Θου Κύριε, φυλακήν τώ στόματί μου»

[toula]

Θου Κύριε, φυλακήν τώ στόματί μου»

Eορτάζουμε την μνήμη του Οσίου πατρός αγίου της Ιωάννη της Κλίμακος. Ο άγιος Ιωάννης προερχόταν από μία διαπρεπή οικογένεια και έλαβε υψηλή για εκείνη την εποχή, μόρφωση. Όμως όλα τα περιφρόνησε και σε νεαρή ηλικία έφυγε για το όρος Σινά και έζησε στην έρημο 45 χρόνια, στους πρόποδες αυτού του όρους.

Η Εκκλησία ευφραίνεται στη μνήμη του επειδή έγραψε ένα υψηλής σπουδαιότητας για όλο τον τον χριστιανικό κόσμο, βιβλίο, που ονομάζεται «Κλίμακα», Αυτό το βιβλίο είναι κλίμακα που μας ανεβάζει, βαθμίδα-βαθμίδα προς τη σωτηρία. Σε αυτό το βιβλίο ο άγιος Ιωάννης εκθέτει τη διδασκαλία για όλες τις χριστιανικές αρετές και τους τρόπους ανάβασης δια μέσου των βαθμίδων τους. προς τη σωτηρία. Πολλά πολλά θα μπορούσα να σας πω για όσα περιέχει αυτό το βιβλίο, όμως δεν υπάρχει η δυνατότητα και ο χρόνος να μιλήσω γι' αυτά. Σήμερα ο λόγος μου θα είναι για αυτό που υπάρχει και με πολλή ισχύ εμποδίζει την σωτηρία μας. Το κήρυγμα μου θα είναι για τα λόγια μας.

Ο άγιος απόστολος Ιάκωβος, στην Καθολική επιστολή του, έτσι μιλάει για τη γλώσσα μας, για το λόγο μας: «ούτω και ή γλώσσα μικρόν μέλος εστί και μεγαλαυχεϊ. Ιδού ολίγον πυρ ήλίκην ΰλην άνάπτει! Καί ή γλώσσα πϋρ, ό κόσμος της αδικίας. Οϋτως ή γλώσσα καθίσταται εν τοις μέλεσιν ημών ή σπιλοϋσα όλον το σώμα καί φλογίζουσα τόν τροχόν της γενέσεως καί φλογιζομένη ύπό της γεέννης» (lax. 3, 5-6). Η φωτιά καταστρέφει την περιουσία μας, η φωτιά γεννά στις καρδιές μας μεγάλη αναταραχή και φόβο και ο άγιος απόστολος Ιάκωβος λέει ότι τέτοιας σπουδαιότητας, όπως η φωτιά, είναι για μας και η αχαλίνωτη γλώσσα μας. Λέει ότι η γλώσσα μολύνει όλο το σώμα μας και, όπως η φωτιά κατακαίει την περιουσία, έτσι και η γλώσσα μας, η κακιά και ακάθαρτη, φλογίζει όλη τη ζωή μας. Όλη μας η ζωή γίνεται ανήσυχη, φλογισμένη, ασθενική, γιατί η ίδια η γλώσσα καίγεται από την γέεννα.

«Πάσα γάρ φύσις θηρίων τε καί πετεινών ερπετών τε καί εναλίων δαμάζεται καί δεδάμασται τη φύσει τη ανθρωπινή, την δέ γλώσσαν ουδείς δύναται ανθρώπων δάμασαν άκατάσχετον κακόν, μεστή ίου θανατηφόρου. Έν αύτη εύλογοϋμεν τόν Θεόν καί πατέρα, καί εν αύτη καταρώμεθα τους ανθρώπους τούς καθ' όμοίωσιν Θεού γεγονότας, έκ τού αυτού στόματος εξέρχεται ευλογία καί κατάρα. Ου χρή, αδελφοί μου, ταύτα ούτω γίνεσθαι» (Ιακ. 3, 7-10). Δεν πρέπει έτσι να μολύνονται τα στύματά μας που προσεγγίζουν το Άγιο Ποτήριο, που λαμβάνουν το αθάνατο και ζωηφόρο Σώμα και Αίμα του Χριστού. Δεν πρέπει να συμβαίνει αυτό, δηλαδή από τα στόματα μας να βγαίνουν λόγια αγαθά, λόγια αγάπης και λόγια κατάρας, που είναι κατακριτέα ενώπιον του Θεού. Να τι λέει ο άγιος απόστολος Παύλος στην επιστολή του προς τους Εφεσίους: «πάς λόγος σαπρός έκ τού στόματος υμών μή έκπορευέσθω, άλλ' εϊ τις αγαθός πρός οίκοδομήν της χρείας, ίνα δω χάριν τοις άκούουσι» (Εφεσ. 4, 29). Κανένας διεφθαρμένος λόγος, κανένας λόγος στερημένος καλοσύνης και αγάπης, κανένας λόγος εμπνεόμενος από την ακάθαρτη καρδιά μας ας μη βγαίνει από τα στόματα μας. Ο άγιος απόστολος Ιάκωβος λέει: «εϊ τις δοκεϊ θρήσκος είναι έν ύμϊν μή χαλιναγωγών γλώσσαν αυτού, άλλ' άπατων καρδίαν αυτού, τούτου μάταιος ή θρησκεία» (Ιακ. 1, 26).

Αρκετοί ανάμεσα μας είναι τέτοιοι, των οποίων τη θρησκεία αποκαλεί ο άγιος Ιάκωβος ανωφελή. Αρκετοί είναι αυτοί που θεωρούν τους εαυτούς τους ευλαβείς αλλά δεν χαλιναγωγούν τη γλώσσα. Αρκετοί, αφού επιστρέψουν από το ναό του Θεού, όπου άκουσαν τα λύγια του Χριστού και επίσης κοινώνησαν το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, λένε άσχημα και σκληρά λόγια στους οικείους τους. Υπάρχουν πολλές τέτοιες γυναίκες που με τα άσχημα λόγια τους φαρμακώνουν τη ζωή των νυφάδων τους. Υπάρχουν αρκετοί που τα κάνουν όλα αυτά και εντούτοις θεωρούν τους εαυτούς τους ευλαβείς. Η θρησκεία τους είναι μάταιη, όπως λέει ο απόστολος Ιάκωβος. Ο άγιος απόστολος Παύλος λέει ότι κανένας διεφθαρμένος λόγος δεν πρέπει να βγαίνει από τα στόματα μας. Ο Ίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός είπε σε μας πολύ περισσότερα: «λέγω δέ ύμϊν ότι πάν ρήμα άργόν δ έάν λαλήσωσιν οί άνθρωποι, άποδώσουσι περί αυτού λόγον έν ήμερα κρίσεως· έκ γάρ των λόγων σου δικαιωθήση καίέκ των λόγων σου καταδικασθήση (Ματθ. 12, 36-37). Ακόμη και μόνο για την αργολογία θα δώσουμε λόγο ενώπιον του Θεού!

Και πόσοι ανάμεσα μας είναι τέτοιοι, των οποίων τα στόματα με τίποτα δεν φράζονται. Πόσοι τέτοιοι που, αδιάκοπα, χωρίς παύση μιλάνε, μιλάνε και φλυαρούν, και φλυαρούν από το πρωί μέχρι το βράδυ. Και είναι αυτονόητο ότι μέσα σ' αυτή τη φλυαρία υπάρχει αμέτρητο πλήθος ανωφελών λόγων, λόγων αργών, άσχημων. Φλυαρούν ασταμάτητα και κανένα φραγμό δεν βάζουν στα βρόμικα στόματα τους και παρ' όλα αυτά θεωρούν τους εαυτούς τους ευλαβείς. Ανωφελής είναι η θρησκεία τους και θα δώσουν λύγο ενώπιον του Θεού για όλα τα αργά λόγια τους που ξεχύνονται ως βρώμικο ποτάμι από τα στόματα τους όλες τις μέρες της ζωής τους.

Όλοι οι αληθινά ευλαβείς άνθρωποι ήταν πάντα βαθιά συγκεντρωμένοι, προσηλωμένοι στον εαυτό τους και κοιτούσαν μέσα στην καρδιά τους. Και αυτά τα φλύαρα στόματα, όχι μόνο κενολογούν χωρίς τέλος αλλά και βγάζουν από μέσα τους αυτό, για το οποίο μίλησε ο άγιος προφήτης Δαβίδ: «ιός ασπίδων ύπό τάχείλη αυτών» (Ψαλμ. 139), γιατί φαρμακερά είναι τα λόγια κατακρίσεως, τα λόγια συκοφαντίας και κουτσομπολιού που αγαπούν. Και εκτός από ύλη αυτή την ακάθαρτη εκφορά, πόσες απαίσιες βρισιές χύνονται από τα στόματα πολλών. Επίσης, πόσο εύκολα αποδέχονται πολλοί χριστιανοί αυτή τη διαβολική βρισιά που ξέρει μόνο ο ρωσικός λαός και με την οποία κακολογούν το όνομα της μητέρας, το όνομα που θα πρέπει να είναι άγιο για μας. Και επίσης, δεν σταματάει η γλώσσα τους στην εκφορά αυτής της απαίσιας ύβρεως.

Όμως ο Κύριος Ιησούς Χριστός απαγόρευσε αυστηρά ακόμη και τον πλέον ελαφρύ, αθώο υβριστικό λόγο: «δς δ' αν εϊπη τω άδελφώ αυτού ρακά, ένοχος έσται τω συνεδρίο δς δ' αν εϊπη μωρέ, ένοχος έσται εις την γέενναν του πυρός» (Ματθ. 5, 22).
Βλέπετε πόσο απόλυτη απαίτηση καθαρότητας της γλώσσας μας προβάλλει σε μας ο Κύριος Ιησούς Χριστός.
Πολλοί άνθρωποι ανάμεσα στους χριστιανούς βλασφημούν, πολλοί κακολογούν τους οικείους τους.
Και ο άγιος απόστολος Παύλος ανάμεσα σ' αυτούς που δεν θα κληρονομήσουν την Ουράνια Βασιλεία, τους κλέφτες, τους μοιχούς, τους ειδωλολάτρες, κατονομάζει και τους βλάσφημους: «ου λοίδοροι ... βασιλείαν Θεού ου κληρονομήσουσι» (Α' Κορινθ. 6, 10). Ακόμη και εάν απέχουμε από τις πλέον απαίσιες βρισιές, από τα πλέον σαπρά λόγια, από την κατάκριση των οικείων, από τη συκοφαντία και το κουτσομπολιό, παρ' όλα αυτά όλοι είμαστε ένοχοι για την κενολογία. Κενολογούμε πάντα και παντού.

Και να τι λέει ο άγιος απόστολος Παύλος στον Τιμόθεο: « Ώ Τιμόθεε, την παρακαταθήκην φύλαξον, έκτρεπόμενος τάς βέβηλους κενοφωνίας καί αντιθέσεις της ψευδωνύμου γνώσεως τάς δέ βέβηλους κενοφωνίας περιίστασο» (Α' Τιμ. 6, 20· Β' Τιμ. 2, 16).

Ο άγιος Απόστολος του απαγόρευσε ακόμη και να παρίσταται σε κάθε κενολογία. Μιλάει για αντιλογίες της ψεύτικης γνώσεως. Τι σημαίνει αυτό; Είναι εκείνες οι λογομαχίες που τόσο πρόθυμα διεξάγουν για όλα τα άγια θέματα, άνθρωποι που θεωρούν τους εαυτούς τους αυθεντίες σ' αυτά τα ζητήματα, άνθρωποι που θεωρούν τους εαυτούς τους πολυμαθέστατους αλλά στην πραγματικότητα είναι εντελώς κενοί σε πνευματικό λόγο. 0 απόστολος Παύλος ονομάζει τη γνώση τους ψευδή και διατάσσει τον Τιμόθεο να απομακρύνεται από αυτές τις λογομαχίες και αντιλογίες.

Οι αργολογίες και οι κενολογίες βαθιά ερημώνουν την ανθρώπινη ψυχή. Βαθιά βλάπτουμε τους εαυτούς μας τότε, όταν όχι μόνο οι ίδιοι λέμε σαπρά λόγια, αλλά και όταν ακούμε αυτά τα λόγια που εξέρχονται από τα ξένα στόματα. Πολλοί απολαμβάνουμε να ακούμε κουτσομπολιά, συκοφαντίες και διαβολιές για τους οικείους μας. Και εάν τα ακούμε, τότε είμαστε το ίδιο ένοχοι ενώπιον του Θεού, όπως και εκείνοι από τους οποίους τα ακούσαμε. Να απέχουμε από τα άσχημα λόγια, την κενολογία, την αργολογία και να συνηθίζουμε τον εαυτό μας στην προσευχή. Αυτή είναι δύσκολη άσκηση. Πάρα πολλοί ασκητές σε όλη τους την ζωή μαρτύρησαν για να υποτάξουν την γλώσσα τους, την παρακολουθούσαν αυστηρά, την συγκρατούσαν με κάθε τρόπο αλλά συχνά τους ξέφευγε, γιατί η γλώσσα είναι γλιστερή και εξαιρετικά ευκίνητη. Ξέφευγε, όπως το γλιστερό ψάρι από τα χέρια μας. Η άσκηση για να δαμάσουν την γλώσσα ήταν τόσο δύσκολη, ώστε πολλοί από τους ασκητές αρνήθηκαν ολότελα να μιλάνε και έμειναν σιωπηλοί. Και ο όσιος αββάς Αγάθων για να νικήσει τη γλώσσα του, για να κόψει την αργόσχολη φλυαρία, να λέει λόγια ακάθαρτα, έφερε για τρία χρόνια πέτρες κάτω από την γλώσσα και με εκείνες τη συγκρατούσε.
Βλέπετε πόση σημασία απέδιδαν στο λόγο οι άγιοι;

Εμείς αποδίδουμε άραγε καμιά σημασία σ' αυτό που λέμε; Όταν ο ιερέας στην εξομολόγηση ρωτάει μήπως αμαρτάνουμε με τα στόματα μας, τότε ακούει απαντήσεις που αποδεικνύουν ότι ο εξομολογούμενος καμιά σημασία δεν δίνει στις αμαρτίες της γλώσσας του και με ελαφρότητα συμπεριφέρεται στις συκοφαντίες.

Έχουμε τέτοια διάθεση, όμως δεν πρέπει να είναι έτσι. Συχνά κατά την ανάγνωση των παροιμιών ακούτε τα εξής λόγια: «εν άγαθοϊς δικαίων κατόρθωσε πόλις, στόμασι δε άσεβων κατεσκάφη» (Παροιμ. 11, 10-11).
Τι σημαίνει αυτό; Πώς μπορεί να συμβεί αυτό, με τα στόματα των ασεβών να κατεδαφιστεί ολόκληρη πόλη; Μήπως είναι υπερβολή του σοφού Σολομώντα ή μήπως είναι η πραγματική και βαθειά αλήθεια;

Είναι η αλήθεια που πρέπει εσείς να γνωρίζετε. Πρέπει να ξέρετε ότι η δύναμη του ανθρώπινου λόγου είναι τεράστια. Ούτε ένας λόγος που βγαίνει από τα ανθρώπινα στόματα δεν χάνεται στο χώρο χωρίς ίχνη. Πάντα αφήνει βαθύ, ανεξίτηλο ίχνος, ζει ανάμεσα μας, ενεργεί στην καρδιά μας, γιατί στο λύγο βρίσκεται μεγάλη πνευματική ενέργεια που είναι ή η ενέργεια της αγάπης και του καλού ή, απεναντίας, η ασεβής ενέργεια του κακού. Και η ενέργεια ποτέ δεν χάνεται. Αυτό το ξέρουν όλοι οι φυσικοί, όσον αφορά την υλική ενέργεια που σε όλες τις μορφές της ποτέ δεν χάνεται.
Η πνευματική ενέργεια επίσης ποτέ δεν χάνεται χωρίς ίχνη, αλλά εξαπλώνεται παντού, ενεργεί σε όλα. Με τα στόματα των ασεβών κατεδαφίζεται η πόλη, επειδή η κακή ενέργεια της ορμητικής γλώσσας τους, της ακάθαρτης και βλάσφημης, διεισδύει στην καρδιά των γύρω ανθρώπων, μολύνει τον πνευματικό αέρα έτσι όπως ο υλικός αέρας μολύνεται απύ τις αναθυμιάσεις.
Εάν οι αναθυμιάσεις προκαλούν σε μας σωματικές ασθένειες, τότε οι αναθυμιάσεις της κακής πνευματικής ενέργειας φαρμακώνουν την καρδιά μας, το μυαλό μας και όλη την πνευματική μας ζωή.

Η ζωή ολόκληρου του λαού γίνεται δηλητηριασμένη από αυτή την κακή πνευματική ενέργεια και εάν έχουν δηλητηριαστεί οι καρδιές και το μυαλό των ανθρώπων με αυτές τις πνευματικές αναθυμιάσεις, εάν γεννήθηκαν μέσα τους οι ακάθαρτοι και βλάσφημοι λογισμοί, η συκοφαντία, η κατάκριση και όλα αυτά που είναι αρεστά στον διάβολο και τους υπηρέτες του, τότε με αυτή την ακάθαρτη πνευματικότητα γεμίζει όλη η πνευματική ζωή του λαού. Και η υλική ευημερία του λαού συνδέεται πάντα στενά με την υγιή και καθαρή κατάσταση της ψυχής και της καρδιάς του λαού.

Εάν η ευλογία των δικαίων εξαπλωθεί πάνω στον λαό, εάν στην καρδιά των ανθρώπων διεισδύσουν τα άγια λόγια τους, τότε η πνευματική κατάσταση του λαού θα προοδεύει και επομένως και η υλική θα βαθαίνει και θα προοδεύει. Εάν βασιλεύει στην ψυχή του λαού η πνευματική μόλυνση που βγαίνει από τα στόματα των αδίκων, τότε η κακή ενέργεια των κενών και διεφθαρμένων λόγων θα καταστρέψει το λαό, όχι μόνο στην πνευματική αλλά και στην φυσική κατάσταση. Αυτό το ξέρετε.

Βλέπετε πόσο φοβερή, πόσο μεγάλη είναι η ευθύνη μας για κάθε σαπρό, κακό και ακάθαρτο λύγο, γιατί με αυτούς τους ακάθαρτους λόγους δηλητηριάζουμε την καρδιά και το μυαλό των οικείων μας. Να γιατί τόσο έντονα μιλάει για τη γλώσσα μας ο άγιος απόστολος Ιάκωβος, συγκρίνοντας την με τη φωτιά που φλογίζει και φαρμακώνει όλη την ζωή μας.
Σε κάθε θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων ακούτε στις ψαλμωδίες: «κατευθυνθήτω ή προσευχή μου...
Με βαθειά συγκίνηση ακούτε τον λύγο: «θού, Κύριε, φυλακήν τω στόματί μου καί θύραν περιοχής περί τάχείλη μου» (Ψαλμ. 140).

Αλλά πολλοί από σας μόνο σ' αυτό το έργο της συγκίνησης περιορίζεστε. Φεύγετε από τον ναό και σβήνει μέσα σας σιγά-σιγά αυτή η καθαρή και αγία συγκίνηση που προκλήθηκε από την ψαλμωδία και ξεχνάτε, απελπιστικά ξεχνάτε, ότι δεν χρειάζεται μόνο από τον Θεό να ζητάμε «θού, Κύριε, φυλακήν τω στόματί μου», αλλά και οι ίδιοι σε όλη μας τη ζωή να προσπαθούμε να φυλάξουμε και να χτίσουμε τείχος προστασίας για τα ακάθαρτα και αμαρτωλά στόματα μας.
Σε αυτή την άγια πράξη χαλιναγώγησης της ακάθαρτης διαβολικής γλώσσας μας, είθε να μας βοηθήσει ο Κύριος και Θεός μας Ιησούς Χριστός. Αμήν.

15 Απριλίου 1945

Από το βιβλίο «Ρήματα ζωής αιωνίου», Αγίου Λουκά Αρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως, τόμος Α, εκδ. Επιστροφή.

Ορθόδοξοι Ιεραπόστολοι Ενοριακής Νεανικής Εστίας Ι. Ναού Αγ. Ελευθερίου Αχαρνών
http://www.orthmad.gr