Το πρόβλημα της αλλαγής του ημερολογίου
Δημοσιεύτηκε: Κυρ Ιαν 14, 2007 10:45 am
Εδώ και 82 χρόνια ένα πρόβλημα, που ξεκίνησε σαν μια ήσσονος σημασίας διαφορά ανάμεσα στους Συνοδικούς Μητροπολίτες της εποχής εκείνης για τη διαδικασία προσαρμογής του ημερολογίου της Εκκλησίας της Ελλάδος προς το πραγματικό με βάση τα αστρολογικά δεδομένα ημερολόγιο, κατέληξε στην απόσχιση ενός τμήματος του πληρώματος της Εκκλησίας και αποτελεί μέχρι σήμερα μια βαθιά πληγή στο σώμα της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Προσπαθώντας να προσδιορίσω τις διαστάσεις του προβλήματος αυτού θα βάλω κάποιες σημαντικές κατά τη γνώμη μου παραμέτρους:
1. Το πρόβλημα αφορά την Εκκλησία της Ελλάδος και το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κων/πόλεως και τις Αρχιεπισκοπές που ελέγχονται απ΄αυτό. Δεν αφορά άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες που είτε παρέμειναν στο παλαιό ημερολόγιο είτε το άλλαξαν χωρίς εσωτερικές αντιδρασεις. Το Άγιο Όρος όπως είναι γνωστό σε όλους αποτελεί ειδική περίπτωση, αλλά ενδεικτική, γιατί του επετράπει από το Οικουμενικό Πατριαρχείο να παραμείνει στο παλαιό ημερολόγιο, χωρίς όμως να διακόψει την κοινωνία του με το σώμα της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
2. Το ημερολόγιο που εφαρμόζεται από τις παραπάνω Εκκλησίες δεν είναι το Γρηγοριανό, που προσπάθησαν να επιβάλουν οι παπικοί στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία κατά τον 16ο αιώνα, αλλά διορθωμένο Ιουλιανό. Δηλαδή είναι το Ιουλιανό ημερολόγιο στο οποίο την 10/3/1924 προστέθηκαν 13 ημέρες, ενώ ο υπολογισμός του πασχάλιου παρέμεινε σύμφωνα με την απόφαση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου.
3. Η αλλαγή ή όχι του ημερολογίου δεν αποτελεί δογματικό θέμα αλλά διαδικαστικό. Απόδειξη του γεγονότος αυτού είναι η κοινωνία τμημάτων της Μιας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας που άλλα εφαρμόζουν το παλαιό και άλλα το νέο ημερολόγιο.
4. Η αίρεση του Οικουμενισμού δεν αποτελεί συστατικό στοιχείο των Ορθόδοξων Εκκλησιών που εφαρμόζουν το νέο ημερολόγιο, αλλά τάση εντός αυτών, ενώ υπάρχουν πολλά μέλη των Εκκλησιών αυτών που ανησυχούν για την εξέλιξη της τάσης αυτής.
5. Η "εκκλησία", που δημιουργήθηκε από τους διασπασθέντες κατά το 1924 παλαιοημερολογίτες επισκόπους, σύντομα διασπάστηκε σε δύο τμήματα με αποτέλεσμα οι χειροτονίες των κληρικών σ΄αυτή από κάποια στιγμή και μετά να έχουν σοβαρό πρόβλημα κανονικότητας. Εξ άλλου η διάσπαση αυτή από κανένα απ΄τα δυο τμήματα που διασπάστηκαν δε δικαιολογήθηκε επαρκώς.
6. Η επιστροφή σήμερα της Εκκλησίας της Ελλάδος στο παλαιό ημερολόγιο (δηλάδή 13 μέρες πίσω) θα αποτελούσε αναχρονισμό και θα δημιουργούσε μεγαλύτερα προβλήματα στη λειτουργία της Εκκλησίας απ΄ότι θα έλυνε.
7. Ο αριθμός των παλαιοημερολογιτών στην Ελλάδα δεν ξεπερνά τις 100.000 (ίσως είναι και πολύ λιγότεροι). Πάντως πρέπει να ομολογήσουμε ότι είναι θρησκευτικά πολύ πιο δραστήριοι από τα μέλη της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Εμπρός αδέλφια ας προσπαθήσουμε με νηφαλιότητα, σύνεση και χριστιανική αγάπη να προτείνουμε μια λύση, που θα μπορούσε να βάλει τέλος στο πρόβλημα αυτό.
Η κατ΄αρχήν πρότασή μου, για να ξεκινήσει η συζήτηση είναι σε πρώτη φάση να δημιουργηθούν τμήματα (ένας αριθμός ναών) σε κάθε Μητρόπολη της Εκκλησίας της Ελλάδος, τα οποία θα εορτάζουν σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο. Ο κλήρος και τα μοναστήρια του παλαιού ημερολογίου μπορεί να εξεταστεί ανάλογα με την κανονικότητα της χειροτονίας τους, πως μπορούν να απορροφηθούν από την Εκκλησία της Ελλάδος.
Προσπαθώντας να προσδιορίσω τις διαστάσεις του προβλήματος αυτού θα βάλω κάποιες σημαντικές κατά τη γνώμη μου παραμέτρους:
1. Το πρόβλημα αφορά την Εκκλησία της Ελλάδος και το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κων/πόλεως και τις Αρχιεπισκοπές που ελέγχονται απ΄αυτό. Δεν αφορά άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες που είτε παρέμειναν στο παλαιό ημερολόγιο είτε το άλλαξαν χωρίς εσωτερικές αντιδρασεις. Το Άγιο Όρος όπως είναι γνωστό σε όλους αποτελεί ειδική περίπτωση, αλλά ενδεικτική, γιατί του επετράπει από το Οικουμενικό Πατριαρχείο να παραμείνει στο παλαιό ημερολόγιο, χωρίς όμως να διακόψει την κοινωνία του με το σώμα της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
2. Το ημερολόγιο που εφαρμόζεται από τις παραπάνω Εκκλησίες δεν είναι το Γρηγοριανό, που προσπάθησαν να επιβάλουν οι παπικοί στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία κατά τον 16ο αιώνα, αλλά διορθωμένο Ιουλιανό. Δηλαδή είναι το Ιουλιανό ημερολόγιο στο οποίο την 10/3/1924 προστέθηκαν 13 ημέρες, ενώ ο υπολογισμός του πασχάλιου παρέμεινε σύμφωνα με την απόφαση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου.
3. Η αλλαγή ή όχι του ημερολογίου δεν αποτελεί δογματικό θέμα αλλά διαδικαστικό. Απόδειξη του γεγονότος αυτού είναι η κοινωνία τμημάτων της Μιας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας που άλλα εφαρμόζουν το παλαιό και άλλα το νέο ημερολόγιο.
4. Η αίρεση του Οικουμενισμού δεν αποτελεί συστατικό στοιχείο των Ορθόδοξων Εκκλησιών που εφαρμόζουν το νέο ημερολόγιο, αλλά τάση εντός αυτών, ενώ υπάρχουν πολλά μέλη των Εκκλησιών αυτών που ανησυχούν για την εξέλιξη της τάσης αυτής.
5. Η "εκκλησία", που δημιουργήθηκε από τους διασπασθέντες κατά το 1924 παλαιοημερολογίτες επισκόπους, σύντομα διασπάστηκε σε δύο τμήματα με αποτέλεσμα οι χειροτονίες των κληρικών σ΄αυτή από κάποια στιγμή και μετά να έχουν σοβαρό πρόβλημα κανονικότητας. Εξ άλλου η διάσπαση αυτή από κανένα απ΄τα δυο τμήματα που διασπάστηκαν δε δικαιολογήθηκε επαρκώς.
6. Η επιστροφή σήμερα της Εκκλησίας της Ελλάδος στο παλαιό ημερολόγιο (δηλάδή 13 μέρες πίσω) θα αποτελούσε αναχρονισμό και θα δημιουργούσε μεγαλύτερα προβλήματα στη λειτουργία της Εκκλησίας απ΄ότι θα έλυνε.
7. Ο αριθμός των παλαιοημερολογιτών στην Ελλάδα δεν ξεπερνά τις 100.000 (ίσως είναι και πολύ λιγότεροι). Πάντως πρέπει να ομολογήσουμε ότι είναι θρησκευτικά πολύ πιο δραστήριοι από τα μέλη της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Εμπρός αδέλφια ας προσπαθήσουμε με νηφαλιότητα, σύνεση και χριστιανική αγάπη να προτείνουμε μια λύση, που θα μπορούσε να βάλει τέλος στο πρόβλημα αυτό.
Η κατ΄αρχήν πρότασή μου, για να ξεκινήσει η συζήτηση είναι σε πρώτη φάση να δημιουργηθούν τμήματα (ένας αριθμός ναών) σε κάθε Μητρόπολη της Εκκλησίας της Ελλάδος, τα οποία θα εορτάζουν σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο. Ο κλήρος και τα μοναστήρια του παλαιού ημερολογίου μπορεί να εξεταστεί ανάλογα με την κανονικότητα της χειροτονίας τους, πως μπορούν να απορροφηθούν από την Εκκλησία της Ελλάδος.