Οι γωνιές των Θεϊκών συντυχιών
Δημοσιεύτηκε: Σάβ Αύγ 18, 2007 7:32 pm
Η Εκκλησία αγκαλιάζει τον πόνο, πιστεύει στην αξία της δοκιμασίας. Τα ομολογεί ως ευκαιρίες. Μέσα τους ανιχνεύει τα αποτυπώματα του Θεού. Η εμπειρία της επιβεβαιώνει αυτή τη στάση της. Η διδασκαλία της την δικαιολογεί.
Εκεί που σταματάει το ανθρώπινο, εκεί που καταρρέουν οι εφήμερες ελπίδες, εκεί που το περιγραπτό χάνει την εκφρασιμότητά του, εκεί που εκφυλίζεται η λογική, εκεί που το βιολογικό ένδυμα εγκαταλείπει τον άνθρωπο, εκεί που ο μόνιμος σύντροφός μας, ο χρόνος, γυμνώνεται από την παντοδυναμία και από αυτή την έννοια του, στην κρίση του θανάτου, στα όρια του ανθρώπου, εκεί διακρίνεται η ατμόσφαιρα του Θεού, το περιβάλλον Του.
Στο μεθόριο γνωστού και αγνώστου, χρονικού και αιωνίου, δικαίου και αδικίας, λογικού και παράλογου, υπάρξεως και ανυπαρξίας, ζωής και θανάτου μέσα στα διλήμματα, στα αναπάντητα ερωτήματα, στις απαιτητικές αμφιβολίες, στις ανυπέρβλητες κρίσεις, εκεί που το λάθος παλεύει με την ανακάλυψη, η συντριπτική ήττα με τη νίκη, η απιστία με την πίστη μέσα στα νοσοκομεία , στις μονάδες εντατικής θεραπείας, στις αίθουσες αναμονής, στα μαιευτήρια, στα κοιμητήρια, στα εργαστήρια γενετικής μηχανικής, στους χώρους όπου κατασκευάζονται πολύ ανθρώπινα οι άνθρωποι, στα ερημητήρια και τα ασκηταριά, στα λημέρια της προσευχής και των δακρύων, εκεί που το σφυροκόπημα των “γιατί” είναι πιο ισχυρό από τη σιγουριά των “τι” εκεί που τα ερωτήματα έχουν μεγαλύτερη αξία από τις απαντήσεις, εκεί που η ταπείνωση του “αν” και του “μήπως” κινδυνεύει να γίνει αγανάκτηση, γογγυσμός και βλασφημία, εκεί συχνάζει ο πανταχού παρών Θεός. Εκεί γίνονται οι αποκαλυπτικές συντυχίες. Εκεί γεννιούνται οι μεγάλες γνωριμίες.
Θα πάρω ένα παράδειγμα από την εμπειρία μου των τελευταίων ετών. Η ενασχόλησή μου με τη βιοηθική, λογικά θεωρούμενη, είναι μια εξευγενισμένη ματαιοπονία ένας επεξεργασμένος λόγος δίχως δυνατότητες λύσεων η σαφείς προτάσεις μια άπελπις προσπάθεια αντικειμενικού διαλόγου με έντονο υποκειμενικό κριτήριο.
Όποιος ψάχνει για απαντήσεις βρίσκεται σε λάθος δρόμο. Όποιος κινείται στη λογική των επιχειρημάτων έχει χάσει τον προσανατολισμό του. Η αλήθεια δεν κρύβεται πίσω από κάποιες σωστές απαντήσεις μιας Επιτροπής με ικανά στελέχη και καλή εικόνα.
Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι η αλήθεια βρίσκεται μέσα στην αγκαλιά ενός πνευματικού, που μαζί με το δίλημμα αναδέχεται και την κρινόμενη ψυχή ως προσωπική του κρίση. Δεν μιλάει με θράσος, ούτε σιωπά από δειλία και ανευθυνότητα. Δεν ελέγχει˙ αγκαλιάζει. Δεν επιχειρηματολογεί αγαπά. Όταν ανοίγει το στόμα του αναδίδεται ταπείνωση και όταν σιωπά αναπέμπει ελπίδα. Δεν σκέπτεται τα προβλήματα, ούτε μελετάει για να μάθει η να παράγει σκέψεις και απόψεις, αλλά εκτίθεται σε έμπονο προβληματισμό για να συνειδητοποιήσει το δράμα της ανθρώπινης ανεπάρκειας και να γεννήσει το φωτισμό του Θεού.
Όταν στα σαράντα σου βρεθείς μʼ ένα παιδί στα σπλάχνα, δίχως να είσαι παντρεμένη κι έχοντας άλλα δυο παιδιά στα πανεπιστήμια, το δίλημμά σου ανάμεσα στην άμβλωση και το κοινωνικό αδιέξοδο μπορεί να σε τρελάνει. Τι θα πεις στα παιδιά σου; Πως θα αντικρίσεις τους “καθώς πρέπει” γονείς σου; Τι σχόλια θα εισπράξεις από τους συναδέλφους σου; Πως θα αντιμετωπίσεις τη ζωή; Αλλά και πως να διαπράξεις αυτό που πάντοτε εσωτερικά κατέκρινες και αποστρεφόσουν; Πως να γίνει μέτοχος σʼ αυτό που μια ζωή απέρριπτες για τους άλλους και ποτέ δεν φανταζόσουν για τον εαυτό σου; Ποιος σύμβουλος, ποιος παπάς, ποιος ψυχολόγος, ποιος είναι αυτός που μπορεί να πάρει το βάρος σου; Είναι μόνο όποιος μπορεί να σου φανερώνει δρόμους, που ποτέ σου δεν υπολόγισες δυνατότητες που ποτέ σου δεν υποψιάστηκες προοπτικές που ποτέ σου δεν πλησίασες.
Είναι μόνο αυτός που μπορεί να σου δώσει δυνάμεις, που ποτέ σου δεν αξιοποίησες. Πίσω από τα εγκλήματα κρύβεται η μετάνοια πίσω από τα αδιέξοδα ασφαλίζεται το “σημείο” πίσω από το μη λογικό διακρίνεται η χαμένη αλλά τόσο πολύτιμη λογική σου, ο άγνωστος εαυτός σου, ο “έτερος” Θεός σου.
Όταν η ανάγκη ο αγαπημένος άνθρωπός σου να απαλλαγεί από τον αφόρητο πόνο σου του φυσικού μαρτυρίου του, αντιπαρατίθεται στον πόθο σου να παραταθεί το “μαζί” της αγάπης σας, ποια ηθική ευθανασίας μπορεί να σε φωτίσει; ποια σοφή συμβουλή μπορεί να απαντήσει στα ατέλειωτα ερωτήματα που σφυροκοπούν το κεφάλι σου; Ποια ανθρώπινη στάση μπορεί να ρίξει φως στο σκοτάδι σου; Όταν η προσπάθειά μας να παρατείνουμε τη ζωή των προσώπων που τόσο αγαπούμε, μεταφράζεται σε προέκταση της δυσφορίας τους και παρεμπόδιση του ευεργετήματος του θανάτου όταν φτιάχνουμε νεκρούς που μοιάζουν τόσο ζωντανοί, ώστε δυσκολευόμαστε να προσυπογράψουμε το θάνατο τους˙ όταν πάνω από το, όπως μας λένε, εγκεφαλικά νεκρό παιδί μας συγκρούεται η αγάπη στον άνθρωπό μας με τη συμπόνια και ελπίδα στο συνάνθρωπό μας, άραγε ποια επιτροπή, ποιο σκεπτικό, ποια κοσμική λογική θα μπορούσε να μας βγάλει από την ανασφάλεια των κρίσιμων αποφάσεων, από το μαρτύριο των αντικρουόμενων ευαισθησιών, από τη βάσανο των εσωτερικών συγκρούσεων; Μόνο αυτό που τη σκυτάλη του εσωτερικού διχασμού θα μπορούσε να την παραδώσει στα χέρια της εμπειρίας του βεβαιωμένου Θεού.
Μητροπολίτης Μεσογαίας Νικόλαος
Εκεί που σταματάει το ανθρώπινο, εκεί που καταρρέουν οι εφήμερες ελπίδες, εκεί που το περιγραπτό χάνει την εκφρασιμότητά του, εκεί που εκφυλίζεται η λογική, εκεί που το βιολογικό ένδυμα εγκαταλείπει τον άνθρωπο, εκεί που ο μόνιμος σύντροφός μας, ο χρόνος, γυμνώνεται από την παντοδυναμία και από αυτή την έννοια του, στην κρίση του θανάτου, στα όρια του ανθρώπου, εκεί διακρίνεται η ατμόσφαιρα του Θεού, το περιβάλλον Του.
Στο μεθόριο γνωστού και αγνώστου, χρονικού και αιωνίου, δικαίου και αδικίας, λογικού και παράλογου, υπάρξεως και ανυπαρξίας, ζωής και θανάτου μέσα στα διλήμματα, στα αναπάντητα ερωτήματα, στις απαιτητικές αμφιβολίες, στις ανυπέρβλητες κρίσεις, εκεί που το λάθος παλεύει με την ανακάλυψη, η συντριπτική ήττα με τη νίκη, η απιστία με την πίστη μέσα στα νοσοκομεία , στις μονάδες εντατικής θεραπείας, στις αίθουσες αναμονής, στα μαιευτήρια, στα κοιμητήρια, στα εργαστήρια γενετικής μηχανικής, στους χώρους όπου κατασκευάζονται πολύ ανθρώπινα οι άνθρωποι, στα ερημητήρια και τα ασκηταριά, στα λημέρια της προσευχής και των δακρύων, εκεί που το σφυροκόπημα των “γιατί” είναι πιο ισχυρό από τη σιγουριά των “τι” εκεί που τα ερωτήματα έχουν μεγαλύτερη αξία από τις απαντήσεις, εκεί που η ταπείνωση του “αν” και του “μήπως” κινδυνεύει να γίνει αγανάκτηση, γογγυσμός και βλασφημία, εκεί συχνάζει ο πανταχού παρών Θεός. Εκεί γίνονται οι αποκαλυπτικές συντυχίες. Εκεί γεννιούνται οι μεγάλες γνωριμίες.
Θα πάρω ένα παράδειγμα από την εμπειρία μου των τελευταίων ετών. Η ενασχόλησή μου με τη βιοηθική, λογικά θεωρούμενη, είναι μια εξευγενισμένη ματαιοπονία ένας επεξεργασμένος λόγος δίχως δυνατότητες λύσεων η σαφείς προτάσεις μια άπελπις προσπάθεια αντικειμενικού διαλόγου με έντονο υποκειμενικό κριτήριο.
Όποιος ψάχνει για απαντήσεις βρίσκεται σε λάθος δρόμο. Όποιος κινείται στη λογική των επιχειρημάτων έχει χάσει τον προσανατολισμό του. Η αλήθεια δεν κρύβεται πίσω από κάποιες σωστές απαντήσεις μιας Επιτροπής με ικανά στελέχη και καλή εικόνα.
Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι η αλήθεια βρίσκεται μέσα στην αγκαλιά ενός πνευματικού, που μαζί με το δίλημμα αναδέχεται και την κρινόμενη ψυχή ως προσωπική του κρίση. Δεν μιλάει με θράσος, ούτε σιωπά από δειλία και ανευθυνότητα. Δεν ελέγχει˙ αγκαλιάζει. Δεν επιχειρηματολογεί αγαπά. Όταν ανοίγει το στόμα του αναδίδεται ταπείνωση και όταν σιωπά αναπέμπει ελπίδα. Δεν σκέπτεται τα προβλήματα, ούτε μελετάει για να μάθει η να παράγει σκέψεις και απόψεις, αλλά εκτίθεται σε έμπονο προβληματισμό για να συνειδητοποιήσει το δράμα της ανθρώπινης ανεπάρκειας και να γεννήσει το φωτισμό του Θεού.
Όταν στα σαράντα σου βρεθείς μʼ ένα παιδί στα σπλάχνα, δίχως να είσαι παντρεμένη κι έχοντας άλλα δυο παιδιά στα πανεπιστήμια, το δίλημμά σου ανάμεσα στην άμβλωση και το κοινωνικό αδιέξοδο μπορεί να σε τρελάνει. Τι θα πεις στα παιδιά σου; Πως θα αντικρίσεις τους “καθώς πρέπει” γονείς σου; Τι σχόλια θα εισπράξεις από τους συναδέλφους σου; Πως θα αντιμετωπίσεις τη ζωή; Αλλά και πως να διαπράξεις αυτό που πάντοτε εσωτερικά κατέκρινες και αποστρεφόσουν; Πως να γίνει μέτοχος σʼ αυτό που μια ζωή απέρριπτες για τους άλλους και ποτέ δεν φανταζόσουν για τον εαυτό σου; Ποιος σύμβουλος, ποιος παπάς, ποιος ψυχολόγος, ποιος είναι αυτός που μπορεί να πάρει το βάρος σου; Είναι μόνο όποιος μπορεί να σου φανερώνει δρόμους, που ποτέ σου δεν υπολόγισες δυνατότητες που ποτέ σου δεν υποψιάστηκες προοπτικές που ποτέ σου δεν πλησίασες.
Είναι μόνο αυτός που μπορεί να σου δώσει δυνάμεις, που ποτέ σου δεν αξιοποίησες. Πίσω από τα εγκλήματα κρύβεται η μετάνοια πίσω από τα αδιέξοδα ασφαλίζεται το “σημείο” πίσω από το μη λογικό διακρίνεται η χαμένη αλλά τόσο πολύτιμη λογική σου, ο άγνωστος εαυτός σου, ο “έτερος” Θεός σου.
Όταν η ανάγκη ο αγαπημένος άνθρωπός σου να απαλλαγεί από τον αφόρητο πόνο σου του φυσικού μαρτυρίου του, αντιπαρατίθεται στον πόθο σου να παραταθεί το “μαζί” της αγάπης σας, ποια ηθική ευθανασίας μπορεί να σε φωτίσει; ποια σοφή συμβουλή μπορεί να απαντήσει στα ατέλειωτα ερωτήματα που σφυροκοπούν το κεφάλι σου; Ποια ανθρώπινη στάση μπορεί να ρίξει φως στο σκοτάδι σου; Όταν η προσπάθειά μας να παρατείνουμε τη ζωή των προσώπων που τόσο αγαπούμε, μεταφράζεται σε προέκταση της δυσφορίας τους και παρεμπόδιση του ευεργετήματος του θανάτου όταν φτιάχνουμε νεκρούς που μοιάζουν τόσο ζωντανοί, ώστε δυσκολευόμαστε να προσυπογράψουμε το θάνατο τους˙ όταν πάνω από το, όπως μας λένε, εγκεφαλικά νεκρό παιδί μας συγκρούεται η αγάπη στον άνθρωπό μας με τη συμπόνια και ελπίδα στο συνάνθρωπό μας, άραγε ποια επιτροπή, ποιο σκεπτικό, ποια κοσμική λογική θα μπορούσε να μας βγάλει από την ανασφάλεια των κρίσιμων αποφάσεων, από το μαρτύριο των αντικρουόμενων ευαισθησιών, από τη βάσανο των εσωτερικών συγκρούσεων; Μόνο αυτό που τη σκυτάλη του εσωτερικού διχασμού θα μπορούσε να την παραδώσει στα χέρια της εμπειρίας του βεβαιωμένου Θεού.
Μητροπολίτης Μεσογαίας Νικόλαος