Re: Περί Πίστεως και Λογικής ο Λόγος.
Δημοσιεύτηκε: Τρί Οκτ 11, 2011 12:57 pm
"1 Έστι δε πίστις ελπιζομένων υπόστασις, πραγμάτων έλεγχος ου βλεπομένων. 2 εν ταύτη γάρ εμαρτυρήθησαν οι πρεσβύτεροι. 3 Πίστει νοούμεν κατηρτίσθαι τους αιώνας ρήματι Θεού, εις το μη εκ φαινομένων τα βλεπόμενα γεγονέναι." (Εβραίους 11, 1-3)
Μια πολύ καλή ανάλυση, για το τι είναι πίστη σύμφωνα με την Ορθόδοξη Θεολογία, είναι η ακόλουθη:
"2. Τι είναι θρησκευτική πίστη;
Θρησκευτική πίστη είναι η απόλυτη πεποίθηση και βεβαιότητα που έχουμε, ότι υπάρχουν πρόσωπα και πράγματα, ότι έλαβαν και θα λάβουν χώρα γεγονότα, τα οποία είναι αόρατα, αλλά και ακατάληπτα. Αυτά ούτε με το μάτι ούτε με τη λογική του μπορεί να τα συλλάβει ο άνθρωπος και να τα εννοήσει. Είναι αθέατα και ανεξερεύνητα. Ακόμη πίστη θρησκευτική είναι η ολόψυχη αποδοχή και ευλαβής τιμή και προσκύνηση υπερφυών προσώπων και μυστηρίων. Ρωτά κανείς. Πώς τα παραδεχόμαστε τότε και τα προσκυνούμε; Στηριζόμαστε στην απόλυτη αυθεντία της θείας Αποκάλυψης, η οποία μας προσφέρει τις θείες αυτές αλήθειες και τις αποδεχόμαστε με όλη μας την ψυχή. Δεν ερευνούμε. Δεν ρωτάμε το πώς και το γιατί, αφού η πίστη δεν είναι ούτε έρευνα ούτε αυτοψία και ψηλάφηση, όπως ζητούσε ο απόστολος Θωμάς, αλλ’ ανεξέλεγκτος αποδοχή και συγκατάθεση σε όσα η Θρησκεία μάς αποκαλύπτει. Ο Θεός αποκαλύπτει τα άγνωστα, φανερώνει τα κρυμμένα και εμείς λέμε Ναι, Αμήν, και ακολουθούμε. Έτσι η πίστη «αισθάνεται τα αόρατα και νοητά ως ορατά και ψηλαφητά, τα αποκείμενα ως ήδη προκείμενα, τα απόντα ως εγγύς παρόντα». Εκείνος που πιστεύει, δηλαδή, όχι απλώς παραδέχεται και συμφωνεί με αυτά που πιστεύει, αλλά και τα αισθάνεται ζωντανά. Αισθάνεται αυτά που δεν βλέπονται, αλλά μόνο νοούνται, ως ορατά και χειροπιαστά, εκείνα που ανήκουν στο μέλλον, ότι είναι τώρα εμπρός του, τα απόντα ως να είναι παρόντα και τα βλέπει. Και γίνεται τούτο, διότι όπως λέει ένας σοφός διδάσκαλος της Εκκλησίας, ο Μελέτιος Πηγάς, Πατριάρχης Αλεξανδείας· «μόνῃ τῇ πίστει πτερωθείς ὁ νοῦς εἰς τά ὑπέρ φύσιν ὑπερφυῶς ὑπερφέρεται». Όταν φωτισθεί με το φως της πίστης ο νους του ανθρώπου, τότε ο άνθρωπος με το φωτισμένο νου του εισέρχεται στον κόσμο των ουρανίων θείων αληθειών, τις οποίες με αυτό το θείο φωτισμό τις βλέπει καθαρά και με ευλάβεια τις προσκυνεί.
3. Ο ορισμός της Πίστης
Να αναφέρουμε τον ορισμό της Πίστης που δίνει ο απόστολος Παύλος. «Πίστις ἐστίν, ἐλπιζομένων ὑπόστασις, πραγμάτων ἔλεγχος οὐ βλεπομένων» (Εβρ. ια΄ 1). Τούτο σημαίνει πως πίστη είναι απόλυτη βεβαιότητα και ασάλευτη πεποίθηση, ότι εγώ ο πιστός θα απολαύσω στο μέλλον αγαθά τα οποία τώρα δεν υπάρχουν, φαίνεται πως δεν υπάρχουν, αλλά τα ελπίζω, τα περιμένω δηλαδή με ζωντανή ελπίδα, περιμένω να πραγματοποιηθούν και να τα απολαύσω. Τέτοια είναι η ανάσταση των νεκρών, η δεύτερη του Χριστού παρουσία, η μέλλουσα κρίση και ανταπόδοση, η αιώνια ζωή και βασιλεία. Ο Χριστιανός πιστεύει, δηλαδή ελπίζει, πως θα απαλλαγεί από την τυραννία της αμαρτίας, πως θα εξομοιωθεί με το Χριστό, πως θα αναστηθεί εκ νεκρών και θα κληρονομήσει την ουράνια βασιλεία. Ακόμα και σε ζητήματα της επιγείου ζωής. Ελπίζει ότι οι υποσχέσεις του Θεού να μας προστατεύει σε κάθε κίνδυνο της ζωής μας και να μας σώζει από πειρασμούς και αμαρτίες, θα πραγματοποιηθούν. Αυτά ως προς τα ελπιζόμενα. Αλλά «πίστις ἐστίν» και «πραγμάτων ἔλεγχος οὐ βλεπομένων», πραγμάτων και προσώπων. Το ότι ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο εκ του μηδενός. Γεγονός ανεξέλεγκτο. Και όμως αληθινό το παρουσιάζει η Πίστη. Το ότι ο Σωτήρας μας Χριστός είναι πρόσωπο ιστορικό, που έζησε πάνω στη γη. Ότι γεννήθηκε ως άνθρωπος από την Παναγία Παρθένο. Ότι σταυρώθηκε, ότι αναστήθηκε, ότι αναλήφθηκε στον Ουρανό και το ότι κάθισε στα δεξιά του Πατρός του, ότι θα έλθει πάλι κατά τη δευτέρα του παρουσία, για να κρίνει ζωντανούς και νεκρούς. Αυτά είναι πραγματικότητες, παρ’ ότι δεν φαίνονται. Έπειτα οι Άγγελοι και όλος ο ουράνιος πνευματικός κόσμος, η ψυχή μας κ.ο.κ.. Για το Χριστιανό αυτά τα μη βλεπόμενα είναι τόσο βέβαια και έχει τόση πληροφορία περί τούτων, που ίσως δεν θα είχε, εάν τα είχε δει με τα ίδια του τα μάτια. Τα ελπιζόμενα, λοιπόν, υπαρκτά και παρόντα. Τα αόρατα και μη βλεπόμενα, ορατά και βλεπόμενα και σε άμεση επαφή και επικοινωνία ερχόμενα με μας, ή μάλλον εμείς που τα πιστεύουμε με αυτά (3). Η πίστη επομένως τη γη την κάνει ουρανό και την παρούσα ζωή Παράδεισο αληθινό. Έτσι η πίστη μας οδηγεί στη Θρησκεία και η Θρησκεία στην ουράνια Βασιλεία.
Πηγή: xfd.gr"
Όμως ο Χριστιανός μένει μόνο στην πίστη σ' όλη του την επίγεια ζωή, χωρίς κάτι χειροπιαστό να τον στηρίζει σ' αυτή και να μπορεί έστω και εν μέρει να ικανοποιήσει τη λογική του; Την πίστη ακολουθεί η εφαρμογή του θελήματος του Θεού, που φέρνει την εμπειρία των αποτελεσμάτων της Θείας Χάριτος. Αυτή η εμπειρία είναι πρόγευση των ελπίζομένων δια της πίστεως και ου βλεπομένων πραγμάτων.
"11 πιστεύετέ μοι ότι εγώ εν τώ πατρί και ο πατήρ εν εμοί· ει δε μη, διά τα έργα αυτά πιστεύετέ μοι. 12 αμήν αμήν λέγω υμίν, ο πιστεύων εις εμέ, τα έργα ά εγώ ποιώ κακείνος ποιήσει, και μείζονα τούτων ποιήσει, ότι εγώ προς τον πατέρα μου πορεύομαι, 13 και ό,τι αν αιτήσητε εν τώ ονόματί μου, τούτο ποιήσω, ίνα δοξασθή ο πατήρ εν τώ υιώ. 14 εάν τι αιτήσητέ με εν τώ ονόματί μου, εγώ ποιήσω. 15 Εάν αγαπάτέ με, τας εντολάς τας εμάς τηρήσατε, 16 και εγώ ερωτήσω τον πατέρα και άλλον παράκλητον δώσει υμίν, ίνα μένει μεθ' υμών εις τον αιώνα, 17 το Πνεύμα της αληθείας, ό ο κόσμος ου δύναται λαβείν, ότι ου θεωρεί αυτό ουδέ γινώσκει αυτό· υμείς δε γινώσκετε αυτό, ότι παρ' υμίν μένει και εν υμίν έσται. 18 Ουκ αφήσω υμάς ορφανούς· έρχομαι προς υμάς. 19 έτι μικρόν και ο κόσμος με ουκέτι θεωρεί, υμείς δε θεωρείτέ με, ότι εγώ ζώ και υμείς ζήσεσθε. 20 εν εκείνη τή ημέρα γνώσεσθε υμείς ότι εγώ εν τώ πατρί μου και υμείς εν εμοί καγώ εν υμίν. 21 ο έχων τας εντολάς μου και τηρών αυτάς, εκείνός εστιν ο αγαπών με· ο δε αγαπών με αγαπηθήσεται υπό τού πατρός μου, και εγώ αγαπήσω αυτόν και εμφανίσω αυτώ εμαυτόν." (Ιωαν. 14, 11-21)
Ο Χριστός μας υπόσχεται ότι όποιος πιστεύει σ' Αυτόν και Τον αγαπά και δείξει την αγάπη αυτή με έργα, ακολουθώντας το δικό Του παράδειγμα, θα Τον Αγαπήσει και ο Πατέρας Του και ο Ίδιος, θα παραγματοποιήσει ότι ζητήσει στο Όνομά Του, θα στείλει το Άγιο Πνεύμα, το Πνεύμα της Αληθείας και της παρακλήσεως να κατοικήσει μέσα του και θα εμφανίσει τον Εαυτό Του σ' αυτόν. Τι περισσότερο μπορεί να ζητήσει ένα άνθρωπος ως καρπό της πίστεως; Για να έχει όμως εμεπιρία όλων αυτών των ουράνιων δώρων, ο πιστός πρέπει να μετουσιώσει την πίστη του σε έμπρακτη αγάπη.
Μια πολύ καλή ανάλυση, για το τι είναι πίστη σύμφωνα με την Ορθόδοξη Θεολογία, είναι η ακόλουθη:
"2. Τι είναι θρησκευτική πίστη;
Θρησκευτική πίστη είναι η απόλυτη πεποίθηση και βεβαιότητα που έχουμε, ότι υπάρχουν πρόσωπα και πράγματα, ότι έλαβαν και θα λάβουν χώρα γεγονότα, τα οποία είναι αόρατα, αλλά και ακατάληπτα. Αυτά ούτε με το μάτι ούτε με τη λογική του μπορεί να τα συλλάβει ο άνθρωπος και να τα εννοήσει. Είναι αθέατα και ανεξερεύνητα. Ακόμη πίστη θρησκευτική είναι η ολόψυχη αποδοχή και ευλαβής τιμή και προσκύνηση υπερφυών προσώπων και μυστηρίων. Ρωτά κανείς. Πώς τα παραδεχόμαστε τότε και τα προσκυνούμε; Στηριζόμαστε στην απόλυτη αυθεντία της θείας Αποκάλυψης, η οποία μας προσφέρει τις θείες αυτές αλήθειες και τις αποδεχόμαστε με όλη μας την ψυχή. Δεν ερευνούμε. Δεν ρωτάμε το πώς και το γιατί, αφού η πίστη δεν είναι ούτε έρευνα ούτε αυτοψία και ψηλάφηση, όπως ζητούσε ο απόστολος Θωμάς, αλλ’ ανεξέλεγκτος αποδοχή και συγκατάθεση σε όσα η Θρησκεία μάς αποκαλύπτει. Ο Θεός αποκαλύπτει τα άγνωστα, φανερώνει τα κρυμμένα και εμείς λέμε Ναι, Αμήν, και ακολουθούμε. Έτσι η πίστη «αισθάνεται τα αόρατα και νοητά ως ορατά και ψηλαφητά, τα αποκείμενα ως ήδη προκείμενα, τα απόντα ως εγγύς παρόντα». Εκείνος που πιστεύει, δηλαδή, όχι απλώς παραδέχεται και συμφωνεί με αυτά που πιστεύει, αλλά και τα αισθάνεται ζωντανά. Αισθάνεται αυτά που δεν βλέπονται, αλλά μόνο νοούνται, ως ορατά και χειροπιαστά, εκείνα που ανήκουν στο μέλλον, ότι είναι τώρα εμπρός του, τα απόντα ως να είναι παρόντα και τα βλέπει. Και γίνεται τούτο, διότι όπως λέει ένας σοφός διδάσκαλος της Εκκλησίας, ο Μελέτιος Πηγάς, Πατριάρχης Αλεξανδείας· «μόνῃ τῇ πίστει πτερωθείς ὁ νοῦς εἰς τά ὑπέρ φύσιν ὑπερφυῶς ὑπερφέρεται». Όταν φωτισθεί με το φως της πίστης ο νους του ανθρώπου, τότε ο άνθρωπος με το φωτισμένο νου του εισέρχεται στον κόσμο των ουρανίων θείων αληθειών, τις οποίες με αυτό το θείο φωτισμό τις βλέπει καθαρά και με ευλάβεια τις προσκυνεί.
3. Ο ορισμός της Πίστης
Να αναφέρουμε τον ορισμό της Πίστης που δίνει ο απόστολος Παύλος. «Πίστις ἐστίν, ἐλπιζομένων ὑπόστασις, πραγμάτων ἔλεγχος οὐ βλεπομένων» (Εβρ. ια΄ 1). Τούτο σημαίνει πως πίστη είναι απόλυτη βεβαιότητα και ασάλευτη πεποίθηση, ότι εγώ ο πιστός θα απολαύσω στο μέλλον αγαθά τα οποία τώρα δεν υπάρχουν, φαίνεται πως δεν υπάρχουν, αλλά τα ελπίζω, τα περιμένω δηλαδή με ζωντανή ελπίδα, περιμένω να πραγματοποιηθούν και να τα απολαύσω. Τέτοια είναι η ανάσταση των νεκρών, η δεύτερη του Χριστού παρουσία, η μέλλουσα κρίση και ανταπόδοση, η αιώνια ζωή και βασιλεία. Ο Χριστιανός πιστεύει, δηλαδή ελπίζει, πως θα απαλλαγεί από την τυραννία της αμαρτίας, πως θα εξομοιωθεί με το Χριστό, πως θα αναστηθεί εκ νεκρών και θα κληρονομήσει την ουράνια βασιλεία. Ακόμα και σε ζητήματα της επιγείου ζωής. Ελπίζει ότι οι υποσχέσεις του Θεού να μας προστατεύει σε κάθε κίνδυνο της ζωής μας και να μας σώζει από πειρασμούς και αμαρτίες, θα πραγματοποιηθούν. Αυτά ως προς τα ελπιζόμενα. Αλλά «πίστις ἐστίν» και «πραγμάτων ἔλεγχος οὐ βλεπομένων», πραγμάτων και προσώπων. Το ότι ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο εκ του μηδενός. Γεγονός ανεξέλεγκτο. Και όμως αληθινό το παρουσιάζει η Πίστη. Το ότι ο Σωτήρας μας Χριστός είναι πρόσωπο ιστορικό, που έζησε πάνω στη γη. Ότι γεννήθηκε ως άνθρωπος από την Παναγία Παρθένο. Ότι σταυρώθηκε, ότι αναστήθηκε, ότι αναλήφθηκε στον Ουρανό και το ότι κάθισε στα δεξιά του Πατρός του, ότι θα έλθει πάλι κατά τη δευτέρα του παρουσία, για να κρίνει ζωντανούς και νεκρούς. Αυτά είναι πραγματικότητες, παρ’ ότι δεν φαίνονται. Έπειτα οι Άγγελοι και όλος ο ουράνιος πνευματικός κόσμος, η ψυχή μας κ.ο.κ.. Για το Χριστιανό αυτά τα μη βλεπόμενα είναι τόσο βέβαια και έχει τόση πληροφορία περί τούτων, που ίσως δεν θα είχε, εάν τα είχε δει με τα ίδια του τα μάτια. Τα ελπιζόμενα, λοιπόν, υπαρκτά και παρόντα. Τα αόρατα και μη βλεπόμενα, ορατά και βλεπόμενα και σε άμεση επαφή και επικοινωνία ερχόμενα με μας, ή μάλλον εμείς που τα πιστεύουμε με αυτά (3). Η πίστη επομένως τη γη την κάνει ουρανό και την παρούσα ζωή Παράδεισο αληθινό. Έτσι η πίστη μας οδηγεί στη Θρησκεία και η Θρησκεία στην ουράνια Βασιλεία.
Πηγή: xfd.gr"
Όμως ο Χριστιανός μένει μόνο στην πίστη σ' όλη του την επίγεια ζωή, χωρίς κάτι χειροπιαστό να τον στηρίζει σ' αυτή και να μπορεί έστω και εν μέρει να ικανοποιήσει τη λογική του; Την πίστη ακολουθεί η εφαρμογή του θελήματος του Θεού, που φέρνει την εμπειρία των αποτελεσμάτων της Θείας Χάριτος. Αυτή η εμπειρία είναι πρόγευση των ελπίζομένων δια της πίστεως και ου βλεπομένων πραγμάτων.
"11 πιστεύετέ μοι ότι εγώ εν τώ πατρί και ο πατήρ εν εμοί· ει δε μη, διά τα έργα αυτά πιστεύετέ μοι. 12 αμήν αμήν λέγω υμίν, ο πιστεύων εις εμέ, τα έργα ά εγώ ποιώ κακείνος ποιήσει, και μείζονα τούτων ποιήσει, ότι εγώ προς τον πατέρα μου πορεύομαι, 13 και ό,τι αν αιτήσητε εν τώ ονόματί μου, τούτο ποιήσω, ίνα δοξασθή ο πατήρ εν τώ υιώ. 14 εάν τι αιτήσητέ με εν τώ ονόματί μου, εγώ ποιήσω. 15 Εάν αγαπάτέ με, τας εντολάς τας εμάς τηρήσατε, 16 και εγώ ερωτήσω τον πατέρα και άλλον παράκλητον δώσει υμίν, ίνα μένει μεθ' υμών εις τον αιώνα, 17 το Πνεύμα της αληθείας, ό ο κόσμος ου δύναται λαβείν, ότι ου θεωρεί αυτό ουδέ γινώσκει αυτό· υμείς δε γινώσκετε αυτό, ότι παρ' υμίν μένει και εν υμίν έσται. 18 Ουκ αφήσω υμάς ορφανούς· έρχομαι προς υμάς. 19 έτι μικρόν και ο κόσμος με ουκέτι θεωρεί, υμείς δε θεωρείτέ με, ότι εγώ ζώ και υμείς ζήσεσθε. 20 εν εκείνη τή ημέρα γνώσεσθε υμείς ότι εγώ εν τώ πατρί μου και υμείς εν εμοί καγώ εν υμίν. 21 ο έχων τας εντολάς μου και τηρών αυτάς, εκείνός εστιν ο αγαπών με· ο δε αγαπών με αγαπηθήσεται υπό τού πατρός μου, και εγώ αγαπήσω αυτόν και εμφανίσω αυτώ εμαυτόν." (Ιωαν. 14, 11-21)
Ο Χριστός μας υπόσχεται ότι όποιος πιστεύει σ' Αυτόν και Τον αγαπά και δείξει την αγάπη αυτή με έργα, ακολουθώντας το δικό Του παράδειγμα, θα Τον Αγαπήσει και ο Πατέρας Του και ο Ίδιος, θα παραγματοποιήσει ότι ζητήσει στο Όνομά Του, θα στείλει το Άγιο Πνεύμα, το Πνεύμα της Αληθείας και της παρακλήσεως να κατοικήσει μέσα του και θα εμφανίσει τον Εαυτό Του σ' αυτόν. Τι περισσότερο μπορεί να ζητήσει ένα άνθρωπος ως καρπό της πίστεως; Για να έχει όμως εμεπιρία όλων αυτών των ουράνιων δώρων, ο πιστός πρέπει να μετουσιώσει την πίστη του σε έμπρακτη αγάπη.