"Αγιον Ορος" Χριστιανικό Ορθόδοξο Φόρουμ

Η Παγκόσμια Ύψωση του Τιμίου Σταυρού αποτελεί έναν σπουδαίο εορτολογικό σταθμό του εκκλησιαστικού έτους. Στις 14 Σεπτεμβρίου σύμπασα η Ορθοδοξία τιμά τον Σταυρό του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως το «καύχημά» Της και η «δόξα» Της. Πηγές της εκκλησιαστικής μας ιστορίας αναφέρουν ότι η εορτή της Παγκόσμιας Ύψωσης είχε καθιερωθεί από τα αρχαία χρόνια, ίσως μάλιστα να είχε καθιερωθεί και από αυτόν τον Μέγα Κωνσταντίνο, κατά προτροπή προφανώς της μητέρας του αγίας Ελένης, αμέσως μετά την εύρεση του Τιμίου Ξύλου στα Ιεροσόλυμα, γύρω στο 330 μ.Χ.
Η τιμή προς τον Τίμιο Σταυρό ανάγεται στους αποστολικούς χρόνους. Οι επιστολές του αποστόλου Παύλου είναι γεμάτες από χωρία με τα οποία ο μέγας απόστολος εξαίρει τον ρόλο του Σταυρού στην διαδικασία της σωτηρίας του κόσμου. Πρώτος ο Παύλος ομίλησε για την καύχηση του Σταυρού του Χριστού. Οι αποστολικοί Πατέρες ομιλούν και αυτοί με σεβασμό και τιμή προς το ιερό σύμβολο, μέσω του οποίου έγινε η καταλλαγή με το Θεό και επιτεύχθηκε η σωτηρία με την απολυτρωτική θυσία του Χριστού.
Οι κατακόμβες είναι γεμάτες από χαραγμένους σταυρούς. Οι διωκόμενοι χριστιανοί από τους φανατικούς ειδωλολάτρες θεωρούσαν τους εαυτούς τους τύπους του αδίκως παθόντος Κυρίου Ιησού Χριστού. Πίστευαν ότι εξαιτίας της πίστεώς τους στο Χριστό έφεραν και αυτοί το δικό τους σταυρό, γι? αυτό το ιερό αυτό σύμβολο ήταν τόσο αγαπητό σε αυτούς. Αυτό τους εμψύχωνε και τους έδινε τη δύναμη του μαρτυρίου.
Η δύναμη του Τιμίου Σταυρού φάνηκε στο θαυμαστό όραμα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, στα 312, ενώ βάδιζε εναντίον του Μαξεντίου κοντά στη Ρώμη. Ο Κωνσταντίνος εξέφραζε την νέα εποχή, σε αντίθεση με τους συναυτοκράτορές του, οι οποίοι εξέφραζαν και προσπαθούσαν να συντηρήσουν τον παλιό κόσμο, που κατέρρεε ραγδαία. Ο μεγάλος αυτοκράτορας είδε στον ουρανό, ημέρα μεσημέρι, το σημείο του σταυρού, σχηματισμένο με αστέρια, και την επιγραφή «ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ», επίσης σχηματισμένη με αστέρια. Ήταν η 28η Οκτωβρίου 312. Από εκείνη την ώρα έδωσε διαταγή το σημείο αυτό να γίνει το σύμβολο του στρατού του. Χαράχτηκε παντού, στις ασπίδες των στρατιωτών, στα κράνη, στα λάβαρα, και αλλού.
Ο εχθρός κατατροπώθηκε και ο Κωνσταντίνος έγινε μονοκράτωρ του απέραντου κράτους. Δεν είχε καμιά αμφιβολία ότι η δύναμη του Σταυρού του είχε χαρίσει αυτή την περήφανη νίκη, γι? αυτό προσέγγισε τη νέα ανερχόμενη θρησκευτική πίστη των χριστιανών. Κατάλαβε ο μεγάλος και διορατικός εκείνος άνδρας ότι το μέλλον της ανθρωπότητας ανήκε στον Χριστιανισμό, όπως και έγινε. Έτσι έδωσε αμέσως διαταγή να σταματήσουν οι διωγμοί εναντίον των χριστιανών, καθώς και όλων όσων διώκονταν για τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις. Με το γνωστό «Διάταγμα των Μεδιολάνων» κατοχυρώθηκε η ανεξιθρησκία στο κράτος. Παράλληλα υιοθέτησε τις ευαγγελικές αρχές για να γίνουν η βάση του δικαίου και της νομοθεσίας του (κατάργηση δουλείας, κοινωνική πρόνοια, αργία Κυριακής, κλπ). Για να είναι δίκαιος με όλους τους υπηκόους παρέμεινε προστάτης και της εθνικής θρησκείας (Μέγας Αρχιερεύς).
Το 326 αναχώρησε για τους Αγίους Τόπους η ευσεβής χριστιανή μητέρα του αγία Ελένη. Με την γενναία επιχορήγηση του Κωνσταντίνου άρχισε το κτίσιμο λαμπρών ναών επί των ιερών προσκυνημάτων. Επίκεντρο ήταν ο Πανάγιος Τάφος του Κυρίου. Στο σημείο εκείνο ο αυτοκράτορας Αδριανός είχε κτίσει το 135, κατά τη δεύτερη καταστροφή της Ιερουσαλήμ, ναό της Αφροδίτης.
Πρώτη ενέργεια της αγίας Ελένης ήταν η ανεύρεση του Τιμίου Σταυρού, ο οποίος είχε ριχτεί από τους ρωμαίους σε παρακείμενη χωματερή. Σύμφωνα με την παράδοση οδηγήθηκε εκεί από ένα αρωματικό φυτό που φύτρωνε στο μέρος εκείνο, το γνωστό μας βασιλικό. Ύστερα από επίπονες ανασκαφές τελικά βρέθηκαν τρεις σταυροί, του Κυρίου και των δύο ληστών. Οι εκκλησιαστικοί ιστορικοί Φιλοστόργιος και Νικηφόρος αναφέρουν ότι ο Σταυρός του Κυρίου εντοπίσθηκε ύστερα από θαύμα, τοποθετήθηκε πάνω σε νεκρή γυναίκα και αυτή αναστήθηκε!
Η πιστή βασιλομήτωρ, με δάκρυα στα μάτια παρέδωσε τον Τίμιο Σταυρό στον Πατριάρχη Μακάριο, ο οποίος στις 14 Σεπτεμβρίου του έτους 335 τον ύψωσε στον φρικτό Γολγοθά και τον τοποθέτησε στον πανίερο και περικαλλή ναό της Αναστάσεως, τον οποίο είχε ανεγείρει η αγία πάνω από τον Πανάγιο Τάφο και ο οποίος σώζεται ως σήμερα. Το σημαντικό αυτό γεγονός σημάδεψε την ζωή της Εκκλησίας και γι? αυτό άρχισε να εορτάζεται ως λαμπρή ανάμνηση. Έτσι καθιερώθηκε η μεγάλη εορτή της Παγκόσμιας Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.
Όμως την αγία αυτή ημέρα εορτάζουμε και την δεύτερη ύψωση. Στα 613 οι Πέρσες κυρίεψαν την Παλαιστίνη, λεηλάτησαν και κατέστρεψαν τα ιερά προσκυνήματα και πήραν ως λάφυρο τον Τίμιο Σταυρό και τον μετέφεραν στη χώρα τους. Η παράδοση αναφέρει ότι άπειρα θαύματα γινόταν εκεί. Οι πυρολάτρες Πέρσες θεώρησαν το Τίμιο Ξύλο μαγικό και γι? αυτό το φύλασσαν και το προσκυνούσαν, χωρίς να γνωρίζουν την πραγματική του φύση και ιδιότητα! Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος μετά την νίκη του εναντίον των Περσών παρέλαβε τον Τίμιο Σταυρό και τον μετέφερε στην Ιερουσαλήμ. Ο Πατριάρχης Ζαχαρίας τον ύψωσε εκ νέου στο ναό της Αναστάσεως. Ήταν 14 Σεπτεμβρίου του 626.
Ο εκκλησιαστικός συγγραφέας Παυλίνος αναφέρει στην ενδέκατη επιστολή του ότι η τοπική εκκλησία των Ιεροσολύμων θεώρησε ότι ο Σταυρός του Χριστού ανήκει σε όλη την χριστιανοσύνη και γι? αυτό αποφάσισε να τεμαχίσει το Τίμιο Ξύλο και να το διανείμει σε όλη την Εκκλησία. Έτσι διασώθηκαν μέχρι σήμερα πολλά τεμάχια, τα οποία φυλάσσονται ως τα πολυτιμότερα κειμήλια, κυρίως στις ιερές μονές του Αγίου Όρους. Μια εσχατολογική προφητεία λέγει πως ένα από τα συγκλονιστικά γεγονότα του τέλους του κόσμου θα είναι και η επανένωση του Τιμίου Σταυρού!
Οι ορθόδοξοι πιστοί τιμούμε με ιδιαίτερο τρόπο την αγία ημέρα της Υψώσεως του Σταυρού του Κυρίου μας. Η ιερές ακολουθίες έχουν πανηγυρικό χαρακτήρα, ενώ έχει θεσπισθεί αυστηρή νηστεία. Κατακλύζουμε του ιερούς ναούς προκειμένου να προσκυνήσουμε τον Τίμιο Σταυρό και να αντλήσουμε δύναμη και χάρη ουράνια από αυτόν. Παίρνουμε μαζί μας κλώνους βασιλικού ως ευλογία και τον εναποθέτουμε στα εικονίσματα ως ελιξίριο κατά του κακού. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η τιμή και η προσκύνηση του Σταυρού είναι προσκύνηση του Ίδιου του Εσταυρωμένου Λυτρωτή μας Χριστού και όχι ειδωλολατρική πράξη, όπως κακόβουλα μας κατηγορούν οι ποικιλώνυμοι αιρετικοί. Ο Σταυρός του Κυρίου μας είναι το καύχημά μας, το νικηφόρο λάβαρο κατά του μεγαλύτερου εχθρού μας, του διαβόλου, το αήττητο όπλο κατά του πολυπρόσωπου κακού. Με ένα στόμα και με μια καρδιά ψάλλουμε τον υπέροχο παιάνα ? τροπάριο της μεγάλης εορτής: «Σώσον Κύριε τον λαόν Σου και ευλόγησον την κληρονομίαν Σου?».

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου

Η ΥΨΩΣΙΣ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Για αιώνες, στις 14 Σεπτεμβρίου, την ημέρα που γιορτάζεται στους ναούς η εορτή της υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, ο επίσκοπος στέκεται στη μέση του ναού και περικυκλωμένος από τον κλήρο, υψώνει με μεγαλοπρέπεια το σταυρό ψηλά πάνω από το εκκλησίασμα και ευλογεί τους πιστούς στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, ενώ ο χορός ψέλνει το : «Κύριε ελέησον!» Αυτός ήταν ο εορτασμός στην Χριστιανική αυτοκρατορία , μια αυτοκρατορία που γεννήθηκε κάτω από το σημείο του Σταυρού την ημέρα που ο Μέγας Κωνσταντίνος είδε το όραμα ψηλά στον ουρανό ,και άκουσε τις λέξεις «Εν τούτω νίκα…». ..

…Σήμερα όμως, η πολυτάραχη μεγαλούπολη που περιβάλλει την εκκλησία δε συμμετέχει σ’ αυτόν το μυστικό θρίαμβο και είναι εντελώς αποκομμένη απ’ αυτόν. Τα εκατομμύρια των κατοίκων της θα συνεχίσουν να ζουν κανονικά με τα σκαμπανεβάσματά τους , τα ενδιαφέροντά τους , τις χαρές και τις λύπες τους, χωρίς καμμιά αναφορά σε ό,τι συμβαίνει μέσα στο ναό. Γιατί λοιπόν συνεχίζουμε να επαναλαμβάνουμε τα λόγια σχετικά με τον οικουμενικό θρίαμβο του Σταυρού, και να ψάλλουμε συνέχεια πως ο Σταυρός είναι ακαταμάχητος; Είναι λυπηρό ,θα πρέπει να το παραδεχθούμε πως πολλοί χριστιανοί δεν μπορούν να απαντήσουν σ’ αυτό το ερώτημα. Έχουν συνηθίσει να βλέπουν την εκκλησία σαν σε εξορία, στην περιφέρεια της ζωής τους, αποκομμένη από τον πολιτισμό, τη ζωή, το σχολείο, από παντού. ..

… Μου φαίνεται πως συνεχίζουμε να εορτάζουμε την Ύψωση του τιμίου Σταυρού και να επαναλαμβάνουμε τα αρχαία νικητήρια λόγια όχι απλώς για να εξυμνήσουμε μια νίκη που κερδίσαμε ή για να θυμηθούμε ένα παρελθόν που δεν υπάρχει πλέον, αλλά για να σκεφθούμε βαθύτερα το νόημα που έχει η λέξη «νίκη» για τη Χριστιανική πίστη. Ίσως μόνο τώρα, απογυμνωμένοι καθώς είμαστε από την εξωτερική εξουσία και δόξα, από την κυβερνητική υποστήριξη και τον ανείπωτο πλούτο, από όλα τα φανερά σύμβολα της νίκης, μπορέσουμε να καταλάβουμε πως όλα αυτά δεν αποτελούσαν ίσως τη γνήσια νίκη. Ο σταυρός που υψωνόταν πάνω από τα πλήθη εκείνη την εποχή ήταν καλυμμένος με χρυσό και άργυρο και στολισμένος με πολύτιμους λίθους. Κανείς όμως χρυσός, άργυρος ή πολύτιμος λίθος δεν μπορεί να εξαφανίσει το αρχικό νόημα του Σταυρού ως οργάνου ταπείνωσης, βασάνων και εκτέλεσης ,στο οποίο καρφωνόταν κάποιος , περιφρονημένος από όλους, ασθμαίνοντας από τον πόνο και τη δίψα. Έχουμε το θάρρος να αναρωτηθούμε: αν πέθαιναν όλα αυτά τα Χριστιανικά βασίλεια και οι πολιτισμοί, αν η ήττα υποκαθιστούσε τη νίκη, δε θα συνέβαινε αυτό επειδή εμείς οι χριστιανοί γίναμε τυφλοί μπροστά στο έσχατο νόημα και το αληθινό περιεχόμενο του σημαντικότερου συμβόλου του Χριστιανισμού; Αποφασίσαμε να αποκρύψει αυτό το νόημα ο χρυσός και ο άργυρος. Αποφασίσαμε επίσης πως ο Θεός επιθυμεί τη λατρεία του παρελθόντος.
Τιμούμε το Σταυρό, τον υψώνουμε ,ψέλνουμε τη νίκη του Χριστού: δε σημαίνει αυτό πάνω απ’ όλα πίστη στον Σταυρωμένο και πίστη πως ο Σταυρός είναι ένα σημείο φοβερής ήττας; Καθότι ο Σταυρός γίνεται νίκη και θρίαμβος μόνο επειδή είναι ήττα, και μόνο στο μέτρο που γίνεται αποδεκτός ως ήττα. Όχι, ο Χριστός δεν εισήλθε στον κόσμο για να νικήσει με έναν εξωτερικό τρόπο. Του προσφέρθηκε ένα βασίλειο, αλλά το αρνήθηκε. Ακόμη και τη στιγμή που προδομένος πέθαινε, είπε: «ή δοκείς ότι ου δύναμαι άρτι παρακαλέσαι τον πατέρα μου ,και παραστήσει μοι πλείους ή δώδεκα λεγεώνας αγγέλων;» ( Ματθ. 26,53 ) . Ωστόσο ο Χριστός ποτέ άλλοτε δεν ήταν περισσότερο βασιλιάς παρά όταν ανέβηκε στο Γολγοθά, φέροντας στους ώμους του το Σταυρό, ενώ το γεμάτο μίσος και χλευασμό πλήθος Τον περικύκλωνε. Ποτέ άλλοτε δεν ήταν εμφανέστερη η βασιλική εξουσία Του παρά όταν Τον έφερε ο Πιλάτος μπροστά στο πλήθος, ντυμένο την πορφύρα, καταδικασμένο σε θάνατο ως εγκληματία, με το ακάνθινο στεφάνι στο κεφάλι, και τον Πιλάτο να λέει στον εξαγριωμένο όχλο: «ίδε ο βασιλεύς υμών». Μόνο εδώ μπορούμε να δούμε ολόκληρο το μυστήριο του Χριστιανισμού, επειδή η νίκη του Χριστιανισμού βρίσκεται στη χαρούμενη πίστη πως εδώ, μέσα από τον περιφρονημένο ,σταυρωμένο και καταδικασμένο άνθρωπο, η αγάπη του Θεού άρχισε να φωτίζει τον κόσμο και άνοιξε ένα βασίλειο που κανείς δεν έχει δικαίωμα να κλείσει.
Ο καθένας μας λοιπόν πρέπει να δεχθεί το Χριστό με όλη του την καρδιά, όλη του την ψυχή και όλη του την ελπίδα. Ειδάλλως όλες οι εξωτερικές νίκες είναι χωρίς νόημα. ..

… Παρόλα αυτά ο Σταυρός υψώνεται ακόμη, εκτίθεται και θριαμβεύει. «Σταυρός η ωραιότης της Εκκλησίας». Επειδή σε όποιο σκοτάδι κι αν βρίσκονται οι άνθρωποι, όσο μεγάλος κι αν είναι ο θρίαμβος του κακού σ’ αυτόν τον κόσμο, η καρδιά μας γνωρίζει ακόμη και ακούει τα λόγια, «αλλά θαρσείτε, εγώ νενίκηκα τον κόσμον.»


Από το βιβλίο «π. Αλέξανδρος Σμέμαν
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ
ΕΤΗΣΙΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ
ΒΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ- Β΄
Μετάφραση από το Αγγλικό:
Ιωσήφ Ροηλίδης
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΚΡΙΤΑΣ

Σήμερα η Εκκλησία εορτάζει την παγκόσμια ύψωση του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού. Η εορτή είναι αρχαιότατη και μια από τις Δεσποτικές εορτές, τις εορτές δηλαδή τις αφιερωμένες στο Δεσπότη Χριστό. Η εορτή συνδέεται με μεγάλα ιστορικά γεγονότα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, γι’ αυτό έχει πανηγυρικό χαρακτήρα. Συγχρόνως όμως αναφέρεται στη σταύρωση και το θάνατο του Κυρίου, γι’ αυτό και τιμάται με αυστηρή νηστεία, όπως η Μεγάλη Παρασκευή. Το Ευαγγέλιο, που διαβάζεται στη θεία Λειτουργία, είναι το ίδιο που διαβάζεται και τη Μεγ. Παρασκευή. Μέχρι πριν λίγα χρόνια η εορτή της Υψώσεως του τιμίου Σταυρού ήταν ήμερα γενικής αργίας, αλλά μετά τον πόλεμο οι εργάσιμες ήμερες της εβδομάδος, ενώ από έξη έγιναν πέντε, η εορτή του Σταυρού είναι εργάσιμη ήμερα.

Το 326, ένα χρόνο μετά την πρώτη οικουμενική Σύνοδο, η αγία Ελένη πήγε στα Ιεροσόλυμα, να προσκυνήσει τους αγίους τόπους και να ευχαριστήσει το Θεό, για τις νίκες και τις θριαμβευτικές επιτυχίες του παιδιού της και πρώτου χριστιανού αυτοκράτορα Κωνσταντίνου. Τότε έκτισε διάφορους ναούς, όπως στο όρος των Ελαιών και στο σπήλαιο της Βηθλεέμ. Με διαταγή του Κωνσταντίνου ανέλαβε να κτίσει μεγάλο ναό στο λόφο του Γολγοθά, εκεί που σταυρώθηκε ο Ιησούς Χριστός. Εκεί, πριν από διακόσια χρόνια, ο αυτοκράτορας Αδριανός, για να εμποδίσει τούς χριστιανούς να προσκυνούν τον άγιο τόπο, είχε ανεγείρει ναό αφιερωμένο στην Αφροδίτη. Η αγία Ελένη κατεδάφισε τον ειδωλολατρικό ναό, ξεκαθάρισε τον τόπο, εξακρίβωσε τη θέση που σταυρώθηκε ο Κύριος και βρήκε τον τίμιο Σταυρό.

Η είδηση ότι βρέθηκε ο τίμιος Σταυρός διαδόθηκε σ’ όλο τον τότε χριστιανικό κόσμο. Έτρεξαν λοιπόν όλοι, και μάλιστα οι πιστοί της Παλαιστίνης, για να προσκυνήσουν το τίμιο ξύλο. Όταν περατώθηκε ο ναός της Αναστάσεως, που έκτισε η αγία Ελένη επάνω στο λόφο του Γολγοθά, στις 14 Σεπτεμβρίου του 336 έγιναν επίσημα και με κάθε λαμπρότητα τα εγκαίνια. Τότε ο Πατριάρχης των Ιεροσολύμων Μακάριος, επειδή το πλήθος του λαού ήταν πολύ, για να δουν όλοι και να προσκυνήσουν, ανέβηκε στον άμβωνα, που ήταν στη μέση του ναού και ύψωσε τον τίμιο Σταυρό. Οι πιστοί προσκυνούσαν, κάνοντας το σταυρό τους κι έλεγαν «Κύριε, ελέησον». Αυτή λοιπόν την ύψωση του τιμίου Σταυρού εορτάζει σήμερα η Εκκλησία και υψώνει τον τίμιο Σταυρό στη μέση τού ναού.

Ύστερ’ από 280 περίπου χρόνια, το 614, οι Πέρσες κυρίευσαν τα Ιεροσόλυμα, έκαναν μεγάλες καταστροφές, πήραν αιχμάλωτο τον Πατριάρχη Ζαχαρία και μαζί τη μεγάλη ασημένια λειψανοθήκη, στην οποία η αγία Ελένη είχε φυλάξει τον τίμιο Σταυρό. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος, ύστερ’ από 14 χρόνια, έκαμε εκστρατεία, έφτασε νικητής ως την πρωτεύουσα της Περσίας, ελευθέρωσε τους αιχμαλώτους χριστιανούς, πήρε τον τίμιο Σταυρό και τον Πατριάρχη Ζαχαρία και γύρισε στην Κωνσταντινούπολη. Από εκεί κατέβηκε στα Ιεροσόλυμα, έβγαλε το βασιλικό στέμμα και ανυπόδητος, σηκώνοντας το κιβώτιο με το τίμιο Ξύλο το έφερε στο Γολγοθά. Εκεί, πάλι στις 14 Σεπτεμβρίου και στο ναό της Αναστάσεως, ο Πατριάρχης Ζαχαρίας ύψωσε στον άμβωνα τον Σταυρό κι ο λαός έψαλλε «Σώσον, Κύριε, τον λαόν σον,..».

Η ανεύρεση του τιμίου Σταύρου από την αγία Ελένη και η δεύτερη ύψωση του στον άμβωνα από τον Πατριάρχη Ζαχαρία συνοδεύονται με δυό θαύματα. Το πρώτο θαύμα είναι η θεραπεία μιας ετοιμοθάνατης γυναίκας. Η αγία Ελένη βρήκε τρεις σταυρούς· οι άλλοι δύο ήσαν των δύο ληστών. Γεννήθηκε λοιπόν απορία ποιος ήταν ο Σταυρός του Κυρίου. Εκεί κοντά βέβαια βρέθηκε η επιγραφή του Πιλάτου «Ιησούς ο Ναζωραίος ο Βασιλεύς των Ιουδαίων», αλλά ο Πατριάρχης Μακάριος άγγιξε την ετοιμοθάνατη γυναίκα με το τίμιο Ξύλο κι η άρρωστη αμέσως έγινε καλά. Το δεύτερο θαύμα είναι ότι, ανεβαίνοντας με το τίμιο Ξύλο προς το Γολγοθά, ο αυτοκράτορας Ηράκλειος σταμάτησε και δεν μπορούσε να προχωρήσει. Τότε ο Πατριάρχης Ζαχαρίας του είπε κι έβγαλε το βασιλικό στέμμα και τα υποδήματα του. Κι αμέσως ξεκίνησε.

(+ Επισκόπου Διονυσίου Λ. Ψαριανού, Εικόνες Έμψυχοι, Εκδ. Αποστ. Διακονίας, σ. 267-269).

Πηγη: http://vatopaidi.wordpress.com/2009/09/ ... more-15792

Απο που προηλθε το τιμιο ξυλο:

Το Τίμιο Ξύλο αποτελείται από κέδρο, πεύκο και κυπαρίσσι, το οποίο οι προσκυνητές των Αγίων Τόπων, το συναντούν και στις δύο μορφές του: την φυσική σαν δέντρο και στον Ι.Ν. της Αναστάσεως, σαν προσκύνημα, το εμποτισμένο Τίμιο Ξύλο, με τις θείες ρανίδες αίματος Του Σταυρωθέντος Χριστού. (Ζωντανό καθώς αφομοιώνει θαυμαστά, το φυσικό ξύλο από έτος σε έτος, οπότε δεν ελαττώνεται), Ζωοδόχο (γιατί δέχτηκε το Αίμα της Ζωής=Χριστός) και Ζωοπάροχο, εκ του πρώτου θαύματος (και όχι μόνο) στην ανεύρεσή του από την Αγία Ελένη, της αναστάσεως της νεκρής διερχόμενης Ιουδαίας).

Την εποχή του Σολομώντα, κόπηκαν ξύλα από όλη την περιοχή μαζί με πολλά κλαδιά αυτού του τρίκλωνου δέντρου, για να κατασκευαστεί με διαταγή του, η σκεπή του γνωστού ναού του Σολομώντα. Οι μάστορες όμως, όπως και να έβαζαν το συγκεκριμμένο ξύλο, δεν ταίριαζε στην σκεπή, και για την αιτία αυτή, ονομάσθηκε από τους εργάτες, άτιμο. Έτσι οι Ιουδαίοι, ξεχνώντας (ως συνήθως), την ίδια τους την παράδοση, όταν φώναζαν να σταυρωθεί ο Κύριος, διάλεξαν τον ατιμωτικό δια σταυρού θάνατο και μάλιστα, στο "άτιμο" για αυτούς, ξύλο.

Η παράδοση όμως αυτού του ξύλου, έχει ως εξής:

Οι τρεις Αγγελοι στη φιλοξενία του Αβραάμ (που απεικονίζουν ορθόδοξα την Τριαδικότητα του Θεού), κρατούσαν από ένα ραβδί ο καθένας.

Με την αναχώρησή τους, τα "ξέχασαν". Η Σάρρα τα έβαλε στη φωτιά για να τα κάψει. Επειδή όμως είχαν μιά ξεχωριστή ευωδία, ο Αβραάμ τα έβγαλε από τη φωτιά και τα φύλαξε σα θεόσταλτο δώρο.

Μετά από την καταστροφή των Σοδόμων και Γομόρρων, σώθηκε μόνο ο Λώτ και οι δύο κόρες του (έχοντας μείνει η γυναίκα του στήλη άλατος, επειδή παρήκουσε την εντολή "φύγετε και πίσω μην κοιτάξτε"). Οι δύο κόρες, νομίζοντας ότι όλος ο κόσμος είχε καταστραφεί, με πρόφαση την διαιώνιση του ανθρώπινου είδους, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, μέθυσαν τον πατέρα τους και συνήλθαν μαζί του.

Όταν ο Λώτ το κατάλαβε, και αφού έφτασε στον Αβραάμ, του ζήτησε συγχώρεση για την αμαρτία που έκανε. Τότε ο Αβραάμ έδωσε τα τρία "εξ ουρανού" μισοκαμμένα ραβδιά να τα φυτέψει και τα οποία έπρεπε να ποτίζει καθημερινά με νερό του Ιορδάνη. Αν φύτρωναν, φυλλοβολούσαν και γινόταν κανονικό δέντρο θα ήταν ένδειξη συγχώρεσης από τον Θεό προς τον Λώτ. Κουβαλούσε για τριάντα χρόνια νερό από τον Ιορδάνη, ποτίζοντάς το, έως ότου τελικά έβγαλε φύλλα και φύτρωσε.

Σήμερα η Εκκλησία εορτάζει την παγκόσμια ύψωση του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού. Η γιορτή είναι αρχαιότατη και μια από τις Δεσποτικές γιορτές, τις γιορτές δηλαδή τις αφιερωμένες στο Δεσπότη Χριστό. Η γιορτή συνδέεται με μεγάλα ιστορικά γεγονότα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, γι’ αυτό έχει πανηγυρικό χαρακτήρα. Συγχρόνως όμως αναφέρεται στη σταύρωση και το θάνατο του Κυρίου, γι΄ αυτό και τιμάται με αυστηρή νηστεία, όπως η Μεγάλη Παρασκευή. Το Ευαγγέλιο, που διαβάζεται στη θεία Λειτουργία, είναι το ίδιο που διαβάζεται και τη Μεγ. Παρασκευή. Μέχρι πριν λίγα χρόνια η εορτή της Υψώσεως του τιμίου Σταυρού ήταν ημέρα γενικής αργίας, αλλά μετά τον πόλεμο οι εργάσιμες ημέρες της εβδομάδας, ενώ από έξη έγιναν πέντε, η εορτή του Σταυρού είναι εργάσιμη ημέρα.

Το 326, ένα χρόνο μετά την πρώτη οικουμενική Σύνοδο, η αγία Ελένη πήγε στα Ιεροσόλυμα, να προσκυνήσει τους αγίους τόπους και να ευχαριστήσει το Θεό, για τις νίκες και τις θριαμβευτικές επιτυχίες του παιδιού της και πρώτου χριστιανού αυτοκράτορα Κωνσταντίνου. Τότε έκτισε διάφορους ναούς, όπως στο όρος των Ελαιών και στο σπήλαιο της Βηθλεέμ. Με διαταγή του Κωνσταντίνου ανέλαβε να κτίσει μεγάλο ναό στο λόφο του Γολγοθά, εκεί που σταυρώθηκε ο Ιησούς Χριστός. Εκεί, πριν από διακόσια χρόνια, ο αυτοκράτορας Αδριανός, για να εμποδίσει τους χριστιανούς να προσκυνούν τον άγιο τόπο, είχε αναγείρει ναό αφιερωμένο στην Αφροδίτη. Η άγια Ελένη κατεδάφισε τον ειδωλολατρικό ναό, ξεκαθάρισε τον τόπο, εξακρίβωσε τη θέση που σταυρώθηκε ο Κύριος και βρήκε τον τίμιο Σταυρό.

Η είδηση ότι βρέθηκε ο τίμιος Σταυρός διαδόθηκε σ’ όλο τον τότε χριστιανικό κόσμο. Έτρεξαν λοιπόν όλοι, και μάλιστα οι πιστοί της Παλαιστίνης, για να προσκυνήσουν το τίμιο ξύλο. Όταν τελείωσε ο ναός της Αναστάσεως, που έκτισε η αγία Ελένη πάνω στο λόφο του Γολγοθά, στις 14 Σεπτεμβρίου του 336 έγιναν επίσημα και με κάθε λαμπρότητα τα εγκαίνια. Τότε ο Πατριάρχης των Ιεροσολύμων Μακάριος, επειδή το πλήθος του λαού ήταν πολύ, για να δουν όλοι και να προσκυνήσουν, ανέβηκε στον άμβωνα, που ήταν στη μέση του ναού και ύψωσε τον τίμιο Σταυρό. Οι πιστοί προσκυνούσαν, κάνοντας το σταυρό τους κι έλεγαν «Κύριε, ελέησον». Αυτή λοιπόν την ύψωση του τιμίου Σταυρού γιορτάζει σήμερα η Εκκλησία και υψώνει τον τίμιο Σταυρό στη μέση του ναού.

Ύστερα από 280 περίπου χρόνια, το 614, οι Πέρσες κυρίευσαν τα Ιεροσόλυμα, έκαναν μεγάλες καταστροφές, πήραν αιχμάλωτο τον Πατριάρχη Ζαχαρία και μαζί τη μεγάλη ασημένια λειψανοθήκη, στην οποία η αγία Ελένη είχε φυλάξει τον τίμιο Σταυρό. Ο αυτοκράτορας Ηρά­κλειος, ύστερα από 14 χρόνια, έκανε εκστρατεία, έφτασε νικητής ως την πρωτεύουσα της Περσίας, ελευθέρωσε τους αιχμαλώτους χριστιανούς, πήρε τον τίμιο Σταυρό και τον Πατριάρχη Ζαχαρία και γύρισε στην Κωνσταντινούπολη. Από εκεί κατέβηκε στα Ιεροσόλυμα, έβγαλε το βασιλικό στέμμα και ανυπόδητος, σηκώνοντας το κιβώτιο με το τίμιο ξύλο το έφερε στο Γολγοθά. Εκεί, πάλι στις 14 Σεπτεμβρίου και στο ναό της Αναστάσεως, ο Πατριάρχης Ζαχαρίας ύψωσε στον άμβωνα τον Σταυρό κι ο λαός έψαλλε «Σώσον, Κύριε, τον λαόν σον…»,

Η ανεύρεση του τιμίου Σταύρου από την αγία Ελένη και η δεύτερη ύψωσή του στον άμβωνα από τον Πατριάρχη Ζαχαρία συνοδεύονται με δύο θαύματα. Το πρώτο θαύμα είναι η θεραπεία μιας ετοιμοθάνατης γυναίκας. Η αγία Ελένη βρήκε τρεις σταυρούς· οι άλλοι δύο ήσαν των δύο ληστών. Γεννήθηκε λοιπόν απορία ποιός ήταν ο Σταυρός του Κυρίου. Εκεί κοντά βέβαια βρέθηκε η επιγραφή του Πιλάτου «Ιησούς ο Ναζωραίος ο Βασιλεύς των Ιουδαίων», αλλά ο Πατριάρχης Μακάριος άγγιξε την ετοιμοθάνατη γυναίκα με το τίμιο Ξύλο κι η άρρωστη αμέσως έγινε καλά. Το δεύτερο θαύμα είναι ότι, ανεβαίνοντας με το τίμιο Ξύλο προς το Γολγοθά, ο αυτοκράτορας Ηράκλειος σταμάτησε και δεν μπορούσε να προχωρήσει. Τότε ο Πατριάρχης Ζα­χαρίας του είπε κι έβγαλε το βασιλικό στέμμα και τα υποδήματά του. Κι αμέσως ξεκίνησε.

Η Εκκλησία, τιμά και προσκυνεί τιμητικά τα ιερά λείψανα των Αγίων και τα άμφια της υπεραγίας Θεοτόκου. Πολύ περισσότερο τον τίμιο Σταυρό του Κυρίου, που είναι «ο φύλαξ πάσης της οικουμένης, η ωραιότης της Εκ­κλησίας και πιστών το στήριγμα». Από τότε που η αγία Ελένη βρήκε τον τίμιο Σταυρό στα Ιεροσόλυμα, είναι μεγάλο απόκτημα και θησαυρός για κάθε πόλη και μοναστήρι, που μπορεί να έχει ένα ελάχιστο κομμάτι από το τίμιο Ξύλο.

«Χριστός ο αληθινός Θεός ημών… δυνάμει του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού… ελεήσαι και σώσαι ημάς». Αμήν.

Μητροπ. Σερβίων και Κοζάνης +Διονυσίου, «Εικόνες έμψυχοι»

Πηγη

http://www.discussion.gr/themata/stavros/index.html

Χαίροις ο Ζωηφόρος Σταυρός Ευγένιος Χαρδαβέλλας
http://www.youtube.com/watch?v=uvv3q4Aj ... re=related

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ ΥΨΩΣΕΩΣ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ 14 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ π Εμμανουήλ Κουτσουράκης
http://www.youtube.com/watch?v=gmI4OC1h ... re=related

ΥΜΝΟΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΨΩΣΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΚΑΙ ΖΩΟΠΟΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ. ΨΑΛΛΕΙ Η ΧΟΡΩΔΙΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟΦΙΛΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΜΕ ΧΟΡΑΡΧΗ ΤΟΝ ΑΡΧΟΝΤΑ ΔΟΜΕΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΥΡΙΟ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗ ΠΑΙΚΟΠΟΥΛΟ.

http://www.youtube.com/watch?v=9cvqsRPrDlw

Ύψωσις του Τιμίου Σταυρού. π. Θεοδώρου Ζήση -2011.
http://www.youtube.com/watch?v=xzbAIvzp ... re=related

ΣΤΑΥΡΟΣ

Αποσπάσματα από έντυπο της Ιεράς Μονής Παρακλήτου, Ωρωπού Αττικής

Πριν από 20 αιώνες ο σταυρός ήταν όργανο ατιμωτικής τιμωρίας και φρικτού θανάτου. Οι Ρωμαίοι καταδίκαζαν στην ποινή της σταυρώσεως, τους πιο μεγάλους εγκληματίες.
Σήμερα ο σταυρός κυριαρχεί σ’ ολόκληρη τη ζωή των πιστών Χριστιανών, σ’ ολόκληρη τη ζωή της Εκκλησίας μας, ως όργανο θυσίας, σωτηρίας, χαράς, αγιασμού και χάριτος. Όπως γράφει ο ιερός Χρυσόστομος : «αυτό το καταραμένο και αποτρόπαιο σύμβολο της χειρότερης τιμωρίας, τώρα έχει γίνει ποθητό και αξιαγάπητο».
Από τότε που πάνω στον σταυρό καρφώθηκε και πέθανε για τη σωτηρία του κόσμου του κόσμου ο Ίδιος ο Θεός, ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, το όργανο της τιμωρίας έγινε όργανο σωτηρίας. Επειδή πάνω στο ξύλο του σταυρού, μαζί με το Πανάχραντο σώμα Του, ο Κύριος κάρφωσε και τις αμαρτίες μας. Όπως γράφει ο Απόστολος Παύλος : «πάντα τα παραπτώματα εξαλείψας το καθ’ ημών χειρόγραφον…προσηλώσας αυτό τω σταυρώ».
Ο σταυρός του Χριστού, μας συμφιλίωσε με τον ουράνιο Πατέρα, από τον Οποίο μας είχε χωρίσει ο διάβολος, εξαπατώντας τους προπάτορες. Ο σταυρός του Χριστού, μας άνοιξε τη βασιλεία των ουρανών, αφού μέχρι τη σταύρωση Εκείνου ο άδης κατάπινε αχόρταγα ακόμα και τους δίκαιους. Γι’ αυτό έχει τόση δύναμη και χάρη, τη δύναμη και χάρη του Χριστού, που όταν σταυρώθηκε τη μεταβίβασε με τρόπο μυστικό και ακατάληπτο στον Τίμιο Σταυρό Του.
Ο σταυρός λοιπόν έγινε το σύμβολο του Ίδιου του Χριστού, σύμβολο που τρέμουν τα δαιμόνια.
Ορισμένοι αιρετικοί είναι εχθροί του σταυρού. Ο σταυρός λένε είναι όργανο εγκλήματος και αποτελεί ειδωλολατρία η απόδοση, σ’ αυτόν, τιμής. Υποστηρίζουν μάλιστα πως η αρχαία Εκκλησία δεν χρησιμοποιούσε το σημείο του σταυρού.
Η άποψη αυτή είναι πλανεμένη :
1. Πρώτον, επειδή η Εκκλησία μας δεν τιμά τον σταυρό σαν ένα τυχαίο γεωμετρικό σχήμα.
2. Δεύτερον επειδή η τιμή προς το σημείο του σταυρού έχει την αρχή της στους Αποστολικούς, ήδη, χρόνους.
3. Τρίτον επειδή ο Ίδιος ο Θεός φανέρωσε με υπερφυσικά γεγονότα, σε διάφορες περιπτώσεις, και εποχές, ότι ο σταυρός αποτελεί το σύμβολό Του.
4. Και τέταρτον επειδή με το σημείο του σταυρού έγιναν και γίνονται θαύματα.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά :

Α. Η Εκκλησία μας δεν τιμά τον σταυρό, αυτόν καθ’ εαυτόν, σαν απλό σχήμα, αποδεσμευμένο από τον Εσταυρωμένο Κύριο. Αυτό θα ήταν πράγματι ειδωλολατρία. Τον τιμά ως σύμβολο της μεγάλης θυσίας του Χριστού, από την οποία απορρέουν η χάρη, ο αγιασμός και η σωτηρία του ανθρώπου. Τον ασπάζεται και τον προσκυνά ως σημείο του Υιού του ανθρώπου (Ματθ. 24,30), που έχει προσλάβει μυστικά και ακατάληπτα, όπως είπαμε, τη χάρη και τη δύναμή Του.
Βλέποντας ο πιστός το σχήμα του σταυρού, κάνοντας το σημείο του σταυρού και προσκυνώντας τον «τύπον» και το σύμβολο του σταυρού βλέπει με τα μάτια της ψυχής του, και προσκυνά τον Εσταυρωμένο Ιησού.
«Δεν ασπαζόμαστε τον σταυρό σαν Θεό, αλλά δείχνοντας την γνήσια διάθεση της ψυχής μας προς τον Εσταυρωμένο», γράφει ο άγιος Ιερώνυμος.

Β. Η αρχή της τιμής προς το σημείο του σταυρού χάνεται στα βάθη της χριστιανικής αρχαιότητας, μιας και μας παραδίδεται από τους αποστολικούς χρόνους.
Ο άγιος Απόστολος Παύλος διακηρύσσει : «Εμοί δε μη γένοιτο καυχάσθαι ει μη εν τω σταυρώ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, δι ού εμοί κόσμος εσταύρωται καγώ τω κόσμω».
Ο άγιος Απόστολος Πέτρος καταδικάστηκε σε θάνατο σταυρικό, όπως ο Κύριος. Τόσο τιμούσε όμως το σημείο του σταυρού, ώστε ικέτευε τους δημίους του : «Δεν είμαι άξιος να με σταυρώσετε όρθιο, όπως τον Χριστό μου. Εκείνος σταυρώθηκε έτσι για να βλέπει στην γη, επειδή θα πήγαινε στον Άδη να ελευθερώσει τις ψυχές που βρίσκονταν εκεί. Εμένα, όμως να με σταυρώσετε με το κεφάλι κάτω για να βλέπω τον ουρανό, όπου πρόκειται να πάω».
Ο άγιος Απόστολος Ανδρέας ο πρωτόκλητος, όταν αντίκρισε τον σταυρό του μαρτυρίου του (σχήματος Χ), αναφώνησε με δέος και συγκίνηση : «Χαίρε σταυρέ, που με το σώμα του Χριστού αγιάστηκες και με τα μέλη του, σαν με μαργαριτάρια, στολίστηκες! Πριν καρφωθεί επάνω σου ο Κύριός μου, ήσουν φοβερός στους ανθρώπους. Τώρα όμως όλοι οι πιστοί γνωρίζουν πόση χάρη είναι κρυμμένη μέσα σου. Άφοβα και χαρούμενα σε πλησιάζω. Πρόθυμα δέξου με κι εσύ, τον μαθητή του Εσταυρωμένου Χριστού…Ώ μακάριε και παμπόθητε σταυρέ, πάρε με από τους ανθρώπους και παράδωσέ με στον Δάσκαλό μου»!

Γ. Ο Ίδιος ο Κύριος, με υπερφυσικά γεγονότα, φανέρωσε σε διάφορες περιστάσεις, με τρόπο κραυγαλέο, πως το σημείο του σταυρού αποτελεί το σύμβολό Του και το αήττητο τρόπαιο των πιστών. Θα αναφερθούμε σε ελάχιστα παραδείγματα, από τα αναρίθμητα που διασώζουν η Εκκλησιαστική ιστορία, οι άγιοι Πατέρες και τα συναξάρια :
Ο γνωστός εκκλησιαστικός ιστορικός Ευσέβιος Καισαρείας († 340) σύγχρονος του Αγίου Κων/νου του Μεγάλου, περιγράφει ευγενέστατα και αδιάψευστα το πασίγνωστο περιστατικό της εμφανίσεως, στον άγιο, του φωτεινού σταυρού με την περιγραφή «εν τούτω νίκα» και μάλιστα μέρα μεσημέρι, με μάρτυρες όλους τους άνδρες του στρατεύματός του.
Εκτός από την παραπάνω υπερφυσική φανέρωση του σημείου του σταυρού, έγινε και άλλη, πάλι μπροστά σε αναρίθμητους αυτόπτες μάρτυρες, όταν βασιλιάς ήταν ο Κωνστάντιος, γιος του Αγίου Κων/νου και αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων ο άγιος Κύριλλος. Το θαύμα διηγείται ο ίδιος ο άγιος στον βασιλιά με επιστολή του, στην οποία αναφέρει ότι την ημέρα εκείνη (7η Μαΐου 346, περίοδος Πεντηκοστής), γύρω στην τρίτη ώρα (9 π.μ.) φάνηκε στον ουρανό το σημείου του τιμίου σταυρού, τεράστιο, ολοφώτεινο, εκτεινόμενο από τον άγιο Γολγοθά μέχρι το όρος των Ελαιών. Δεν το είδαν ένας και δύο, αλλά όλοι οι κάτοικοι των Ιεροσολύμων. Και δεν φάνηκε για μια στιγμή μόνο, αλλά για ώρες πολλές κρεμόταν στο στερέωμα. Και ήταν τόσο λαμπρό, ώστε ξεπερνούσε, στη λάμψη, τις ακτίνες του ηλίου, γι’ αυτό και μπορούσαν να το δουν φανερά, μέρα μεσημέρι. Βλέποντας αυτό το θαύμα ο λαός της πόλης έτρεξε στον ναό της Αναστάσεως. Όλοι έσπευσαν να δοξάσουν με ένα στόμα τον Κύριό μας Ιησού Χριστό, έχοντας τώρα διδαχθεί, από τα ίδια τα πράγματα, ότι το πανευσεβές δόγμα των Χριστιανών δεν στηρίζεται σε ανθρώπινη σοφία, που πείθει με τα λόγια και τη λογική, αλλά στις αποδείξεις που δίνουν τα πνευματικά χαρίσματα και οι θαυματουργικές δυνάμεις. Και το δόγμα δεν κηρύσσεται μόνο από ανθρώπους, αλλά μαρτυρείται και από τον Ίδιο τον Θεό, από τον ουρανό.
Την ανάμνηση «του εν ουρανώ φανέντος σημείου του Τιμίου σταυρού» εορτάζει η Εκκλησία μας στις 7 Μαΐου, ημέρα της εμφανίσεώς του.
Ο Άγιος μεγαλομάρτυρας Ευστάθιος (20 Σεπτεμβρίου) αξιώθηκε να δει ένα θαυμαστό όραμα, χάρη στο οποίο μεταστράφηκε από την ειδωλολατρία στη Χριστιανική πίστη. Συνετός, εγκρατής, φιλάνθρωπος και φιλοδίκαιος, αν και ειδωλολάτρης, ο άγιος Ευστάθιος, που λεγόταν Πλακίδας, είλκυσε πάνω του την χάρη του Χριστού, που του αποκαλύφθηκε με παράδοξο τρόπο. Συγκεκριμένα, ενώ μια μέρα κυνηγούσε στο δάσος, βλέπει από μακριά ένα ωραιότατο και μεγαλόσωμο ελάφι, που ενώ έφευγε, γύριζε κάθε τόσο το κεφάλι του και τον παρατηρούσε κατάματα. Ο άγιος σπιρούνισε το άλογό του για να το φτάσει, αλλά δεν μπόρεσε. Έτρεξαν πίσω του και οι σύντροφοί του, αλλά μάταια. Ύστερα από ώρα αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την προσπάθεια, γιατί τα άλογά τους είχαν εξαντληθεί. Μόνο ο άγιος επέμεινε να καλπάζει πίσω από το ακούραστο ελάφι. Τελικά, καταϊδρωμένοι, αυτός και το άλογό του, έφτασαν μπροστά σε ένα μεγάλο χάσμα. Το ελάφι εύκολα πήδηξε απέναντι, όπου στάθηκε και κοίταζε τον άγιο. Το άλογο όμως, δεν μπορούσε να πηδήξει και αναγκάστηκε να σταματήσει. Τότε, με απερίγραπτη έκπληξη, βλέπει ο άγιος ανάμεσα στα κέρατα του ελαφιού, έναν υπέρλαμπρο σταυρό, που έφερε τον Εσταυρωμένο Κύριο και ακούει μια φωνή να του λέει : «Γιατί Πλακίδα με κυνηγάς; Εγώ είμαι ο Χριστός που δεν με γνωρίζεις, αλλά μ’ ευαρεστείς με τα καλά σου έργα. Για χάρη σου λοιπόν φάνηκα πάνω σ’ αυτό το ελάφι. Οι ελεημοσύνες και οι καλές σου πράξεις με ευχαρίστησαν. Γι’ αυτό κι εγώ σου φανερώθηκα, γιατί δεν είναι δίκαιο ένας άνθρωπος σαν κι εσένα να μην γνωρίζει την αλήθεια». Αυτά και άλλα πολλά του είπε ο Κύριος, πριν τον στείλει στον επίσκοπο του τόπου, ο οποίος τον βάπτισε μαζί με ολόκληρη την οικογένειά του, δίνοντάς του το όνομα Ευστάθιος.

(σελ. 9-10)

Με τη χρήση του σημείου του σταυρού έχουν γίνει πολλά και μεγάλα θαύματα:
Ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος θεράπευσε στην Πάτμο τον παράλυτο ειδωλολάτρη ιερέα του Απόλλωνα σφραγίζοντας τον με το σημείο του σταυρού.
Ο Άγιος Αντώνιος ο Μέγας θέλοντας να καταισχύνει κάποιους ειδωλολάτρες σοφούς που πήγαν να τον πειράξουν έφερε μπροστά τους μερικούς δαιμονισμένους και είπε: «ή καθαρίστε τους εσείς με τους συλλογισμούς σας και με οποιαδήποτε άλλη τέχνη ή μαγεία θέλετε, επικαλούμενοι τα είδωλά σας, ή, αν δεν μπορείτε παραιτηθείτε από την πολεμική εναντίον μας και θα δείτε τη δύναμη του σταυρού του Χριστού»! Και την ίδια στιγμή επικαλέστηκε τον Κύριο σφραγίζοντας τους δαιμονισμένους τρεις φορές με το σημείο του σταυρού. Αμέσως εκείνοι ελευθερώθηκαν από τα δαιμόνια και σηκώθηκαν θεραπευμένοι, δοξάζοντας τον Θεό.
Η Αγία Βασίλισσα (3 Σεπτεμβρίου) όταν ο ηγεμόνας της Νικομήδειας Αλέξανδρος την έριξε μέσα σ’ ένα καμίνι, σφραγίστηκε με το σημείο του σταυρού και δεν πειράχτηκε καθόλου από την φωτιά.
Με το σημείο του σταυρού θεράπευε όλους του αρρώστους που έτρεχαν κοντά του για να βρουν την υγειά τους, ο άγιος Θαλλέλαιος (20 Μαΐου).
Με το σημείο του σταυρού ο όσιος Ανδρέας ο δια Χριστόν σαλός (28 Μαΐου) και ο άγιος Ζαχαρίας ο σκυτοτόμος (17 Νοεμβρίου) άνοιγαν τις νύχτες τις κλειδωμένες πύλες των εκκλησιών της Κωνσταντινούπολης, όπου πήγαιναν και προσεύχονταν κρυφά από τους ανθρώπους και με τον ίδιο τρόπο τις έκλειναν πάλι, φεύγοντας.
Ένα διαρκές επαναλαμβανόμενο θαύμα είναι του αγιασμού. Μόνον η Ορθόδοξη Εκκλησία, η κιβωτός της Αλήθειας, έχεις αυτό το θεϊκό δώρο και προνόμιο. Μόνον η Εκκλησία μας έχει αγιασμό. Με την σταυροειδή ευλογία του ιερέα και την τριπλή, σταυροειδή βύθιση του σταυρού στο νερό αυτό αγιάζεται και γίνεται «ιαματικόν ψυχών και σωμάτων και πάσης αντικειμένης δυνάμεως αποτρεπτικόν», ενώ επιπλέον, παραμένει ακέραιο και αναλλοίωτο μέσα στο χρόνο.
Στην καθημερινή μας ζωή όλοι οι πιστοί διαφυλάσσουμε ως πολύτιμη πνευματική και αγιαστική παρακαταθήκη την ιερή συνήθεια της χρήσης του σημείου του σταυρού Οι ευσεβείς Χριστιανοί κάνουν πολύ συχνά το σταυρό τους:
· Το πρωί που σηκώνονται από τον ύπνο
· Στη διάρκεια όλων των προσευχών τους
· Όταν φεύγουν από το σπίτι τους
· Όταν περνούν μπροστά από τους ιερούς ναούς
· Όταν αρχίζουν να κάποια εργασία
· Όταν τελειώνουν την εργασία
· Πριν πιουν νερό, ή άλλο ποτό
· Πριν από το φαγητό
· Μετά το φαγητό
· Πριν κατακλιθούν για ύπνο
· Όταν ακούσουν ευχάριστη ή δυσάρεστη είδηση
Η ημέρα του πιστού πρέπει να αρχίζει και να τελειώνει με τον σταυρό.

(σελ 12-14)
Ύστερα απ‘ όλα αυτά όμως, εύλογα μας γεννιέται το ερώτημα: «Αν έχει τόση χάρη και τόση δύναμη το σημείο του σταυρού, γιατί δεν μπορούμε κι εμείς όλοι να απολαύσουμε τις ευλογίες και τις δωρεές του;
Δεν είναι δύσκολη η απάντηση: Επειδή δεν το χρησιμοποιούμε σωστά, όπως πρέπει, όπως θέλουν ο Θεός και η Εκκλησία. Θα αναφερθούμε ενδεικτικά μόνο σε τέσσερις αιτίες:
1. Ίσως γιατί είμαστε ολιγόπιστοι και χλιαροί. Δεν κάνουμε το σημείο του σταυρού με ζωντανή πίστη στον Εσταυρωμένο Κύριο και στη δύναμη της χάριτος του σταυρού Του.
2. Ίσως γιατί δεν έχουμε ταπεινοφροσύνη. Έτσι, αν ο Κύριος ενεργοποιήσει τη δύναμη του σημείου του σταυρού Του, υπάρχει ο κίνδυνος να πέσουμε σε υπερηφάνια, θεωρώντας τις συνέπειες αυτής της θείας δύναμης σαν δικά μας κατορθώματα.
3. Ίσως για την σκληροκαρδία, την αμαρτωλότητα και την αμετανοησία μας. Όπως λέει χαρακτηριστικά ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, «πρέπει να έχωμεν το χέρι μας καθαρόν από αμαρτίες και αμόλυντο, και τότε, ωσάν να κάνωμεν τον σταυρόν, κατακαίεται ο διάβολος και φεύγει. Ειδέ και είμεσθεν μεμολυσμένοι με αμαρτίες, δεν πιάνεται ο σταυρός οπού κάνωμεν…(και τότε) οι δαίμονες δεν φοβούνται».
4. Τέλος, ίσως επειδή δεν κάνουμε το σημείο του σταυρού σωστά, με τον τρόπο που μας έχει παραδώσει η αγία Εκκλησία μας, προσβάλλοντας έτσι την ιερότητά του και τον Ίδιο τον Κύριο.
Αυτό το τελευταίο πρέπει να το προσέξουμε πολύ, πάρα πού. Όλοι μας – κληρικοί, μοναχοί και λαϊκοί – είμαστε ένοχοι, άλλος λίγο, άλλος πολύ, για απρόσεκτη ή μηχανική ή και ασεβή εκτέλεση του σημείου του σταυρού πάνω στο σώμα μας.
Ορισμένοι κινούν βιαστικά το χέρι πάνω στο στήθος – ή και στον αέρα, χωρίς ν’ ακουμπούν καθόλου το σώμα τους – άλλοτε σχηματίζοντας τρίγωνο, ή «Χ» και άλλοτε παίζοντας, θαρρείς, κιθάρα. Πώς να χαρακτηρίσει κανείς μια τέτοια άσκοπη και ακατανόητη κίνηση, που φτάνει στα όρια της βλασφημίας; Βαρύς μα αληθινός ο λόγος είναι ο λόγος του ιερού Χρυσοστόμου, που γράφει κάπου ότι ο ίδιος ο διάβολος κινεί ο χέρι των απρόσεκτων αυτών Χριστιανών, για να χλευάσει το πανίερο σύμβολο του Τιμίου Σταυρού και για να κολάσει τους ίδιους.
Κάποιοι Χριστιανοί πάλι πέφτουν σε άλλο σφάλμα. Είναι εκείνοι που έρχονται στην εκκλησία, στέκονται συνήθως σε εμφανή σημεία και εκεί, μπροστά σε όλους, με κούφη επιδεικτικότητα, σπάζουν τη μέση σε βαθιές μετάνοιες, απλώνουν ανεξέλεγκτα τα χέρια πέρα – δώθε, σταυροκοπιούνται με κινήσεις πληθωρικές, αδιάκριτες κάποτε μάλιστα και γελοίες.
Υπάρχει και μια τρίτη κατηγορία Χριστιανών, που αποφεύγουν εντελώς να κάνουν το σημείο του σταυρού και μάλιστα δημόσια. Είναι εκείνοι που ντρέπονται να ομολογήσουν την πίστη τους στον Χριστό και στον σταυρό Του. Φοβούνται την ειρωνεία, την περιφρόνηση, τη χλεύη των ανθρώπων του κόσμου. Αγαπούν, όπως γράφει ο άγιος Ευαγγελιστής Ιωάννης, «την δόξαν των ανθρώπων μάλλον, ήπερ την δόξαν του Θεού». Αν ανήκουμε σ’ αυτούς, ας θυμηθούμε τη σοβαρή προειδοποίηση του Κυρίου: «πας ουν όστις ομολογήσει εν εμοί έμπροσθεν των ανθρώπων, ομολογήσω καγώ εν αυτώ έμπροσθεν του πατρός μου του εν ουρανοίς. Όστις δ’ αν αρνήσηταί μοι έμπροσθεν των ανθρώπων, αρνήσομαι αυτόν καγώ έμπροσθεν του πατρός μου του εν ουρανοίς». Και πέρα απ’ αυτά, ας συνειδητοποιήσουμε ότι στερούμε τον εαυτό μας και από ένα πανίσχυρο όπλο κατά των