-Ευλογείτε
-Ο Κύριος
Ο καθιερωμένος αγιορείτικος χαιρετισμός κατά τη συνάντηση δύο μοναχών, από τους οποίους ο δεύτερος, στην αίτηση του πρώτου να τον ευλογήσει (να του πει, δηλαδή, ένα καλό λόγο, να του δώσει μια ευχή, ή να προσευχηθεί γι αυτόν), θα τον παραπέμψει στο Θεό:
- «Ο Κύριος (να σ' ευλογεί)».
Το ευλογώ του ανθρώπου από εκείνο του Θεού διαφέρει ουσιαστικά σε τούτο: «ο Θεός ευλογεί μεν έργω, ευλογείται δε (από τον άνθρωπο) λόγω».
Έτσι όταν ο πρώτος παραπέμπεται στον Κύριο να λάβει ευλογία, η ευλογία αυτή δεν είναι απλώς «καλός λόγος» αλλά θείες δωρεές.
Διακόνημα: Η υπεύθυνα ασκούμενη υπηρεσία του μοναχού στη Μονή.
Το διακόνημα παρέχεται βάσει του εσωτερικού κανονισμού κάθε Μονής και είναι διάρκειας ενός έτους.
Η ανάληψη των διακονημάτων από τους νέους διακονητές γίνεται με τις δύο πρώτες συνάξεις της Μονής (α΄ 10ήμερο του έτους), οπότε και εκλέγονται.
Ο εκλεγμένος διακονητής καλείται στη σύναξη, βάζει μετάνοια στη μεγάλη εφέστια εικόνα του Αγίου της Μονής και παίρνει τα κλειδιά του διακονήματος από τον ηγούμενο.
Παγκοινιά: Έκτακτη εργασία, την οποία αναλαμβάνουν να εκτελέσουν όλοι μαζί οι αδελφοί μιας Μονής ή Σκήτης. Στα χρόνια της τουρκοκρατίας σήμαινε υποχρεωτική ετήσια 2ήμερη ή 3ήμερη εργασία των εξαρτηματικών προς τη Μονή.
Δοχείον (και δοχειό): Η αποθήκη τροφίμων στη μονή.
Βρίσκεται στα θεμέλια του κάστρου, σε μέρος δροσερό, και κατέχει συνήθως δύο πατώματα. Το ένα με τεράστιους πίθους για την αποθήκευση του λαδιού και το άλλο με μεγάλες κάσες για την διατήρηση των οσπρίων.
Υπάρχει, ακόμα, ιδιαίτερος σκοτεινός και ψυχρός χώρος, όπου φυλάγονται τα παστά, τα αυγά, κ.ά. ευπαθή προϊόντα.
Στο δοχειό υπάρχει απαραίτητα και εικονοστάσι, όπου καίει κανδήλα.
Ο διακονητής μοναχός του δοχειού ονομάζεται δοχειάρης και δοχειάριος.
Πρεσβεία: Ο προσδιοριζόμενος από το έτος κουράς αριθμός εντάξεως του μοναχού στο μοναχολόγιο.
Τα πρεσβεία τηρούνται στο Άγιον Όρος με ακρίβεια, για την τάξη. Σε κάθε θρησκευτική εκδήλωση (προσκύνημα, λήψη αντιδώρου κλπ), οι αδελφοί προσέρχονται κατά τα πρεσβεία: προηγούνται οι πρεσβύτεροι και ακολουθούν οι παλιότεροι, οι νεότεροι, οι δόκιμοι. Ο κάθε μοναχός έπεται εκείνου που έχει καρεί πριν απ' αυτόν.
Η μόνη εξαίρεση υπάρχει στο Πρωτάτο, όπου οι Αντιπρόσωποι προσέρχονται όχι κατά τα πρεσβεία κουράς αλλά κατά την προτεραιότητα της Μονής, την οποία αντιπροσωπεύουν.
Μοναχολόγιο: Παμπάλαιο, πολλές φορές, βιβλίο-μητρώο της Μονής, όπου αναγράφονται τα ονόματα των κοινοβιασμένων σ' αυτήν καθώς και των εξαρτηματικών.
Στο μοναχολόγιο βρίσκονται, κατά πρεσβεία, τα στοιχεία ταυτότητος του μοναχού:
- όνομα μοναχικό,
- το κατά κόσμον όνομα και επίθετο,
- τόπος καταγωγής,
- έτος γεννήσεως,
- χρόνος προσελεύσεως στη Μονή,
- έτος κουράς και
- άλλης τυχόν προαγωγής.
Γενικό μοναχολόγιο όλων των μοναχών του Αγίου Όρους τηρεί η Ιερά Κοινότητα.
Κτήτωρ: Ο ιδρυτής και κάτοχος μονής, την οποία και συντηρεί με επιχορηγήσεις.
Ο κτήτωρ, κάτοχος συνήθως μεγάλου αξιώματος (Πατριάρχης, Αυτοκράτορας, Αυλικός), διακυβερνά ο ίδιος τη μονή και έχει τη θέλησή του αποτυπωμένη στο κτητορικό τυπικό.
Πολλές όμως φορές οι υπερβάσεις και οι αυθαιρεσίες που απέρρεαν από τα κτητορικά του δικαιώματα γινόταν αιτία να διαλυθεί η μονή.
Στο Άγιο Όρος δεν υπάρχει το προηγούμενο του κτήτορα. Εμποδίζει την εμφάνισή του η κοινοτική δομή του Τόπου. Εδώ ήταν γνωστοί και μνημονεύονται μόνο οι κτίτορες.
Κτίτωρ: Ο ιδρυτής μιας μονής, όχι μόνο στη θεμελίωση αλλά και στη σύσταση και την παραπέρα λειτουργία της.
Είναι πρόσωπο μεγάλης ευσεβείας και εγκαταβιώνει στη μονή, όπου αναδείχνεται πρότυπο αρετής.
Εικονίζεται στα Καθολικά των μονών, σε φορητές εικόνες και στα διάφορα σιγίλλια με φωτοστέφανο χρυσό (όταν πρόκειται για Άγιο) και πορφυρό (για μη Άγιο).
Η μνήμη του, μαζί με τη μνήμη όλων όσων συνέτρεξαν για την ίδρυση και συντήρηση της μονής, τιμάται τη δεύτερη μέρα της πανήγυρης με μεγάλο μνημόσυνο.
Αναδημοσίευση από:
http://agioritikesmnimes.pblogs.gr/tags ... io-gr.html
