Αγ.Σιλουανός:Για τους δύο τρόπους γνώσεως του κόσμου.
Δημοσιεύτηκε: Τρί Οκτ 10, 2006 5:11 pm
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΥΟ ΤΡΟΠΟΥΣ ΓΝΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ.
Ο γεροντας ήταν προικισμένος με ζωντανό και ωραίο μυαλό,ασυνήθιστα τολμηρό.Γράφει:
“Με το μυαλό μας δεν μπορούμε να γνωρίσουμε ούτε πώς έγινε ο ήλιος.Κι όταν παρακαλούμε τον Θεό:”Πες μας πώς έκανες τον ήλιο”,τότε ακούμε στην καρδιάμας καθαρή την απάντηση:”Ταπεινώσου και θα γνωρίσης όχι μόνο τον ήλιο,αλλά και τον Δημιουργό του”.Κι όταν η ψυχή γνωρίση με το Άγιο Πνεύμα τον Κύριο,τότε από τη χαρά της λησμονεί τον ήλιο κι όλο τον κόσμοκαι αδιαφορεί για την επίγεια γνώση.”
Εδώ πίσω απ αυτή την σχεδόν αφελή εκφραση,κρύβεται μια ένδειξη για δύο διαφορετικούς τρόπους γνώσεςω των όντων.Η συνηθισμένη οδός προς την γνώση που την ξέρουν όλοι είναι η εξής:η γνωστική δύναμη του ανθρωπίνου πνεύματος κατευθύνεται προς τα έξω και συναντάται με μιαν αναρίθμητη πολυμορφία φαινομένων,ειδών και μορφών,καθώς και με μιαν ατέλειωτη διαφοροποιηση των επιμέρους γεγονοτων.Γι αυτό και η γνώση δεν φθανει ποτέ στην πληρότητα της ούτε και στην αληθινή και πραγματική ενότητα.
Σε αυτό τον τρόπο τήςς γνώσεως ο νους που ζητά επίμονα την ενότητα ,καταφεύγει στη σύνθεση-πάντοτε και αναπόφευκτα τεχνητή.Έτσι και η ενότηταπου πετυχαίνει ακολουθώντας αυτό τον δρόμο.δεν είναι κάτι που υπάρχει πραγματικά και αντικειμενικά,αλλά απλά μια μορφή αφηρημένης διανοήσεως που προσιδιάζει στο νού.
Η άλλη οδός προς τη γνώση της υπάρξεως είναι η στροφή του ανθρωπίνου πνεύματος προς τον εαυτό του και στη συνέχεια προς τον Θεό.Το συνακόλουθο ειναι το αντίθετο απ ότι είδαμε στον πρώτο τρόπο της γνώσεως:ο νους βγαίνει από το απέραντο πλήθος και τον κατακερματισμό των φαινομένων και στρέφεται με όλη την δύναμη του προς τον Θεό και μένοντας στο Θεό βλέπει τον εαυτό του και όλο τον κόσμο .
Για τέτοιο τρόπο γνώσεως με την προσευχή αγωνιζόταν η ψυχή του Γέροντα.Κι έτσι,χωρίς ποτέ να χάση το υγιές αίσθημα της πραγματικότητας της επίγειας ζωής,παρέμενε μεχρι τα τελευταία του μακριά από τις βιοτικές μέριμνες και ξένος προς την κοσμική προσπάθεια και περιέργεια.
Το πνεύμα του ήταν πάντα απασχολημένο μόνο με τον Θεό και τον άνθρωπο.
Ο γεροντας ήταν προικισμένος με ζωντανό και ωραίο μυαλό,ασυνήθιστα τολμηρό.Γράφει:
“Με το μυαλό μας δεν μπορούμε να γνωρίσουμε ούτε πώς έγινε ο ήλιος.Κι όταν παρακαλούμε τον Θεό:”Πες μας πώς έκανες τον ήλιο”,τότε ακούμε στην καρδιάμας καθαρή την απάντηση:”Ταπεινώσου και θα γνωρίσης όχι μόνο τον ήλιο,αλλά και τον Δημιουργό του”.Κι όταν η ψυχή γνωρίση με το Άγιο Πνεύμα τον Κύριο,τότε από τη χαρά της λησμονεί τον ήλιο κι όλο τον κόσμοκαι αδιαφορεί για την επίγεια γνώση.”
Εδώ πίσω απ αυτή την σχεδόν αφελή εκφραση,κρύβεται μια ένδειξη για δύο διαφορετικούς τρόπους γνώσεςω των όντων.Η συνηθισμένη οδός προς την γνώση που την ξέρουν όλοι είναι η εξής:η γνωστική δύναμη του ανθρωπίνου πνεύματος κατευθύνεται προς τα έξω και συναντάται με μιαν αναρίθμητη πολυμορφία φαινομένων,ειδών και μορφών,καθώς και με μιαν ατέλειωτη διαφοροποιηση των επιμέρους γεγονοτων.Γι αυτό και η γνώση δεν φθανει ποτέ στην πληρότητα της ούτε και στην αληθινή και πραγματική ενότητα.
Σε αυτό τον τρόπο τήςς γνώσεως ο νους που ζητά επίμονα την ενότητα ,καταφεύγει στη σύνθεση-πάντοτε και αναπόφευκτα τεχνητή.Έτσι και η ενότηταπου πετυχαίνει ακολουθώντας αυτό τον δρόμο.δεν είναι κάτι που υπάρχει πραγματικά και αντικειμενικά,αλλά απλά μια μορφή αφηρημένης διανοήσεως που προσιδιάζει στο νού.
Η άλλη οδός προς τη γνώση της υπάρξεως είναι η στροφή του ανθρωπίνου πνεύματος προς τον εαυτό του και στη συνέχεια προς τον Θεό.Το συνακόλουθο ειναι το αντίθετο απ ότι είδαμε στον πρώτο τρόπο της γνώσεως:ο νους βγαίνει από το απέραντο πλήθος και τον κατακερματισμό των φαινομένων και στρέφεται με όλη την δύναμη του προς τον Θεό και μένοντας στο Θεό βλέπει τον εαυτό του και όλο τον κόσμο .
Για τέτοιο τρόπο γνώσεως με την προσευχή αγωνιζόταν η ψυχή του Γέροντα.Κι έτσι,χωρίς ποτέ να χάση το υγιές αίσθημα της πραγματικότητας της επίγειας ζωής,παρέμενε μεχρι τα τελευταία του μακριά από τις βιοτικές μέριμνες και ξένος προς την κοσμική προσπάθεια και περιέργεια.
Το πνεύμα του ήταν πάντα απασχολημένο μόνο με τον Θεό και τον άνθρωπο.