"Αγιον Ορος" Χριστιανικό Ορθόδοξο Φόρουμ

Eπιστολή του Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς σε πνευματικό του παιδί
(Μετάφραση Αρχιμανδρίτης Άβελ Κωνσταντινίδης)


"Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι, ότι αυτών εστίν η βασιλεία των ουρανών". Ναι, έτσι είπε ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Μα αυτό συ το μπερδεύεις.
Συγχέεις την την "πτωχεία του πνεύματος", που εξυμνεί ο Χριστός, με τη χαζομάρα! Αλλά όχι! Δεν έχεις δίκιο.

Η πτωχεία του πνεύματος είναι ο πιό αγνός λογισμός, που μπορεί να έχει ο άνθρωπος! Είναι η συναίσθηση της πτωχείας μας μπρος στο μεγαλείο του Θεού.
Η συναίσθηση της ρυπαρότητας μπροστά στην καθαρότητα του Πλάστου. Η συναίσθηση της μικρότητάς μας μπροστά στην απέραντη δύναμη του Κυρίου.
Ο βασιλιάς Δαυίδ μιλώντας για τον εαυτό του λέει: "Εγώ είμαι σκώληξ κι όχι άνθρωπος". Ήταν διανοητικά καθυστερημένος ο βασιλιάς Δαυίδ; Κάθε άλλο!
Ήταν ένας από τους πιό μεγαλοφυείς ανθρώπους!
Και ο γιός του, ο σοφός Σολομών, λέγει: "Σε σένα έχω ελπίδα, Θεέ μου! Χωρίς Εσένα ούτε η καρδιά μου αντέχει, ούτε το λογικό μου με σώζει"!
Αυτό σημαίνει πτωχεία του πνεύματος. Να μην έχεις εμπιστοσύνη στο θέλημά σου, αλλά στο νόμο και στο θέλημα του Θεού.
Μακάριος εκείνος που θα εξομολογηθεί με ειλικρίνεια και θα πει: η δύναμή μου είναι μηδαμινή. Το μυαλό μου είναι αδύνατο.
Η θέλησή μου ασταθής. Κύριε, βοήθησέ με!

Πτωχεία του πνεύματος σημαίνει, να λες αυτό που έλεγαν οι επιστήμονες, όπως ο Νεύτων: "Αυτά που αγνοώ, είναι πολύ περισσότερα από εκείνα που ξέρω!"
Πτωχεία του πνεύματος είναι να είσαι πλούσιος σαν τον Ιώβ και να λες: "Γυμνός ήλθα στον κόσμο και γυμνός θα φύγω".

Μικρόμυαλο κι ανόητο να θεωρείς όχι εκείνον, που λέγει ότι οι γνώσεις του είναι περιορισμένες, αλλά εκείνον που κομπάζει για τις γνώσεις του!
Από αυτή τη μεγάλη ανοησία, από την ανοησία να κομπορρημονούμε, θέλει να μας γλυτώσει ο Χριστός. Γι'αυτό μας εδίδαξε ότι: "Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι".

Όπως η χάρη του Θεού πλησιάζει τον ταπεινόφρονα, έτσι στον υπερήφανο έρχονται οδυνηρές περιστάσεις. Οι οφθαλμοί του Κυρίου είναι στους ταπεινόφρονες, για να τους κάνει να ευφραίνονται. Στους υπερήφανους όμως εναντιώνεται, για να τους ταπεινώσει. Ο ταπεινός δέχεται συνεχώς το έλεος του Θεού, ενώ ο σκληρόκαρδος και ολιγόπιστος βρίσκει στο δρόμο του συναπαντήματα φοβερά. Ταπείνωσε τον εαυτό σου για όλες τις δωρεές που δέχθηκες από το Θεό, μπροστά σε όλους τους ανθρώπους, και θα δοξασθείς πιο πολύ παρά οι άρχοντες αυτού του κόσμου. Να προλαβαίνεις και να χαιρετάς όλους τους ανθρώπους, και να υποκλίνεσαι μπροστά τους, και έτσι θα τιμηθείς πιο πολύ παρά αυτοί που προσφέρουν ως δώρο χρυσάφι καθαρό.
Εξευτέλισε τον αμαρτωλό εαυτό σου, και θα δεις μέσα σου τη δόξα του Θεού. Γιατί όπου βλαστάνει η ταπείνωση, εκεί αφθονεί η δόξα του Θεού. Εάν αγωνισθείς να εξευτελισθείς φανερά από τους ανθρώπους, για να εξαλείψεις την υπερηφάνειά σου και τον εγωισμό σου, ο Θεός θα σε κάνει να δοξασθείς. Εάν όμως ταπεινώνεσαι μέσα στην καρδιά σου, χωρίς να σε βλέπουν οι άλλοι, τότε ο Θεός φανερώνει τη δόξα του στην καρδιά σου. Όταν έχεις μεγάλα αξιώματα ή χαρίσματα, να γίνεις ευκαταφρόνητος, για να μην υψηλοφρονήσεις και χάσεις τη χάρη του Θεού. Όταν πάλι βλέπεις ότι είσαι πολύ μικρός και αδύναμος πνευματικά, μη κάνεις τον σπουδαίο. Να δέχεσαι με προθυμία την καταφρόνια των ανθρώπων, και θα γεμίσεις από την τιμή του Θεού. Δε βλέπεις μέσα σου τα πολλαπλά τραύματα της αμαρτίας σου και ζητάς να σε τιμήσουν ; Απόφυγε τις τιμές των ανθρώπων, για να σε τιμήσει ο Θεός, και μην αγαπήσεις τις τιμές, για να μην ατιμασθείς. Όποιος κυνηγάει την τιμή, αυτή φεύγει από μπροστά του, και όποιος την αποφεύγει, η τιμή θα τον κυνηγήσει και θα γίνει κήρυκας της ταπείνωσής του σε όλους τους ανθρώπους. Εάν καταφρονείς τον εαυτό σου ότι τίποτε δεν είσαι χωρίς τη χάρη του Θεού, για να μην τιμηθείς από τους ανθρώπους, θα σε φανερώσει για την ταπείνωσή σου. Εάν από αληθινή ταπείνωση κατηγορήσεις τον εαυτό σου, θα επιτρέψει ο Θεός σε όλα τα κτίσματα του να σε επαινέσουν. Και θα ανοίξει μπροστά σου η πόρτα της δόξας του Πλαστουργού σου, και θα σε επαινέσουν, διότι έγινες στην πραγματικότητα κατ’ εικόνα και καθ’ομοίωσιν του Θεού.
Ποιός έχει δει άνθρωπο που να λάμπει με τις αρετές του, αλλά να φαίνεται ευκαταφρόνητος στους ανθρώπους; πού η ζωή του να είναι φωτεινή και να είναι σοφός στη γνώση, αλλά να έχει ταπεινό φρόνημα; Μακάριος είναι όποιος κατά Θεόν ταπεινώσει τον εαυτό του σε όλες τις περιστάσεις και μπροστά σε όλους τους ανθρώπους, γιατί αυτός θα δοξασθεί. Γιατί ένας τέτοιος άνθρωπος, που ταπεινώνει τον εαυτό του και τον μικραίνει, από το Θεό δοξάζεται. Και αν κανείς υπομένει και πείνα και δίψα για την αγάπη του Θεού, όπως οι Απόστολοι και οι Μάρτυρες, θα τον μεθύσει ο Θεός με τα επουράνια αγαθά του. Και όποιος δεν έχει να ντυθεί για την αγάπη του Θεού, τον ντύνει ο Θεός με τη στολή της αφθαρσίας και της δόξας. Και όποιος ζει στη φτώχεια για την αγάπη του Θεού, ο Θεός τον παρηγορεί με τον αληθινό του πλούτο. Ταπείνωσε τον εαυτό σου για την αγάπη του Θεού, όπως ο Κύριος και οι Άγιοι, και χωρίς να το καταλάβεις θα δοξασθείς πολύ σε όλη σου τη ζωή. Να θεωρείς τον εαυτό σου αμαρτωλό, για να είναι δίκαιη όλη η ζωή σου. Μη φανερώνεις τη σοφία σου, για να μην υψηλοφρονήσεις, και μη κάνεις το σοφό, ενώ είσαι αμαθής. Και εάν τον αφελή και τον αμαθή η ταπείνωσή του τον υψώνει, πόσης άραγε τιμής θα γίνει πρόξενος ( η ταπείνωση ) για τους μεγάλους και σπουδαίους ανθρώπους;
Να φεύγεις μακριά από την κενοδοξία, και θα δοξασθείς. Να φοβάσαι την υπερηφάνεια, και θα θεωρείσαι σπουδαίος. Η κενοδοξία δε δόθηκε στους ανθρώπους από το Θεό, ούτε η υψηλοφροσύνη στις γυναίκες Αν με τη θέλησή σου απαρνήθηκες, μοναχέ, όλα τα κοσμικά πράγματα, για τιποτένιο πράγμα σε καμιά περίπτωση να μη φιλονικήσεις. Αν σιχάθηκες την κενοδοξία, φεύγε μακριά απ’ αυτούς που την κυνηγούν. Να αποφεύγεις αυτούς που αγαπούν τις περιουσίες και να μη ζητάς άλλα αποκτήματα.
Να συναναστρέφεσαι με αυτούς που έχουν ταπείνωση, και θα μάθεις και συ τους τρόπους τους. Γιατί αν το να βλέπεις τους ταπεινούς είναι ωφέλιμο, πόσο μάλλον η διδασκαλία τους. (28 – 30).
Να τιμάς τον πλησίον σου

Τον ταπεινό «υψώνει» και δοξάζει ο Θεός
ΙΣΑΑΚ ΣΥΡΟΣ

Ρωτήσανε οι μοναχοί τον αββά Ισαάκ πως μπορεί κάποιος να αποκτήσει ταπείνωση και είπε:
Να μην ξεχνάει ότι έκαμε αμαρτίες στη ζωή του και να ελπίζει ότι ο θάνατος είναι κοντά. Τα φορέματά του να είναι ευτελή, και σε κάθε περίσταση να προτιμά τον έσχατο τόπο, και πάντοτε να κάνει πρόθυμα τις παρακατιανές εργασίες. Να έχει υπακοή, να σιωπά, και να μην του αρέσει να τρέχει σε συντροφιές κοσμικού πνεύματος, αλλά να θέλει να παραμένεις άγνωστος και ασήμαντος. Να μην έχει στο κελί του πράγματα που να τα θεωρεί ολόδικά του και να αποφεύγει τη συναναστροφή με πολλούς ανθρώπους, και να μην αγαπά τα υλικά κέρδη. Και, εκτός απ’ αυτά, να μη μέμφεται στο νου του και να μην κατηγορεί κανέναν άνθρωπο, και να μη ζηλοφθονεί, να μην είναι εριστικός, αλλά να ασχολείται με τον εαυτό του, πώς θα ταπεινωθεί και θα αγαπά τον κόσμο. Με δυο λόγια, να ζει μέσα στον κόσμο που έπλασε ο Θεός σαν ξένος και φτωχός και απομονωμένος από το κακό. Αυτά γεννούν την ταπείνωση και καθαρίζουν την καρδιά. (307).

ΙΣΑΑΚ ΣΥΡΟΣ