“Τα παιδιά δεν συγχωρούν το ψέμα» Ο πρωθιερέας Ανδρέας Οβτσίνικοβ μιλά για την πρώτη εξομολόγηση, τη σωστή αγωγή των παι

[Domna]

“Τα παιδιά δεν συγχωρούν το ψέμα»
Ο πρωθιερέας Ανδρέας Οβτσίνικοβ μιλά για την πρώτη εξομολόγηση, τη σωστή αγωγή των παιδιών και τα λάθη των γονιών. Μέρος Α.


Πώς να προετοιμάσουμε το παιδί για την πρώτη του εξομολόγηση; Γιατί οι έφηβοι εγκαταλείπουν την Εκκλησία και τι μπορούν να κάνουν οι γονείς, για να μη συμβεί αυτό; Ποιος παίζει τον κύριο ρόλο στην πνευματική ανατροφή των παιδιών: Ο ιερέας ή οι γονείς; Πώς να προστατέψουμε ένα παιδί από την πνευματική εξάντληση και την τυπικότητα;

Παρακαλέσαμε τον πρωθιερέα Ανδρέα Οβτσίνικοβ, γνωστό ομιλιτή σε θέματα που άπτονται της οικογένειας και πατέρα εφτά παιδιών, ν’ απαντήσει στις παραπάνω και πολλές άλλες ερωτήσεις.


– Συχνά βλέπει κανείς την ανησυχία κάποιων πιστών μητέρων, όταν το πρώτο τους παιδάκι (ειδικά το πρώτο και όχι το τρίτο ή τέταρτο) φτάνει στην ηλικία των εφτά ετών κι ετοιμάζεται για την πρώτη του εξομολόγηση. Σε ποιο βαθμό και γιατί για κάθε χριστιανό -και ιδιαίτερα για έναν μικρό χριστιανό- είναι σημαντική η πρώτη του εξομολόγηση στον πνευματικό;

Θα ήταν καλό οι πατέρες να προετοίμαζαν τα παιδιά τους για την εξομολόγηση. Ανεξάρτητα αν έχουν γιο ή κόρη

– Αναφέρατε ότι αυτό είναι κάτι που ανησυχεί τις μητέρες. Είναι θλιβερό το γεγονός ότι οι πατέρες δεν είναι παρόντες εκείνην τη στιγμή, επειδή ο ιερέας, που τελεί την εξομολόγηση, πρέπει να βλέπει ότι ο πατέρας έχει αναλάβει την ανατροφή των παιδιών στην οικογένεια. Θα ήταν καλό οι πατέρες να προετοίμαζαν τα παιδιά τους για την εξομολόγηση. Ανεξάρτητα αν έχουν γιο ή κόρη. Επειδή το χέρι της γυναίκας, που οδηγεί το παιδί στην πρώτη εξομολόγηση, έχει τις εξής ιδιαιτερότητες. Πρώτ’ απ’ όλα, η μητέρα προσπαθεί να δημιουργήσει για το παιδί της ένα άνετο περιβάλλον, ώστε αυτό να αισθάνεται ηρεμία και σιγουριά. Από τη μία, είναι πολύ καλό αυτό. Από την άλλη, όμως, η μητέρα δημιουργεί έναν ψεύτικο κόσμο. Ναι, αυτός ο κόσμος είναι άνετος για το παιδί, αλλά στη ζωή δεν είναι πάντα έτσι.

Στην οικογένειά μας δεν κάναμε κάποιες ιδιαίτερες προετοιμασίες για την πρώτη εξομολόγηση. Όλα κυλούσαν σαν κάτι το φυσιολογικό.

Τα παιδιά μεγαλώνουν και δεν τους φέρνουν πια οι γονείς στα χέρια, αλλά πηγαίνουν με τα πόδια τους στην εκκλησία και γι’ αυτό πρέπει να ετοιμάζονται να κάνουν πιο σοβαρά βήματα. Ένα σημαντικό βήμα προετοιμασίας για τη Θεία Κοινωνία αποτελεί η εξομολόγηση. Εάν η ανατροφή των παιδιών λαμβάνεται σοβαρά υπ’ όψιν και από τους δυο γονείς, τότε η εξομολόγηση του παιδιού λαμβάνει χώρα πολύ πριν την πρώτη του εξομολόγηση στην εκκλησία. «Τι είναι καλό και τι είναι κακό;» πρέπει να είναι συνεχές θέμα, που συζητείται σε μια οικογένεια. Φυσικά, οι γονείς λένε στα παιδιά τους και πριν κλείσουν τα εφτά τους χρόνια ότι το να λένε ψέματα, να τεμπελιάζουν, να πονηρεύονται, να γκρινιάζουν και να φωνάζουν είναι κακά πράγματα και όλα αυτά μεταφέρονται και στην εξομολόγηση. Και τότε δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.

Όταν ένα παιδί έρχεται στην εξομολόγηση, εμείς οι ιερείς βλέπουμε τι είδους αγωγή έχει. Αν τον μεγαλώνουν στην πίστη, τότε η μετάνοιά του είναι πολύ συνειδητή, βαθιά και σοβαρή. Και αν οι γονείς βλέπουν αυτήν την πράξη ως κάτι τυπικό, αυτό γίνεται φανερό αμέσως.

Τι λένε, συνήθως, τα παιδιά στην εξομολόγηση; «Ήμουν άτακτος και δεν άκουγα τους γονείς». Αυτές τις δυο αμαρτίες. Οι γονείς δεν δίνουν καθόλου προσοχή στο γεγονός ότι το παιδί ασχολείται με το κινητό με τις ώρες, λέει ψέματα, είναι εγωιστής και δεν βοηθά καθόλου στις δουλειές του σπιτιού. Τα σοβαρά πράγματα παραβλέπονται από τους γονείς.

Όταν οι γονείς δεν ασχολούνται με τα παιδιά τους, τότε φυσικά το παιδί θα σιωπά στην εξομολόγηση

Γι’ αυτό εγώ υποστηρίζω μια απλή προετοιμασία του παιδιού στην εξομολόγηση. Αν έκανες κάτι κακό, πήγαινε και πες το, να μετανοήσεις γι’ αυτό που έκανες. Όμως, όταν οι γονείς δεν ασχολούνται με τα παιδιά τους, τότε φυσικά το παιδί θα σιωπά στην εξομολόγηση, επειδή δεν ξέρει τι να πει.

– Καμιά φορά βλέπουμε πως ένα παιδί διαβάζει μηχανικά τις αμαρτίες του από ένα χαρτάκι. Και συχνά αυτά τα παραπτώματα είναι καθ’ υπαγόρευσιν των γονιών του. Κατά πόσο είναι σωστό αυτό;

– Όταν οι γονείς πιέζουν και αναγκάζουν τα παιδιά τους όσο είναι μικρά, αυτό αποτελεί μεγάλο παιδαγωγικό λάθος. Επειδή, όταν φτάσουν σε ηλικία 13-14 χρονών, θα επαναστατήσουν και δεν θα θέλουν να πάνε στην εκκλησία.

Βλέπετε ότι σήμερα οι έφηβοι σχεδόν απουσιάζουν από τις εκκλησίες. Αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας τέτοιας διαπαιδαγώγησης, όταν οι μητέρες απλώς προσπαθούν να δημιουργήσουν μια όμορφη εικόνα και δεν ανατρέφουν τα παιδιά τους στην πίστη. Γι’ αυτό, όταν το παιδί φτάνει στην εφηβική ηλικία και αρχίζει να κατανοεί αυτήν τη ζωή σοβαρά, τότε πολύ συχνά δεν θέλει να προσποιείται και συνεπώς απομακρύνεται από την Εκκλησία. Λέω σκληρά πράγματα, αλλά αυτό είναι το πρόβλημα.

Στους ναούς σήμερα υπάρχουν μόνο μωρά και οι νέοι, που «σκόνταψαν» ή πέρασαν δύσκολες περιπέτειες. Είναι σαν τα άσωτα παιδιά, που θυμήθηκαν ότι πρέπει να επιστρέψουν στην Εκκλησία. Το γεγονός ότι στους ναούς μας δεν έχουμε εφήβους αποτελεί δείκτη της αγωγής μας.

Θα συμβούλευα ν’ αντιμετωπίζουμε πολύ σοβαρά την παιδική εξομολόγηση. Στην οικογένειά μας, ας πούμε, τα παιδιά δεν μιλάνε και πολύ για τις αμαρτίες τους. Αλλά γνωρίζω ότι, όταν πάνε στην εξομολόγηση, τότε έχουν κάτι για να μετανοήσουν. Η συνήθεια της αυτοανάλυσης αποτελεί πάρα πολύ σημαντική ιδιότητα.

Αν κάποιος μπορεί να σημειώσει μερικές αμαρτίες στο τέλος της ημέρας, τότε αυτό σημαίνει ότι ζει προσεκτικά

Γενικά, το να σημειώνουμε τις αμαρτίες μας σ’ ένα χαρτί είναι πάρα πολύ καλή συνήθεια, ιδιαίτερα όταν ο άνθρωπος μόλις ξεκινά την πορεία του στην εκκλησία, συμπεριλαμβανομένου και του παιδιού. Αν κάποιος μπορεί να σημειώσει μερικές αμαρτίες στο τέλος της ημέρας, τότε αυτό σημαίνει ότι ζει προσεκτικά, αναλύοντας τα λόγια και τις πράξεις του κι εστιάζοντας στα σημεία που έκανε λάθος. Και στη συνέχεια, στο τέλος της εβδομάδας στη βάση αυτών των μικρών καθημερινών σημειώσεων, ο άνθρωπος θα φτιάξει μια λίστα της εβδομάδας και θα τη δείξει στον ιερέα. Αυτή είναι μια πολύ καλή πρακτική.

– Δυστυχώς, σήμερα στις οικογένειες παρατηρείται η τάση η μητέρα ν’ ασχολείται περισσότερο με την ανατροφή των κορών, ενώ ο πατέρας αναλαμβάνει τους γιους.

– Σε τέτοιους παιδαγωγούς θα επέβαλλα αυστηρό επιτίμιο, να κάνουν μετάνοιες.

Με τη βοήθεια και την εμπειρία των πολύτεκνων γονιών πρέπει να διοργανωθούν μαθήματα χριστιανικής αγωγής των παιδιών σε κάθε τόπο, επειδή δεν ξέρουμε να μεγαλώνουμε τα παιδιά μας. Δεν ξέρουμε, δεν θέλουμε και δεν μπορούμε. Ως αποτέλεσμα, βλέπουμε παραμορφωμένα είδη χριστιανικής παιδείας. Επιφανειακά υπάρχει μια εικόνα εκκλησιαστικότητας, ενώ εσωτερικά υπάρχει ένα κενό, μερικές φορές κι ένα είδος «σάπιου» χαρακτήρα, τον οποίο κανείς δεν παλεύει ν’ αλλάξει.

Δυστυχώς, υπάρχουν πολλά θλιβερά παραδείγματα, ακόμη και ανάμεσα σ’ αυτούς που σπουδάζουν σε θεολογικά σεμινάρια κι ετοιμάζονται να γίνουν ιερείς. Δεν βλέπω στους σύγχρονους νέους εκείνες τις ιδιότητες, που πρέπει να υπάρχουν στη βάση της χριστιανικής αγωγής, δηλαδή ευπρέπεια, ειλικρίνεια, εργατικότητα, ανιδιοτέλεια. Ποιος είναι ο λόγος; Ο λόγος κρύβεται στα χαμένα χρόνια, όταν οι γονείς έπρεπε να προσέχουν το παιδί μέρα και νύχτα, ν’ αποτελούν παραδείγματα γι’ αυτό, αλλά δεν το έκαναν.

– Καμιά φορά οι γονείς ψάχνουν έναν γλυκό και τρυφερό παππούλη για το παιδί τους. Είναι σωστό αυτό;

– Θεωρώ ότι ο πνευματικός πρέπει να δημιουργεί άνετες συνθήκες για κάθε άνθρωπο, δηλαδή όχι μόνο για κάθε παιδί, αλλά και για κάθε ενήλικο.

Η πνευματική υποστήριξη δεν πρέπει να κάνει τον άνθρωπο να αισθάνεται άβολα, ώστε κάποιος, που πλησιάζει έναν πνευματικό, να νιώθει ήρεμος και να μπορεί να μιλά άνετα για τα λάθη και τις αμαρτίες του. Επειδή οι χριστιανοί εξομολογούνται στον Θεό και όχι στον ιερέα.

Να ψάχνετε για έναν πνευματικό, όπως ψάχνετε για δάσκαλο ή γιατρό. Να ψάχνετε για άνθρωπο, που δεν προσποιείται ότι είναι ποιμένας, αλλά όντως είναι

Δυσχτυχώς, οι ιερείς μας δεν είναι πάντα σε θέση να εξασφαλίσουν μια πνευματική ηρεμία. Το πρόβλημα είναι ότι σήμερα οι ιερείς, στους οποίους οι γονείς θα μπορούσαν να εμπιστευτούν τα παιδιά τους, είναι πολύ λίγοι. Ο Αρχιμανδρίτης Ιωάννης (Κρεστιάνκιν) έλεγε συχνά, σχετικά με αυτό το θέμα: «Να ψάχνετε για έναν πνευματικό, όπως ψάχνετε για δάσκαλο ή γιατρό. Να ψάχνετε για άνθρωπο, που δεν προσποιείται ότι είναι ποιμένας, αλλά όντως είναι».

Με τον πρωθιερέα Ανδρέα Οβτσίνικοβ
συνομίλησε η Όλγα Μαμόνα
Μετέφρασε από τα Ρωσικά στα Ελληνικά η Κατερίνα Πολονέιτσικ

Pravoslavie.ru

https://gr.pravoslavie.ru/149419.html

[Domna]

«Τα παιδιά δεν συγχωρούν το ψέμα»
Ο πρωθιερέας Ανδρέας Οβτσίνικοβ μιλά για την πρώτη εξομολόγηση, τη σωστή αγωγή των παιδιών και τα λάθη των γονιών. Μέρος Β.
Όλγα Μαμόνα

Πώς να προετοιμάσουμε το παιδί για την πρώτη του εξομολόγηση; Γιατί οι έφηβοι εγκαταλείπουν την Εκκλησία και τι μπορούν να κάνουν οι γονείς, για να μη συμβεί αυτό; Ποιος παίζει τον κύριο ρόλο στην πνευματική ανατροφή των παιδιών: Ο ιερέας ή οι γονείς; Πώς να προστατέψουμε ένα παιδί από την πνευματική εξάντληση και την τυπικότητα;

Παρακαλέσαμε τον πρωθιερέα Ανδρέα Οβτσίνικοβ, γνωστό ομιλιτή σε θέματα που άπτονται της οικογένειας και πατέρα εφτά παιδιών, ν’ απαντήσει στις παραπάνω και πολλές άλλες ερωτήσεις.


– Και πώς πρέπει να συμπεριφέρονται στο παιδί τους οι γονείς μετά την εξομολόγηση; Επειδή πολλοί έχουν μεγάλη περιέργεια να μάθουν τι είπε το παιδί στον πνευματικό και τι του απάντησε εκείνος.

– Ν’ αφήσουν το παιδί ήσυχο, να μην το πειράζουν. Πήγε, εξομολογήθηκε και δόξα τω Θεώ. Καλύτερα να μη ρωτάμε τίποτα. Την επόμενη φορά, που θα πάει να εξομολογηθεί, θα πει περισσότερα πράγματα.

Ποιος είναι ο κύριος κανόνας ανατροφής των παιδιών; Να κάμπτουμε ήπια και σταθερά τη βούληση του παιδιού, κατευθύνοντάς το προς καλούς σκοπούς. Αυτός ο κόπος είναι πολύ σημαντικός!

Αν και είπα ότι πρέπει να εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας «ήπια», το να το κάνουμε δεν είναι πολύ απλό, μάλιστα μερικές φορές μπορεί να είναι ακόμη και οδυνηρό. Για παράδειγμα, πρέπει να μαθαίνουμε το παιδί να ξυπνάει νωρίτερα, ώστε να έχει χρόνο για προσευχή, για τακτοποίηση των παιχνιδιών του, για στρώσιμο του κρεβατιού του, για πλύσιμο των πιάτων. Κατ’ αρχήν, όλα αυτά πρέπει να τα προβάλλουν οι ίδιοι οι γονείς και κατ’ αυτόν τον τρόπο να μαθαίνουν τα παιδιά τους να κάνουν τα πρώτα βήματα στην αυταπάρνηση. Έτσι θα καταφέρουν να έχουν τα πρώτα αποτελέσματα.

Ποιος μπορεί να καυχηθεί ότι κατάφερε ν’ αποσπάσει τα παιδιά από τον υπολογιστή, το smartphone ή τα online παιχνίδια;!

Στη συνέχεια πρέπει να λέμε στα παιδιά να προσέχουν τη γλώσσα τους, να είναι ευγενικά και να μην είναι αχάριστα. Ένα ξεχωριστό θέμα αποτελούν τα κινητά τηλέφωνα, τα όποια σήμερα προσομοιάζουν «όπλα μαζικής καταστροφής». Ποιος μπορεί να καυχηθεί ότι κατάφερε ν’ αποσπάσει τα παιδιά του από τον υπολογιστή, το smartphone ή τα online παιχνίδια;

Για κάποιο λόγο, συνηθίζουμε ν’ αποδίδουμε αυτό το κύριο έργο μας στον ιερέα. Ας τα διαπαιδαγωγήσει εκείνος, λένε. Κοιτάξτε, εμείς, οι ιερείς, μπορούμε μόνο να επιδιορθώσουμε λιγάκι, όσα έχουν κάνει οι γονείς. Μόνο να βοηθήσουμε και να επιδιορθώσουμε. Την ευθύνη για την ανατροφή των παιδιών -εξ ολοκλήρου- την αναλαμβάνουν οι γονείς.

– Όταν το παιδί μας ήταν πολύ μικρό, μας άρεσε να παίζουμε το παιχνίδι «Τα επιτεύγματά μου»: Στο τέλος κάθε ημέρας συζητούσαμε όλοι μαζί το πώς περάσαμε την ημέρα μας. Το παιδί έλεγε τι κατόρθωσε ή τι έκανε άσχημα ή τι δεν κατάφερε να κάνει. Όμως, όπως είχα παρατηρήσει, στην ηλικία των έξι ετών το παιδί άρχισε να λέει ψέματα, για να φανεί καλύτερο κι εξυπνότερο. Το ίδιο και στην εξομολόγηση, μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι τα παιδιά θέλουν να φανούν καλύτερα απ’ ό,τι είναι στην πραγματικότητα, γι’ αυτό και δεν λένε όλη την αλήθεια. Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε ένα παιδί να είναι ειλικρινές και να μη φοβάται να δείξει και την άσχημη πλευρά του;

– Αν το παιδί γενικά λέει ψέματα, τότε το κάνει και στο σπίτι και στην εκκλησία. Οι γονείς πρέπει ν’ αναλάβουν το παιδί. Εάν οι γονείς ανακάλυψαν, ας πούμε, ότι το παιδί παράτησε τα μαθήματα στο σχολείο ή έφαγε κρυφά τα γλυκά ή έπιασε το κινητό, όταν αυτό απαγορευόταν, και στη συνέχεια οι γονείς μίλησαν και του εξήγησαν την πράξη του, τότε τι αποτέλεσμα πρέπει να έχουμε; Το παιδί πρέπει να πάει στον πνευματικό και να εξομολογηθεί.

Εμείς, οι ιερείς, μόνο καταγράφουμε στο μυαλό κάποια πράξη, ενώ το να επηρεάσουμε κάπως την κατάσταση είναι πολύ δύσκολο. Όταν οι άνθρωποι, και ιδιαίτερα τα παιδιά, δεν είναι ειλικρινείς στην εξομολόγηση, αυτό σημαίνει ότι θέλουν να δειχθούν καλύτεροι απ’ ό,τι είναι στην πραγματικότητα. Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν τον εσωτερικό κόσμο των παιδιών τους και να δουλέψουν επ’αυτού.

Γιατί επαναλαμβάνω συνέχεια τη λέξη «γονείς»; Επειδή το 95% της αγωγής είναι δουλειά των γονέων

Γιατί επαναλαμβάνω συνέχεια τη λέξη «γονείς»; Επειδή το 95% της αγωγής είναι δουλειά των γονέων. Αν το παιδί μεγαλώνει ως χριστιανός, είναι επιτυχία των γονέων και όχι των ιερέων. Και οι ιερείς μόνο επιδιορθώνουν, υποστηρίζουν και λένε στο παιδί ότι οι γονείς του τον εκπαιδεύουν, ώστε αυτό να είναι καλό παιδί.

Σήμερα όλο και περισσότερο απευθύνονται σ’ εμάς οι γονείς, ρωτώντας «Τι να κάνουμε;». Κάποιος έχει παιδί ναρκομανές, κάποιο άλλο παιδί είναι εξαρτημένο από τα online παιχνίδια, άλλος συγκατοικεί με μια κοπέλα χωρίς γάμο κ.τ.λ. Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε; Να προσευχόμαστε. Δεν μπορούμε ν’ αλλάξουμε τον χαμένο χρόνο και τις λανθασμένες προσπάθειες των γονιών. Είμαι απαισιόδοξος σχετικά με αυτό, γιατί παρατηρούμε μια πολύ θλιβερή εικόνα.

Στην αρχή, τα παιδάκια ήταν τόσο γλυκά! Όμως προσέξτε, είναι μικρά, 5, 7, 9 χρονών. Και που είναι οι έφηβοι με τα ίδια όμορφα χαμόγελα; Ή χωρίς χαμόγελα; Δεν υπάρχουν στις εκκλησίες καθόλου. Ναι, χαιρόμαστε, όταν βλέπουμε ένα μωρό στην εκκλησία. Δόξα τω Θεώ. Υπηρετώντας στην εκκλησία ένα τέταρτο του αιώνα, δεν χαίρομαι τόσο πολύ με το μωρό, αλλά χαίρομαι ουσιαστικά μ’ έναν έφηβο.

– Μια άλλη ερώτηση τώρα. Κάποιοι γονείς, που δεν είναι της εκκλησίας, αποφάσισαν ξαφνικά ότι το παιδί τους (7, 8, 9 χρονών) πρέπει να ζει σωστά και το πήγαν για πρώτη φορά για εξομολόγηση και στη συνέχεια να κοινωνήσει. Το παιδί αυτό, όμως, δυσκολεύτηκε πολύ, καθώς δεν ήταν συνηθισμένο σε αντίστοιχες καταστάσεις. Ποια συμβουλή θα μπορούσατε να δώσετε, ώστε να διώξουμε το φόβο από την ψυχή αυτού του μικρού παιδιού;

– Δεν ξέρουμε πώς ενεργεί ο Θεός. Έχουμε τόσα παραδείγματα, όπου το παιδί είναι μέσα στην εκκλησία από τα παιδικά του χρόνια και μετά εξαφανίζεται και δεν το βλέπουμε πια εκεί. Ακόμη κι ένας ενήλικος άνθρωπος μπορεί να επισκέπτεται την εκκλησία για 10, 15 χρόνια και μετά σε μια στιγμή, από κάποια απογοήτευση, σταματάει.

Η πρώτη ορμή είναι μάλιστα σημαντική. Πρέπει ν’ αποτελεί ένα χαρμόσυνο γεγονός, όταν οι άνθρωποι πάνε για πρώτη φορά στην εκκλησία, στην εξομολόγηση, στη Θεία κοινωνία, τηρούν την πρώτη τους νηστεία. «Ο δε υπομείνας εις τέλος, ούτος σωθήσεται» (Ματθ. 24,13). Μπροστά σας είναι μια ολόκληρη ζωή, που πρέπει να τη ζείτε με χριστιανικό τρόπο. Θα έχετε φυσικά και πειρασμούς, ν’ αφήσετε όλα όσα έχετε ήδη κάνει στην εκκλησία!

Ο ιερέας, πρώτ’ απ’ όλα, δεν πρέπει ν’ αποτρέψει τον άνθρωπο από την πίστη και την Εκκλησία με τις λανθασμένες πράξεις του. Εγώ, συνήθως, στέκομαι, ακούω, προσεύχομαι και παρατηρώ. Επειδή κάθε άνθρωπος έχει διαφορετική σκέψη για τον εαυτό του.

–Τα παιδιά, που μεγαλώνουν σε θρήσκες οικογένειες, χάνουν με την πάροδο του χρόνου την ευλάβεια προς κάθε τι το εκκλησιαστικό και το αντιμετωπίζουν ως κάτι συνηθισμένο. Πηγαίνουν στον ναό όχι για να συναντηθούν με τον Θεό, αλλά για να συναντηθούν με τους φίλους τους και όλες τις εκκλησιαστικές λειτουργίες τις βιώνουν μηχανικά. Πώς μπορούν οι γονείς να προστατέψουν το παιδί τους από την τυπικότητα;

Εάν οι γονείς ζουν μια ψεύτικη θρησκευτική ζωή, τότε τα παιδιά θ’ αρχίσουν σύντομα να κάνουν το ίδιο

– Μόνο με το προσωπικό παράδειγμα. Αν οι ίδιοι οι γονείς τρέφουν ευλάβεια στα ιερά, το παιδί το βλέπει. Αν οι γονείς ζουν κατά τον τρόπο «δύο μέτρα και δύο σταθμά», τότε το παιδί θα τους μιμείται. Κοινώνησαν, βγήκαν έξω από τον ναό και τα ξέχασαν. Και συνεχίζουν να κατακρίνουν, να μαλώνουν, να συμπεριφέρονται αγενώς, να είναι αργόσχολοι, να υπερβάλλουν με το φαγητό κ.τ.λ. Τι θα δει ένα παιδί; Ένα θέατρο, μια παράσταση, οι γονείς απλώς προσποιούνται. Τα παιδιά δεν συγχωρούν το ψέμα. Εάν οι γονείς ζουν μια ψεύτικη θρησκευτική ζωή, τότε τα παιδιά θ’ αρχίσουν σύντομα να κάνουν το ίδιο. Γι’ αυτό είναι σημαντικό οι γονείς να είναι αληθινά παραδείγματα για τα παιδιά τους.

– Μόνο οι γονείς μπορούν να έχουν κύρος στα παιδιά; Μήπως ένας ιερέας ή δάσκαλος ή προπονητής, επίσης, μπορεί;

– Όσον αφορά στα μικρά παιδιά, το κύρος πρέπει να το έχουν μόνο οι γονείς. Επειδή τώρα είναι δύσκολοι καιροί και πρέπει μόνοι μας ν’ ασχολούμαστε με τα παιδιά μας.

Όταν, όμως, τα παιδιά φτάνουν στην ενηλικίωση, τότε είναι σημαντικό να βρουν στο πρόσωπο ενός ιερέα έναν φίλο τους ή έναν μεγαλύτερο αδελφό ή έναν πατέρα (ανάλογα με την ηλικία του ιερέα), ο οποίος να τους βοηθά στη ζωή τους.

– Μήπως τους στερούμε την ανεξαρτησία τους;

– Όσο είναι μικρά, όχι. Αλλά μετά, σε συνειδητή ηλικία, μπορούμε να τους απελευθερώνουμε σιγά-σιγά.

Εγώ έχω μεγάλη οικογένεια, γι’ αυτό δεν μπορώ να πω πως να μεγαλώνετε ένα παιδί ή δύο, με διαφορά δέκα χρόνια. Έχουμε επτά παιδιά, γι’ αυτό μπορώ να μιλάω μόνο για μια τέτοια εμπειρία. Τι να πω στις οικογένειες, που έχουν ένα παιδί; Μάλλον, είναι πιο εύκολο να μεγαλώσεις δέκα παιδιά παρά ένα. Ένα παιδί τρελαίνει τους γονείς, γιατί είναι μόνο του και βαριέται. Εγώ ο ίδιος ήμουν μοναχοπαίδι και ήταν εφιάλτης.

Πρέπει να είμαστε δίπλα στα παιδιά μας, αυτό είναι το πιο σημαντικό. Πρέπει να τ’ αγαπάμε. Αν είμαστε κοντά τους και τους μιλάμε, τότε όλα θα πάνε καλά.

– Ποια βιβλία, εκτός από τη Βίβλο, θα συστήνατε στα παιδιά να διαβάζουν, καθώς και στους γονείς, ώστε να μάθουν να μετανοούν πραγματικά;

– Το καλύτερο βιβλίο είναι η σωστή αγωγή, όταν οι γονείς εξηγούν τι είναι το καλό και τι είναι το κακό, τι μπορούμε να κάνουμε και τι όχι. Στεναχωρούμαι πάντα, όταν παρατηρώ στους ανθρώπους κρυφά ελαττώματα, όπως παλιανθρωπιά, υποκρισία, προδοσία, δηλαδή όταν εξωτερικά όλα φαίνονται ωραία κι ευπρεπή, αλλά μέσα είναι σάπια. Μάλλον, στην οικογένεια κάτι πήγε στραβά.

Πρέπει να μαθαίνουμε το παιδί κάποιες απλές, καθημερινές εργασίες, δηλαδή να πλένει τα πιάτα και τα ρούχα του, να σκουπίζει το πάτωμα

Πρέπει να μαθαίνουμε το παιδί κάποιες απλές, καθημερινές εργασίες, δηλαδή να πλένει τα πιάτα και τα ρούχα του, να σκουπίζει το πάτωμα. Αυτές οι εργασίες είναι πολύ σημαντικές. Σήμερα οι γονείς προσπαθούν να προστατέψουν τα παιδιά απ’ αυτό και ως αποτέλεσμα μεγαλώνουν εγωιστές.

Σε καμία περίπτωση η αγωγή δεν πρέπει να είναι επιφανειακή. Προφανώς οι άνθρωποι στερούνται γνώσεων και σοφίας.

Σήμερα έχουμε αρκετά καλά βιβλία. Υπάρχουν πολύ ωραία βιβλία για την οικογενειακή ζωή του πρωθιερέα Ιλία Σουγκάεβ, της Νίνα Φιόντοροβα «Η Οικογένεια» για τη μετανάστευση, την πίστη και τις αντοχές του ανθρώπου. Πολύ ωραίο είναι το ψυχολογικό βιβλίο του Γκάρι Τσάπμαν «Η πέντε γλώσσες της αγάπης». Το μυθιστόρημα «Άννα Καρένινα» το θεωρώ εγχειρίδιο οικογενειακής ζωής. Ενδιαφέροντα είναι τα διηγήματα του Μ. Σόλοχοφ «Η μοίρα ενός ανθρώπου» και του Ο. Χένρι «Τα δώρα των μάγων».

Το κυριότερο είναι να είμαστε πάντοτε με τα παιδιά, να περπατάμε δίπλα τους στη διάρκεια της ζωής τους, να τ’ αγαπάμε και να τα σεβόμαστε, να τα βοηθάμε και να επικοινωνούμε μαζί τους περισσότερο.

– Και, εν κατακλείδι, πάτερ Ανδρέα, πώς να βοηθήσουμε ένα παιδί να μη φοβάται να πει για την αμαρτία του στην εξομολόγηση, αλλά να φοβάται να διαπράξει αυτήν την αμαρτία;

– Αν το παιδί βλέπει έναν άνθρωπο δίπλα του -μπορεί να είναι πατέρας ή μητέρα- που να έχει φόβο Θεού, τότε και το ίδιο θα γίνει έτσι. Όμως, αυτό να μην είναι κάτι επιφανειακό, όταν δηλαδή ο άνθρωπος απλώς υποδύεται αυτό το συναίσθημα και στην πραγματικότητα δεν έχει αυτόν τον φόβο μέσα του. Γι’ αυτό, αν το παράδειγμα των γονέων είναι αληθινό, τότε το παιδί θα μάθει αυτό το μάθημα. Αυτό είναι το κυριότερο μέσο.

Ένα καλό παράδειγμα είναι το πιο πολύτιμο πράγμα σήμερα!

Με τον πρωθιερέα Ανδρέα Οβτσίνικοβ
συνομίλησε η Όλγα Μαμόνα
Μετέφρασε από τα Ρωσικά στα Ελληνικά η Κατερίνα Πολονέιτσικ

Pravoslavie.ru


https://gr.pravoslavie.ru/149548.html