“Η καλύτερη ιεραποστολή γίνεται με το καλό παράδειγμα, την αγάπη μας, την πραότητά μας”
“Να είμαστε ζηλωτές. Ζηλωτής είναι εκείνος που αγαπάει ολόψυχα τον Χριστό και στο όνομά Του διακονεί τον άνθρωπο. Αγάπη στον Θεό και στους ανθρώπους, αυτό είναι ζευγάρι, δεν χωρίζει. Πάθος, πόθος, δάκρυα, με κατάνυξη, όχι σκόπιμα. Όλα από καρδιά!
Ο φανατισμός δεν έχει σχέση με τον Χριστό. Να είσαι χριστιανός αληθινός. Τότε κανένα δεν θα παρεξηγείς, αλλά “η αγάπη σου πάντα θα στέγει”. Και στον αλλόθρησκο, χριστιανός. Δηλαδή να τον τιμάς, άσχετα με τη θρησκεία του, με έναν ευγενικό τρόπο. Μπορείς να περιποιηθε έναν οθωμανό, όταν έχει ανάγκη, να του μιλήσεις, ν΄ αναστραφείς μαζί του. Να υπάρχει σεβασμός της ελευθερίας του άλλου. Όπως ο Χριστός ίσταται επί την θύραν και κρούει, χωρίς να την παραβιάζει, αλλά περιμένει την ψυχή μόνη της κι ελεύθερα να Τον δεχτεί, έτσι κι εμείς να στεκόμαστε μπροστά στην κάθε ψυχή.
Στην ιεραποστολική προσπάθεια να υπάρχει λεπτός τρόπος, ώστε οι ψυχές να δέχονται ό,τι προσφέρουμε -λόγια, βιβλία- χωρίς ν΄ αντιδρούν. Και κάτι ακόμη. Λίγα λόγια. Τα λόγια ηχούν στ΄ αυτιά και εκνευρίζουν πολλές φορές. Η προσευχή και η ζωή έχουν απήχηση. Η ζωή συγκινεί, αναγεννά και αλλοιώνει, ενώ τα λόγια μένουν άκαρπα. Η καλύτερη ιεραποστολή γίνεται με το καλό μας παράδειγμα, την αγάπη μας, την πραότητά μας. Ακούστε ένα σχετικό παράδειγμα.
Κάποτε ένας παπάς είχε πάει σε μια ομιλία με μορφωμένους, τον είχε πάρει μαζί του ένας εξάδελφός του. Ο ομιλητής είπε πολλά πάνω σ΄ ένα θέμα μαρξιστικό. Οι ακροατές του ενθουσιάστηκαν και τον χειροκρότησαν στο τέλος. Αλλά, όπως ήταν ακόμη πάνω στην έδρα, είδε τον παπά και είπε:
- Έχουμε κι έναν παπά στην ομιλία μας. Αν μπορεί να μας έλεγε το θέμα από θρησκευτικής και φιλοσοφικής πλευράς.
Το είπε ειρωνικά νομίζοντας ότι θα τον ταπεινώσει και θα εξευτελίσει την Εκκλησία. Ο παπάς σηκώθηκε και είπε:
- Τι να σου πω εγώ, παιδί μου, δεν ξέρω, αλλά έχω ακούσει, ο τάδε σοφός λέει έτσι και έτσι στην τάδε σελίδα, ο τάδε λέει έτσι και έτσι στην τάδε σελίδα, ο τάδε λέγει έτσι και έτσι στην τάδε σελίδα, ο τάδε … κ.λ.π., κ.λ.π. Ο Μωυσής λέει έτσι και έτσι στην τάδε σελίδα, ο Ησαϊας, ο Δαβίδ, ο Χριστός. Συνέχισε λέγοντας αυτό το χωρία από τον Απόστολο Παύλο: "… πού σοφός; πού γραμματεύς; πού συζητητής του αιώνος τούτου; ουχί εμώρανεν ο Θεός την σοφίαν του κόσμου τούτου; … τα μωρά του κόσμου εξελέξατο ο Θεός, ίνα τους σοφούς καταισχύνη … όπως μη καυχήσηται πάσα σάρξ ενώπιον του Θεού".
Έκλεισε το στόμα ο "σοφός", ο ομιλητής. Το σπουδαίο είναι ότι ο παπάς τα είπε με πραότητα και χωρίς εγωισμό. Ήταν δεσπότης του Πατριαρχείου. Όταν τελείωσε, είπε:
-Εγώ δεν ξέρω τίποτε. Εσείς κρίνετε ποιο είναι το σωστό.
Είπε στο τέλος ο ομιλητής ντροπιασμένος:
- Πολύ καλά μας τα είπε ο παπάς! Τ΄ αναίρεσε όλα τα δικά μου.
Είναι σπουδαίο πράγμα η κατάρτιση, όταν συνδυάζεται με την πραότητα, την καλοσύνη και την αγάπη. Αυτά ισχύουν για όλες τις περιπτώσεις. Να μιλάτε, όταν έχετε σχετική κατάρτιση στο θέμα. Αν δεν έχετε, να μιλάτε με το παράδειγμά σας.
Στις συζητήσεις, λίγα λόγια για τη θρησκεία και θα νικήσετε. Αφήστε εκείνον που έχει άλλη γνώμη να ξεσπάσει, να πει, να πει… Να αισθανθεί ότι έχει να κάνει μ΄ έναν ήρεμο άνθρωπο. Να επιδράσετε με την καλοσύνη σας και την προσευχή σας κι έπειτα του μιλάτε λίγο. Δεν κάνετε τίποτε, αν τα πείτε έντονα, αν του πείτε, παραδείγματος χάριν, "είπες ψέμα!". Και τι θα βγει; Είστε "ως πρόβατα εν μέσω λύκων". Τι να κάνετε; Ν΄ αδιαφορείτε εξωτερικά, αλλά να προσεύχεσθε μέσα σας. Να είστε έτοιμοι, καταρτισμένοι, με παρρησία, αλλά και με αγιότητα, πραότητα, προσευχή. Για να κάνετε αυτό όμως, πρέπει να γίνετε άγιοι.
Η Αγάπη ού περπερεύεται...
Συντονιστές: konstantinoupolitis, Συντονιστές
«Να μην καταδικάζουμε το κακό, αλλά να το διορθώνουμε»
Ο Γέροντας αποδεικνυόταν ανατόμος και θεραπευτής τόσο της ανθρώπινης ψυχής, όσο και των ανθρωπίνων ψυχικών σχέσεων.
Μου έλεγε σχετικά:
«Ο σκοπός μας δεν είναι να καταδικάζουμε το κακό, αλλά να το διορθώνουμε. Με την καταδίκη ο άνθρωπος μπορεί να χαθεί, με την κατανόηση και τη βοήθεια θα σωθεί. Τον αμαρτωλό πρέπει να τον αντικρίζουμε με αγάπη και με σεβασμό στην ελευθερία του. Όταν ένα οικογενειακό μας πρόσωπο ρίχνει ένα βάζο από το τραπέζι και το σπάει, συνήθως οργιζόμαστε. Αν εκείνη τη στιγμή, την κρίσιμη, με μια κίνηση ψυχικής ανύψωσής μας, δείξουμε κατανόηση και δικαιολογήσουμε τη ζημία, κερδίσαμε και την ψυχή μας και την ψυχή του αδελφού μας.
Κι αυτή είναι όλη η πνευματική ζωή μας:
Μια κίνηση ανύψωσής μας, μέσα στις δοκιμασίες των θλίψεων, από την αγανάκτηση του εγωισμού στην κατανόηση της αγάπης». [Γ 37π.]
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: «ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ»
γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ
Ο Γέροντας αποδεικνυόταν ανατόμος και θεραπευτής τόσο της ανθρώπινης ψυχής, όσο και των ανθρωπίνων ψυχικών σχέσεων.
Μου έλεγε σχετικά:
«Ο σκοπός μας δεν είναι να καταδικάζουμε το κακό, αλλά να το διορθώνουμε. Με την καταδίκη ο άνθρωπος μπορεί να χαθεί, με την κατανόηση και τη βοήθεια θα σωθεί. Τον αμαρτωλό πρέπει να τον αντικρίζουμε με αγάπη και με σεβασμό στην ελευθερία του. Όταν ένα οικογενειακό μας πρόσωπο ρίχνει ένα βάζο από το τραπέζι και το σπάει, συνήθως οργιζόμαστε. Αν εκείνη τη στιγμή, την κρίσιμη, με μια κίνηση ψυχικής ανύψωσής μας, δείξουμε κατανόηση και δικαιολογήσουμε τη ζημία, κερδίσαμε και την ψυχή μας και την ψυχή του αδελφού μας.
Κι αυτή είναι όλη η πνευματική ζωή μας:
Μια κίνηση ανύψωσής μας, μέσα στις δοκιμασίες των θλίψεων, από την αγανάκτηση του εγωισμού στην κατανόηση της αγάπης». [Γ 37π.]
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: «ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ»
γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
“Ν΄ αγωνίζεσθε στην πνευματική ζωή, απλά, απαλά, χωρίς βία”
“Τέλεια, βαθιά φιλοσοφημένη είναι η θρησκεία μας. Το απλό είναι και το πιο πολύτιμο. Έτσι ν΄ αγωνίζεσθε στην πνευματική ζωή, απλά, απαλά, χωρίς βία. Η ψυχή αγιάζεται και καθαίρεται με τη μελέτη των λόγων των Πατέρων, με την αποστήθιση των ψαλμών, αγιογραφικών χωρίων, με την ψαλτική, με την ευχή.
Δοθείτε, λοιπόν, σ΄ αυτά τα πνευματικά κι αφήστε τα όλα τ΄ άλλα. Στη λατρεία του Θεού μπορούμε να φτάσουμε εύκολα, “αναίμακτα”. Είναι δύο δρόμοι που μας οδηγούν στον Θεό, ο σκληρός και κουραστικός με τις άγριες επιθέσεις κατά του κακού και
ο εύκολος με την αγάπη. Υπάρχουν πολλοί που διάλεξαν το σκληρό δρόμο και “έχυσαν αίμα, για να λάβουν Πνεύμα”, ώσπου έφτασαν σε μεγάλη αρετή. Εγώ βρίσκω ότι πιο σύντομος και σίγουρος δρόμος είναι αυτός με την αγάπη. Αυτόν ν΄ ακολουθήσετε κι εσείς.
Μπορείτε, δηλαδή, να κάνετε άλλη προσπάθεια. Να μελετάτε και να προσεύχεσθε και να έχετε ως στόχο να προχωρήσετε
στην αγάπη του Θεού και της Εκκλησίας. Μην πολεμάτε να διώξετε το σκοτάδι απ΄ το δωμάτιο της ψυχής σας. Ανοίξτε μια τρυπίτσα, για να έλθει το φως, και το σκοτάδι θα φύγει. Το ίδιο ισχύει και για τα πάθη και τις αδυναμίες. Να μην τα πολεμάτε, αλλά να τα μεταμορφώνετε σε δυνάμεις, περιφρονώντας το κακό. Να καταγίνεσθε με τα τροπάρια, τους κανόνες, τη λατρεία του Θεού, τον θείο έρωτα. Όλα τ΄ άγια βιβλία της Εκκλησίας μας, η Παρακλητική, το Ωρολόγιο, το Ψαλτήρι, τα Μηνιαία περιέχουν λόγια άγια, ερωτικά προς τον Χριστό μας. Να τα διαβάζετε με χαρά και αγάπη και αγαλλίαση. Όταν δοθείτε σ΄ αυτήν την προσπάθεια με λαχτάρα, η ψυχή σας θ΄ αγιάζεται με τρόπο απαλό, μυστικό, χωρίς να το καταλαβαίνετε.
Οι βίοι των Αγίων, και πιο πολύ ο βίος του Αγίου Ιωάννου του Καλυβίτου, μου έκαναν εντύπωση. Οι άγιοι είναι φίλοι του Θεού.
Όλη την ημέρα μπορείτε να εντρυφάτε και ν΄ απολαμβάνετε τα κατορθώματά τους και να μιμείσθε το βίο τους. Οι άγιοι είχαν δοθεί εξ ολοκλήρου στον Χριστό.
Με αυτή τη μελέτη σιγά-σιγά θα αποκτήσετε την πραότητα, την ταπείνωση, την αγάπη και η ψυχή σας θα αγαθύνεται.
Να μη διαλέγετε αρνητικούς τρόπους για τη διόρθωσή σας. Δεν χρειάζεται ούτε τον διάβολο να φοβάστε, ούτε την κόλαση, ούτε τίποτε. Δημιουργούν αντίδραση. Έχω κι εγώ μια μικρή πείρα σ΄ αυτά. Ο σκοπός δεν είναι να κάθεσθε, να πλήττετε και να σφίγγεσθε, για να βελτιωθείτε. Ο σκοπός είναι να ζείτε, να μελετάτε, να προσεύχεσθε, να προχωρείτε στην αγάπη, στην αγάπη του Χριστού, στην αγάπη της Εκκλησίας.
Αυτό είναι το άγιο και ωραίο, που ευφραίνει και απαλλάσσει την ψυχή από κάθε κακό, η προσπάθεια να ενωθεί κανείς με τον Χριστό. Ν΄ αγαπήσει τον Χριστό, να λαχταρήσει τον Χριστό, να ζει εν τω Χριστώ, σαν τον Απόστολο Παύλο, που έλεγε: “Ζώ δε ουκέτι εγώ, ζή δε εν εμοί Χριστός”. Αυτό να είναι ο στόχος σας. Οι άλλες προσπάθειες να είναι μυστικές, κρυμμένες.
Εκείνο που θα πρέπει να κυριαρχεί είναι η αγάπη στον Χριστό. Αυτό να υπάρχει μες στο μυαλό, στη σκέψη, στη φαντασία,
στην καρδιά, στη βούληση. Αυτή η προσπάθεια να είναι η πιο έντονη, πώς θα συναντήσετε τον Χριστό, πώς θα ενωθείτε μαζί Του, πώς θα Τον ενστερνισθείτε μέσα σας.
Τις αδυναμίες αφήστε τις όλες, για να μην παίρνει είδηση το αντίθετο πνεύμα και σας βουτάει και σας καθηλώνει και σας βάζει
στη στενοχώρια. Να μην κάνετε καμιά προσπάθεια ν΄ απαλλαγείτε απ΄ αυτές. Ν΄ αγωνίζεσθε με απαλότητα και απλότητα, χωρίς σφίξιμο και άγχος. Μη λέτε: “Τώρα θα σφιχτώ, θα κάνω προσευχή ν΄ αποκτήσω αγάπη, να γίνω καλός κ.λ.π.” Δεν είναι καλό να σφίγγεσαι και να πλήττεις, για να γίνεις καλός. Έτσι θ΄ αντιδράσετε χειρότερα. Όλα να γίνονται μα απαλό τρόπο, αβίαστα
κι ελεύθερα. Ούτε να λέτε: “Θεέ μου, απάλλαξέ με απ΄ αυτό”, παραδείγματος χάριν, το θυμό, τη λύπη. Δεν είναι καλό να προσευχόμαστε ή και να σκεφτόμαστε το συγκεκριμένο πάθος, κάτι γίνεται στην ψυχή μας και μπλεκόμαστε ακόμη περισσότερο. Ρίξου με ορμή, για να νικήσεις το πάθος, θα δεις τότε πώς θα σ΄ αγκαλιάσει, θα σε σφίξει και δεν θα μπορέσεις τίποτε να κάνεις.
Μην πολεμάτε απευθείας τον πειρασμό, μην παρακαλείτε να φύγει, μη λέτε: “Πάρ΄ τον, Θεέ μου!” Τότε του δίνετε σημασία κι ο πειρασμός σφίγγει. Γιατί παρόλο που λέτε, “πάρ΄ τον, Θεέ μου”, βασικά τον θυμάστε και τον υποθάλπετε περισσότερο. Η διάθεση για απαλλαγή, βέβαια, θα υπάρχει, αλλά θα είναι πάρα πολύ μυστική και λεπτή, χωρίς να φαίνεται. Θα γίνεται μυστικά. Θυμηθείτε εκείνο που λέει η Αγία Γραφή: “Μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου”. Όλη η δύναμή σας να στρέφεται στην αγάπη του Θεού, στη λατρεία Του, στην προσκόλληση σ΄ Αυτόν. Έτσι η απαλλαγή απ΄ το κακό και τις αδυναμίες θα γίνεται μυστικά, χωρίς να παίρνετε είδηση, χωρίς κόπο.
Αυτή την προσπάθεια κάνω κι εγώ. Βρήκα ότι είναι ο καλύτερος τρόπος αγιασμού, “αναίμακτος”. Καλύτερα, δηλαδή, να ρίχνομαι στην αγάπη, μελετώντας τους κανόνες, τα τροπάρια, τους ψαλμούς. Αυτή η μελέτη κι εντρύφηση, χωρίς να το καταλάβω, πηγαίνει το νου μου προς τον Χριστό και γλυκαίνει την καρδιά μου. Συγχρόνως εύχομαι, ανοίγοντας τα χέρια με λαχτάρα, με αγάπη, με χαρά και ο Κύριος με ανεβάζει στην αγάπη Του. Αυτός είναι ο σκοπός μας, να φτάσουμε εκεί. Τι λέτε, αυτός ο δρόμος δεν είναι “αναίμακτος”;
Υπάρχουν και πολλοί άλλοι τρόποι, όπως, για παράδειγμα, να θυμάσαι το θάνατο, την κόλαση, τον διάβολο. Έτσι από φόβο και υπολογισμό αποφεύγεις το κακό. Εγώ ο ελάχιστος δεν εφάρμοσα στη ζωή μου αυτούς τους τρόπους που κουράζουν, φέρνουν αντίδραση και πολλές φορές αντίθετο αποτέλεσμα. Η ψυχή, κι όταν μάλιστα είναι ευαίσθητη, ευφραίνεται στην αγάπη κι ενθουσιάζεται, ενδυναμώνεται και μετασχηματίζει και μεταποιεί και μεταστοιχειώνει όλα τα αρνητικά και τα άσχημα.
Γι αυτό εγώ προτιμώ τον “εύκολο δρόμο”, δηλαδή αυτό τον τρόπο που τον πετυχαίνουμε με τη μελέτη των κανόνων των αγίων. Στους κανόνες θα βρούμε τρόπους που μεταχειρίστηκαν οι άγιοι, οι όσοι, οι ασκητές, οι μάρτυρες. Καλό είναι να κάνουμε αυτή την “κλοπή”. Να κάνουμε κι εμείς ό,τι έκαναν εκείνοι. Αυτοί ρίχθηκαν στην αγάπη του Χριστού. Έδωσαν όλη την καρδιά τους.
Να κλέψουμε τον τρόπο τους”.
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: «ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ»
γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ
“Τέλεια, βαθιά φιλοσοφημένη είναι η θρησκεία μας. Το απλό είναι και το πιο πολύτιμο. Έτσι ν΄ αγωνίζεσθε στην πνευματική ζωή, απλά, απαλά, χωρίς βία. Η ψυχή αγιάζεται και καθαίρεται με τη μελέτη των λόγων των Πατέρων, με την αποστήθιση των ψαλμών, αγιογραφικών χωρίων, με την ψαλτική, με την ευχή.
Δοθείτε, λοιπόν, σ΄ αυτά τα πνευματικά κι αφήστε τα όλα τ΄ άλλα. Στη λατρεία του Θεού μπορούμε να φτάσουμε εύκολα, “αναίμακτα”. Είναι δύο δρόμοι που μας οδηγούν στον Θεό, ο σκληρός και κουραστικός με τις άγριες επιθέσεις κατά του κακού και
ο εύκολος με την αγάπη. Υπάρχουν πολλοί που διάλεξαν το σκληρό δρόμο και “έχυσαν αίμα, για να λάβουν Πνεύμα”, ώσπου έφτασαν σε μεγάλη αρετή. Εγώ βρίσκω ότι πιο σύντομος και σίγουρος δρόμος είναι αυτός με την αγάπη. Αυτόν ν΄ ακολουθήσετε κι εσείς.
Μπορείτε, δηλαδή, να κάνετε άλλη προσπάθεια. Να μελετάτε και να προσεύχεσθε και να έχετε ως στόχο να προχωρήσετε
στην αγάπη του Θεού και της Εκκλησίας. Μην πολεμάτε να διώξετε το σκοτάδι απ΄ το δωμάτιο της ψυχής σας. Ανοίξτε μια τρυπίτσα, για να έλθει το φως, και το σκοτάδι θα φύγει. Το ίδιο ισχύει και για τα πάθη και τις αδυναμίες. Να μην τα πολεμάτε, αλλά να τα μεταμορφώνετε σε δυνάμεις, περιφρονώντας το κακό. Να καταγίνεσθε με τα τροπάρια, τους κανόνες, τη λατρεία του Θεού, τον θείο έρωτα. Όλα τ΄ άγια βιβλία της Εκκλησίας μας, η Παρακλητική, το Ωρολόγιο, το Ψαλτήρι, τα Μηνιαία περιέχουν λόγια άγια, ερωτικά προς τον Χριστό μας. Να τα διαβάζετε με χαρά και αγάπη και αγαλλίαση. Όταν δοθείτε σ΄ αυτήν την προσπάθεια με λαχτάρα, η ψυχή σας θ΄ αγιάζεται με τρόπο απαλό, μυστικό, χωρίς να το καταλαβαίνετε.
Οι βίοι των Αγίων, και πιο πολύ ο βίος του Αγίου Ιωάννου του Καλυβίτου, μου έκαναν εντύπωση. Οι άγιοι είναι φίλοι του Θεού.
Όλη την ημέρα μπορείτε να εντρυφάτε και ν΄ απολαμβάνετε τα κατορθώματά τους και να μιμείσθε το βίο τους. Οι άγιοι είχαν δοθεί εξ ολοκλήρου στον Χριστό.
Με αυτή τη μελέτη σιγά-σιγά θα αποκτήσετε την πραότητα, την ταπείνωση, την αγάπη και η ψυχή σας θα αγαθύνεται.
Να μη διαλέγετε αρνητικούς τρόπους για τη διόρθωσή σας. Δεν χρειάζεται ούτε τον διάβολο να φοβάστε, ούτε την κόλαση, ούτε τίποτε. Δημιουργούν αντίδραση. Έχω κι εγώ μια μικρή πείρα σ΄ αυτά. Ο σκοπός δεν είναι να κάθεσθε, να πλήττετε και να σφίγγεσθε, για να βελτιωθείτε. Ο σκοπός είναι να ζείτε, να μελετάτε, να προσεύχεσθε, να προχωρείτε στην αγάπη, στην αγάπη του Χριστού, στην αγάπη της Εκκλησίας.
Αυτό είναι το άγιο και ωραίο, που ευφραίνει και απαλλάσσει την ψυχή από κάθε κακό, η προσπάθεια να ενωθεί κανείς με τον Χριστό. Ν΄ αγαπήσει τον Χριστό, να λαχταρήσει τον Χριστό, να ζει εν τω Χριστώ, σαν τον Απόστολο Παύλο, που έλεγε: “Ζώ δε ουκέτι εγώ, ζή δε εν εμοί Χριστός”. Αυτό να είναι ο στόχος σας. Οι άλλες προσπάθειες να είναι μυστικές, κρυμμένες.
Εκείνο που θα πρέπει να κυριαρχεί είναι η αγάπη στον Χριστό. Αυτό να υπάρχει μες στο μυαλό, στη σκέψη, στη φαντασία,
στην καρδιά, στη βούληση. Αυτή η προσπάθεια να είναι η πιο έντονη, πώς θα συναντήσετε τον Χριστό, πώς θα ενωθείτε μαζί Του, πώς θα Τον ενστερνισθείτε μέσα σας.
Τις αδυναμίες αφήστε τις όλες, για να μην παίρνει είδηση το αντίθετο πνεύμα και σας βουτάει και σας καθηλώνει και σας βάζει
στη στενοχώρια. Να μην κάνετε καμιά προσπάθεια ν΄ απαλλαγείτε απ΄ αυτές. Ν΄ αγωνίζεσθε με απαλότητα και απλότητα, χωρίς σφίξιμο και άγχος. Μη λέτε: “Τώρα θα σφιχτώ, θα κάνω προσευχή ν΄ αποκτήσω αγάπη, να γίνω καλός κ.λ.π.” Δεν είναι καλό να σφίγγεσαι και να πλήττεις, για να γίνεις καλός. Έτσι θ΄ αντιδράσετε χειρότερα. Όλα να γίνονται μα απαλό τρόπο, αβίαστα
κι ελεύθερα. Ούτε να λέτε: “Θεέ μου, απάλλαξέ με απ΄ αυτό”, παραδείγματος χάριν, το θυμό, τη λύπη. Δεν είναι καλό να προσευχόμαστε ή και να σκεφτόμαστε το συγκεκριμένο πάθος, κάτι γίνεται στην ψυχή μας και μπλεκόμαστε ακόμη περισσότερο. Ρίξου με ορμή, για να νικήσεις το πάθος, θα δεις τότε πώς θα σ΄ αγκαλιάσει, θα σε σφίξει και δεν θα μπορέσεις τίποτε να κάνεις.
Μην πολεμάτε απευθείας τον πειρασμό, μην παρακαλείτε να φύγει, μη λέτε: “Πάρ΄ τον, Θεέ μου!” Τότε του δίνετε σημασία κι ο πειρασμός σφίγγει. Γιατί παρόλο που λέτε, “πάρ΄ τον, Θεέ μου”, βασικά τον θυμάστε και τον υποθάλπετε περισσότερο. Η διάθεση για απαλλαγή, βέβαια, θα υπάρχει, αλλά θα είναι πάρα πολύ μυστική και λεπτή, χωρίς να φαίνεται. Θα γίνεται μυστικά. Θυμηθείτε εκείνο που λέει η Αγία Γραφή: “Μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου”. Όλη η δύναμή σας να στρέφεται στην αγάπη του Θεού, στη λατρεία Του, στην προσκόλληση σ΄ Αυτόν. Έτσι η απαλλαγή απ΄ το κακό και τις αδυναμίες θα γίνεται μυστικά, χωρίς να παίρνετε είδηση, χωρίς κόπο.
Αυτή την προσπάθεια κάνω κι εγώ. Βρήκα ότι είναι ο καλύτερος τρόπος αγιασμού, “αναίμακτος”. Καλύτερα, δηλαδή, να ρίχνομαι στην αγάπη, μελετώντας τους κανόνες, τα τροπάρια, τους ψαλμούς. Αυτή η μελέτη κι εντρύφηση, χωρίς να το καταλάβω, πηγαίνει το νου μου προς τον Χριστό και γλυκαίνει την καρδιά μου. Συγχρόνως εύχομαι, ανοίγοντας τα χέρια με λαχτάρα, με αγάπη, με χαρά και ο Κύριος με ανεβάζει στην αγάπη Του. Αυτός είναι ο σκοπός μας, να φτάσουμε εκεί. Τι λέτε, αυτός ο δρόμος δεν είναι “αναίμακτος”;
Υπάρχουν και πολλοί άλλοι τρόποι, όπως, για παράδειγμα, να θυμάσαι το θάνατο, την κόλαση, τον διάβολο. Έτσι από φόβο και υπολογισμό αποφεύγεις το κακό. Εγώ ο ελάχιστος δεν εφάρμοσα στη ζωή μου αυτούς τους τρόπους που κουράζουν, φέρνουν αντίδραση και πολλές φορές αντίθετο αποτέλεσμα. Η ψυχή, κι όταν μάλιστα είναι ευαίσθητη, ευφραίνεται στην αγάπη κι ενθουσιάζεται, ενδυναμώνεται και μετασχηματίζει και μεταποιεί και μεταστοιχειώνει όλα τα αρνητικά και τα άσχημα.
Γι αυτό εγώ προτιμώ τον “εύκολο δρόμο”, δηλαδή αυτό τον τρόπο που τον πετυχαίνουμε με τη μελέτη των κανόνων των αγίων. Στους κανόνες θα βρούμε τρόπους που μεταχειρίστηκαν οι άγιοι, οι όσοι, οι ασκητές, οι μάρτυρες. Καλό είναι να κάνουμε αυτή την “κλοπή”. Να κάνουμε κι εμείς ό,τι έκαναν εκείνοι. Αυτοί ρίχθηκαν στην αγάπη του Χριστού. Έδωσαν όλη την καρδιά τους.
Να κλέψουμε τον τρόπο τους”.
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: «ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ»
γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
“Η πλημμύρα της θείας αγάπης γεμίζει την ψυχή από χαρά κι αγαλλίαση”
“Ν΄ αγαπήσουμε τον Χριστό. Τότε από μέσα μας θα βγαίνει με λαχτάρα, με θέρμη, με θείο έρωτα το όνομα του Χριστού,
θα φωνάζουμε το όνομά Του μυστικά, αλάλητα. Να στεκόμαστε απέναντι στον Θεό με λατρεία, ταπεινά, πάνω στα χνάρια του Χριστού. Να μας ελευθερώσει ο Χριστός από κάθε πτυχή του παλαιού μας ανθρώπου.
Να παρακαλούμε να μας έλθουν δάκρυα πρίν την προσευχή. Αλλά προσοχή! “Μή γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου”.
Να προσεύχεσθε με συντριβή:
“Είμαι άξιος να μου δώσεις τέτοια χάρι, Χριστέ μου;” Και τότε τα δάκρυα αυτά γίνονται δάκρυα ευγνωμοσύνης.
Συγκινούμαι, δεν έκανα το θέλημα του Θεού, αλλά ζητώ το έλεός Του.
Να προσεύχεσθε στον Θεό με λαχτάρα κι αγάπη, μέσα σε ηρεμία, με πραότητα, μαλακά, χωρίς εκβιασμό. Κι όταν λέτε την ευχή, “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”, να τη λέτε αργά, ταπεινά, απαλά, με θείο έρωτα. Με γλυκύτητα να λέτε το όνομα του Χριστού. Να λέτε μία-μία τις λέξεις: “Κύριε... Ιησού... Χριστέ... ελέησόν με”, απαλά, τρυφερά, αγαπητικά, σιωπηλά, μυστικά, νοερά, αλλά και με έξαρση, με λαχτάρα, με έρωτα, δίχως ένταση, βία ή απρεπή έμφαση, χωρίς σφιξίματα και σπρωξίματα.
Πώς εκφράζεται η μάνα, που αγαπάει το παιδί της; “Παιδάκι μου!... κορούλα μου!... Παναγιωτάκι μου!... Χρηστάκι μου!” με λαχτάρα.
Λαχτάρα, αυτό είναι όλο το μυστικό!
Εδώ μιλάει η καρδιά. “Παιδάκι μου, ψυχή μου!”. “Κύριέ μου, Ιησού μου, Ιησού μου, Ιησού μου!...”
Αυτό που έχεις στην καρδιά σου, στο νου σου, αυτό εκφράζεις “εξ΄ όλης της καρδίας σου και εξ΄ όλης της ψυχής σου και εξ΄ όλης της ισχύος σου και εξ΄ όλης της διανοίας σου”.
Κάποιες φορές καλό είναι να λέτε δυνατά το “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”, για να τ΄ ακούνε και οι αισθήσεις, ν΄ ακούει και τ΄ αυτί! Είμαστε ψυχή και σώμα και υπάρχει αλληλεπίδραση.
“
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: «ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ»
γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ
“Ν΄ αγαπήσουμε τον Χριστό. Τότε από μέσα μας θα βγαίνει με λαχτάρα, με θέρμη, με θείο έρωτα το όνομα του Χριστού,
θα φωνάζουμε το όνομά Του μυστικά, αλάλητα. Να στεκόμαστε απέναντι στον Θεό με λατρεία, ταπεινά, πάνω στα χνάρια του Χριστού. Να μας ελευθερώσει ο Χριστός από κάθε πτυχή του παλαιού μας ανθρώπου.
Να παρακαλούμε να μας έλθουν δάκρυα πρίν την προσευχή. Αλλά προσοχή! “Μή γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου”.
Να προσεύχεσθε με συντριβή:
“Είμαι άξιος να μου δώσεις τέτοια χάρι, Χριστέ μου;” Και τότε τα δάκρυα αυτά γίνονται δάκρυα ευγνωμοσύνης.
Συγκινούμαι, δεν έκανα το θέλημα του Θεού, αλλά ζητώ το έλεός Του.
Να προσεύχεσθε στον Θεό με λαχτάρα κι αγάπη, μέσα σε ηρεμία, με πραότητα, μαλακά, χωρίς εκβιασμό. Κι όταν λέτε την ευχή, “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”, να τη λέτε αργά, ταπεινά, απαλά, με θείο έρωτα. Με γλυκύτητα να λέτε το όνομα του Χριστού. Να λέτε μία-μία τις λέξεις: “Κύριε... Ιησού... Χριστέ... ελέησόν με”, απαλά, τρυφερά, αγαπητικά, σιωπηλά, μυστικά, νοερά, αλλά και με έξαρση, με λαχτάρα, με έρωτα, δίχως ένταση, βία ή απρεπή έμφαση, χωρίς σφιξίματα και σπρωξίματα.
Πώς εκφράζεται η μάνα, που αγαπάει το παιδί της; “Παιδάκι μου!... κορούλα μου!... Παναγιωτάκι μου!... Χρηστάκι μου!” με λαχτάρα.
Λαχτάρα, αυτό είναι όλο το μυστικό!
Εδώ μιλάει η καρδιά. “Παιδάκι μου, ψυχή μου!”. “Κύριέ μου, Ιησού μου, Ιησού μου, Ιησού μου!...”
Αυτό που έχεις στην καρδιά σου, στο νου σου, αυτό εκφράζεις “εξ΄ όλης της καρδίας σου και εξ΄ όλης της ψυχής σου και εξ΄ όλης της ισχύος σου και εξ΄ όλης της διανοίας σου”.
Κάποιες φορές καλό είναι να λέτε δυνατά το “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”, για να τ΄ ακούνε και οι αισθήσεις, ν΄ ακούει και τ΄ αυτί! Είμαστε ψυχή και σώμα και υπάρχει αλληλεπίδραση.
“
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: «ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ»
γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
“Να ζητούμε απ΄ τον Θεό να γίνει το θέλημά Του στη ζωή μας”
“Οι προσευχές μας δεν εισακούονται, διότι δεν είμαστε άξιοι. Πρέπει να γίνεις άξιος, για να προσευχηθείς. Δεν είμαστε άξιοι, διότι δεν αγαπάμε τον πλησίον μας ως εαυτόν. Το λέει ο ίδιος ο Χριστός: "Εάν ούν προσφέρης το δώρον σου επί το θυσιαστήριο κακεί μνησθής ότι ο αδελφός σου έχει τι κατά σου, άφες εκεί το δώρον σου έμπροσθεν του θυσιαστηρίου, και ύπαγε πρώτον διαλλάγηθι τω αδελφώ σου και τότε ελθών πρόσφερε το δώρο σου". Να πάεις πρώτα να συμφιλιωθείς με τον αδελφό σου, να συγχωρεθείς, για να γίνεις άξιος. Αν δεν γίνει αυτό, δεν μπορείς να προσευχηθείς. Αν δεν είσαι άξιος, δεν μπορείς να κάνεις τίποτε. Όταν τακτοποιήσεις όλες τις εκκρεμότητες και ετοιμαστείς, τότε πάεις και προσφέρεις το δώρο σου.
Άξιοι γίνονται όσοι επιθυμούν και λαχταρούν να γίνουν του Χριστού, όσοι δίνονται στο θέλημα του Θεού. Να μην έχεις κανένα θέλημα, αυτό έχει μεγάλη αξία, είναι το πάν. Ο σκλάβος δεν έχει κανένα θέλημα. Το να μην έχουμε κανένα θέλημα μπορεί να γίνει μ΄ έναν τρόπο απαλό, με την αγάπη στον Χριστό και την τήρηση των εντολών Του. "Ο έχων τάς εντολάς μοου και τηρών αυτάς, εκείνος έστιν ο αγαπών με, ο δε αγαπών με αγαπηθήσεται υπό του Πατρός μου, και εγώ αγαπήσω αυτόν και εμφανίσω αυτώ εμαυτόν". Χρειάζεται αγώνας. Έχουμε να παλέψουμε "προς τους κοσμοκράτορας του σκότους του αιώνος τούτου". Έχουμε να παλέψουμε με τον "λέοντα τον ωρυόμενον". Δεν επιτρέπεται στον αγώνα να επιτύχει ο πολυμήχανος.
Αυτό προϋποθέτει δάκρυα, μετάνοια, προσευχή, ελεημοσύνη. Αίτηση με συνοδεία την εμπιστοσύνη στον Χριστό και όχι την ολιγοπιστία. Μόνον ο Χριστός μπορεί να μας βγάλει απ΄ τον κλοιό της ερημιάς. Προσευχή και μετάνοια και ελεημοσύνη. Δώστε έστω κι ένα ποτήρι νερό, αν δεν έχετε χρήματα. Και να ξέρετε ότι όσο αγιάζεσθε, τόσο εισακούονται οι προσευχές σας.
Να μην εκβιάζουμε με τις προσευχές μας τον Θεό. Να μη ζητούμε απ΄ τον Θεό να μας απαλλάξει από κάτι, ασθένεια κ.λ.π. ή να μας λύσει τα προβλήματά μας, αλλά να ζητούμε δύναμη και ενίσχυση από Εκείνον, για να τα υπομένουμε. Όπως Εκείνος κρούει με ευγένεια την πόρτα της ψυχής μας, έτσι κι εμείς να ζητούμε ευγενικά αυτό που επιθυμούμε κι αν ο Κύριος δεν απαντάει, να σταματάμε να το ζητούμε. Όταν ο Θεός δεν μας δίνει κάτι που επίμονα ζητούμε, έχει το λόγο Του. Έχει και ο Θεός τα “μυστικά” Του. Εφόσον πιστεύουμε στην αγαθή Του πρόνοια, εφόσον πιστεύουμε ότι Εκείνος γνωρίζει τα πάντα απ΄ τη ζωή μας κι ότι πάντα θέλει το αγαθόν, γατί να μη δείχνουμε εμπιστοσύνη; Να προσευχόμαστε απλά και απαλά, χωρίς πάθος και εκβιασμό. Ξέρουμε ότι παρελθόν, παρόν και μέλλον, όλα είναι γνωστά, γυμνά και τετραχηλισμένα ενώπιον του Θεού. Όπως λέει ο Απόστολος Παύλος, "… ούκ έστι κτίσις αφανής ενώπιον Αυτού, πάντα δε γυμνά και τετραχηλισμένα τοίς οφθαλμοίς Αυτού". Εμείς να μην επιμένουμε, η προσπάθεια κάνει κακό αντί για καλό. Μην κυνηγάμε ν΄ αποκτήσουμε αυτό που θέλουμε, αλλά να τ΄ αφήνουμε στο θέλημα του Θεού. Γιατί όσο το κυνηγάμε, τόσο αυτό απομακρύνεται. Άρα, λοιπόν, υπομονή και πίστη και γαλήνη. Κι αν το ξεχάσουμε εμείς, ο Κύριος ποτέ δεν ξεχνάει κι αν είναι για το καλό μας, θα μας δώσει αυτό που πρέπει κι όταν πρέπει.Να ζητούμε στην προσευχή μόνο τη σωτηρία της ψυχής μας. Δεν είπε ο Κύριος:"Ζητείτε δε πρώτον την Βασιλείαν του Θεού … και ταύτα πάντα προστεθήσεται υμίν"; Εύκολα, ευκολότατα, ο Χριστός μπορεί να μας δώσει ό,τι επιθυμούμε. Και κοιτάξτε το μυστικό. Το μυστικό είναι να μην το έχετε στο νού σας καθόλου να ζητήσετε το συγκεκριμένο πράγμα. Το μυστικό είναι να ζητάτε την ένωσή σας με τον Χριστό ανιδιοτελώς, χωρίς να λέτε "δώσʼ μου τούτο, εκείνο…". Είναι αρκετό να λέμε, "Κύριε Ιησού, ελέησόν με". Δεν χρειάζεται ο Θεός ενημέρωση από μας για τις διάφορες ανάγκες μας. Εκείνος τα γνωρίζει όλα ασυγκρίτως καλύτερα από μας και μας παρέχει την αγάπη Του. Το θέμα είναι ν΄ ανταποκριθούμε σ΄ αυτή την αγάπη με την προσευχή και την τήρηση των εντολών Του. Να ζητούμε να γίνει το θέλημα του Θεού. Αυτό είναι το πιο συμφέρον, το πιο ασφαλές για μας και για όσους προσευχόμαστε. Ο Χριστός θα μας τα δώσει όλα πλούσια. Όταν υπάρχει έστω και λίγο εγωισμός, δεν γίνεται τίποτε”.
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: «ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ»
γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ
“Οι προσευχές μας δεν εισακούονται, διότι δεν είμαστε άξιοι. Πρέπει να γίνεις άξιος, για να προσευχηθείς. Δεν είμαστε άξιοι, διότι δεν αγαπάμε τον πλησίον μας ως εαυτόν. Το λέει ο ίδιος ο Χριστός: "Εάν ούν προσφέρης το δώρον σου επί το θυσιαστήριο κακεί μνησθής ότι ο αδελφός σου έχει τι κατά σου, άφες εκεί το δώρον σου έμπροσθεν του θυσιαστηρίου, και ύπαγε πρώτον διαλλάγηθι τω αδελφώ σου και τότε ελθών πρόσφερε το δώρο σου". Να πάεις πρώτα να συμφιλιωθείς με τον αδελφό σου, να συγχωρεθείς, για να γίνεις άξιος. Αν δεν γίνει αυτό, δεν μπορείς να προσευχηθείς. Αν δεν είσαι άξιος, δεν μπορείς να κάνεις τίποτε. Όταν τακτοποιήσεις όλες τις εκκρεμότητες και ετοιμαστείς, τότε πάεις και προσφέρεις το δώρο σου.
Άξιοι γίνονται όσοι επιθυμούν και λαχταρούν να γίνουν του Χριστού, όσοι δίνονται στο θέλημα του Θεού. Να μην έχεις κανένα θέλημα, αυτό έχει μεγάλη αξία, είναι το πάν. Ο σκλάβος δεν έχει κανένα θέλημα. Το να μην έχουμε κανένα θέλημα μπορεί να γίνει μ΄ έναν τρόπο απαλό, με την αγάπη στον Χριστό και την τήρηση των εντολών Του. "Ο έχων τάς εντολάς μοου και τηρών αυτάς, εκείνος έστιν ο αγαπών με, ο δε αγαπών με αγαπηθήσεται υπό του Πατρός μου, και εγώ αγαπήσω αυτόν και εμφανίσω αυτώ εμαυτόν". Χρειάζεται αγώνας. Έχουμε να παλέψουμε "προς τους κοσμοκράτορας του σκότους του αιώνος τούτου". Έχουμε να παλέψουμε με τον "λέοντα τον ωρυόμενον". Δεν επιτρέπεται στον αγώνα να επιτύχει ο πολυμήχανος.
Αυτό προϋποθέτει δάκρυα, μετάνοια, προσευχή, ελεημοσύνη. Αίτηση με συνοδεία την εμπιστοσύνη στον Χριστό και όχι την ολιγοπιστία. Μόνον ο Χριστός μπορεί να μας βγάλει απ΄ τον κλοιό της ερημιάς. Προσευχή και μετάνοια και ελεημοσύνη. Δώστε έστω κι ένα ποτήρι νερό, αν δεν έχετε χρήματα. Και να ξέρετε ότι όσο αγιάζεσθε, τόσο εισακούονται οι προσευχές σας.
Να μην εκβιάζουμε με τις προσευχές μας τον Θεό. Να μη ζητούμε απ΄ τον Θεό να μας απαλλάξει από κάτι, ασθένεια κ.λ.π. ή να μας λύσει τα προβλήματά μας, αλλά να ζητούμε δύναμη και ενίσχυση από Εκείνον, για να τα υπομένουμε. Όπως Εκείνος κρούει με ευγένεια την πόρτα της ψυχής μας, έτσι κι εμείς να ζητούμε ευγενικά αυτό που επιθυμούμε κι αν ο Κύριος δεν απαντάει, να σταματάμε να το ζητούμε. Όταν ο Θεός δεν μας δίνει κάτι που επίμονα ζητούμε, έχει το λόγο Του. Έχει και ο Θεός τα “μυστικά” Του. Εφόσον πιστεύουμε στην αγαθή Του πρόνοια, εφόσον πιστεύουμε ότι Εκείνος γνωρίζει τα πάντα απ΄ τη ζωή μας κι ότι πάντα θέλει το αγαθόν, γατί να μη δείχνουμε εμπιστοσύνη; Να προσευχόμαστε απλά και απαλά, χωρίς πάθος και εκβιασμό. Ξέρουμε ότι παρελθόν, παρόν και μέλλον, όλα είναι γνωστά, γυμνά και τετραχηλισμένα ενώπιον του Θεού. Όπως λέει ο Απόστολος Παύλος, "… ούκ έστι κτίσις αφανής ενώπιον Αυτού, πάντα δε γυμνά και τετραχηλισμένα τοίς οφθαλμοίς Αυτού". Εμείς να μην επιμένουμε, η προσπάθεια κάνει κακό αντί για καλό. Μην κυνηγάμε ν΄ αποκτήσουμε αυτό που θέλουμε, αλλά να τ΄ αφήνουμε στο θέλημα του Θεού. Γιατί όσο το κυνηγάμε, τόσο αυτό απομακρύνεται. Άρα, λοιπόν, υπομονή και πίστη και γαλήνη. Κι αν το ξεχάσουμε εμείς, ο Κύριος ποτέ δεν ξεχνάει κι αν είναι για το καλό μας, θα μας δώσει αυτό που πρέπει κι όταν πρέπει.Να ζητούμε στην προσευχή μόνο τη σωτηρία της ψυχής μας. Δεν είπε ο Κύριος:"Ζητείτε δε πρώτον την Βασιλείαν του Θεού … και ταύτα πάντα προστεθήσεται υμίν"; Εύκολα, ευκολότατα, ο Χριστός μπορεί να μας δώσει ό,τι επιθυμούμε. Και κοιτάξτε το μυστικό. Το μυστικό είναι να μην το έχετε στο νού σας καθόλου να ζητήσετε το συγκεκριμένο πράγμα. Το μυστικό είναι να ζητάτε την ένωσή σας με τον Χριστό ανιδιοτελώς, χωρίς να λέτε "δώσʼ μου τούτο, εκείνο…". Είναι αρκετό να λέμε, "Κύριε Ιησού, ελέησόν με". Δεν χρειάζεται ο Θεός ενημέρωση από μας για τις διάφορες ανάγκες μας. Εκείνος τα γνωρίζει όλα ασυγκρίτως καλύτερα από μας και μας παρέχει την αγάπη Του. Το θέμα είναι ν΄ ανταποκριθούμε σ΄ αυτή την αγάπη με την προσευχή και την τήρηση των εντολών Του. Να ζητούμε να γίνει το θέλημα του Θεού. Αυτό είναι το πιο συμφέρον, το πιο ασφαλές για μας και για όσους προσευχόμαστε. Ο Χριστός θα μας τα δώσει όλα πλούσια. Όταν υπάρχει έστω και λίγο εγωισμός, δεν γίνεται τίποτε”.
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: «ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ»
γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
“Για να έλθει ο Χριστός μέσα μας, πρέπει η καρδιά να είναι καθαρή”
“Η θεία χάρις μας διδάσκει το δικό μας χρέος. Για να την προσελκύσουμε, θέλει αγάπη, λαχτάρα. Η χάρις του Θεού θέλει θείο έρωτα. Η αγάπη αρκεί, για να μας φέρει στην κατάλληλη φόρμα για προσευχή. Μόνος Του θα έλθει ο Χριστός και θα εγκύψει στην ψυχή μας, αρκεί να βρει ορισμένα πραγματάκια που να Τον ευχαριστούν, αγαθή προαίρεση, ταπείνωση και αγάπη. Χωρίς αυτά δεν μπορούμε να πούμε το "Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με".
Έχουμε για παράδειγμα, ένα ραδιόφωνο. Όταν έχουμε στραμμένη την κεραία του στο σημείο “1”, παραδείγματος χάριν, όπου βρίσκονται οι πιο πολλοί πομποί, τότε ακούγεται η εκπομπή καλύτερα. Στο σημείο “2”, δεν έχει τόσους πομπούς και ακούγεται κάπως λιγότερο. Στο σημείο “3”, δεν ακούγεται καθόλου καλά. Το ίδιο γίνεται και στην επικοινωνία με το θείον. Όταν η ψυχή είναι στραμμένη στο “1”, η επικοινωνία γίνεται πολύ καλά. Αυτό οφείλεται βέβαια σε δύο βασικές προϋποθέσεις, στην αγάπη και στην ταπείνωση. Με τις προϋποθέσεις αυτές η ψυχή επικοινωνεί με τον Θεό, ακούει τη φωνή Του, δέχεται το λόγο Του, παίρνει δύναμη και χάρι θεϊκή, μεταμορφώνεται. Στρέφεται στον Θεό με απαλό τρόπο και κατανύσσεται. Όταν υπάρχει λιγότερη αγάπη και ταπείνωση -θέση “2”-, επικοινωνούμε λιγότερο καλά με το θείον. Όταν πάρει η ψυχή τη θέση “3”, δεν γίνεται καθόλου καλή επικοινωνία, διότι είναι γεμάτη από πάθη, μίση, εχθρότητες και δεν μπορεί να ανέλθει.Για να έλθει ο Χριστός μέσα μας, όταν Τον επικαλούμαστε με το "Κύριε Ιησού Χριστέ", πρέπει η καρδιά να είναι καθαρή, να μην έχει κανένα εμπόδιο, να είναι ελεύθερη από μίσος, από εγωισμό, από κακία. Πρέπει να Τον αγαπάμε και να μας αγαπάει. Αν, όμως, έχουμε μέσα μας κάποιο κατάκριμα, πάλι υπάρχει κάποιο μυστικό. Και το μυστικό είναι να ζητήσουμε συγνώμη ή να το πούμε στον πνευματικό. Αλλ΄ αυτό θέλει ταπείνωση, όπως είπαμε. Άμα συμμορφωθείς εφαρμόζοντας τα λόγια του Θεού και δεν έχεις τύψεις στη συνείδησή σου και έχεις ηρεμία και κάνεις καλά έργα, μπαίνεις στην προσευχή απαλά, χωρίς να το καταλάβεις. Έπειτα περιμένεις απλά, σιγά-σιγά, μέχρι να έλθει η χάρις.
Σε καθετί που συμβαίνει, να ρίχνετε το βάρος στον εαυτό σας. Να προσεύχεσθε με ταπείνωση, να μην αυτοδικαιώνεστε. Βλέπετε, για παράδειγμα, αντιζηλία από απέναντι; Προσευχή εσείς με αγάπη, για να ρίξετε αγάπη στην αντιζηλία. Ακούτε συκοφαντία εναντίον σας; Προσευχηθείτε. Προσέχετε, γιατί "και θρούς γογγυσμών ούκ αποκρύπτεται". Ο παραμικρός γογγυσμός κατά του πλησίον επηρεάζει την ψυχή σας και δεν μπορείτε να προσευχηθείτε. Το Πνεύμα το Άγιον, όταν βρίσκει έτσι την ψυχή, δεν τολμάει να πλησιάσει”.
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: «ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ»
γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ
“Η θεία χάρις μας διδάσκει το δικό μας χρέος. Για να την προσελκύσουμε, θέλει αγάπη, λαχτάρα. Η χάρις του Θεού θέλει θείο έρωτα. Η αγάπη αρκεί, για να μας φέρει στην κατάλληλη φόρμα για προσευχή. Μόνος Του θα έλθει ο Χριστός και θα εγκύψει στην ψυχή μας, αρκεί να βρει ορισμένα πραγματάκια που να Τον ευχαριστούν, αγαθή προαίρεση, ταπείνωση και αγάπη. Χωρίς αυτά δεν μπορούμε να πούμε το "Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με".
Έχουμε για παράδειγμα, ένα ραδιόφωνο. Όταν έχουμε στραμμένη την κεραία του στο σημείο “1”, παραδείγματος χάριν, όπου βρίσκονται οι πιο πολλοί πομποί, τότε ακούγεται η εκπομπή καλύτερα. Στο σημείο “2”, δεν έχει τόσους πομπούς και ακούγεται κάπως λιγότερο. Στο σημείο “3”, δεν ακούγεται καθόλου καλά. Το ίδιο γίνεται και στην επικοινωνία με το θείον. Όταν η ψυχή είναι στραμμένη στο “1”, η επικοινωνία γίνεται πολύ καλά. Αυτό οφείλεται βέβαια σε δύο βασικές προϋποθέσεις, στην αγάπη και στην ταπείνωση. Με τις προϋποθέσεις αυτές η ψυχή επικοινωνεί με τον Θεό, ακούει τη φωνή Του, δέχεται το λόγο Του, παίρνει δύναμη και χάρι θεϊκή, μεταμορφώνεται. Στρέφεται στον Θεό με απαλό τρόπο και κατανύσσεται. Όταν υπάρχει λιγότερη αγάπη και ταπείνωση -θέση “2”-, επικοινωνούμε λιγότερο καλά με το θείον. Όταν πάρει η ψυχή τη θέση “3”, δεν γίνεται καθόλου καλή επικοινωνία, διότι είναι γεμάτη από πάθη, μίση, εχθρότητες και δεν μπορεί να ανέλθει.Για να έλθει ο Χριστός μέσα μας, όταν Τον επικαλούμαστε με το "Κύριε Ιησού Χριστέ", πρέπει η καρδιά να είναι καθαρή, να μην έχει κανένα εμπόδιο, να είναι ελεύθερη από μίσος, από εγωισμό, από κακία. Πρέπει να Τον αγαπάμε και να μας αγαπάει. Αν, όμως, έχουμε μέσα μας κάποιο κατάκριμα, πάλι υπάρχει κάποιο μυστικό. Και το μυστικό είναι να ζητήσουμε συγνώμη ή να το πούμε στον πνευματικό. Αλλ΄ αυτό θέλει ταπείνωση, όπως είπαμε. Άμα συμμορφωθείς εφαρμόζοντας τα λόγια του Θεού και δεν έχεις τύψεις στη συνείδησή σου και έχεις ηρεμία και κάνεις καλά έργα, μπαίνεις στην προσευχή απαλά, χωρίς να το καταλάβεις. Έπειτα περιμένεις απλά, σιγά-σιγά, μέχρι να έλθει η χάρις.
Σε καθετί που συμβαίνει, να ρίχνετε το βάρος στον εαυτό σας. Να προσεύχεσθε με ταπείνωση, να μην αυτοδικαιώνεστε. Βλέπετε, για παράδειγμα, αντιζηλία από απέναντι; Προσευχή εσείς με αγάπη, για να ρίξετε αγάπη στην αντιζηλία. Ακούτε συκοφαντία εναντίον σας; Προσευχηθείτε. Προσέχετε, γιατί "και θρούς γογγυσμών ούκ αποκρύπτεται". Ο παραμικρός γογγυσμός κατά του πλησίον επηρεάζει την ψυχή σας και δεν μπορείτε να προσευχηθείτε. Το Πνεύμα το Άγιον, όταν βρίσκει έτσι την ψυχή, δεν τολμάει να πλησιάσει”.
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: «ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ»
γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
“Όποιος θέλει να γίνει Χριστιανός, πρέπει πρώτα να γίνει ποιητής”
“Η ψυχή του Χριστιανού πρέπει να είναι λεπτή, να είναι ευαίσθητη, να είναι αισθηματική, να πετάει, όλο να πετάει, να ζει μες στα όνειρα. Να πετάει μες τʼ άπειρο, μες τʼ άστρα, μες τα μεγαλεία του Θεού, μες τη σιωπή.
Όποιος θέλει να γίνει Χριστιανός, πρέπει πρώτα να γίνει ποιητής. Αυτό είναι. Πρέπει να πονάεις. Ν΄ αγαπάεις και να πονάεις. Να πονάεις γι΄ αυτόν που αγαπάεις. Η αγάπη κάνει κόπο για τον αγαπημένο. Όλη νύχτα τρέχει, αγρυπνεί, ματώνει τα πόδια, για να συναντηθεί με τον αγαπημένο. Κάνει θυσίες, δεν λογαριάζει τίποτε, ούτε απειλές, ούτε δυσκολίες, εξαιτίας της αγάπης. Η αγάπη προς τον Χριστό είναι άλλο πράγμα, απείρως ανώτερο.
Και όταν λέμε αγάπη, δεν είναι οι αρετές που θ΄ αποκτήσουμε αλλά η αγαπώσα καρδία προς τον Χριστό και τους άλλους. Το καθετί εκεί να το στρέφουμε. Βλέπουμε μια μητέρα να έχει το παιδάκι της στην αγκαλιά, να το φιλάει και να λαχταράει η ψυχούλα της; Βλέπουμε να λάμπει το πρόσωπό της, που κρατάει τ΄ αγγελούδι της; Όλ΄ αυτά ο άνθρωπος του Θεού, τα βλέπει, του κάνουν εντύπωση και με δίψα λέει: “Να είχα κι εγώ αυτή τη λαχτάρα στον Θεό μου, στον Χριστό μου, στην Παναγίτσα μου, στους Αγίους μας!”. Να, έτσι πρέπει ν΄ αγαπήσουμε τον Χριστό, τον Θεό. Το επιθυμείς, το θέλεις και το αποκτάς με την χάρι του Θεού.
Εμείς, όμως, έχουμε φλόγα για τον Χριστό; Τρέχουμε, όταν είμαστε κατάκοποι, να ξεκουραστούμε στην προσευχή, στον Αγαπημένο ή το κάνουμε αγγαρεία και λέμε: “Ω, τώρα έχω να κάνω και προσευχή και κανόνα…”; Τι λείπει και νιώθουμε έτσι; Λείπει ο Θείος έρως. Δεν έχει αξία να γίνεται μια τέτοια προσευχή. Ίσως μάλιστα κάνει και κακό.Αν στραπατσαριστεί η ψυχή και γίνει ανάξια της αγάπης του Χριστού, διακόπτει ο Χριστός τις σχέσεις, διότι ο Χριστός “χοντρές” ψυχές δεν θέλει κοντά Του. Η ψυχή πρέπει να συνέλθει πάλι, για να γίνει άξια του Χριστού, να μετανοήσει “έως εβδομηκοντάκις επτά”. Η μετάνοια η αληθινή θα φέρει τον αγιασμό. Όχι να λέεις, “πάνε τα χρόνια μου χαμένα, δεν είμαι άξιος” κ.λ.π., αλλά μπορείς να λέεις, “θυμάμαι κι εγώ τις μέρες τις αργές, που δεν ζούσα κοντά στον Θεό…”. Και στη δική μου τη ζωή, κάπου θα υπάρχουν άδειες μέρες. Ήμουν δώδεκα χρονών, που έφυγα για το Άγιο Όρος. Δεν ήταν αυτά χρόνια; Μπορεί βέβαια να ήμουν μικρό παιδί, αλλά έζησα μακράν του Θεού τόσα χρόνια!…
Ακούστε τι λέει ο Ιγνάτιος Μπραντσιανίνωφ στο βιβλίο του Υιέ μου, δός μοι σήν καρδίαν:
"Πάσα γάρ εργασία σωματική τε και πνευματική μη έχουσα πόνον ή κόπον, ουδέποτε καρποφορεί τω ταύτην μετερχο΄μενω ότι βιαστή εστίν η Βασιλεία των ουρανών και “βιασταί αρπάζουσιν αυτήν”, βίαν ειπών την του σώματος εν πάσιν επίπονον άσκησιν".
Όταν αγαπάεις τον Χριστό, κάνεις κόπο, αλλά ευλογημένο κόπο. Υποφέρεις, αλλά με χαρά. Κάνεις μετάνοιες, προσεύχεσαι, διότι αυτά είναι πόθος, θείος πόθος. Και πόνος και πόθος και έρωτας και λαχτάρα και αγαλλίαση και χαρά και αγάπη. Οι μετάνοιες, η αγρυπνία, η νηστεία είναι κόπος, που γίνεται για τον Αγαπημένο. Κόπος, για να ζεις τον Χριστό. Αλλ΄ αυτός ο κόπος δεν γίνεται αναγκαστικά, δεν αγανακτείς. Ό,τι κάνεις αγγαρεία, δημιουργεί μεγάλο κακό και στο είναι σου και στην εργασία σου. Το σφίξιμο, το σπρώξιμο, φέρνει αντίδραση. Ο κόπος για τον Χριστό, ο πόθος ο αληθινός είναι Χριστού αγάπη, είναι θυσία, είναι ανάλυσις. Αυτό ένιωθε και ο Δαβίδ: "Επιπόθει και εκλείπει η ψυχή μου εις τας αυλάς του Κυρίου". Ποθεί με λαχτάρα και λιώνει η ψυχή μου απ΄ την αγάπη του Θεού. Αυτό του Δαβίδ ταιριάζει με το στίχο του Βερίτη που μ΄αρέσει:
"Συντροφιά με τον Χριστό λαχτάρησα να ζήσω, ως να φτάσει κι η στερνή στιγμή να ξεψυχήσω".
Χρειάζεται προσοχή και προσπάθεια, για να κατανοεί κανείς αυτά που μελετάει και να τα ενστερνίζεται. Αυτός είναι ο κόπος που θα κάνει ο άνθρωπος. Στην κατάνυξη, στη ζέση, στα δάκρυα θα μπει μετά χωρίς να κοπιάσει. Αυτά ακολουθούν, είναι δώρα Θεού. Ο έρωτας θέλει προσπάθεια; Με την κατανόηση των τροπαρίων και κανόνων και των Γραφών έλκεσαι ευφραινόμενος, μπαίνεις μέσα στην αλήθεια ευφραινόμενος. “Έδωκας ευφροσύνην εις την καρδίαν μου”, όπως λέει ο Δαβίδ. Έτσι αυθόρμητα μπαίνεις στην κατάνυξη, αναίμακτα, καταλάβατε;Εγώ ο καημένος επιθυμώ ν΄ ακούω τα λόγια των Πατέρων, των ασκητών, τα λόγια της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης. Σ΄ αυτά θέλω να εντρυφώ. Αυτά καλλιεργούν τον θείο έρωτα. Τα επιθυμώ και προσπαθώ, αλλά δεν μπορώ. Αρρώστησα και "το μέν πνεύμα πρόθυμος, ή δε σάρξ ασθενής". Δεν μπορώ να κάνω μετάνοιες. Τίποτε. Επιθυμώ, έχω ζήλο και έρωτα να είμαι στο Άγιο Όρος και να κάνω μετάνοιες, να προσεύχομαι, να λειτουργώ και να είμαι μ΄ έναν ακόμη ασκητή. Είναι καλύτερο να είναι δύο. Το είπε ο ίδιος ο Χριστός: "Ού γάρ εισί δύο ή τρείς συνηγμένοι είς το εμόν όνομα, εκεί ειμί εν μέσω αυτών".
Από το βιβλίο “ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ” γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ Καυσοκαλυβίτου
“Η ψυχή του Χριστιανού πρέπει να είναι λεπτή, να είναι ευαίσθητη, να είναι αισθηματική, να πετάει, όλο να πετάει, να ζει μες στα όνειρα. Να πετάει μες τʼ άπειρο, μες τʼ άστρα, μες τα μεγαλεία του Θεού, μες τη σιωπή.
Όποιος θέλει να γίνει Χριστιανός, πρέπει πρώτα να γίνει ποιητής. Αυτό είναι. Πρέπει να πονάεις. Ν΄ αγαπάεις και να πονάεις. Να πονάεις γι΄ αυτόν που αγαπάεις. Η αγάπη κάνει κόπο για τον αγαπημένο. Όλη νύχτα τρέχει, αγρυπνεί, ματώνει τα πόδια, για να συναντηθεί με τον αγαπημένο. Κάνει θυσίες, δεν λογαριάζει τίποτε, ούτε απειλές, ούτε δυσκολίες, εξαιτίας της αγάπης. Η αγάπη προς τον Χριστό είναι άλλο πράγμα, απείρως ανώτερο.
Και όταν λέμε αγάπη, δεν είναι οι αρετές που θ΄ αποκτήσουμε αλλά η αγαπώσα καρδία προς τον Χριστό και τους άλλους. Το καθετί εκεί να το στρέφουμε. Βλέπουμε μια μητέρα να έχει το παιδάκι της στην αγκαλιά, να το φιλάει και να λαχταράει η ψυχούλα της; Βλέπουμε να λάμπει το πρόσωπό της, που κρατάει τ΄ αγγελούδι της; Όλ΄ αυτά ο άνθρωπος του Θεού, τα βλέπει, του κάνουν εντύπωση και με δίψα λέει: “Να είχα κι εγώ αυτή τη λαχτάρα στον Θεό μου, στον Χριστό μου, στην Παναγίτσα μου, στους Αγίους μας!”. Να, έτσι πρέπει ν΄ αγαπήσουμε τον Χριστό, τον Θεό. Το επιθυμείς, το θέλεις και το αποκτάς με την χάρι του Θεού.
Εμείς, όμως, έχουμε φλόγα για τον Χριστό; Τρέχουμε, όταν είμαστε κατάκοποι, να ξεκουραστούμε στην προσευχή, στον Αγαπημένο ή το κάνουμε αγγαρεία και λέμε: “Ω, τώρα έχω να κάνω και προσευχή και κανόνα…”; Τι λείπει και νιώθουμε έτσι; Λείπει ο Θείος έρως. Δεν έχει αξία να γίνεται μια τέτοια προσευχή. Ίσως μάλιστα κάνει και κακό.Αν στραπατσαριστεί η ψυχή και γίνει ανάξια της αγάπης του Χριστού, διακόπτει ο Χριστός τις σχέσεις, διότι ο Χριστός “χοντρές” ψυχές δεν θέλει κοντά Του. Η ψυχή πρέπει να συνέλθει πάλι, για να γίνει άξια του Χριστού, να μετανοήσει “έως εβδομηκοντάκις επτά”. Η μετάνοια η αληθινή θα φέρει τον αγιασμό. Όχι να λέεις, “πάνε τα χρόνια μου χαμένα, δεν είμαι άξιος” κ.λ.π., αλλά μπορείς να λέεις, “θυμάμαι κι εγώ τις μέρες τις αργές, που δεν ζούσα κοντά στον Θεό…”. Και στη δική μου τη ζωή, κάπου θα υπάρχουν άδειες μέρες. Ήμουν δώδεκα χρονών, που έφυγα για το Άγιο Όρος. Δεν ήταν αυτά χρόνια; Μπορεί βέβαια να ήμουν μικρό παιδί, αλλά έζησα μακράν του Θεού τόσα χρόνια!…
Ακούστε τι λέει ο Ιγνάτιος Μπραντσιανίνωφ στο βιβλίο του Υιέ μου, δός μοι σήν καρδίαν:
"Πάσα γάρ εργασία σωματική τε και πνευματική μη έχουσα πόνον ή κόπον, ουδέποτε καρποφορεί τω ταύτην μετερχο΄μενω ότι βιαστή εστίν η Βασιλεία των ουρανών και “βιασταί αρπάζουσιν αυτήν”, βίαν ειπών την του σώματος εν πάσιν επίπονον άσκησιν".
Όταν αγαπάεις τον Χριστό, κάνεις κόπο, αλλά ευλογημένο κόπο. Υποφέρεις, αλλά με χαρά. Κάνεις μετάνοιες, προσεύχεσαι, διότι αυτά είναι πόθος, θείος πόθος. Και πόνος και πόθος και έρωτας και λαχτάρα και αγαλλίαση και χαρά και αγάπη. Οι μετάνοιες, η αγρυπνία, η νηστεία είναι κόπος, που γίνεται για τον Αγαπημένο. Κόπος, για να ζεις τον Χριστό. Αλλ΄ αυτός ο κόπος δεν γίνεται αναγκαστικά, δεν αγανακτείς. Ό,τι κάνεις αγγαρεία, δημιουργεί μεγάλο κακό και στο είναι σου και στην εργασία σου. Το σφίξιμο, το σπρώξιμο, φέρνει αντίδραση. Ο κόπος για τον Χριστό, ο πόθος ο αληθινός είναι Χριστού αγάπη, είναι θυσία, είναι ανάλυσις. Αυτό ένιωθε και ο Δαβίδ: "Επιπόθει και εκλείπει η ψυχή μου εις τας αυλάς του Κυρίου". Ποθεί με λαχτάρα και λιώνει η ψυχή μου απ΄ την αγάπη του Θεού. Αυτό του Δαβίδ ταιριάζει με το στίχο του Βερίτη που μ΄αρέσει:
"Συντροφιά με τον Χριστό λαχτάρησα να ζήσω, ως να φτάσει κι η στερνή στιγμή να ξεψυχήσω".
Χρειάζεται προσοχή και προσπάθεια, για να κατανοεί κανείς αυτά που μελετάει και να τα ενστερνίζεται. Αυτός είναι ο κόπος που θα κάνει ο άνθρωπος. Στην κατάνυξη, στη ζέση, στα δάκρυα θα μπει μετά χωρίς να κοπιάσει. Αυτά ακολουθούν, είναι δώρα Θεού. Ο έρωτας θέλει προσπάθεια; Με την κατανόηση των τροπαρίων και κανόνων και των Γραφών έλκεσαι ευφραινόμενος, μπαίνεις μέσα στην αλήθεια ευφραινόμενος. “Έδωκας ευφροσύνην εις την καρδίαν μου”, όπως λέει ο Δαβίδ. Έτσι αυθόρμητα μπαίνεις στην κατάνυξη, αναίμακτα, καταλάβατε;Εγώ ο καημένος επιθυμώ ν΄ ακούω τα λόγια των Πατέρων, των ασκητών, τα λόγια της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης. Σ΄ αυτά θέλω να εντρυφώ. Αυτά καλλιεργούν τον θείο έρωτα. Τα επιθυμώ και προσπαθώ, αλλά δεν μπορώ. Αρρώστησα και "το μέν πνεύμα πρόθυμος, ή δε σάρξ ασθενής". Δεν μπορώ να κάνω μετάνοιες. Τίποτε. Επιθυμώ, έχω ζήλο και έρωτα να είμαι στο Άγιο Όρος και να κάνω μετάνοιες, να προσεύχομαι, να λειτουργώ και να είμαι μ΄ έναν ακόμη ασκητή. Είναι καλύτερο να είναι δύο. Το είπε ο ίδιος ο Χριστός: "Ού γάρ εισί δύο ή τρείς συνηγμένοι είς το εμόν όνομα, εκεί ειμί εν μέσω αυτών".
Από το βιβλίο “ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ” γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ Καυσοκαλυβίτου
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
Να έχεις την ευλογία του γέροντα Πορφυρίου Νίκο,που παρέθεσες αποσπάσματα από τους λόγους του.Γεμάτα αγάπη,κεντημένα με το υφάδι της αγιοπνευματικής έμπνευσης,προς όλους τους ανθρώπους.Λόγια από στόμα που είναι ζωτικό όργανο ηχοχρώματος της θείας ψυχής του!Λόγια που σε χαϊδεύουν σαν μυρωμένη αύρα,και σε κάνουν να αποζητάς να γίνεις ταξιδευτής των εγκοσμίων,με σκοπό την Ιθάκη του ουρανίου πολιτεύματος.Ας στάξουμε όλοι από το μέλι της Αγιοπνευματικής του Χάρης στις καρδιές μας και ας κάνουμε τον πνευματικό μας αγώνα με ταπείνωση.Θάναι σίγουρα πιό εύκολος ο Σταυρός μας.Αλλωστε ο Κύριος θα τον ζυγίσει καλά πριν τον θέσει στους ώμους μας!
Μια συλλογή κειμένων από το Γεροντικό για την αγάπη, για να εμπνευστούμε από το φωτεινό παράδειγμα των Θεόπνευστων Πατέρων που αγωνίστηκαν για την κατάκτηση των αρετών.
"Ουδέποτε επλάγιασα να κοιμηθώ, έχοντας λύπη στην καρδιά μου για τον πλησίον μου. Και όσο πάλι εξαρτάτο από μένα, δεν άφησα άνθρωπο να κοιμηθεί στενοχωρημένος μαζί μου", έλεγε ο Αββάς Αγάθων.
____________________________________________________________
Τρεις αδελφοί συμφώνησαν να θερίσουν εξήντα στρέμματα χωράφι. Την πρώτη μέρα όμως που έπιασαν δουλειά έτυχε νʼ αρρωστήσει ο ένας από τους τρεις και αναγκάστηκε να γυρίσει πίσω στη σκήτη.
Οι άλλοι δύο που έμειναν είπαν μεταξύ τους:
-Δεν κάνουμε μια μικρή προσπάθεια να θερίσουμε κι εκείνο που αναλογεί στον Αδελφό; Με την ευχή του θα το κατορθώσουμε.
Το είπαν και το έκαναν. Όταν τέλειωσε το θέρισμα, κάλεσαν τον Αδελφό να πάρει το μισθό του.
-Ποιο μισθό; έλεγε εκείνος. Αφού δεν πρόλαβα να θερίσω
-Με την ευχή σου έγινε όπως πρέπει η δουλειά, του απαντούσαν οι δύο άλλοι. Έλα τώρα να πληρωθείς.
Επειδή εκείνος δεν δεχόταν να πάρει μισθό και οι άλλοι επέμεναν να του δώσουν, για να μη φιλονικούν πήγαν σʼ ένα γείτονά τους Γέροντα να τους λύσει τη διαφορά.
-Αββά, άρχισε πρώτος ο Αδελφός που είχε αρρωστήσει, πήγαμε οι τρεις μας να θερίσουμε. Εγώ όμως, προτού πιάσω δρεπάνι στο χέρι, αρρώστησα και έφυγα. Οι Αδελφοί εδώ με αναγκάζουν τώρα να πάρω μισθό, που δεν εργάστηκα. Το βρίσκεις δίκαιο αυτό;
-Αββά, επενέβησαν οι άλλοι, οι τρεις μαζί αναλάβαμε εξήντα στρέμματα χωράφι. Αν θερίζαμε όλοι, είναι απίθανο να τελειώναμε στην ορισμένη προθεσμία. Όμως με την ευχή του Αδελφού οι δύο μας το βγάλαμε εις πέρας πολύ πιο γρήγορα. Δεν είναι λοιπόν δίκαιο να πάρει το μισθό του;
Ο Γέροντας θαύμασε την αγάπη των Αδελφών εκείνων. Πήρε ευθύς το ξύλο κι έκρουσε για να μαζευτούν όλοι οι Μοναχοί της σκήτης σε σύναξη.
-Ελάτε, Πατέρες και Αδελφοί, να κάνουμε σήμερα μια δίκη, τους είπε, όταν συγκεντρώθηκαν, και διηγήθηκε την υπόθεση.
Το αποτέλεσμα ήταν να αναγκάσουν τον Αδελφό να πάρει το μισθό του. Εκείνος τον πήρε κλαίγοντας κι έλεγε διαρκώς, πως την ημέρα εκείνη οι Αδελφοί τον είχαν αδικήσει.
_______________________________________________________________
Ο Υποτακτικός κάποιου Γέροντος έμενε σε μια καλύβα δέκα μίλια μακριά από τη σκήτη. Μια μέρα θέλησε να τον ειδοποιήσει ο Γέροντας να έρθει να πάρει το ψωμί του. Ύστερα όμως σκέφτηκε: Για λίγα ψωμιά να κάνω τον Αδελφό να περπατήσει δέκα μίλια; Ας του τα πάω μόνος. Έβαλε το ταγάρι στον ώμο και ξεκίνησε.
Πηγαίνοντας, σκόνταψε σε μια πέτρα κι έκανε τέτοια πληγή στο πόδι, που ήταν αδύνατον να σταματήσει το αίμα. Από τον υπερβολικό πόνο που ένοιωσε άρχισε να κλαίει.
-Γιατί κλαις, Αββά; Ακουσε πίσω του μια γλυκιά φωνή να τον ρωτά. Έστρεψε το κεφάλι και είδε έναν ωραίο Αγγελο. Δεν φοβήθηκε όμως, αλλά του έδειξε με το δάκτυλο την πληγή.
-Παύσε να κλαις γιʼ αυτό το τιποτένιο πράγμα, τον πρόσταξε ο Αγγελος. Τα βήματα που κάνεις για την αγάπη του Αδελφού τα έχω μετρημένα και θα πάρεις την αμοιβή σου από τον Θεό.
Ο Γέροντας πήρε θάρρος και χαρούμενος συνέχισε το δρόμο του. Από τότε προθυμοποιήθηκε να εξυπηρετεί τους Αδελφούς.
Μια μέρα πήρε πάλι ψωμιά να τα πάει σʼ άλλον Ερημίτη που έμενε πολύ πιο μακριά. Συνέβη όμως να έρχεται κι εκείνος με τον ίδιο σκοπό και συναντήθηκαν στο δρόμο.
-Αδελφέ μου, είπε πρώτος ο Γέροντας, με κόπο απέκτησα ένα μικρό θησαυρό και πρόλαβες εσύ να μου τον πάρεις.
-Μήπως η στενή πύλη χωράει μόνο εσένα, Αββά; Κάνε λίγο τόπο να περάσουμε κι εμείς, του αποκρίθηκε ο Αδελφός.
Ενώ έλεγαν αυτά, ήρθε πάλι ο Αγγελος και τους είπε: -Αυτή τη φιλονικία σαν ευωδιαστό λιβάνι ανεβαίνει στον ουρανό.
______________________________________________________________
Ο Αββάς Ιωάννης με μερικούς ακόμη αδελφούς πήγαιναν να επισκεφτούν κάποια πολύ μακρινή σκήτη. Περπατώντας νυχτωθήκανε κι ο Μοναχός που τούς είχαν δώσει για οδηγό έχασε το δρόμο. Οι αδελφοί το κατάλαβαν και ρώτησαν τον Γέροντα ιδιαιτέρως:
-Τι πρέπει να κάνουμε τώρα, Αββά; Αν εξακολουθήσουμε να προχωράμε, κινδυνεύουμε να χαθούμε σʼ αυτήν εδώ την απέραντη έρημο.
-Αν δείξουμε πως καταλάβαμε ότι έχασε το δρόμο θα ντραπεί και θα στενοχωρηθεί ο αδελφός, είπε ο αγαθός Γέροντας. Θα προφασιστώ καλύτερα πως είμαι κουρασμένος και δεν μπορώ να περπατήσω άλλο και ας μείνουμε εδώ να ξημερώσει.
Έτσι κι έκανε για να μη λυπήσει τον αφηρημένο οδηγό τους.
enoriaka.gr
"Ουδέποτε επλάγιασα να κοιμηθώ, έχοντας λύπη στην καρδιά μου για τον πλησίον μου. Και όσο πάλι εξαρτάτο από μένα, δεν άφησα άνθρωπο να κοιμηθεί στενοχωρημένος μαζί μου", έλεγε ο Αββάς Αγάθων.
____________________________________________________________
Τρεις αδελφοί συμφώνησαν να θερίσουν εξήντα στρέμματα χωράφι. Την πρώτη μέρα όμως που έπιασαν δουλειά έτυχε νʼ αρρωστήσει ο ένας από τους τρεις και αναγκάστηκε να γυρίσει πίσω στη σκήτη.
Οι άλλοι δύο που έμειναν είπαν μεταξύ τους:
-Δεν κάνουμε μια μικρή προσπάθεια να θερίσουμε κι εκείνο που αναλογεί στον Αδελφό; Με την ευχή του θα το κατορθώσουμε.
Το είπαν και το έκαναν. Όταν τέλειωσε το θέρισμα, κάλεσαν τον Αδελφό να πάρει το μισθό του.
-Ποιο μισθό; έλεγε εκείνος. Αφού δεν πρόλαβα να θερίσω
-Με την ευχή σου έγινε όπως πρέπει η δουλειά, του απαντούσαν οι δύο άλλοι. Έλα τώρα να πληρωθείς.
Επειδή εκείνος δεν δεχόταν να πάρει μισθό και οι άλλοι επέμεναν να του δώσουν, για να μη φιλονικούν πήγαν σʼ ένα γείτονά τους Γέροντα να τους λύσει τη διαφορά.
-Αββά, άρχισε πρώτος ο Αδελφός που είχε αρρωστήσει, πήγαμε οι τρεις μας να θερίσουμε. Εγώ όμως, προτού πιάσω δρεπάνι στο χέρι, αρρώστησα και έφυγα. Οι Αδελφοί εδώ με αναγκάζουν τώρα να πάρω μισθό, που δεν εργάστηκα. Το βρίσκεις δίκαιο αυτό;
-Αββά, επενέβησαν οι άλλοι, οι τρεις μαζί αναλάβαμε εξήντα στρέμματα χωράφι. Αν θερίζαμε όλοι, είναι απίθανο να τελειώναμε στην ορισμένη προθεσμία. Όμως με την ευχή του Αδελφού οι δύο μας το βγάλαμε εις πέρας πολύ πιο γρήγορα. Δεν είναι λοιπόν δίκαιο να πάρει το μισθό του;
Ο Γέροντας θαύμασε την αγάπη των Αδελφών εκείνων. Πήρε ευθύς το ξύλο κι έκρουσε για να μαζευτούν όλοι οι Μοναχοί της σκήτης σε σύναξη.
-Ελάτε, Πατέρες και Αδελφοί, να κάνουμε σήμερα μια δίκη, τους είπε, όταν συγκεντρώθηκαν, και διηγήθηκε την υπόθεση.
Το αποτέλεσμα ήταν να αναγκάσουν τον Αδελφό να πάρει το μισθό του. Εκείνος τον πήρε κλαίγοντας κι έλεγε διαρκώς, πως την ημέρα εκείνη οι Αδελφοί τον είχαν αδικήσει.
_______________________________________________________________
Ο Υποτακτικός κάποιου Γέροντος έμενε σε μια καλύβα δέκα μίλια μακριά από τη σκήτη. Μια μέρα θέλησε να τον ειδοποιήσει ο Γέροντας να έρθει να πάρει το ψωμί του. Ύστερα όμως σκέφτηκε: Για λίγα ψωμιά να κάνω τον Αδελφό να περπατήσει δέκα μίλια; Ας του τα πάω μόνος. Έβαλε το ταγάρι στον ώμο και ξεκίνησε.
Πηγαίνοντας, σκόνταψε σε μια πέτρα κι έκανε τέτοια πληγή στο πόδι, που ήταν αδύνατον να σταματήσει το αίμα. Από τον υπερβολικό πόνο που ένοιωσε άρχισε να κλαίει.
-Γιατί κλαις, Αββά; Ακουσε πίσω του μια γλυκιά φωνή να τον ρωτά. Έστρεψε το κεφάλι και είδε έναν ωραίο Αγγελο. Δεν φοβήθηκε όμως, αλλά του έδειξε με το δάκτυλο την πληγή.
-Παύσε να κλαις γιʼ αυτό το τιποτένιο πράγμα, τον πρόσταξε ο Αγγελος. Τα βήματα που κάνεις για την αγάπη του Αδελφού τα έχω μετρημένα και θα πάρεις την αμοιβή σου από τον Θεό.
Ο Γέροντας πήρε θάρρος και χαρούμενος συνέχισε το δρόμο του. Από τότε προθυμοποιήθηκε να εξυπηρετεί τους Αδελφούς.
Μια μέρα πήρε πάλι ψωμιά να τα πάει σʼ άλλον Ερημίτη που έμενε πολύ πιο μακριά. Συνέβη όμως να έρχεται κι εκείνος με τον ίδιο σκοπό και συναντήθηκαν στο δρόμο.
-Αδελφέ μου, είπε πρώτος ο Γέροντας, με κόπο απέκτησα ένα μικρό θησαυρό και πρόλαβες εσύ να μου τον πάρεις.
-Μήπως η στενή πύλη χωράει μόνο εσένα, Αββά; Κάνε λίγο τόπο να περάσουμε κι εμείς, του αποκρίθηκε ο Αδελφός.
Ενώ έλεγαν αυτά, ήρθε πάλι ο Αγγελος και τους είπε: -Αυτή τη φιλονικία σαν ευωδιαστό λιβάνι ανεβαίνει στον ουρανό.
______________________________________________________________
Ο Αββάς Ιωάννης με μερικούς ακόμη αδελφούς πήγαιναν να επισκεφτούν κάποια πολύ μακρινή σκήτη. Περπατώντας νυχτωθήκανε κι ο Μοναχός που τούς είχαν δώσει για οδηγό έχασε το δρόμο. Οι αδελφοί το κατάλαβαν και ρώτησαν τον Γέροντα ιδιαιτέρως:
-Τι πρέπει να κάνουμε τώρα, Αββά; Αν εξακολουθήσουμε να προχωράμε, κινδυνεύουμε να χαθούμε σʼ αυτήν εδώ την απέραντη έρημο.
-Αν δείξουμε πως καταλάβαμε ότι έχασε το δρόμο θα ντραπεί και θα στενοχωρηθεί ο αδελφός, είπε ο αγαθός Γέροντας. Θα προφασιστώ καλύτερα πως είμαι κουρασμένος και δεν μπορώ να περπατήσω άλλο και ας μείνουμε εδώ να ξημερώσει.
Έτσι κι έκανε για να μη λυπήσει τον αφηρημένο οδηγό τους.
enoriaka.gr
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
«Ο Θεός αγάπη εστί» *
του Σεβ. Μητροπολίτου Περγάμου κ.κ. Ιωάννη **
«Ο Θεός αγάπη εστί και ο μένων εν τη αγάπη εν τω θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ» (Α΄ Ιωάν. 4, 16).
Υπάρχουν στιγμές, Παναγιώτατε Δέσποτα, Σεβασμιώτατοι Αρχιερείς, ευλαβέστατοι κληρικοί, εντιμότατοι εκπρόσωποι των τοπικών Αρχών, αξιότιμε κύριε Πρόξενε της Ελλάδος, κύριε Νομάρχα της γειτονικής Λέσβου, ευλαβείς και αγαπητοί προσκυνηταί, υπάρχουν στιγμές κατά τις οποίες ο χρόνος σταματά για να εισέλθει μέσα σʼ αυτόν η αιωνιότητα.
Υπάρχουν στιγμές που αναδεικνύονται σε μοναδικά και ανεπανάληπτα γεγονότα. Στιγμές κατά τις οποίες μας αποκαλύπτεται η ίδια η παρουσία του Θεού. Και τότε ο χρόνος σταματά, για να μας κάνει να σκεφτούμε βαθύτερα επάνω στα όσα η πρόνοια του Θεού για μας κατεργάζεται.
Τέτοια μεγάλη στιγμή συμβαίνει κάθε φορά που τελούμε τη Θεία Λειτουργία.
Η Θεία Λειτουργία είναι η είσοδος της αιωνιότητας μέσα στο χρόνο. Είναι η στιγμή κατά την οποία ο ίδιος ο Θεός μπαίνει μέσα στη ζωή μας και μας κάνει να αλλάξουμε εντελώς την προοπτική και τη βίωση του χρόνου.
Και μια τέτοια Θεία Λειτουργία είναι και η σημερινή, η οποία έχει το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό να τελείται σʼαυτόν τον ιερό τόπο μετά από πάροδο ικανών ετών, με την ευλογία της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου, του σεπτού αυθέντου και Δεσπότου μας και με την πρόφρονα έγκριση του εξοχωτάτου Νομάρχου της περιοχής και γενικά των Αρχών του τόπου, τους οποίους και από καρδίας ευχαριστούμε.
Σήμερα στον ιερό αυτό τόπο συναντηθήκαμε για να τιμήσουμε τη μνήμη ενός Αποστόλου ο οποίος ηνάλωσε όλη τη ζωή του, ακριβώς εις την περιοχήν αυτήν, μεταφέροντας το μήνυμα της αγάπης, το μήνυμα της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο και της αγάπης που πρέπει οι άνθρωποι να έχουν μεταξύ τους.
Και ο Άγιος αυτός, στο όνομα του οποίου τιμάται αυτός ο μεγαλοπρεπής και αρχαίος ιστορικός Ναός, ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, προσφυώς απεκλήθη από την Εκκλησία Θεολόγος.
Κατʼ αντιδιαστολή προς ό,τι συμβαίνει σήμερα, που ο τίτλος του Θεολόγου δίνεται αφειδώς και σε όσους έχουν αποκτήσει κάποιο πτυχίο πανεπιστημίου, στην αρχαία Εκκλησία ο τίτλος του Θεολόγου εδόθη μόνον σε τρεις ανθρώπους: στον Ιωάννη, του οποίου τη μνήμη σήμερα επιτελούμε, στον Γρηγόριο τον Θεολόγο τον Ναζιανζηνό και στον Συμεών τον νέο Θεολόγο.
Γιατί αυτή η φειδώ; Διότι το όνομα και το νόημα και το περιεχόμενο του Θεολόγου δεν είναι απλώς το να μας μεταφέρει τον λόγο του Θεού ή το θέλημα του Θεού, αλλά να μας εισαγάγει μέσα στο ίδιο το «Είναι» του Θεού. Μέσα στην ίδια την ύπαρξη του Θεού.
Έτσι ενώ η Εκκλησία, και γενικά η πίστη μας διαθέτει πολλούς, όπως ο Απόστολος Παύλος, οι οποίοι ανήχθησαν από τη χάρη του Θεού μέχρι τρίτου ουρανού και ήκουσαν άρρητα ρήματα, πολύ ολίγοι είναι αυτοί οι οποίοι δεν μετέφεραν σε εμάς απλώς τον λόγο και το θέλημα του Θεού, αλλά μας αποκάλυψαν τι είναι ο Θεός. Τι είναι μέσα στην ίδια τη φύση Του.
«Εν αρχή ην ο Λόγος, και ο Λόγος ην προς τον Θεόν, και Θεός ην ο Λόγος» (Ιωάν. 1, 1). Αυτή η μεγάλη αποκάλυψη δόθηκε στον Ιωάννη κατά προνόμιο σπάνιο και μοναδικό. Και έτσι ο Ιωάννης είναι ο κατʼ εξοχήν Θεολόγος. Αλλά γιατί ο Ιωάννης αξιώθηκε αυτής της μεγάλης τιμής; Διότι, αδελφοί μου, το να γνωρίζει κανείς το «Είναι» του Θεού προϋποθέτει του Θεού και αυτό δεν μπορεί να γίνει με τη γνώση του μυαλού μας. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίσει τον Θεό με τη γνώση της νοήσεως.
Ποιος είναι ο τρόπος για να γνωρίσει κανείς τον Θεό; Μα ακριβώς αυτό μας αποκαλύπτει ο Ιωάννης, είναι η αγάπη! «Ο μη αγαπών ουκ έγνω τον Θεόν», λέγει ο Ιωάννης, «ότι ο Θεός αγάπη εστί». Μόνο αυτός που αγαπά τον ίδιο τον Θεό, αλλά όπως λέγει ο ίδιος ο Ιωάννης, αυτός που αγαπά πρωτίστως τον συνάνθρωπό του. Διότι, όπως λέγει, «αν πει κανείς αγαπώ τον Θεό αλλά δεν αγαπώ τον αδελφό μου, τον οποίο βλέπω, λέγει ψέμματα, διότι αφού δεν αγαπά τον άνθρωπο που τον βλέπει, πως μπορεί να αγαπά τον Θεό που δεν τον βλέπει;» (Α΄ Ιωάν. 4, 20).
Έτσι λοιπόν, μας ανοίγει ο Ιωάννης τον δρόμο της γνώσεως του Θεού. Και ο δρόμος αυτός είναι η αγάπη.
Και την εγνώρισε αυτήν την αγάπη ο Ιωάννης. Την εγνώρισε κατά προνόμιο, το οποίο μόνον ο Θεός γνωρίζει γιατί παραχωρήθηκε σε αυτόν. Όταν έσκυψε επάνω στο στήθος του Κυρίου και άκουσε τους χτύπους της καρδιάς Του, κατά προνόμιο αυτός ο αγαπημένος μαθητής, ο επιπεσών επί το στήθος του Κυρίου, έμαθε απʼ ευθείας απʼ αυτή την σωματική του κοινωνία με τον Θεό, ότι ο Θεός είναι αγάπη. Και ότι η αγάπη είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσει κανείς να έλθει σε κοινωνία με τον Θεό.
Και αυτή η σωματική επικοινωνία του Ιωάννου με τον Κύριο μας αποκαλύπτει ότι το να λέμε ότι αγαπούμε τον Θεό και τον συνάνθρωπό μας, δεν είναι αρκετό εάν δεν έχουμε μαζί του και κοινωνία σωματική.
Αυτή τη σωματική κοινωνία προσφέρει η Εκκλησία κάθε φόρα που τελούμε το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Μας φέρνει όλους κοντά. Δεν μπορούμε να τελέσουμε τη Θεία Ευχαριστία εξ αποστάσεως. Ούτε δια μέσου των μέσων ενημερώσεως. Πρέπει να συγκεντρωθούμε με σωματική παρουσία, και κάτι ακόμη πιο σημαντικό: να ενωθούμε με τον Θεό σωματικά, με το σώμα του Υιού Του. Και έτσι μας αποκαλύπτει ο Ιωάννης, ότι αυτό που συνέβη σε εκείνον, όταν επέπεσε επί το στήθος του Κυρίου και ενώθηκε με το σώμα Του, συμβαίνει και σε εμάς κάθε φορά που κοινωνούμε, που τελούμε τη Θεία Ευχαριστία. Αυτός είναι ο δρόμος αδελφοί μου για να γνωρίσει κανείς τον Θεό.
Και ακόμη ένα σημαντικό χαρακτηριστικό παρατηρούμε στη ζωή του Αγίου Ιωάννου. Ότι είναι ο μόνος που παρέμεινε πιστός στον Κύριο την ώρα της Σταυρώσεώς Του. Δεν μπορεί να λέμε ότι αγαπούμε τον Θεό ή τον συνάνθρωπό μας, αλλά να τον εγκαταλείπουμε την ώρα του πειρασμού και την ώρα του φόβου και την ώρα της δυστυχίας. Πρέπει να σταθούμε δίπλα του. Δίπλα στον σταυρό που σηκώνει. Να μην τον εγκαταλείψουμε.
Και για μας τους Ορθοδόξους έχει ιδιαίτερη σημασία ότι αυτή η συμπαράσταση εις τον Σταυρό του Κυρίου από τον Ιωάννη έγινε μαζί με την παρουσία της μητέρας του Κυρίου, της Παναγίας μας.
Αυτός παρέλαβε την Παναγία κατʼ εντολή του Κυρίου και αυτός την περιέθαλψε μέχρι του τέλους της ζωής της. Και αυτός μας δείχνει τον δρόμο, ότι για να πλησιάσουμε και να γνωρίσουμε τον Θεό δεν μπορούμε να αφήσουμε στην άκρη την τιμή και την αγάπη που τρέφουμε για την Παναγία μας.
Είναι λοιπόν όλα αυτά, αδελφοί μου, χαρακτηριστικά αυτού του μεγάλου Αγίου του οποίου σήμερα τιμούμε τη μνήμη και γιʼ αυτό ακριβώς ό,τι και να πει κανείς στην περίπτωση αυτή είναι προορισμένο να αποδειχθεί ανεπαρκές.
Εκείνο όμως που μένει, και πρέπει να μείνει, σήμερα στην σκέψη μας και στην καρδιά μας είναι αυτό που διέσωσε η παράδοση, ότι δηλαδή ο Ιωάννης, ο οποίος εκήρυξε ακριβώς σʼ αυτή την περιοχή του κόσμου και έζησε εδώ, σε βαθύτατη ηλικία γήρατος δεν μπορούσε, κατά την παράδοση, πλέον ούτε να πει ούτε να κάνει τίποτε άλλο, παρά να περιφέρεται και να λέγει μόνον τρεις λέξεις στους ανθρώπους: «αδελφοί αγαπάτε αλλήλους». Σαν να συνόψιζε μέσα σʼ αυτές τις τρεις λέξεις όλα όσα είχε να πει με το Ευαγγέλιο, με τις Επιστολές και με την Αποκάλυψή του, με όλη του τη ζωή.
Και δεν είναι τυχαίο αυτό, αδελφοί μου. Την στιγμή αυτή, που ενώ αξιωνόμεθα με τη χάρη του Κυρίου να τελούμε την Θεία Λειτουργία, αισθανόμεθα τον άγιο Ιωάννη να περιφέρεται εδώ ανάμεσά μας και να μας λέγει τα ίδια λόγια. Να απευθύνει αυτά τα λόγια πρώτα σε μας, τους πιστούς χριστιανούς και ιδιαίτερα τους Ορθοδόξους. Να καταλάβουμε ότι χωρίς την αγάπη δεν μπορούμε να είμεθα πιστοί εις το κήρυγμα και μήνυμά του.
Την αγάπη αυτή την απευθύνει ο άγιος Ιωάννης προς τους εγγύς και τους μακράν, προς τον κόσμο ολόκληρο, μάλιστα δε προς τους λαούς της Οικουμένης. Τους λαούς τους οποίους τους καλεί σε αγάπη. Διότι τίποτε δεν είναι πιο σημαντικό από την αγάπη μεταξύ των λαών, όταν μάλιστα οι λαοί αυτοί συμβαίνει να γειτνιάζουν μεταξύ τους.
Αυτό το μήνυμα της αγάπης, Παναγιώτατε Δέσποτα, εσείς εκάνατε σκοπό της ζωής σας, σκοπό της υψηλής διακονίας σας. Το μεταφέρετε όπου και αν βρεθείτε. Και με το μ
ήνυμα αυτό αποδεικνύεσθε πιστός διάδοχος του Αποστόλου Ιωάννου. Αποδεικνύεσθε πιστός ερμηνευτής τους Ορθοδόξου Εκκλησίας και Παραδόσεώς μας.
Και με τον τρόπο αυτό, επιτρέψτε μου ακόμη να πω, αποδεικνύεσθε και προφήτης. Διότι η αγάπη τελικά θα νικήσει το μίσος! Είναι πιο ισχυρή από όλα!
Έχουμε δείγματα! Αρχίζουμε να ψηλαφούμε το μεγαλείο και τα θαύματα της αγάπης. Η αγάπη που κηρύξατε, Παναγιώτατε, και που κηρύσσετε όπου και αν βρίσκεσθε, δίνει δείγματα απτά, όπως η σημερινή Θεία Λειτουργία.
Δείγματα τα οποία θα δούμε ακόμη και εις το μέλλον. Διότι ακριβώς αυτό συμβαίνει στη Θεία Λειτουργία! Ο χρόνος γίνεται μέλλον, ο χρόνος δεν μας καθηλώνει στο παρελθόν. Μας απελευθερώνει από το παρελθόν. Το μίσος μας κρατάει στο παρελθόν. Ο χρόνος της Θείας Λειτουργίας μας απελευθερώνει και μας ανοίγει το μέλλον. Ακριβώς αυτό κάνει η αγάπη.
Γιʼ αυτό η αγάπη είναι ο ίδιος ο Θεός. Γιʼ αυτό, μόνον ζώντας την αγάπη, ζούμε και γνωρίζουμε, τον ίδιο τον Θεό.
Αυτό το μήνυμα, Παναγιώτατε και αγαπητοί μου αδελφοί, ηχεί σήμερα στην καρδιά μας σε αυτόν τον ιερό χώρο. Και, με την ευλογία σας Παναγιώτατε, επιτρέψτε μου να ευχηθώ το μήνυμα αυτό να στεριώσει. Οι τοίχοι αυτοί οι ιστορικοί να το εκπέμπουν συνεχώς. Και με το μήνυμα αυτό να ενώνονται οι άνθρωποι και οι λαοί και να αξιωθούμε να γνωρίσουμε τον αληθινό Θεό αγαπώντας ο ένας τον άλλο. Ακόμη περισσότερο, ακόμη πιο βαθιά. Αμήν!
----------------
* Περιοδικό Διάβαση, Μάιος - Ιούνιος 2003
** Ομιλία κατά τη Θεία Λειτουργία στη Βασιλική του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στην Πέργαμο, την Πέμπτη 8 Μαΐου 2003
aegean.g
του Σεβ. Μητροπολίτου Περγάμου κ.κ. Ιωάννη **
«Ο Θεός αγάπη εστί και ο μένων εν τη αγάπη εν τω θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ» (Α΄ Ιωάν. 4, 16).
Υπάρχουν στιγμές, Παναγιώτατε Δέσποτα, Σεβασμιώτατοι Αρχιερείς, ευλαβέστατοι κληρικοί, εντιμότατοι εκπρόσωποι των τοπικών Αρχών, αξιότιμε κύριε Πρόξενε της Ελλάδος, κύριε Νομάρχα της γειτονικής Λέσβου, ευλαβείς και αγαπητοί προσκυνηταί, υπάρχουν στιγμές κατά τις οποίες ο χρόνος σταματά για να εισέλθει μέσα σʼ αυτόν η αιωνιότητα.
Υπάρχουν στιγμές που αναδεικνύονται σε μοναδικά και ανεπανάληπτα γεγονότα. Στιγμές κατά τις οποίες μας αποκαλύπτεται η ίδια η παρουσία του Θεού. Και τότε ο χρόνος σταματά, για να μας κάνει να σκεφτούμε βαθύτερα επάνω στα όσα η πρόνοια του Θεού για μας κατεργάζεται.
Τέτοια μεγάλη στιγμή συμβαίνει κάθε φορά που τελούμε τη Θεία Λειτουργία.
Η Θεία Λειτουργία είναι η είσοδος της αιωνιότητας μέσα στο χρόνο. Είναι η στιγμή κατά την οποία ο ίδιος ο Θεός μπαίνει μέσα στη ζωή μας και μας κάνει να αλλάξουμε εντελώς την προοπτική και τη βίωση του χρόνου.
Και μια τέτοια Θεία Λειτουργία είναι και η σημερινή, η οποία έχει το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό να τελείται σʼαυτόν τον ιερό τόπο μετά από πάροδο ικανών ετών, με την ευλογία της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου, του σεπτού αυθέντου και Δεσπότου μας και με την πρόφρονα έγκριση του εξοχωτάτου Νομάρχου της περιοχής και γενικά των Αρχών του τόπου, τους οποίους και από καρδίας ευχαριστούμε.
Σήμερα στον ιερό αυτό τόπο συναντηθήκαμε για να τιμήσουμε τη μνήμη ενός Αποστόλου ο οποίος ηνάλωσε όλη τη ζωή του, ακριβώς εις την περιοχήν αυτήν, μεταφέροντας το μήνυμα της αγάπης, το μήνυμα της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο και της αγάπης που πρέπει οι άνθρωποι να έχουν μεταξύ τους.
Και ο Άγιος αυτός, στο όνομα του οποίου τιμάται αυτός ο μεγαλοπρεπής και αρχαίος ιστορικός Ναός, ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, προσφυώς απεκλήθη από την Εκκλησία Θεολόγος.
Κατʼ αντιδιαστολή προς ό,τι συμβαίνει σήμερα, που ο τίτλος του Θεολόγου δίνεται αφειδώς και σε όσους έχουν αποκτήσει κάποιο πτυχίο πανεπιστημίου, στην αρχαία Εκκλησία ο τίτλος του Θεολόγου εδόθη μόνον σε τρεις ανθρώπους: στον Ιωάννη, του οποίου τη μνήμη σήμερα επιτελούμε, στον Γρηγόριο τον Θεολόγο τον Ναζιανζηνό και στον Συμεών τον νέο Θεολόγο.
Γιατί αυτή η φειδώ; Διότι το όνομα και το νόημα και το περιεχόμενο του Θεολόγου δεν είναι απλώς το να μας μεταφέρει τον λόγο του Θεού ή το θέλημα του Θεού, αλλά να μας εισαγάγει μέσα στο ίδιο το «Είναι» του Θεού. Μέσα στην ίδια την ύπαρξη του Θεού.
Έτσι ενώ η Εκκλησία, και γενικά η πίστη μας διαθέτει πολλούς, όπως ο Απόστολος Παύλος, οι οποίοι ανήχθησαν από τη χάρη του Θεού μέχρι τρίτου ουρανού και ήκουσαν άρρητα ρήματα, πολύ ολίγοι είναι αυτοί οι οποίοι δεν μετέφεραν σε εμάς απλώς τον λόγο και το θέλημα του Θεού, αλλά μας αποκάλυψαν τι είναι ο Θεός. Τι είναι μέσα στην ίδια τη φύση Του.
«Εν αρχή ην ο Λόγος, και ο Λόγος ην προς τον Θεόν, και Θεός ην ο Λόγος» (Ιωάν. 1, 1). Αυτή η μεγάλη αποκάλυψη δόθηκε στον Ιωάννη κατά προνόμιο σπάνιο και μοναδικό. Και έτσι ο Ιωάννης είναι ο κατʼ εξοχήν Θεολόγος. Αλλά γιατί ο Ιωάννης αξιώθηκε αυτής της μεγάλης τιμής; Διότι, αδελφοί μου, το να γνωρίζει κανείς το «Είναι» του Θεού προϋποθέτει του Θεού και αυτό δεν μπορεί να γίνει με τη γνώση του μυαλού μας. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίσει τον Θεό με τη γνώση της νοήσεως.
Ποιος είναι ο τρόπος για να γνωρίσει κανείς τον Θεό; Μα ακριβώς αυτό μας αποκαλύπτει ο Ιωάννης, είναι η αγάπη! «Ο μη αγαπών ουκ έγνω τον Θεόν», λέγει ο Ιωάννης, «ότι ο Θεός αγάπη εστί». Μόνο αυτός που αγαπά τον ίδιο τον Θεό, αλλά όπως λέγει ο ίδιος ο Ιωάννης, αυτός που αγαπά πρωτίστως τον συνάνθρωπό του. Διότι, όπως λέγει, «αν πει κανείς αγαπώ τον Θεό αλλά δεν αγαπώ τον αδελφό μου, τον οποίο βλέπω, λέγει ψέμματα, διότι αφού δεν αγαπά τον άνθρωπο που τον βλέπει, πως μπορεί να αγαπά τον Θεό που δεν τον βλέπει;» (Α΄ Ιωάν. 4, 20).
Έτσι λοιπόν, μας ανοίγει ο Ιωάννης τον δρόμο της γνώσεως του Θεού. Και ο δρόμος αυτός είναι η αγάπη.
Και την εγνώρισε αυτήν την αγάπη ο Ιωάννης. Την εγνώρισε κατά προνόμιο, το οποίο μόνον ο Θεός γνωρίζει γιατί παραχωρήθηκε σε αυτόν. Όταν έσκυψε επάνω στο στήθος του Κυρίου και άκουσε τους χτύπους της καρδιάς Του, κατά προνόμιο αυτός ο αγαπημένος μαθητής, ο επιπεσών επί το στήθος του Κυρίου, έμαθε απʼ ευθείας απʼ αυτή την σωματική του κοινωνία με τον Θεό, ότι ο Θεός είναι αγάπη. Και ότι η αγάπη είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσει κανείς να έλθει σε κοινωνία με τον Θεό.
Και αυτή η σωματική επικοινωνία του Ιωάννου με τον Κύριο μας αποκαλύπτει ότι το να λέμε ότι αγαπούμε τον Θεό και τον συνάνθρωπό μας, δεν είναι αρκετό εάν δεν έχουμε μαζί του και κοινωνία σωματική.
Αυτή τη σωματική κοινωνία προσφέρει η Εκκλησία κάθε φόρα που τελούμε το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Μας φέρνει όλους κοντά. Δεν μπορούμε να τελέσουμε τη Θεία Ευχαριστία εξ αποστάσεως. Ούτε δια μέσου των μέσων ενημερώσεως. Πρέπει να συγκεντρωθούμε με σωματική παρουσία, και κάτι ακόμη πιο σημαντικό: να ενωθούμε με τον Θεό σωματικά, με το σώμα του Υιού Του. Και έτσι μας αποκαλύπτει ο Ιωάννης, ότι αυτό που συνέβη σε εκείνον, όταν επέπεσε επί το στήθος του Κυρίου και ενώθηκε με το σώμα Του, συμβαίνει και σε εμάς κάθε φορά που κοινωνούμε, που τελούμε τη Θεία Ευχαριστία. Αυτός είναι ο δρόμος αδελφοί μου για να γνωρίσει κανείς τον Θεό.
Και ακόμη ένα σημαντικό χαρακτηριστικό παρατηρούμε στη ζωή του Αγίου Ιωάννου. Ότι είναι ο μόνος που παρέμεινε πιστός στον Κύριο την ώρα της Σταυρώσεώς Του. Δεν μπορεί να λέμε ότι αγαπούμε τον Θεό ή τον συνάνθρωπό μας, αλλά να τον εγκαταλείπουμε την ώρα του πειρασμού και την ώρα του φόβου και την ώρα της δυστυχίας. Πρέπει να σταθούμε δίπλα του. Δίπλα στον σταυρό που σηκώνει. Να μην τον εγκαταλείψουμε.
Και για μας τους Ορθοδόξους έχει ιδιαίτερη σημασία ότι αυτή η συμπαράσταση εις τον Σταυρό του Κυρίου από τον Ιωάννη έγινε μαζί με την παρουσία της μητέρας του Κυρίου, της Παναγίας μας.
Αυτός παρέλαβε την Παναγία κατʼ εντολή του Κυρίου και αυτός την περιέθαλψε μέχρι του τέλους της ζωής της. Και αυτός μας δείχνει τον δρόμο, ότι για να πλησιάσουμε και να γνωρίσουμε τον Θεό δεν μπορούμε να αφήσουμε στην άκρη την τιμή και την αγάπη που τρέφουμε για την Παναγία μας.
Είναι λοιπόν όλα αυτά, αδελφοί μου, χαρακτηριστικά αυτού του μεγάλου Αγίου του οποίου σήμερα τιμούμε τη μνήμη και γιʼ αυτό ακριβώς ό,τι και να πει κανείς στην περίπτωση αυτή είναι προορισμένο να αποδειχθεί ανεπαρκές.
Εκείνο όμως που μένει, και πρέπει να μείνει, σήμερα στην σκέψη μας και στην καρδιά μας είναι αυτό που διέσωσε η παράδοση, ότι δηλαδή ο Ιωάννης, ο οποίος εκήρυξε ακριβώς σʼ αυτή την περιοχή του κόσμου και έζησε εδώ, σε βαθύτατη ηλικία γήρατος δεν μπορούσε, κατά την παράδοση, πλέον ούτε να πει ούτε να κάνει τίποτε άλλο, παρά να περιφέρεται και να λέγει μόνον τρεις λέξεις στους ανθρώπους: «αδελφοί αγαπάτε αλλήλους». Σαν να συνόψιζε μέσα σʼ αυτές τις τρεις λέξεις όλα όσα είχε να πει με το Ευαγγέλιο, με τις Επιστολές και με την Αποκάλυψή του, με όλη του τη ζωή.
Και δεν είναι τυχαίο αυτό, αδελφοί μου. Την στιγμή αυτή, που ενώ αξιωνόμεθα με τη χάρη του Κυρίου να τελούμε την Θεία Λειτουργία, αισθανόμεθα τον άγιο Ιωάννη να περιφέρεται εδώ ανάμεσά μας και να μας λέγει τα ίδια λόγια. Να απευθύνει αυτά τα λόγια πρώτα σε μας, τους πιστούς χριστιανούς και ιδιαίτερα τους Ορθοδόξους. Να καταλάβουμε ότι χωρίς την αγάπη δεν μπορούμε να είμεθα πιστοί εις το κήρυγμα και μήνυμά του.
Την αγάπη αυτή την απευθύνει ο άγιος Ιωάννης προς τους εγγύς και τους μακράν, προς τον κόσμο ολόκληρο, μάλιστα δε προς τους λαούς της Οικουμένης. Τους λαούς τους οποίους τους καλεί σε αγάπη. Διότι τίποτε δεν είναι πιο σημαντικό από την αγάπη μεταξύ των λαών, όταν μάλιστα οι λαοί αυτοί συμβαίνει να γειτνιάζουν μεταξύ τους.
Αυτό το μήνυμα της αγάπης, Παναγιώτατε Δέσποτα, εσείς εκάνατε σκοπό της ζωής σας, σκοπό της υψηλής διακονίας σας. Το μεταφέρετε όπου και αν βρεθείτε. Και με το μ
ήνυμα αυτό αποδεικνύεσθε πιστός διάδοχος του Αποστόλου Ιωάννου. Αποδεικνύεσθε πιστός ερμηνευτής τους Ορθοδόξου Εκκλησίας και Παραδόσεώς μας.
Και με τον τρόπο αυτό, επιτρέψτε μου ακόμη να πω, αποδεικνύεσθε και προφήτης. Διότι η αγάπη τελικά θα νικήσει το μίσος! Είναι πιο ισχυρή από όλα!
Έχουμε δείγματα! Αρχίζουμε να ψηλαφούμε το μεγαλείο και τα θαύματα της αγάπης. Η αγάπη που κηρύξατε, Παναγιώτατε, και που κηρύσσετε όπου και αν βρίσκεσθε, δίνει δείγματα απτά, όπως η σημερινή Θεία Λειτουργία.
Δείγματα τα οποία θα δούμε ακόμη και εις το μέλλον. Διότι ακριβώς αυτό συμβαίνει στη Θεία Λειτουργία! Ο χρόνος γίνεται μέλλον, ο χρόνος δεν μας καθηλώνει στο παρελθόν. Μας απελευθερώνει από το παρελθόν. Το μίσος μας κρατάει στο παρελθόν. Ο χρόνος της Θείας Λειτουργίας μας απελευθερώνει και μας ανοίγει το μέλλον. Ακριβώς αυτό κάνει η αγάπη.
Γιʼ αυτό η αγάπη είναι ο ίδιος ο Θεός. Γιʼ αυτό, μόνον ζώντας την αγάπη, ζούμε και γνωρίζουμε, τον ίδιο τον Θεό.
Αυτό το μήνυμα, Παναγιώτατε και αγαπητοί μου αδελφοί, ηχεί σήμερα στην καρδιά μας σε αυτόν τον ιερό χώρο. Και, με την ευλογία σας Παναγιώτατε, επιτρέψτε μου να ευχηθώ το μήνυμα αυτό να στεριώσει. Οι τοίχοι αυτοί οι ιστορικοί να το εκπέμπουν συνεχώς. Και με το μήνυμα αυτό να ενώνονται οι άνθρωποι και οι λαοί και να αξιωθούμε να γνωρίσουμε τον αληθινό Θεό αγαπώντας ο ένας τον άλλο. Ακόμη περισσότερο, ακόμη πιο βαθιά. Αμήν!
----------------
* Περιοδικό Διάβαση, Μάιος - Ιούνιος 2003
** Ομιλία κατά τη Θεία Λειτουργία στη Βασιλική του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στην Πέργαμο, την Πέμπτη 8 Μαΐου 2003
aegean.g
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό