πραγμα που δεν μπορουσε να γινει νομοτελειακα,
χωρις την Αποκαλυψη εκ του Θεου, περι του ανθρωπου και του σκοπου του.

Επειδη μονον ο Θεος, γνωριζει τελεια τον ανθρωπο,
και το νοημα του, και τον προορισμο του, οντολογικα και υπαρκτικα.

Γιαυτο δεν ειναι χωρις εξηγηση, που ολα τα συστηματα,
και αναποδραστα και τα αρχαια διαφορα φιλοσοφικα συστηματα,
εβλεπαν τον ανθρωπο, ειτε χρησιμοθηρικα, ειτε απροσωπα,
ως ατομα μιας κοινωνιας, που ετειναν σε εναν κοινο σκοπο,
σε αρετες, σε αγαθα, κλπ κλπ.

Απο εκει και περα τελος. Ο ανθρωπος χανοταν, με το τελος της "χρησιμοτητας" του στο συνολο..

Μονον και Μονος, ο Χριστος, ως Θεανθρωπος και Παιδαγωγος των ανθρωπων,
(περα απο την Θεϊκη Του Οικονομια για την σωτηρια μας),
μιλαμε εδω για την κοινωνικη διασταση της διδασκαλιας Του που δεν ειναι ασχετο θεμα με την σωτηρια μας,
γιατι μεσα στην κοινωνια σωζομαστε, η χανομαστε,
εφερε για πρωτη φορα την εννοια της αληθινης κοινωνικης δικαιοσυνης,
και οχι της ιδιοτελους ψευδοδικαιοσυνης των ανθρωπων.

Καταξιωσε και φανερωσε το ανθρωπινο Προσωπο, που αποκτα την πραγματικη του αξια,
αντανακλωμενο και γινωσκομενο υπο του Πατρος και Δημιουργου εν Πνευματι Αγιω,
μεσα απο την μετοχη του στο κατεξοχην κοινωνικο γεγονος την Εκκλησιαστικη Ευχαριστιακη Συναξη.

Γιαυτο και θα μας πει ο Μεγας Αθανασιος: "Αυτός γαρ (o Θεός Λόγος) ενηνθρώπησεν, ίνα ημείς θεοποιηθώμεν".

Ποια καταξιωση, απειρη και ασυλληπτη,
ενδοξη, και αιωνια, ουρανια και πρωτοφανερωτη,
να φαντασθει καποιος,
τοσο για τον ανθρωπο γενικα,
οσο και για τις δυο φυσεις του, ξεχωριστα,
oχι τις κοινες και υποστατικες,
αλλα τις γενετησιες εννοω, μεταπτωτικα, δηλαδη τους δερματινους χιτωνες,
αυτους που ερχονται σε συνευρεση ευλογημενη,
παρα τω Θεω, μονον μεσα στο Ιερο και Μεγα Μυστηριο του Γαμου,
ενωμενες προς διαιωνιση, δηλαδη τον Ανδρα και την Γυναικα;

Ποιος καταξιωσε την γυναικα, επανω απο καθε καταξιωση,
περα απο τον νου και την αντιληψη μας,
ως Μεσιτρια μεταξυ Ουρανου και Γης,
ως μεθοριο Κτιστης και Ακτιστου φυσεως και ταξεως,
ως Αγια των Αγιων, και Παναγια Μητερα Του,
δηλαδη την Κυρια και Θεοτοκο Μητερα μας,
αν οχι ο Κυριος ημων Ιησους Χριστος;

Ας συγκρινει λοιπον ο καθενας, και ας, δει,
αληθινα και τιμια, και με καθαροτητα,
που ηταν η γυναικα πριν τον Χριστο,
και που ειναι τωρα, σε ποιο υψος,
και πως κοσμει κατα χιλιαδες πλεον,
με εκπροσωπους της, το ευλογημενο αυτο φυλο,
το Αγιολογιο και το Μαρτυρολογιο, της Εκκλησιας μας.

Αυτη και εαν ειναι η μεγιστη καταξιωση, εις αιωνες αιωνων,
για την γυναικα, την αλλη πλευρα του ανδρος, την σαρξ εκ της σαρκος του,
και οχι μια απλη προσκαιρη φθηνη "κοινωνικη", και αυτη κουτση, και ιδιοτελης,
που επιφυλαξαν και σχεδιαζουν στην γυναικα καθε εποχης,
τα πασης φυσεως φιλοσοφικα, ανθρωποκεντρικα συστηματα και ιδεες.

[ψυχουλα]

ΔΙΑΖΥΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ

Ένας άνδρας της Αρχαίας Ελλάδας έχει πάντα το δικαίωμα να διώξει τη γυναίκα του, και όταν ακόμη δεν έχει τίποτε (μοιχεία, ανικανότητα) να την κατηγορήσει, ακόμα κι ενώ αυτή είναι σε εγκυμοσύνη. Απλώς πρέπει να επιστρέψει πίσω και την προίκα της, την οποία τού έδωσαν οι γονείς της. Αυτή ήταν η μοναδική υποχρέωσή του. Η γυναίκα επίσης έχει τυπικά δικαίωμα να ζητήσει διαζύγιο, όχι όμως για μοιχεία (διότι οι Αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν πως μόνο ο άντρας έχει τέτοιου είδους ελευθερία), αλλά π.χ. σε περιπτώσεις ξυλοδαρμού και γενικά άσχημης συμπεριφοράς προς αυτήν. Όμως στην πράξη αφενός έπρεπε να αποδειχθούν οι κατηγορίες αυτές – πράγμα δύσκολο, αφού λίγοι έβλεπαν τη γυναίκα – αφετέρου η κοινή γνώμη των Αρχαίων Ελλήνων δεν πολυεκτιμούσε τις γυναίκες που χώρισαν με αυτόν τον τρόπο από τον άντρα τους. Στη Μηδεία ο Ευριπίδης λέει γι’ αυτές «Να αφήσουν τον άντρα τους δεν είναι πολύ τιμητικό για τις γυναίκες και δεν τους επιτρέπεται να τον διώξουν».

«Αν ο άνδρας ήθελε να διαλύσει το γάμο, έπρεπε απλώς να το ζητήσει μπροστά σε δύο μάρτυρες (Λυσ., 14, 28)» (Carola Reinsberg, Γάμος, εταίρες και παιδεραστία στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. Παπαδήμα, σ. 55). Κάτι σαν ισλαμικό διαζύγιο, δηλαδή.

«Αν η γυναίκα ήθελε το διαζύγιο, αυτή μπορούσε να το καταγγείλει στον άρχοντα» (Carola Reinsberg, Γάμος, εταίρες και παιδεραστία στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. Παπαδήμα, σ. 55) Και να αποδείξει ότι δεν είναι ελέφαντας, επειδή ζητά διαζύγιο. Το γιατί το εξηγούμε παρακάτω.

Η προίκα ήταν ένα είδος εγγύησης, ώστε να μην προχωρήσει ο άντρας σε διαζύγιο χάνοντας έτσι την προίκα της γυναίκας του, αλλά και να διαθέτει η γυναίκα πόρους για να ζήσει, εάν τη χώριζε ο σύζυγός της. Όμως, σε καμμιά περίπτωση η διαζευγμένη δεν αποκτούσε το δικαίωμα, μετά το διαζύγιο, να διαχειρίζεται όπως θέλει την προίκα-περιουσία της: «Κατά το διαζύγιο ή τη χηρεία έπρεπε να παραδοθεί η προίκα σε κείνον, ο οποίος θα φρόντιζε στο εξής τη γυναίκα. Κι αυτός ήταν ή η πατρική οικογένεια ή τα ίδια τα παιδιά της» (Carola Reinsberg, Γάμος, εταίρες και παιδεραστία στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. Παπαδήμα, σ. 57). Επιπλέον, «Εάν ο σύζυγος καταδαπανούσε την περιουσία, είτε από φταίξιμο είτε όχι, η σύζυγος παρέμενε άπορη, σε περίπτωση που δεν την έπαιρναν μαζί τους οι συγγενείς της (Ισ., 8, 35)» (Carola Reinsberg, Γάμος, εταίρες και παιδεραστία στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. Παπαδήμα, σ. 58). Ούτε γάτα ούτε ζημιά, δηλαδή.

Ο ΕΞΕΥΤΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ

«Σύμφωνα με τα έθιμα που μάς παραδίδουν ο Στράβων, ο Ηρόδοτος και ο Λουκιανός, η κάθε γυναίκα έπρεπε να καθίσει στον περίβολο του ναού και να δοθεί ερωτικά στον καθένα που θα της έρριχνε στην ποδιά ένα νόμισμα, ανεξάρτητα από την αξία του, μια κι επρόκειτο να παντρευτεί και παραβίαζε την εντολή της θεάς που όριζε ότι κάθε γυναίκα πρέπει να είναι στη διάθεση όλων χάριν της γονιμότητας. Οι ωραιότερες γυναίκες φυσικά και διαλέγονταν αμέσως, περίμεναν όμως άλλες τρία και τέσσερα χρόνια και δεν μπορούσαν να σηκωθούν πριν αυτή η πράξη συντελεστεί» (Λ. Ζωγράφου, Από τη Μηδεια στη Σταχτοπουτα˙ η ιστορία του φαλλού, εκδ. Αλεξάνδρεια, σ. 115).

Αυτά μαρτυρεί ο Λουκιανός ως αυτόπτης. Λέει (Περί της Συρίης Θεού, 6):«την επόμενη μέρα [οι λάτρεις της Αστάρτης] ξυρίζουν τα κεφάλια τους σαν τους Αιγύπτιους. Και όσες γυναίκες αρνούνται να ξυριστούν τιμωρούνται ως εξής: υποχρεώνονται να δώσουν την ομορφιά τους για μια ημέρα˙ αλλά η προσφορά είναι για όλους τους ξένους και η πληρωμή της έκδοσής τους είναι προσφορά στην Αφροδίτη».

Ο Ηρόδοτος γράφει (1, 199): «Κάθε ντόπια γυναίκα έχει υποχρέωση να καθίσει στο ναό της Αφροδίτης και μια φορά στη ζωή της να κοιμηθεί μ’ έναν ξένο άντρα. Πολλές που δεν καταδέχονται να έρχονται σ’ επαφή με τις αάλλες, επειδή εξαιτίας του πλούτου τους έχουν σηκώσει μύτη, πηγαίνουν στο ναό μέσα σε κλειστές άμαξες, ενώ πίσω τους ακολουθεί μεγάλη συνοδεία. Οι περισσότερες όμως ενεργούν έτσι, όπως θα πω. Μέσα στον ναό της Αφροδίτης κάθονται πολλές γυναίκες μ’ ένα στεφάνι από κλωστές στα κεφάλια. Άλλες πάνε κι άλλες φεύγουν. Ανάμεσα απ’ τις γυναίκες αυτές υπάρχουν ίσια περάσματα προς όλες τις κατευθύνσεις. Στο κενό των διαδρόμων αυτών περπατούν οι ξένοι και διαλέγουν. Όταν μια γυναίκα καθίσει στο σημείο εκείνο, δε φεύγει για το σπίτι της, παρά όταν κάποιος απ’ τους ξένους τής βάλει πάνω στα γόνατά της λεφτά και πλαγιάσει μαζί της έξω απ’ το ναό. Όταν βάλει τα λεφτά, πρέπει να πει τούτα τα λόγια «-Επικαλούμαι στο πρόσωπό σου την θεά Μύλιττα». Το ποσό μπορεί νάναι οσοδήποτε. Η γυναίκα αυτή δεν πρόκειται ν’ αρνηθεί κανέναν, γιατί δεν της επιτρέπεται να το κάνει. Ετούτα τα λεφτά γίνονται ιερά. Ακολουθεί τον πρώτο, που της δίνει, και δεν διώχνει κανέναν. Όταν πλαγιάσει με κάποιον, εκπληρώνει την υποχρέωσή της στη θεά και γυρνάει σπίτι. Απ’ αυτό το σημείο κι ύστερα, ακόμα κι αν της δώσεις μεγάλο ποσό, δε θα της κάνεις εντύπωση. Όσες είναι όμορφες και ψηλές, ξεμπερδεύουν γρήγορα. Όσες όμως απ’ αυτές είναι άσχημες, περιμένουν πολύν καιρό, χωρίς να μπορούν να εφαρμόσουν τον νόμο. Μερικές περιμένουν και 3 και 4 χρόνια. Σε κάποια μέρη της Κύπρου υπάρχει μια παρόμοια συνήθεια».

Ώστε αυτά γίνονταν στα πολυθεϊστικά «μυστήρια της Αφροδίτης στην Κύπρο», για τα οποία διαμαρτύρονται οι Νεοειδωλολάτρες πως ο «κακός» Άγιος Επιφάνειος τα τερμάτισε. Επρόκειτο περί φυλακής-πορνείου. Το γελοίο είναι, πως οι Νεοπαγανιστές μιλούν για τα μοναστήρια, ενώ διέπρατταν τέτοια αίσχη στους ναούς, τους οποίους δυστυχώς οι κακοί Χριστιανοί γκρεμίσανε, διότι ήξεραν και έβλεπαν τι γινόταν εντός αυτών.

Σύμφωνα με τον αρχαίο γεωγράφο Στράβωνα (8, 6, 20), στην Αρχαία Κόρινθο υπηρετούσαν ως ιερές πόρνες 1.000 ιέρειες και δούλες του εκεί ναού της Αφροδίτης. Στους Κομάνους της Καππαδοκίας, στο ιερό της Ενυούς οι ιερόδουλοι άνδρες και γυναίκες έφτασαν το αριθμό των 6.000 (Στράβωνας), ενώ ο ιερέας του ναού, που ανήκε στο βασιλικό γένος, ήταν δεύτερος μετά τον βασιλιά κατά τις προσόδους και τις προσφορές. Οι ιερόδουλοι στην Τύρο ήταν τόσοι πολλοί ώστε πολλές φορές ο αρχιερέας με την βοήθειά τους ελάμβανε και το βασιλικό αξίωμα. Ο Ηρόδοτος αναφέρει (1, 93) «Τοὺ γὰρ δὴ Λυδῶν δήμου αἱ θυγατέρες πορνεύονται πᾶσαι συλλέγουσαι σφίσι φερνάς, ἐς ὃ ἂν συνοικήσωσι τοῦτο ποιέουσι», δηλαδή όλες οι κοπέλες της Λυδίας δουλεύουν σαν πόρνες, μέχρι να παντρευτούν, μαζεύοντας έτσι την προίκα τους.

Ο Σόλων είναι ο πρώτος που ίδρυσε με τη νομοθεσία του στην Αθήνα τα γυναικεία πορνεία, τα οποία γέμισε με πόρνες που αγόρασε σε δουλοπάζαρα αιχμαλώτων πολέμου και ώρισε και τα ποσοστά της εισπράξεως που θα έπαιρναν το κράτος και οι πορνοβοσκοί (Αθηναίου Δειπνοσοφισταί 13, 25 (659de)). Πολυθεϊστικό κράτος-νταβατζής, δηλαδή.

Τους Μυρίους, της γνωστής καθόδου των Μυρίων, τους ακολουθούσε ισάριθμο στίφος πορνών (Ξενοφώντα, Κύρου Ανάβασις, 5, 4, 33). Εγκράτεια και μέτρο.

Στην αρχαία Αθήνα υπήρχαν οι «γυναικονόμοι» ή «γυναικοκόσμοι», άρχοντες που επιτηρούσαν τη διαγωγή των γυναικών στην πόλη. Αυτοί υπήρχαν και πριν ακόμη το Σόλωνα. Αργότερα αποτελούσαν ένα είδος αστυνομίας ηθών και ήταν υπάλληλοι του Αρείου Πάγου. Είχαν έργο την περιστολή κάθε παρεκτροπής που γινόταν. Φρόντιζαν να φυλάσσεται η ευκοσμία στις δημόσιες εκδηλώσεις, αλλά και στην ιδιωτική ζωή των πολιτών. Επέβαλαν πρόστιμα ώς και χιλίων δραχμών σε όσες φέρονταν άσχημα στους δρόμους και ανέγραφαν τα ονόματά τους σε ένα πλάτανο στον Κεραμεικό. Αν βέβαια οι «Γυναικονόμοι» υπήρχαν όχι στην αρχαία Αθήνα αλλά στη Ρωμανία/Βυζάντιο, οι Νεοπαγανιστές κι οι αρχαιολάτρες θα άρχιζαν τα δικά τους πάλι: ότι είναι απαράδεκτο να αστυνομοκρατούνται τα ήθη, ότι μόνο στο μισαλλόδοξο Βυζάντιο αυτά γίνονταν, ότι είναι απόδειξη ότι τότε η γυναίκα ήταν ζώο, ότι μόνο στο μονοθεϊσμό εξευτελίζεται δημοσίως η προσωπικότητα της γυναίκας με αναγραφή του ονόματός της. κ.ο.κ. Δυστυχώς για τους Νεοπαγανιστές, αυτά συνέβαιναν στην παγανιστική Αθήνα. Κι επειδή η Αθήνα της εποχής εκείνης δέν ήταν χριστιανική, οι Νεοαρχαιολάτρες σιωπούν.

«Η γυναίκα «κατοικούσε στον γυναικωνίτιν, το κλειδωμένο χώρο για γυναίκες στο επάνω πάτωμα του σπιτιού. Η απομόνωση μιας καθώς πρέπει γυναίκας ήταν τόσο μεγάλη, ώστε ένας αγωνιστικός δικηγόρος σ’ ένα δικανικό λόγο του μπόρεσε μάλιστα να αμφισβητήσει την ύπαρξη μιας γυναίκας (Δημοσθένης, 43,29 και 59, 120)» (Carola Reinsberg, Γάμος, εταίρες και παιδεραστία στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. Παπαδήμα, σ. 60). Ήθελε και διαζύγιο μετά.
«Έβαλε νόμο ο Σόλων, απαγορεύοντας στη γυναίκα να βγαίνει έξω φορώντας περισσότερα από τρία φορέματα, είτε να κρατά φαγώσιμα ή πιοτό που να αξίζει περισσότερο από ένα οβολό, είτε να νυχτοπερπατεί, εξόν με αμάξι που μπορστά του φέγγει λυχνάρι» (Πλούτ., Σόλων, 21).

[ψυχουλα]

Ο ΕΚΜΗΔΕΝΙΣΜΟΣ – ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΜΙΣΟΓΥΝΙΔΕΣ

Ο Πλάτων, ο οποίος στην Πολιτεία εξισώνει άνδρες και γυναίκες, ωστόσο στον Τίμαιο, 42b γράφει: «όποιος όμως άνδρας αποτύχει σε αυτά (να ζήσει μέσα στη δικαιοσύνη), θα μεταμορφωθεί κατά τη δεύτερη γέννησή του σε γυναίκα». Είναι, με άλλα λόγια, αποτυχία να είσαι γυναίκα, σύμφωνα με τον Πλάτωνα. Ο φεμινιστής Πλάτωνας έχει, όμως, κι άλλη μια καλή άποψη για τη γυναίκα: οι γυναίκες «είναι από τη φύση τους χειρότερες από τους άντρες σχετικά με την αρετή» (Νόμοι 781b ἡ θήλεια ἡμῖν φύσις ἐστὶ πρὸς ἀρετὴν χείρων τῆς τῶν ἀρρένων), μάλλον διαφωνώντας με τους.. μισογύνηδες και.. μισέλληνες Πατέρες της Εκκλησίας, οι οποίοι πίστευαν το ακριβώς αντίθετο.

Ενώ ο Δημόκριτος, που ήταν δημοκρατικός κι όχι αντιδραστικός, όπως ο Πλάτωνας, λέει: (Απ. 110) «γυνὴ μὴ ἀσκείτω λόγον˙ δεινὸν γὰρ» («η γυναίκα να μην εξασκείται στο ρητορικό λόγο, γιατί είναι κακό πράγμα») και: «Είναι η πιο μεγάλη προσβολή για τον άντρα να κυβερνάται από γυναίκα» (Απ. 111). Και είναι φυσικό για έναν προ Χριστού άντρα, που η θρησκεία του δεν έχει ούτε μία γυναίκα στα νησιά των Μακάρων, να θεωρεί εξωφρενικό οι γυναίκες να κυβερνούν. Αντίθετα, για έναν Χριστιανό, για τον οποίο ο ανώτερος άνθρωπος σ’ όλες τις εποχές, πάνω κι από αγγέλους, θεωρείται μια γυναίκα, είναι πολύ φυσιολογικό να μην θεωρεί ντροπή να κυβερνάται από γυναίκα. Απόδειξη αυτού οι αυτοκράτειρες που διακυβέρνησαν την Ρωμανία.

Ο Αριστοτέλης γράφει (Πολιτικά, Α΄, 5 (1254b 12-15)): «Το αρσενικό είναι από τη φύση του ανώτερο από το θηλυκό, το πρώτο εξουσιάζει και το δεύτερο εξουσιάζεται. Το ίδιο πρέπει να ισχύει και για όλους τους ανθρώπους».

Ο Θαλής έλεγε πως ευχαριστεί την Τύχη που γεννήθηκε άντρας και όχι γυναίκα. Να δεις ποιοι λέγανε τέτοια πράγματα στις προσευχές τους...ποιοι τα λέγανε... μήπως οι Εβραίοι; «ἔφασκε γάρ, φασί, τριῶν τούτων ἕνεκα χάριν ἔχειν τῇ Τύχῃ· πρῶτον μὲν ὅτι ἄνθρωπος ἐγενόμην καὶ οὐ θηρίον, εἶτα ὅτι ἀνὴρ καὶ οὐ γυνή, τρίτον ὅτι Ἕλλην καὶ οὐ βάρβαρος» (Διογένης Λαέρτιος, I, 33).

Η λέξη «έρως» άλλωστε χρησιμοποιούνταν κυρίως για να εκφράσει τα αμοιβαία αισθήματα έλξης μεταξύ του έφηβου και του παιδεραστή του, κι όχι παρόμοια αισθήματα μεταξύ ανδρών και γυναικών τα οποία σχετικώς σπάνιζαν. Ο Πλούταρχος στον Ερωτικό, τον 2ο αι. μ.Χ. πριν κάνει απολογία υπερ του γάμου, θεωρεί υποχρέωσή του να αποδείξει ότι και τα κορίτσια μπορούν, όπως ακριβώς και τα αγόρια, να προκαλέσουν έρωτα στον άνδρα.

Στον «Οικονομικό» του Ξενοφώντα ο Ισχόμαχος λέει για τη γυναίκα του: «Έπρεπε να βλέπει όσο γινόταν λιγότερο, να ακούει όσο γινόταν λιγότερο, και να κάνει όσο γινόταν λιγότερες ερωτήσεις», ενώ ο Κριτόβουλος παραδέχεται (Οικονομικός, 3, 12-13) ότι ελάχιστοι είναι αυτοί με τους οποίους συζητά λιγότερο απ’ ό,τι με την ίδια του τη γυναίκα.

Ο Πλούταρχος δίνει πολλές καλές συμβουλές στην νιόπαντρη γυναίκα.
-Για την ισότητα: «Καθετί σε σπιτικό όπου βασιλεύει η φρόνηση γίνεται και από τους δύο σε ομοφωνία, αλλά δείχνει καθαρά προς τα έξω ότι καθοδηγείται από τις επιλογές του άντρα» (Πλούταρχου, Γαμικά παραγγέλματα, 11 (139d)).
-Ειδικά για την ισότητα στη μοιχεία: «Αν λοιπόν ο απλός πολίτης που είναι ασυγκράτητος στις ηδονές διαπράξει μικροαμάρτημα με ερωμένη ή υπηρέτρια, η νόμιμη σύζυγος δεν πρέπει να αγανακτεί ούτε να στεναχωριέται» (Πλούταρχου, Γαμικά Παραγγέλματα, 16 (140b)).
-Γυναίκες, μέσα στα σπίτια σας: «Η φρόνιμη γυναίκα πρέπει (..) όταν εκείνος λείπει να μένει σπίτι και να κρύβεται» (Πλούταρχου, Γαμικά παραγγέλματα, 9 (139c)).
-Η γυναίκα δεν πρέπει να μιλά σε αγνώστους: «Όχι μόνο το μπράτσο, αλλά ούτε καν ο λόγος της φρόνιμης γυναίκας δεν πρέπει να εκτίθεται δημόσια, αλλά να ντρέπεται, όπως αν γδυνόταν, και να προσέχει να μη μιλάει σε ξένους» (Πλούταρχου, Γαμικά παραγγέλματα, 31 (142d)). Κι αυτό διότι: «Μια γυναίκα πρέπει να μιλάει ή στον άντρα της ή μέσω του άντρα της» (Πλούταρχου, Γαμικά παραγγέλματα, 32 (142d)). Ωστόσο οι περιπετειούλες του άντρα δεν πρέπει να αγανακτούν την σώφρονα σύζυγο.
-Η σωστή γυναίκα πρέπει να ανέχεται τα νταϊλίκια του άντρα: «Οι μυαλωμένες γυναίκες μένουν ήσυχες, όταν οι άντρες τους είναι οργισμένοι και φωνάζουν, ενώ, όταν αυτοί σωπαίνουν, τους μιλούν και τους καταπραΰνουν με λόγια τρυφερά» (Πλούταρχου, Γαμικά παραγγέλματα, 37 (143c)).
-Επίσης η σωστή γυναίκα πρέπει να ευχαριστεί την τύχη της που δεν την σφάζει ο άντρας της, όταν, αυτή, παρ’ όλο που τον υπηρετεί, αυτός δεν της φέρεται καλά: «Όταν οι κακές γλώσες λένε: "στεναχωρεί ο άντρας σου εσένα, που είσαι τόσο συνετή και τον αγαπάς", "Σκεφτείτε να άρχιζα να τον μισώ και να του φέρομαι άσχημα" πρέπει να είναι η απάντηση» (Πλούταρχου, Γαμικά παραγγέλματα, 40 (143f)).
-Φυσικά, τα πεθερικά της νύφης ειναι πιο αξιοσέβαστα απ΄ τους γονείς της – αλλά όχι το αντίστοιχο για τον άντρα: «Το πιο λεπτό είναι να δείχνει η γυναίκα πως ο σεβασμός της κλείνει περισσότερο προς τους γονείς του άντρα της παρά στους δικούς της» (Πλούταρχου, Γαμικά παραγγέλματα, 36 (143b)).
Όπως προαναφέραμε τόσο ο Πλούταρχος (ένας από τους πιο φωτισμένους ανθρώπους της παγανιστικής ύστερης αρχαιότητας) όσο και ο απ. Παύλος αναφέρουν ότι η γυναίκα πρέπει να «υποτάσσεται» στον άντρα. Ωστόσο, συγκρίνοντας την υπόλοιπη σκέψη του Πλούταρχου με αυτήν π.χ. του Χρυσόστομου βλέπουμε την μεγάλη διαφορά στον τρόπο που εννοούν την «υποταγή». Ο Πλούταρχος π.χ. συγχωρεί τη μοιχεία στον άντρα, ο Χρυσόστομος όχι.

Ο Ησίοδος, αφού μας ιστορεί στη Θεογονία τον τρόπο που ο σιδηρουργός θεός Ήφαιστος σκάρωσε τη γυναίκα, την ξομπλιάζει με όλα τα δώρα που πήρε από την Αφροδίτη, με φλυαρία, μοχθηρό γέλιο και πονηριές. Και επιπλέον:
Πρόσταξε του Ερμή να βάλη μέσα της αδιάντροπη
ψυχή και χαρακτήρα που να ξεγελάη
(Έργα και ημέραι, στ. 67-68)
Γιατί χωρίς ολότελα τα γένη των ανθρώπων
πρώτα ζούσανε στη γη, δίχως τα μαύρα βάσανα
και δίχως τις αρρώστειες τις πολύμοχτες που φέραν
στους ανθρώπους το θάνατό τους. Αλλά η γυναίκα
πήρε με τα χέρια της και σήκωσε το μεγακούπωμα
του πιθαριού κι όλα τα σκόρπισε και θλιβερές για τους
ανθρώπους έγνοιες έτσι ετοίμασε
(Έργα και ημέραι, στ. 90-95)
Κι ο Μένανδρος δεν υπολείπεται ευγενικών χαρακτηρισμών:
Φύτρο κακό είναι η γυναίκα στη ζωή
αλλά σαν αναγκαίο κακό την αγοράζουμε.
Αλλά βρίσκει επιπλέον ότι
Φορτίο δεινών είναι η γυναίκα για τον άνδρα.
Κι ο Ησίοδος επιβεβαιώνει:
Θαύμασαν οι αθάνατοι θεοί και οι ανθρώποι οι θνητοί
Καθώς είδαν την στημένη αυτήν αναπόφευκτη για
τους ανθρώπους παγίδα. (Θεογονία, στ. 588-589)
Αυτής είναι, γόνος ολέθριος, η γενιά των γυναικών,
της μεγάλης αυτής συφοράς που με τους θνητούς
άντρες κατοικούνε.(στ. 590-592)
Έτσι ο Δίας έβαλε, ανάμεσα στους άντρες,
για το κακό τους, τις γυναίκες, συντρόφισσες συφοράς
κι αντί για καλό τούς πόρισε κακό. (στ. 600-603)
Είναι χαρακτηριστικό, ότι ο Ησίοδος, όταν μιλά για «ανθρώπους» εννοεί «άνδρες». Η γυναίκα είναι «παγίδα για τους ανθρώπους»˙ μα, δεν είναι άνθρωπος η γυναίκα; Άρα, αντί να μιλάνε για τη σύνοδο της Macon, οι Νεοπαγανιστές, ας απολογηθούν για τα δικά τους. Αντίθετα, ο Θεός δημιουργεί τη γυναίκα όχι για «παγίδα», αλλά για βοηθό.

[ψυχουλα]

Αλλά, ο Αντιφάνης την εμπιστεύεται κάπου:
Μόνο σ’ ένα εμπιστεύομαι τη γυναίκα: πως
σαν πεθάνει δεν θα ξαναζήσει. Σε τίποτε
άλλο δεν της έχω εμπιστοσύνη ώσπου να
πεθάνει.»

Μόνο ο πατέρας δικαιούται να λέγεται «γονιός»:
«ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ:
Δεν είναι η μάνα που γεννάει αυτό που λένε
παιδί της˙ θρέφει μονάχα το νέο το σπέρμα˙
ο άνδρας που σπέρνει αυτός γεννά˙ εκείνη, σαν ξένη,
το φύτρο σώζει, αν ο θεός γερό τ’ αφήσει.
Και θα σου φέρω απόδειξη σ’ αυτό που λέω:
πατέρας γίνεται να υπάρξει δίχως μάνα,
να, μάρτυρας εμπρός του Ολύμπιου Δία η κόρη,
που μέσα σε κοιλιάς δε θρέφηκε σκοτάδια.»
(Αισχύλος, Ευμενίδες)

Από την Αντιγόνη του Σοφοκλή:
στ. 525: «Αλλά γυναίκα όσο ζώ δεν κάνω κυβερνήτη».
Στ. 578:
«Ω δούλοι, πάρτε τς. Κι αλήθεια, σα γυναίκες,
νάναι στο σπίτι τους κλειστές».
Στ. 677 κ.ε.:
«να υπερασπίζεται πρέπει κανείς την τάξη,
κι ούτε να τον νικά ποτέ κανέναν μια γυναίκα.
Μα αν πρέπει να ξεπέσωμε, ας πέσωμε από άντρα˙
κι ας μη μας πουν πιο αδύνατους ποτές από γυναίκες!»
Στ. 746:
«ω τιποτένιο εσύ κορμί, που σε τραβά γυναίκα!»
Στ. 756:
«ω μιας γυναίκας δούλε, εσύ!»

Στη Μήδεια του Ευριπίδη διαβάζουμε
στ. 230 κ.ε.:
«απ’ όλα τα πλάσματα πώχουν ψυχή και νόηση,
τι να σας λέω, αθλιότερο άλλο φύτρο
από τις γυναίκες δεν είναι».
Στ. 263: «Είναι η γυναίκα σε όλα φοβιτσιάρα».
Στ. 570 κ.ε.:
«Μα τέτοιες είστε σείς... σαν το κρεβάτι
πάει καλά, όλα τάχετε».
Στ. 573 κ.ε.:
«Απ’ αλλού κάπου ν’ αποχτούνε θα ‘πρεπε
παιδιά οι θνητοί. Το γένος σας αν έλειπε
και τα κακά τ’ ανθρώπου λέω θα λείπαν».
Στις Βάκχες του Ευριπίδη διαβάζουμε:
στ. 260 κ.ε.:
«..............Τις γυναίκες,
σαν θα τις πιάσει το κρασί στο χαροκόπι,
λογικό πια δεν έχουνε από το μεθύσι».
Στην Ηλέκτρα του Ευριπίδη διαβάζουμε:
στ. 343 κ.ε.
«.......μια γυναίκα
με παλικάρια είναι ντροπή να συντυχαίνει».
στ. 932 κ.ε.:
«...Αν κ’ είναι αυτό ντροπή, να κυβερνά
το σπίτι μια γυναίκα κι όχι ο άντρας της».
Στ. 1035: «λιγόμυαλες είναι οι γυναίκες, δεν τ’ αρνιέμαι».
Στ. 1052 κ.ε.:
«Γιατί στον άντρα της μια φρόνιμη γυναίκα
πρέπει όλα να τα συγχωρνά˙ κι όποια, όσα λέω
δεν της αρέσουν, τιποτένια τη λογιάζω».
Στ. 1072 κ.ε.:
«Όποια γυναίκα λείπει ο άντρας της κι εκείνη
στολίζεται, σαν πρόστυχη αυτήν ξέγραψέ την.
Γιατί αν δεν έχει πονηρό σκοπό στο νου της,
τι θέλει ομορφοπρόσωπη έξω να φαντάζει;»
Στις Τρωάδες, του Ευριπίδη, διαβάζουμε:
στ. 1031 κ.ε.
«σ’ όλες τις γυναίκες νόμο βάλε,
όποια τον άντρα της προδίδει να πεθαίνει».
Στην Ιφιγένεια την εν Αυλίδι διαβάζουμε:
στ.1394: «κάλιο να ζει ένας άντρας, παρά μύριες γυναίκες».
Στην Ιφιγένεια την εν Ταύροις, του Ευριπίδη, διαβάζουμε:
στ. 1055 κ.ε.
«Όταν χαθεί ένας άντρας μακριά από το σπίτι
αποζητιέται πιο πολύ από ό,τι μια γυναίκα».
Στ. 1032 «στα ξεγελάσματα πρώτες είναι οι γυναίκες».
Στ. 1298 «κοιτάτε, τι άτιμο που είναι το γυναικείο φύλο».
Στον Ιππόλυτο, του Ευριπίδη, διαβάζουμε
στ. 406 κ.ε.:
«γνώριζα καλά πως είμαι
γυναίκα, πλάσμα μισητό».
Στ. 616 κ.ε.:
«Ω Δία, γιατί έβαλες να ζουν στο φως του ήλιου
γυναίκες, πλανερό κακό για τους ανθρώπους;
Κι αν ήθελεςτ’ ανθρώπινο να σπείρεις γένος,
δεν έπρεπε απ’ τις γυναίκες να γεννιέται».
Στ. 664 κ.ε.:
«Να αφανιστείτε. Και ποτέ δε θα χορτάσω
για τις γυναίκες μίσος να ‘χω».
Στ. 1252:
«Ούτε κι αν κρεμαστεί των γυναικών το γένος όλο».
Στον Ορέστη του Ευριπίδη διαβάζουμε:
στ. 108:
«Κακό μέσα στον όχλο μια παρθένα».
Στ. 552 κ.ε.:
«Μ’ έχει ο γονιός φυτέψει
κι η κόρη σου με γέννησε, το σπέρμα
καθώς η γη παίροντας από κάποιον˙
χωρίς πατέρα τέκνο δε γίνεται».
Στ. 605 κ.ε.
«Στις συμφορές πάντα οι γυναίκες κάνουν
τους άντρες πιο πολύ δυστυχισμένους»
Στ. 718 κ.ε.:
«Ω, εσύ που τίποτα άλλο δε γνωρίζεις
παρά να πολεμάς για μια γυναίκα,
ανίκανε τους φίλους να συντρέχεις».
Στ. 1590:
«Άτιμες να σκοτώνω δε θα πάψω».
Στις Φοίνισσες του Ευριπίδη διαβάζουμε:
στ. 198 κ.ε.:
«Είναι κακόγλωσση η γυναικεία φύτρα
κι αν βρούν μικρή αφορμή για λόγια, τότε
λένε και πιο πολλά˙ χαρά τους δίνει
η μια την άλλη να κουτσομπολεύει».
Στον Ίωνα του Ευριπίδη διαβάζουμε:
στ. 616 κ.ε.:
«Πόσες σφαγές δε βρήκαν και φαρμάκια
θανατερά οι γυναίκες για τους άντρες!».
«Οργή του Δία η Γυναίκα, δώρο αντί για τη φωτιά/ άχαρο αντίδοτο που σβήνει κάθε φλόγα./ Τον άντρα μαραζώνει καθώς τον σιγοψήνει στις φροντίδες/ και πριν την ώρα τους γεράματα φέρνει στη νιότη» (ΠΑ, IX, 165).
«Κακή και σφαλερή έδειξε ο Όμηρος κάθε γυναίκα/ πόρνη ή φρόνιμη, κι οι δυο καταστροφή» (ΠΑ, IX, 166).
«Απ’ τη γυναίκα τίποτα χειρότερο, κι απ’ την καλή» (ΠΑ, XI, 286).
«Κάθε γυναίκα είναι χολή˙ δυο στιγμές καλές χαρίζει:/τη μια στον νυφικό θάλαμο, και την άλλη στον θάνατό της» (ΠΑ, XI 381). Αυτός είναι ο πολιτισμός, για του οποίου τον χαμό θρηνεί ο Παλλαδάς.

Αφού, λοιπόν, κάποιοι κατηγορούν τον Χρυσόστομο ως μισογύνη, να κατηγορήσουν πρώτα τον Ησίοδο, τον Πλάτωνα, τους ποιητές˙ πρώτα να κοιτάξουν τι είπαν οι αρχαίοι και μετά να ασχολούνται με το Χρυσόστομο. Επιπλέον, τα πατερικά εκκλησιαστικά κείμενα στα οποία βρίσκει κανείς φαινομενικά μισογυνικές και προσβλητικές για τη γυναίκα εκφράσεις, δεν είναι εναντίον της γυναίκας αυτής καθεαυτής, αλλά οι συγγραφείς τους έχουν κατά νου την πιθανότητα η γυναίκα να σπρώξει τον άνδρα σε αμαρτία. Αυτό το γεγονός αποστρέφονται οι συγγραφείς. Τη γυναίκα καθεαυτή, όμως, όπως είδαμε τη θεωρούν κατ’ εικόνα και καθομοίωση Θεού, ίση με τον άνδρα, και σε καμμιά περίπτωση δεν ζητούν να μην είχε δημιουργηθεί το γυναικείο φύλο.

Αντίθετα, δεν υπάρχει τέτοια αντιστοιχη προβληματική στους αρχαίους μισογύνηδες: ούτε στον Πλάτωνα, όταν αποκαλεί την γυναικεία κατάσταση «αποτυχία», ούτε στον Ευριπίδη, όταν ζητά από το Δία να μην είχε πλάσει τις γυναίκες ούτε στον Ησίοδο, όταν κατηγορεί για χίλια μύρια τη γυναίκα.
Βέβαια, είναι αβάσιμη η αντίρρηση των Νεοπαγανιστών, ότι το Δωδεκάθεο δεν είναι πατριαρχικό, επειδή.. αποτελείται από έξι άνδρες και έξι γυναίκες! Πάλι η ίδια απάτη, όπως και με το συσχετισμό των αριθμητικώς πολλών θεών με την δημιουργία δημοκρατικών θεσμών. Το ότι υπήρχαν έξι αρσενικοί και έξι θηλυκοί θεοί, δεν συνεπάγεται κανένα φεμινισμό ή απουσία πατριαρχίας. Ο Δίας κρέμαγε ανάποδα την γυναίκα του, όταν νόμιζε ότι αυτό ήταν καλή τιμωρία, και, ενώ αυτός απαιτούσε σεβασμό στο θεσμό του γάμου από την Ήρα, σκοτώνοντας τους επίδοξους εραστές της, την ίδια στιγμή την κεράτωνε με χίλιες δυο θνητές (ο Απόλλων, ο Διόνυσος, η Άρτεμη, αλλά και η Αθηνά δεν είναι παιδιά της Ήρας). Τρομερή «ισότητα». Πρόκειται, δηλαδή, για πατριαρχία, για την εξουσία του άνδρα που συμπεριφέρεται όπως θέλει στη γυναίκα του.