Γέρων Ιωσήφ ο Βατοπαιδινός
Δημοσιεύτηκε: Σάβ Οκτ 14, 2006 3:52 pm
Η ωφελεια απο TOYΣ ΠΕΙΡΑΣΜΟΥΣ
1. Στεφάνι αθανασίας καί αρετή καί σωτηρία του άνθρωπου είναι τό νά υποφέρει με χαρά καί ευχαριστία τίς συμφορές, πού του συμβαίνουν. Χαλιναγωγεί τό θυμό, συγκρατεί τή γλώσσα, προσέχει m διατροφή καί απέχει από ηδονές, πού προκαλούνται από τή φιλαυτία.
2. Κάθε λυπηρό περιστατικό φέρνει τή μνήμη του Θεού στό φρόνιμο άνθρωπο καί προκαλεί ανάλογη θλίψη σ' εκείνον, πού λησμονεί τό θεό.
3. Κάθε ακούσιος πόνος νά σου γίνεται αφορμή νά θυμάσαι τό Θεό, καί ποτέ δε θά σου λείψει αφορμή γιά μετάνοια.
4. 'Εκείνος, πού επιμένει στην τήρηση των εντο
λών, ας περιμένει τόν πειρασμό πού αυτές επισύ
ρουν. Γιατί ή αγάπη προς τό Χριστό μέ τά αντίθε
τα δοκιμάζεται.
5. 'Εναντίον των θλίψεων ποΧλοί πολλά άντέταξαν. 'Αλλά χωρίς προσευχή καί μετάνοια κανείς δε βρήκε τή λύση πού νόμιζε.
6. Γνώση αληθινή είναι ή υπομονη των θλίψεων καί τό νά μήν κατηγορείς τους ανθρώπους γιά τίς συμφορές.
7. Εκείνος, πού με σύνεση αποδίδει τίς θλίψεις πού του συμβαίνουν στή θεία κρίση καί δικαιοσύνη, βρήκε γνώση μαζί με δικαιοσύνη αναζητώντας τον Κύριο.
8. "Αν εννοήσεις, κατά τή Γραφή, δτι «σε δλη τήν κτίση βρίσκονται οι κρίσεις του Κυρίου» (Α' Παρ. 16,14), τότε κάθε αυμφορά σοΰ γίνεται δάσκαλος θεογνωσίας.
9. Κάθε τι πού μας συμβαίνει τό ερμηνεύουμε με τή δική μας σκέψη. Τό είδος δμως της δοκιμασίας πού χρειάζεται, τό γνωρίζει μόνο ό Θεός, πού τήν επέτρεψε.
10. "Οταν μιά αμαρτωλή ψυχή δέ δέχεται ευχάριστα τίς θλίψεις, πού της 'έρχονται, τότε οί φύλακες "Αγγελοι λένε γι' αυτή: «Θεραπεύσαμε τή Βαβυλώνα, αλλά δέν έγινε καλά» (Ίερ. 28,9).
12. Εκείνος πού αποδοκιμάζεται από άλλον καί δέ φιλονικεΐ μήτε με λόγια, μήτε νοερά μ' εκείνον πού τόν αποδοκιμάζει, αυτός έχει αληθινή πνευματική γνώση καί πίστη βέβαιη παρουσιάζει στον Κύριο. Πρόσεχε τη διάνοια σου και δε θά κοπιάσεις στους πειρασμούς. "Αν δμως δεν προσέχεις θά υποστείς τίς θλίψεις πού έρχονται.
13. "Οπως ό ιατρός επιβάλλει στους ασθενείς γιά τη θεραπεία τους κάποιο πικρό φάρμακο, έτσι καί στους κακότροπους καί φιλήδονους επιτρέπονται από τή θεία πρόνοια οδυνηρές θλίψεις.
14. Οι απροσδόκητοι πειρασμοί, πού μας συμβαίνουν, μας διδάσκουν «κατ' οίκονομίαν Θεοΰ» νά γινόμαστε φιλόπονοι.
15. "Οταν σοΰ τύχει πειρασμός, ή σέ ερεθίζει μια άντιλογία, γιά νά στρέψεις τό θυμό σου εναντίον ενός ανθρώπου, ή νά βάλεις καμμιά άναρθρη φωνή, τότε θυμήσου τό κρίμα πού αυτά επισύρουν, κατάφυγε στην προαευχη καί αμέσως θά ηρεμήσει ή άτακτη αυτή κίνηση μέσα σου.
16. 'Ωφελιμότατο πράγμα καί συμφέρον στην
ψυχή εΐναι νά υποφέρουμε καρτερικά κάθε θλίψη,
που προξενεΐται, είτε από τους ανθρώπους, είτε από
τους δαίμονες. Πρέπει νά γνωρίζουμε ενσυνείδητα
οτι είμαστε χρεώστες στή δικαιοσύνη του Θεοΰ
αυτής της κακοπάθειάς μας καί νά μήν κατηγο
ρούμε γι' αυτό κανέναν άλλο, παρά μόνο πάντοτε
τόν εαυτό μας.
18. Μερικές φορές ό δάσκαλος υφίσταται περιφρόνηση καί ατιμία μέ τό νά υποφέρει πειρασμούς γιά χάρη εκείνων πού ωφελήθηκαν πνευματικά. Πρώτα ό Πέτρος παίρνει στά χέρια τά κλειδιά της βασιλείας των ουρανών καί κατόπιν παραχωρείται νά πέσει στην άρνηση, γιά νά ταπεινωθεί μέ την πτώση τό φρόνημα του. Καί συ λοιπόν, αν δεχθείς τό κλειδί της θείας γνώσεως καί εντούτοις πέσεις σέ ποικίλους λογισμούς, μήν παραξενεύεσαι. Δόξαζε τό μόνο σοφό Κύριο μας, ό οποίος μέ διάφορες περιστάσεις βάζει χαλινάρι στην οίηση, πού έρχεται όταν προοδεύουμε στή γνώση του Θεοϋ. Γιατί οι πειρασμοί είναι χαλινάρι στην ανθρώπινη οίηση καί αποστέλλονται από τήν πρόνοια τοΰ Θεοΰ.
19. Στον καιρό τών πειρασμών μήν εγκαταλείψεις τό μοναστήρι σου, αλλά υπόμεινε μέ γενναιότητα τά κύματα τών λογισμών καί μάλιστα της λύπης καί της άκηδίας. Έτσι, άφοϋ δοκιμαστείς κατά θεία οικονομία μέ τίς θλίψεις, θά αποκτήσεις βέβαιη ελπίδα στό Θεό.
20. "Οταν σοΰ έρθει πειρασμός, πού δέν τόν περίμενες, μήν κατηγορείς εκείνον, από τόν οποίο προήλθε, αλλά εξέταζε τό γιατί σοϋ ήρθε, καί θά βρεις διόρθωση. 'Επειδή γίναμε από απροσεξία κακότροποι, πρέπει νά κακοπάθουμε. Δίκαια λοιπόν, γευόμαστε τό πικρό ποτήρι της κρίσεως τοΰ Θεοΰ μέ τό όποιο ταπεινωνόμαστε καί απαλλασσόμαστε από τήν υπερηφάνεια.
Εσωτερικές απόψεις της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου
21. Δεν είναι δυνατό, εκείνος πού αμάρτησε, νά ξεφύγει τή μέλλουσα κρίση, αν δεν υπομείνει εδώ εκούσιους κόπους ή ακούσιες θλίψεις.
22. Δεν έχει ακόμη τέλεια αγάπη, οΰτε γνώση της θείας πρόνοιας, εκείνος, πού σε καιρό πειρασμού, δε μακροθυμεΤ γιά Οσα λυπηρά τοΰ συμβαίνουν, αλλά απερίσκεπτα χωρίζεται από τό σώμα
της αδελφότητας.
23. Εκείνος πού δεν ανέχεται τά ενοχλητικά,
οΰτε υποφέρει τά λυπηρά καί τά επίπονα, βαδίζει
Εξω από τή θεία αγάπη καί δε γνωρίζει τό σκοπό
της θείας πρόνοιας.
24. "Αν Ολοι οι άγιοι παιδαγωγήθηκαν με κακοπάθειες, ας ευχαριστήσουμε κι εμείς όταν παιδαγωγούμαστε μαζί τους, γιά νά αξιωθούμε νά μετάσχουμε καί στή δόξα τους. Γιατί Οποιον αγαπά ο Κύριος τόν παιδαγωγέι!, καί κτυπά με μαστίγιο όποιον παραδέχεται ώς γιό του.
25. "Αν ό Θεός πάσχει κατά τή σάρκα, άφοΰ έγινε άνθρωπος, ποιος όταν υποφέρει, δέ χαίρεται πού έχει τό Θεό συμμέτοχο των παθημάτων του; Καί αυτό τόν κάνει μετοχο της αιώνιας του βασιλείας. Γιατί λέει: «Εφόσον συμπάσχουμε, θά δοξαστούμε καί μαζί του» (πρβλ. Ρωμ. 8,17).
"Αν οπωσδήποτε πρέπει νά πονέσουμε, επειδή φυτεύτηκε μέσα μας, μέσω τοΰ προπάτορά μας, ή ηδονή, οφείλουμε μέ γενναιότητα νά υπομένουμε τους ποικίλους πόνους, οι οποίοι αμβλύνουν τό κεντρί της καί Οσα αυτή μας προκαλεί.
27. "Ολο τό Ευαγγέλιο διδάσκει την άπάρνηση της σαρκικής ζωής καί τήν ομολογία της πνευματικής ζωής. Έτσι εκείνοι, πού είναι νεχροί γιά τό θεό στον αιώνα τούτο, έχουν θλίψεις, βάσανα πολλά, στενοχώριες καί διωγμούς καί υπομένουν μέ χαρά πολλά εϊδη πειρασμών.
28. Εκείνος πού επιθυμεί τήν αληθινή ζωή, επειδή γνωρίζει ότι κάθε πόνος, είτε θεληματικός είτε αθέλητος, γίνεται ό θάνατος τής μητέρας του θανάτου -τής ηδονής-, θά δεχθεί μέ πολλή χαρά δλες τίς σκληρές συμφορές των αθέλητων πειρασμών. Μέ τήν υπομονή του μετατρέπει τίς θλίψεις σέ δρόμους εύκολους καί ομαλούς, πού τόν οδηγουν άλάθευτα στο βραβείο τής ουράνιας κλήσεως του, δταν κάνει μ' ευσέβεια τή θεία πορεία σ' αυτούς. Γιατί βέβαια, μητέρα του θανάτου είναι ή ηδονή, αλλά θάνατος τής ηδονής είναι ό πόνος, καί ό προαιρετικός καί ό αθέλητος.
29. Φοβερές δοκιμασίες περιμένουν τους σκληρούς· γιατί χωρίς μεγάλους πόνους δέν καταδέχονται νά μαλακώσουν.
30. Κάθε αμαρτία γίνεται γιά τήν ηδονή καί κάθε συγχώρηση επιτυγχάνεται μέ κακοπάθεια καί λύπη.
1. Στεφάνι αθανασίας καί αρετή καί σωτηρία του άνθρωπου είναι τό νά υποφέρει με χαρά καί ευχαριστία τίς συμφορές, πού του συμβαίνουν. Χαλιναγωγεί τό θυμό, συγκρατεί τή γλώσσα, προσέχει m διατροφή καί απέχει από ηδονές, πού προκαλούνται από τή φιλαυτία.
2. Κάθε λυπηρό περιστατικό φέρνει τή μνήμη του Θεού στό φρόνιμο άνθρωπο καί προκαλεί ανάλογη θλίψη σ' εκείνον, πού λησμονεί τό θεό.
3. Κάθε ακούσιος πόνος νά σου γίνεται αφορμή νά θυμάσαι τό Θεό, καί ποτέ δε θά σου λείψει αφορμή γιά μετάνοια.
4. 'Εκείνος, πού επιμένει στην τήρηση των εντο
λών, ας περιμένει τόν πειρασμό πού αυτές επισύ
ρουν. Γιατί ή αγάπη προς τό Χριστό μέ τά αντίθε
τα δοκιμάζεται.
5. 'Εναντίον των θλίψεων ποΧλοί πολλά άντέταξαν. 'Αλλά χωρίς προσευχή καί μετάνοια κανείς δε βρήκε τή λύση πού νόμιζε.
6. Γνώση αληθινή είναι ή υπομονη των θλίψεων καί τό νά μήν κατηγορείς τους ανθρώπους γιά τίς συμφορές.
7. Εκείνος, πού με σύνεση αποδίδει τίς θλίψεις πού του συμβαίνουν στή θεία κρίση καί δικαιοσύνη, βρήκε γνώση μαζί με δικαιοσύνη αναζητώντας τον Κύριο.
8. "Αν εννοήσεις, κατά τή Γραφή, δτι «σε δλη τήν κτίση βρίσκονται οι κρίσεις του Κυρίου» (Α' Παρ. 16,14), τότε κάθε αυμφορά σοΰ γίνεται δάσκαλος θεογνωσίας.
9. Κάθε τι πού μας συμβαίνει τό ερμηνεύουμε με τή δική μας σκέψη. Τό είδος δμως της δοκιμασίας πού χρειάζεται, τό γνωρίζει μόνο ό Θεός, πού τήν επέτρεψε.
10. "Οταν μιά αμαρτωλή ψυχή δέ δέχεται ευχάριστα τίς θλίψεις, πού της 'έρχονται, τότε οί φύλακες "Αγγελοι λένε γι' αυτή: «Θεραπεύσαμε τή Βαβυλώνα, αλλά δέν έγινε καλά» (Ίερ. 28,9).
12. Εκείνος πού αποδοκιμάζεται από άλλον καί δέ φιλονικεΐ μήτε με λόγια, μήτε νοερά μ' εκείνον πού τόν αποδοκιμάζει, αυτός έχει αληθινή πνευματική γνώση καί πίστη βέβαιη παρουσιάζει στον Κύριο. Πρόσεχε τη διάνοια σου και δε θά κοπιάσεις στους πειρασμούς. "Αν δμως δεν προσέχεις θά υποστείς τίς θλίψεις πού έρχονται.
13. "Οπως ό ιατρός επιβάλλει στους ασθενείς γιά τη θεραπεία τους κάποιο πικρό φάρμακο, έτσι καί στους κακότροπους καί φιλήδονους επιτρέπονται από τή θεία πρόνοια οδυνηρές θλίψεις.
14. Οι απροσδόκητοι πειρασμοί, πού μας συμβαίνουν, μας διδάσκουν «κατ' οίκονομίαν Θεοΰ» νά γινόμαστε φιλόπονοι.
15. "Οταν σοΰ τύχει πειρασμός, ή σέ ερεθίζει μια άντιλογία, γιά νά στρέψεις τό θυμό σου εναντίον ενός ανθρώπου, ή νά βάλεις καμμιά άναρθρη φωνή, τότε θυμήσου τό κρίμα πού αυτά επισύρουν, κατάφυγε στην προαευχη καί αμέσως θά ηρεμήσει ή άτακτη αυτή κίνηση μέσα σου.
16. 'Ωφελιμότατο πράγμα καί συμφέρον στην
ψυχή εΐναι νά υποφέρουμε καρτερικά κάθε θλίψη,
που προξενεΐται, είτε από τους ανθρώπους, είτε από
τους δαίμονες. Πρέπει νά γνωρίζουμε ενσυνείδητα
οτι είμαστε χρεώστες στή δικαιοσύνη του Θεοΰ
αυτής της κακοπάθειάς μας καί νά μήν κατηγο
ρούμε γι' αυτό κανέναν άλλο, παρά μόνο πάντοτε
τόν εαυτό μας.
18. Μερικές φορές ό δάσκαλος υφίσταται περιφρόνηση καί ατιμία μέ τό νά υποφέρει πειρασμούς γιά χάρη εκείνων πού ωφελήθηκαν πνευματικά. Πρώτα ό Πέτρος παίρνει στά χέρια τά κλειδιά της βασιλείας των ουρανών καί κατόπιν παραχωρείται νά πέσει στην άρνηση, γιά νά ταπεινωθεί μέ την πτώση τό φρόνημα του. Καί συ λοιπόν, αν δεχθείς τό κλειδί της θείας γνώσεως καί εντούτοις πέσεις σέ ποικίλους λογισμούς, μήν παραξενεύεσαι. Δόξαζε τό μόνο σοφό Κύριο μας, ό οποίος μέ διάφορες περιστάσεις βάζει χαλινάρι στην οίηση, πού έρχεται όταν προοδεύουμε στή γνώση του Θεοϋ. Γιατί οι πειρασμοί είναι χαλινάρι στην ανθρώπινη οίηση καί αποστέλλονται από τήν πρόνοια τοΰ Θεοΰ.
19. Στον καιρό τών πειρασμών μήν εγκαταλείψεις τό μοναστήρι σου, αλλά υπόμεινε μέ γενναιότητα τά κύματα τών λογισμών καί μάλιστα της λύπης καί της άκηδίας. Έτσι, άφοϋ δοκιμαστείς κατά θεία οικονομία μέ τίς θλίψεις, θά αποκτήσεις βέβαιη ελπίδα στό Θεό.
20. "Οταν σοΰ έρθει πειρασμός, πού δέν τόν περίμενες, μήν κατηγορείς εκείνον, από τόν οποίο προήλθε, αλλά εξέταζε τό γιατί σοϋ ήρθε, καί θά βρεις διόρθωση. 'Επειδή γίναμε από απροσεξία κακότροποι, πρέπει νά κακοπάθουμε. Δίκαια λοιπόν, γευόμαστε τό πικρό ποτήρι της κρίσεως τοΰ Θεοΰ μέ τό όποιο ταπεινωνόμαστε καί απαλλασσόμαστε από τήν υπερηφάνεια.
Εσωτερικές απόψεις της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου
21. Δεν είναι δυνατό, εκείνος πού αμάρτησε, νά ξεφύγει τή μέλλουσα κρίση, αν δεν υπομείνει εδώ εκούσιους κόπους ή ακούσιες θλίψεις.
22. Δεν έχει ακόμη τέλεια αγάπη, οΰτε γνώση της θείας πρόνοιας, εκείνος, πού σε καιρό πειρασμού, δε μακροθυμεΤ γιά Οσα λυπηρά τοΰ συμβαίνουν, αλλά απερίσκεπτα χωρίζεται από τό σώμα
της αδελφότητας.
23. Εκείνος πού δεν ανέχεται τά ενοχλητικά,
οΰτε υποφέρει τά λυπηρά καί τά επίπονα, βαδίζει
Εξω από τή θεία αγάπη καί δε γνωρίζει τό σκοπό
της θείας πρόνοιας.
24. "Αν Ολοι οι άγιοι παιδαγωγήθηκαν με κακοπάθειες, ας ευχαριστήσουμε κι εμείς όταν παιδαγωγούμαστε μαζί τους, γιά νά αξιωθούμε νά μετάσχουμε καί στή δόξα τους. Γιατί Οποιον αγαπά ο Κύριος τόν παιδαγωγέι!, καί κτυπά με μαστίγιο όποιον παραδέχεται ώς γιό του.
25. "Αν ό Θεός πάσχει κατά τή σάρκα, άφοΰ έγινε άνθρωπος, ποιος όταν υποφέρει, δέ χαίρεται πού έχει τό Θεό συμμέτοχο των παθημάτων του; Καί αυτό τόν κάνει μετοχο της αιώνιας του βασιλείας. Γιατί λέει: «Εφόσον συμπάσχουμε, θά δοξαστούμε καί μαζί του» (πρβλ. Ρωμ. 8,17).
"Αν οπωσδήποτε πρέπει νά πονέσουμε, επειδή φυτεύτηκε μέσα μας, μέσω τοΰ προπάτορά μας, ή ηδονή, οφείλουμε μέ γενναιότητα νά υπομένουμε τους ποικίλους πόνους, οι οποίοι αμβλύνουν τό κεντρί της καί Οσα αυτή μας προκαλεί.
27. "Ολο τό Ευαγγέλιο διδάσκει την άπάρνηση της σαρκικής ζωής καί τήν ομολογία της πνευματικής ζωής. Έτσι εκείνοι, πού είναι νεχροί γιά τό θεό στον αιώνα τούτο, έχουν θλίψεις, βάσανα πολλά, στενοχώριες καί διωγμούς καί υπομένουν μέ χαρά πολλά εϊδη πειρασμών.
28. Εκείνος πού επιθυμεί τήν αληθινή ζωή, επειδή γνωρίζει ότι κάθε πόνος, είτε θεληματικός είτε αθέλητος, γίνεται ό θάνατος τής μητέρας του θανάτου -τής ηδονής-, θά δεχθεί μέ πολλή χαρά δλες τίς σκληρές συμφορές των αθέλητων πειρασμών. Μέ τήν υπομονή του μετατρέπει τίς θλίψεις σέ δρόμους εύκολους καί ομαλούς, πού τόν οδηγουν άλάθευτα στο βραβείο τής ουράνιας κλήσεως του, δταν κάνει μ' ευσέβεια τή θεία πορεία σ' αυτούς. Γιατί βέβαια, μητέρα του θανάτου είναι ή ηδονή, αλλά θάνατος τής ηδονής είναι ό πόνος, καί ό προαιρετικός καί ό αθέλητος.
29. Φοβερές δοκιμασίες περιμένουν τους σκληρούς· γιατί χωρίς μεγάλους πόνους δέν καταδέχονται νά μαλακώσουν.
30. Κάθε αμαρτία γίνεται γιά τήν ηδονή καί κάθε συγχώρηση επιτυγχάνεται μέ κακοπάθεια καί λύπη.
