Ιερά Μητρόπολη Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού

[Αναστάσιος]

Τὸ κατανυκτικὸ Τριώδιο



Τριώδιο λέγεται τὸ λειτουργικὸ βιβλίο [δήλ. βιβλίο πού διαβάζεται στὴν ἐκκλησία κατὰ τὶς διάφορες ἀκολουθίες] ποὺ περιέχει ὑμνολογικὸ ὑλικὸ κυρίως τοῦ Ἑσπερινοῦ καὶ τοῦ Ὄρθρου καὶ χρησιμοποιεῖται μαζὶ μὲ τὸ Μηναῖο καὶ τὴν Παρακλητικὴ στὶς Ἱερὲς Ἀκολουθίες τῆς περιόδου ἀπὸ Κυριακῆς τοῦ Τελώνου καὶ Φαρισαίου μέχρι τὸ Μεγάλο Σάββατο.

Ὀνομάζεται Τριώδιο, γιατί στὶς ἱερὲς ἀκολουθίες τοῦ ὄρθρου, ὄχι τῶν Κυριακῶν ἀλλὰ τῶν ἄλλων ἡμερῶν τῆς ἑβδομάδας, οἱ Κανόνες ἀντὶ νὰ ἔχουν ἐννέα ᾠδές, ὅπως εἶναι ἡ γνωστὴ καὶ συνήθης μορφή τους, ἔχουν τρεῖς ᾠδὲς (=Τριώδιον), οἱ ὁποῖες εἶναι σταθερὰ στὴν Η΄ καὶ τὴν Θ΄ ᾠδὴ καὶ διαδοχικὰ μία ἀπὸ τὶς πέντε πρῶτες [Κανόνας: σπουδαῖο μουσικὸ καὶ ποιητικὸ εἶδος τοῦ Βυζαντίου, στὸ ὁποῖο εἶναι γραμμένα τὰ περισσότερα μουσικὰ μέρη ποὺ ψάλλονται στὴν ἐκκλησία, κατὰ τὸν Ὄρθρο. Ποιητὲς κανόνων ἦταν καὶ μεγάλοι ἅγιοι, ὅπως οἱ ἅγιοι Ἰωάννης Δαμασκηνός, Κοσμᾶς ὁ Μελῳδός, Ἀνδρέας Κρήτης, Ἰωσὴφ ὁ Ὑμνογράφος κ.ἅ., ἀλλὰ ὑπάρχουν καὶ σύγχρονοι ὑμνογράφοι, ὅπως ὁ Γέροντας Γεράσιμος Μικραγιαναννίτης (δήλ. ἀπὸ τὴ "Μικρὰ Ἁγία Ἄννα" τοῦ Ἁγίου Ὅρους) κ.ἄ.].

Ἡ περίοδος τοῦ Τριωδίου ἔχει σκοπὸ νὰ μᾶς προετοιμάσει μὲ νηστεία, προσευχὴ καὶ μετάνοια, γιὰ νὰ ὑποδεχθοῦμε τὰ Ἅγια Πάθη τοῦ Κυρίου μας καὶ τὴν ἔνδοξη Ἀνάστασή Του. Τὸ Πάσχα μας ἀποτελεῖ τὸ διαρκὲς πέρασμά μας, τὴν εἴσοδό μας στὴν «καινὴ ζωὴ τῆς Βασιλείας». Γιὰ νὰ βιωθεῖ μὲ περισσότερη ἐσωτερικότητα ἡ «ἑορτὴ τῶν ἑορτῶν», εἶναι ἀπαραίτητη ἡ κατάλληλη ἐσωτερικὴ προετοιμασία. Αὐτὴ τὴν διασφαλίζει ἡ εὐλογημένη περίοδος τοῦ Τριωδίου.

Ἡ κατανυκτικὴ περίοδος τοῦ Τριωδίου, ποὺ μέσα στοὺς κόλπους της περιλαμβάνει τὴ Μεγάλη Σαρακοστή, ἀποτελεῖ γιὰ ὅλους τούς πιστοὺς μοναδικὴ εὐκαιρία καὶ δυνατότητα γιὰ πορεία μετανοίας. Τὴν πνευματικὴ πορεία μας τὴν χαρακτηρίζει ἡ μετάνοια ποὺ πρέπει νὰ εἶναι συνεχής. Βέβαια, στὴν περίοδο τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς χρειάζεται νὰ εἶναι πιὸ ἔντονη μία καὶ αὐτή μᾶς ὁδηγεῖ στὸν ἑορτασμὸ τοῦ Σταυρό-Ἀναστάσιμου Πάσχα. Νὰ καθαρίσουμε δηλαδὴ τὴν ὕπαρξή μας ἀπὸ κάθε «μολυσμὸν σαρκὸς καὶ πνεύματος» καὶ νὰ δεχθοῦμε τὸν Χριστὸ στὴν ζωή μας.

Ἡ περίοδος τοῦ Τριωδίου καλύπτει:

α. Τὶς τρεῖς ἑβδομάδες πρὶν ἀπὸ τὴ Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ (22 ἡμέρες).

β. Τὴ Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ (40 ἡμέρες, ἀπὸ τὴν Καθαρὰ Δευτέρα μέχρι τὴν Παρασκευὴ πρὶν ἀπὸ τὸ Σάββατο τοῦ Λαζάρου).

γ. Τὶς δύο ἡμέρες Σάββατο τοῦ Λαζάρου καὶ Κυριακὴ τῶν Βαΐων (συνδετικὲς ἡμέρες τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς μὲ τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα).

δ. Τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα (6 ἡμέρες).

ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ

Οἱ τρεῖς πρῶτες ἑβδομάδες λέγονται στὴν ἐκκλησιαστικὴ γλῶσσα «προφωνήσιμοι» διότι προαναφωνοῦν τοὺς ἀγῶνες ποὺ ἔχουμε νὰ κάνουμε ἐναντίον τῶν παθῶν καὶ τῶν δαιμόνων κατὰ τὴν διάρκεια τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς.

Ἡ Κυριακή τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου

Τὴν Κυριακὴ αὐτὴ διαβάζεται ἡ ὁμώνυμη παραβολὴ στὴν ὁποία διακρίνουμε τὰ ἀποτελέσματα τῆς ὑπερήφανης προσευχῆς τοῦ «δικαίου» Φαρισαίου ποὺ τελικὰ δὲν εἰσακούστηκε καὶ τῆς ταπεινῆς προσευχῆς τοῦ ἁμαρτωλοῦ Τελώνου, τοῦ ὁποίου (ἡ προσευχή) ἀνέβει στὸν οὐρανὸ ὡς θυμίαμα καὶ εἰσακούστηκε.

Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο ἡ Ἐκκλησία μᾶς βοηθᾶ νὰ συνειδητοποιήσουμε τὴν ἀνάγκη προσεγγίσεως τῆς ὑψοποιοῦ ταπεινώσεως, τὴν ὁποία κάθε χριστιανὸς πρέπει νὰ ἐπιδιώκει μέσα στὴν περίοδο τῆς ἁγίας Τεσσαρακοστῆς καὶ κατ’ ἐπέκταση στὴ ζωή του.

Ὁ ταπεινὸς ἄνθρωπος δὲν κινδυνεύει νὰ πέσει. «Ὁ ὑποκάτω πάντων ὤν, ποῦ πεσεῖται;» λέγουν οἱ Πατέρες. Δηλ. αὐτὸς ποὺ τοποθετεῖ καὶ θεωρεῖ τὸν ἐαυτὸν του κάτω – κάτω, χαμηλότερα ἀπ’ ὅλους, ποῦ θὰ πέσει; Καὶ ὁ Μέγας Ἀντώνιος ἔλεγε: «Εἶδα ὅλες τὶς παγίδες τοῦ ἐχθροῦ νὰ ἔχουν ἁπλωθεῖ πάνω στὴ γῆ καὶ εἶπα λυπημένος: Ποιός ἄραγε μπορεῖ νὰ τὶς ἀποφύγει; Καὶ ἄκουσα φωνὴ ποὺ ἔλεγε: Ἡ ταπεινοφροσύνη!».

Ἡ Ἐκκλησία μας θέλοντας νὰ μᾶς διδάξει τὴν ταπείνωση τοῦ Τελώνη καὶ νὰ μᾶς προφυλάξει ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνεια τοῦ Φαρισαίου, μᾶς καλεῖ νὰ ψάλλουμε: «Φαρισαίου φύγωμεν ὑψηγορίαν, καὶ τελώνου μάθωμεν τὸ ταπεινόν, ἐν στεναγμοὶς πρὸς τὸν Σωτῆρα».

Ἡ Κυριακή τοῦ Ἀσώτου

Ἡ παραβολὴ τοῦ «Ἀσώτου Υἱοῦ» ὁμιλεῖ γιὰ ἕνα πλούσιο νέο ὁ ὅποιος ἄσωτα κατασπατάλησε τὴν περιουσία του σὲ χώρα μακρινὴ καὶ στὸ τέλος κατάντησε νὰ βόσκει χοίρους. Τότε μετανόησε καὶ ἐπέστρεψε στὸν πατέρα του, ποὺ τὸν δέχθηκε μὲ ἄπειρη ἀγάπη καὶ στοργή.

Ἡ παραβολὴ εἶναι ἀνεξάντλητη σὲ νοήματα, ἀφοῦ, ὅπως λέγεται, ὁλόκληρο τὸ ἔργο τῆς Θείας Οἰκονομίας εὑρίσκεται μέσα σ’ αὐτή. Τὸ βαθύτερο νόημα τῆς παραβολῆς εἶναι τετραπλό:

α. Ἡ ἀπελπιστικὴ κατάσταση στὴν ὁποία φθάνει ὁ ἁμαρτωλός.

β. Ἡ ἀνάγκη μετανοίας καὶ τὰ σωτήρια ἀποτελέσματά της.

γ. Τὸ μέγεθος τῆς θείας Εὐσπλαχνίας στὴν ὁποία μποροῦν νὰ στηρίζονται καὶ οἱ πλέον ἁμαρτωλοί, ὥστε νὰ μὴ φθάνουν ποτὲ στὴν ἀπελπισία. Κανένα ἁμάρτημα, ὅσο μεγάλο κι ἂν θεωρεῖται, δὲν μπορεῖ νὰ ὑπερνικήσει τὴ φιλάνθρωπη γνώμη τοῦ Θεοῦ καὶ

δ. Ἡ ἀποφυγὴ τοῦ αἰσθήματος τῆς αὐτάρκειας τοῦ δικαιωμένου, ὅπως θεωροῦσε τὸν ἑαυτὸ του ὁ πρεσβύτερος υἱός.

Ἐὰν λοιπὸν συναισθανθοῦμε τὴν πραγματικὴ πνευματική μας κατάσταση καὶ μὲ εἰλικρίνεια ὁμολογήσουμε τὰ λάθη μας καὶ τὴν κατασπατάληση τῶν ταλάντων πού μας χάρισε ὁ Θεός, θὰ καταλάβουμε ὅτι αὐτὴ τὴν Κυριακὴ ὅλοι μας ἑορτάζουμε καὶ ὅλοι, κατὰ κάποιο τρόπο, εἴμαστε ἄσωτοι υἱοί, ἀπομακρυνθέντες ἀπὸ τὸν «Οἶκον τοῦ Οὐρανίου Πατρός μας».

Ψυχοσάββατο

Τὸ Σάββατο πρὶν ἀπὸ τὴν Κυριακή τῆς Ἀπόκρεω, λέγεται «Σάββατο τῶν Ψυχῶν» ἢ Ψυχοσάββατο. Εἶναι τὸ πρῶτο ἀπ’ τὰ δυὸ Ψυχοσάββατα τοῦ ἔτους (τὸ δεύτερο ἐπιτελεῖται τὸ Σάββατο πρὶν ἀπὸ τὴν Κυριακή της Πεντηκοστῆς).

Ὁ λόγος ποὺ τὸ καθιέρωσε ἡ Ἐκκλησία μας, παρ’ ὅτι κάθε Σάββατο εἶναι ἀφιερωμένο στοὺς κεκοιμημένους, εἶναι ὁ ἑξῆς: Ἐπειδὴ πολλοὶ κατὰ καιροὺς ἀπέθαναν μικροὶ ἢ στὴν ξενιτιὰ ἢ στὴ θάλασσα ἢ στὰ ὅρη καὶ τοὺς κρημνοὺς ἢ καὶ μερικοί, λόγω πτωχείας, δὲν ἀξιώθηκαν τῶν διατεταγμένων μνημοσυνῶν, «οἱ θεῖοι Πατέρες φιλανθρώπως κινούμενοι θέσπισαν τὸ μνημόσυνο αὐτὸ ὑπὲρ πάντων τῶν ἀπ’ αἰῶνος εὐσεβῶς τελευτησάντων Χριστιανῶν».

Ἐπειδὴ τὴν Κυριακή τῆς Ἀπόκρεω ποιοῦμε ἀνάμνηση τῆς Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ καὶ οἱ κεκοιμημένοι μας ἀκόμη δὲν κρίθηκαν, τοὺς μνημονεύουμε σήμερα καί, ἐπικαλούμενοι τὸ ἄπειρο ἔλεός Του, παρακαλοῦμε τὸν Θεὸ μὲ τὸ μνημόσυνο ποὺ κάνουμε, νὰ τοὺς ἀναπαύσει. Συγχρόνως δέ, ἐνθυμούμενοι καὶ ἐμεῖς τὸ θάνατο καὶ «διεγειρόμεθα πρὸς μετάνοιαν…».

Ἡ Κυριακή τῆς Ἀπόκρεω

Ἡ Κυριακὴ αὐτὴ λέγεται ἔτσι, διότι ἀπὸ τὴν ἑπόμενη ἡμέρα (Δευτέρα) ἀπέχουμε κρέατος. Δηλ. ἡ Κυριακή τῆς Ἀπόκρεω εἶναι ἡ τελευταία ἡμέρα τῆς κρεοφαγίας μέχρι τὸ Πάσχα καὶ δὲν ἐπιτρέπεται ἢ κατάλυση κρέατος, ἐκτὸς ἂν πρόκειται γιὰ ἄρρωστους.

Οἱ θεῖοι Πατέρες ἔταξαν αὐτὴ τὴν Κυριακὴ νὰ γίνεται ἀνάμνηση τῆς Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ γιὰ νὰ θυμόμαστε, ὄχι μόνο τὴ φιλανθρωπία Του (ἀπὸ τὴν Κυριακή τοῦ Ἀσώτου), ἀλλὰ καὶ τὴ δικαιοσύνη Του στὴν κρίση ποὺ θὰ γίνει μερικῶς τὴν ἡμέρα τοῦ θανάτου μας καὶ τελικῶς – τελεσιδίκως στὴ Δευτέρα Παρουσία Του.

Τὸ Σάββατο τῶν Ὁσίων Πατέρων

Μετὰ τὴν προηγηθεῖσα (μὲ τὰ προηγούμενα) παιδαγωγία, οἱ Θεοφόροι Πατέρες, μᾶς προβάλλουν ἤδη πρὸς μίμηση καὶ παρηγοριὰ ὅλους τούς διαλάμψαντες ὁσίους καὶ θεοφόρους Πατέρες καὶ Μητέρες – Μοναχοὺς καὶ Μοναχὲς ποὺ ἁγίασαν μὲ νηστεία – ἀγρυπνία – προσευχὴ καὶ ταπείνωση.

Ὅλοι αὐτοὶ ποὺ ἀποτελοῦν παραδείγματα ἀγῶνος καὶ μετανοίας μας παρακινοῦν καὶ μᾶς προτρέπουν στὸν πνευματικὸ ἀγῶνα ποὺ ἀρχίζει, πρὸς ἀπόκτηση τῶν ἀρετῶν, ἀπόρριψη τῶν κακιῶν καὶ τελικὴ κατάκτηση «τῶν ἔπηγγελμενων ἠμῖν ἀγαθῶν» (ἐγκόσμιων καὶ ὑπερκοσμίων).

Ἡ Κυριακή τῆς Τυροφάγου

Μετὰ τὴ διακοπὴ τῆς κρεοφαγίας, αὐτὴ τὴν ἑβδομάδα (τρίτη τοῦ Τριωδίου),ὅλες τὶς ἡμέρες της, τρῶμε τυροκομικά, αὐγὰ καὶ ψάρια. Γι’ αὐτὸ ὀνομάστηκε «Τυροφάγου» ἢ «Τυρινῆς».

Ἡ Ἐκκλησία μας, χωρὶς νὰ θεωρεῖ μολυσμένη καμία τροφή, ἐπιτρέπει τὴ βρώση γάλακτος καὶ αὐγῶν καὶ ὄχι τὸ πρόβατο ἢ τὸ κοτόπουλο, ποὺ τὰ παράγουν, διότι διακρίνει τὶς τροφὲς σὲ περισσότερο καὶ ὀλιγότερο βοηθητικὲς στὴν ἐγκράτεια καὶ κατὰ καιροὺς ἄλλες ἐπιτρέπει καὶ ἄλλες ἀπαγορεύει.

Μαζὶ μὲ τὴ νηστεία λοιπόν, ποὺ ἀρχίζει μερικῶς καὶ σταδιακῶς ἀπὸ τὴν ἑβδομάδα αὐτή, ἡ Ἐκκλησία φέρει ἐνώπιόν μας καὶ μᾶς θυμίζει μὲ τὰ τροπάρια αὐτῆς τῆς Κυριακῆς, τὴν ἐξορία τῶν Πρωτοπλάστων ἀπὸ τὸν Παράδεισο, ποὺ ἔγινε λόγω τῆς παρακοῆς τους (δὲν τήρησαν τὴ νηστεία, σχετικὰ μὲ τὸν ἀπαγορευμένο καρπό). Ἀντὶ τοῦ Παραδείσου καὶ τῆς αἰωνιότητας, βρῆκαν τὸ θάνατο.

Ἐμεῖς καλούμεθα (μὲ τὴν ὑμνολογία τῆς ἡμέρας) αὐτὸ ποὺ ἔχασε ὁ Ἀδὰμ μὲ τὴν ἀκρασία (ἀνυπακοή, ἀμετανοησία, ἐγωισμὸ καὶ γαστριμαργία), νὰ τὸ κερδίσουμε μὲ τὴν ἐγκράτεια (ὑπακοή, μετάνοια, ταπείνωση καὶ νηστεία) . Γι’ αὐτὸ ἡ Ἐκκλησία μας αὐτὴ τὴν Κυριακή μας τονίζει ὅτι: «Τὸ στάδιον τῶν ἀρετῶν ἠνέωκται (ἄνοιξε) οἱ βουλόμενοι ἀθλῆσαι (ὅσοι θέλουν ν’ ἀγωνιστοῦν) εἰσέλθετε…», ὥστε, ὅσοι εἶναι καλοπροαίρετοι, ν’ ἀρχίσουν μὲ ὄρεξη καὶ χαρὰ τὸν ἀγῶνα τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς.


http://imkifissias.gr

[Αναστάσιος]

ΙΕΡΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ

Πανηγυρικά εορτάστηκε η μνήμη της Αγίας ενδόξου Οσιομάρτυρος Φιλοθέης της Αθηναίας, στην Ιερά Μονή Εισοδίων της Θεοτόκου καί Αγίας Φιλοθέης Αμαρουσίου. Στον Μέγα Πανηγυρικό Εσπερινό χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας, Μητροπολίτης Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού κ. Κύριλλος, συμπαραστατούμενος από τον Ηγούμενο της Ιεράς Μονής, Πανοσιολογιώτατο Αρχιμανδρίτη π. Γρηγόριο Λιέπουρη καί τους πατέρες της Μονής. Πλήθος κόσμου ήρθε για να τιμήσει την Αγία, καί να προσκυνήσει το μοναστήρι που η ίδια έκτισε. Στο κήρυγμά του ο Σεβασμιώτατος, αναφέρθηκε στην ζωή, τα χαρίσματα και την ανδρεία της Αγίας, καί στην ιστορία του Μοναστηριού της καθώς καί στην ανασύσταση του.






























(Ιερά Μητρόπολη Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού http://imkifissias.gr/index.php?option= ... temid=1219)

[Αναστάσιος]

ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ.



Ὁμιλία εἰς τήν Κυριακή τοῦ Ἀσώτου

Ὁσίου Ἰουστίνου Πόποβιτς

Ἰδού εὐαγγέλιο πού ἀφορᾶ στό νοῦ καί τό σῶμα τοῦ καθενός μας. Εἶναι τό εὐαγγέλιο τῆς εὐσπλαχνίας. Εἶναι ἡ θαυμαστή παραβολή τοῦ Σωτῆρος, στήν ὁποία ἀπεικονίζεται ὁλόκληρη ἡ ζωή μας. Ἡ δική μου, ἡ δική σου, τοῦ καθενός ἀνθρωπίνου ὄντος ἐπάνω στήν γῆ. Ὅλους τούς ἀφορᾶ τό σημερινό ἅγιο Εὐαγγέλιο. Ὅλους.

Ὁ ἄνθρωπος! Αὐτός ὁ θεϊκός πλοῦτος ἐπάνω στήν γῆ! Κύτταξε τό σῶμα του, τό μάτι, τό αὐτί, τήν γλώσσα. Τί θαυμαστός πλοῦτος. Τό μάτι! Ὑπάρχει τίποτε πιό τέλειο πού νά ἠμπορῇ ὁ ἄνθρωπος νά ἐπινοήσῃ σ’ αὐτόν τόν κόσμο; Κι ὅμως, τό μάτι αὐτό τό ἐδημιούργησε ὁ Κύριος, ὅπως καί τήν ψυχή καί τό σῶμα. Ἡ ψυχή μάλιστα εἶναι ὁλόκληρη ἐξ οὐρανοῦ. Ὁποῖος πλοῦτος! Τό σῶμα! Θαυμαστός θεῖος πλοῦτος πού σοῦ δόθηκε γιά τήν αἰωνιότητα καί ὄχι μόνο γιά τήν πρόσκαιρη αὐτή γήινη ζωή. Καί ψυχή δοσμένη γιά τήν αἰωνιότητα.

Ἀκούσατε τί εὐαγγελίζεται ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος σήμερα. «Τό δέ σῶμα τῷ Κυρίῳ» (Α΄ Κορ. 6, 13). Ὁ Κύριος ἔπλασε τό ἀνθρώπινο σῶμα γιά τήν αἰώνια ζωή, γιά τήν ἀθανασία, γιά τήν καθαρότητα. Τό ἔπλασε γιά τήν αἰώνια ἀλήθεια, γιά τήν αἰώνια δικαιοσύνη καί γιά τήν αἰώνια ἀγάπη: ὅπως τό σῶμα, ἔτσι καί τήν ψυχή. Ὅλα αὐτά εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ, ἀνεκδιήγητα καί μεγάλα καί πλούσια, καί –τό πιό σπουδαῖο– ἀθάνατα καί αἰώνια δῶρα τοῦ Θεοῦ.

Ἐμεῖς ὅμως οἱ ἄνθρωποι τί κάνομε μ’ ὅλα αὐτά τά δῶρα; Τί οἰκοδομοῦμε μέ αὐτά; Παραδίδουμε τό σῶμα στίς ἡδονές καί στά πάθη αὐτοῦ τοῦ κόσμου, καί τήν ψυχή στούς ἀκαθάρτους λογισμούς, τίς ἀκάθαρτες ἐπιθυμίες, τίς ἀκάθαρτες ἡδονές. Διά τῶν ἁμαρτιῶν καί ἡ ψυχή καί τό σῶμα ἀπομακρύνονται ἀπό τόν Θεό, φεύγουν ἀπό τό Θεό, φεύγουν «εἰς χώραν μακράν». Τίνος εἶναι αὐτή ἡ «μακρυνή χώρα;»

Ἀκούσατε ποῦ ὁ ἄσωτος υἱός βόσκει χοίρους. Στήν χώρα τοῦ διαβόλου. Στήν χώρα, ὅπου ὁ διάβολος ἔχει ἐξουσία πάνω στόν ἄνθρωπο διά τῶν παθῶν, διά τῶν ἁμαρτιῶν, καί τόν κρατάει σέ φρικτή τρέλλα, στόν παραλογισμό καί τήν παραφροσύνη.

Λοιπόν, ἡ ἁμαρτία; Κάθε ἁμαρτία εἶναι τρέλλα. Καί ὁ ἄνθρωπος θά εἶναι πάντα μέσα σ’ αὐτή τήν τρέλλα, μέχρις ὅτου συναντηθῆ μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Καί θά συναντηθῇ μέ τήν μετάνοια.

Ἀκούσατε πῶς ὁ ἄσωτος υἱός, αἰσθανόμενος τί σημαίνει ζωή μέσα στήν ἁμαρτία, ζωή μέσα στίς ἡδονές καί τά πάθη αὐτοῦ τοῦ κόσμου, λέγει: «Πόσοι μίσθιοι τοῦ πατρός μου περισσεύουσιν ἄρτων, ἐγώ δέ λιμῷ ἀπόλλυμαι» σέ ξένη καί μακρυνή χώρα. «Ἀναστάς πορεύσομαι πρός τόν πατέρα μου». Σηκώθηκε καί πῆγε πρός τόν πατέρα. Καί ὁ οὐράνιος Πατήρ, ὁ Θεός καί Ἐλεήμων Κύριος, «ἔτι αὐτοῦ μακρὰν ἀπέχοντος εἶδεν αὐτὸν καὶ ἐσπλαγχνίσθη καὶ δραμὼν ἐπέπεσεν ἐπὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ κατεφίλησεν αὐτόν», ἐνῶ συγχρόνως ὁ υἱός μέ λυγμούς ἔλεγε: «πάτερ ἥμαρτον εἰς τόν οὐρανόν καί ἐνώπιόν σου, οὐκέτι εἰμί ἄξιος κληθῆναι υἱός σου». Ἁμάρτησα στόν οὐρανό καί σ’ ὅλα τά ἀστέρια. Ὅλα τά ἐμόλυνα μέ τό πύον τῶν παθῶν μου, καί μέ τό σκοτάδι τῶν παθῶν μου τά ἠμαύρωσα ὅλα. «Ἥμαρτον ἐνώπιόν σου»! Φεύγοντας ἀπό σένα, σέ ποιόν προσκολλήθηκα; Δίπλα σέ ποιόν ἤμουν; Τίνος χοίρους ἐγώ ἔβοσκα; Τοῦ διαβόλου! Ἐγώ διαβολοποίησα τήν ψυχή μου, τήν ὁποία ἐσύ μοῦ ἔδωσες νά γίνῃ ἁγία καί ἀθάνατη. Ἐγώ ἐβρώμισα τό σῶμα, ἐθανάτωσα τό σῶμα, ἐξαθλίωσα τό σῶμα!

Ὅταν ὁ ἄσωτος υἱός «ἦλθεν εἰς ἑαυτόν» –ἀφοῦ ἦταν ἐκτός ἐαυτοῦ, στήν τρέλλα, στίς ἡδονές καί στά πάθη αὐτοῦ τοῦ κόσμου– διά τῆς μετανοίας ἔτρεξε πρός τόν πατέρα. Καί ὁ πατέρας τόν ἀγκαλιάζει καί τόν φιλεῖ. Δέν εἶχε τελειώσει ἀκόμη ὁ υἱός τήν ἐξομολόγησί του, δέν εἶχε ἐκφράσει ἀκόμη τήν ἐπιθυμία του νά τόν δεχθῇ ὁ πατέρας του σάν δοῦλο, καί ὁ πατέρας λέγει στούς ὑπηρέτες του: «Φέρετε τήν στολή τήν πρώτη καί ἐνδύσατέ τον καί δῶστε δακτυλίδι στό χέρι του καί ὑποδήματα στά πόδια του καί ἀφοῦ φέρετε τόν μόσχο τόν σιτευτό, σφάξτε τον γιά νά φάγωμεν καί εὐφρανθῶμεν».

Γιά πιό λόγο εὐφραίνεται ὁ οὐρανός; Γιά ποιό λόγο ὁ Θεός εὐφραίνεται στόν οὐρανό; Γιά ποιό λόγο εὐφραίνονται οἱ ἄγγελοι; Σέ ποιόν ὁ Κύριος λέγει νά εὐφρανθῶμεν; Στούς ἀγγέλους!

Ὁ ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος χάθηκε μέσα στίς ἁμαρτίες, θυμήθηκε ὅτι ἦταν ἀδελφός τῶν ἀγγέλων καί ἔσπευσε πρός τόν οὐρανό. «Ἥμαρτον εἰς τόν οὐρανόν καί ἐνώπιόν Σου». Ἁμάρτησα στούς ἀγγέλους, στούς ἀρχαγγέλους. Ἐγώ ἐδιαβολοποίησα τόν ἑαυτό μου. Ἔρριξα τόν ἑαυτό μου στήν ἀγέλη τῶν χοίρων, στήν ἀγέλη τῶν παθῶν. Καί νά, τώρα εἶμαι ὅλος ξεσχισμένος, ὅλος κουρελιασμένος. Καί ἡ ψυχή καί τό σῶμα κουρελιασμένα. Ὅλα ἐξαθλιωμένα.

Λοιπόν, τί εἶναι μετάνοια; Ὁ Κύριος τρέχει νά συναντήσῃ τόν μετανοήσαντα υἱό. Τόν ἀγκαλιάζει καί τόν ἀσπάζεται καί ὅλος ὁ οὐρανός συγκινεῖται. Ὅλοι οἱ ἄγγελοι εὐφραίνονται. «Καί ἤρξαντο εὐφραίνεσθαι» ἀναφέρεται στήν θαυμαστή περικοπή τοῦ Σωτῆρος. Γιά ποιό λόγο χαίρεσθε ἐσεῖς ἅγιοι ἄγγελοι, ἅγιοι ἀρχάγγελοι; Ἐσεῖς, οἱ ὁποῖοι παντοτινά πενθῆτε γιά τόν γήινο αὐτό κόσμο βλέποντας τά δικά σας πεσμένα ἀδέλφια, τούς ἀνθρώπους, πῶς πνίγονται μέσα στίς ἁμαρτίες καί τίς ἡδονές καί τά πάθη καί τούς διαφόρους θανάτους αὐτοῦ τοῦ κόσμου, γιατί εὐφραίνεσθε; «Εὐφραινόμαστε γιά τήν ἀνάστασι, τήν ζωοποίησι τοῦ νεκροῦ ἀδελφοῦ μας ἀνθρώπου, ὅτι νεκρός ἦν καί ἀνέζησε». Νεκρός ἦταν ὁ ἄσωτος υἱός, ὅταν ἦταν μακράν τοῦ Θεοῦ, τῆς πηγῆς τῆς Ζωῆς, μακρυά ἀπό τόν οὐρανό. Ἰδού, ἀνάστασις ἐκ νεκρῶν φαίνεται [ἡ ἐπιστροφή τοῦ ἀσώτου] στά μάτια ὅλων τῶν οὐρανίων δυνάμεων. Ὅλες οἱ οὐράνιες δυνάμεις γι’ αὐτό χαίρονται, «ὅτι ἀπολωλώς ἦν καί εὑρέθη». Πράγματι, ὅταν ὁ ἄνθρωπος εἶναι μέσα στίς ἁμαρτίες καί τά πάθη, χάνει τόν ἑαυτό του, δηλαδή δέν ἔχει αὐτογνωσία, εἶναι ἐκτός ἑαυτοῦ.

«Εἰς ἑαυτόν δέ ἐλθών», λέγει ὁ Σωτήρ. Ὁ ἄνθρωπος συνέρχεται, ὅταν σκεφθῇ τίνος εἶναι, δηλ. τοῦ Θεοῦ. Τό σῶμα σου τίνος εἶναι; Τοῦ Θεοῦ. Ἡ ψυχή καί αὐτή τοῦ Θεοῦ. Ὅλα δῶρα, δῶρα τοῦ Θεοῦ. Ἐγώ, ποιός εἶμαι σάν ἄνθρωπος; Τοῦ Θεοῦ, ὅλος τοῦ Θεοῦ! Τό σῶμα μου εἶναι δοξασμένο ἀπό τόν Θεό. Γι’ αὐτό τό ἐδημιούργησε ὁ Θεός, λέγει ὁ ἅγιος Ἀπόστολος στό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα. Καί τό σῶμα γιά τόν Κύριο, καί ἡ ψυχή γιά τόν Κύριο. Δοξάζομε τόν Κύριο καί μέ τό σῶμα καί μέ τήν ψυχή. Τοῦ Θεοῦ εἶναι καί τό ἕνα καί τό ἄλλο. Μή νομίζεις ὅτι εἶναι τίποτε δικό σου, ὄχι. Ὅλα εἶναι αἰωνίως τοῦ Θεοῦ. Καί σύ εἶσαι αἰωνίως τοῦ Θεοῦ. Ἀλλά τότε μόνο, ὅταν ἐσύ τό συνειδητοποιῇς.

Λοιπόν ἡ ἁμαρτία; Δέν ἐπιτρέπει ὁ διάβολος στόν ἄνθρωπο νά συναισθανθῇ ὅτι εἶναι υἱός τοῦ Θεοῦ. Ὁ διάβολος ἐξουσιάζει μέ τήν καρδιά καί δέν ἀφήνει στόν ἄνθρωπο νά σκεφθῆ τόν Θεό, νά θυμηθῆ, ὅτι εἶναι υἱός τοῦ Θεοῦ, ὅτι εἶναι πλούσιος, ἀνεκδιήγητα πλούσιος. Ὅτι αὐτός εἶναι ἀδελφός τῶν ἁγίων ἀγγέλων. Ὁ διάβολος ὅλα τά σκοτίζει, ὅλα τά ἀπομακρύνει ἀπό τόν ἄνθρωπο, τά διαστρεβλώνει, καί τοῦ δίνει ψεύτικες ἡδονές μέσω τῶν ἁμαρτιῶν. Πράγματι ἔχει δίκαιο ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὅταν λέει στόν Ἅγιο Ἐπίσκοπο καί μαθητή του, Ἀπόστολο Τίτο: «ἦμεν γάρ ποτέ καί ἠμεῖς ἀνόητοι» (Τίτ γ΄, 3) Κοιτάξτε τί λέει ὁ Ἀπόστολος. Πότε Ἅγιε Ἀπόστολε; Ὑποδουλωμένοι στίς διάφορες ἐπιθυμίες καί στά διάφορα πάθη, τότε εἴμασταν τρελλοί καί ἀνόητοι.

Δέν θέλει ὁ Κύριος διά τῆς βίας νά σέ ἀναστήση ἐκ τῶν θανάτων σου, νά σέ ἁρπάξη ἀπό τήν ἁμαρτία. Ἐσύ πρέπει πρῶτος νά τό πῆς στόν ἴδιο: «Κύριε, αὐτή ἡ ἁμαρτία μέ βασανίζει. Δέν τήν θέλω, ἔχει ὅμως ἐξουσία ἐπάνω μου. Ἐλευθέρωσε μέ!» Τότε γίνεται θαῦμα. Πάντα. Ποτέ ὁ Κύριος δέν ἀφήνει χωρίς ἀπάντησι τήν προσευχή, ἔστω καί τοῦ μεγαλυτέρου ἁμαρτωλοῦ. Δέν ὑπάρχει φρικτή ἁμαρτία γιά τόν ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος ἀγρυπνεῖ ἐπάνω στή δική του συνείδηση, ἐπάνω στή ζωή του. Ξέρει ὁ ἄνθρωπος, ὅτι μετά τήν προσέλευση τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ στόν κόσμο, ὅτι δέν ὑπάρχη ἁμαρτία, ἀπό τήν ὁποία ὁ Κύριος δέν μπορεῖ νά μᾶς ἐλευθερώση. Δέν ὑπάρχει ἁμαρτία, τήν ὁποία ὁ ἄνθρωπος δέν μπορεῖ νά νικήση, δέν ὑπάρχει ἁμαρτία, τήν ὁποία ὁ ἄνθρωπος δέν μπορεῖ νά διώξη. Ὁ Κύριος δίνει τήν δύναμη. Μόνο κάνε τήν ἀρχή. Μόνο ἀναβόησε, ὅπως ὁ ἄσωτος υἱός: «Πάτερ, ἥμαρτον εἰς τόν οὐρανόν καί ἐνώπιόν Σου». Ὅταν ἁμαρτάνης, ἁμαρτάνης ὄχι μόνο στόν Θεό, ἀλλά σ’ ὅλα τά οὐράνια κτίσματα, σ’ ὅλα τά ἐπίγεια κτίσματα. Ἁμαρτάνεις στά πουλιά, ἁμαρτάνης στά λουλούδια, τά δένδρα. Ἁμαρτάνεις σ’ ὅλα τά ζωντανά ὄντα. Ἡ ἁμαρτία εἶναι πραγματικά φοβερή, ἄνευ τῆς μετανοίας. Τόσο φοβερή, ὥστε νά σκοτώνη καί νά ρίχνη σ’ ἑκατό θανάτους. Νά ρίχνη στήν ἀγκαλιά τοῦ διαβόλου καί στήν αἰώνια φρικωδεστάτη κόλαση. Χωρίς ἀμφιβολία. Γι’ αὐτό ὁ Θεός ἦλθε σ’ αὐτόν τόν κόσμο. Νά ἐξολοθρεύση τόν φοβερό δράκοντα, ὁ ὁποῖος λέγεται ἁμαρτία. Ἦλθε ὁ Θεάνθρωπος Κύριος Ἰησοῦς Χριστός καί μᾶς ἔδωσε ὅλα τά μέσα νά ἐξολοθρεύσομε τήν ἁμαρτία, τήν κάθε ἁμαρτία. Ἐδημιούργησε τήν Ἐκκλησία Του ἐπάνω στή γῆ καί τῆς ἔδωσε ὅλες τίς οὐράνιες δυνάμεις, γιά νά νικᾶμε καί ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι ὅλες τίς ἁμαρτίες, ὅλους τους θανάτους μέσα μας καί γύρω μας.

Ὁ Κύριος μᾶς ἔδωσε τά θαυμαστά Ἅγια Μυστήρια. Τό ἅγιο Βάπτισμα, τή Θεία Κοινωνία, τά ὁποία ἐξολοθρεύουν τήν ἁμαρτία. Μᾶς ἔδωσε καί τίς θαυμάσιες ἀρετές, πίστη, ἐλπίδα, ἀγάπη, προσευχή, νηστεία, ἀγρυπνία, πραότητα καί ὅλες τίς ὑπόλοιπες εὐαγγελικές ἀρετές. Γι’ αὐτό δέν ὑπάρχει ἀπόγνωση στόν Χριστιανό ἄνθρωπο σ’ αὐτόν τόν κόσμο.

Ἄς ξυπνήση ὁ Ἀγαθός Θεός ὅλους τούς ἀθέους, ὅλους τούς ἀπίστους. Ἄς κτυπήση τόν καθένα μέ τόν κεραυνό τοῦ Οὐρανίου Ἐλέους. Μέ τόν κεραυνό τοῦ Οὐρανίου Ἐλέους μέσα στή συνείδηση, μέσα στή ψυχή. Ἅς ξυπνήση ὁ καθένας καί πορευθῆ στήν οὐράνια πατρίδα του, στήν οὐράνια τράπεζα ἀνάμεσα στούς ἁγίους ἀδελφούς του, τούς ἀγγέλους. Ἄς ζήση ἐκεῖ μαζί τους διά τῆς αἰωνίας Θείας Ἀληθείας, αἰωνίας Θείας Διακαιοσύνης καί ὅλων τῶν αἰωνίων οὐρανίων χαρῶν.

Κύριε, Σ’ εὐχαριστοῦμε γιά τό Ἅγιο Εὐαγγέλιο αὐτό. Σ’ εὐχαριστοῦμε γιά τήν ἀγαθή εἴδηση αὐτή. Γιατί δημιούργησες τόν ἄνθρωπο, νά μπορῆ νά νικήση κάθε ἁμαρτία καί κάθε διάβολο. Σέ Σένα δόξα καί εὐχαριστία, πάντοτε νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.


(Ιερά Μητρόπολη Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού http://imkifissias.gr/index.php/epikair ... i-to-sotou)

[Αναστάσιος]

1ο ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑΣ ΑΝΤΙΣΦΑΙΡΙΣΗΣ

«1ο Μαθητικό Πρωτάθλημα Ἐπιτραπέζιας Ἀντισφαίρισης (πίνγκ πόνγκ) Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κηφισίας, Ἀμαρουσίου καί Ὠρωποῦ»

Στό πλαίσιο τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Γραφείου Νεότητος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας καί σέ συνεργασία μέ τόν Ἱερό Ναό Ἁγίου Νεκταρίου Κάτω Κηφισιᾶς, διοργανώθηκε σήμερα Κυριακή 24 Φεβρουαρίου 2019 τό ἀπόγευμα, τό 1ο Μαθητικό Πρωτάθλημα ἐπιτραπέζιας ἀντισφαίρισης (πίνγκ πόνγκ), στὸ Πνευματικὸ Κέντρο τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Νεκταρίου Κάτω Κηφισιᾶς.

Συνολικά ἔλαβαν μέρος τριάντα ἑπτά (37) ἀγόρια καί κορίτσια μαθητές Γυμνασίου καί Λυκείου, ἀπό τά Πνευματικά Κέντρα τῶν Ἱερῶν Ναῶν, Ἁγίου Νεκταρίου Κ. Κηφισιᾶς, Ζωοδόχου Πηγῆς Μελισσίων, Ἁγίων Ἀποστόλων Ἀμαρουσίου, Ἁγίου Κοσμᾶ Ἀμαρουσίου, Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἀμαρουσίου, Ἁγίων Ἀποστόλων Πεύκης καί Ἁγίου Παντελεήμονος Πεύκης.

Τά παιδιά ὑπεδέχθη ὁ Διευθυντής τοῦ Γραφείου Νεότητοςτῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πρωτ/ρος π. Χαραλάμπης Θεοδώσης, ὁ ὁποῖος μετέφερε τίς εὐχές καί τήν ἀγάπη τοῦ Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας, Μητροπολίτου Κηφισίας, Ἀμουρουσίου καί Ὠρωποῦ κ. Κυρίλλου.

Τόν ἐξοπλισμό γιά τήν διεξαγωγή τῶν ἀγώνων προσέφερε ὁ Α.Ο Πεύκης.

Μετά ἀπό ἀγῶνες νόκ-ἄουτ νικητές ἀνεδείχθησαν οἱ κάτωθι:

Κορίτσια Γυμνασίου -Λυκείου:

1. Δεληγιάννη Ἀγάπη

2. Μουραφέτη Μαρία

3. Δεληγιάννη Μαρία, Ράλλη Οὐρανία

Ἀγόρια Γυμνασίου:

1. Γκεζερλής Γιῶργος

2. Γκεζερλής Κωνσταντῖνος

3. Κουνδουράκης Στέλιος, Δερμιτζάκης Δημήτριος

Ἀγόρια Λυκείου:

1. Σακελλαρίου Βασίλειος

2. Μπούντρας Σάββας

3. Σταχούλης Κωνσταντῖνος, Γκεζερλής Κωνσταντῖνος

Στή συνέχεια ἀπονεμήθησαν μετάλλια καί δῶρα στούς τρεῖς πρώτους νικητές - νικήτριες κάθε κατηγορίας. Ὅλοι οἱ συμμετέχοντες θά λάβουν ἀναμνηστικά διπλώματα.

Πλούσιο κέρασμα παρετέθη σέ ὅλα τά παιδιά καί τούς συνοδούς.

Τέλος στήν κατά τό δυνατόν ἄριστη προετοιμασία καί διοργάνωση τῶν ἀγώνων συνέβαλαν οἱ κ. Δημήτριος Μπιστόλας καί Σπυρίδων Κοτζαμπασάκης.


















(Ιερά Μητρόπολη Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού http://imkifissias.gr/index.php/epikair ... kai-ropo-2)

[Αναστάσιος]

Τὰ Ψυχοσάββατα.



Τὰ Ψυχοσάββατα

Μέσα στήν ἰδιαίτερη μέριμνά της γιὰ τοὺς κεκοιμημένους ἡ ἁγία Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας ἔχει καθορίσει ξεχωριστὴ ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος γι’ αὐτούς.
Ὅπως ἡ Κυριακὴ εἶναι ἡ ἡμέρα τῆς ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου, ἕνα ἑβδομαδιαῖο Πάσχα, ἔτσι τὸ Σάββατο εἶναι ἡ ἡμέρα τῶν κεκοιμημένων, γιὰ νὰ τοὺς μνημονεύουμε καὶ νὰ ἔχουμε κοινωνία μαζί τους. Σε κάθε προσευχὴ καὶ ἰδιαίτερα στίς προσευχὲς τοῦ Σαββάτου ὁ πιστὸς μνημονεύει τοὺς οἰκείους, συγγενεῖς καὶ προσφιλεῖς, ἀκόμη καὶ τοὺς ἐχθρούς του ποὺ ἔφυγαν ἀπὸ τὸν κόσμο αὐτό, ἀλλὰ ζητᾶ καὶ τὶς προσευχὲς τῆς Ἐκκλησίας γι’ αὐτούς.
Στὸ δίπτυχο, ποὺ φέρνουμε μαζὶ μὲ τὸ πρόσφορο γιὰ τὴ θεία Λειτουργία, ἀναγράφονται τὰ ὀνόματα τῶν ζώντων καὶ τῶν κεκοιμημένων, τὰ ὁποία μνημονεύονται.
Σὲ ἐτήσια βάση ἡ Ἐκκλησία ἔχει καθορίσει δυὸ Σάββατα, τὰ ὁποία ἀφιερώνει στοὺς κεκοιμημένους της. Εἶναι τὰ μεγάλα Ψυχοσάββατα∙ τό ἕνα πρὶν ἀπὸ τὴν Κυριακή τῶν Ἀπόκρεω καὶ τὸ ἄλλο πρίν ἀπὸ τὴν Κυριακή τῆς Πεντηκοστῆς.
Τὸ Ψυχοσάββατο πρὶν ἀπὸ τὴν Κυριακή τῶν Ἀπόκρεω ἔχει τὸ ἑξῆς νόημα: Ἡ ἑπόμενη ἡμέρα εἶναι ἀφιερωμένη στὴ Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου, ἐκείνη τὴ φοβερὴ ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία ὅλοι θὰ σταθοῦμε μπροστὰ στὸ θρόνο τοῦ μεγάλου Κριτῆ. Γιὰ τὸ λόγο αὐτὸ μὲ τὸ Μνημόσυνο τῶν κεκοιμημένων ζητοῦμε ἀπὸ τὸν Κύριο νὰ γίνει ἴλεως καὶ νὰ δείξει τὴ συμπάθεια καὶ τὴ μακροθυμία Του, ὄχι μόνο σὲ μᾶς ἀλλὰ καὶ στοὺς προαπελθόντας ἀδελφούς, καὶ ὅλους μαζὶ νὰ μᾶς κατατάξει μεταξὺ τῶν υἱῶν τῆς Ἐπουράνιας Βασιλείας Του.
Σχετικὰ ἀναφέρει τὸ ἐκκλησιαστικὸν βιβλίον τοῦ Τριωδίου: «Ἐξ αὐτῶν τῶν Ἀποστολικῶν Διαταγῶν ἐν βιβλίῳ, ἔλαβεν ἡ τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία τὴν συνήθειαν τοῦ ἐπιτελεῖν τὰ λεγόμενα τρίτα καὶ ἔνατα καὶ τεσσαρακοστὰ καὶ λοιπὰ μνημόσυνα τῶν κεκοιμημένων. Ἐπειδὴ δὲ πολλοὶ κατὰ καιροὺς ἀπέθανον ἄωρα ἢ εἰς ξενιτείαν, ἢ εἰς θάλασσαν, ἢ εἰς ὄρη καὶ κρημνούς, ἴσως δὲ καὶ πένητες ὄντες οὐκ ἠξιώθησαν τῶν διατεταγμένων μνημοσυνῶν∙ διὰ τοῦτο φιλανθρώπως οἱ θεῖοι Πατέρες κινούμενοι, ἐθέσπισαν σήμερον μνημόσυνον κοινὸν πάντων τῶν ἀπ' αἰῶνος εὐσεβῶς τελευτησάντων χριστιανῶν, ἶνα καὶ ὅσοι τῶν μερικῶν μνημοσύνων οὐκ ἔτυχον συμπεριλαμβάνωνται εἰς τὸ κοινὸν τοῦτο κακεῖνοι. Πρὸς τούτοις, ἐπειδὴ αὔριον ποιοῦμεν τὴν ἀνάμνησιν τῆς Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ, καὶ ἐπειδὴ οἱ κεκοιμημένοι οὐδὲ ἐκρίθησαν, οὐδὲ ἔλαβον ἔτι τὴν τελείαν ἀντάμειψιν εὐκαίρως ἀκαίρως μνημονεύει σήμερον τῶν ψυχῶν ἡ Ἐκκλησία καί, εἰς τὸ ἄπειρον ἔλεος τοῦ Θεοῦ θαρροῦσα, δέεται ἶνα ἐλεήση τοὺς ἁμαρτωλούς. Ὅτι δὲ ἁπάντων κοινῶς τῶν τεθνεώτων ἡ μνήμη ἐνθυμίζει τὸν κοινὸν θάνατον καὶ εἰς ἡμᾶς ἐν καιρῷ ἀρμοδίῳ καὶ διεγείρει πρὸς μετάνοιαν, τοῦτο ἔστι τρίτον αἴτιον τοῦ παρόντος μνημόσυνου».
Ὁ ἅγιος Νεκτάριος σημειώνει σχετικῶς: «Ἡ Ἐκκλησία δεομένη ὑπὲρ ὅλων αὐτῶν ποὺ κοιμήθηκαν εὐσεβῶς, ἀπὸ Ἀδὰμ μέχρι σήμερα, εὔχεται ὄχι μόνο βέβαια ὑπὲρ τῶν χριστιανῶν διότι κανεὶς χριστιανὸς δὲν ὑπῆρχε ἀπὸ Ἀδὰμ μέχρι τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ δέεται γιὰ κάθε ψυχὴ ὁλοκλήρου τοῦ ἀνθρωπίνου γένους ποὺ ἔζησε ἐνάρετα, εἴτε σύμφωνα μὲ τὸ νόμο, εἴτε ἐν ἀκροβυστίᾳ εὔχεται (ἐνν. ἡ Ἐκκλησία) στὰ τροπάρια, ὥστε κάθε ἄνθρωπος ποὺ διέπραξε σωστὰ τὰ τοῦ βίου καὶ πρὸς τὸν Θεὸν μετέστη, νὰ τὸν ἀξιώσει ὁ Θεὸς τῆς οὐρανίου Βασιλείας Του». «Διὰ τῆς παρούσης διατεταγμένης Ἀκολουθίας ὑπὲρ τῶν εὐσεβῶς κοιμηθέντων, ἡ Ἐκκλησία διακηρύττει ὅτι οἱ τελειωθέντες ἐνάρετοι ἄνδρες ἀπὸ Ἀδὰμ μέχρι Χριστοῦ, εἶναι ἄξιοι τοῦ θείου ἐλέους καὶ παρακαλεῖ τὸ Θεὸ γι' αὐτούς, ὥστε νὰ τοὺς δώσει κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς κρίσεως «εὐπρόσδεκτον ἀπολογίαν». Τὸ φρόνημα αὐτὸ τῆς Ἐκκλησίας, τὸ ὁποῖο γνωρίζουμε ἀπὸ τοὺς ἀποστολικοὺς χρόνους, εἶναι πολὺ ὀρθὸ καὶ δίκαιο διότι, ἀφοῦ ὁ Κύριος ᾖλθε γιὰ νὰ σώσει τὸν κόσμο, συνεπάγεται ὅτι ἐπρόκειτο νὰ σώσει κι ὅλους, ὅσους πέρασαν τὸ βίο τους ἐνάρετα πρὸ τῆς ἐλεύσεως αὐτοῦ (ἐνν. τοῦ Χριστοῦ)∙ διότι ἡ ἔλλειψις ἀρετῆς στὸν κόσμο δὲν προκάλεσε τὴν ἀνάγκη τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ ἡ ἔλλειψις τῆς ἀγαθῆς σχέσεως πρὸς τὸ Θεὸ καὶ τὸ μεσότοιχο τῆς ἔχθρας ποὺ ἀποτελοῦσε διαχωριστικὸ μεταξὺ Θεοῦ καὶ ἀνθρώπου καὶ τὸ ὁποῖο ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ᾖλθε νὰ γκρεμίσει. Αἰτία λοιπὸν τῆς ἐλεύσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ στὴ γῆ ἦταν ἡ συμφιλίωσις τοῦ Θεοῦ μὲ τὸν ἄνθρωπο κι ὄχι ἡ ἔλλειψις ἀρετῆς...».
Μὲ τὸ δεύτερο Ψυχοσάββατο διατρανώνεται ἡ πίστη μας γιὰ τὴν καθολικότητα τῆς Ἐκκλησίας, τῆς ὁποίας τὴν ἵδρυση καὶ τὰ γενέθλια ( ἐπὶ γῆς) γιορτάζουμε κατὰ τὴν Πεντηκοστή. Μέσα στὴ μία Ἐκκλησία περιλαμβάνεται ἡ στρατευομένη ἐδῶ στὴ γῆ καὶ ἡ θριαμβεύουσα στοὺς οὐρανούς.
Κατὰ τὰ δυὸ μεγάλα Ψυχοσάββατα ἡ Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ σέ μία ἀνάμνηση «πάντων τῶν ἀπ’ αἰῶνος κοιμηθέντων εὐσεβῶς ἐπ’ ἐλπίδι ἀναστάσεως ζωῆς αἰωνίου».
Ὁ Θεὸς δὲν περιορίζεται ἀπὸ τόπο καὶ χρόνο. Γι’ Αὐτὸν εἶναι γνωστὰ καὶ συνεχῶς παρόντα ὄχι μόνο ὅσα ἐμεῖς ἀντιλαμβανόμαστε στὸ παρόν, ἀλλὰ καὶ τὰ παρελθόντα καὶ τὰ μέλλοντα. Τὸ διατυπώνει λυρικότατα μία προσευχὴ τῆς Ἀκολουθίας τῆς θείας Μεταλήψεως, ποὺ ἀποδίδεται στὸν ἅγιο Ἰωάννη Δαμασκηνὸ ἤ στὸν ἅγιο Συμεὼν τὸν νέο θεολόγο: « Ἐπὶ τὸ βιβλίον δέ σου καὶ τὰ μήπω πεπραγμένα γεγραμμένα σοὶ τυγχάνει».
Ὁ Θεὸς ἔχει γραμμένες στὸ βιβλίο τῆς ἀγάπης Του καὶ τὶς πράξεις ποὺ θὰ γίνουν στὸ μέλλον, ἄρα καὶ τὶς προσευχὲς ποὺ ἀναπέμπουμε τώρα γιὰ πρόσωπα ποὺ ἔζησαν στὸ παρελθόν. Ὡς αἰώνιος καὶ πανταχοῦ παρὼν ὁ πανάγαθος Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστός ἀγκαλιαζει μὲ τὴ θεία Του πρόνοια τὸ ἄπειρο σύμπαν καὶ τοὺς ἀτέρμονες αἰῶνες. Ὅλους τούς ἀνθρώπους ποὺ ἔζησαν, ζοῦν καὶ θὰ ζήσουν τοὺς νοιάζεται ἡ ἀγάπη Του∙ «ἡ γὰρ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ συνέχει ἡμᾶς» (Β΄ Κορ. 5,14).


(Ιερά Μητρόπολη Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού http://imkifissias.gr/index.php/epikair ... yxosavvata)

[Αναστάσιος]

ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ



Ὁμιλία εἰς τὴν Κυριακή τῆς Ἀπόκρεω

Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ

Τήν περασμένη Κυριακὴ ἡ Ἐκκλησία ἐμνημόνευε τὴν ἀπερίγραπτη φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ πρὸς ἐμᾶς ποὺ παρουσιάζεται μὲ τὴν παραβολὴ τοῦ σεσωσμένου ἀσώτου. Τὴν σημερινὴ Κυριακὴ διδάσκει περὶ τῆς μελλούσης φρικωδεστάτης κρίσεως τοῦ Θεοῦ, χρησιμοποιώντας μία καλή τάξι καὶ ἀκολουθώντας τὶς προφητικὲς φωνές· διότι, λέγει, «θὰ σοῦ ψάλω, Κύριε, ἔλεος καὶ κρίσι», καὶ «μιὰ φορᾶ ἐλάλησε ὁ Θεὸς καὶ ἄκουσα τὰ δυὸ αὐτά, ὅτι τὸ κράτος εἶναι τοῦ Θεοῦ καὶ ἰδικό σου, Κύριε, τὸ ἔλεος, διότι ἐσὺ θ' ἀποδώσης στὸν καθένα κατὰ τὰ ἔργα του».
Τό ἔλεος λοιπὸν καὶ ἡ μακροθυμία προηγεῖται τῆς θείας κρίσεως. Πραγματικὰ ὁ Θεός, ἔχοντας καὶ περιέχοντας κατ' ἐξοχὴν ὅλες τὶς ἀρετές, καὶ ὄντας συγχρόνως δίκαιος καὶ ἐλεήμων, ἐπειδὴ τὸ ἔλεος δὲν συμβαδίζει μὲ τὴν κρίσι, σύμφωνα μὲ τὸ γραμμένο, «νὰ μὴ εὐσπλαγχνισθῆς πτωχὸ κατὰ τὴν κρίσι», εὐλόγως ὁ Θεὸς κατένειμε τὸ καθένα στὸν καιρὸ του∙ τὸν παρόντα καιρὸ τὸν ὤρισε γιὰ τὴν μακροθυμία, τὸν μέλλοντα γιὰ τὴν ἀνταπόδοσι. Γι' αὐτὸ τὰ τελούμενα στὴν Ἐκκλησία ἡ θεία χάρις διέθεσε κατὰ τέτοιον τρόπο, ὥστε ἐμεῖς ἀντιλαμβανόμενοι τοῦτο, ὅτι τὴν συγγνώμη γιὰ τὰ ἁμαρτήματα λαμβάνομε ἀπὸ τὰ ἐδῶ συμβαίνοντα, νὰ σπεύσωμε, ὅσο ζοῦμε ἀκόμη στὸν παρόντα βίο, νὰ ἐπιτύχαμε τὸ αἰώνιο ἔλεος καὶ νὰ καταστήσωμε τοὺς ἑαυτούς μας ἀξίους της θείας φιλανθρωπίας. Διότι ἐκείνη ἡ κρίσις, ἡ τελευταία, εἶναι ἀνηλέητος γι' αὐτὸν ποὺ δὲν ἔδειξε ἔλεος.
Περί τῆς ἀπερίγραπτης λοιπὸν γιὰ μας εὐσπλαγχνίας τοῦ Θεοῦ ὁμιλήσαμε μόλις πρὸ ὀλίγου. Σήμερα δὲ θὰ ὁμιλήσωμε περὶ τῆς δευτέρας παρουσίας τοῦ Χριστοῦ, καθὼς καὶ περὶ τῆς φρικωδεστάτης κρίσεως καὶ περὶ ὅσων θὰ συμβοῦν κατ' αὐτὴν ἀπορρήτως- πράγματα ποὺ ὀφθαλμὸς δὲν εἶδε καὶ οὖς δὲν ἤκουσε καὶ ποὺ δὲν ἀνέβηκαν στὴ σκέψι ἀνθρώπου, ἂν εἶναι ἀμέτοχη θείου Πνεύματος, ποὺ ὑπερβαίνουν ὄχι μόνο τὴν ἀνθρώπινη αἴσθησι, ἀλλὰ καὶ τὸν ἀνθρώπινο νοῦ καὶ λόγο. Διότι, ἂν καὶ αὐτὸς πού μας διδάσκει γιὰ ὅλα τοῦτα εἶναι αὐτὸς ποὺ γνωρίζει τὰ πάντα καὶ πρόκειται νὰ κρίνη ὅλη τὴ γῆ, ἀλλὰ συγκαταβαίνει πρὸς τὴν δυναμικότητα τῶν διδασκομένων, προσφέροντας τοὺς λόγους συμμέτρους πρὸς αὐτήν. Γι' αὐτὸ εἰσάγονται ἀστραπὴ καὶ νεφέλες, σάλπιγξ καὶ θρόνος καὶ τὰ ὅμοια μὲ αὐτά,ἂν καὶ σύμφωνα μὲ τὴν ἐπαγγελία τοῦ περιμένομε καινοὺς οὐρανοὺς καὶ καινὴ γῆ, ἀφοῦ τὰ παρόντα ἀλλοιωθοῦν.
Ἄν δὲ αὐτὰ καὶ μόνο λεγόμενα, μάλιστα δὲ λεγόμενα συγκαταβατικῶς, γεμίζουν τὴν ψυχὴ τῶν συνετῶν ἀκροατῶν μὲ φρίκη καὶ δέος, ποιὸς θὰ βαστάση τότε ποῦ θὰ τελοῦνται τὰ ἴδια τὰ πράγματα; Πόσο ἄξιοι πρέπει νὰ εἴμαστε στὰ ἅγια σπουδάσματα καὶ στὴν εὐσέβεια, ὅταν προσδοκοῦμε τὴν παρουσία τῆς ἡμέρας τοῦ Θεοῦ, γιὰ τὴν ὁποία, ὅπως λέγει ὁ θεῖος Πέτρος, «οἱ μὲν οὐρανοὶ πυρακτωμένοι θὰ διαλυθοῦν, τὰ δὲ στοιχεῖα καιόμενα θὰ λειώσουν, ἐνῷ ἡ γῆ καὶ τὰ κτίσματα ποῦ ὑπάρχουν σ' αὐτὴν θὰ κατακαοῦν;». Πρὶν δὲ ἀπὸ αὐτὰ θὰ πραγματοποιηθῆ ἡ σκληρὴ παρουσία καὶ ἐπήρεια τοῦ Ἀντιχρίστου κατὰ τῆς πίστεως, ἡ ὁποία, ἂν δὲν ἐκολοβωνόταν ἐπιτραπεῖσα γιὰ λίγον χρόνο, δὲν θὰ ἐσωζόταν κανένας ἄνθρωπος, ὅπως λέγει ὁ Κύριος στὰ εὐαγγέλια. Γι' αὐτὸ παραγέλλει στοὺς μαθητᾶς Του «ἀγρυπνεῖτε λοιπὸν παρακαλώντας ὄλον τὸν καιρό, γιὰ νὰ καταξιωθῆτε ν' ἀποφύγετε ὅλα ὅσα πρόκειται νὰ συμβοῦν καὶ νὰ σταθῆτε ἐμπρὸς στὸν Υἱὸ τοῦ ἀνθρώπου».
Βέβαια ὅλα ἐκεῖνα εἶναι γεμάτα ὑπερβολικὴ φρίκη, ἀλλὰ γι' αὐτοὺς ποὺ δαπανοῦν τὸν βίο τους σὲ ἀπιστία καὶ ἀδικία καὶ ρᾳθυμία ἀπειλοῦνται ἀκόμη δεινότερα ἀπὸ αὐτά, καθὼς λέγει ὁ ἴδιος ὁ Κύριος∙ «τότε θὰ κλαύσουν ὅλες οἱ φυλὲς τῆς γῆς». Φυλὲς δὲ τῆς γῆς εἶναι αὐτοὶ ποὺ δὲν ἐπειθάρχησαν στὸν ἐλθόντα ἀπὸ τὸν οὐρανό, ποὺ δὲν ἀναγνωρίζουν καὶ δὲν ἐπικαλοῦνται τὸν οὐράνιο Πατέρα οὔτε ἀνεβάζουν πρὸς αὐτὸν τὸ γένος διὰ τῆς ὁμοιότητος τῶν ἔργων. Λέγει πάλι ὅτι «ἡ ἡμέρα ἐκείνη θὰ ἐπέλθει σὰν παγίδα σὲ ὅλους ὅσοι κάθονταν ἐπάνω στὸ πρόσωπο τῆς γῆς, δηλαδὴ σ' ἐκείνους ποὺ μὲ τὴν κραιπάλη καὶ μέθη, μὲ τὶς τρυφὲς καὶ τὶς βιωτικὲς μέριμνες εἶναι προσηλωμένοι στὴ γῆ καὶ στὰ γήινα καὶ ἔχουν προσκολληθῆ ὁλοσχερῶς στὰ φαινόμενα κατὰ τὴν αἴσθησι λαμπρά, στὸν πλοῦτο, στὴ δόξα καὶ στὴν ἡδονή. Πραγματικὰ μὲ τὴν λέξι «πρόσωπο» τῆς γῆς αἰνίχθηκε τὸν φαινομενικῶς χαρωπὸ χαρακτῆρα της, ἐνῷ μὲ τὴν λέξι «κάθονται» ὑπονοεῖ τὴν ἐπίμονη καὶ ἐνδόμυχη προσήλωση. Μὲ τοὺς λόγους δὲ αὐτοὺς συνάπτει πρὸς τοὺς ἀσεβεῖς αὐτοὺς ποὺ ἁμάρτησαν ἀμετανόητος ἕως τὸ τέλος, ὅπως προεῖπε καὶ ὁ Ἠσαΐας, ὅτι «θὰ πάρουν φωτιὰ οἱ ἄνομοι καὶ οἱ ἁμαρτωλοὶ συγχρόνως, καὶ δὲν θὰ ὑπάρξει κανεὶς νὰ τὴν σβήση». «Ἡ ἰδική μας ὅμως πολιτεία εὑρίσκεται στοὺς οὐρανούς, ἀπὸ τοὺς ὁποίους καὶ ἀναμένομε τὸν Σωτῆρα», λέγει ὁ ἀπόστολος· καὶ «ἐσεῖς δὲν εἶσθε ἀπὸ αὐτὸν τὸν κόσμο», ἔλεγε πρὸς τοὺς μαθητᾶς τοῦ ὁ Κύριος, πρὸς τοὺς ὁποίους πάλι λέγει ὅτι, «ὅταν θὰ τελοῦνται ὅλα αὐτά, ν' ἀνασηκωθῆτε καὶ νὰ ὑψώσετε τὰ κεφάλια σας, διότι προσεγγίζει ἡ ἀπολύτρωσίς σας».
Βλέπετε ὅτι οἱ ζῶντες κατὰ τὸν Χριστὸ γεμίζουν ἀνέκφραστη χαρὰ καὶ παρρησία γιὰ τὰ συμβαίνοντα εὐθὺς ἔπειτα ἀπὸ ἐκεῖνα, ἐνῷ οἱ ζῶντες κατὰ τὴν σάρκα εἶναι γεμάτοι αἰσχύνη καὶ ὀδύνη καὶ κατήφεια; Καθὼς φωνάζει καὶ ὁ Παῦλος λέγοντας, «ὁ Θεὸς θ' ἀποδώσει στὸν καθένα κατὰ τὰ ἔργα του, σ' ἐκείνους δηλαδὴ ποὺ ἐπιζητοῦν μὲ ἔργο ἀγαθὸ κατὰ ὑπομονὴ δόξα καὶ τιμὴ καὶ ἀφθαρσία θὰ ἀποδώσει ζωὴ αἰώνια, ἐνῷ γιὰ τοὺς ἀπειθοῦντας στὴν ἀλήθεια, πειθομένους δὲ στὴν ἀδικία θὰ ὑπάρξει θυμὸς καὶ ὀργή, θὰ ὑπάρξει θλῖψις καὶ στενοχώρια σὲ κάθε ἄνθρωπο ποὺ κατεργάζεται τὸ κακό». Πραγματικὰ παλαιὰ ἐπὶ τοῦ Νῶε, ὅταν αὐξήθηκε ἡ ἁμαρτία καὶ ἐπικράτησε σὲ ὅλο σχεδὸν τὸ ἀνθρώπινο γένος, ᾖλθε ἀπὸ τὸν θεὸ κατακλυσμός, ποὺ κατέστρεψε κάθε πνοή, ἐνῷ μόνο ὁ δίκαιος αὐτὸς μὲ τὴν οἰκογένειά του διαφυλάχθηκε γιὰ χάρη τῆς γενέσεως ἐνὸς δευτέρου κόσμου. Πάλι δὲ ἔπειτα ἀπὸ αὐτὸν ὁ Θεὸς τὴν αὐξηθεῖσα κακία περιέκοπτε μερικῶς, ὅπως ἐπὶ παραδείγματι ὅταν ἀποτέφρωσε μὲ πῦρ τοὺς Σοδομῖτες, κατεπόντισε στὴ θάλασσα τοὺς Φαραωνίτες, τὸ δὲ πάντολμο γένος τῶν Ἰουδαίων ἀπεδεκάτισε μὲ πεῖνα καὶ στάση, μὲ νόσους καὶ πικρὲς ποινές.
Ὁ κοινὸς ὅμως ἰατρός, ποὺ ἐχρησιμοποίησε χάριν τοῦ γένους μας τὰ αὐστηρὰ φάρμακα καὶ ἰατρεύματα, δὲν παρέλειψε ἐκεῖνα ποὺ εἶναι εὐάρεστα καὶ ὠφελοῦν μ' εὐχαρίστηση, ἀλλὰ ἀνύψωσε πατέρες, ἀνέδειξε προφῆτες, ἐτέλεσε σημεῖα, ἔδωσε τὸν μωσαϊκὸ νόμο, ἔστειλε ἀγγέλους. Ἐπειδὴ δὲ καὶ αὐτὰ ἤσαν ἀνίσχυρα γιὰ τὴν ἀσυγκράτητη ὁρμὴ τῆς κακίας μας, κατῆλθε στὴ γῆ κλίνοντας πρὸς τὰ κάτω τοὺς οὐρανοὺς ὁ ἴδιος ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, τὸ μεγάλο ἰατρικὸ ποὺ καταπαύει τὶς βαρεῖες ἁμαρτίες∙ καὶ ἀφοῦ ἔγινε γιὰ μᾶς τὰ πάντα, πλὴν τῆς ἁμαρτίας, κατήργησε τὴν ἁμαρτία στὸν ἑαυτὸ Του∙ ἔπειτα ἐνίσχυσε κι' ἐμᾶς, ὥστε νὰ ἀμβλύνη τὸ κεντρὶ ἐκείνης, καὶ ἐπαραδειγμάτισε στὸν σταυρὸ τοὺς ἀρχηγοὺς καὶ συνεργοὺς αὐτῆς καταργώντας διὰ τοῦ θανάτου τὸν ἔχοντα τὴν ἐξουσία τοῦ θανάτου.
Καί, ἀφοῦ ὅπως στὴν ἐποχὴ τοῦ Νῶε κατέκλυσε μὲ ὕδωρ τοὺς ἁμαρτωλούς, ἔτσι ὕστερα κατέκλυσε τὴν ἁμαρτία διὰ τῆς δικαιοσύνης καὶ χάριτός του, ἀνέστησε τὸν ἑαυτὸ τοῦ ἀθάνατο, σὰν σπέρμα καὶ ἀπαρχὴ τοῦ αἰωνίου κόσμου, σὰν παράδειγμα καὶ παράστασή της μὲ βεβαιότητα ἐλπιζομένης ἀπὸ ἐμᾶς ἀναστάσεως. Ἀφοῦ δὲ ἀνέστη καὶ ἀναλήφθηκε στοὺς οὐρανούς, ἐξαπέστειλε σὲ ὅλη τὴν οἰκουμένη ἀποστόλους, προέβαλε μέγα στῖφος μαρτύρων, προέστησε πλῆθος διδασκάλων, ἀνέδειξε συνάξεις ὁσίων. Ἐπειδὴ δέ, ἐνῷ ἔκαμε τὰ πάντα, χωρὶς νὰ παραλείψει τίποτε ἀπὸ τὰ ἀπαραίτητα, εἶδε πάλι τὴν κακία λόγω τοῦ αὐτεξουσίου της προαιρέσεώς μας νὰ κορυφώνεται τόσο πολύ, ἢ μᾶλλον τότε θὰ τὴν ἰδεῖ νὰ ἀνυψώνεται, ὥστε τότε πλέον οἱ ἄνθρωποι νὰ προσκυνήσουν καὶ νὰ ὑπακούσουν στὸν Ἀντίχριστο, ἐγκαταλείποντας τὸν ἀληθινὸ Θεὸ καὶ τὸν ἀληθινὸ Χριστὸ Του∙ γι' αὐτὸ θὰ κατέλθη πάλι ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς μὲ πολλὴ δύναμι καὶ δόξα, ὄχι γιὰ νὰ μακροθυμήσει, ἀλλὰ γιὰ νὰ τιμωρήσει ἐκείνους ποὺ διὰ τῶν πονηρῶν ἔργων ἐθησαύρισαν στοὺς ἑαυτοὺς τῶν τὴν ὀργὴ κατὰ τὸν καιρὸ τῆς μακροθυμίας Του∙ καὶ τοὺς μὲν ἀθεράπευτους θ' ἀποκόψει ἀπὸ τοὺς ὑγιεῖς ὡς σάπια μέλη καὶ θὰ τοὺς παραδώση στὸ πῦρ, τοὺς δὲ ἰδικοὺς Του θ' ἀπαλλάξη ἀπὸ τὴν ἐπήρεια καὶ τὴν συναναστροφὴ τῶν πονηρῶν ἀνθρώπων καὶ θὰ τοὺς καταστήσει κληρονόμους τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν.
Εὐθύς λοιπὸν μετὰ τὴν βδελυρὰ παρρησία τοῦ Ἀντιχρίστου θὰ κλονήσει τὰ πάντα αὐτὸς ποὺ συγκρότησε τὰ πάντα, κατὰ τὸ λεχθὲν ἀπὸ τὸν προφήτη, ὅτι ἀκόμη μιὰ φορᾶ «ἐγὼ θὰ σείσω ὄχι μόνο τὴν γῆ, ἀλλὰ καὶ τὸν οὐρανό». Εὐθὺς λοιπὸν κλονίζει τὸν κόσμο καὶ λύει τὸ ἀνώτατο ὅριο τοῦ σύμπαντος, συμπτύσσει τὸ οὐράνιο κύτος καὶ ἀναμιγνύει τὴν γῆ μὲ πῦρ καὶ συγχέει τὸ πᾶν, ἀπὸ κάτω μὲν ἀναμοχλεύοντας τὰ παγκόσμια θὰ ἐλέγαμε θεμέλια, ἀπὸ ἄνω δὲ στέλλοντας τὸ πλῆθος τῶν ἄστρων σὰν ἀπερίγραπτους κεραυνοὺς ἐπάνω στὰ κεφάλια τῶν θεοποιησάντων τὸν πονηρό, ἔτσι ὥστε δι' αὐτῶν πρῶτα νὰ τιμωρηθοῦν ὅσοι ἐπίστευσαν στὸν Ἀντίχριστο, διότι προσηλώθηκαν μὲ τὸν νοῦ καὶ ἐπείσθηκαν στὸν ἀντίθεο ὡς θεό. Ἔπειτα δέ, ἀφοῦ ἐπιφανεῖ ὁ ἴδιος μὲ ἄφατη δόξα, διὰ δυνατῆς σάλπιγγος, ὅπως παλαιὰ δι' ἐμφυσήματος τὸν προπάτορα, θὰ ζωώσει ὅλους καὶ θὰ παρουσιάσει ἐνώπιόν του ζωντανοὺς ὅλους τους ἀπὸ τοὺς αἰῶνας νεκρούς. Καὶ τοὺς μὲν ἀσεβεῖς δὲν θὰ φέρει σὲ κρίση οὔτε θὰ τοὺς ἀξιώσει κανένα λόγο? διότι οἱ ἀσεβεῖς, κατὰ τὸ γεγραμμένο, δὲν θ' ἀναστηθοῦν γιὰ κρίσι, ἀλλὰ γιὰ κατάκρισι.
Θά προβάλει δὲ γιὰ τὴν κρίσι ὅλα τὰ δικά μας, κατὰ τὴν ἀναγινωσκομένη σήμερα φωνὴ τοῦ εὐαγγελίου∙ διότι, λέγει, «ὅταν ἔλθη ὁ Υἷός τοῦ ἀνθρώπου στὴ δόξα του καὶ ὅλοι οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μαζί Του». Κατὰ τὴν πρώτη του παρουσία ἡ δόξα τῆς θεότητός Του ἐκρυπτόταν κάτω ἀπὸ τὴν σάρκα τὴν ὁποία ἀνέλαβε ἀπὸ ἐμᾶς ὑπὲρ ἠμῶν, τώρα κρύπτεται πρὸς τὸν Πατέρα στὸν οὐρανὸ μαζὶ μὲ τὴν ὁμόθεη σάρκα, τότε δὲ θὰ ἀποκαλύψει ὅλη τὴ δόξα∙ διότι θὰ φανεῖ ὁλόλαμπρος ἀπὸ ἀνατολὴ ἕως τὴ δύση, περιαυγάζοντας τὰ πέρατα μὲ ἀκτῖνες θεότητος, ἐνῷ παγκόσμιος καὶ ζωοποιὸς σάλπιγγα θὰ ἠχεῖ παντοῦ καὶ συγχρόνως θὰ συγκαλεῖ πρὸς αὐτὸν τὰ πάντα. Προηγουμένως ἔφερε μὲν καὶ τοὺς ἀγγέλους μαζί του, ἀλλὰ ἀφανῶς, συγκρατώντας τὸν ζῆλο τοὺς κατὰ τῶν θεομάχων ὕστερα ὅμως θὰ φθάσει φανερὰ καὶ δὲν θὰ ἀποσιωπήσει, ἀλλὰ θὰ ἐλέγξει καὶ θὰ παραδώσει τοὺς ἀπειθεῖς στὶς ποινές.
«Ὅταν λοιπὸν ἔλθει ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου στὴ δόξα του καὶ ἔλθουν ὅλοι οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μαζί του, τότε», λέγει, «θὰ καθίσει ἐπάνω στὸν θρόνο δόξας του». Διότι ἔτσι προεῖδε καὶ προεῖπε ὁ Δανιήλ∙ «ἰδού», λέγει, «ἐτοποθετήθηκαν θρόνοι καὶ ἐκάθισε ὁ Παλαιὸς τῶν Ἡμερῶν καὶ εἶδα ὡσὰν τὸν Υἱὸ τοῦ ἀνθρώπου νὰ ἔρχεται ἐπάνω στὶς νεφέλες τοῦ οὐρανοῦ, καὶ ἔφθασε ἕως τὸν Παλαιὸ τῶν Ἡμερῶν καὶ τοῦ ἐδόθη ὅλη ἡ τιμὴ καὶ ἡ ἐξουσία- χίλιες χιλιάδες ἐλειτουργοῦσαν σ' αὐτὸν καὶ μύριες μυριάδες παραστέκονταν σ' αὐτόν». Σὲ συμφωνία μὲ αὐτὸν λέγει καὶ τὸ Ἱερὸ εὐαγγέλιο, τότε «θὰ συναχθοῦν ὅλα τὰ ἔθνη ἐμπρός του καὶ θὰ τοὺς ξεχωρίσει ἀνάμεσά τους, ὅπως ὁ ποιμὴν ξεχωρίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ τὰ γίδια». Πρόβατα καλεῖ τοὺς δικαίους ὡς πράους καὶ ἐπιεικεῖς, ποὺ ἐβάδισαν τὴν ὁμαλὴ ὁδὸ τῶν ἀρετῶν, τὴν πατημένη ἀπὸ αὐτὸν τὸν ἴδιο, καὶ ὡς ἀφομοιωμένους μὲ αὐτὸν ἐπειδὴ καὶ αὐτὸς ὀνομάσθηκε ἀμνὸς ἀπὸ τὸν Πρόδρομο καὶ Βαπτιστῆ ποὺ εἶπε, «ἰδοὺ ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ ποὺ ἀπαλείφει τὴν ἁμαρτία τοῦ κόσμου». Γίδια δὲ καλεῖ τοὺς ἁμαρτωλούς, ὡς θρασεῖς καὶ ἀτάκτους, καὶ φερομένους πρὸς τοὺς κρημνοὺς τῆς ἁμαρτίας. Καὶ λέγει, τοὺς πρώτους θὰ τοποθετήσει δεξιά του ὡς ἐργάτες δεξιῶν ἔργων, τοὺς ἄλλους ποὺ δὲν εἶναι ἐργάτες τέτοιων ἔργων θὰ τοποθετήσει στ' ἀριστερά. «Τότε θὰ εἴπη ὁ Βασιλεύς», λέγει, χωρὶς νὰ προσθέσει ποιὸς ἢ ποιῶν βασιλεύς, ἀφοῦ δὲν ὑπάρχει ἄλλος ἐκτὸς ἀπὸ αὐτὸν διότι μὲ ὅλο ποὺ καὶ ἐκεῖ εἶναι πολλοὶ κύριοι καὶ βασιλεῖς, ἀλλὰ ἕνας εἶναι πραγματικὰ Κύριος, ἕνας βασιλεύς, ὁ φυσικῶς δεσπότης τοῦ σύμπαντος. Θὰ εἰπεῖ λοιπὸν τότε στοὺς ἀπὸ τὰ δεξιά του ὁ μόνος βασιλεύς∙ «ἐμπρὸς οἱ εὐλογημένοι τοῦ Πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἑτοιμασμένη γιὰ σᾶς ἀπὸ τὴν θεμελίωση τοῦ κόσμου βασιλεία».
Πραγματικά πρὸς αὐτὸ ἀπέβλεπε ἡ ἀπὸ τὴν ἀρχὴ σύστασις τοῦ κόσμου καὶ πρὸς αὐτὸν τὸν σκοπὸ ἀπέβλεπε ἡ ἐπουράνια ἐκείνη καὶ ἀρχαιότατη βουλὴ τοῦ Πατρός, κατὰ τὴν ὁποία ὁ ἄγγελος τῆς μεγάλης βουλῆς τοῦ Πατρὸς ἐπεξεργάσθηκε τὸν ἄνθρωπο ὡς ζῷο ὄχι μόνο κατ' εἰκόνα, ἀλλὰ καὶ καθ' ὁμοίωσή του, γιὰ νὰ δυνηθεῖ κάποτε νὰ χωρέσει τὴν μεγαλειότητα τῆς θείας βασιλείας, τὴν μακαριότητα τῆς θείας κληρονομιᾶς, τὴν τελειότητα τῆς εὐλογίας τοῦ ἀνωτάτου Πατρός, γιὰ τὴν ὁποία ἔγιναν ὅλα τὰ ὁρατὰ καὶ τὰ ἀόρατα. Διότι δὲν εἶπε «τοῦ αἰσθητοῦ κόσμου», ἀλλὰ ἀπροσδιορίστως «τοῦ κόσμου», τόσο τοῦ οὐρανίου, ὅσο καὶ τοῦ ἐπιγείου. Ὄχι δὲ μόνο αὐτός, ἀλλὰ καὶ ἡ θεία καὶ ἀπόρρητη κένωσις, ἡ θεανδρικὴ πολιτεία, τὰ σωτήρια πάθη, ὅλα τὰ μυστήρια, γι' αὐτὸν τὸν σκοπὸ ἐρρυθμίσθηκαν προνοητικῶς καὶ πανσόφως, ὥστε αὐτὸς ποὺ θὰ φανεῖ πιστὸς στὰ παρόντα ν' ἀκούσει ἀπὸ τὸν Σωτῆρα∙ «εὖγε, δοῦλε ἀγαθέ, ἀφοῦ ἐφάνηκες πιστὸς στὰ ὀλίγα, θὰ σὲ ὁρίσω οἰκονόμο σὲ πολλά∙ εἴσελθε στὴ χαρὰ τοῦ Κυρίου σου». Ἔλθετε λοιπόν, λέγει, ὅσοι Ἐχρησιμοποιήσατε κατὰ τὴν γνώμη μου τὸν ἐπίγειο καὶ φθαρτὸ καὶ πρόσκαιρο κόσμο καλῶς, κληρονομήσατε καὶ τὸν ἐπικείμενο καὶ μόνιμο καὶ ἐπουράνιο κόσμο. Διότι «ἐπείνασα καὶ μοῦ ἐδώσατε νὰ φάγω, ἐδίψασα καὶ μ' ἐποτίσατε, ξένος ἤμουν καὶ μὲ περιμαζεύσατε, γυμνὸς καὶ μὲ ἐνδύσατε, ἀσθένησα καὶ μὲ ἐπισκεφθήκατε, ἤμουν στὶς φυλακὲς καὶ ᾔλθατε πρὸς ἐμένα».
Ἐδῶ πρέπει νὰ συζητηθεῖ γιὰ ποιὸ λόγο ἐμνημόνευσε μόνο τὴν ἐλεημοσύνη καὶ γι' αὐτὴν μόνο ἔδωσε ἐκείνη τὴν εὐλογία καὶ τὴν κληρονομία? καὶ τὴν βασιλεία. Ἀλλὰ δὲν ἐμνημόνευσε μόνο αὐτὴν γιὰ ὅσους ἀντιλαμβάνονται τὰ ἀκουόμενα. Ἐπειδὴ δηλαδὴ προηγουμένως ἐκάλεσε πρόβατα τοὺς ἐργάτες της, μὲ αὐτὸν τὸν χαρακτηρισμὸ ἐπιβεβαίωσε τόσο τὴν πρὸς αὐτὸν ὁμοίωση καὶ κάθε ἀρετή τους, ὅσο καὶ ὅτι ἤσαν ἕτοιμοι συνεχῶς γιὰ τὸ θάνατο ὑπὲρ τοῦ καλοῦ, ὅπως βέβαια καὶ αὐτὸς ὁδηγήθηκε ὡς πρόβατο γιὰ σφαγὴ καὶ ὡς ἀμνὸς ἄφωνος ἐμπρὸς σ' αὐτὸν ποὺ τὸν κουρεύει, κατὰ τὸ γεγραμμένον.
Ἀφοῦ λοιπὸν τέτοιοι εἶναι καὶ αὐτοί, ἐγκωμιάζει ἰδιαιτέρως τὴν φιλανθρωπία∙ διότι πρέπει καὶ αὐτήν, ὡς δεῖγμα καὶ καρπὸ τῆς ἀγάπης, νὰ τὴν ἔχει σὰν κεφαλὴ ποὺ ὑπέρκειται ὅλων τῶν ἄλλων ἀρετῶν αὐτὸς ποὺ πρόκειται νὰ κληρονομήσει τὴν ἀΐδια ἐκείνη βασιλεία. Αὐτὸ τὸ ἔδειξε ὁ Κύριος καὶ μὲ τὴν παραβολὴ τῶν δέκα παρθένων∙ διότι δὲν εἰσάγονται στὸν θεῖο νυμφῶνα ὅσες τύχουν, ἀλλὰ οἱ στολισμένες μὲ παρθενία, ἡ ὁποία δὲν μπορεῖ νὰ ἐπιτευχθεῖ χωρὶς ἄσκησι καὶ ἐγκράτεια, καθὼς καὶ χωρὶς πολλοὺς καὶ ποικίλους γιὰ τὴν ἀρετὴ ἀγῶνες, προσέτι δὲ αὐτὲς ποὺ κρατοῦν λαμπάδες στὰ χέρια, δηλαδὴ τὸν νοῦ τους καὶ τὴν μέσα σ' αὐτὸν ἄγρυπνη γνώση, ποὺ ἐπιβαίνει καὶ στηρίζεται στὸ πρακτικό της ψυχῆς, τὸ δηλούμενο μὲ τὰ χέρια, καὶ ἀφιερώνεται διὰ βίου στὸν Θεὸ καὶ συνάπτεται μὲ τὶς ἀπὸ αὐτὸν λάμψεις. Χρειάζεται ὅμως καὶ ἄφθονο ἔλαιο, ὥστε νὰ διαρκεῖ τὸ ἄναμμά τους. Ἔλαιο δὲ εἶναι ἡ ἀγάπη, ποὺ εἶναι κορυφὴ τῶν ἀρετῶν. «Ὅπως λοιπόν, ἂν θέσεις θεμέλια καὶ οἰκοδομήσεις ἐπάνω σ' αὐτὰ τοὺς τοίχους, δὲν πρόσθεσεις δὲ τὴν ὀροφή, τὰ ἀφήνεις ὅλα ἐκεῖνα ἄχρηστα, κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο, ἂν ἀποκτήσεις ὅλες τὶς ἀρετές, δὲν προσαποκτήσεις δὲ τὴν ἀγάπη, ὅλες ἐκεῖνες εἶναι ἄχρηστες καὶ ἀνωφελεῖς? καὶ ἡ ὀροφὴ τῆς οἰκίας ὅμως χωρὶς τὰ στοιχεῖα ποὺ τὴν συγκρατοῦν δὲν μπορεῖ νὰ οἰκοδομηθεῖ».
Καί ὁ Κύριος λοιπὸν προσφέρει τὴν κληρονομία Του σὲ ὅσους ἔχουν σφραγίσει τὶς ἄλλες ἀρετὲς διὰ τῶν ἔργων τῆς ἀγάπης καὶ ἀνέβηκαν σ' αὐτὴν διὰ τοῦ ἀνεπιλήπτου βίου ἢ κατέφυγαν πρὸς αὐτὴν διὰ μετανοίας. Ἀπὸ αὐτοὺς ἐγὼ τοὺς μὲν πρώτους καλῶ υἱούς, διότι εἶναι φύλακες μυστικῆς ἀπὸ τὸν Θεὸ ἀναγεννήσεως, τοὺς δὲ δεύτερους μισθωτούς, διότι ξαναποκτοῦν τὴν χάρη διὰ τῶν πολυειδῶν ἱδρώτων τῆς μετανοίας καὶ διὰ τῆς ταπεινώσεως ὡς μισθόν.
Γι' αὐτό, ἀφοῦ προηγουμένους στὰ θεία εὐαγγέλια ἐξήγησε πολυειδῶς τὰ σχετικὰ μὲ τὴν κρίση, ἔπειτα ἐξέθεσε τὰ περὶ τῆς ἀγάπης μὲ τὴν ἄποψη ὅτι τελειοποιεῖ ἢ ἐπαναφέρει τὶς ἐκεῖ ἀπαριθμούμενες ἀρετές. Ἀλλὰ οἱ δίκαιοι θ' ἀποκριθοῦν μὲ τὰ λόγια· «Κύριε, πότε σὲ εἴδαμε νὰ πείνας καὶ σ' ἐθρέψαμε, ἢ νὰ διψᾶς καὶ σ' ἐποτίσαμε; Πότε σὲ εἴδαμε ξένο καὶ σὲ συμμαζεύσαμε, ἢ γυμνὸν καὶ σὲ ἐνδύσαμε; Πότε σὲ εἴδαμε ἀσθενῆ ἢ στὴν φυλακὴ καὶ σ' ἐπισκεφθήκαμε;». Βλέπετε ὅτι οἱ ἀπὸ τὰ δεξιὰ καλοῦνται καὶ δίκαιοι; Ἑπομένως γι' αὐτοὺς ὁ ἔλεος προέρχεται ἀπὸ τὴν δικαιοσύνη καὶ εἶναι μὲ δικαιοσύνη. Βλέπετε δὲ ἄλλην ἀρετή, τὴν ταπείνωσι, νὰ προσμαρτυρεῖται στοὺς δικαίους ἀπὸ τὸ πλήρωμα τῆς ἀγάπης; Διότι ἰσχυρίζονται ὅτι εἶναι ἀνάξιοί της ἀνακηρύξεως καὶ τῶν ἐπαίνων, σὰν νὰ μὴ ἔπραξαν κανένα ἀγαθόν, αὐτοὶ ποὺ μαρτυροῦνται ὅτι δὲν ἄφησαν κανένα ἀγαθὸ ἄπρακτο.
Γι' αὐτό, νομίζω, ὁ Κύριος ἀποκρίνεται σ' αὐτοὺς παρρησία, γιὰ ν' ἀναφανοῦν ὅτι εἶναι τέτοιας μορφῆς καὶ ἀνυψωθοῦν μὲ τὴν ταπείνωσι καὶ δικαίως εὕρουν ἀπὸ αὐτὸν χάρη, τὴν ὁποία ὁ Κύριος παρέχει ἀφθόνως στοὺς ταπεινούς, «διότι ὁ Κύριος ἀντιτάσσεται στοὺς ὑπερήφανους, ἐνῷ στοὺς ταπεινοὺς δίδει χάρι», ὁ ὁποῖος καὶ τώρα λέγει πρὸς αὐτούς? «πραγματικά σας λέγω, ἐφ' ὅσον τὰ ἐπράξατε σ' ἕνα ἀπὸ τοὺς ἀδελφούς μου τοὺς ἐλαχίστους, τὰ ἐκάματε σ' ἐμένα». Καλεῖ τὸν ἄλλο ἐλάχιστον γιὰ τὴν πτωχεία καὶ τὴν εὐτέλεια, ἀδελφὸν δέ, διότι καὶ αὐτὸς ἔτσι ἔζησε κατὰ σάρκα ἐπὶ τῆς γῆς.
Ἀκούσετε καὶ εὐφρανθεῖτε, ὅσοι εἶσθε πτωχοὶ καὶ ἐνδεεῖς∙ διότι κατὰ τοῦτο εἶσθε ἀδελφοί του Θεοῦ∙ κι ἂν εἶσθε πτωχοὶ καὶ εὐτελεῖς ἀκουσίως, καταστήσατε ἑκούσιο γιὰ τὸν ἑαυτό σας τὸ ἀγαθὸ διὰ τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς εὐχαριστίας. Ἀκούσετε οἱ πλούσιοι καὶ ποθήσετε τὴν εὐλογημένη πτωχεία, γιὰ νὰ γίνετε κληρονόμοι καὶ ἀδελφοὶ τοῦ Χριστοῦ, γνησιώτεροι μάλιστα ἐκείνων ποὺ ἐπτώχευσαν ἀκουσίως∙ διότι ἐκεῖνος ἐπτώχευσε γιὰ μᾶς ἑκουσίως. Ἀκούσετε καὶ στενάξετε ἐσεῖς ποὺ περιφρονεῖτε τοὺς ἀδελφούς σας, ὅταν ὑποφέρουν, μᾶλλον δὲ τοὺς ἀδελφούς του Θεοῦ, καὶ δὲν μεταδίδετε στοὺς ἐνδεεῖς ἀπὸ ὅσα διαθέτετε ἄφθονα, τροφή, σκέπη, ἐνδυμασία, ἐπιμέλεια κατάλληλη, καὶ δὲν προσφέρετε τὸ περίσσευμά σας στὸ ὑστέρημα ἐκείνων. Μᾶλλον δὲ ἂς ἀκούσωμε καὶ ἂς στενάξωμε, ἀφοῦ κι ἐγὼ ὁ ἴδιος πού σᾶς λέγω αὐτά, ἐλέγχομαι ἀπὸ τὴν συνείδησί μου ὅτι δὲν εἶμαι τελείως ἔξω ἀπὸ τὸ πάθος∙ διότι, ἐνῷ πολλοὶ ριγοῦν καὶ στεροῦνται, ἐγὼ εἶμαι γεμᾶτος καὶ ἐνδεδυμένος. Πολὺ δὲ περισσότερο ἄξιοι πένθους εἶναι αὐτοὶ ποὺ ἔχουν καὶ κατέχουν θησαυροὺς περισσοτέρους ἀπὸ τὴν καθημερινὴ ἀνάγκη ἢ καὶ φροντίζουν νὰ τοὺς αὐξήσουν∙ ἐνῷ εἶναι προσταγμένοι ν' ἀγαποῦν τὸν πλησίον σὰν τοὺς ἑαυτοὺς τῶν, δὲν τοὺς θεωροῦν οὔτε σὰν τὸ χῶμα. Διότι τί ἄλλο εἶναι ὁ χρυσὸς καὶ ὁ ἄργυρος, ποῦ ἀγαπήσαμε περισσότερο ἀπὸ τοὺς ἀδελφούς;
Ἀλλά ἂς ἐπιστραφοῦμε, ἃς μετανοήσωμε καὶ ἂς κοινωνήσωμε ἐξυπηρετώντας τὶς ἀνάγκες τῶν ἀνάμεσά μας πτωχῶν ἀδελφῶν μὲ ὅσα ἔχομε. Καὶ ἂν δὲν εἴμαστε διατεθειμένοι ν' ἀδειάσωμε θεοφιλῶς ὅλα τὰ ὑπάρχοντα, τουλάχιστον νὰ μὴ τὰ κατακρατήσωμε ὅλα γιὰ τοὺς ἑαυτούς μας ἄσπλαγχνως∙ ἀλλὰ τὸ μὲν ἕνα ἂς τὸ πράξωμε, γι' αὐτὸ δὲ ποὺ θὰ παραλείψωμε, ἃς ταπεινωθοῦμε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, καὶ θὰ ἐπιτύχωμε ἀπὸ Αὐτὸν συγγνώμη, διότι ἡ φιλανθρωπία Του ἀναπληρώνει τὴν ἔλλειψί μας, γιὰ νὰ μή, ὃ μὴ γένοιτο, ἀκούσωμε τὴν ἀπαίσια φωνή∙ διότι, λέγει, «τότε θὰ εἰπεῖ καὶ στοὺς ἀπὸ τὰ ἀριστερά∙ φεύγετε ἀπὸ ἔμενα οἱ καταραμένοι». Πόσο φοβερὸ εἶναι τοῦτο! Ἀπομακρυνθεῖτε ἀπὸ τὴ ζωή, ἐκβληθεῖτε ἀπὸ τὴν τρυφή, στερηθεῖτε τὸ φῶς!
Καί δὲν λέγει μόνο τοῦτο, ἀλλὰ προχωρεῖ∙ «φεύγετε ἀπὸ ἐμένα οἱ καταραμένοι, στὸ αἰώνιο πῦρ, τὸ ἑτοιμασμένο γιὰ τὸν Διάβολο καὶ τοὺς ἀγγέλους του». Ὅπως δηλαδὴ οἱ ἀπὸ τὰ δεξιὰ θὰ ἔχουν ζωή, καὶ μάλιστα μὲ τὸ παραπάνω, ζωὴ μὲν ἀφοῦ θὰ συνευρίσκωνται μὲ τὸν Θεό, μὲ τὸ παραπάνω δὲ ἀφοῦ θὰ εἶναι υἱοὶ καὶ κληρονόμοι τῆς βασιλείας του, ἔτσι καὶ οἱ ἀπὸ τὰ ἀριστερά, ἀποτυγχάνοντας ν' ἀποκτήσουν τὴν ἀληθινὴ ζωὴ λόγω τῆς ἀπομακρύνσεως ἀπὸ τὸν Θεό, θὰ εὕρουν καὶ παραπάνω κακό, ἀφοῦ θὰ ἔχουν συνταχθεῖ μὲ τοὺς δαίμονες καὶ θὰ παραδοθοῦν στὸ κολαστικὸ πῦρ.
Ποιοῦ δὲ εἴδους εἶναι τὸ πῦρ ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖο ἅπτεται καὶ τῶν σωμάτων καὶ τῶν λογικῶν σὲ σώματα ὄντων, καὶ τῶν ἀσωμάτων πνευμάτων, θλίβοντας καὶ στενοχωρώντας τὰ παντοτινά, καὶ διὰ τοῦ ὁποίου θὰ λειώσει καὶ τὸ δικό μας πῦρ, κατὰ τὸ γεγραμμένο, «τὰ καιόμενα στοιχεῖα θὰ λειώσουν»; Πόση προσθήκη φέρει στὴν ὀδύνη τὸ ἀνέλπιδο τῆς ἀπολυτρώσεως; Διότι, λέγει, ὑπάρχει ποταμός, ποὺ παρασύρει τὸ πῦρ ἐκεῖνο, ὅπως φαίνεται, καὶ τὸ φέρει μακρύτερα ἀπὸ τὸν Θεό. Γι' αὐτὸ δὲν εἶπε «πορευθεῖτε», ἀλλὰ «πορεύεσθε ἀπὸ ἐμένα οἱ καταραμένοι»· διότι ἔχετε ἀφθόνως δεχθεῖ τὶς κατάρες ἀπὸ τοὺς πτωχούς, καὶ μὲ ὅλο ποὺ ὑπέφεραν ἐκεῖνοι, ἐσεῖς πάντως εἶσθε ἄξιοι κατάρας. Λέγει δὲ πρὸς αὐτοὺς «πηγαίνετε στὸ πῦρ τὸ ἑτοιμασμένο» ὄχι γιὰ σᾶς, ἀλλὰ γιὰ τὸν Διάβολο καὶ τοὺς ἀγγέλους του· διότι τοῦτο δὲν εἶναι προηγούμενο δικό μου θέλημα, δὲν σᾶς ἔπλασα γι' αὐτό, δὲν ἑτοίμασα γιὰ σᾶς τὴν φωτιά. Τὸ ἄσβεστο πῦρ ἔχει ἀναφθεῖ γιὰ τοὺς δαίμονες ποὺ ἔχουν ἀμετάβλητη τὴν ἕξι τῆς κακίας, μὲ τοὺς ὁποίους σας συνέδεσε ἡ σύμφωνη μ' ἐκείνους ἀμετανόητη γνώμη. Εἶναι λοιπὸν ἐθελοντικὴ ἡ συμβίωσις μὲ τοὺς πονηροὺς ἀγγέλους. «Διότι ἐπείνασα καὶ δὲν μοῦ ἐδώσατε νὰ φάγω, ἐδίψασα καὶ δὲν μὲ ἐποτίσατε, ξένος ἤμουν καὶ δὲν μὲ συμμαζεύσατε, γυμνὸς καὶ δὲν μὲ ἐνδύσατε, ἀσθενὴς καὶ στὴ φυλακὴ ἤμουν καὶ δὲν μ' ἐπισκεφθήκατε». Ὅπως ἀδελφοί, ἡ ἀγάπη καὶ τὰ ἔργα τῆς ἀγάπης εἶναι πλήρωμα τῶν ἀρετῶν, ἔτσι τὸ μῖσος καὶ τὰ ἔργα τοῦ μίσους, ὁ ἀσυμπαθὴς τρόπος, ἡ ἀκοινώνητη γνώμη, εἶναι πλήρωμα τῆς ἁμαρτίας. Καὶ ὅπως τὴ φιλανθρωπία ἀκολουθοῦν καὶ συνυπάρχουν μὲ αὐτὴν οἱ ἀρετές, ἔτσι τὴ μισανθρωπία ἀκολουθοῦν οἱ κακίες· γι' αὐτὸ καὶ ἀπὸ αὐτὴν μόνο καταδικάζονται.
Θά ἤθελα λοιπὸν νὰ εἰπῶ ὅτι δὲν ὑπάρχει κανένα δεῖγμα μίσους μεγαλύτερο ἀπὸ τὸ νὰ προτιμοῦμε ἀπὸ τὸν ἀδελφὸ τὸ ἄφθονο ἀργύριο∙ ἀλλὰ βλέπω τὴν κακία νὰ ἔχει ἐϋρει καὶ μεγαλύτερο δεῖγμα τῆς μισανθρωπίας. Ὑπάρχουν δηλαδὴ ἄνθρωποι ποὺ ὄχι μόνο δὲν ἐλεοῦν ἀπὸ ὅσα διαθέτουν πλουσίως, ἀλλὰ καὶ σφετερίζονται τὰ ξένα. Ἃς συλλογισθοῦν λοιπὸν ἀπὸ τὴν ἀπόφαση πρὸς τοὺς μὴ ἐλεήμονες, τί θὰ εὕρουν αὐτοὶ καὶ τί θὰ πάθουν, καὶ ποιᾶς ἀκατανόητης καὶ ἀφόρητης καταδίκης εἶναι ἄξιοι, ἃς ἀποστοῦν ἀπὸ τὴν ἀδικία καὶ ἂς ἐξιλεώσουν τὸ θεῖο διὰ τῶν ἔργων τῆς μετανοίας. Ἐκεῖνοι δὲ θ' ἀποκριθοῦν τότε ὡς ἑξῆς∙ «Κύριε, πότε σὲ εἴδαμε νὰ πεινᾶς ἢ νὰ διψᾶς ἢ ξένον ἢ γυμνὸν ἢ ἀσθενῆ ἢ φυλακισμένον, καὶ δὲν σὲ ὑπηρετήσαμε;».
Βλέπετε καὶ αὐτὸ τὸ τελευταῖο κακό, τὴν ὑπερηφάνεια, συνεζευγμένη μὲ τὸν ἀσυμπαθῆ τρόπο, ὅπως τὴν ταπείνωσι μὲ τὴν συμπάθεια; Οἱ δίκαιοι ἐγκωμιαζόμενοι γιὰ τὴν φιλανθρωπία τους. ταπεινώνονται περισσότερο, δὲν δικαιώνουν τοὺς ἑαυτοὺς τῶν. Οἱ ὑπερήφανοι, ὅταν κατηγοροῦνται γιὰ τὴν ἀσπλαγχνία τους ἀπὸ τὸν ἀψευδῆ, δὲν προσπίπτουν ταπεινωμένοι, ἀλλὰ ἀντιλέγουν καὶ δικαιώνουν τοὺς ἑαυτοὺς τῶν. Γι' αὐτὸ καὶ θ' ἀκούσουν τὰ λόγια∙ «ἀληθινά σας λέγω, ἐφ' ὅσον δὲν τὸ ἐπράξατε σ' ἕνα ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς ἐλαχίστους, δὲν τὸ ἐκάματε οὔτε σ' ἐμένα». Κι ἔτσι θὰ μεταβοῦν, λέγει, «αὐτοὶ μὲν σὲ αἰώνια κόλασι. οἱ δὲ δίκαιοι σὲ αἰώνια ζωή».
Ἄς ἐλεήσωμε λοιπὸν τοὺς ἑαυτούς μας, ἀδελφοί, διὰ τοῦ ἐλέους πρὸς τοὺς ἀδελφούς, ἄς ἀποκτήσωμε διὰ τῆς συμπαθείας τὴν συμπάθεια, ἃς εὐεργετήσωμε γιὰ νὰ εὐεργετηθοῦμε. Ἡ μὲν ἀνταπόκρισις εἶναι ὁμοία, διότι πρόκειται γιὰ εὐποιία καὶ φιλανθρωπία, γιὰ ἀγάπη καὶ ἔλεος καὶ συμπάθεια· ἀλλὰ δὲν εἶναι ἴση κατὰ τὴν ἀξία καὶ τὸ μέτρο τῆς ὑπεροχῆς. Διότι ἐσὺ μὲν παρέχεις ἀπὸ ὅσα ἔχει ὁ ἄνθρωπος, καὶ ὅσο μπορεῖ νὰ εὐεργετήσει ὁ ἄνθρωπος, παίρνεις δὲ σὲ ἀνταπόδοση ἀπὸ τοὺς θείους καὶ ἀκενώτους θησαυροὺς ἑκατονταπλάσια καὶ τὴν αἰώνια ζωή, καὶ εὐεργετεῖσαι ἀπὸ ὅσα καὶ ὅσο μπορεῖ ὁ Θεὸς νὰ εὐεργετήσει, «πράγματα ποὺ ὀφθαλμὸς δὲν εἶδε καὶ οὖς δὲν ἄκουσε καὶ ποὺ δὲν ἀνέβηκαν στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου».
Ἄς σπεύσωμε λοιπὸν γιὰ νὰ ἐπιτύχωμε τὸν πλοῦτο τῆς ἀγαθότητος, ἃς ἄγορασωμε μὲ ὀλίγα ἀργύρια αἰώνια κληρονομία, ἃς φοβηθοῦμε τέλος τὴν ἀπόφαση ἐναντίον τῶν ἀνοικτιρμόνων, γιὰ νὰ μὴ κατακριθοῦμε ἀπὸ αὐτὴν ἐκεῖ∙ ἃς μὴ φοβηθοῦμε μὴ τυχὸν γίνωμε πτωχοί, δίδοντας ἐλεημοσύνη, διότι θ' ἀκούσωμε ἀπὸ τὸν Χριστό, «ἔλθετε οἱ εὐλογημένοι τοῦ Πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν γῆ». Ἃς φοβηθοῦμε καὶ ἂς κάμωμε τὸ πᾶν, γιὰ νὰ μὴ φανοῦμε ἔξω ἀπὸ τὴν ἀγάπη πρὸς τὸν Θεὸ διὰ τῆς ἀσπλαγχνίας? «διότι αὐτὸς ποῦ δὲν ἀγαπᾶ τὸν ἀδελφό του, ποῦ τὸν εἶδε», λέγει ὁ εὐαγγελιστής, «πῶς θ' ἀγαπήσει τὸν Θεὸ ποῦ δὲν τὸν εἶδε», αὐτὸς δὲ ποῦ δὲν ἀγαπᾶ τὸ Θεὸ πῶς θὰ συνυπάρξει μὲ αὐτόν; Καὶ αὐτὸς ποὺ δὲν συνυπάρχει μὲ αὐτὸν θ' ἀπομακρυνθεῖ ἀπὸ αὐτόν∙ ὁ δὲἀπομακρυνόμενος ἀπὸ αὐτὸν ὁπωσδήποτε θὰ πέσει στὴ γέεννα τοῦ πυρός.

Ἀλλά ἐμεῖς ἂς ἐπιδείξωμε ἔργα ἀγάπης πρὸς τοὺς ἀδελφούς μας ἐν Χριστῷ, ἐλεώντας τοὺς πτωχούς, ἐπιστρέφοντας τοὺς πλανημένους, σὲ ὅποιαν πλάνη καὶ πτώχεια καὶ ἂν εἶναι, δικαιώνοντας τοὺς ἀδικούμενους, δυναμώνοντας τοὺς κατάκοιτους ἀπὸ ἀσθένεια, εἴτε πάσχουν τοῦτο διὰ τῶν αἰσθητῶν ἐχθρῶν καὶ νοσημάτων εἴτε διὰ τῶν ἀοράτων πονηρῶν πνευμάτων καὶ τῶν παθῶν τῆς ἀτιμίας, ἐπισκεπτόμενοι τοὺς ἐγκαθείρκτους στὴ φυλακή, ἀλλὰ καὶ ἀνεχόμενοι αὐτοὺς πού μας κτυποῦν, καὶ χαρίζοντας ὁ ἕνας στὸν ἄλλο ὅποια μομφὴ ἔχει ἐναντίον του, ὅπως καὶ ὁ Χριστός μας τὴν ἐχάρισε. Καὶ γενικῶς ἃς ἐπιδείξωμε τὴν μεταξύ μας ἀγάπη μὲ κάθε τρόπο καὶ μὲ κάθε ἔργο καὶ λόγο, γιὰ νὰ ἐπιτύχωμε τὴν ἀπὸ τὸν Θεὸ ἀγάπη καὶ εὐλογηθοῦμε ἀπὸ αὐτὸν καὶ κληρονομήσωμε τὴν ἐπηγγελμένη σ' ἐμᾶς καὶ γιὰ μᾶς οὐράνια καὶ αἰώνια βασιλεία ἀπὸ τὴν θεμελίωση τοῦ κόσμου.
Αὐτήν εἴθε ν' ἀποκτήσωμε ὅλοι ἐμεῖς, μὲ τὴν χάρη καὶ φιλανθρωπία τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ μαζὶ μὲ τὸν ὁποῖο πρέπει στὸν Πατέρα, καθὼς καὶ στὸ ἅγιο Πνεῦμα, τιμὴ καὶ δόξα στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Γένοιτο


(Ιερά Μητρόπολη Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού http://imkifissias.gr/index.php/epikair ... t-s-pokreo)

[Αναστάσιος]

Ποιμαντορικὴ Ἐγκύκλιος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κηφισίας, Ἀμαρουσίου καὶ Ὠρωποῦ κ. Κυρίλλου ἐπὶ τῇ ἐνάρξει τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς 2019

Ἀγαπητοί ἀδελφοί,

Βρισκόμαστε γιά μία ἀκόμη χρονιά στά πρόθυρα τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ἡ περίοδος αὐτή τῶν σαράντα ἡμερῶν σκοπό ἔχει νά μᾶς προετοιμάσει διά τῆς νηστείας, τῆς προσευχῆς καί τῆς μετανοίας, ὥστε νά ὑποδεχθοῦμε τόν πρός «τό Πάθος εὐτρεπιζόμενον» Σωτήρα μας καί νά γίνουμε κοινωνοί τόσον τῶν Παθημάτων Του, ὅσον καί τῆς Ἀναστάσεως Του. Καί ἡ ὑμνολογία τῆς Ἐκκλησίας μας ἔρχεται νά μᾶς διδάξῃ καί νά μᾶς προτρέψῃ λέγοντας: «Τό στάδιον τῶν ἀρετῶν ἠνέῳκται. Οἱ βουλόμενοι ἀθλῆσαι εἰσέλθετε, ἀναζωσάμενοι τόν καλόν τῆς νηστείας ἀγῶνα…».

Ἡ νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς εἶναι θεσμός ἀρχαιότατος. Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος μᾶς λέγει ὅτι οἱ Πατέρες τῆς Α΄ Οικουμενικῆς Συνόδου «συνελθόντες ἐθέσπισαν τεσσαράκοντα ἡμέρας νηστείας, προσευχῆς, ἀκροάσεων ἱερῶν κηρυγμάτων, λατρευτικῶν συνάξεων, ὥστε, ἀφοῦ κατ’ αὐτάς τάς ἡμέρας καθαρισθῶμεν ὅλοι ἐπιμελῶς καί διά προσευχῶν καί δι’ ἐλεημοσύνης καί διά νηστείας καί δι’ ἀγρυπνιῶν καί διά δακρύων καί δι’ ἐξομολογήσεως καί δι’ ὅλων τῶν ἄλλων μέσων, με καθαράν συνείδησιν, ὅσον τό δυνατόν εἰς ἡμᾶς» νά ἑορτάσουμε τίς Ἅγιες ἡμέρες τῶν Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου, προσερχόμενοι στά Ἅγια Μυστήρια, τά ὁποῖα αὐτές ἀκριβῶς τίς ἡμέρες μᾶς παρέδωσε ὁ Κύριος. Καί συνεχίζει ὁ ἱερός Πατήρ ξεκαθαρίζοντας ὅτι νηστεύουμε «ὄχι διά τό Πάσχα, οὔτε διά τόν Σταυρόν, ἀλλά διά τά ἰδικά μας ἁμαρτήματα».

Βεβαίως, ἡ νηστεία δέν περιορίζεται μόνο σέ ἀποχή ἀπό συγκεκριμένες τροφές. Πραγματική νηστεία εἶναι ἡ ἀπομάκρυνσή μας ἀπό κάθε κακία. Αὐτό μᾶς διδάσκει ἕνας ἀπό τούς ὑπέροχους ὕμνους τῶν ἡμερῶν αὐτῶν: «ἀληθής νηστεία ἡ τῶν κακῶν ἀλλοτροίωσις, ἐγκράτεια γλώσσης, θυμοῦ ἀποχή, ἐπιθυμιῶν χωρισμός, καταλαλιᾶς, ψεύδους, καὶ ἐπιορκίας· ἡ τούτων ἔνδεια, νηστεία ἐστίν, ἀληθὴς καὶ εὐπρόσδεκτος» (Δευτέρα Α’ Ἑβδομ. Ἀπόστιχα).

Μαζί, ὅμως, μέ τήν νηστεία ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ σέ ἐντονώτερη προσευχή. Τι εἶναι, ὅμως, προσευχή; Οἱ νηπτικοί Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μᾶς διδάσκουν ὅτι ἡ αἴσθηση τῆς προσευχῆς εἶναι ἕνα προσωπικό βίωμα, πού δονεῖ τόν ἄνθρωπο «μετ’ εὐλαβείας καί κατανύξεως καί ὀδύνης ψυχῆς» καί ὁδηγεῖ στήν ἐξαγόρευση τῶν πταισμάτων «μετά στεναγμῶν ἀφανῶν[1]». Μέ τίς Ἀκολουθίες τῆς Ἐκκλησίας μας, μάλιστα μέ τό Μέγα Ἀπόδειπνο καί τήν κατανυκτικώτατη Λειτουργία τῶν Προηγιασμένων Δώρων, καλούμαστε νά βιώσουμε τήν συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητάς μας καί νά βαθύνουμε τόν αὑτοέλεγχό μας. Αὐτό θά μᾶς ὁδηγήσει σέ ἐντονώτερη προσευχή, βαθύτερη μετάνοια καί, τελικά, σέ καθαρώτερη ἐξομολόγηση ἐνώπιον τοῦ Ἁγίου Θεοῦ καί τοῦ πνευματικοῦ μας πατέρα.

Νηστεία τροφῶν ἀλλά κυρίως παθῶν, προσευχή μετά δακρύων, αὐτοέλεγχος, μετάνοια καί καθαρή ἐξομολόγηση εἶναι τά βήματα πού θά μᾶς φέρουν πιο κοντά στό πνευματικό νόημα τῶν Ἁγίων αὐτῶν ἡμερῶν, πού δεν εἶναι ἄλλο ἀπό τό νά βιώσουμε τό μέγα μυστήριο τῆς ἀγάπης τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ νά ἀναλάβουμε τόν καλόν ἀγῶνα τῆς νηστείας με προσευχή, μέ «πένθος χαροποιόν», με κατάνυξη καί εὐφροσύνη πνευματική. Γιά τόν λόγο αὐτό, σᾶς προτρέπουμε πατρικά, ἀφοῦ συγχωρήσουμε ὁ καθένας ὅσα τυχόν λάθη ἔκαναν ἀπέναντί μας οἱ ἀδελφοί μας, νά διαπλεύσουμε τό μέγα πέλαγος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς μέ πίστη στό ἐλεος καί τήν ἀγάπη τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, μέ θερμή καί ἀδιάλειπτη προσευχή, μέ πένθος καί μετάνοια γιά τίς πολλές μας ἁμαρτίες ἀλλά καί μέ χαρά πνευματική, πού μᾶς χαρίζει ἡ διαβεβαίωση τοῦ Ἀποστόλου καί Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου, ὁ ὁποῖος μᾶς λέγει: «Οὕτως ἠγάπησεν ὁ Θεός τόν κόσμον, ὥστε τόν υἱόν αὐτοῦ τόν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτόν μή ἀπόλλυται, ἀλλ' ἔχει ζωήν αἰώνιον». Δηλαδή, «Τόσο ἀγάπησε ὁ Θεός τόν κόσμο, ὥστε παρέδωσε τόν μονογενῆ Του Υἱό στό θάνατο, ὥστε καθένας πού πιστεύει σ' Αὐτόν νά μήν χάνεται ἀλλά νά ἔχει ζωή αἰώνια».

Ἐπί τῇ ἐνάρξει τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἡ εὐχή μας καί ἡ προσευχή μας εἶναι ὅλοι μας με νηστεία, προσευχή, μετάνοια καί ἐξομολόγηση νά διέλθουμε τίς ἅγιες αὐτές ἡμέρες, ὥστε νά ἀξιωθοῦμε νά ἑορτάσουμε τήν λαμπροφόρο Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ «λάμποντες, ἀστράπτοντες, ἠλλοιωμένοι (=μεταμορφωμένοι)», ἀληθινοὶ Χριστιανοί, «τέκνα φωτόμορφα τῆς Ἐκκλησίας».

Καλὴ καὶ εὐλογημένη Τεσσαρακοστή

Μετά πατρικῶν εὐχῶν

† Ὁ Κηφισίας, Ἀμαρουσίου καὶ Ὠρωποῦ Κύριλλος



[1]ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΝΕΙΛΟΥ ΑΣΚΗΤΟΥ ΤΟΥ ΣΙΝΑΪΤΟΥ ΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ


(Ιερά Μητρόπολη Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού https://imkifissias.gr)

[Αναστάσιος]

Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή



Ἔφθασε καιρὸς, ἡ τῶν πνευματικῶν ἀγώνων ἀρχὴ, ἡ κατὰ τῶν δαιμόνων νίκη, ἡ πάνοπλος ἐγκράτεια, ἡ τῶν Ἀγγέλων εὐπρέπεια, ἡ πρὸς Θεὸν παρρησία˙ δι΄αὐτῆς γὰρ Μωϋσῆς, γενόμενος τῷ Κτίστῃ συνόμιλος, καὶ φωνὴν ἀοράτων, ἐν ταῖς ἀκοαὶς ὑπεδέξατο, Κύριε, δι΄αὐτῆς ἀξίωσον καὶ ἡμᾶς, προσκυνῆσαί σου τὰ Πάθη καὶ τὴν ἁγίαν Ἀνάστασιν, ὡς φιλάνθρωπος.


Ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ἀρχίζει ἀπὸ τὴ Δευτέρα τῆς Α΄ Ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν (Καθαρὰ Δευτέρα – Καθαρὰ Ἑβδομὰς) καὶ τελειώνει τὴν Παρασκευὴ τῆς ΣΤ΄ Ἑβδομάδος (πρὸ τῶν Βαΐων). Τὰ τροπάρια αὐτῆς τῆς τελευταίας μέρας στὸ «Τριώδιο», φανερώνουν «τὴν πλήρωσιν τῆς ψυχοφελοῦς Τεσσαρακοστῆς» καὶ τὴν ἀναμονὴ τῆς «ἁγίας ἑβδομάδας τοῦ Πάθους». Εἶναι περίοδος νηστείας, προσευχῆς,ἐγκράτειας, περισυλλογῆς ποῦ μᾶς προετοιμάζει γιὰ τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα καὶ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου. Ὀνομάζεται Τεσσαρακοστὴ γιατί θεσμοθετήθηκε κατὰ μίμηση τῆς σαραντάμερης νηστείας τοῦ Κυρίου μας (Ματθ. δ΄, 2), ὡς καὶ τῶν σαραντάμερων νηστειῶν τῶν Προφητῶν Μωυσέως ( Ἐξοδ. λδ΄, 28) καὶ Ἡλιοῦ (Γ΄ Βασ. ιθ΄ 8). Ἐπίσης λέγεται Μεγάλη γιὰ νὰ ξεχωρίζει ἀπὸ τὴ νηστεία τῶν Χριστουγέννων.

Ἡ νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἀνάγεται ἤδη στοὺς ἀποστολικοὺς χρόνους καί μαζὶ μὲ τὴ νηστεία τῆς Τετάρτης καὶ τῆς Παρασκευῆς, εἶναι οἱ ἀρχαιότερες καὶ μόνες νηστεῖες, ποῦ ἐπικυρώθηκαν μὲ Κανόνες Οἰκουμενικῆς Συνόδου (ξθ΄ Ἄγ. Ἀποστ., ἐ΄ τῆς Α΄, β΄, κθ΄ καὶ πθ΄ τῆς ΣΤ΄). Εἶναι αὐστηρή, ἄνευ καταλύσεως «οἴνου καὶ ἐλαίου». Λάδι καὶ κρασὶ καταλύουμε μόνο τὰ Σάββατα καὶ τὶς Κυριακὲς.
Ψάρι καταλύουμε κατὰ τὴν ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου.
Κατὰ τὴ διάρκεια τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς τὰ ἀπογεύματα, τελεῖται ἡ ἀκολουθία τοῦ Μεγάλου Ἀποδείπνου, ποῦ περιέχει ψαλμούς, τροπάρια καὶ εὐχές. Γνωστὸ εἶναι τὸ τροπάριο «Κύριε τῶν Δυνάμεων».
Κάθε Τετάρτη καὶ Παρασκευὴ τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς τελεῖται Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία. Ὀνομάζεται ἔτσι γιατί τὰ Τίμια Δῶρα, ὁ Ἄρτος καὶ ὁ Οἴνος ἔχουν προαγιαστεῖ κατὰ τὴ Θεία Λειτουργία τῆς Κυριακῆς ποῦ προηγήθηκε καὶ εἶναι πιὰ Σῶμα καὶ Αἷμα Χριστοῦ, τὰ ὁποία προσφέρονται πρὸς μετάληψη. Κάθε Παρασκευὴ ψάλλεται ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος πρὸς τὴν Παναγία. Ψάλλονται κάθε φορά ἔξι οἶκοι καὶ τὴ πέμπτη Παρασκευὴ ὅλοι μαζί.

Α΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΝΗΣΤΕΙΩΝ - ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ



Λέγεται Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας, γιατί γιορτάζουμε τὴν ἀναστήλωση τῶν ἁγίων Εἰκόνων καὶ τὸν θρίαμβο τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως κατὰ τῆς φοβερῆς αἱρέσεως τῶν Εἰκονομάχων, τῶν αἱρετικῶν δηλαδὴ ἐκείνων ποὺ δὲν ἐδέχοντο νὰ τιμοῦν τὶς ἅγιες Εἰκόνες. Τὸ «Ὡρολόγιο» τῆς Ἐκκλησίας γράφει: Γιὰ ἑκατὸ καὶ πλέον χρόνια διαταράχθηκε ἡ Ἐκκλησία μὲ διωγμοὺς ἀπὸ κακοδόξους εἰκονομάχους. Πρῶτος ὑπῆρξε ὁ αὐτοκράτορας Λέων ὁ Ἴσαυρος καὶ τελευταῖος ὁ Θεόφιλος, ἄνδρας τῆς ἁγίας Θεοδώρας, ἡ ὁποία μετὰ τὸ θάνατο τοῦ συζύγου τῆς ἀνέλαβε τὴν ἐξουσία καὶ στερέωσε πάλι τὴν Ὀρθοδοξία μαζὶ μὲ τὸν Πατριάρχη Μεθόδιο. Ἡ Βασίλισσα Θεοδώρα διακήρυξε δημόσια ὅτι ἀσπαζόμεθα τὶς Εἰκόνες, ὄχι λατρευτικά, οὔτε ὡς Θεούς, ἀλλὰ ὡς εἰκόνες τῶν ἀρχετύπων. Τὴν πρώτη Κυριακὴ τῶν νηστειῶν τὸ ἔτος 843, ἡ Θεοδώρα μαζὶ μὲ τὸ γιὸ τῆς αὐτοκράτωρα Μιχαήλ, λιτάνευσαν καὶ ἀνεστήλωσαν τὶς ἅγιες εἰκόνες μαζὶ μὲ τὸν κλῆρο καὶ τὸ λαό. Ἀπὸ τότε ἑορτάζουμε κάθε χρόνο τὴν ἀνάμνηση αὐτοῦ του γεγονότος γιατί καθωρίσθηκε ὁριστικὰ ὅτι δὲν λατρεύουμε τὶς Εἰκόνες, ἀλλὰ τιμοῦμε καὶ δοξάζουμε ὅλους τους Ἁγίους ποὺ εἰκονίζουν καὶ λατρεύουμε μόνο τὸν ἐν Τριάδι Θεό. Τὸν Πατέρα, τὸν Υἱὸ καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ κανένα ἄλλο εἴτε Ἅγιο εἴτε Ἄγγελο.

Β΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ



Μνήμη τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὑπῆρξε κορυφαῖος Διδάσκαλος τῶν Ὀρθοδόξων δογμάτων καὶ ἀκαταγώνιστος πολέμιος τῶν κακοδοξιῶν. Ὁ θεῖος αὐτὸς πατέρας, καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀσία καὶ ἀνετράφη ἀπὸ παιδὶ στὴν βασιλικὴ αὐλὴ τῆς Κωνσταντινούπολης. Τελείωσε τὶς σπουδές του στὴ φιλοσοφία, ρητορικὴ καὶ φυσική. Στὴ λογική, κατὰ τὴν ἀποφοιτήριο διάλεξή του ἐνώπιόν του αὐτοκράτορα καὶ τῶν ἀξιωματούχων, ὁ πρύτανης τοῦ πανεπιστημίου ἀνεφώνησε μὲ θαυμασμὸ ὅτι ἂν ἦταν παρὼν καὶ ὁ ἴδιος Ἀριστοτέλης θὰ τὸν ἐπαινοῦσε.

Μετὰ τὶς σπουδὲς του ὅμως, ἀπέρριψε τὴ προσφορὰ ὑψηλῶν ἀξιωμάτων τοῦ αὐτοκράτορα, ἐγκατέλιψε τὰ βασίλεια καὶ ἀπὸ εἴκοσι χρονῶν ἀσκήτευσε στὸ Ἅγιον Ὅρος. Πρῶτα στὴν Λαύρα τοῦ Βατοπεδίου κατόπιν στὴ Λαύρα τοῦ Ἀθανασίου καθὼς καὶ στὴν ἐρημικὴ τοποθεσία Γλωσσία, σημερινὴ Προβάτα. Ἀνεχώρησε ἀπὸ τὸ Ὅρος γιὰ τὰ Ἱεροσόλυμα, ἀλλὰ στὴν Θεσσαλονίκη εἶδε σὲ ὅραμα τὸν Ἅγιο Δημήτριο ποὺ τοῦ ἀπαίτησε νὰ μείνει καὶ νὰ μονάσει ἐκεῖ κοντά. Ἐμόνασε τότε στὴ Βέροια καὶ τριάντα χρονῶν ἔγινε ἱερέας. Ἐκεῖ πλήθη μοναχῶν καὶ λαϊκῶν προσέτρεχαν νὰ τὸν συμβουλευθοῦν. Μετὰ πέντε χρόνια καὶ λόγω εἰσβολῆς τῶν Σέρβων ἐπέστρεψε στὸν Ἄθωνα σὲ κοντινὸ κελὶ τῆς Μεγίστης Λαύρας, ὅπου ἔφθασε σὲ μεγάλα ὕψη φωτισμοῦ καὶ ἐκεῖ σὲ ὅραμα ἔλαβε ἐντολὴ νὰ ἀσχοληθεῖ μὲ δογματικὰ θέματα. Κατόπιν λόγω τῆς φήμης τοῦ ἀναγκάσθηκε νὰ γίνει ἡγούμενος γιὰ ἕνα χρόνο στὴ μονὴ Ἐσφιγμένου. Ἀργότερα ἔγινε καὶ ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης γιὰ δώδεκα χρόνια, ἀλλὰ μόνο στὰ μισὰ παρέμεινε λόγω περιπετειῶν, ἀπὸ τὴ δράση του, μέχρι καὶ φυλακῆς. Παραστάθηκε στὶς συγκροτηθεῖσες συνόδους τοῦ 1341 καὶ 1347 καὶ πολέμησε τὶς κακοδοξίες τῶν δυτικόφρονων Βαρλαὰμ καὶ Ἀκινδύνου. Ἔγραψε πολλὰ θεολογικὰ συγγράμματα ἰδιαίτερα δογματικὰ γιὰ νὰ καταπολεμήσει τοὺς αἱρετικούς, ὅπως περὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καθὼς καὶ ἐπιστολὲς στοὺς ἀντιησυχαστές, ἐπίσης διάφορα ὁμολογιακὰ κείμενα. Εἶναι ὁ θεολόγος τῆς χάριτος, τοῦ ἀκτίστου φωτός. Μετὰ στασιμότητα πολλῶν αἰώνων ὁ Γρηγόριος πέτυχε νὰ ἀνανεώσει τὴν θεολογικὴ ὁρολογία καὶ νὰ δώσει νέες κατευθύνσεις στὴ θεολογικὴ σκέψη. Ξεκίνησε ἀπὸ προσωπικὲς ἐμπειρίες καὶ ἀπέδειξε ὅτι τὸ ἔργο τῆς θεολογίας εἶναι ἀσύγκριτα ἀνώτερο ἀπὸ τῆς φιλοσοφίας καὶ ἐπιστήμης. Ἀξιολογεῖ τὴν ἔξω σοφία ὡς περιορισμένη, ἀναφέροντας δύο γνώσεις, τὴν θεία καὶ τὴν ἀνθρώπινη καὶ δύο Θεϊκὰ δῶρα, τὰ φυσικὰ γιὰ ὅλους καὶ τὰ ὑπερφυσικὰ ἢ πνευματικὰ ποὺ δίδονται ὅποτε θέλει ὁ Θεὸς καὶ μόνο στοὺς καθαροὺς καὶ ἁγίους, στοὺς τελείους. Ἡ θεολογία ὁλοκληρώνεται διὰ τῆς θεοπτίας. Οἱ ἀντίπαλοί του Παλαμᾶ πίστευαν στὸ χωρίο τοῦ Ἰωάννου ὅτι «τὸν Θεὸν οὐδεὶς ἐώρακε πώποτε» καὶ κατηγοροῦσαν τοὺς μοναχοὺς ποὺ εἶχαν θεοπτία, ὡς ὀμφαλοσκόπους. Ὁ Γρηγόριος ἀντέτεινε ὅτι ὁ Κύριος εἶπε: «οἱ καθαροὶ στὴν καρδία τὸν Θεὸν ὄψονται»(Μάτθ. 5,8). Θεμελιώδης προσφορὰ τοῦ Γρηγορίου στὴν θεολογία εἶναι ἡ διάκρισις στὴν οὐσία καὶ ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ. Ἡ ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ συνίσταται σὲ δύο. Στὴν οὐσία Του, ἡ ὁποία εἶναι ἄκτιστη, ἀκατάληπτη καὶ αὐθύπαρκτη καὶ ὀνομάζεται κυριολεκτικὰ θεότης (ἐδῶ ἀναφέρεται τὸ οὐδεὶς ἐώρακε) καὶ στὶς ἐνέργειές Του, οἱ λεγόμενες ἰδιότητες ἢ προσόντα ποὺ εἶναι μὲν ἄκτιστες, ἀλλὰ καταληπτές. Ἄλλο λοιπὸν ἡ θεότης καὶ ἄλλο ἡ βασιλεία, ἡ ἁγιότης κ.λ.π. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι μίγμα δύο διαφόρων κόσμων καὶ συγκεφαλαιώνει ὅλη τὴν κτίση. Ἀκολουθώντας τὴν Πατερικὴ γραμμὴ σὲ σύγκριση μὲ τὴ πλατωνικὴ καὶ βαρλααμικὴ ἀνθρωπολογία, θεωρεῖ ὅτι τὸ σῶμα τοῦ ἀνθρώπου δὲν εἶναι πονηρό, ἀλλὰ ἀποτελεῖ κατοικία τοῦ νοῦ, ἀφοῦ μάλιστα καθίσταται καὶ τοῦ Θεοῦ κατοικία, ἔτσι μαζὶ μὲ τὴ ψυχὴ καθιστὰ τὸν ἄνθρωπο ἑνιαῖο καὶ ἀδιάσπαστο σύνολο. Ἡ ἀναγέννηση τοῦ ἀνθρώπου γίνεται μὲ τὸ βάπτισμα καὶ ἡ ἀνακαίνιση μὲ τὴν θεία Εὐχαριστία. Εἶναι τὰ δύο θεμελιώδη μυστήρια, τῆς θείαςοἰκονομίας. Τὸ οὐσιωδέστερο στοιχεῖο τῆς διδασκαλίας τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ συνίσταται στὴν ἀνύψωση τοῦ ἀνθρώπου ὑπεράνω αὐτοῦ του κόσμου. Ἡ ἐμπειρία τῆς θεώσεως εἶναι δυνατὴ ἀπὸ ἐδῶ μὲ τὴν παράδοξο σύνδεση τοῦ ἱστορικοῦ μὲ τοῦ ὑπεριστορικοῦ. Τὸ φῶς ποὺ εἶδαν οἱ μαθητὲς τοῦ Χριστοῦ στὸ Θαβώρ, τὸ φῶς ποὺ βλέπουν οἱ καθαροὶ ἡσυχαστὲς σήμερα καὶ ἡ ὑπόστασις τῶν ἀγαθῶν του μέλλοντος αἰῶνος ἀποτελοῦν τὶς τρεῖς φάσεις ἑνὸς καὶ τοῦ αὐτοῦ πνευματικοῦ γεγονότος, σὲ μία ὑπερχρόνια πραγματικότητα. Προβάλλει λοιπὸν ἡ Ἐκκλησία τὴν μνήμη του στὴ δεύτερη Κυριακή, ὡς συνέχεια, τρόπον τινὰ καὶ ἐπέκταση τῆς πρώτης Κυριακῆς, τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἡ μνήμη τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ εἶναι ἕνα εἶδος δευτέρας «Κυριακῆς της Ὀρθοδοξίας» Κοιμήθηκε σὲ ἡλικία 63 χρονῶν στὶς 14 Νοεμβρίου ἀπὸ ἀσθένεια καὶ ἁγιοποιήθηκε σύντομα.

Γ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΗΣ.



Ἡ Ἐκκλησία μας προβάλλει γιὰ προσκύνηση τὸν Τίμιο Σταυρό, ποῦ εἶναι σύμβολο νίκης καὶ δύναμης, ὅπλο κατὰ τοῦ διαβόλου, γιὰ νὰ ἐνισχύσει τοὺς πιστοὺς νὰ συνεχίσουν τὸν ἀγώνα τους, ποῦ βρίσκονται περίπου στὸ μέσο τῆς Τεσσαρακοστῆς. Ψάλλεται τὸ τροπάριο: «Τὸν Σταυρό Σου προσκυνοῦμεν Δέσποτα καὶ τὴν ἁγίαν Σου Ἀνάστασιν δοξάζομεν».
Βρισκόμαστε στὴ μέση τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς. Ἀπὸ τὴ μία πλευρὰ ἡ φυσικὴ καὶ πνευματικὴ προσπάθεια, ἂν εἶναι συστηματικὴ καὶ συνεχής, ἀρχίζει νὰ μᾶς γίνεται αἰσθητή, τὸ φόρτωμα νὰ γίνεται πιὸ βαρύ, ἡ κόπωση πιὸ φανερή. Ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ βοήθεια καὶ ἐνθάρρυνση. Ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρά, ἀφοῦ ἀντέξουμε αὐτὴ τὴ κόπωση καὶ ἔχουμε ἀναρριχηθεῖ στὸ βουνὸ μέχρι αὐτὸ τὸ σημεῖο, ἀρχίζουμε νὰ βλέπουμε τὸ τέλος τῆς πορείας μας καὶ ἡ ἀκτινοβολία τοῦ Πάσχα γίνεται πιὸ ἔντονη.
Ἡ Σαρακοστὴ εἶναι ἡ σταύρωση τοῦ ἑαυτοῦ μας, εἶναι ἡ ἐμπειρία - περιορισμένη βέβαια - ποὺ ἀποκομίζουμε ἀπὸ τὴν ἐντολὴ τοῦ Χριστοῦ ποὺ ἀκούγεται στὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα αὐτῆς τῆς Κυριακῆς: «ὅποιος θέλει νὰ μὲ ἀκολουθεῖ, ἂς ἀπαρνηθεῖ τὸν ἑαυτὸ τοῦ ἂς σηκώσει τὸ σταυρό του, καὶ ἔτσι ἂς μὲ ἀκολουθεῖ» (Μάρκ.8,34). Ἀλλὰ δὲν μποροῦμε νὰ σηκώσουμε τὸ σταυρό μας καὶ ν' ἀκολουθήσουμε τὸ Χριστὸ ἂν δὲν ἀτενίζουμε τὸ Σταυρὸ ποὺ Ἐκεῖνος σήκωσε γιὰ νὰ μᾶς σώσει. Ὁ δικός Του Σταυρὸς εἶναι ἐκεῖνος ποὺ δίνει νόημα ἀλλὰ καὶ δύναμη στοὺς ἄλλους. Αὐτὸ μᾶς ἐξηγεῖ τὸ συναξάρι τῆς Κυριακῆς: Στὴ διάρκεια τῆς νηστείας τῶν σαράντα ἡμερῶν, κατὰ κάποιο τρόπο, καὶ ἐμεῖς σταυρωνόμαστε, νεκρωνόμαστε ἀπὸ τὰ πάθη, ἔχουμε τὴν πίκρα τῆς ἀκηδίας καὶ τῆς πτώσης, γι' αὐτὸ ὑψώνεται ὁ τίμιος καὶ ζωοποιὸς Σταυρός, γιὰ ἀναψυχὴ καὶ ὑποστήριξή μας. Μᾶς θυμίζει τὰ πάθη τοῦ Κυρίου καὶ μᾶς παρηγορεῖ.. Εἴμαστε σὰν τοὺς ὁδοιπόρους σὲ δύσκολο καὶ μακρινὸ δρόμο πού, κατάκοποι, κάθονται γιὰ λίγο νὰ ἀναπαυθοῦν. Μὲ τὸ ζωοποιὸ Σταυρὸ γλυκαίνει τὴν πίκρα ποὺ νοιώθουμε ἀπὸ τὴ νηστεία, μᾶς ἐνισχύει στὴ πορεία μας στὴν ἔρημο ἕως ὅτου φθάσουμε στὴν πνευματικὴ Ἱερουσαλὴμ μὲ τὴν ἀνάστασή Του. Ἐπειδὴ ὁ Σταυρὸς λέγεται Ξύλο Ζωῆς καὶ εἶναι ἐκεῖνο τὸ ξύλο ποὺ φυτεύθηκε στὸν Παράδεισο, γι' αὐτὸ καὶ οἱ θεῖοι Πατέρες τοποθέτησαν τοῦτο στὸ μέσο τῆς Σαρακοστῆς, γιὰ νὰ μᾶς θυμίζει τοῦ Ἀδὰμ τὴν εὐδαιμονία καὶ τὴν πτώση του ἀπὸ αὐτή, νὰ μᾶς θυμίζει ἀκόμα ὅτι μὲ τὴ συμμετοχή μας στὸ παρὸν Ξύλο δὲν πεθαίνουμε πιὰ ἀλλὰ ζωογονούμαστε.

Δ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ



Μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τῆς Κλίμακας.
Ὁ Ἅγιος αὐτὸς δόθηκε στὴν ἄσκηση ἀπό νεαρᾶς ἡλικίας καὶ διετέλεσε ἡγούμενος τῆς μονῆς Σινᾶ. Εἶναι γνωστὸς γιὰ τὸ θαυμάσιο σύγγραμμά του «Κλίμακα». Συνέγραψε τριάντα λόγους περὶ ἀρετῆς, ὅπου ὁ καθένας λόγος περιλαμβάνει καὶ μία ἀρετή, ξεκινώντας ἀπὸ τὶς πιὸ πρακτικὲς καὶ ἀνεβαίνοντας σὰν σκαλοπάτια κατέληξε στὶς θεωρητικὰ ὑψηλές. Στὴ πνευματικὴ ζωὴ ἔχουμε βαθμίδες χαμηλὲς καὶ ὑψηλές, καταστάσεις κατώτερες καὶ ἀνώτερες. Στὸ ἔργο τοῦ αὐτὸ ὁ συγγραφέας παρουσιάζει συστηματικὰ τὶς ἰδέες του γιὰ τὴν κοινοβιακὴ κυρίως, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ἐρημιτικὴ ζωή, ταξινομώντας αὐτὲς κατὰ τρόπο ποὺ δείχνει πορεία πρὸς τὴν ἠθικὴ τελείωση. Εἶναι γραμμένο σὲ κομψὴ ἑλληνικὴ γλώσσα, καλοδουλεμένη μὲ χάρη καὶ μελωδικότητα. Ἔχει διαύγεια, γλαφυρότητα, παραστατικότητα καὶ παρουσιάζει πλοῦτο ἐκφράσεως, καλαισθησία καὶ εὐγένεια. Στὴ διακόσμηση τοῦ λόγου μὲ εἰκόνες καὶ παρομοιώσεις ὁ ἱερὸς συγγραφέας εἶναι ἀπαράμιλλος. Πάσης φύσεως σχήματα λόγου ἀναδύονται καθὼς καὶ ὡραῖες καὶ ἐπιτυχημένες προσωποποιήσεις.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης κοιμήθηκε στὶς 30 Μαρτίου τὸ 603, σὲ ἡλικία ὀγδόντα ἐτῶν. Ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς Σαρακοστῆς τὸ σύγγραμμά του διαβάζεται σὲ ὅλα τὰ ὀρθόδοξα μοναστήρια. Ἐπειδὴ εἶναι παγκόσμιο κειμήλιο ἀναλύσεως ὅλων τῶν παθῶν καὶ τῶν ἀρετῶν, ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ ἰδιαίτερα σὲ αὐτὴ τὴ πνευματικὴ περίοδο τὸν συγγραφέα ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακας καὶ τὸ προτείνει γιὰ ἀνάγνωσμα. Τὴν Πέμπτη τῆς ἑβδομάδας αὐτῆς ψάλλεται ἡ Ἀκολουθία τοῦ Μεγάλου Κανόνος, ὁ ὁποῖος περιέχει ἔνδεκα εἰρμούς καί διακόσια πενήντα (250) τροπάρια καὶ εἶναι μεγαλύτερος ἀπὸ τοὺς ἄλλους Κανόνες. Συγγραφέας εἶναι ὁ Ἀνδρέας Ἐπίσκοπος Κρήτης.

Ε΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΝΗΣΤΕΙΩΝ
Μνήμη τῆς Ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας.



Αὑτὴ τὴ Κυριακὴ τιμᾶμε τὴ μνήμη τῆς ὁσίας Μητέρας μας ἡ ὁποία ἑορτάζεται καὶ κατὰ τὴν 1η Ἀπριλίου. Τὸ «Ὡρολόγιο» γράφει ὅτι: «Πλησιάζοντας τὸ τέλος τῆς ἁγίας Σαρακοστῆς, τάχθηκε νὰ ἑορτάζεται σήμερα ἡ ἁγία πρὸς τόνωση τῶν ραθύμων καὶ ἁμαρτωλῶν σὲ μετάνοια. Ὅταν ἦταν δώδεκα ἐτῶν ἡ ἁγία, ἔφυγε μακρυὰ ἀπὸ τοὺς γονεῖς της καὶ πῆγε στὴν Ἀλεξάνδρεια ὅπου ἔζησε γιὰ 17 χρόνια ἀσώτως. Ἔπειτα ἀπὸ περιέργεια ξεκίνησε μὲ πολλοὺς προσκυνητὲς γιὰ τὰ Ἱεροσόλυμα, νὰ παραβρεθεῖ στὴν ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ὅπου ὅμως συνέχισε τὴν ἀκολασία καὶ παρέσυρε πολλοὺς στὴν ἀπώλεια. Θέλησε μάλιστα νὰ μπεῖ στὴν Ἐκκλησία τὴ μέρα τῆς ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ἀλλὰ αἰσθάνθηκε τέσσερις φορὲς κάποια ἀόρατο δύναμη νὰ τὴν ἐμποδίζει νὰ εἰσέλθει στὸ Ναό, ἐνῶ ὅλοι οἱ ἄλλοι ἔμπαιναν ἀνεμπόδιστα. Πληγώθηκε ἀφάνταστα ἡ καρδιά της ἀπὸ τὸ γεγονὸς αὐτὸ καὶ παρεκάλεσε τὴ Παναγία νὰ τῆς ἐπιτρέψει καὶ ὅτι θὰ ἀλλάξει ζωή. Ἀμέσως μπῆκε μέσα, προσκύνησε τὸ Τίμιο Ξύλο καὶ ἔφυγε ἀπὸ τὰ Ἱεροσόλυμα, πέρασε τὸν Ἰορδάνη καὶ προχώρησε στὰ βάθη τῆς ἐρήμου, προσευχομένη καὶ ζώντας σκληρὴ ζωὴ μετανοίας γιὰ 47 χρόνια. Ὅταν ἔφθασε τὸ τέλος τῆς ζωῆς τῆς συνάντησε ἕνα ἐρημίτη ποὺ τὸν ἔλεγαν Ζωσιμᾶ στὸν ὁποῖο ζήτησε καὶ ἐξομολογήθηκε ὅλη τὴ ζωή της καὶ τὸν παρεκάλεσε νὰ τὴ κοινωνήσει τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Αὐτὸ ἔκανε ἐκεῖνος ὁ ἐρημίτης τὸ ἑπόμενο ἔτος τὴ Μεγάλη Πέμπτη. Τὸ μεθεπόμενο ἔτος ἐπανῆλθε ὁ Ζωσιμᾶς νὰ τὴν ξανακοινωνήσει, ἀλλὰ τὴν βρῆκε νεκρὴ καὶ μὲ ἕνα σημείωμα ποὺ ἔγραφε: «Ἀββᾶ Ζωσιμά, θάψε ἐδῶ τὸ σῶμα τῆς ἀθλίας Μαρίας. Πέθανα τὴν ἴδια μέρα ποὺ μὲ κοινώνησες τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Νὰ εὔχεσαι γιὰ μένα» Ἡ ὁσία Μαρία εἶναι ζωντανὸ παράδειγμα τῆς δυνάμεως τῆς μετανοίας. Παρὰ τὸ ὅτι βυθίσθηκε μέχρι τὸ κεφάλι στὴ λάσπη τῆς ἁμαρτίας, ἔπειτα μετανόησε καὶ μὲ τὴ Χάρη τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ, ἔφθασε στὴ καθαρότητα τῶν Ἀγγέλων. Μποροῦμε νὰ γίνουμε ὅλοι κατάλευκοι, ὅπως εἴμασταν πρὸ τοῦ βαπτίσματος, ἀρκεῖ νὰ μετανοήσωμε. Μέγιστη βοήθεια στόν ἀγῶνα κάθε πιστοῦ προσφέρει ἡ Ἐκκλησία, ἡ ὁποία κατά την περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς μᾶς καλεῖ νά ἐπαναλάβουμε πολλές φορές στἠν διάρκεια τῶν Ἀκολουθιῶν τήν προσευχὴ τοῦ Ἁγίου Ἐφραὶμ τοῦ Σύρου: «Κύριε καὶ Δέσποτα τῆς ζωῆς μου, πνεῦμα ἀργίας, περιεργίας, φιλαρχίας καὶ ἀργολογίας μὴ μοὶ δός∙ πνεῦμα δὲ σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, ὑπομονῆς καὶ ἀγάπης χάρισαι μοὶ τῷ σῷ δούλω. Ναί, Κύριε Βασιλεῦ, δώρησαι μοὶ τοῦ ὁρᾶν τὰ ἐμᾶ πταίσματα καὶ μὴ κατακρίνειν τὸν ἀδελφόν μου, ὅτι εὐλογητὸς εἶ, εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν»


(Ιερά Μητρόπολη Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού http://imkifissias.gr/index.php?option= ... Itemid=435)

[Αναστάσιος]

Πρόγραμμα Θείων Λειτουργιῶν καί Χοροστασιῶν Σεβ. Μητροπολίτου Κηφισίας, Ἀμαρουσίου καὶ Ὠρωποῦ κ. Κυρίλλου Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς 2019



Πρόγραμμα
Θείων Λειτουργιῶν καί Χοροστασιῶν
Σεβ. Μητροπολίτου Κηφισίας, Ἀμαρουσίου καὶ Ὠρωποῦ κ. Κυρίλλου
Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς 2019


ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ 10 ΜΑΡΤΙΟΥ

Κατανυκτικός Ἑσπερινός

τῆς Συγγνώμης

Ἱερός Ναός Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Ἀμαρουσίου

ΚΑΘΑΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ 11 ΜΑΡΤΙΟΥ

Ὄρθρος - Ὧραι - Ἑσπερινός

Ἱερός Ναός Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου Πεύκης

ΤΕΤΑΡΤΗ Α΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ 13 ΜΑΡΤΙΟΥ

Προηγιασμένη

Θεία Λειτουργία

Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός Ἁγίου Δημητρίου Κηφισιᾶς

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Α΄ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ 15 ΜΑΡΤΙΟΥ

Ἀκολουθία Χαιρετισμῶν

α) Ἱερός Προσκυνηματικός Ναός Παναγίας Ἐλευθερωτρίας Κοκκιναρᾶ Κηφισιᾶς

β) Ἱερός Ναός Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Ἀνοίξεως

ΣΑΒΒΑΤΟ Α΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΝΗΣΤΕΙΩΝ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ

Θεία Λειτουργία

Ἱερός Ναός Ἁγίων Θεοδώρων Κοιμητηρίου

Δήμου Μεταμορφώσεως

ΚΥΡΙΑΚΗ Α΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ) 17 ΜΑΡΤΙΟΥ

Θεία Λειτουργία

Ἱερός Ναός Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος

Δήμου Μεταμορφώσεως

Κατανυκτικός Ἑσπερινός

Ὁμιλία

Ἱερός Ναός Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Ἀμαρουσίου

ΤΕΤΑΡΤΗ Β΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ

Προηγιασμένη

Θεία Λειτουργία

Ἱερός Ναός Ἁγίου Θωμᾶ Ἀμαρουσίου

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Β΄ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ 22 ΜΑΡΤΙΟΥ

Ἀκολουθία Χαιρετισμῶν

Ἱερά Μονή Εἰσοδίων Θεοτόκου Μαρκοπούλου Ὠρωποῦ

ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (Γρηγορίου Παλαμᾶ) 24 ΜΑΡΤΙΟΥ

Θεία Λειτουργία

Ἱερός Ναός Προφήτου Ἠλιού Μεταμορφώσεως

Ἑσπερινός Εὐαγγελισμοῦ

Ἱερός Ναός Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου Χαλκουτσίου

ΔΕΥΤΕΡΑ 25 ΜΑΡΤΙΟΥ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ (Ἐθνική Ἑορτή)

Θεία Λειτουργία

Δοξολογια - Παρέλαση

Ἱερός Ναός Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου Νέας Ἐρυθραίας

ΤΕΤΑΡΤΗ Γ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ 27 ΜΑΡΤΙΟΥ

Προηγιασμένη

Θεία Λειτουργία

Ἱερός Ναός Ἁγίας Βαρβάρας Μεταμορφώσεως

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Γ΄ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ 29 ΜΑΡΤΙΟΥ

Ἀκολουθία Χαιρετισμῶν

Ἱερός Ναός Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Καλάμου

ΣΑΒΒΑΤΟΝ Γ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ 30 ΜΑΡΤΙΟΥ

Θυρανοίξια - Ἑσπερινός

Ἱερός Ναός Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Ἁγίου Στεφάνου

Δ.Ε. Ἁγίου Στεφάνου Δήμου Διονύσου

ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (Σταυροπροσκυνήσεως) 31 ΜΑΡΤΙΟΥ

Θεία Λειτουργία

Ἱερός Ναός Ἁγίας Τριάδος Νέας Κηφισιᾶς

Κατανυκτικός Ἑσπερινός

Ὁμιλία

Ἱερός Ναός Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Ἀμαρουσίου

ΤΕΤΑΡΤΗ Δ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ 3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Προηγιασμένη

Θεία Λειτουργία

Ἱερός Ναός Ἁγίου Ἀνδρέου Σκάλας Ὠρωποῦ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Δ΄ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ 5 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Ἀκολουθία Χαιρετισμῶν

α) Ἱερά Μονή Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου - Ἁγ. Ἐφραίμ Ὄρους Ἀμώμων Νέας Μάκρης

β) Ἱερός Ναός Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Μάτι

ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

(Ἰωάννου τῆς Κλίμακος) 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Ἑορτή Ἁγ. Ἀποστόλου Φλέγοντος ἐκ τῶν Ο΄ Ἐπισκόπου Μαραθῶνος

Θεία Λειτουργία

Ἱερός Ναός Τιμίου Προδρόμου Μαραθῶνος

Κατανυκτικός Ἑσπερινός

Ὁμιλία

Ἱερός Ναός Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Ἀμαρουσίου

ΤΕΤΑΡΤΗ Ε΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ 10 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Ἑορτή Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Γρηγορίου τοῦ Ε΄ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως

Προηγιασμένη

Θεία Λειτουργία

Παρεκκλήσιον Ἁγ. Γρηγορίου τοῦ Ε΄

Ἱεροῦ Προσκυνηματικοῦ Ναοῦ

Παναγίας Ἐλευθερωτρίας Κοκκιναρᾶ Κηφισιᾶς

Ἀκολουθία Μεγάλου Κανόνος

Ἱερός Ναός Ἁγ. Ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου Πεύκης

ΠΕΜΠΤΗ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΚΑΝΟΝΟΣ 11 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Προηγιασμένη

Θεία Λειτουργία

Ἱερόν Μητροπολιτικόν Παρεκκλήσιον

Παναγίας Νερατζιωτίσσης Ἀμαρουσίου

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΑΚΑΘΙΣΤΟΥ ΥΜΝΟΥ 12 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Ἀκολουθία Ἀκαθίστου Ὕμνου

Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός Ἁγίου Δημητρίου Κηφισιᾶς

ΣΑΒΒΑΤΟΝ ΤΟΥ ΑΚΑΘΙΣΤΟΥ 13 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Ὄρθρος – Θεία Λειτουργία

Ἱερός Ναός Ἁγίας Μαρίνης Ἑκάλης

ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

(Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας) 14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Θεία Λειτουργία

Ἱερός Ναός Ἁγίας Τριάδος Ἑκάλης

Κατανυκτικός Ἑσπερινός

Ὁμιλία

Ἱερός Ναός Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Ἀμαρουσίου

ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΡΟ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 17 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Προηγιασμένη

Θεία Λειτουργία

Ἱερός Ναός Ἁγ. Κων/νου καί Ἑλένης Μεταμορφώσεως

ΣΑΒΒΑΤΟΝ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ 20 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Ὄρθρος – Θεία Λειτουργία

Ἱερόν Ἡσυχαστήριον Παναγίας Φανερωμένης Ροδοπόλεως


(Ιερά Μητρόπολη Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού http://imkifissias.gr/index.php/anakino ... ost-s-2019)

[Αναστάσιος]

ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΑΓΙΩΝ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΝΤΑ ΚΗΦΙΣΙΑΣ.

Στο ιστορικό παρεκκλησιο των Αγίων Τεσσαράκοντα, το οποίο ανάγεται στον 15ο αιώνα, και ανήκει στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγιίου Δημητρίου Κηφισιάς, ιερούργησε σήμερα Σάββατο 9 Μαρτίου, ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας, Μητροπολίτης Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού κ. Κυρίλλος. Τον θείο λόγο κήρυξε ο ιεροκήρυκας της Μητροπόλεώς μας, Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Νικάνωρ Καραγιάννης, αναφερόμενος στην καρτερία και την αντοχή των μαρτύρων. Ανάλογο ψυχικό σθένος, τόνισε, οφείλουμε να δείξουμε και εμείς οι πιστοί στις δοκιμασίες της ζωής, με την ελπίδα και την προσμονή της Αναστάσεως. Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας, ο Σεβασμιώτατος ευχήθηκε η πρεσβεία των Αγίων να μας στερεώνει στον αγώνα της νηστείας.
































(Ιερά Μητρόπολη Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού http://imkifissias.gr/index.php/epikair ... a-kifisias)