"Αγιον Ορος" Χριστιανικό Ορθόδοξο Φόρουμ

Ο Άγιος Πατήρ και Διδάσκαλος της Εκκλησίας μας Γρηγόριος ο Παλαμάς θεωρεί ότι υπάρχουν τρία είδη θεολογίας:
α) Η ασφαλής και μυστική των θεοπτών θεολόγων, οι οποίοι ομιλούν εκ προσωπικής εμπειρίας και κοινωνίας με τον Ζώντα Θεό.
β) Η φιλόσοφος θεολογία των μη εχόντων προσωπική εμπειρία θεοπτίας, αλλά εν ταπεινώσει δεχομένων τις εμπειρίες και θεοπτίες των Αγίων και θεολογούντων συμφώνως προς αυτές. Η Θεολογία αυτή χρησιμοποιεί την αποδεικτική μέθοδο, αυτήν δηλαδή που αποδεικνύει τις θεολογικές θέσεις με συλλογισμούς βάσει της Αποκαλύψεως και των καταγεγραμμένων εμπειριών των αγίων.
γ) Η καινή θεολογία των θρασέων θεολόγων, οι οποίοι απορρίπτουν τις εμπειρίες των αγίων και θεολογούν διαλεκτικώς κατά τις δικές τους φιλοσοφικές αρχές. Εκπρόσωπος της διαλεκτικής θεολογίας ήταν στους χρόνους του αγίου Παλαμά ο δυτικός μοναχός Βαρλαάμ. Την αποδεικτική μέθοδο ηκολούθησαν και οι Αγιορείτες Πατέρες οι συντάξαντες τον Αγιορειτικό Τόμο το έτος 1340, οι οποίοι καταλήγουν: «Ταύτα υπό των Γραφών εδιδάχθημεν, ταύτα παρά των ημετέρων Πατέρων παρελάβομεν , ταύτα δια της μικράς έγνωμεν πείρας».
Θ θεολογία της Εκκλησίας εκφράζεται από τους Πατέρες και Διδασκάλους αυτής. «Εκείνοι δε τα μέλη της Εκκλησίας τα οποία, ένεκα της ταπεινοφροσύνης των ενώπιον της Αληθείας λαμβάνουν το δώρον όχι μόνον να αφομοιώσουν, αλλά και να εκφράσουν πιστώς την καθολικήν συνείδησιν της εκκλησιαστικής κοινωνίας, ονομάζονται εκκλησιαστικοί Πατέρες και Διδάσκαλοι. Διότι εκείνο που εκφράζουν δεν είναι απλώς αι ατομικαί σκέψεις, ιδέαι και πεποιθήσεις των, αλλ’ η συνείδηση της Εκκλησίας, η μαρτυρία της Εκκλησίας. Οι Πατέρες ομιλούν από τα βάθη της καθολικής πληρότητος της Εκκλησίας. (Γ. Φλωρόβσκυ, εν: Θεολογία, Αλήθεια και Ζωή.
«ΖΩΗ», τ. 4392

«Όπως συμβαίνει με την βροχή, που όσο περισσότερο πέφτει στη γη, τόσο την μαλακώνει, έτσι και τη γη της καρδιάς μας την χαροποιεί και την ευφραίνει, το Άγιο Όνομα του Χριστού!»!!!
Ησύχιος ο Πρεσβύτερος.

Είπε ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης, σε κάποιους προσκυνητές:
«Όταν έχουμε κάποια αναπηρία, αν κάνουμε υπομονή και δεν γκρινιάζουμε, τότε έχουμε μεγαλύτερο μισθό! Γιατί όλοι οι ανάπηροι αποταμιεύουν! Ένας κωφός από το κουφό του αυτί, ένας τυφλός από το τυφλό του μάτι, ένας κουτσός από το κουτσό του πόδι! Είναι μεγάλη υπόθεση! Αν κάνουν και λίγο αγώνα κατά των ψυχικών παθών, θα έχουν να λάβουν και στεφάνια από τον Θεόν!
Βλέπεις, οι ανάπηροι πολέμου παίρνουν σύνταξη, παίρνουν και παράσημα!
Όποιος έχει ομορφιά, λεβεντιά, υγεία, και δεν αγωνίζεται να κόψη τα ελαττώματά του, θα του πη ο Θεός:
“Απήλαυσες στην ζωή σου τα αγαθά σου, την λεβεντιά σου!
Τί σου χρωστώ τώρα; Τίποτε…”.
Ενώ όποιος έχει μία αναπηρία, είτε έτσι γεννήθηκε, είτε την κληρονόμησε από τους γονείς του, είτε την απέκτησε αργότερα, πρέπει να χαίρεται, διότι έχει να λάβη στην άλλη ζωή! Όταν μάλιστα δεν έχει φταίξει, θα έχει καθαρό Ουράνιο μισθό, χωρίς κρατήσεις! Δεν είναι μικρό πράγμα μιά ολόκληρη ζωή να μην μπορή κάποιος λ.χ. να απλώση το πόδι του, να μην μπορή να καθήση, να μην μπορή να κάνη μετάνοιες κ.λπ.. Στην άλλη ζωή ο Θεός θα του πη:
“Έλα, παιδί μου, κάθησε πιά αιώνια άνετα σ’ αυτήν την πολυθρόνα!!!”!!!
Γι’ αυτό λέω, χίλιες φορές να είχα γεννηθή καθυστερημένος διανοητικά, τυφλός, κουφός, γιατί θα είχα να λάβω τότε από τον Θεόν!
Οι ανάπηροι, εάν δεν γογγύζουν, αλλά δοξολογούν ταπεινά τον Θεόν και ζουν κοντά Του, θα έχουν την καλλίτερη θέση εις τον Παράδεισο! Ο Θεός θα τους κατατάξη με τους Ομολογητές και τους Μάρτυρες, που έδωσαν γιά την αγάπη του Χριστού τα χέρια και τα πόδια Τους, και τώρα στον Παράδεισο φιλούν με ευλάβεια συνέχεια τα Πόδια και τα Χέρια του Χριστού!»!!!
Και ερώτησε κάποιος προσκυνητής τον Άγιο Παΐσιο:
«Και όταν, Γέροντα, κάποιος είναι λ.χ. κουφός, αλλά είναι και γκρινιάρης;».
Και απάντησε ο διακριτικός γέροντας:
«Και τα μικρά παιδιά γκρινιάζουν.
Ο Θεός σε πολλά δεν δίνει σημασία!
Βλέπετε, οι καλοί γονείς αγαπούν όλα τα παιδιά τους εξ ίσου, αλλά δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιά τα αδύνατα ή τα ανάπηρα. Το ίδιο κάνει και ο Θεός, ο Καλός μας Πατέρας, γιά τα παιδιά Του που είναι αδύνατα σωματικά ή πνευματικά, αρκεί αυτά να έχουν αγαθή διάθεση και να Τού δίνουν το δικαίωμα να επεμβαίνη στην ζωή τους!»!!!
Πηγή: Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου Λόγοι / «Οικογενειακή Ζωή» (3ο Κεφάλαιο).
Ι. Ησυχαστήριο «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος» Σουρωτή.

Ο ΑΓΙΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΛΟΥΚΑΣ
Οι τέσσερις Ιεροί Ευαγγελιστές, ο Ματθαίος, ο Μάρκος, ο Λουκάς και ο Ιωάννης, κατέχουν ιδιαίτερη τιμή μέσα στην Εκκλησία μας, διότι αξιώθηκαν να γίνουν οι συγγραφείς των τεσσάρων Ευαγγελίων, τα οποία αποτελούν τους τέσσερις στύλους, πάνω στους οποίους στηρίζεται η χριστιανική μας πίστη, μαζί με τα άλλα βιβλία της Καινής Διαθήκης και την Ιερά Παράδοση. Στο άρθρο μας αυτό θα ασχοληθούμε με τον ιερό ευαγγελιστή Λουκά.
Καταγόταν από την Αντιόχεια της Συρίας και είχε ελληνική καταγωγή. Ήταν πολύ μορφωμένος και ασκούσε το επάγγελμα του ιατρού. Γνώριζε άριστα την ελληνική γλώσσα, όπως και την εβραϊκή. Αυτό φαίνεται καθαρά από τα ιερά συγγράμματά του, το τρίτο Ευαγγέλιο και τις Πράξεις των Αποστόλων, όπου κανένας άλλος συγγραφέας της Καινής Διαθήκης δεν μπορεί να φθάσει την καλλιέπεια του λόγου του. Παράλληλα ήταν και άριστος ζωγράφος. Σπούδασε στην Αλεξάνδρεια και την Αθήνα.
Δεν γνωρίζουμε λεπτομέρειες από τη ζωή του πριν τη συνάντησή του με τον απόστολο Παύλο. Εικάζουμε ότι ήταν ειδωλολάτρης. Γνώρισε προφανώς τον Χριστιανισμό στην Αντιόχεια. Αφ’ ότου γνώρισε τον απόστολο Παύλο συνδέθηκε μαζί του και έγινε αφοσιωμένος μαθητής του και ακόλουθός του ως το μαρτυρικό του τέλος. Κήρυξε με θέρμη και ζήλο τη νέα σώζουσα πίστη στη Θράκη, τη Μακεδονία, την Θεσσαλία, την Αχαΐα, την Ασία, την Κύπρο, το Ιλλυρικό, την Ιουδαία και την Μ. Ασία, μεταστρέφοντας πλήθος ειδωλολατρών και Ιουδαίων στον Χριστιανισμό.
Θεώρησε σκόπιμο να γράψει, όσα είχε ακούσει από τους αγίους Αποστόλους, τον απόστολο Παύλο, τη Θεοτόκο και άλλους αυτόπτες και αυτήκοους μάρτυρες, για το θείο Πρόσωπο και το έργο του Κυρίου, δεκαπέντε χρόνια μετά την Ανάληψή Του. Να μείνει εσαεί αιώνιο γραπτό μνημείο και μαρτυρία στην Εκκλησία του Χριστού. Συνέγραψε λοιπόν το γνωστό μας «Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο», το τρίτο κατά σειράν βιβλίο της Καινής Διαθήκης. Σε αυτό αρχίζει με τη γέννηση του Τιμίου Προδρόμου, τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και με ζωηρότητα και ακριβή χρονολόγηση περιγράφει τη Γέννηση του Κυρίου, τη δράση, τα θαύματα, το σταυρικό Πάθος και την Ανάστασή Του, με ακριβείς ιστορικές συγκυρίες και χάρη λογοτεχνική. Τέλος αυτός κατέγραψε τις περισσότερες παραβολές του Χριστού με άφθαστη παραστατικότητα.
Συνέγραψε επίσης και το πέμπτο κατά σειράν ιερό βιβλίο της Καινής Διαθήκης, τις «Πράξεις των Αποστόλων», ήτοι: την πρώτη εκκλησιαστική ιστορία της Εκκλησίας μας, στο οποίο εκθέτει τη δική του εμπειρία για την ίδρυση και την ανάπτυξη της πρώτης Εκκλησίας. Αρχίζει με το θαυμαστό γεγονός της Θείας Αναλήψεως, περιγράφει με καταπληκτικές λεπτομέρειες το μεγάλο και θαυμαστό γεγονός της Πεντηκοστής, το πρώτο κήρυγμα του αποστόλου Πέτρου, τη βάπτιση τριών χιλιάδων ακροατών του και την ίδρυση της Εκκλησίας. Στη συνέχεια αναφέρεται στην ζωή της πρώτης Εκκλησίας, στη δράση των αποστόλων, αφιερώνοντας το μεγαλύτερο μέρος στη δράση του αποστόλου Παύλου.
Ως αποδέκτης και των δύο ιερών βιβλίων του αναφέρεται κάποιος «κράτιστος Θεόφιλος», τον οποίο αγνοούμε. Πιθανόν να ήταν κάποιος επιφανής, ο οποίος ζήτησε από τον Λουκά πληροφορίες για τη νέα πίστη.
Η ευσεβής παράδοση αναφέρει πως ο Λουκάς υπήρξε και εξαίσιος ζωγράφος, ο οποίος εικονογράφησε το ιερότατο πρόσωπο της Θεοτόκου, με την οποία έζησε αρκετό καιρό στην Ιερουσαλήμ. Φημισμένες Ιερές Εικόνες Της αποδίδονται στον σ’ εκείνον, όπως η Ιερή Εικόνα του Μ. Σπηλαίου, της Παναγίας Κύκκου της Κύπρου, της πόλεως Βιλίνα της Ρωσίας. Στον άγιο Λουκά αποδίδονται επίσης και άλλες γνωστές Ιερές Εικόνες της Θεοτόκου.
Η ιεραποστολική του δράση συνέπεσε με την κήρυξη των διωγμών του ρωμαϊκού κράτους εναντίον των Χριστιανών. Τα σκοταδιστικά ειδωλολατρικά ιερατεία, βλέποντας την ρώμη της νέας πίστης, φοβήθηκαν για τα άνομα και δεισιδαίμονα συμφέροντά τους και γι’ αυτό έπεισαν τους διεφθαρμένους ρωμαίους να εγείρουν σκληρό διωγμό εναντίον των Χριστιανών, ως δήθεν επικίνδυνους για την έννομη τάξη. Χιλιάδες Χριστιανοί συλλαμβάνονταν, με τη βοήθεια των ειδωλολατρών ιερέων, βασανίζονταν φρικτά για να θυσιάσουν στα είδωλα. Όσοι αρνούνταν θανατώνονταν μέσω απερίγραπτων βασανισμών.
Έτσι λοιπόν και ο άγιος και ευαγγελιστής Λουκάς έγινε στόχος των φανατικών ειδωλολατρών. Σύμφωνα με την επικρατέστερη παράδοση, μετά τον μαρτυρικό θάνατο του αποστόλου Παύλου το 68 μ. Χ. ήρθε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στα μέρη της Βοιωτίας, όπου με το φλογερό του κήρυγμα μετέστρεφε πλήθος ειδωλολατρών στην αληθινή χριστιανική πίστη. Επίσης ασκούσε και το ιατρικό επάγγελμα, θεραπεύοντας δωρεάν τους αρρώστους. Αυτό θορύβησε και εξόργισε τους ειδωλολάτρες ιερείς της περιοχής, οι οποίοι έβλεπαν να ερημώνουν τα «ιερά» τους και να χάνουν πλούτη από τις δεισιδαίμονες πρακτικές τους, όπως τη μαγεία, την μαντική και τις διάφορες αγυρτείες, τις οποίες πωλούσαν αδρά ως «θεραπείες» στους άτυχους πιστούς του παγανισμού. Παρότρυναν λοιπόν τον φανατισμένο ειδωλολατρικό όχλο, ο οποίος όρμισε και συνέλαβε τον ένθερμο άγιο Λουκά. Μη σεβόμενοι τα γεράματά του τον υπέβαλαν σε απάνθρωπα βασανιστήρια. Εξουθενωμένο, τον κρέμασαν σε μια ελιά, όπου παρέδωσε την αγία του ψυχή στο Θεό, σε ηλικία ογδόντα χρονών.
Οι Χριστιανοί περιμάζεψαν το τίμιο λείψανό του και το έθαψαν με μεγάλες τιμές κοντά στη Θήβα. Από τη μαρμάρινη λάρνακά του έρρεε μύρο, το οποίο ευωδίαζε σε μεγάλη απόσταση. Γινόταν επίσης εκεί πάμπολλα θαύματα, κάνοντας πολλούς ειδωλολάτρες να γίνονται Χριστιανοί. Ο βυζαντινός αυτοκράτωρ Κώνστας (337-350) μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη τα Ιερά Λείψανά του, όπως και των άλλων αποστόλων, τα οποία εναπέθεσε, ως πολύτιμο θησαυρό, στον ναό των Αγίων Αποστόλων. Βρισκόταν εκεί ως την άλωση από τους σταυροφόρους το 1204, τα οποία οι αντίχριστοι εισβολείς τα έκλεψαν και τα μετέφεραν στη Δύση. Σήμερα σώζεται η λάρνακα του αγίου στη Βοιωτία, εντός περικαλλούς ναού, όπου συνεχίζονται να επιτελούνται θαύματα. Η ιερή του μνήμη εορτάζεται στις 18 Οκτωβρίου.
ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού
ΠΗΓΗ: AKTINES

Λουκάς ο Ευαγγελιστής και Απόστολος (18.10)
Του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου,δασκάλου
Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΛΟΥΚΑΣ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ: Ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Λουκάς, συγγραφέας του ομώνυμου Ευαγγελίου και του βιβλίου των Πράξεων των Αποστόλων, καταγόταν πιθανότατα από την Αντιόχεια. Για τον τόπο καταγωγής του συμφωνούν οι περισσότεροι Πατέρες και εκκλησιαστικοί συγγραφείς (Ευσέβιος, Ιερώνυμος, κ.ά). Σε χωρία των Πράξεων (ιστ΄10-17, κ΄5-κα' 8, κζ΄1-2), ο Λουκάς χρησιμοποιεί πρώτο πληθυντικό πρόσωπο, κι αυτό διότι ο Ευαγγελιστής παρέλαβε τον Απόστολο Παύλο από την Τρωάδα και τον συνόδευσε κατά τη δεύτερη αποστολική του περιοδεία. Ακόμη ήταν παρών στον Ευαγγελισμό των γυναικών της πόλης των Φιλίππων. Από τα συμφραζόμενα των πράξεων καταλαβαίνουμε ότι ο Ευαγγελιστής Λουκάς ομίλησε και ο ίδιος στη συνάντηση, λαμβάνοντας ενέργό ρόλο στην πρώτη εκείνη κατήχηση που έγινε ποτέ στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
Ο Ευαγγελιστής φαίνεται παρών και στο επεισόδιο με την παιδίσκη που είχε “πνεύμα πύθωνος”, η οποία κια τελικά ακολούθησε τον Παύλο και το Σίλα, με τελική κατάληξη τη φυλάκιση αυτών. Και στην τρίτη αποστολική πορεία ο Λουκάς συνόδεψε τον Απ. Παύλο από τους Φιλίππους στην Τρωάδα και από εκεί μέσω Λέσβου στη Μίλητο, από όπου μέσω Κω, Ρόδου, κ.ά, οδήγήθηκαν τελικά στα Ιεροσόλυμα. Τέλος ο Ευαγελιστής Λουκάς ακολούθησε τον Παύλο και στη Ρώμη, μεσω Κρήτης και Μελίτης (Μάλτας). Ο Ευαγγελιστής παρέμεινε πιστός και αφοσιωμένος στον Απ. Παύλο μέχρι και το μαρτυρικό τέλος του δευτέρου. Άλλωστε το όνομά του μνημονεύει με ασπασμούς ο κοορυφαίος των Αποστόλων, Παύλος, σε Επιστολές της αιχμαλωσίας (Κολασ. δ΄14 και Φιλημ. 24). Μάλιστα στη δεύτερη Προς Τιμόθεον Εαπιστολή αναφέρεται ως ο μόνος εναπομείνας κοντά στον Απόστολο Παύλο, πράγμα που μαρτυρεί το στενό σύνδεσμο του Ευαγγελιστή και του Αποστόλου. Ακόμη, ο “Λουκάς ο ιατρός ο αγαπητός” (Κολασ. δ΄14) θα ήταν οπωσδήποτε χρήσιμος συνοδός για τον ηλικιωμένο πια Παύλο που βασανιζόταν και από κάποια ασθένεια, [“σκόλοψ τη σαρκί” (Β΄Κορ. ιβ΄7)].
ΚΗΡΥΓΜΑ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ: Μετά το θάνατο του Αποστόλου, ο Λουκάς, σύμφωνα με αρχαίους εκκλησιαστικούς συγγραφείς, κύρηξε τη νέα πίστη στη Δαλματία, τη Γαλλία, τη Μακεδονία και την Αχαϊα (Επιφάνιος, Κατά Αιρέσεων, PG 41, 907 και Γρηγόριος Ναζιανζ., PG 36, 228). Ο Συμεών ο Μεταφραστής (PG 115), 1136) μας πληροφορεί ότι ο Ευαγγελιστής μετέβη έπειτα και στην Ανατολή, αφού διέσχισε τη Λιβύη και όταν έφτασε στην Αίγυπτο, χειροτονήθηκε επίσκοπος στη Θηβαϊδα, όπου και κοιμήθηκε ειρηνικά. Αντιθέτως, ο Γρηγόριος ο Θεολόγος ομιλεί για μαρτύριο του Ευαγγελιστή.
Ο ΛΟΥΚΑΣ ΑΓΙΟΓΡΑΦΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ: Αρχαιότατη παράδοση θέλει τον Ευαγγελιστή Λουκά, ζωγράφο που φιλοτέχνησε μάλιστα την εικόνα της Θεομήτορος. Σχετική είναι και η υμνολογία του Μικρού Παρακλητικού Κανόνα προς τη Θεοτόκο που ψάλλει: “Άλαλα τα χείλη των ασεβών, των μη προσκυνούντων την εικόνα σου τη σεπτήν, την ιστορηθείσαν υπό του Αποστόλου Λουκά ιερωτάτου, την Οδηγήτριαν”. Σύμφωνα με πληροφορίες του Μαξίμου Μαργούνιου, ο Κωνστάντιος, γιος του Μ. Κωνσταντίνου μετέφερε το ιερό λείψανο του Αποστόλου Λουκά στο Ναό των Αγίων Αποστόλων και το έθεσε μαζί με τα ιερά λείψανα των Αποστόλων Ανδρέα και Τιμοθέου κάτω από την Αγία Τράπεζα. Σύμφωνα με τον ίδιο συγγραφέα, ο Ευαγγελιστής ζωγράφισε τρεις εικόνες της Θεοτόκου που έφερε στην αγκαλιά της τον Κύριο Ιησού Χριστό.
ΤΟ ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ: Κατά τον Ωριγένη, ο Λουκάς έγραψε το Ευαγγέλιό του για τους “εξ εθνών” πιστούς, σε αντίθεση με τον Ευαγγελιστή Ματθαίο που απευθύνεται στους “εξ Ιουδάιων πιστούς”. Άλλωστε ο αρχικός αποδέκτης του Ευαγγελίου, ο 'κράτιστος Θεόφιλος” ήταν εθνικός, γι' αυτό και ο Άγιος Ευαγγελιστής τον στηρίζει στην κατήχησή του και εκφράζεται τιμητικά για τους εθνικούς, προβάλλοντας τον οικουμενικό χαρακτήρα της νέας πίστης. Μάλιστα του κήρυγμα του Βαπτιστού στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο παρουσιάζεται ως ιδιαίτερα ελεγκτικό προς τους Ισραηλίτες που χαρακτηρίζονται “γεννήματα εχιδνών”. Παρ' όλα αυτά δεν πρέπει να συμπεράνουμε ότι το “διεθνιστικό” πνεύμα του Λουκά είχε γενικό αντιιουδαϊκό χαρακτήρα. Άλλωστε μόνον ο Λουκάς διασώζει τη σκηνή που ο Κύριος αντικρίζοντας την Ιερουσαλήμ, πνευματική και εθνική μητρόπολη του Ισραήλ, κλαίει. (ιθ΄41). Θα λέγαμε ότι η σκέψη του Ευαγγελιστή είναι ότι ο Κύριος καλεί “Πάντα τα έθνη και τον Ισραήλ επομένως” (Θ.Η.Ε., Λουκάς 372). Το “πνεύμα” αυτό της διδασκαλίας του Ευαγγελίου του Λουκά αντικατοπτρίζεται άριστα στη σύσταση που απηύθηνε ο αναστάς Κύριος στους μαθητές του, σύμφωνα με την οποία έπρεπε: “κηρυχθήναι επί τω ονόματι αυτού μετάνοιαν και άφεσιν αμαρτιών εις πάντα τα έθνη, αρξάμενον από Ιερουσαλήμ” (κδ΄47).

Μνήμη αγίου Λουκά του Ευαγγελιστού - Ερμηνεία της Ευαγγελικής περικοπής από τον άγιο Κύριλλο Αλεξανδρείας
«῾Υπέστρεψαν δὲ οἱ ἑβδομήκοντα μετὰ χαρᾶς λέγοντες· Κύριε, καὶ τὰ δαιμόνια ὑποτάσσεται ἡμῖν ἐν τῷ ὀνόματί σου (:Επέστρεψαν από την περιοδεία τους οι εβδομήντα μαθητές με χαρά και έλεγαν: “Κύριε, ακόμη και τα δαιμόνια υποτάσσονται σε μας με την επίκληση του ονόματός Σου”)»[Λουκά 10,17].
Για να μη νομίζουν δηλαδή ότι με δική τους θέληση προσήλθαν στο κήρυγμα, το επιβεβαίωνε η χάρη του Πνεύματος που δόθηκε σε αυτούς. Γιατί όταν ακολουθούσε τον λόγο το θαύμα, δεν μπορούσε να ισχύσει εναντίον τους κανένας τρόπος συκοφαντίας. Χαίρονταν επειδή αξιώνονταν να κάνουν θαύμα και να υποτάσσουν τα δαιμόνια.
«Εἶπε δὲ αὐτοῖς· ἐθεώρουν τὸν σατανᾶν ὡς ἀστραπὴν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ πεσόντα(:Τους είπε τότε: “Από τότε που άρχισα το έργο μου, αλλά κaι όταν σας έστειλα σε περιοδεία, και τώρα που ήλθατε και μου αναγγέλλετε τις εκδιώξεις αυτές των δαιμόνων, έβλεπα τον σατανά να χάνει την εξουσία του και τη δύναμή του˙ τον έβλεπα να πέφτει συντριμμένος κάτω από το ύψος της εξουσίας του και από τις ανώτερες σφαίρες του εναέριου κόσμου, απ’ όπου ασκούσε την κυριαρχία του. Και να πέφτει τόσο απότομα και φανερά και με τόσο πάταγο, όπως πέφτει η αστραπή”)»[Λουκά 10,18].
Το ότι έπεσε σαν αστραπή, φανερώνει ότι αυτός κατέπεσε από ψηλά στη γη, από τη δόξα στην ατίμωση, από τη δύναμη σε αδυναμία. Γιατί πριν από την οικονομία του Σωτήρα επικράτησε στη γη και προσκυνήθηκε σχεδόν από όλους. Και τότε έπεσε σαν αστραπή, αυτός που είχε προσκυνητές του όλους εκείνους που παραπλανήθηκαν, και τοποθετήθηκε κάτω από τα πόδια εκείνων που τον προσκυνούσαν· γιατί αυτό υποδηλώνει το: «Ἰδοὺ δίδωμι ὑμῖν τὴν ἐξουσίαν τοῦ πατεῖν ἐπάνω ὄφεων καὶ σκορπίων καὶ ἐπὶ πᾶσαν τὴν δύναμιν τοῦ ἐχθροῦ, καὶ οὐδὲν ὑμᾶς οὐ μὴ ἀδικήσῃ (:Ιδού, εγώ σας δίνω τώρα εξουσία εναντίον του σατανά πολύ μεγαλύτερη απ’ όση σας έδωσα όταν σας έστειλα να κηρύξετε. Σας δίνω εξουσία να νικάτε και να ποδοπατάτε όλα τα όργανα του σατανά, που σαν φίδια και σκορπιοί επιβουλεύονται και χύνουν το δηλητήριό τους ύπουλα στις ψυχές των ανθρώπων, για να τις νεκρώσουν. Σας δίνω εξουσία να κατανικάτε όλη τη δύναμη που διαθέτει ο εχθρός του ανθρώπου, ο σατανάς. Κι έτσι κανένα μέσο να μην τελεσφορεί απ’ όσα θα χρησιμοποιεί για να παρεμποδίσει το έργο σας. Κι απ’ όσα μηχανεύεται εναντίον σας, τίποτε δεν θα σας ζημιώσει ούτε θα σας βλάψει)»[Λουκά 10,19], ονομάζοντας «φίδια και σκορπιούς» τους δαίμονες.
«Πλὴν ἐν τούτῳ μὴ χαίρετε, ὅτι τὰ πνεύματα ὑμῖν ὑποτάσσεται· χαίρετε δὲ ὅτι τὰ ὀνόματα ὑμῶν ἐγράφη ἐν τοῖς οὐρανοῖς(:Αλλά όμως όλη σας η χαρά ας μην περιορίζεται σε αυτό και μην χαίρεστε τόσο για το ότι τα πονηρά πνεύματα υποτάσσονται σε σας. Δεν είναι αυτό δικό σας κατόρθωμα˙ είναι χάρισμα που Εγώ σας έδωσα, και προσέξτε να μην κυριευτείτε από οίηση και αλαζονεία για το χάρισμα αυτό. Να χαίρεστε όμως περισσότερο διότι τα ονόματά σας λόγω της πίστεώς σας γράφτηκαν στους ουρανούς. Εκεί είστε πολιτογραφημένοι έχοντας όλα τα δικαιώματα της απολαύσεως των αγαθών της επουράνιας κοινωνίας και βασιλείας)»[Λουκά 10,20].
«᾿Εν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἠγαλλιάσατο τῷ πνεύματι ὁ ᾿Ιησοῦς καὶ εἶπεν· ἐξομολογοῦμαί σοι, πάτερ, κύριε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, ὅτι ἀπέκρυψας ταῦτα ἀπὸ σοφῶν καὶ συνετῶν, καὶ ἀπεκάλυψας αὐτὰ νηπίοις· ναί, ὁ πατήρ, ὅτι οὕτως ἐγένετο εὐδοκία ἔμπροσθέν σου(:Την ώρα αυτή ο Ιησούς ένιωσε πολύ μεγάλη χαρά στα βάθη της ψυχής του και είπε: “Σ’ ευχαριστώ, Πάτερ, Κύριε και εξουσιαστή και κυβερνήτη πάνσοφε και δίκαιε του ουρανού και της γης. Σ’ ευχαριστώ, διότι ενεργώντας με πανσοφία και με δικαιοσύνη απέκρυψες τις μυστηριώδεις και ουράνιες αυτές αλήθειες από τους ανθρώπους που νομίζουν ότι είναι σοφοί και συνετοί, και φανέρωσες τα σωτηριώδη αυτά μυστήρια σε ανθρώπους απλούς, άδολους και ταπεινούς. Ναι, Σε ευχαριστώ, Πάτερ, διότι αυτό Σου άρεσε και τέτοια υπήρξε η αγαθή και δίκαιη θέλησή Σου”)»[Λουκά 10,21].
Ας δούμε όμως και τους λόγους που απηύθυνε ο Χριστός εξαιτίας μας και για χάρη μας προς τον Πατέρα Του: «Σε ευχαριστώ, Πάτερ, Κύριε και εξουσιαστή και κυβερνήτη πάνσοφε και δίκαιε του ουρανού και της γης. Σ’ ευχαριστώ, διότι ενεργώντας με πανσοφία και με δικαιοσύνη απέκρυψες τις μυστηριώδεις και ουράνιες αυτές αλήθειες από τους ανθρώπους που νομίζουν ότι είναι σοφοί και συνετοί, και φανέρωσες τα σωτηριώδη αυτά μυστήρια σε ανθρώπους απλούς, άδολους και ταπεινούς». «Να», λένε οι διεστραμμένοι στον νου, «ομολογεί χάρη στον Πατέρα· πώς λοιπόν δεν είναι κατώτερος από Αυτόν;». «Και τι είναι αυτό που εμποδίζει, ω άριστοι», θα μπορούσε να πει κάποιος, «το να αποδέχεται ο ομοούσιος Υιός και να επαινεί τον Πατέρα, ο Οποίος σώζει μέσω Αυτού την υφήλιο;». Εάν όμως νομίζεις ότι εξαιτίας της ευχαριστίας είναι κατώτερος, άκουσε τα εξής: Κύριο του ουρανού και της γης αποκαλεί τον Πατέρα Του. Και ο Υιός του εξουσιαστή των όλων Θεού, οπωσδήποτε μαζί με Αυτόν είναι εξουσιαστής των όλων, και βρίσκεται επάνω από όλα ως Θεός από Θεό, και έχει σε καθετί ισότητα με Αυτόν ουσιαστική.
Σε εμάς αποκάλυψε ο Θεός και Πατέρας το μυστήριο που ήταν κρυμμένο και αποσιωπημένο από Αυτόν πριν από τη δημιουργία του κόσμου, φανερώθηκε όμως στους ανθρώπους της γης τους τελευταίους καιρούς του αιώνα. Πράγματι, γράφει ο μακάριος Παύλος: «Ἐμοὶ τῷ ἐλαχιστοτέρῳ πάντων τῶν ἁγίων ἐδόθη ἡ χάρις αὕτη, ἐν τοῖς ἔθνεσιν εὐαγγελίσασθαι τὸν ἀνεξιχνίαστον πλοῦτον τοῦ Χριστοῦ καὶ φωτίσαι πάντας τίς ἡ οἰκονομία τοῦ μυστηρίου τοῦ ἀποκεκρυμμένου ἀπὸ τῶν αἰώνων ἐν τῷ Θεῷ, τῷ τὰ πάντα κτίσαντι διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ (:Σε εμένα τον πιο ελάχιστο απ’ όλους τους Χριστιανούς δόθηκε η χάρις αυτή, να ευαγγελίζομαι δηλαδή στους εθνικούς τον ανεξιχνίαστο πλούτο των ευλογιών και αγαθών που μας έφερε ο Χριστός, έναν πλούτο ανώτερο από κάθε κατανόηση. Και μου δόθηκε η χάρις να διαφωτίζω και να φανερώνω σε όλους ποια είναι η νέα κατάσταση και διαχείριση που έκανε ο Χριστός προσφέροντας τη σωτηρία σ’ όλους τους ανθρώπους. Η διαχείριση αυτή ήταν ένα μυστήριο, μια αλήθεια άγνωστη και κρυμμένη εξαρχής και προαιωνίως στο Θεό, ο Οποίος δημιούργησε τα πάντα δια του Ιησού Χριστού)» [Εφ.3,8-9]. Λοιπόν μέσα στη γνώση του Πατέρα ήταν κρυμμένο το ιερό και μεγάλο μυστήριο του Σωτήρα μας.
Έτσι και εμείς γνωσθήκαμε από πριν και προοριστήκαμε προς υιοθεσία. Και αυτό θα μας το διδάξει πάλι ο σοφότατος Παύλος, γράφοντας: «Εὐλογητὸς ὁ Θεὸς καὶ πατὴρ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ εὐλογήσας ἡμᾶς ἐν πάσῃ εὐλογίᾳ πνευματικῇ ἐν τοῖς ἐπουρανίοις ἐν Χριστῷ, καθὼς καὶ ἐξελέξατο ἡμᾶς ἐν αὐτῷ πρὸ καταβολῆς κόσμου εἶναι ἡμᾶς ἁγίους καὶ ἀμώμους κατενώπιον αὐτοῦ, ἐν ἀγάπῃ προορίσας ἡμᾶς εἰς υἱοθεσίαν διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς αὐτόν, κατὰ τὴν εὐδοκίαν τοῦ θελήματος αὐτοῦ(:Να είναι ευλογημένος και δοξασμένος ο Θεός, τον οποίο ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός έχει Πατέρα ως προς τη θεία Του φύση, και Θεό ως προς την ανθρώπινη˙ διότι μας μετέδωσε κάθε πνευματική ευλογία, την οποία μας χάρισε διαμέσου του Χριστού απ’ τον ουρανό, για να μας οδηγήσει στον ουρανό. Και μας έδωσε τις ευλογίες αυτές σύμφωνα με την εκλογή που μας έκανε για να μας ενώσει με τον Χριστό. Και έκανε την εκλογή μας αυτή προτού γίνει ο κόσμος, με τον σκοπό, όταν θα ερχόταν ο καιρός να γεννηθούμε και να ζήσουμε στη γη, να είμαστε άγιοι και άμεμπτοι ενώπιον Του. Και μέσα στην αγάπη Του μας προόρισε να υιοθετηθούμε και να γίνουμε παιδιά Του διαμέσου του Ιησού Χριστού, σύμφωνα με την αγαθή θέληση που έχει να σωθούμε)» [Εφ.1,3-5].
Άρα λοιπόν σε εμάς τους νηπίους αποκάλυψε ο Πατέρας το κρυμμένο και αποσιωπημένο από τους αιώνες μυστήριο. Αν και πριν από εμάς πάρα πολλοί και αναρίθμητοι υπήρξαν στην εδώ ζωή άνδρες, ως προς τα λόγια «σοφοί», αλλά, όπως λέγει ο Παύλος στην ουσία καθόλου σοφοί και αδικαιολόγητοι: «διότι γνόντες τὸν Θεὸν οὐχ ὡς Θεὸν ἐδόξασαν ἢ εὐχαρίστησαν, ἀλλ᾿ ἐματαιώθησαν ἐν τοῖς διαλογισμοῖς αὐτῶν, καὶ ἐσκοτίσθη ἡ ἀσύνετος αὐτῶν καρδία· φάσκοντες εἶναι σοφοὶ ἐμωράνθησαν, καὶ ἤλλαξαν τὴν δόξαν τοῦ ἀφθάρτου Θεοῦ ἐν ὁμοιώματι εἰκόνος φθαρτοῦ ἀνθρώπου καὶ πετεινῶν καὶ τετραπόδων καὶ ἑρπετῶν(:και είναι αδικαιολόγητοι, διότι, ενώ μέσα από τα θαυμάσια έργα της δημιουργίας γνώρισαν τον Θεό, ο Οποίος τα δημιούργησε με κάθε σοφία και δύναμη, δεν Τον δόξασαν για τις άπειρες τελειότητές Του, ούτε Τον ευχαρίστησαν για τις τόσες ευεργεσίες Του, όπως Του αρμόζει, αλλά με τους ψεύτικους και πλανεμένους συλλογισμούς τους αποδείχθηκαν μωροί και σκοτίστηκε η ασύνετη διάνοιά τους, που ήταν και ανίκανη να καταλάβει τα αληθινά και πρέποντα. Και ενώ ισχυρίζονταν ότι είναι σοφοί, έγιναν μωροί και ανόητοι. Και αντάλλαξαν το ένδοξο μεγαλείο του Θεού, ο Οποίος δεν έχει καμία σχέση με τη φθορά, με υλικά αγάλματα που έχουν την εικόνα φθαρτού ανθρώπου και πουλιών και τετραπόδων ζώων και ερπετών)»[Ρωμ.1,21-23]. Εξαιτίας αυτού παραδόθηκαν σε ανάξιο νου, και δεν τους έκανε γνωστό το μυστήριο.
Έχει γραφεί επίσης και σε μας: «Ἡ γὰρ σοφία τοῦ κόσμου τούτου μωρία παρὰ τῷ Θεῷ ἐστι. γέγραπται γάρ· ὁ δρασσόμενος τοὺς σοφοὺς ἐν τῇ πανουργίᾳ αὐτῶν(:διότι η σοφία του κόσμου αυτού είναι κουταμάρα ενώπιον του Θεού. Και εκείνο αποδεικνύεται από αυτό που έχει γραφτεί στο θεόπνευστο βιβλίο του Ιώβ: “Ο Θεός πιάνει σφιχτοδεμένους εκείνους που κάνουν τον σοφό και τους εξευτελίζει με την ίδια τους τη σοφιστική εξυπνάδα και δεξιότητα”)»[Α΄Κορ.3,19]. Άρα λοιπόν είναι αλήθεια να πούμε ότι εκείνος που έχει απλή και μόνη τη σοφία του κόσμου, είναι μωρός και ανόητος ενώπιον του Θεού, ενώ αυτός που νομίζει ότι είναι μωρός μπροστά στους σοφούς του κόσμου και έχει στον νου και την καρδιά του το φως της αληθινής θέας του Θεού, αυτός είναι σοφός ενώπιον του Θεού. Λοιπόν σε αυτούς που νομίζουν ότι είναι μωροί, δηλαδή έχουν άκακη και σε νηπιακή κατάσταση ως προς την κακία τη διάνοιά τους, αποκάλυψε ο Πατέρας τον Υιό, γιατί είχαν γνωσθεί από πριν και προορίστηκαν να γίνουν υιοί Του.
Όμως δεν είναι απίθανο, όπως εγώ νομίζω, να προσθέσουμε σε αυτά και το εξής. Οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι, και εκείνοι που εξουσίαζαν τα ιουδαϊκά φύλα, έχοντας τη φήμη νομομαθών, θεωρούνταν ότι ήταν κάποιοι σοφοί, αλλά δεν ήταν τέτοιοι στην πραγματικότητα, πράγμα που αποδεικνυόταν από τα ίδια τα πράγματα. Και πράγματι, ο προφήτης Ιερεμίας κάτι τέτοιο λέγει σε αυτούς: «Πῶς ἐρεῖτε· ὅτι σοφοί ἐσμεν ἡμεῖς, καὶ νόμος Κυρίου μεθ᾿ ἡμῶν ἐστιν; εἰς μάτην ἐγενήθη σχοῖνος ψευδὴς γραμματεῦσιν. ᾐσχύνθησαν σοφοὶ καὶ ἐπτοήθησαν καὶ ἑάλωσαν, ὅτι τὸν λόγον Κυρίου ἀπεδοκίμασαν· σοφία τίς ἐστιν ἐν αὐτοῖς;(:Πώς λοιπόν θα πείτε με καύχηση: “Είμαστε σοφοί, διότι κατέχουμε τον νόμο του Κυρίου”; Μάταια και ψευδή έγραψε ο κάλαμος των γραμματέων, οι οποίοι έχουν ως κλήρο να ερμηνεύουν και να διδάσκουν τον νόμο! Καταντροπιάστηκαν οι σοφοί, πανικοβλήθηκαν και συνελήφθησαν αιχμάλωτοι, διότι αποδοκίμασαν τον νόμο του Κυρίου. Τι είδους λοιπόν σοφία υπάρχει σε αυτούς; Καμία σοφία δεν υπάρχει, παρά μόνο κακία)» [Ιερ.8,8-9]. Επειδή όμως αυτοί αποδοκίμασαν τον λόγο του Σωτήρα, δηλαδή το ευαγγελικό και σωτήριο κήρυγμα, δηλαδή τον Λόγο του Θεού και Πατέρα, ο Οποίος για χάρη μας έγινε άνθρωπος, αυτοί αποδοκιμάσθηκαν.
Είπε λοιπόν ο Ιερεμίας γι’αυτούς: «Ἀργύριον ἀποδεδοκιμασμένον καλέσατε αὐτούς, ὅτι ἀπεδοκίμασεν αὐτοὺς Κύριος(:Αργύριο μη δεχόμενο διόρθωση, άχρηστο και ακατάλληλο, ονομάστε τους Ιουδαίους αυτούς, διότι, λόγω της πονηρής προαιρέσεώς τους, ο Κύριος τούς απέρριψε και τους αποδοκίμασε)»[Ιερ.6,30]. Έμεινε κρυφό και από αυτούς το μυστήριο του Χριστού.
Και πράγματι είπε ο Κύριος κάπου στους μαθητές Του: «Ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τοῖς δὲ λοιποῖς ἐν παραβολαῖς, ἵνα βλέποντες μὴ βλέπωσι καὶ ἀκούοντες μὴ συνιῶσιν(:Σε σας που έχετε ενδιαφέρον και καλή διάθεση σας έδωσε ο Θεός τη χάρη του να μάθετε τις μυστηριώδεις αλήθειες της βασιλείας του Θεού˙ στους άλλους όμως μιλάω με παραβολές. Αυτοί δεν έχουν ενδιαφέρον να γνωρίσουν και να δεχθούν τις πνευματικές αλήθειες, και ο νους τους είναι αμαθής και ανίκανος για πνευματική διδασκαλία. Γι’ αυτό διδάσκω με τον τρόπο αυτό, για να μην μπορούν να δουν βαθύτερα και καθαρότερα, αν και θα βλέπουν με τα σωματικά τους μάτια, και για να μην μπορούν να καταλάβουν, αν και θα ακούνε τη διδασκαλία που τους εξηγεί τα μυστήρια. Και το κάνω αυτό όχι μόνο για λόγους δικαιοσύνης, αλλά και από αγαθότητα, για να μην επιβαρύνουν τη θέση τους περιφρονώντας την αλήθεια, και σκληρυνθούν περισσότερο)»[Λουκά 8,10]. «Σε σας»· σε ποιους «εσάς»; Δηλαδή σε αυτούς που πίστεψαν και γνώρισαν την παρουσία Του στον κόσμο, σε αυτούς που κατανοούν πνευματικά τον νόμο, σε αυτούς δέχθηκε ο Πατέρα να αποκαλύψει τον Υιό Του.
ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ,
επιμέλεια κειμένου: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
· Αγίου Κυρίλλου, αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας, Ἐξήγησις ὑπομνηματική εἰς τό κατά Λουκάν εὐαγγέλιον, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, ερευνητικό έργο «Οι δρόμοι της πίστης: Ψηφιακή Πατρολογία»
Αγίου Κυρίλλου Αλεξανδρείας Άπαντα τα έργα, πατερικές εκδόσεις «Γρηγόριος Παλαμάς», εκδ. οίκος «Το Βυζάντιον», Θεσσαλονίκη 2005, τόμος 25, «Υπόμνημα εις το κατά Λουκάν Α΄», κεφάλαιο 10ο, σελ. 423-429.
Παν. Τρεμπέλα, Η Καινή Διαθήκη με σύντομη ερμηνεία, εκδ. Ο Σωτήρ, Αθήνα 2014.
Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους εβδομήκοντα, Κείμενον και σύντομος απόδοσις του νοήματος υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2005.
Η Παλαιά Διαθήκη μετά Συντόμου Ερμηνείας, Παναγιώτης Τρεμπέλας, Αδελφότης Θεολόγων «Ο Σωτήρ», Αθήνα, 1985.
https://www.agia-aikaterini-larissis.com/agia-grafi.../
https://www.agia-aikaterini-larissis.com/agia-grafi.../
Π.Τρεμπέλα, Το Ψαλτήριον με σύντομη ερμηνεία(απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τρίτη, Αθήνα 2016.
http://users.sch.gr/.../Kainh.../Biblia ... athikh.htm
http://users.sch.gr/.../Palaia.../Bibli ... athikh.htm

Υπάρχει τρόπος να δείξουμε καλή πλεονεξία: Ας δώσουμε κάτι μικρό κατά την παρούσα ζωή, για να πλουτίσουμε στη μέλλουσα.
Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου

Να μιλ΄τε πιο πολύ στον Θεό για τα παιδιά σας, παρά στα παιδιά σας για τον Θεό.
Γέροντος Επιφανίου Θεοδωροπούλου

Η Υπεραγία Θεοτόκος προσεύχεται αδιάκοπα για μας. Μας επισκέπτεται πάντα. Όποτε και αν στραφούμε σε εκείνη με την καρδιά μας, είναι εκεί.
Μετά τον Κύριο, εκείνη είναι η μεγαλύτερη προστάτης της ανθρωπότητας. Πόσοι και πόσοι ναοί σε ολόκληρο τον κόσμο δεν είναι αφιερωμένοι στην Υπεραγία Θεοτόκο!
Πόσες και πόσες ιαματικές πηγές, όπου οι άνθρωποι θεραπεύονται από τα ασθενήματά τους, δεν ανέβλυσαν εκεί όπου η Υπεραγία Θεοτόκος εμφανίστηκε και ευλόγησε τα ύδατα, ώστε να γιατρεύουν τόσο τους ασθενείς όσο και τους υγιείς!
Είναι διαρκώς στο πλευρό μας κι εμείς τόσο συχνά την ξεχνάμε!
Από το βιβλίο « Οι λογισμοί καθορίζουν τη ζωή μας», Βίος και διδαχές του γέροντα Θαδδαίου της Βιτόβνιτσα, σελ. 225

« Ας τρέξουμε πρόθυμα, συναισθανόμενοι ότι μας εκάλεσε ο Θεός και Βασιλεύς, μήπως και τα χρόνια της ζωής μας είναι ολίγα, οπότε θα ευρεθούμε χωρίς καρπούς την ημέρα του θανάτου μας και θα πεθάνωμε από την πείνα.
Ας ευαρεστήσωμεν τον Κύριον, όπως οι στρατιώτες τον βασιλέα. Οπωσδήποτε μετά την επιστράτευση, μας ζητείται η ακριβής εκπλήρωσις των υποχρεώσεων μας».
Από το βιβλίο Κλίμαξ, Αγίου Ιωάννου του Σιναϊτου, Περί αποταγής: 26, σελ. 38