Ορθόδοξη Ζωή (κατά τους Αγίους Πατέρες)

[angieholi]

Φάρμακον σωτηρίας...
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος γράφει στὰ «Θεολογικὰ Ἔπη» γιὰ τὴν ἀξία τοῦ πόνου στὴν ζωή μας καὶ μᾶς λέγει ὅτι πολὺ μᾶς ὠφελεῖ.
Ἀναφέρω μόνο δύο σχετικὲς φράσεις του:
«Ὁ πόνος ὁ δικός μου εἶναι φάρμακον σωτηρίας. Ὅσον περισσότερον ὑποφέρω, τόσον περισσότερον πλησιάζω τὸν Θεόν, ἡ συμφορὰ μὲ δένει περισσότερον μὲ τὸν Θεόν».
Ἂς μὴ γκρινιάζουμε λοιπὸν καὶ ἂς μὴ παραπονιόμαστε καὶ κυρίως νὰ σεβόμαστε τὸν πόνον τῶν ἄλλων.

Η ειρήνη είναι όπλον...
Αὐτὴν τὴν ἀλήθεια μᾶς ἀποκαλύπτει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος «Λόγος εἰς Δαβὶδ καὶ Γολιὰθ» λέγοντας:
«Ὅπως ἀκριβῶς, ὅταν ἐμεῖς ὀργιζόμαστε καὶ πιανόμαστε στὰ χέρια καὶ συγκρουόμαστε μεταξύ μας, ὁ διάβολος χαίρεται καὶ εὐχαριστιέται, ἔτσι καὶ ὅταν εἰρηνεύουμε καὶ ἔχουμε ὁμόνοια καὶ συγκρατοῦμε τὴν ὀργή μας, ὁ διάβολος συστέλλεται πάλι καὶ ταπεινώνεται, ἐπειδὴ ἀκριβῶς εἶναι ἐχθρὸς τῆς εἰρήνης καὶ πολέμιος τῆς ὁμόνοιας καὶ πατέρας τοῦ φθόνου».
Ἀληθινὰ εἶναι ὅπλον κατὰ τοῦ διαβόλου ἡ εἰρήνη ἐν Χριστῷ.

Όχι στα χυδαία λόγια...
Διαβάζω στὸ βιβλίο «Πρὸς τοὺς νέους» (Πῶς νὰ ὠφελοῦνται ἀπὸ τὸν ἀρχαῖον ἑλληνικὸν λόγον) τὰ ἑξῆς:
«Ἡ ἐξοικείωση μὲ τὰ χυδαῖα λόγια εἶναι ἕνας δρόμος, ποὺ ὁδηγεῖ καὶ στὴν διάπραξη χυδαίων πράξεων. Γι᾽ αὐτὸ μὲ πολλὴ προσοχὴ πρέπει νὰ προφυλάσσουμε τὴν ψυχή μας, μὴ τυχὸν μὲ τὴν γλυκύτητα τῶν λόγων, χωρὶς νὰ τὸ ἀντιληφθοῦμε, δεχθοῦμε κάποιο ἀπὸ τὰ κακά, ὅπως ἐκεῖνοι, ποὺ παίρνουν μαζὶ μὲ τὸ μέλι καὶ τὸ δηλητήριο».
Οὔτε νὰ λέμε, οὔτε νὰ ἀκοῦμε τὰ χυδαῖα λόγια, γιατὶ μᾶς ὁδηγοῦν στὴν χυδαία ζωή.

Πώς βρίσκουμε το Θείον Έλεος...
Ὁ Ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σύρος γράφει στὸν Λόγον του ΟΒ´ τὴν ἀκόλουθη θεοφώτιστη διδασκαλία του:
«Μετὰ τὴν Χάριν τοῦ Ἁγίου Βαπτίσματος ἐδόθη ἀπὸ τὸν Θεὸν στοὺς ἀνθρώπους ἡ Χάρις τῆς μετανοίας. Μετάνοια εἶναι ἡ δεύτερη πνευματικὴ ἀναγέννησις. Καὶ ἐκεῖνον τὸν ἀρραβῶνα, ποὺ τὸν λάβαμε ἀπὸ τὴν πίστιν (κατὰ τὸ Ἅγιο Βάπτισμα), τὸν δεχόμαστε πάλιν μὲ τὸ Χάρισμα τῆς μετανοίας. Μετάνοια λοιπὸν εἶναι ἡ θύρα τοῦ θείου ἐλέους, ποὺ ἀνοίχθηκε σὲ αὐτούς, ποὺ ζητοῦν τὴν θύραν. Ἀπὸ τὴν θύραν τῆς μετανοίας εἰσερχόμαστε στὸ θεῖον ἔλεος καὶ χωρὶς αὐτὴν τὴν θύραν δὲν βρίσκουμε ἔλεος».
Ἐμπρός, ἡ πόρτα τοῦ θείου ἐλέους μᾶς περιμένει ὅλους νύχτα καὶ ἡμέρα.


Θεληματικός ο καλός αγώνας...
Δύο εἶναι οἱ παράγοντες τῆς σωτηρίας τοῦ κάθε ἀνθρώπου. Πρῶτον ἡ δική του θέληση καὶ προσπάθεια, ὅσον μπορεῖ καὶ τὰ ὑπόλοιπα τὰ συμπληρώνει καὶ τὰ βοηθᾶ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, χωρὶς τὸ ὁποῖον κανεὶς δὲν σώζεται. Καὶ αὐτὸς εἶναι ὁ δεύτερος παράγων. Τὴν ἀρχὴ πρέπει νὰ τὴν κάνουμε ἐμεῖς.
Γι᾽ αὐτὸ καὶ ὁ Μέγας Μακάριος (Διαβᾶστε καὶ τὸ βιβλίον «Ὁ ἔνσαρκος Ἄγγελος», ἐκδόσεις «Ἀστήρ»), λέγει στὴν ΚΣΤ´ Ὁμιλία του τὰ ἑξῆς:
«Ὁ ἄνθρωπος πρέπει νὰ ἀγωνίζεται θεληματικὰ καὶ νὰ καλλιεργῆ τὴν γῆ τῆς καρδιᾶς του καὶ νὰ τὴν φροντίζη. Διότι ζητᾶ ὁ Θεὸς τὴν κούραση καὶ τὸν κόπον καὶ τὴν ἐργασία τοῦ ἀνθρώπου. Ἀλλὰ ἐὰν δὲν φανοῦν ἀπὸ τὸν οὐρανὸν τὰ σύννεφα καὶ οἱ βροχὲς τῆς Χάριτος, δὲν ὠφελεῖται μὲ τοὺς κόπους του ὁ γεωργός. Τοῦτο εἶναι τὸ σημεῖον, ποὺ χαρακτηρίζει τὸν Χριστιανισμόν: Ὅσο καὶ ἂν κοπιάση ὁ πιστός, νὰ αἰσθάνεται ὅτι δὲν ἔχει κάνει τίποτε».



Από την ομότιτλη στήλη του Π. Μ. Σωτήρχου στον Ορθόδοξο Τύπο,
Αριθ. φύλλου 1849, 15 Οκτωβρίου 2010
http://www.orthodoxostypos.gr/

[gkou]

493. ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΟΡΓΗΣ. Πώς μπορούμε να ξεριζώσουμε από την καρδιά μας το φριχτό αμάρτημα της οργής και του θυμού; Μας το λέγει ο Άγιος Κασσιανός ο Ρωμαίος: «Η τελεία θεραπεία της ασθενείας της οργής είναι αυτή: να πιστέψουμε ότι ούτε για δίκαιες ούτε για άδικες αφορμές επιτρέπεται να θυμώνουμε. Επειδή όταν η οργή σκοτίση την διάνοια, ούτε διάκρισι ούτε σωστή σκέψι ούτε δικαιοσύνη θα βρεθή μέσα μας. Ούτε και ναός του Αγίου Πνεύματος μπορεί να γίνη η ψυχή μας , αλλά θα μας κυριεύση το πνεύμα της οργής σκοτίζοντας τη διάνοιά μας. Τελευταίον απ’ όλα πρέπει να έχουμε εμπρός στα μάτια μας κάθε ημέρα την αβεβαιότητα της ώρας του θανάτου μας κι έτσι να φυλαγόμαστε από την οργή. Και ας γνωρίζουμε ότι ούτε η σωφροσύνη ούτε η απάρνησι του υλικού κόσμου ούτε οι νηστείες και αγρυπνίες θα μας ωφελήσουν κατά την ημέρα της κρίσεως, αν βρεθούμε ένοχοι, επειδή κατεχόμαστε από οργή και μίσος». Και σε άλλο σημείο υπογραμμίζει: «Δεν ωφελεί τόσον πολύ να συγκρατούμε το στόμα μας στον καιρό του θυμού να μη λέη λόγια μανιασμένα, όσο να καθαρίζουμε την καρδιά μας από την μνησικακία και να μη στριφογυρίζουμε μέσα στο μυαλό μας πονηρούς λογισμούς εναντίον του αδελφού».

Από το βιβλίο: «Π.Μ. ΣΩΤΗΡΧΟΥ
“ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΖΩΗ
ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ”
Β’ ΤΟΜΟΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ “AΣΤΕΡΟΣ”

[angieholi]

Χρειάζεται και αγάπη...
Μιὰ πολὺ σημαντικὴ ἀλήθεια μᾶς λέγει ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, ποὺ πρέπει νὰ τὴν θυμόμαστε συνεχῶς.
Στὸ ἔργον του «Περὶ ἀγάπης» (Α´ Ἑκατοντάδα) γράφει:
«Μὴ πεῖτε, λέγει ὁ θεῖος Ἱερεμίας (προφήτης), ὅτι εἶστε ναὸς τοῦ Κυρίου (Ἱερ. Ζ´ 4). Καὶ σὺ μὴ πῆς ὅτι ἡ ἁπλὴ πίστη μου πρὸς τὸν Κύριόν μας τὸν Ἰησοῦν Χριστὸν μπορεῖ νὰ μὲ σώση. Διότι αὐτὸ εἶναι ἀδύνατον, ἐὰν δὲν ἀποκτήσης καὶ τὴν ἀγάπη πρὸς Αὐτὸν μὲ τὰ ἔργα. Καθόσον τὴν ἁπλὴ πίστη τὴν ἔχουν καὶ τὰ δαιμόνια “καὶ τὰ δαιμόνια πιστεύουν καὶ φρίττουν”(Ἰακ. Β´ 19).».

Πως πλησιάζεις τον Χροστόν...
Στὴν «ΙΕ´ Ὁμιλία» του ὁ Μέγας Μακάριος μᾶς ἐξηγεῖ πῶς μποροῦμε νὰ πλησιάσουμε καὶ νὰ φθάσουμε στὸν Χριστόν. Λέγει:
«Ἐκεῖνοι, ποὺ θέλουν καὶ βιάζονται νὰ φτάσουν κοντὰ στὸν Δεσπότη μας Χριστόν, ποὺ εἶναι πραγματικὰ ἀγαπητός, πρέπει ὅλα τὰ ἄλλα νὰ τὰ περιφρονήσουν καὶ νὰ τὰ παραμελήσουν… Ἐὰν λοιπὸν κάποιος ἀγαπᾶ τὸν Θεόν, τότε καὶ ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς τὸν κάνει μέτοχον τῆς ἀγάπης του».
Ἂς προσπαθήσουμε νὰ τὸν ἀγαπήσουμε ἀληθινά.

Η αληθινή πηγή της αγάπης...
Ἀντιγράφω ἀπὸ τὸν «ΛΓ´ Λόγον τοῦ Ἁγίου Ἰσαὰκ τοῦ Σύρου (Ὁ ἐμὸς φιλόσοφος, ἐκδόσεις «Ἀκρίτας»), τὴν ἀκόλουθη διδασκαλία:
«Ἡ ἀγάπη, ἡ ὁποία προέρχεται ἀπὸ ὁποιονδήποτε πράγμα τοῦ κόσμου τούτου, μοιάζει μὲ κάποια μικρὴ λάμψη, ποὺ τρέφεται μὲ λάδι, ὅπως τὸ καντήλι, καὶ ἔτσι διατηρεῖται τὸ φῶς του. Μᾶλλον μοιάζει σὰν ξερὸς χείμαρρος, ποὺ τρέχει μόνον ὅταν βρέχει, ἐνῶ, ἂν σταματήση ἡ βροχή, τότε καὶ τὸ δικό του νερὸ σταματᾶ καὶ δὲν τρέχει. Ἡ ἀγάπη ὅμως, ἡ ὁποία προέρχεται ἀπὸ τὸν Θεόν, εἶναι σὰν μιὰ πηγὴ ἀστείρευτη, γιατὶ ἔχει ἄφθονο νερὸ καὶ ἀτελείωτο. Διότι μόνον ὁ Θεὸς εἶναι ἡ πηγὴ τῆς ἀγάπης».

Που κρύβονται οι δαίμονες...
Τὴν ἀποκάλυψη αὐτὴ μᾶς τὴν κάνει ὁ Ἅγιος Διάδοχος Φωτικῆς καὶ τὴν μνημονεύει ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης στὸ σπουδαῖον βιβλίον του «Συμβουλευτικὸν Ἐγχειρίδιον». Ἰδοὺ τὰ λόγια τοῦ Ἁγίου Διαδόχου Φωτικῆς (ἐπαρχία τῆς Β. Ἠπείρου):
«Τὰ πονηρὰ πνεύματα, δηλ. οἱ δαίμονες, κρύβονται καὶ βρίσκονται γύρω ἀπὸ τὰ μέλη τῆς καρδιᾶς. Καὶ αὐτὴν τὴν ἀλήθεια δὲν θέλουν νὰ μαθευτῆ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους. Γιατὶ ὅταν τὸ μάθη ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου αὐτὸ τὸ γεγονὸς μὲ ἀκρίβεια, θὰ ὁπλισθῆ καὶ θὰ πολεμήση ἐναντίον τους, μὲ τὴν μνήμη τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶναι ἡ “νοερὰ προσευχή”, τὸ “Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με”».
Ἐμεῖς ὅμως ἂς ἐπικαλούμεθα συνεχῶς τὴν ἐξ ὕψους βοήθεια μὲ τὴν «νοερὰ ἢ καρδιακὴ προσευχή», ποὺ τρέπει ἀμέσως σὲ φυγὴ τὰ δαιμόνια, μόλις ἀκούσουν τὸ ὄνομα τοῦ Θεανθρώπου.

Τι είναι το κακόν...
Τὸν ὁρισμὸν καὶ τὴν περιγραφὴν τοῦ κακοῦ μᾶς τὴν δίνει ὁ Μέγας Βασίλειος στὸ ἔργον του «Ὅροι κατὰ πλάτος», ὅπου ἀναφέρει ὅτι:
«Ὁ ὁρισμὸς τῆς κακίας εἶναι ὁ ἑξῆς: Κακία εἶναι ἡ πονηρὴ καὶ ἀντίθετη μὲ τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ χρήση τῶν δωρεῶν, ποὺ μᾶς ἔδωσε ὁ Θεός, μὲ σκοπὸν νὰ πράττουμε τὸ ἀγαθόν».
Καὶ σὲ ἄλλα κείμενά του λέγει ὅτι «Κακὸν εἶναι ἡ ἔλλειψη τοῦ ἀγαθοῦ» καὶ ἐπίσης «κακὸν εἶναι ἡ ἁμαρτία».
Ἂς διαλέγουμε πάντοτε τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ σὲ ὅλα.


Από την ομότιτλη στήλη του Π. Μ. Σωτήρχου στον Ορθόδοξο Τύπο,
Αριθ. φύλλου 1850, 22 Οκτωβρίου 2010
http://www.orthodoxostypos.gr/

[angieholi]

Εγκράτεια σε όλα...
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς σὲ ἕνα «Ὑπόμνημά» του γιὰ τὴν Α´ πρὸς Κορινθίους Ἐπιστολὴ γράφει μεταξὺ ἄλλων γιὰ τὰ πνευματικὰ ἔπαθλα καὶ τὰ ἑξῆς:
«Τί σημαίνει “δείχνει ἐγκράτεια σὲ ὅλα”; Δὲν ἀπέχει ἀπὸ τὸ ἕνα πάθος, ἐνῶ στὰ ἄλλα ἁμαρτάνει, ἀλλὰ νικᾶ καὶ τὴν λαιμαργία καὶ τὴν μέθη καὶ ὅλα γενικῶς τὰ πάθη. Καὶ ἐὰν στοὺς σωματικοὺς ἀγῶνες, κατὰ τοὺς ὁποίους τὸ στεφάνι δίδεται σὲ ἕναν, ποὺ δείχνει ἐγκράτεια σὲ ὅλα, πολὺ περισσότερο ἐδῶ, στοὺς πνευματικοὺς ἀγῶνες, ὅπου τὰ ἔπαθλα εἶναι μεγαλύτερα».
Ἐγκράτεια λοιπόν, ὅσον μποροῦμε.

Πατεράδες, προσοχή...
Ὁ Λόγος ἀπὸ τὸν ὁποῖον ἀντλῶ τὴν ἀκόλουθη διδασκαλία τιτλοφορεῖται «Εἰς τὸ “Χήρα καταλεγέσθω”» (ΕΠΕ 27, 484), προέκυψε ὅμως ἡ δική μας τιτλοφόρηση, γιὰ τὰ λόγια τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, πού ἀναφέρουν:
«Ἂν ἐσὺ ἀναθρέψης καλὰ τὸ παιδί σου, τότε καὶ ἐκεῖνο θὰ ἀναθρέψη μὲ τὸν ἴδιον τρόπον καὶ τὸ δικό του παιδὶ καὶ ἐκεῖνο τὸν δικό του γιό. Ἔτσι θὰ συνεχίζεται παντοτινὰ μιὰ ἁλυσίδα καὶ ἀλληλοδιαδοχὴ ἄριστης ζωῆς, ποὺ πῆρε τὴν ἀρχὴ καὶ τὸ ξεκίνημα ἀπὸ σένα. Καὶ αὐτὴ ἡ ἀρχὴ θὰ σοῦ φέρη τοὺς καρποὺς τῆς φροντίδας, ποὺ ἔδειξες γιὰ τοὺς ἀπογόνους σου».
Ἂς προσέξουν λοιπὸν ὅλοι οἱ πατεράδες, πῶς ἀνατρέφουν τὰ παιδιά τους καὶ μὲ αὐτὰ ὁλόκληρη τὴν κοινωνία.

Ο νους στον Θεόν...
Μιὰ πολὺ σημαντικὴ συμβουλὴ βρῆκα στὸ ἔργον «Περὶ ἀγάπης» (Γ´ Ἑκατοντάδα) τοῦ Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ, ποὺ μᾶς συμβουλεύει νὰ ἔχουμε τὸν νοῦ μας ἀφοσιωμένον στὸν Θεόν, λέγοντας:
«Ὁ νοῦς ἐὰν ἀφοσιωθῆ στὸν Θεόν, τότε ἔχει δοῦλον τὸ σῶμα του καὶ δὲν τοῦ παρέχει τίποτε περισσότερον ἀπὸ ἐκεῖνα, ποὺ χρειάζεται γιὰ νὰ ζήση. Ἐὰν ὅμως ἀφοσιωθῆ στὴν σάρκα, τότε ὑποδουλώνεται στὰ πάθη καὶ φροντίζει πάντοτε νὰ ἱκανοποιῆ τὶς ἐπιθυμίες τῆς σάρκας».
Ἐμεῖς ἂς ἀναρωτηθοῦμε, ποῦ ἔχουμε ἀφοσιωθῆ: στὸν Θεὸν ἢ στὴν σάρκα μας;

Το φάρμακον κατά της φιλαυτίας...
Διαβάζω μιὰ συμβουλὴ τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου στὸ βιβλίον του «Ἀόρατος πόλεμος» γιὰ τὸ δραστικώτατον φάρμακον κατὰ τῆς φιλαυτίας, ποὺ μαζὶ μὲ τὴν πονηρίαν κατατρώγει τὶς ψυχὲς πολλῶν ἀνθρώπων. Λέγει ὁ σπουδαῖος αὐτὸς Ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας:
«Τὸ δὲ δραστικώτατον ἰατρικὸν τῆς κακίας ταύτης (δηλ. τῆς φιλαυτίας) εἶναι, τὸ νὰ καταγίνεσαι πάντοτε εἰς τὸ νὰ ἐρευνᾶς μὲ τὸν λογισμὸν τὰ ἰδικά σου πάθη καὶ κακά, τὰ ὁποῖα εἶναι τόσον πολλὰ καὶ τόσον ἀπόκρυφα, ὅπου μόνον διὰ νὰ τὰ γνωρίσης καὶ διὰ νὰ τὰ ἰατρεύσης, δὲν θέλουν σοῦ φθάσει ὅλαι αἱ ἡμέραι καὶ ὧραι τῆς ζωῆς σου».
Μὲ ἄλλα λόγια, ἂς κοιτάζουμε τὰ δικά μας λάθη καὶ τότε θὰ γιατρευτοῦμε καὶ ἀπὸ τὴν φιλαυτία μας.

Ο καλός ο λόγος...
Στὸ «Γεροντικὸν» ἀναφέρεται μιὰ ἱστορία μὲ ἕναν ὑποτακτικὸν τοῦ Μεγάλου Μακαρίου, ποὺ ἐλογομάχησε μὲ ἕναν ἱερέα τῶν εἰδώλων καὶ ἐχειροδίκησαν. Ἀντίθετα ὁ Μέγας Μακάριος μὲ τὸν ἅγιον λόγον του μετέστρεψε τὸν εἰδωλολάτρην, τὸν ἔκανε Χριστιανὸν καὶ ἀργότερα καὶ Μοναχόν. Τότε εἶπε:
«Ὁ λόγος ὁ κακὸς καὶ τοὺς καλοὺς τοὺς κάνει κακούς. Ἐνῶ ὁ λόγος ὁ καλὸς καὶ τοὺς κακοὺς τοὺς κάνει καλούς».
Γι᾽ αὐτὸ ἂς προσέχουμε πάντοτε τὰ λόγια μας νὰ εἶναι καλά.

Από την ομότιτλη στήλη του Π. Μ. Σωτήρχου στον Ορθόδοξο Τύπο,
Αριθ. φύλλου 1851, 27 Οκτωβρίου 2010
http://www.orthodoxostypos.gr/

[gkou]

Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΚΗΔΙΑΣ. Η ακηδία, δηλαδή η πνευματική αδράνεια και αδιαφορία για τη σωτηρία μας, είναι κατά τον Άγιον Μάξιμον τον Ομολογητήν «βαρύτερον των άλλων παθών» , διότι επενεργεί σε όλες τις ψυχικές δυνάμεις και κινεί όλα τα πάθη. Γι’ αυτό και υπενθυμίζει ότι το καλύτερον φάρμακον είναι η εντολή του κυρίου, που μας συνιστά υπομονήν μετά προσευχής. Αξίζει να σημειωθή εδώ η σκέψις για την ακηδίαν του Αγίου Ισαάκ του Σύρου , που γράφει : «Ένα μικρόν σύννεφον μπορεί να σκεπάση τον κύκλον του ηλίου. Όταν το σύννεφον διαλυθή, ο ήλιος λάμπει και πάλι θερμός. Έτσι γίνεται και με την ακηδία. Για λίγο σκεπάζει την ψυχή, ώστε να μην αισθάνεται το θείον φως. Όταν όμως , με την βοήθειαν του Θεού, περάση η ακηδία, Τότε η χαρά της ψυχής είναι μεγάλη. Όταν η υπομονή αυξηθή στην ψυχή μας, αυτό είναι απόδειξις ότι ο Θεός, με μυστικόν τρόπον ,μας έδωσε την χαράν της παρηγορίας Του. Και η δύναμις της υπομονής είναι πιο δυνατή από όλες τις μορφές της χαράς , που δοκιμάζει η καρδιά». Χρειαζόμαστε λοιπόν υπομονήν απέραντη, όσον και εμπιστοσύνη στο έλεος του Θεού . Εκείνος είπε: «Εν τη υπομονή υμών κτήσασθε τας ψυχάς υμών» ( Λουκά ΚΑ’ 19 ) .

Από το βιβλίο: «Π.Μ. ΣΩΤΗΡΧΟΥ
“ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΖΩΗ
ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ”
Β’ ΤΟΜΟΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ “AΣΤΕΡΟΣ”

[angieholi]

Θέλεις να βρης τον Θεόν;
Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης γράφει στό βιβλίο του «Ἀόρατος Πόλεμος» τά ἑξῆς:
«Ἄν ἐπιθυμῆς νά βρῆς τόν Θεόν, μή ὑψώνεσαι, διότι αὐτός φεύγει. Ταπεινώσου καί ταπεινώσου ὅσο ἠμπορεῖς, καί αὐτός θέλει ἔλθη νά σέ εὕρη καί νά σέ ἐναγκαλισθῆ καί τόσον θέλει σέ δεχθῆ καί ἑνωθῆ σφικτά μετά σοῦ εἰς ἀγάπην, καί τόσον πλέον ἀγαπητικῶς, ὅσον περισσότερον ἐσύ ἐξευτιλίζεσαι εἰς τούς ὀφθαλμούς του καί ὅσον θέλεις νά ἐξευτελίζεσαι καί ἀπό τούς ἄλλους καί ὅλοι νά σέ ἀποστρέφωνται ὡσάν ἕνα πρᾶγμα σιχαμερόν».

Προσοχή στην αμετρία...
Ἡ λέξις ἀμετρία σημαίνει τήν ἔλλειψη μέτρου. Καί ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής γράφει στό ἔργον του «Περί ἀγάπης» (Δ´ Ἑκατοντάδα) τά ἑξῆς:
«Τίποτε δέν ἀπορρίπτει ἡ Ἁγ. Γραφή ἀπό ἐκεῖνα, πού μᾶς δόθηκαν ἀπό τόν Θεόν, γιά νά τά χρησιμοποιοῦμε, ἀλλά κολάζει τήν ἀμετρία καί διορθώνει τήν ἀπερισκεψία. Γιά παράδειγμα, δέν ἐμποδίζει τό νά τρώγη κανείς, οὔτε νά ἀποκτᾶ τέκνα, οὔτε νά ἔχη χρήματα καί νά τά διαχειρίζεται ὀρθά, ἀλλά ἐμποδίζει τήν γαστριμαργία, τήν πορνεία καί τά παρόμοια. Ἀκόμη οὔτε τό νά σκέπτεται αὐτά ἐμποδίζει (διότι γι᾽ αὐτό δόθηκαν), ἀλλά ἐμποδίζει τό νά σκέπτεται αὐτά ὁ ἄνθρωπος μέ ἐμπάθεια».
Μέ ἄλλα λόγια, χρήση τοῦ κόσμου καί ὄχι κατάχρηση.

Ποιός είναι ο υποκριτής;
Ἐρώτησαν κάποτε τόν Ἅγιον Ποιμένα «Ποιός εἶναι ὁ ὑποκριτής;» καί ἐκεῖνος ἀπάντησε:
«Ὑποκριτής εἶναι ὅποιος διδάσκει τόν διπλανόν του κάτι, πού ὁ ἴδιος δέν τό τηρεῖ. Γιατί εἶναι γραμμένον (στό Εὐαγγέλιον): Τί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου καί ἰδού ἡ δοκός ἐν τῷ ὀφθαλμῷ σου; Καί τά ὑπόλοιπα».
Ἄς μή κρίνουμε τούς ἄλλους γιά τίς ἁμαρτίες τους καί ἄς βλέπουμε τίς δικές μας ἁμαρτίες.

Ο καιρός της σωτηρίας...
Στά «Θεολογικά ἔπη» του ὁ Ἅγ. Γρηγόριος ὁ Θεολόγος γράφει μεταξύ ἄλλων:
«Ἀεί μέν ἐργάζου τήν σωτηρίαν», δηλαδή πάντοτε νά ἐργάζεσαι γιά τήν σωτηρίαν σου. Καί προσθέτει ἐμφατικά: «Ὁ πιό κατάλληλος καιρός ὅμως εἶναι, ὅταν πλησιάζη τό τέλος τῆς ζωῆς σου. Ἦλθαν τά γηρατειά. Ὁ κήρυκας φωνάζει γιά τήν ἔξοδον. Ὁ καθένας ἄς ἑτοιμάζεται. Ἡ κρίση πλησιάζει».
Βεβαίως αὐτό δέν σημαίνει ὅτι πρέπει νά ἀδιαφοροῦμε γιά τήν σωτηρία μας πρίν γεράσουμε, ἀλλά πάντοτε καί ἰδιαιτέρως ὅταν φθάσουμε στά γηρατειά μας ἀμετανόητοι.

Οι θλίψεις μας ωφελούν...
Διαβάζω αὐτήν τήν ὥρα μερικές σελίδες ἀπό τά κείμενα τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, ὅπου ὑπάρχουν ἀμέτρητοι πνευματικοί θησαυροί.
Ἔτσι σέ μιά Ὁμιλία του γιά τούς Ψαλμούς τοῦ Δαβίδ, γράφει:
«Πολλές φορές καί τήν ἴδια τή φύση τήν ἐνίκησε ἡ θλίψη. Γιατί αὐτό τό νερό, πού ἐκ φύσεως φέρεται πρός τά κάτω καί εἶναι ρευστό, ὅταν πιέζεται, ἐξακοντίζεται πρός τά ἄνω. Τό ἴδιο συμβαίνει καί μέ τούς ἀνθρώπους. Δηλαδή ἐκεῖνοι, πού ὑπομένουν τίς θλίψεις μέ εὐκολία, ἀνεβαίνουν πνευματικῶς ὑψηλότερα, καί ἄν ἀκόμη εἶναι πολύ προσκολλημένοι στήν γῆ καί εἶναι πάρα πολύ γήϊνοι καί χαμερπεῖς, ἀπό τήν θλίψη κερδίζουν μεγάλη ὠφέλεια».
Ἄς μή γογγύζουμε λοιπόν γιά τά δεινά μας. Πνευματικῶς μᾶς ὠφελοῦν.

Από την ομότιτλη στήλη του Π. Μ. Σωτήρχου στον Ορθόδοξο Τύπο,
Αριθ. φύλλου 1852, 5 Νοεμβρίου 2010
http://www.orthodoxostypos.gr/

[gkou]

395. ΠΩΣ ΝΑ ΑΓΩΝΙΖΟΜΕΘΑ. Ας ακούσουμε τις συμβουλές του Αγίου Ισαάκ του Σύρου: «Ψυχή η οποία αγαπάει τον Θεόν μόνον στον Θεόν μπορεί αν βρη την ανάπαυσί της. Προσπάθησε να ελευθερώνης τον εαυτόν σου από κάθε σύνδεσμον με τον εξωτερικόν κόσμον και τότε θα μπορέσης ασφαλώς να συνδέσης την καρδιά σου με τον Θεόν. Διότι του συνδέσμου με τον Θεόν προηγείται η απαλλαγή από τα δεσμά της ύλης. Στο βρέφος δίνουμε να φάγη άρτον, αφού προηγουμένως το απογαλακτίσουμε.
Και ο άνθρωπος που θέλει να ανυψωθή στο επίπεδον της Χάριτος και να διευρύνη τον ψυχικόν του κόσμον ον στα θεία, οφείλει να αποτοξινωθή από όλες τις κοσμικές ματαιότητες , όπως ακριβώς το νήπιον, πριν λάβη στερεά τροφή ,αποκόπτεται από τους μητρικούς μαστούς. Στους πνευματικούς αγώνες η σωματική εργασία (δηλαδή σωματικές κακουχίες , νηστείες κ.λπ. ) προηγείται της ψυχικής (δηλαδή της νοεράς προσευχής και της θεωρίας ) , όπως ακριβώς στην δημιουργία του Αδάμ προηγήθη η εκ του χώματος διάπλασις του σώματος και επηκολούθησεν η πνοή για την δημιουργίαν της ψυχής του ( Γεν. Β’ 7 ) .
Εκείνος που δεν ευδοκίμησε στην σωματικήν εργασίαν, ούτε και στην ψυχικήν θα μπορέση να καρποφορήση, διότι η ψυχική εργασία γεννιέται από την σωματική, όπως ακριβώς το στάχυ από τον γυμνόν κόκκον του σιταριού».

Από το βιβλίο: «Π.Μ. ΣΩΤΗΡΧΟΥ
“ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΖΩΗ
ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ”
Β’ ΤΟΜΟΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ “AΣΤΕΡΟΣ”

[angieholi]

Όποιον αγαπάς υπηρετείς...
Ποιόν ἀγαπᾶμε πιό πολύ, τόν Θεόν ἤ τόν κόσμο; Σ᾽ αὐτό τό ἐρώτημα ἀπαντᾶ ὁ Ἅγ. Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής (Περί ἀγάπης, Γ´ Ἑκατοντάδα), λέγοντας:
« Ὅποιον ἀγαπᾶ κανείς αὐτόν φροντίζει ὁπωσδήποτε νά ὑπηρετῆ. Ἐάν λοιπόν ἀγαπᾶ κανείς τόν Θεόν, ὁπωσδήποτε φροντίζει καί νά κάνη ἐκεῖνα, πού εἶναι ἀρεστά σ᾽ Αὐτόν. Ἐάν ὅμως ἀγαπᾶ τήν σάρκα, φροντίζει τότε νά κάνη ἐκεῖνα, πού εὐχαριστοῦν τήν σάρκα».
Τό δίλημμα εἶναι ἁπλό. Ἄς διαλέξουμε τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.

Πως φανερώνεται η Θεία Πρόνοια...
Στόν Ε´ Λόγον τοῦ Ἁγίου Ἰσαάκ τοῦ Σύρου βλέπουμε νά μᾶς μιλᾶ γιά τήν φανέρωση τῆς Πρόνοιας τοῦ Θεοῦ γιά ὅλους μας.
Σᾶς ἀντιγράφω μερικές φράσεις ἀπό τό βιβλίον «Ὁ ἐμός φιλόσοφος» (Ἐκδόσεις Ἀκρίτας), ὅπου ἀναφέρονται τά ἑξῆς:
«Ἡ σκέπη καί ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ περικυκλώνει ὅλους τούς ἀνθρώπους, ἀλλά δέν γίνεται φανερή σέ ὅλους, παρά μόνον σ᾽ ἐκείνους, πού ἐκαθάρισαν τόν ἑαυτόν τους ἀπό κάθε ἁμαρτία καί ἔχουν πάντοτε μελέτην μονάχα τόν Θεόν».
Εἶναι σαφέστατος ὁ λόγος τοῦ Ἁγίου αὐτοῦ καί πρέπει νά τόν μελετήσουμε σέ βάθος καί κυρίως νά συνειδητοποιήσουμε τίς λέξεις, πού λένε ὅτι ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ «περικυκλώνει ὅλους τούς ἀνθρώπους».

Η έχθρα είναι βάρος άσκοπον...
Διάβασα στήν «Κλίμακα» τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου (Λόγος περί μνησικακίας) ὅτι ἡ ἔχθρα εἶναι ἄσκοπον καί ἐνοχλητικόν βάρος γιά τήν ψυχήν.
Ἰδού τά λόγια του:
«Ὅποιος ἀπέκτησε τήν ἀγάπη ἔγινε ξένος τῆς ὀργῆς. Ἐκεῖνος ὅμως, πού διατηρεῖ τήν ἔχθρα, συσσωρεύει στόν ἑαυτόν του ἄσκοπα ἐνοχλητικά βάρη».
Σύντομος ὁ λόγος, ἀλλά περιεκτικός. Ἄς τόν προσέξουν ἐκεῖνοι, πού διατηροῦν μέσα τους ἔχθρα, ἔστω καί ἄν ἔχουν δίκιο…

Η αγάπη μεταξύ μας...
Ὁ Μ. Βασίλειος γράφει στό ἔργον του «Ὅροι κατ᾽ ἐπιτομήν» καί μᾶς ἐξηγεῖ τί εἴδους ἀγάπη πρέπει νά ἔχουμε ἀναμεταξύ μας.
Γράφει:
«Ὅποιαν ἀγάπην ἔδειξε μέ τό παράδειγμά του καί ἐδίδαξε ὁ Κύριος, πού εἶπε “Νά ἀγαπᾶτε ὁ ἕνας τόν ἄλλον, ὅπως ἐγώ ἀγάπησα ἐσᾶς. Μεγαλύτερη ἀγάπη ἀπό αὐτήν κανείς δέν ἔχει, ὥστε νά δώση τήν ζωή του γιά χάρη τῶν φίλων του” (Ἰω. ΙΕ´ 13). Ἐάν λοιπόν πρέπει νά προσφέρη κανείς καί τήν ζωήν του, πόσον περισσότερον εἶναι ἀναγκαῖον νά δείχνη προθυμία στά μικρότερα πράγματα, ὄχι τόσον ἀπό ἐνδιαφέρον γιά τά ἀνθρώπινα καθήκοντα, ἀλλά ἐνεργῶντας μέ σκοπόν νά εὐαρεστήση τόν Θεόν, ὅπως ἀπαιτεῖ τό συμφέρον τοῦ καθενός».
Τά σχόλια περιττεύουν.

Χρειαζόμαστε βοήθεια...
Στόν Α´ Θεολογικόν Λόγον του ὁ Ἅγ. Συμεών ὁ Ν. Θεολόγος γράφει μεταξύ ἄλλων καί τήν ἀκόλουθη διδασκαλία:
«Ὅπως ἕνα πτηνόν δέν εἶναι δυνατόν νά πετάξη στό ὕψος χωρίς φτερά, ἔτσι οὔτε ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου δέν μπορεῖ νά ἀνέβη πρός ἐκεῖνα ἀπό τά ὁποῖα ἐξέπεσε, ἄν δέν ἔχει αὐτόν, πού θά τόν προαγάγη καί θά τόν ἀνεβάση».
Λέγει καί ἄλλα ὁ μεγάλος αὐτός Ἅγιος νά προσέχουμε ἀπό τούς ψευδοδιδασκάλους, πού ἄλλα λένε καί ἄλλα κάνουν καί χρειάζεται αὐτούς νά τούς ἐξετάσουμε προσεκτικά, ἐάν τά λόγια τους συμφωνοῦν μέ τά ἔργα τους.


Από την ομότιτλη στήλη του Π. Μ. Σωτήρχου στον Ορθόδοξο Τύπο,
Αριθ. φύλλου 1853, 12 Νοεμβρίου 2010
http://www.orthodoxostypos.gr/

[angieholi]

Σκοπός της Θείας Πρόνοιας...
Ἀντιγράφω ἀπὸ τὸ «Περὶ ἀγάπης» (Δ´ Ἑκατοντάδα) τοῦ Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ τὴν ἀκόλουθη διδασκαλία:
«Σκοπὸς τῆς Θείας Προνοίας εἶναι νὰ συνενώση μὲ τὴν ὀρθὴ πίστη καὶ τὴν πνευματικὴ ἀγάπη ἐκείνους, ποὺ ἐξ αἰτίας τῆς κακίας εἶναι διαιρημένοι σὲ διάφορες ὁμάδες. Διότι γι᾽ αὐτὸ ἀκριβῶς ἔπαθε ὁ Σωτήρας Χριστός, “γιὰ νὰ συγκεντρώση σὲ ἕνα τὰ διασκορπισμένα τέκνα τοῦ Θεοῦ» ( Ἰω. ΙΑ´ 52).

Να φρονείτε τα άνω...
Τὴν συμβουλὴ αὐτὴ τὴν βρῆκα στὸν «Ε´ Ἠθικὸν Λόγον» τοῦ Ἁγίου Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου, ὅπου λέγει:
«Νὰ προσέχετε, παρακαλῶ, τοὺς ἑαυτούς σας ὥστε νὰ φρονῆτε τὰ ἄνω, νὰ ζητῆτε τὰ ἄνω, νὰ ἐπιθυμῆτε τὰ ἄνω καὶ γιὰ κανένα ἀπὸ τὰ ἐπίγεια νὰ μὴ φροντίζετε, προτοῦ νὰ λάβετε ἐκεῖνα (δηλ. τὰ ἀνώτερα)».
Ἐμεῖς ὅμως τί κάνουμε καὶ τί ἐπιζητοῦμε σ᾽ αὐτὸ τὸν μάταιον κόσμο;

Τα χαρίσματα του Θεού...
Ὁ Ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σύρος, ἀπὸ τοὺς κορυφαίους νηπτικοὺς Ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας, μᾶς ἐξηγεῖ πῶς ἔρχονται τὰ χαρίσματα τοῦ Θεοῦ στὸν ἄνθρωπον.
Στὸ βιβλίον «Ὁ ἐμὸς φιλόσοφος» (ἐκδόσεις «Ἀκρίτας») καὶ στὸν «Α´ Λόγον» τοῦ Ἁγίου ἀναφέρονται τὰ ἑξῆς:
«Τὰ χαρίσματα τοῦ Θεοῦ ἔρχονται μόνα τους, ἀλλὰ ἐὰν ὁ τόπος εἶναι καθαρὸς καὶ ὄχι ρυπαρός».
Μὲ ἄλλα λόγια, ὁ Ἅγιος μᾶς προτρέπει στὸν καθαρισμὸν τῆς καρδιᾶς, ποὺ εἶναι βασικὴ προϋπόθεση γιὰ τὰ θεῖα χαρίσματα.

Δύο ειδών αγάπες...
Ὁ ἀληθινὰ Μέγας Βασίλειος γράφει σὲ μιὰ ἐπιστολή του, τὴν «ὑπ᾽ ἀριθ. 154 Πρὸς Ἀσχόλιον Ἐπίσκοπον Θεσσαλονίκης», τὴν ἀκόλουθη διάκριση, ἀνάμεσα στὴν ἐν Χριστῷ ἀγάπην καὶ τὴν κατὰ κόσμον ἀγάπην, ποὺ τὴν ὀνομάζει φιλίαν:
«Ἡ μὲν κοσμικὴ ἀγάπη, γιὰ νὰ ἀναπτυχθῆ, χρειάζεται τὴν συνάντηση, πρόσωπον πρὸς πρόσωπον, μεταξὺ τῶν ἀγαπωμένων. Ὅσοι ὅμως ἔμαθαν νὰ ἀγαποῦν πνευματικά, δὲν χρησιμοποιοῦν τὴν σάρκα ὡς πρόξενον τῆς ἀγάπης, ἀλλὰ ὁδηγοῦνται στὸν πνευματικὸν σύνδεσμον μὲ τὴν κοινωνία καὶ τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως».
Μὲ ἄλλα λόγια, δὲν ἔχει σχέση καὶ σημασία ἡ κατὰ κόσμον φιλία καὶ ἀγάπη, μὲ τὴν ἀγάπη καὶ τὴν φιλία, ποὺ μᾶς ἀποκάλυψε ὁ ἴδιος ὁ Θεάνθρωπος καὶ Λυτρωτής τοῦ κόσμου.

Χαλινάρι η εξομολόγηση...
Μέγας πνευματικὸς θησαυρὸς βρίσκεται κλεισμένος στὴν «Κλίμακα» τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου καὶ εἶναι χρήσιμη σὲ ὅλους μας,
καὶ ἐκεῖ βρῆκα τὴν διδασκαλία, ποὺ μᾶς λέγει γιὰ τὴν ἀναγκαιότητα τῆς ἐξομολογήσεως:
«Τὴν ψυχή, ποὺ συνηθίζει νὰ ἐξομολογῆται, ἡ σκέψη τῆς ἐξομολογήσεως τὴν συγκρατεῖ σὰν χαλινάρι καὶ δὲν τὴν ἀφήνει νὰ ἁμαρτήση. Ἀντιθέτως τὶς ἁμαρτίες, ποὺ δὲν σκέπτεται κανεὶς νὰ τὶς ἐξομολογηθῆ, συνεχῶς σὰν σὲ σκοτάδι τὶς διαπράττει ἄφοβα».


Από την ομότιτλη στήλη του Π. Μ. Σωτήρχου στον Ορθόδοξο Τύπο,
Αριθ. φύλλου 1854, 19 Νοεμβρίου 2010
http://www.orthodoxostypos.gr/

[marinam]

πέρα απο το να πω ένα "φτηνό" ευχαριστώ Αγγελική μου για τα ποσταρίσματα σου, σήμερα με το θέμα αυτό (σήμερα το διάβασα όλοκληρο) διαπιστώνω πόσο άθλιος άνθρωπος ήμουν, είμαι και θα είμαι. μόνο αυτό θα πω Χριστέ μου:

Ελέησον με, ο Θεός, κατά το μέγα έλεος σου και κατά το πλήθος των οικτιρμών σου εξάλειψον το ανόμημα μου.

Επί πλείον πλύνον με από της ανομίας μου και από της αμαρτίας μου καθάρισον με.