Για τους Μάγους εικονογραφικά ας παρατεθεί εδώ το σχετικό απόσπασμα απο το έργο του Leonid Ouspensky "Η εικόνα στο φως της Ορθόδοξης ερμηνείας" Μετάφραση Β. Μουστάκη (ανατύπωση), εκδ. Αρμός, Αθήνα 1993.
"Από την άλλη πλευρά του σπηλαίου, βλέπουμε τους Μάγους. Τους οδηγεί ο Αστήρ που μια αχτίνα του κατευθύνεται πάνω στο σπήλαιο. Αυτή η αχτίνα ενώνει επίσης τον Αστέρα με ένα σημείο που ξεπερνά τα όρια της εικόνας και υποδηλώνει συμβολικά τον ουράνιο κόσμο. Η εικόνα υπαινίσσεται έτσι ότι αυτό το άστρο δεν είναι μονάχα ένα κοσμικό φαινόμενο, αλλά και ένας μαντάτορας από το υπερπέραν, που μηνύει ότι στην γη γεννήθηκε Εκείνος που ανήκει στον ουρανό. Αν στους αγράμματους τσομπάνηδες το μυστήριο αποκαλύφθηκε απευθείας από έναν άγγελο, oι Μάγοι, άνθρωποι της γνώσεως, πρέπει να κάνουν ένα μακρύ δρόμο που θα τους φέρει από την γνώση του σχετικού στην γνώση του Απόλυτου, μέσον ενός αντικειμένου των μελετών τους.
Ο Μέγας Βασίλειος λέγει, πως oι Χαλδαίοι αστρολόγοι δέχονταν από γενεά σε γενεά την σχετική με το άστρο προφητεία του Βαλαάμ. Στον Όρθρο των Χριστουγέννων ακούμε: «Του μάντεως πάλαι Βαλαάμ των λόγων μυητάς, σοφούς αστεροσκόπους, χαράς έπλησας». Έτσι, ο Αστήρ είναι συνάμα η εκπλήρωση της προφητείας και το κοσμικό φαινόμενο, που η παρατήρησή του οδήγησε τους σοφούς «να προσκυνήσουν τον Ήλιο της Δικαιοσύνης». Είναι το φως που, κατά τον Άγιo Λέοντα τον Μέγα, έλαμψε στους εθνικούς και έμεινε κρυμμένο για τους Ιουδαίους. Η Εκκλησία βλέπει στους ποιμένες–στα πρώτα αυτά τέκνα του Ισραήλ που προσκύνησαν το Παιδίον–τις απαρχές της εξ Ιουδαίων Εκκλησίας, και στους μάγους την «απαρχή των εθνών», την «εξ εθνών Εκκλησίαν». Προσφέροντας στον Χριστό τα δώρα τους, «το καθαρό χρυσάφι προς τον Βασιλέα πάντων των αιώνων, τον λίβανο προς τον Θεό των όλων, και την σμύρνα στον Αθάνατο που επρόκειτο να ταφεί τριήμερος», προσημαίνουν τον θάνατό του και την ανάστασή του. Ας προσθέσω ότι oι μάγοι παριστάνονται γενικά σε διάφορες ηλικίες, για να υπογραμμισθεί ότι η αποκάλυψη δόθηκε στους ανθρώπους ανεξάρτητα από την ηλικία και την κοσμική πείρα τους".
Η Προσκύνηση των Μάγων φορητή εικόνα Μουσείου Μπενάκη
Α΄: Στην Παλαιστίνη υπήρχαν δύο τόποι με το όνομα Βηθλεέμ: η εν λόγω Βηθλεέμ ονομάζονταν και Εφραθά, γιατί έτσι καλούνταν και η γύρω περιοχή.
Β΄: Το αστέρι είχε, όπως σχολιάζει και ο Χρυσόστομος, προσανατολισμό από Βορά προς Νότο, εμφανίστηκε ημέρα, χάνονταν και εμφανίζονταν και τέλος κατέρχονταν. Ως εκ τούτου, δεν επρόκειτο για ουράνιο φαινόμενο, υπαινισσόμενος πως επρόκειτο όπως και ήταν για Άγγελο. Η άποψη αυτή του Χρυσοστόμου είναι από τις πιο διάσημές του, καίτοι μόνο το υπαινίσσεται και δεν το λέει ρητά. Αντίθετα ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, το ισχυρίζεται ρητά.
Γ΄: Το όλο γεγονός κατά το Χρυσόστομο, ή κλήση δηλαδή των Παγανιστών Χαλδαίων Μάγων, εμφανίζεται ως κάλεσμα στα έθνη και έκθεση των απίστων Ιουδαίων. Τον θεωρεί μάλιστα ενδεδειγμένο τρόπο για Παγανιστές και μάλιστα για Πέρσες, δεδομένου της ενασχολήσεώς τους με την Αστρονομία.
Δ΄: Αναφέρεται το αξίωμα του Ηρώδου, για να αποφευχθεί η σύγχυση με τον μεταγενέστερο ομώνυμο Τετράρχη. Ποιος ήταν όμως ο εδώ Ηρώδης και ποια η πολιτική κατάσταση της περιοχής στην οποία γεννήθηκε ο Ιησούς; Γεννήθηκε το 77 ή 73 π. Χ. και προέρχονταν από Βασιλικό Οίκο Ιδουμαίων. Παππούς του ήταν ο Αντίπατρος ο Α΄, που ήταν εγκαταστημένος στην Ιουδαία. Ήταν ο εκλεκτός των Ασμωναίων, όταν και αυτοί κατέλαβαν την πατρίδα του ορίζοντάς τον κυβερνήτη. Ο Οίκος των Ασμωναίων, προέρχονταν από την φυλή του Λευί και δη του Ματταθία, πατέρα του Ιούδα των Μακκαβαίων. Από μια στιγμή και μετά, κατείχαν τόσο την Βασιλική, όσο και την Ιερατική εξουσία, με αποτέλεσμα να ψυχρανθούν οι σχέσεις τους με τους Φαρισαίους και να δυναμώσουν οι φωνές που προωθούσαν και γι΄ αυτό το λόγο ως Αρχιερείς τους καταγομένους εκ του Σαδώκ(μεταξύ αυτών και οι Εσσαίοι) υιού του Ααρών. Ο πατήρ του Ηρώδου Αντίπατρος ο Β΄, ήταν αυτός που επιχείρησε να αναπτύξει ιδιαίτερες σχέσεις με την Ρώμη, ειδικά αφού ανεδείχθη με την σειρά του κυβερνήτης της Ιουδαίας το 62 π. Χ. Λίγο πριν, το 67 π. Χ. και με αφορμή τον θάνατο της βασιλίσσης Αλεξάνδρας, συζύγου και διαδόχου του βασιλέως των Ασμωναίων Αλεξάνδρου(103–76 π. Χ.), ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος με αφορμή την διαμάχη των δύο υιών της, Αριστοβούλου και Υρκανού, αναφορικά με το ποιος θα αναλάβει Αρχιερεύς. Ο Υρκανός κάλεσε τους Ρωμαίους και το αποτέλεσμα ήταν η Άλωση των Ιεροσολύμων το 63 π. Χ. Η Άλωση αυτή, είχε και πνευματικές συνέπειες, με κυριότερα την επέμβαση των Ρωμαίων στην εκλογή των Αρχιερέων. Μετά το 49 π. Χ., η Ρώμη με αφορμή τις υπηρεσίες του Αντιπάτρου του Β΄ και πατήρ του Ηρώδου, διέταξε την πλήρωση των εκάστοτε κενών Αρχιερατικών θρόνων, αποκλειστικά από γόνους της δυναστείας του Υρκανού. Παράλληλα ο Αντίπατρος, διορίστηκε κυβερνήτης της Ιουδαίας, που τελούσε, πλέον, σε καθεστώς Ρωμαϊκής υποτελείας. Εν συνεχεία, το 47 π. Χ., πέτυχε την αναβίβαση του υιού του Ηρώδου ως επάρχου της Γαλιλαίας και του ετέρου υιού του Φασαήλ ως επάρχου των Ιεροσολύμων. Ο Ηρώδης εξ αρχής και ως Ιδουμαίος και ως φίλος της Ρώμης, δεν αντιμετωπίστηκε ποτέ ως ηγέτης των Εβραίων αλλά ως δοσίλογος. Πολιτικά επιβίωσε χάριν της Ρώμης και των εκκαθαρίσεων που έκανε σε μέλη ευγενών οικογενειών και δη του Αριστοβούλου. Ο Ηρώδης επίσης σύναψε γάμο με δύο γυναίκες των Ασμωναίων, αμφότερες με το όνομα Μαριάμμη, ενώ ευνόησε και πολλούς μετατρέποντας τους εν μια νυκτί σε αυλικούς ή ευγενείς. Συνολικά, πάντως, έκανε 10 γάμους. Μόνιμα ο Ηρώδης, είχε σχέσεις ανάγκης και τριβ με το Ιερατείο. Προσπάθησε επί μακρόν να το ελέγξει και έφτασε μέχρι και το σημείο της δημεύσεως των Ιερών Αμφίων. Λέγεται ότι μόνο οι Εσσαίοι και για λόγους κοινής αντιπάθειας προς τον Αρχιερέα, στέκονταν συγκυριακά στο πλευρό του. Επόμενη σημαντική εξέλιξη αναφορικά με αυτόν ήταν το 40 π. Χ. Τότε, ο Αντίγονος υιός του Αριστοβούλου και με την βοήθεια των Πάρθων, κατέλαβε τα Ιεροσόλυμα. Η εξέλιξη αυτή, είχε ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό του αυτιού του Υρκανού, ώστε να τεθεί εκτός Αρχιεροσύνης, την αυτοκτονία του Φασαήλ και την υποχώρηση του Ηρώδου στην χώρα των Ναβαταίων και από εκεί στην Ρώμη. Σε αυτήν βρήκε την υποστήριξη που περίμενε, απόδειξη ότι ήταν άνθρωπος των Ρωμαίων, επανήλθε στην Παλαιστίνη και ύστερα από μια σειρά πολεμικών ενεργειών, ανήλθε στον βασιλικό, πλέον, θρόνο το καλοκαίρι του 37(;) π. Χ. Από τότε ήταν που εγκαταστάθηκε περί τα Ιεροσόλυμα, μια Ρωμαϊκή Λεγεώνα. Η πίστη του στη Ρώμη, συνεχίστηκε και επί Αυγούστου Οκταβιανού(31 π. Χ.). Γενικά, η ζωή του Ηρώδου, βρίθει εκκαθαρίσεων πολιτικών αντιπάλων και κληρικών, ακόμα και των μελών της οικογενείας του, πάντα στα πλαίσια του ματαίου αγώνος του για πολιτική επιβίωση. Για τις εκκαθαρίσεις του αυτές και ειδικά τις οικογενειακές, είπε ο Καίσαρ Αύγουστος το περίφημο: «καλύτερα να είσαι γουρούνι στα χοιροστάσια του παρά παιδί του». Προφανώς στα ίδια πλαίσια διέταξε και τον διωγμό των νηπίων, μπας και εκτελέσουν εν τη γενέσει του τον νέο Βασιλέα του Ισραήλ !
Ε΄: Η ταραχή των Ιεροσολύμων, αποδίδει στην πνευματική τους κατάσταση. Αντί να χαρούν για την Έλευση του Σωτήρος, φοβήθηκαν. Ας γίνει όμως και μια επιπλέον επισήμανση: αφού υπήρχε η σύγχυση μεταξύ 1ης και 2ας Παρουσίας και ως εκ τούτου περίμεναν την Έλευση Του ως Κριτού, τότε μπορεί να δικαιολογηθεί ο φόβος αντί της χαράς.
ΣΤ΄: Ο χρυσός, ο λίβανος και η σμύρνα, αποτελούν κατ΄ αντιστοιχία σύμβολα Βασιλείας, Θεότητος και Θυσίας–Ταφής.
