ΤΑ ΔΥΟ ΜΕΓΑΛΑ ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΑ

[aposal]

Μετά τον σωματικό θάνατο η ψυχή, που συνεχίζει να ζει αποχωρισμένη πλέον από το σώμα, ανεβαίνει προς τα πάνω για να συναντήσει τον Δημιουργό, συνοδευόμενη από τον φύλακα – άγγελό της, από τον άγγελο δηλαδή στον οποίο ο Κύριος ανέθεσε (κατά το μυστήριο της βάπτισης) να είναι προστάτης του σώματος και της ψυχής του συγκεκριμένου ανθρώπου.
Κατά την άνοδο οι ψυχές περνούν από τα τελώνια, όπου εξετάζονται για κάθε αμαρτία που διέπραξαν όσο ζούσαν. Εφόσον οι αμαρτίες αυτές δεν έχουν εξομολογηθεί και συγχωρεθεί από τον Θεό, τότε οι δαίμονες (ένας δαίμονας για κάθε αμάρτημα) διεκδικούν να πάρουν αυτοί την ψυχή και να την οδηγήσουν στην κόλαση. Αν αντίθετα η ψυχή έχει θετικό ισοζύγιο, δηλαδή έχει κάνει πολλές καλές πράξεις που μπορούν να αντισταθμίσουν τις ασυγχώρητες αμαρτίες, τότε οδηγείται προς τον Παράδεισο, από τον άγγελο που την συνοδεύει.
Σε κάθε περίπτωση η ψυχή θα βρεθεί σε μια μέση κατάσταση, όπου θα προγεύεται την κόλαση, ή τον Παράδεισο, ανάλογα με το αποτέλεσμα της πρώτης (και μερικής) κρίσης. Λέγεται έτσι κρίση αυτή γιατί δεν είναι η τελική, η οποία θα γίνει κατά την Δευτέρα Παρουσία, από τον Ίδιο τον Χριστό και η οποία θα οδηγήσει στον Παράδεισο, ή την κόλαση.
Αν εξαιρέσουμε τις δύο ακραίες περιπτώσεις των αγίων και των ασεβών κακούργων, οι οποίοι θα προγεύονται τη χαρά και την οδύνη αντίστοιχα, θα υπάρξουν και πολλοί αμαρτωλοί, που μετανόησαν μεν, όσο ζούσαν, χωρίς όμως να καθαρισθούν τέλεια, ούτε πρόλαβαν για να οδηγηθούν σε καλές πράξεις. Αυτοί, δεν μπορούν να εισέλθουν στην αιώνιο ζωή, εξ αιτίας των αμαρτωλών του κηλίδων και οδεύουν προς τον Άδη. Εκεί υπομένουν ποινές για τα αμαρτήματα που διέπραξαν.
Είναι όμως δυνατόν να τους ελευθερώσει ο Θεός; Υπάρχει η δυνατότητα μετά την πρώτη κρίση να αλλάξει την (πνευματική) κατάστασή της η ψυχή και αντί να προγεύεται την οδύνη να αισθάνεται περισσότερη παρηγοριά και αγαλλίαση;
Βεβαίως και είναι δυνατόν! Και αυτό θα μπορούσε να γίνει με:
• Τα μνημόσυνα που τελούνται για τον κεκοιμημένο,
• Τα τρισάγια που τελούνται για τον κεκοιμημένο,
• Τις ελεημοσύνες και άλλες αγαθοεργίες που κάνουν οι ζωντανοί συγγενείς (και φίλοι) στο όνομα του κεκοιμημένου,
• Τις προσευχές αγαθοεργίες που κάνουν οι ζωντανοί συγγενείς (και φίλοι) μνημονεύοντας το όνομα του κεκοιμημένου.
Το σπουδαιότερο απ’ όλα είναι το μνημόσυνο, όταν βέβαια εμπεριέχεται εντός της αναίμακτης Θυσίας του Κυρίου (Θείας Λειτουργίας).
Ο μακαριστός Γέροντας Παΐσιος είχε πει ότι με τον (πνευματικό) αγώνα του, ένα άτομο, μπορεί να αλλάξει την κατάσταση της ψυχής και από το μπουντρούμι, όπου ήταν, να την βάλει στο σαλόνι!
Θα πρέπει να γνωρίζουμε επίσης πως με όλες τις παραπάνω ενέργειες, άσχετα με το αν θα «μετακομίσει» η ψυχή και πού ακριβώς θα πάει, αυτό που σίγουρα ισχύει είναι ότι η ψυχή ανακουφίζεται πάρα πολύ την ώρα που γίνονται όλες αυτές οι προσπάθειες. Ο μακαριστός Γέροντας μάλιστα είχε πει χαρακτηριστικά: «όταν ανάβουμε ένα κεράκι για κάποιον κεκοιμημένο, νιώθει τόση ανακούφιση, όση ένας διψασμένος όταν του προσφέρουμε ένα ποτήρι δροσερό νερό».
Μέσα στην ιδιαίτερη μέριμνά της για τούς κεκοιμημένους η αγία Ορθόδοξη Εκκλησία μας έχει καθορίσει ξεχωριστή ημέρα της εβδομάδος γι’ αυτούς.
Όπως η Κυριακή είναι η ημέρα της αναστάσεως του Κυρίου, ένα εβδομαδιαίο Πάσχα, έτσι το Σάββατο είναι η ημέρα των κεκοιμημένων, για να τους μνημονεύουμε και να έχουμε κοινωνία μαζί τους. Σε κάθε προσευχή και ιδιαίτερα στις προσευχές του Σαββάτου ο πιστός μνημονεύει τούς οικείους, συγγενείς και προσφιλείς, ακόμη και τούς εχθρούς του που έφυγαν από τον κόσμο αυτό, αλλά ζητά και τις προσευχές της Εκκλησίας γι’ αυτούς.
Σε ετήσια βάση η Εκκλησία έχει καθορίσει δύο Σάββατα, τα οποία αφιερώνει στους κεκοιμημένους της. Είναι τα μεγάλα Ψυχοσάββατα:

1. Το πρώτο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω και
2. Το δεύτερο πριν από την Κυριακή της Πεντηκοστής.

Το Ψυχοσάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω έχει το εξής νόημα: Η επόμενη ημέρα είναι αφιερωμένη στη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου, εκείνη τη φοβερή ημέρα κατά την οποία όλοι θα σταθούμε μπροστά στο θρόνο του μεγάλου Κριτή. Για το λόγο αυτό με το Μνημόσυνο των κεκοιμημένων ζητούμε από τον Κύριο να γίνει ίλεως και να δείξει τη συμπάθεια και τη μακροθυμία του, όχι μόνο σε μας αλλά και στους προαπελθόντας αδελφούς, και όλους μαζί να μας κατατάξει μεταξύ των υιών της Επουράνιας Βασιλείας Του.
Με το δεύτερο Ψυχοσάββατο διατρανώνεται η πίστη μας για την καθολικότητα της Εκκλησίας, της οποίας την ίδρυση και τα γενέθλια (επί γης) γιορτάζουμε κατά την Πεντηκοστή. Μέσα στη μία Εκκλησία περιλαμβάνεται η στρατευομένη εδώ στη γη και η θριαμβεύουσα στους ουρανούς.
Κατά τα δύο μεγάλα Ψυχοσάββατα η Εκκλησία μας καλεί σε μία παγκόσμια ανάμνηση «πάντων των απ’ αιώνος κοιμηθέντων ευσεβώς επ’ ελπίδι αναστάσεως ζωής αιωνίου». Μνημονεύει:
• Όλους εκείνους που υπέστησαν «άωρον θάνατον», σε ξένη γη και χώρα, σε στεριά και σε θάλασσα.
• Εκείνους που πέθαναν από λοιμική ασθένεια, σε πολέμους, σε παγετούς, σε σεισμούς και θεομηνίες.
• Όσους κάηκαν ή χάθηκαν.
• Εκείνους που ήταν φτωχοί και άποροι και δεν φρόντισε κανείς να τούς τιμήσει με τις ανάλογες Ακολουθίες και τα Μνημόσυνα.

[vasilisalt]

Ευχαριστούμε Αποστολη

[aposal]

Το ότι σε 4 ημέρες έχουμε το 2ο ψυχοσάββατο του έτους έγινε κατανοητό;

[aposal]

Μην ξεχάσετε να προμηθευτείτε, μεθαύριο, πρόσφορο και να δώσετε τα ονόματα των κεκοιμημένων αδελφών μας για διάβασμα. Οι κυρίες παρακαλούνται να ζυμώσουν οι ίδιες το πρόσφορο, γιατί ωφελούνται πνευματικά πολύ περισσότερο.

[Nickolas]

Ευχαριστούμε Απόστολε.

[toula]

Ψυχοσάββατα : Πότε είναι, πότε και γιατί τελούνται. Εξηγήσεις παρερμηνειών

Κάθε Σάββατο είναι αφιερωμένο στους κεκοιμημένους.

Μέσα στην ιδιαίτερη μέριμνά της για τους κεκοιμημένους, η αγία Ορθόδoξη Εκκλησία μας έχει καθορίσει ξεχωριστή ημέρα της εβδομάδος γι αὐτούς. Κάθε Σάββατο δηλαδή.

Όπως η Κυριακή είναι η ημέρα της Αναστάσεως του Κυρίου, έτσι και το Σάββατο είναι η ημέρα των κεκοιμημένων, για να τους μνημονεύουμε και να έχουμε (επι)κοινωνία μαζί τους. Σε κάθε προσευχή και ιδιαίτερα στις προσευχές του Σαββάτου ο πιστός μνημονεύει τους οικείους, συγγενείς και προσφιλείς, αλλά ζητά και τις προσευχές της Εκκλησίας γι αὐτούς.

Στο δίπτυχο (χαρτάκι), που φέρνουμε μαζί με το προσφορο για τη θεία Λειτουργία, αναγράφονται τα ονόματα των ζώντων και των κεκοιμημένων, τα οποία μνημονεύονται.

Σε ετήσια βάση η Εκκλησία έχει καθορίσει δύο Σάββατα, τα οποία αφιερώνει στους κεκοιμημένους της. Είναι τα Ψυχοσάββατα. Το ένα πριν από την Κυριακή της Απόκρεω και το άλλο πριν από την Κυριακή της Πεντηκοστής.
Το Ψυχοσάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω έχει το εξής νόημα: Η επομένη ημέρα είναι αφιερωμένη στη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου.Εκείνη τη φοβερή ημέρα κατά την οποία όλοι θα σταθούμε μπροστά στο θρόνο του μεγάλου Κριτή. Για το λόγο αυτό με το Μνημόσυνο των κεκοιμημένων ζητούμε από τον Κύριο να γίνει ίλεως και να δείξει την συμπάθεια και την μακροθυμία του, όχι μόνο σε μας αλλά και στους προαπελθόντας αδελφούς, και όλους μαζί να μας κατατάξει στην Επουράνια Βασιλεία Του.

Με το δεύτερο Ψυχοσάββατο διατρανώνεται η πίστη μας για την καθολικότητα της Εκκλησίας, της οποίας την ίδρυση και τα γενέθλια (επί γης) γιορτάζουμε κατά την Πεντηκοστή. Μέσα στη μία Εκκλησία περιλαμβάνεται η στρατευομένη εδώ στη γη και η θριαμβεύουσα στους ουρανούς.

Ο λόγος που τα καθιέρωσε η Εκκλησία μας, παρ ὅτι κάθε Σάββατο είναι αφιερωμένο στους κεκοιμημένους, είναι ο εξής: Επειδή πολλοί κατά καιρούς απέθαναν μικροί σε ηλικία η στην ξενιτιά η στην θάλασσα η στα όρη και τους κρημνούς η και μερικοί, λόγω πτωχείας, δεν αξιώθηκαν των διατεταγμένων μνημοσύνων, «οι θείοι Πατέρες φιλανθρώπως κινούμενοι εθέσπισαν το μνημόσυνο αυτό υπέρ πάντων των απ αἰῶνος ευσεβώς τελευτησάντων Χριστιανών». Συγχρόνως δε, ενθυμούμενοι και εμείς τον θάνατο, «διεγειρόμεθα προς μετάνοιαν».

Για την ιστορία και μόνο ας γνωρίζουμε ότι: «Η καθιέρωσις του Σαββάτου προ των Απόκρεω ως Ψυχοσαββάτου εγένετο μάλλον κατ ἀπομίμησιν του Σαββάτου προ της Πεντηκοστής, ως μόνου προϋπάρχοντος».

Η ωφέλεια από τα μνημόσυνα

Σύμφωνα με ομόφωνη αγιοπατερική μαρτυρία την οποία επιβεβαιώνει η αδιάκοπη εκκλησιαστική παράδοση αιώνων, οι ευχές για τους νεκρούς θεσπίστηκαν από τους αγίους Αποστόλους. Η θέσπιση αυτή έχει δύο βασικά θεμέλια: α) την έννοια της Εκκλησίας ως κοινωνίας αγίων, που αποτελείται όχι μόνο από τους ζωντανούς αλλά και τους «κεκοιμημένους» χριστιανούς και β) την πίστη στην μεταθανάτια ζωή, την ανάσταση και την τελική κρίση.

Ήδη στις Αποστολικές Διδαχές βρίσκεται η διάκριση των μνημοσύνων σε «τρίτα», «ένατα», «τεσσαρακοστά» και ενιαύσια» (ετήσια), ανάλογα με το χρόνο τελέσεώς τους από την ημέρα του θανάτου.

Πολλοί συμβολισμοί των επιμέρους μνημοσύνων αναφέρονται από τους πατέρες. Οι κυριότεροι είναι οι εξής: Τα «τριήμερα» συμβολίζουν την Ανάσταση του Κυρίου μετά την τριήμερη παραμονή Του στον τάφο και τελούνται με την ευχή ν ἀναστηθεῖ και ο νεκρός στην ουράνια βασιλεία. Τα «εννιάμερα» τελούνται για τα εννέα τάγματα των αΰλων αγγέλων, με την ευχή να βρεθεί κοντά τους η άϋλη ψυχή του νεκρού. Τα «τεσσαρακονθήμερα» τελούνται για την Αναλήψη του Κυρίου, που έγινε σαράντα μέρες μετά την Ανάστασή Του, με την ευχή να «αναληφθεί» και ο νεκρός, να συναντήσει το Χριστό στους ουρανούς και να ζήσει για πάντα μαζί Του. Τα «ετήσια», τέλος, τελούνται την επέτειο ημέρα του θανάτου, σε ανάμνηση των γενεθλίων του νεκρού, καθώς, για τους πιστούς χριστιανούς, ημέρα της αληθινής γεννήσεως είναι η ημέρα του σωματικού θανάτου και της μεταστάσεως στην αιώνια ζωή. Μνημόσυνα, αντίστοιχα με τα παραπάνω, τελούνται τον τρίτο, έκτο και ένατο μήνα από την ημέρα του θανάτου («τρίμηνα», «εξάμηνα», «εννεάμηνα»).

Την μεγαλύτερη ωφέλεια στους νεκρούς την προξενεί η τέλεση της θείας ευχαριστίας στη μνήμη τους, γιατί τότε, με τις μερίδες τους στο άγιο δισκάριο, «ενώνονται αόρατα με το Θεό και επικοινωνούν μαζί Του και παρηγορούνται και σώζονται και ευφραίνονται εν Χριστώ» (άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης).

Εκτός από τα ειδικά για κάθε νεκρό μνημόσυνα, η Εκκλησία έχει στις καθημερινές ακολουθίες της, γενικές δεήσεις για τους κεκοιμημένους, όπως είναι λ.χ. το νεκρώσιμο μέρος της Ακολουθίας του Μεσονυκτικού και οι σχετικές αναφο ρες στις «εκτενείς δεήσεις» του Εσπερινού, του Όρθρου και της θείας Λειτουργίας.
Πρέπει να σημειωθεί, αν και αυτονόητο, ότι η Εκκλησία τελεί μνημόσυνα μόνο για τους ορθοδόξους χριστιανούς που κοιμήθηκαν μέσα στους κόλπους της.

Εξηγήσεις παρερμηνειών

Θα πρέπει, τέλος, να εξηγήσουμε ότι πολλά λάθη από την άγνοια του παρελθόντος έχουν φτάσει ως τις μέρες μας, και θα πρέπει άμεσα να διορθωθούν.

α) Τα μνημόσυνα θα πρέπει να γίνονται ακριβώς την ημέρα που πρέπει και όχι νωρίτερα η αργότερα.

β) Το σπάσιμο γυάλινων αντικειμένων η άλλων τοιούτων, είναι άκρως ειδωλολατρική συνήθεια και αμαρτάνουν όσοι το πράττουν.

γ) Στα μνημόσυνα παραθέτουμε και ευλογούνται μόνο καλώς βρασμένα κόλλυβα (σιτάρι) ως ενδεικτικά της Αναστάσεως και όχι αλλα υποκατάστατα (κουλουράκια-ψωμάκια-γλυκά κ.τ.λ.)

δ) Το πρώτο Σάββατο της Τεσσαρακοστής δεν είναι «Ψυχοσάββατο», αλλά εορτάζουμε το «δια κολλύβων» θαύμα του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος.

ε) Στα Ψυχοσάββατα μπορούμε να παραθέτουμε κόλλυβα είτε στον Εσπερινό της Παρασκευής, είτε στην Θεία Λειτουργία του Σαββάτου, είτε και στα δύο. Πρόκειται περί της ιδίας αξίας, αφού η ίδια ακολουθία διαβάζεται.

στ) Τα ευλογηθέντα κόλλυβα δεν τα σκορπίζουμε στον τάφο, ούτε τα απορρίπτουμε στα σκουπίδια, πράξεις εκκλησιαστικά απαράδεκτες.

Σε κάθε περίπτωση, υπεύθυνοι για την λύση τυχόν αποριών σας, είναι μόνον ο εφημέριος του Ναού.

www.xristianos.net