Aυτοδικαίωση και κατάκριση
Ο Ιησούς Χριστός, γνωρίζοντας τη Φαρισαϊκή νοοτροπία, προσπάθησε επανειλημμένα να διορθώσει την τάξη τών Φαρισαίων τής εποχής του, καυτηριάζοντάς τους. Θα αναφέρουμε στη συνέχεια μία παραβολή που είπε, και ελπίζουμε να προσέξουν οι σύγχρονοι Φαρισαίοι (ως προς τη νοοτροπία).
Αναφέρεται στο Λουκά 18/ιη΄ 9-14:
΄΄Είπε και προς μερικούς που πίστευαν για τον εαυτό τους πως είναι δίκαιοι, και θεωρούσαν υποδεέστερους τους άλλους, αυτή την παραβολή:
-Δύο άνθρωποι ανέβηκαν στο ιερό για προσευχή, ο ένας Φαρισαίος, και ο άλλος τελώνης. Ο Φαρισαίος στάθηκε, και προσευχόταν γαι τον εαυτό του τα εξής: "Θεέ, σ' ευχαριστώ επειδή δεν είμαι όπως οι υπόλοιποι άνθρωποι, άρπαγες, άδικοι, μοιχοί, ή όπως και αυτός ο τελώνης. Νηστεύω δύο φορές την εβδομάδα, και δίνω δέκατο από όλα μου τα έσοδα".
Ο δε τελώνης, στάθηκε μακρυά, και δεν ήθελε ούτε τα μάτια του να σηκώσει στον ουρανό, αλλά χτυπούσε το στήθος του, λέγοντας: "Θεέ, λυπήσου με τον αμαρτωλό". Σας λέγω, (συνέχισε ο Ιησούς), ότι ο τελώντης κατέβηκε πιο δικαιωμένος στο σπίτι του, παρά ο Φαρισαίος. Επειδή, όποιος υψώνει τον εαυτό του, θα ταπεινωθεί, ενώ όποιος ταπεινώνει τον εαυτό του, θα υψωθεί ΄΄.
Δεν ήταν κακός ο Φαρισαίος. Τηρούσε το νόμο, ζούσε ηθική ζωή, και ευχαριστούσε το Θεό γι' αυτό. Ποιό ήταν το λάθος του;
Δύο ήταν τα λάθη του: Η αυτοδικαίωση, και η κατάκριση. Και ήταν χειρότερα από όλες τις ΄΄βαρειές΄΄ (λεγόμενες) αμαρτίες, επειδή αυτός που νομίζει πως είναι δίκαιος, πώς θα ζητήσει συγχώρεση για να ελεηθεί; Έτσι, ο Φαρισαίος τής παραβολής, (όπως κάνουν σήμερα κάποιοι κατήγοροι τής Ορθοδοξίας, θεωρώντας όλους τους άλλους αμαρτωλούς και τον εαυτό τους δίκαιο), διατήρησε τις αμαρτίες του. Και δεν έβλεπε καν, πως και μόνο η κατάκριση που έκανε εναντίον τού τελώνη, ή τών άλλων ανθρώπων, ήταν αμαρτία.
Αυτά θυμίζουν τα λόγια τών ποιμένων τού Προτεσταντισμού στις συναθροίσεις τους, που ευχαριστούν το Θεό, ΄΄που τους έβγαλε από τον αμαρτωλό κόσμο, και τους ξεχώρησε΄΄.
Πόσο λίγο κατάλαβαν τα λόγια τού Κυρίου! Αντιθέτως, στην Εκκλησία ακούμε διαρκώς τα λόγια τού τελώνη: "Κύριε, ελέησον και σώσον ημάς ως αγαθός και φιλάνθρωπος και ελεήμων Θεός."
Όταν ένας ευσεβιστής βλέπει κάποιον ν' αμαρτάνει, λέει: ΄΄Κοίτα τι κάνει, δεν ντρέπεται!΄΄ Όταν τον βλέπει ένας Χριστιανός, λέει: ΄΄Αλοίμονο σ' εμένα τον αμαρτωλό! Αν αυτός ο αδελφός μου που είναι τόσο καλός πλανήθηκε και αμάρτησε, τι περιμένει εμένα!΄΄
΄Ενας γέροντας τής Εκκλησίας έλεγε: ΄΄Εάν δεις το παιδί σου κάτω και ο Διάβολος να το πατάει στο λαιμό, δεν θα χτυπήσεις το παιδί σου!΄΄ Έτσι και με τον αδελφό μας που έπεσε σε αμαρτία, δεν πρέπει να στραφούμε εναντίον του. Σύμφωνα με την παραβολή τού Φαρισαίου και τού τελώνη, ο Θεός δικαιώνει τον ταπεινό, αυτόν που συλλογίζεται την αμαρτωλότητά του, και του ζητάει έλεος. Άλλωστε, εάν θεωρείς τον εαυτό σου δίκαιο, δεν χρειάζεσαι τη θυσία τού Χριστού, που πέθανε για τους αμαρτωλούς.
Για μια φορά ακόμα, σήμερα, βλεπουμε την αληθινότητα τών λόγων τού Κυρίου: ΄΄Αλήθεια σας λέω, ότι οι τελώνες και οι πόρνες, μπαίνουν πριν από εσάς στη Βασιλεία τού Θεού΄΄. (Ματθαίος 21/κα΄ 31).
Ας ακούσουν τα λόγια τού αποστόλου Παύλου, όλοι εκείνοι οι σύγχρονοι Φαρισαίοι, που δικαιώνουν τους εαυτούς τους ή τις θρησκείες τους, και κατηγορούν την Εκκλησία τού Κυρίου, ότι δέχεται αμαρτωλούς. Τα λόγια αυτά, βρίσκονται γραμμένα στην Ρωμαίους 2/β΄ 1-6: ΄΄Γι' αυτό, αναπολόγητος είσαι άνθρωπε, όποιος κι αν είσαι εσύ που κρίνεις. Επειδή, κρίνοντας τον άλλον, τον εαυτό σου κατακρίνεις, μια και πράτεις τα ίδια εσύ που κρίνεις...νομίζεις...ότι εσύ θα ξεφύγεις την κρίση τού Θεού; Ή καταφρονείς τον πλούτο τής χριστότητάς Του και τής ανοχής και τής μακροθυμίας, αγνοώντας ότι η καλοσύνη τού Θεού σε φέρνει σε μετάνοια; Αλλά κατά τη σκληρότητά σου και αμετανόητη καρδιά, θησαυρίζεις για τον εαυτό σου οργή, κατά την ημέρα τής οργής και αποκαλύψεως τής δικαιοκρισίας τού Θεού...΄΄
Και ο απόστολος Παύλος τα γράφει αυτά, γνωρίζοντας πως όποιος επικρίνει, ούτε και ο ίδιος είναι καθαρός, μια και ο αγιασμένος γυός τού Θεού, δεν κρίνει κανέναν.
Τέλος, μια και η σοβαρότητα τών διαφόρων αμαρτιών είναι κάτι σχετικό, και ποικίλει ανάλογα με τις περιστάσεις, τη συνείδηση και την ιδιοσυγκρασία τού κάθε προσώπου, είναι αυθαίρετο να καθορίζει κάποιος ποια αμαρτία είναι σοβαρότερη από άλλες, και για ποιον.
Ας μη ξεχνάμε, ότι η υπερηφάνεια και η κατάκριση, ήταν για το Θεό σοβαρότερο αμάρτημα από την κλοπή τού τελώνη.
Παρακαλούμε τον αναγνώστη, να κάνει μία αυτοκριτική, προτού κρίνει κάποιον άλλον. Πιστεύουμε πως θα δικαιωθούν τα λόγια τού αποστόλου. Βέβαια, το δυσάρεστο θα είναι, αν αυτός που κάνει την αυτοκριτική δεν διαπιστώσει τα αμαρτήματά του. Τότε ίσως θα πρέπει να επαναλάβει τα λόγια τού Φαρισαίου, ευχαριστώντας τον Θεό, ΄΄που δεν τον έκανε σαν τους άλλους ανθρώπους΄΄.
http://www.oodegr.com/oode/efsevismos/afor4.htm#katakr
ΠΑΡΕΒΑΛΕ ποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαὰκ ὁ Θηβαῖος εἰς κοινόβιον καὶ εἶδεν ἀδελφὸν σφαλέντα καὶ κατέκρινεν αὐτόν. Ὡς δὲ ἐξῆλθεν εἰς τὴν ἔρημον͵ ἦλθεν ἄγγελος Κυρίου͵ καὶ ἔστη ἔμπροσθεν τῆς θύρας τοῦ κελλίου αὐτοῦ͵ λέγων· Οὐκ ἀφῶ σε εἰσελθεῖν. Ὁ δὲ παρεκάλει͵ λέγων· Τί ἐστι τὸ πρᾶγμα; Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ἄγγελος εἶπεν αὐτῷ· Ὁ Θεὸς ἀπέστειλέ με͵ λέγων· Εἰπὲ αὐτῷ͵ Ποῦ κελεύεις βάλω τὸν σφαλέντα ἀδελφὸν ὃν ἔκρινας; Καὶ εὐθέως μετενόησε͵ λέγων· Ἡμάρτηκα͵ συγχώρησόν μοι. Καὶ εἶπεν ὁ ἄγγελος· Ἐγείρου͵ συνεχώρησέ σοι ὁ Θεός. Φύλαξαι δὲ τοῦ λοιποῦ μὴ κρῖναί τινα πρὶν ἢ ὁ Θεὸς κρίνῃ αὐτόν.