Ορθοδοξία και περιβάλλον
Συντονιστές: konstantinoupolitis, Συντονιστές
Ορθοδοξία και περιβάλλον
Ορθόδοξη Ασκητική και Φυσικό Περιβάλλον
Γράφει ο π. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
Ένα αγιορείτικο στιγμιότυπο
Πρωί στο κελί του Τιμίου Σταυρού του γέροντα Παϊσίου, κοντά στη Μονή Σταυρονικήτα. Τρίτη μέρα της Σαρακοστής. Είμαστε έξω στο σκεπαστό κι ο γέροντας βράζει γάλα στο καμινέτο, πάνω σʼ ένα κούτσουρο.
Παραδίπλα είναι, πλαγιασμένα στα χόρτα, τα δυο παιδιά του Γιάννη, που ανεβήκαμε μαζί στο Αγιονόρος -ο Γιάννης κάθεται μόνος του, απέναντι το βράχο.
Πιο εδώ είναι δυο επισκέπτες, κι αυτοί από τη Θεσσαλονίκη. Στέκονται όρθιοι, ακουμπώντας στην καστανιά. Πενηντάρηδες κι οι δύο, χλωμοί, στρυφνοί. Φαίνονται να είναι από κάποια παρεκκλησιαστική οργάνωση, γιατί κοιτάζουνε αυστηρά, κάπως επιτιμητικά τον γέροντα και σχολιάζουνε μεταξύ τους χαμηλόφωνα.
Τα παιδιά παίζουνε, κάνουνε φασαρία – οπότε γυρίζει ο Παΐσιος και τα λέει ήρεμα:
-Μην κάνετε θόρυβο, γιατί εδώ δίπλα, κάτω απʼ το χώμα, είναι κρυμμένοι Αμερικάνοι και θα ξυπνήσουν και θα ʽρθουν να μας χαλάσουν την ησυχία μας.
Τα παιδιά σταματούνε, σωπαίνουνε παραξενεμένα.
Ο Γιάννης απέναντι γέρνει πλάγια στο βράχο, πάνω στο σάκο του.
Ανάβει τσιγάρο.
Οι δύο επισκέπτες, που φαίνονται σκληροί ευσεβιστές, συνεχίζουν να βλέπουν με αποδοκιμασία τον γέροντα που προσέχει να μη φουσκώσει και χυθεί το γάλα. Ώσπου ο ένας δεν αντέχει και λέει στον καλόγερο:
-Γέροντα Παΐσιε, είμαστε στις πρώτες μέρες της Σαρακοστής, έχουμε αυστηρή νηστεία, κι εσύ βράζεις να πιεις γάλα;
Ο γέροντας σωπαίνει. Δεν απαντάει. Πιάνει και κατεβάζει το κατσαρόλι, γιατί το γάλα έβρασε. Μετά πάει στο κελί, φέρνει έξι μικρά, παλιά, πορσελάνινα φλιτζανάκια, τα βάζει μερακλίδικα στη σειρά κι αδειάζει με προσοχή το γάλα μέσα σʼ αυτά. Περιμένει λίγο να κρυώσει, ενώ όλοι τον κοιτάζουμε με απορία, σιωπηλοί.
Οι δυο ευσεβιστές τα βλέπουνε όλα αυτά με αποστροφή, γιατί σκέφτονται ότι αφού είμαστε όλοι εδώ οι επισκέπτες, έξι και τα φλιτζανάκια, άρα και σʼ αυτούς θα τολμήσει ο καλόγερος να προσφέρει γάλα, τέτοιες μέρες σκληρής νηστείας.
Ο γέροντας Παΐσιος παίρνει τα γεμάτα φλιτζανάκια ένα-ένα, τα βάζει σʼ ένα ξύλινο δίσκο, τα κουβαλάει και τʼ αφήνει σε απόσταση εφτά μέτρων, στο χώμα, στην άκρη ενός θάμνου.
Δεν περνούνε λίγα λεπτά, και πιο εκεί, μέσα από τα τσαλιά, βγαίνει πολύ προσεκτικά μια οχιά και ύστερα πέντε μικρά φιδάκια – τα παιδιά της.
Κρατάω την αναπνοή μου.
Τα φίδια έρχονται, πλησιάζουν όλα, ένα-ένα, σέρνοντας, περνούνε δίπλα μας, πάνε σιγά-σιγά στα φλιτζανάκια, κι αρχίζουν ήρεμα να πίνουν, να ρουφούνε το πρωινό γάλα τους.
Γράφει ο π. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
Ένα αγιορείτικο στιγμιότυπο
Πρωί στο κελί του Τιμίου Σταυρού του γέροντα Παϊσίου, κοντά στη Μονή Σταυρονικήτα. Τρίτη μέρα της Σαρακοστής. Είμαστε έξω στο σκεπαστό κι ο γέροντας βράζει γάλα στο καμινέτο, πάνω σʼ ένα κούτσουρο.
Παραδίπλα είναι, πλαγιασμένα στα χόρτα, τα δυο παιδιά του Γιάννη, που ανεβήκαμε μαζί στο Αγιονόρος -ο Γιάννης κάθεται μόνος του, απέναντι το βράχο.
Πιο εδώ είναι δυο επισκέπτες, κι αυτοί από τη Θεσσαλονίκη. Στέκονται όρθιοι, ακουμπώντας στην καστανιά. Πενηντάρηδες κι οι δύο, χλωμοί, στρυφνοί. Φαίνονται να είναι από κάποια παρεκκλησιαστική οργάνωση, γιατί κοιτάζουνε αυστηρά, κάπως επιτιμητικά τον γέροντα και σχολιάζουνε μεταξύ τους χαμηλόφωνα.
Τα παιδιά παίζουνε, κάνουνε φασαρία – οπότε γυρίζει ο Παΐσιος και τα λέει ήρεμα:
-Μην κάνετε θόρυβο, γιατί εδώ δίπλα, κάτω απʼ το χώμα, είναι κρυμμένοι Αμερικάνοι και θα ξυπνήσουν και θα ʽρθουν να μας χαλάσουν την ησυχία μας.
Τα παιδιά σταματούνε, σωπαίνουνε παραξενεμένα.
Ο Γιάννης απέναντι γέρνει πλάγια στο βράχο, πάνω στο σάκο του.
Ανάβει τσιγάρο.
Οι δύο επισκέπτες, που φαίνονται σκληροί ευσεβιστές, συνεχίζουν να βλέπουν με αποδοκιμασία τον γέροντα που προσέχει να μη φουσκώσει και χυθεί το γάλα. Ώσπου ο ένας δεν αντέχει και λέει στον καλόγερο:
-Γέροντα Παΐσιε, είμαστε στις πρώτες μέρες της Σαρακοστής, έχουμε αυστηρή νηστεία, κι εσύ βράζεις να πιεις γάλα;
Ο γέροντας σωπαίνει. Δεν απαντάει. Πιάνει και κατεβάζει το κατσαρόλι, γιατί το γάλα έβρασε. Μετά πάει στο κελί, φέρνει έξι μικρά, παλιά, πορσελάνινα φλιτζανάκια, τα βάζει μερακλίδικα στη σειρά κι αδειάζει με προσοχή το γάλα μέσα σʼ αυτά. Περιμένει λίγο να κρυώσει, ενώ όλοι τον κοιτάζουμε με απορία, σιωπηλοί.
Οι δυο ευσεβιστές τα βλέπουνε όλα αυτά με αποστροφή, γιατί σκέφτονται ότι αφού είμαστε όλοι εδώ οι επισκέπτες, έξι και τα φλιτζανάκια, άρα και σʼ αυτούς θα τολμήσει ο καλόγερος να προσφέρει γάλα, τέτοιες μέρες σκληρής νηστείας.
Ο γέροντας Παΐσιος παίρνει τα γεμάτα φλιτζανάκια ένα-ένα, τα βάζει σʼ ένα ξύλινο δίσκο, τα κουβαλάει και τʼ αφήνει σε απόσταση εφτά μέτρων, στο χώμα, στην άκρη ενός θάμνου.
Δεν περνούνε λίγα λεπτά, και πιο εκεί, μέσα από τα τσαλιά, βγαίνει πολύ προσεκτικά μια οχιά και ύστερα πέντε μικρά φιδάκια – τα παιδιά της.
Κρατάω την αναπνοή μου.
Τα φίδια έρχονται, πλησιάζουν όλα, ένα-ένα, σέρνοντας, περνούνε δίπλα μας, πάνε σιγά-σιγά στα φλιτζανάκια, κι αρχίζουν ήρεμα να πίνουν, να ρουφούνε το πρωινό γάλα τους.
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
Ο περιβαλλοντολόγος ασκητής
Το παραπάνω πραγματικό και άκρως θαυμαστό γεγονός, το οποίο γλαφυρότατα μάς εξιστορεί ο γνωστός συγγραφέας Γιώργος Σκαμπαρδώνης υπό τον τίτλο "ΠΡΩΙΝΟ ΡΟΦΗΜΑ" και που ανασύρουμε, χάριν των αναγνωστών μας, από το Περιοδικό Αναλόγιον, [εκδ. Ι. Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης, 1 (2001) 194 ἑξ.], αφορά σ' ένα τρυφερότατο στιγμιότυπο -απροσδόκητο για τον πολύ κόσμο και την τρέχουσα ορθολογιστική εποχή μας- από τη ζωή και τη μοναστική καθημερινότητα ενός αγιασμένου Γέροντα του 20ού αιώνα, του Μοναχού Παϊσίου του Αγιορείτου (25.7.1924-12.7.1994), κατά κόσμον Αρσενίου Εζνεπίδη από τα Φάρασα της Καππαδοκίας.
Πλείστα όσα θαυμάσια και συνταρακτικά διηγούνται όσοι κατά καιρούς τον συναναστράφηκαν, τον συμβουλεύτηκαν ή ξαπόστασαν κάτω απ' τον "ίσκιο" του κολοσσιαίου πνευματικού του παραστήματος, λόγω του καύσωνα των παθών και των λαθών τους, ωφελούμενοι παντοιοτρόπως. Σύμφωνα με τον λόγιο και ποιητή Μοναχό Μωυσή τον Αγιορείτη, ο π. Παΐσιος "υπήρξε έμπειρος, υπομονετικός κι επίμονος ιατρός ψυχών και οδηγός ενός πυκνού πλήθους ανθρώπων με μεγάλες ανάγκες. Ο ιλαρός του λόγος, το παράδειγμά του, οι συμβουλές του σε άγγιζαν, σου μετέδιδαν ειρήνη, τη χάρη της ευλογίας, τη δρόσο του πνεύματος".
Το χάριν παραδείγματος περιστατικό, που προτάξαμε στο σημερινό μας άρθρο, αφορά στη σχέση αρμονικής-αγαπητικής συνύπαρξης του ασκητή Παϊσίου με το φυσικό περιβάλλον του καιρού και του τόπου του, έρχεται μάλιστα ν' αποδείξει περίτρανα, πως η ψυχική του ανθρώπου αποκάθαρση, η εκ βάθρων ανακαίνιση του πνεύματός του δια της διαρκούς τήρησης καρδιακής αθωότητας και απλότητας του νου έναντι των ειδών και των πραγμάτων που μάς περιτριγυρίζουν (εννοείται, πρώτιστα έναντι του συνανθρώπου), διαθέτει σοβαρές δυναμικές επανόρθωσης του τραγικού εκείνου Διχασμού, τον οποίο κληρονόμησε η ανθρωπότητα ως ρύπο και γονίδιο θανάτου, μετά την προπατορική παρακοή και αυτοκαταδίκη.
Ναι στην κτίση, όχι στην κτήση
Για να μπουν όμως τα πράγματα στη σωστή τους βάση, πρέπει να υπογραμμισθεί με ιδιαίτερη έμφαση, ότι ο π. Παΐσιος δεν αποτελεί απλά και μόνο μια κάποια ενδιαφέρουσα εξαίρεση φωτισμένου ανθρώπου, μήτε είναι κάτι το μοναδικό ή και πολύ μακρινό στην δαιδαλώδη και μακραίωνη ιστορία του Ορθόδοξου Μοναχισμού. Ένας πολύτιμος κρίκος είναι της μακριάς εκείνης αλυσίδας των Αφιερωμένων, οι οποίοι έλαμψαν είτε ως αναχωρητές, είτε στα κοινόβιά τους, κατά την δισχιλιετή πορεία του Χριστιανισμού, κατορθώνοντας συν τω χρόνω, "υστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, ων ουκ ην άξιος ο κόσμος, εν ερημίαις πλανώμενοι και όρεσι και σπηλαίοις και ταις οπαίς της γης" [Εβρ 11, 37-38], να τους υπακούνε τα στοιχεία της φύσης, να συνομιλούν με τα πουλιά και να συγχνοτίζονται με τ' άγρια ζώα, αποκαθιστώντας με τον αξιοζήλευτο αυτόν τρόπο την αρχαία φιλία με τον περιβάλλοντα Κόσμο, για χάρη της οποίας ο ίδιος ο Θεός έγινε Άνθρωπος και το λεγόμενο "σχέδιο της θείας οικονομίας" μπήκε σ' ενέργεια.
Όλα τα "Γεροντικά", τα βιβλία δηλαδή με συγκεντρωμένα ψυχωφελή στιγμιότυπα από τον βίο και την πολιτεία διακεκριμένων Ασκητών, γέμουν ανάλογων τέτοιων υπέροχων περιπτώσεων, δημιουργώντας μάλιστα βαθιά συγκίνηση και γόνιμους προβληματισμούς στον κάθε ὑποψιασμένον αναγνώστη. Αξίζει ν' αναφερθούν εδώ κάποια τέτοια παραδείγματα:
"Ο Άγιος Νείλος ο Ασκητής παροτρύνει τους ανθρώπους να παραδειγματίζονται από τα ζώα τα οποία δεν παρεκκλίνουν από τα φυσικά τους όρια, ενώ εκείνοι που τιμήθηκαν τόσο πολύ από το Θεό παραβιάζουν κατάφωρα τις εντολές του. Η ικανότητα επικοινωνίας του ανθρώπου με τα ζώα ανέκαθεν εθεωρείτο σημείο αγιοσύνης στην Ορθόδοξη Παράδοση.
Σύμφωνα με τον Άγιο Ισαάκ τον Σύρο, τα ζώα παύουν να είναι άγρια προς τον άνθρωπον όταν οσφραίνονται το άρωμα της αγιότητας, της κατάστασης πριν από την αμαρτία. Έτσι ο μεγάλος Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ είχε ως καλύτερο φίλο του μια αρκούδα στο δάσος της άσκησής του, ενώ ο Άγιος Σέργιος ο Ραντονέζ συχνά απεικονίζεται σε χειρόγραφα της Λαύρας της Αγίας Τριάδος να απευθύνεται σε μοναχούς αλλά και σε άγρια ζώα και πουλιά" [Αρχιμανδρίτου Μακαρίου Φιλοθέου (τώρα Μητροπολίτου Σιδηροκάστρου), "Ὀρθοδοξία και Περιβάλλον", Περιοδικό Εκκλησία 72 (1995) 641].
Αξιομνημόνευτο είναι, ότι τον όσιο Γεράσιμο τον εν Ιορδάνη (επί Κωνσταντίνου του Πωγωνάτου) βοηθούσε στις δουλειές ένα λιοντάρι, τό οποίο μάλιστα οδηγούσε το υδροφόρο γαϊδουράκι του οσίου στόν δρόμο προς και από την πηγή. [Βλ. Α. Μ. Σ τ α υ ρ ο π ο ύ λ ο υ, «Ιστορίες με ζώα», Περιοδικό Ο Εφημέριος 44 (1995) 128].
Το παραπάνω πραγματικό και άκρως θαυμαστό γεγονός, το οποίο γλαφυρότατα μάς εξιστορεί ο γνωστός συγγραφέας Γιώργος Σκαμπαρδώνης υπό τον τίτλο "ΠΡΩΙΝΟ ΡΟΦΗΜΑ" και που ανασύρουμε, χάριν των αναγνωστών μας, από το Περιοδικό Αναλόγιον, [εκδ. Ι. Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης, 1 (2001) 194 ἑξ.], αφορά σ' ένα τρυφερότατο στιγμιότυπο -απροσδόκητο για τον πολύ κόσμο και την τρέχουσα ορθολογιστική εποχή μας- από τη ζωή και τη μοναστική καθημερινότητα ενός αγιασμένου Γέροντα του 20ού αιώνα, του Μοναχού Παϊσίου του Αγιορείτου (25.7.1924-12.7.1994), κατά κόσμον Αρσενίου Εζνεπίδη από τα Φάρασα της Καππαδοκίας.
Πλείστα όσα θαυμάσια και συνταρακτικά διηγούνται όσοι κατά καιρούς τον συναναστράφηκαν, τον συμβουλεύτηκαν ή ξαπόστασαν κάτω απ' τον "ίσκιο" του κολοσσιαίου πνευματικού του παραστήματος, λόγω του καύσωνα των παθών και των λαθών τους, ωφελούμενοι παντοιοτρόπως. Σύμφωνα με τον λόγιο και ποιητή Μοναχό Μωυσή τον Αγιορείτη, ο π. Παΐσιος "υπήρξε έμπειρος, υπομονετικός κι επίμονος ιατρός ψυχών και οδηγός ενός πυκνού πλήθους ανθρώπων με μεγάλες ανάγκες. Ο ιλαρός του λόγος, το παράδειγμά του, οι συμβουλές του σε άγγιζαν, σου μετέδιδαν ειρήνη, τη χάρη της ευλογίας, τη δρόσο του πνεύματος".
Το χάριν παραδείγματος περιστατικό, που προτάξαμε στο σημερινό μας άρθρο, αφορά στη σχέση αρμονικής-αγαπητικής συνύπαρξης του ασκητή Παϊσίου με το φυσικό περιβάλλον του καιρού και του τόπου του, έρχεται μάλιστα ν' αποδείξει περίτρανα, πως η ψυχική του ανθρώπου αποκάθαρση, η εκ βάθρων ανακαίνιση του πνεύματός του δια της διαρκούς τήρησης καρδιακής αθωότητας και απλότητας του νου έναντι των ειδών και των πραγμάτων που μάς περιτριγυρίζουν (εννοείται, πρώτιστα έναντι του συνανθρώπου), διαθέτει σοβαρές δυναμικές επανόρθωσης του τραγικού εκείνου Διχασμού, τον οποίο κληρονόμησε η ανθρωπότητα ως ρύπο και γονίδιο θανάτου, μετά την προπατορική παρακοή και αυτοκαταδίκη.
Ναι στην κτίση, όχι στην κτήση
Για να μπουν όμως τα πράγματα στη σωστή τους βάση, πρέπει να υπογραμμισθεί με ιδιαίτερη έμφαση, ότι ο π. Παΐσιος δεν αποτελεί απλά και μόνο μια κάποια ενδιαφέρουσα εξαίρεση φωτισμένου ανθρώπου, μήτε είναι κάτι το μοναδικό ή και πολύ μακρινό στην δαιδαλώδη και μακραίωνη ιστορία του Ορθόδοξου Μοναχισμού. Ένας πολύτιμος κρίκος είναι της μακριάς εκείνης αλυσίδας των Αφιερωμένων, οι οποίοι έλαμψαν είτε ως αναχωρητές, είτε στα κοινόβιά τους, κατά την δισχιλιετή πορεία του Χριστιανισμού, κατορθώνοντας συν τω χρόνω, "υστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, ων ουκ ην άξιος ο κόσμος, εν ερημίαις πλανώμενοι και όρεσι και σπηλαίοις και ταις οπαίς της γης" [Εβρ 11, 37-38], να τους υπακούνε τα στοιχεία της φύσης, να συνομιλούν με τα πουλιά και να συγχνοτίζονται με τ' άγρια ζώα, αποκαθιστώντας με τον αξιοζήλευτο αυτόν τρόπο την αρχαία φιλία με τον περιβάλλοντα Κόσμο, για χάρη της οποίας ο ίδιος ο Θεός έγινε Άνθρωπος και το λεγόμενο "σχέδιο της θείας οικονομίας" μπήκε σ' ενέργεια.
Όλα τα "Γεροντικά", τα βιβλία δηλαδή με συγκεντρωμένα ψυχωφελή στιγμιότυπα από τον βίο και την πολιτεία διακεκριμένων Ασκητών, γέμουν ανάλογων τέτοιων υπέροχων περιπτώσεων, δημιουργώντας μάλιστα βαθιά συγκίνηση και γόνιμους προβληματισμούς στον κάθε ὑποψιασμένον αναγνώστη. Αξίζει ν' αναφερθούν εδώ κάποια τέτοια παραδείγματα:
"Ο Άγιος Νείλος ο Ασκητής παροτρύνει τους ανθρώπους να παραδειγματίζονται από τα ζώα τα οποία δεν παρεκκλίνουν από τα φυσικά τους όρια, ενώ εκείνοι που τιμήθηκαν τόσο πολύ από το Θεό παραβιάζουν κατάφωρα τις εντολές του. Η ικανότητα επικοινωνίας του ανθρώπου με τα ζώα ανέκαθεν εθεωρείτο σημείο αγιοσύνης στην Ορθόδοξη Παράδοση.
Σύμφωνα με τον Άγιο Ισαάκ τον Σύρο, τα ζώα παύουν να είναι άγρια προς τον άνθρωπον όταν οσφραίνονται το άρωμα της αγιότητας, της κατάστασης πριν από την αμαρτία. Έτσι ο μεγάλος Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ είχε ως καλύτερο φίλο του μια αρκούδα στο δάσος της άσκησής του, ενώ ο Άγιος Σέργιος ο Ραντονέζ συχνά απεικονίζεται σε χειρόγραφα της Λαύρας της Αγίας Τριάδος να απευθύνεται σε μοναχούς αλλά και σε άγρια ζώα και πουλιά" [Αρχιμανδρίτου Μακαρίου Φιλοθέου (τώρα Μητροπολίτου Σιδηροκάστρου), "Ὀρθοδοξία και Περιβάλλον", Περιοδικό Εκκλησία 72 (1995) 641].
Αξιομνημόνευτο είναι, ότι τον όσιο Γεράσιμο τον εν Ιορδάνη (επί Κωνσταντίνου του Πωγωνάτου) βοηθούσε στις δουλειές ένα λιοντάρι, τό οποίο μάλιστα οδηγούσε το υδροφόρο γαϊδουράκι του οσίου στόν δρόμο προς και από την πηγή. [Βλ. Α. Μ. Σ τ α υ ρ ο π ο ύ λ ο υ, «Ιστορίες με ζώα», Περιοδικό Ο Εφημέριος 44 (1995) 128].
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
Ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης (1866-1938) λυπόταν μέχρι δακρύων για μια μύγα που πάτησε, για τις νυχτερίδες που ζεμάτισε, για ένα φίδι που σφάδαζε κομματιασμένο στον δρόμο. [Βλ. Α ρ χ ι μ α ν δ ρ ί τ ο υ Σ ω φ ρ ο ν ί ο υ (Σ α χ ά ρ ω φ), Ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, εκδ. Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας 1999 (8η ἔκδοση), σ. 582. Πρβλ. στο ίδιο βιβλίο, το Κεφάλαιο «Σκέψεις του Γέροντος περί των φυτών και των ζώων», σ. 116-119.]
Για τα φυτά επίσης θεωρούσε αδιανόητη κάθε τραχύτητα, η οποία θα τούς προξενούσε την οποιαδήποτε βλάβη, ούτως ώστε ακόμη και τα χόρτα στα μονοπάτια ή τα φύλλα των δέντρων απέφευγε «άνευ ανάγκης» να κόβει, διότι, όπως έλεγε, «η καρδία, ήτις έμαθε να αγαπά, λυπείται και το φύλλον και πάσαν την κτίσιν», χωρίς όμως ποτέ να φθάνει σε «προσκόληση» για τα πράγματα ετούτα της Κτίσης.
Ένας άλλος Αγιορείτης, ο παπα-Τύχων (1884-7.9.1968), δεχόταν τακτικές επισκέψεις από μιαν αλεπού και μοιραζόταν το λιγοστό φαγητό του με τʼ άγρια ζώα, ενώ ευχαρίστως άφηνε τα έντομα να θηλάζουν το αίμα του ανενόχλητα. [Μ ο ν α χ ο ύ Π α ϊ σ ί ο υ Α γ ι ο ρ ε ί τ ο υ, Αγιορείται Πατέρες και Αγιορείτικα, εκδ. Ιερόν Ησυχαστήριον «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», Σουρωτή Θεσσαλονίκης 1993 (2η έκδοση), σ. 29 (κεφάλαιο για τον παπα-Τύχωνα)].
Είναι χαρακτηριστική και η περίπτωση του Γέροντα της Πάτμου Αμφιλοχίου Μακρή (1888-16.4.1970), ο οποίος απαιτούσε από τους εξομολογουμένους, σ' ένδειξη μετάνοιας, να φυτεύουν ένα δέντρο, επειδή -όπως έλεγε συνήθως- "όποιος φυτεύει δέντρο φυτεύει ελπίδα, φυτεύει ειρήνη, φυτεύει αγάπη και έχει τις ευλογίες του Θεού".
Οι ασκητές αυτοί, παλαιότεροι και νεότεροι, επώνυμοι ή ανώνυμοι (κυρίως αυτοί οι δεύτεροι), με το που κατέστειλαν τον εγωισμό και το κοσμικό τους φρόνημα,ξανάγιναν ζωντανά, ενεργά και αποδοτικότερα στο εξής μέλη της περιρρέουσας Δημιουργίας του Θεού,
· επανεντάχτηκαν με υποδειγματική ταπεινοφροσύνη στ' άλλα κτίσματα, αναγνωρίζοντας την ιδιαιτερότητα, ιερότητα και μοναδικότητα ενός εκάστου,
· αγάπησαν ειλικρινά τα υλικά στοιχεία, επειδή νωρίτερα αγάπησαν με όλο τους το είναι τον "πατέρα, παντοκράτορα, ποιητήν ουρανού και γης",
· σεβάστηκαν την περιβάλλουσα Κτίση, επειδή δεν την αντιμετώπισαν ποτέ ως κτήση τους, φέουδό τους (όπως, δυστυχώς, συμβαίνει συνήθως, στις ωχρές μέρες μας ιδιαίτερα) αλλά "ως μηδέν έχοντες και τα πάντα κατέχοντες" [Β' Κορ 6, 10],
· διαφύλαξαν με περισσή περίσκεψη, ως καλοί ένοικοι ή έμπιστοι διαχειριστές, τον πρόσκαιρο τόπο της επί γης "φιλοξενίας" τους, διότι καθημερινά βίωναν το "ουκ έχομεν ώδε μένουσαν πόλιν, αλλά την μέλλουσαν επιζητούμεν" [Ἑβρ 13, 14],
· προσγειώθηκαν, κατέβηκαν δηλαδή από το επικίνδυνο σύννεφο του Εγώ τους, επειδή έγκαιρα κατανόησαν σε βάθος τη φράση του Δαβίδ: "Του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής, η οικουμένη και πάντες οι κατοικούντες εν αυτή" [Ψαλμ. 23, 1], ή τον άλλο στίχο του Ίδιου: "εις τόπον χλόης, εκεἰ με κατεσκήνωσεν, επί ύδατος αναπαύσεως εξέθρεψέ με" [Ψαλμ. 22, 2].
· Λόγους και ποιητικές φράσεις, που έτσι κι αλλιώς αναγίγνωσκαν στις καθημερινές τους προσευχές έκαμαν πράξη οι ασκητές, καθώς άλλωστε είχαν υποχρέωση. Πέρασαν, δηλαδή, από την ορθοδοξία στην ορθοπραξία και ο αδιάπτωτος αυτός έμπρακτος σεβασμός του φυσικού περιβάλλοντος κατέστη προσευχή και λατρευτική εκδήλωση προς τον Κύριο και Θεό τους, "ότι αυτός είπε, και εγενήθησαν, αυτός ενετείλατο, και εκτίσθησαν. Έστησεν αυτά εις τον αιώνα και εις τον αιώνα του αιώνος· πρόσταγμα έθετο, και ου παρελεύσεται" [Ψαλμ. 148, 5-6].
· Γι' αυτό ακριβώς αναχώρησαν, όσο νωρίτερα μπόρεσαν, από τη ρυπογόνο (με κάθε έννοια) ατμόσφαιρα των πόλεων. Στο εξής, φίλοι τους έγιναν ειλικρινέστεροι και μονιμότεροι "δράκοντες και πάσαι άβυσσοι· πυρ, χάλαζα, χιών, κρύσταλλος, πνεύμα καταιγίδος, (...) τα όρη και πάντες οι βουνοί, ξύλα καρποφόρα και πάσαι κέδροι· τα θηρία και πάντα τα κτήνη, ερπετά και πετεινά πτερωτά" [Ψαλμ. 148, 7-10].
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
Πρωτοπόροι στον οικολογικό αγώνα
Σεμνύνεται, πραγματικά, η Εκκλησία για την καθημερινή, αθόρυβη και αδιαπραγμάτευτη συνεισφορά του Μοναχισμού της στον εν γένει οικολογικό προβληματισμό. Σεμνύνεται για την κατάθεση ψυχών και σωμάτων κυριολεκτικά στο μέτωπο του κοινού αγώνα, έστω κι αν οι Μοναχοί της δεν εντάχτηκαν ποτέ σε οικολογικά κινήματα και σχήματα, αλλά, με τον απονήρευτο και ανυστερόβουλο τρόπο που οικονομούν συνήθως τα πράγματα του περιβάλλοντός τους, συμμετέχουν καθοριστικά στις διεθνείς προσπάθειες για καλυτέρευση της ποιότητας ζωής και ύπαρξης πάνω στον πλανήτη Γη, τον αιμοστάζοντα ολοένα και διαρκώς πενθούντα, εξ υπαιτιότητος διεστραμμένων εγκεφάλων και άνομων συμφερόντων.
Η Ορθόδοξη Ασκητική πάντως προηγείται, δίχως μεγαλοστομίες και αβαρείες, στον αγώνα υπέρ του Περιβάλλοντος και στην αγωνία για το μέλλον του. Ίσως, επειδή εκ πεποιθήσεως εφαρμόζει τελικά εκείνο, που ο Ελύτης στο «Σηματολόγιόν» του έχει εκφράσει ποιητικότροπα:
«Αν δε στηρίξεις
το ένα σου πόδι
έξω απ' τη Γη
ποτέ σου δεν θα μπορέσεις
να σταθείς επάνω της».
Και ο νοών, νοείτω!!!...
http://theoperiv.blogspot.com/2007/07/b ... _1847.html
Σεμνύνεται, πραγματικά, η Εκκλησία για την καθημερινή, αθόρυβη και αδιαπραγμάτευτη συνεισφορά του Μοναχισμού της στον εν γένει οικολογικό προβληματισμό. Σεμνύνεται για την κατάθεση ψυχών και σωμάτων κυριολεκτικά στο μέτωπο του κοινού αγώνα, έστω κι αν οι Μοναχοί της δεν εντάχτηκαν ποτέ σε οικολογικά κινήματα και σχήματα, αλλά, με τον απονήρευτο και ανυστερόβουλο τρόπο που οικονομούν συνήθως τα πράγματα του περιβάλλοντός τους, συμμετέχουν καθοριστικά στις διεθνείς προσπάθειες για καλυτέρευση της ποιότητας ζωής και ύπαρξης πάνω στον πλανήτη Γη, τον αιμοστάζοντα ολοένα και διαρκώς πενθούντα, εξ υπαιτιότητος διεστραμμένων εγκεφάλων και άνομων συμφερόντων.
Η Ορθόδοξη Ασκητική πάντως προηγείται, δίχως μεγαλοστομίες και αβαρείες, στον αγώνα υπέρ του Περιβάλλοντος και στην αγωνία για το μέλλον του. Ίσως, επειδή εκ πεποιθήσεως εφαρμόζει τελικά εκείνο, που ο Ελύτης στο «Σηματολόγιόν» του έχει εκφράσει ποιητικότροπα:
«Αν δε στηρίξεις
το ένα σου πόδι
έξω απ' τη Γη
ποτέ σου δεν θα μπορέσεις
να σταθείς επάνω της».
Και ο νοών, νοείτω!!!...
http://theoperiv.blogspot.com/2007/07/b ... _1847.html
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
Επτά ετών η Άνοιξη
Αγαπημένη μου,
Σιώπησα, πολύ καιρό τώρα! Δεν είχα τη δύναμη να μιλήσω, ούτε καν να κυλίσω βουερός και θυμωμένος. Θέλησα να φύγω, να πάω πού; Έμεινα και σιώπησα...
Είδα πράμματα ανείπωτα, το πυρ της κόλασης, το χέρι ανθρώπων με βλέμμα κενό, άδειο και θολό να καίνε την ψυχή τους, μαζί κι εμένα και ό,τι με κρατάει εδώ, χιλιάδες χρόνια.
Σιώπησα καλή μου, στέρεψα πια! Μήτε δάκρυα, μήτε αφρούς. Στεγνός μέχρι τα τρίσβαθα του είναι μου. Μαύρη ανατολή, φαιά δύση, αποστρέφω τη ματιά μου καθώς περνώ απʼ τη Κοιλάδα, τρέχω πιο γρήγορα από πριν να κρυφτώ στης θάλασσας τα βάθη, να ενωθώ με τα νερά σου καλή μου, με το νάμα της ψυχής σου, γιατί εγώ ψυχή δεν έχω πια! Στέρεψα...
Αγαπημένη μου,
Μόνο τα δάκρυα των κοριτσιών και οι πύρινες ματιές των αγοριών, είπα, θα με ξανακάνουν να κυλήσω ορμητικός και πάλι. Το είπα μα δεν το περίμενα. Είδα όμως και αναθάρρησα. Είδα δυο μάτια μεγάλα, μια κόρη θεσπέσια, μια νιότη ζωογόνα από ʽνα τόσο δα μικράκι. Άγγελος είναι είμαι σίγουρος, το λέει τʼ όνομά της και τα ονόματα - τουλάχιστον στις μέρες μου - δεν λαθεύουν ποτέ.
Αγγελική Παπαγιάννη, σημείωσέ το καλή μου, είναι η Άνοιξη καταμεσής στο φθινόπωρο. Αγγελική Γαβριέλλα Παπαγιάννη, ετών 7! Μαθήτρια στη δεύτερη τάξη του Δημοτικού, εκεί στο Χαλκούτσι του Ωρωπού. Εκεί που τα άψυχα μάτια, τα χέρια τα βέβηλα, οι κοντοπίθαμοι υβριστές, οι έρποντες γυμνοσαλίγκαροι, δηλητηριάζουν με το περιεχόμενο του εγκεφάλου τους τον αδελφό Ασωπό. Και μαζί του το έδαφος, το υπέδαφος, τα νερά, τα ζώα, τα πουλιά, τα δέντρα και τα φυτά. Α, και τους ανθρώπους. Ναι και τους ανθρώπους. Που δεν έχουν τώρα να πιουν και να φάνε.
Τριανταπέντε χρόνια η απύθμενη κακία των ισχυρών και άνοων όντων στάλαζε τη χολή από τα τέρατα που δημιούργησαν στην Βοιωτική κοιλάδα. Τώρα ήρθε η ώρα να πλαντάξουν στα ίδια τους τα κόπρανα. Κι εκεί, κι εδώ, και στην Εύβοια, και στην Πάρνηθα.
Καλή μου,
Δε με νοιάζει να πεθάνω, να στερέψω. Έτσι κι αλλιώς στραγγίζω κάθε μέρα, κάθε στιγμή σαν περνώ και βλέπω το φαιό χιτώνα της ανθρώπινης βλακείας. Με νοιάζει όμως η μικρή Αγγελική, που «δεν θέλει να πεθάνει».
Έγραψε γράμμα, ανοιχτό, όπως λέει και το έστειλε να πετάξει. Να το δουν οι μακάριοι, οι ιθύνοντες να κάνουν κάτι. Και μες την πλάνη των 7 χρόνων της ψάχνει αρμοδίους και υπευθύνους. Δεν ξέρει η μικρούλα ότι η μόνη αρμόδια σήμερα είναι η ίδια και συνομήλικοι της. Και ότι μόνη ελπίδα είναι οι γραμμές που έγραψε;
Διάβασε τώρα, αγαπημένη μου κι ας ελπίσεις κι εσύ ότι «το γράμμα αυτό θα φέρει καλά αποτέλεσματα»!
ΑΝΟΙΧΤΟ ΓΡΑΜΜΑ
Της Αγγελικής - Γαβριέλλας Παπαγιάννη, μαθήτριας στη Β' τάξη του Δημοτικού Σχολείου Χαλκουτσίου του Δήμου Ωρωπίων.
ΠΡΟΣ Οποιουσδήποτε αρμόδιους και υπεύθυνους Ανθρώπους.
Ελπίζω το γράμμα μου αυτό να φτάσει στα χέρια του πρωθυπουργού και των υπουργών Περιβάλλοντος - Χωροταξίας και Δημόσιων Εργων και Υγείας.
Τώρα τελευταία είμαι πολύ λυπημένη. Ακούω και βλέπω στην τηλεόραση ότι πολλοί κάτοικοι της Αττικής και Βοιωτίας υποφέρουμε γιατί το νερό που πίνουμε και πλενόμαστε είναι μολυσμένο με το καρκινογόνο εξασθενές χρώμιο, με το οποίο κάποιοι κακοί βιομήχανοι μολύνουν τα υπόγεια νερά και τον Ασωπό, όπως και τη θάλασσα και ό,τι τρώμε χωρίς να υπακούουν στους Νόμους.
Η μητέρα μου λέει ότι οι κακοί βιομήχανοι πρέπει να αλλάξουν συμπεριφορά ή να τιμωρηθούν αυστηρά.Ο πατέρας μου λέει ότι από τους πολιτικούς, σπάνια, πολύ σπάνια, γίνεται κάτι σωστό, λογικό και δίκαιο. Και είναι πολύ απογοητευμένος και λυπημένος.
Είμαι και εγώ λυπημένη γιατί δεν θέλω να αρρωστήσω από την κακία κάποιων. Ούτε θέλω να πεθάνω. Αγαπώ τη Ζωή, τη Φύση και τους Ανθρώπους.
Απορώ όμως. Πώς υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να κάνουν το κακό; Μήπως θέλουν να πλουτίζουν κάνοντας το κακό; Πώς μπορούν να φτιάχνουν τον δικό τους «παράδεισο», σκορπώντας γύρω τους τις αρρώστιες και το θάνατο; Εγώ αγαπώ τους βιομήχανους. Ακόμα και τους κακούς, γιατί πιστεύω ότι μπορούν να γίνουν καλοί και ευλογημένοι. Αρκεί να το θελήσουν.
Τους αγαπώ μάλιστα, έστω και αν αυτοί με σκοτώνουν.
Ο κ. πρωθυπουργός όμως πρέπει να πάρει τα μέτρα του και να τους δείξει το σωστό δρόμο.
Ελπίζω ότι το γράμμα μου αυτό θα φέρει καλά αποτελέσματα.
Χαλκούτσι Ωρωπού, 7-10-2007
Σας χαιρετώ
Η μικρή Αγγελική Γαβριέλλα Παπαγιάννη
Θυμάσαι Αρέθουσα, αγαπημένη μου, τί σου 'γραφα κάποτε:
«...κάθε τέτοια εποχή γίνεται η σπορά κάθε καινούργιας συγκίνησης στη ζωή μας. Κι έτσι η ελπίδα παραμένει ζωντανή.»
Να το θυμάσαι!
Σε φιλώ με Αγάπη
Αλφειός
Σημείωση: Οι φωτογραφίες του Ασωπού, της μικρής Αγγελικής και της επιστολής της, είναι από την εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ", ενώ το κείμενο της επιστολής της από την εφημερίδα "Ελευθεροτυπία".
http://alfe-ios.blogspot.com/2007/10/blog-post.html
Αγαπημένη μου,
Σιώπησα, πολύ καιρό τώρα! Δεν είχα τη δύναμη να μιλήσω, ούτε καν να κυλίσω βουερός και θυμωμένος. Θέλησα να φύγω, να πάω πού; Έμεινα και σιώπησα...
Είδα πράμματα ανείπωτα, το πυρ της κόλασης, το χέρι ανθρώπων με βλέμμα κενό, άδειο και θολό να καίνε την ψυχή τους, μαζί κι εμένα και ό,τι με κρατάει εδώ, χιλιάδες χρόνια.
Σιώπησα καλή μου, στέρεψα πια! Μήτε δάκρυα, μήτε αφρούς. Στεγνός μέχρι τα τρίσβαθα του είναι μου. Μαύρη ανατολή, φαιά δύση, αποστρέφω τη ματιά μου καθώς περνώ απʼ τη Κοιλάδα, τρέχω πιο γρήγορα από πριν να κρυφτώ στης θάλασσας τα βάθη, να ενωθώ με τα νερά σου καλή μου, με το νάμα της ψυχής σου, γιατί εγώ ψυχή δεν έχω πια! Στέρεψα...
Αγαπημένη μου,
Μόνο τα δάκρυα των κοριτσιών και οι πύρινες ματιές των αγοριών, είπα, θα με ξανακάνουν να κυλήσω ορμητικός και πάλι. Το είπα μα δεν το περίμενα. Είδα όμως και αναθάρρησα. Είδα δυο μάτια μεγάλα, μια κόρη θεσπέσια, μια νιότη ζωογόνα από ʽνα τόσο δα μικράκι. Άγγελος είναι είμαι σίγουρος, το λέει τʼ όνομά της και τα ονόματα - τουλάχιστον στις μέρες μου - δεν λαθεύουν ποτέ.
Αγγελική Παπαγιάννη, σημείωσέ το καλή μου, είναι η Άνοιξη καταμεσής στο φθινόπωρο. Αγγελική Γαβριέλλα Παπαγιάννη, ετών 7! Μαθήτρια στη δεύτερη τάξη του Δημοτικού, εκεί στο Χαλκούτσι του Ωρωπού. Εκεί που τα άψυχα μάτια, τα χέρια τα βέβηλα, οι κοντοπίθαμοι υβριστές, οι έρποντες γυμνοσαλίγκαροι, δηλητηριάζουν με το περιεχόμενο του εγκεφάλου τους τον αδελφό Ασωπό. Και μαζί του το έδαφος, το υπέδαφος, τα νερά, τα ζώα, τα πουλιά, τα δέντρα και τα φυτά. Α, και τους ανθρώπους. Ναι και τους ανθρώπους. Που δεν έχουν τώρα να πιουν και να φάνε.
Τριανταπέντε χρόνια η απύθμενη κακία των ισχυρών και άνοων όντων στάλαζε τη χολή από τα τέρατα που δημιούργησαν στην Βοιωτική κοιλάδα. Τώρα ήρθε η ώρα να πλαντάξουν στα ίδια τους τα κόπρανα. Κι εκεί, κι εδώ, και στην Εύβοια, και στην Πάρνηθα.
Καλή μου,
Δε με νοιάζει να πεθάνω, να στερέψω. Έτσι κι αλλιώς στραγγίζω κάθε μέρα, κάθε στιγμή σαν περνώ και βλέπω το φαιό χιτώνα της ανθρώπινης βλακείας. Με νοιάζει όμως η μικρή Αγγελική, που «δεν θέλει να πεθάνει».
Έγραψε γράμμα, ανοιχτό, όπως λέει και το έστειλε να πετάξει. Να το δουν οι μακάριοι, οι ιθύνοντες να κάνουν κάτι. Και μες την πλάνη των 7 χρόνων της ψάχνει αρμοδίους και υπευθύνους. Δεν ξέρει η μικρούλα ότι η μόνη αρμόδια σήμερα είναι η ίδια και συνομήλικοι της. Και ότι μόνη ελπίδα είναι οι γραμμές που έγραψε;
Διάβασε τώρα, αγαπημένη μου κι ας ελπίσεις κι εσύ ότι «το γράμμα αυτό θα φέρει καλά αποτέλεσματα»!
ΑΝΟΙΧΤΟ ΓΡΑΜΜΑ
Της Αγγελικής - Γαβριέλλας Παπαγιάννη, μαθήτριας στη Β' τάξη του Δημοτικού Σχολείου Χαλκουτσίου του Δήμου Ωρωπίων.
ΠΡΟΣ Οποιουσδήποτε αρμόδιους και υπεύθυνους Ανθρώπους.
Ελπίζω το γράμμα μου αυτό να φτάσει στα χέρια του πρωθυπουργού και των υπουργών Περιβάλλοντος - Χωροταξίας και Δημόσιων Εργων και Υγείας.
Τώρα τελευταία είμαι πολύ λυπημένη. Ακούω και βλέπω στην τηλεόραση ότι πολλοί κάτοικοι της Αττικής και Βοιωτίας υποφέρουμε γιατί το νερό που πίνουμε και πλενόμαστε είναι μολυσμένο με το καρκινογόνο εξασθενές χρώμιο, με το οποίο κάποιοι κακοί βιομήχανοι μολύνουν τα υπόγεια νερά και τον Ασωπό, όπως και τη θάλασσα και ό,τι τρώμε χωρίς να υπακούουν στους Νόμους.
Η μητέρα μου λέει ότι οι κακοί βιομήχανοι πρέπει να αλλάξουν συμπεριφορά ή να τιμωρηθούν αυστηρά.Ο πατέρας μου λέει ότι από τους πολιτικούς, σπάνια, πολύ σπάνια, γίνεται κάτι σωστό, λογικό και δίκαιο. Και είναι πολύ απογοητευμένος και λυπημένος.
Είμαι και εγώ λυπημένη γιατί δεν θέλω να αρρωστήσω από την κακία κάποιων. Ούτε θέλω να πεθάνω. Αγαπώ τη Ζωή, τη Φύση και τους Ανθρώπους.
Απορώ όμως. Πώς υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να κάνουν το κακό; Μήπως θέλουν να πλουτίζουν κάνοντας το κακό; Πώς μπορούν να φτιάχνουν τον δικό τους «παράδεισο», σκορπώντας γύρω τους τις αρρώστιες και το θάνατο; Εγώ αγαπώ τους βιομήχανους. Ακόμα και τους κακούς, γιατί πιστεύω ότι μπορούν να γίνουν καλοί και ευλογημένοι. Αρκεί να το θελήσουν.
Τους αγαπώ μάλιστα, έστω και αν αυτοί με σκοτώνουν.
Ο κ. πρωθυπουργός όμως πρέπει να πάρει τα μέτρα του και να τους δείξει το σωστό δρόμο.
Ελπίζω ότι το γράμμα μου αυτό θα φέρει καλά αποτελέσματα.
Χαλκούτσι Ωρωπού, 7-10-2007
Σας χαιρετώ
Η μικρή Αγγελική Γαβριέλλα Παπαγιάννη
Θυμάσαι Αρέθουσα, αγαπημένη μου, τί σου 'γραφα κάποτε:
«...κάθε τέτοια εποχή γίνεται η σπορά κάθε καινούργιας συγκίνησης στη ζωή μας. Κι έτσι η ελπίδα παραμένει ζωντανή.»
Να το θυμάσαι!
Σε φιλώ με Αγάπη
Αλφειός
Σημείωση: Οι φωτογραφίες του Ασωπού, της μικρής Αγγελικής και της επιστολής της, είναι από την εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ", ενώ το κείμενο της επιστολής της από την εφημερίδα "Ελευθεροτυπία".
http://alfe-ios.blogspot.com/2007/10/blog-post.html
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
Ανακύκλωση
Το "πορτρέτο" των σκουπιδιών
Με μια μηχανική κίνηση πετάμε στη μαύρη σακούλα εκατομμύρια ευρώ, τόνους πετρελαίου, εκατοντάδες δέντρα και πολύτιμους φυσικούς πόρους. Για να σας αποδείξουμε του λόγου το αληθές, καταγράψαμε την ταυτότητα δέκα συνηθισμένων οικιακών απορριμμάτων.
Α) Ένα γυάλινο μπουκάλι θα φώτιζε ένα δωμάτιο για 8 ώρες
Κατασκευάζεται από άμμο (που μας δίνει το πυρίτιο), ανθρακικό νάτριο και ασβεστόλιθο. Τα τρία αυτά υλικά συγχωνεύονται σε υψηλές θερμοκρασίες και γιʼ αυτό απαιτείται σημαντική ενέργεια. Υπολογίζεται ότι για την κατασκευή ενός μπουκαλιού καταναλώνεται ενέργεια ίση με αυτή που καίει ένας λαμπτήρας 100 W σε οκτώ ώρες. Γιατί να πετάμε στα σκουπίδια αυτόν τον πλούτο όταν η ανακύκλωση ενός γυάλινου μπουκαλιού μας δίνει το ίδιο προϊόν με 50% λιγότερη ενέργεια; Πόσω μάλλον, όταν υπολογίζεται όταν υπολογίζεται ότι με την ανακύκλωση αποσοβούμε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ίσες με το ένα τρίτο του βάρους του μπουκαλιού.
Β) Ένα κουτάκι αλουμινίου «καίει» 0,1 λίτρο πετρέλαιο
Γιʼ αυτό το ταπεινό κουτάκι, που ζυγίζει περίπου 15 γραμμάρια, χρειάστηκε βωξίτης βάρους 60 γραμμαρίων. Τα κοιτάσματα βωξίτη δεν είναι ανεξάντλητα. Μεγάλες ποσότητες από το υλικό αυτό βρίσκονται στα τροπικά δάση. Η εξόρυξή τους σημαίνει αποψίλωση των πνευμόνων της Γης ή σκάψιμο των βουνών. Επιπλέον, για να παραχθεί το ένα κουτάκι ξοδεύτηκε ενέργεια, ικανή να λειτουργήσει μια τηλεόραση για τρεις ώρες. Όλοι αυτοί οι πολύτιμοι φυσικοί πόροι πάνε χαμένοι εάν το κουτάκι πέσει στα κοινά σκουπίδια, όπου θα μείνει για πολλά χρόνια πριν διαλυθεί.
Αντίθετα, η ανακύκλωσή του έχει πολλά οφέλη. Για να παραχθεί ένα ολοκαίνουριο κουτάκι από ανακύκλωση απαιτείται μόλις το 5% της ενέργειας της κανονικής παραγωγής. Αποφεύγουμε έτσι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σχεδόν ίσες με το βάρος του. Για κάθε τόνο ανακυκλώσιμου αλουμινίου κερδίζουμε 4 τόνους βωξίτη, 37 βαρέλια πετρέλαιο, 500 κιλά σόδα και 100 κιλά ασβεστόλιθο. Και όλα αυτά σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, αφού χρειάζονται μόλις 90 ημέρες για να εμφανιστεί πάλι στα ράφια.
Γ) Μια μπαταρία μολύνει 400 κυβικά μέτρα νερού
100 εκατομμύρια μπαταρίες οικιακής χρήσης πωλούνται κάθε χρόνο στην Ελλάδα. Μεγάλο ποσοστό από τις μπαταρίες αυτού του τύπου (έως και 20%) περιέχουν υδράργυρο, ένα υλικό που προκαλεί νευρολογικές διαταραχές, θάνατο και τύφλωση. Αν και μικροσκοπικές, οι μπαταρίες μπορεί να προκαλέσουν ανυπολόγιστη καταστροφή, εάν πεταχτούν ανεξέλεγκτα, καθώς περιέχουν το εξαιρετικά επικίνδυνο κάδμιο (συνδέεται με καρκινογένεση, πνευμονοπάθειες, νεφρικές βλάβες κ.λ.π.) και σειρά ακόμα τοξικών ουσιών. Σκέφτεται ότι μια μπαταρία είναι αρκετή για αν μολύνει ένα κυβικό μέτρο χώμα και 400 κυβικά μέτρα νερού! Αν και η ανακύκλωση μπαταριών δεν αποδίδει άμεσα οικονομικά, μας προστατεύει από τέτοιους κινδύνους.
Δ) 300 εκατ. ευρώ το χρόνο γίνονται σακούλες
Παράγωγο του πετρελαίου και σύμβολο της κοινωνίας μιας χρήσης, η πλαστική σακούλα έχει κατακλύσει τη ζωή μας. Πάνω από 60000 τόνοι πλαστικού μιας χρήσης καταναλώνονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα. Η παραγωγή τους υπολογίζεται ότι στοιχίζει περίπου 300 εκατ. ευρώ, δηλαδή 5 ευρώ το κιλό. Πολλαπλάσιο είναι το κόστος τους από τη στιγμή που θα πεταχτούν. Αυξάνουν τον όγκο των σκουπιδιών, η διαχείρισή τους είναι δύσκολη, ενώ μια πλαστική σακούλα χρειάζεται από 100 έως 400 χρόνια για να διαλυθεί. Αφού ταφεί. Ειδικά όταν οι πλαστικές σακούλες πέφτουν στη θάλασσα είναι πολύ επικίνδυνες. Δεν είναι μόνο η ρύπανση προκαλούν τον θάνατο χελωνών και ψαριών.
Και μη νομίζετε ότι είναι δωρεάν: έρευνα του συνδέσμου των σούπερ μάρκετ αναφέρει ότι η αχρέωτη διανομή της πλαστικής σακούλας επιβαρύνει 0,3% την τελική τιμή. Ο βασικός στόχος είναι η μεγάλη μείωση της χρήσης της. Από ʽκει και πέρα η εκ νέου χρησιμοποίησή, η ξεχωριστή συλλογή και η ανακύκλωση (παρʼ ότι κοστίζει ακριβά), αποτελούν καλύτερες επιλογές από το πέταγμα στο σωρό.
Ε) 5 μπουκάλια=1 μπουφάν!
Εκτός από το ότι αυξάνουν τον όγκο των σκουπιδιών εάν δεν «τσαλακωθούν», (έχει υπολογιστεί ότι ο όγκος που καταλαμβάνει κάθε ένα είναι 2,5 φορές το βάρος), θα χρειαστεί να περάσουν 400 - 500 χρόνια πριν αρχίσουν να αποσυντίθεται.
Αντίθετα, ανακυκλώνοντας μισό κιλό PET πλαστικά μπουκάλια, εξοικονομεί κανείς ενέργεια αντίστοιχη με 12000 BTU. Η διαδικασία για την ανακύκλωσή τους είναι η εξής: χωρίζονται ανά είδος (PET, PVC, PP), πλένονται και κομματιάζονται. Από τις νιφάδες κατασκευάζονται διάφορα προϊόντα: από νέα πλαστικά μπουκάλια έως ύφασμα, επένδυση μαξιλαριών και μπουφάν. Έχει υπολογιστεί ότι πέντε πλαστικά μπουκάλια είναι αρκετά για την επένδυση ενός μπουφάν, 25 για ένα φλις παλτό ή 26 μπουκάλια για να φτιαχτεί ένα κοστούμι από πολυεστέρα.
ΣΤ) Πάνα μιας χρήσης: 15 δέντρα ανά παιδί
Μπορεί να πρακτική αλλά με πολύ υψηλό κόστος. Και δεν μιλάμε μόνο για το οικονομικό κόστος (που μπορεί να ξεπεράσει τα 2.000 ευρώ για κάθε παιδί), αλλά για το περιβαλλοντικό. Έχει υπολογισθεί ότι για κάθε παιδί χρειάζονται πάνω από 5.000 πάνες μίας χρήσης, ποσότητα που απαιτεί την θυσία 15 δέντρων. Ένα εκατομμύριο δέντρα κόβονται παγκοσμίως κάθε χρόνο μόνο για πάνες μίας χρήσης.
Από την άλλη, είναι από τα σκουπίδια που «φουσκώνουν» τον συνολικό όγκο των απορριμμάτων, καθώς οι πάνες που χρησιμοποιεί ένα και μόνο παιδί στην ανάπτυξή, του ξεπερνούν σε βάρος τον ένα τόνο!
Ζ) Ένα σπίτι «παράγει» 7,7 κιλά τετραπάκ ετησίως
Οι συσκευασίες από το τετραπάκ κατακτούν όλο και μεγαλύτερο κομμάτι αγοράς, καθώς είναι αρκετά εύχρηστες, τόσο για τις εταιρείες, όσο και για τους καταναλωτές. Υπολογίζεται ότι μια οικογένεια σε ένα χρόνο καταναλώνει 300 λίτρα γάλα και «παράγει» σκουπίδια τετραπάκ βάρους 7,7 κιλών.
Αν και είναι ελαφρύ, μαλακό και ταυτόχρονα ανθεκτικό, το τετραπάκ αποτελεί πραγματικό εφιάλτη για οποιοδήποτε σύστημα ανακύκλωσης. Καθώς αποτελείται από 77% από χαρτί, 18% από πλαστικό και 5% από αλουμίνιο, α ανακύκλωσή του απαιτεί τον διαχωρισμό των διαφορετικών υλικών, πράγμα που καθιστά ιδιαίτερα δαπανηρό το κόστος της. Σε κάποιες περιπτώσεις οι ίδιες οι εταιρείες που παράγουν τη συσκευασία αναλαμβάνουν και την ανακύκλωση, φτιάχνοντας νέα συσκευασία.
Η) Για κάθε τόνο χαρτιού, γλιτώνεις 32000 λίτρα νερό
Η έκρηξη των εντύπων κατακλύζει το σπίτι μας με χαρτί κάθε είδους. Μπορεί πολλά από αυτά (ειδικά διαφημιστικά) να δίνονται δωρεάν, το πραγματικό κόστος του χαρτιού όμως είναι πολύ μεγαλύτερο. Το πόσο, γίνεται κατανοητό όταν δούμε τι κερδίζουμε από την ανακύκλωσή του. Για κάθε τόνο χαρτιού που ανακυκλώνουμε, λοιπόν, σώζουμε 17 δέντρα, 32.000 λίτρα νερού, δύο βαρέλια πετρελαίου και 4.100 κιλοβατώρες ηλεκτρικού ρεύματος, ικανού να καλύψει τις ανάγκες ενός σπιτιού για πέντε μήνες. Σημαντική είναι και η εξοικονόμηση αερίων του θερμοκηπίου (πάνω από 74%), καθώς και η μείωση του όγκου των απορριμμάτων.
Ένας τόνος από υψηλής ποιότητας ανακυκλώσιμο χαρτί μπορεί να αντικαταστήσει τρεις τόνους ξύλο για χαρτί. Δυστυχώς, όμως, τα περισσότερα περιοδικά που κυκλοφορούν σήμερα στην Ελλάδα δεν χρησιμοποιούν ανακυκλωμένο χαρτί.
Ταυτόχρονα, στην προσπάθεια για ιλουστρασιόν εκτυπώσεις περνούν το χαρτί με επικάλυψη καολίνης, η οποία περιέχει άργιλο. Ο άργιλος όμως δυσκολεύει την ανακύκλωση, καθώς δημιουργεί σβόλους και δίνει κακής ποιότητας ανακυκλωμένο χαρτί.
Θ) 5 λεπτά για να αδειάσει, 200 χρόνια για να λιώσει
Χρησιμοποιούμε ένα ποτηράκι για ένα λεπτό και αυτό κάνει 200 χρόνια για να λιώσει. Μάλλον δεν συμφέρει. Αλλά καθώς το φαστ φούντ, το φαγητό «παραγγελία απέξω» και το φαγητό στο πόδι επεκτείνονται, τα πλαστικά πιατάκια, ποτηράκια, μαχαιροπίρουνα και κάθε είδους σκεύη μιας χρήσης γίνονται πια συνώνυμα της καθημερινότητας. Φτιαγμένα συνήθως από πολυστυρένιο, αποτελούν μεγάλο μέρος του συνολικού όγκου των πλαστικών απορριμμάτων και είναι εξίσου δύσκολο να διαλυθούν.
Ι) Το 1/3 των σκουπιδιών μας είναι κομπόστ
Φλούδες από φρούτα, λαχανικά και κάθε είδους
υπολείμματα φαγητού πέφτουν «χύμα» στον σκουπιδοντενεκέ μας, φτάνοντας το 35% - 50% του συνόλου των σκουπιδιών μας. Τα οργανικά σκουπίδια αποτελούν έτσι ένα μεγάλο μέρος του όγκου των αποβλήτων που κατευθύνονται για ταφή. Όπως ανακατεύονται με τα άλλα απορρίμματα , δυσκολεύουν την ανακύκλωση. Απεναντίας, εάν έπεφταν σε ξεχωριστό κάδο ή (ακόμα καλύτερα) εάν συλλέγονταν σε ειδικούς κάδους κομποστοποίησης σε κάθε σπίτι, θα μπορούσαν να μας δώσουν πολύ καλό κομπόστ, κατάλληλο για επιχωματώσεις και καλλιέργειες.
Πηγή: ''Κ'' της ''Καθημερινής'' (25 Φεβρουαρίου 2007)
Το "πορτρέτο" των σκουπιδιών
Με μια μηχανική κίνηση πετάμε στη μαύρη σακούλα εκατομμύρια ευρώ, τόνους πετρελαίου, εκατοντάδες δέντρα και πολύτιμους φυσικούς πόρους. Για να σας αποδείξουμε του λόγου το αληθές, καταγράψαμε την ταυτότητα δέκα συνηθισμένων οικιακών απορριμμάτων.
Α) Ένα γυάλινο μπουκάλι θα φώτιζε ένα δωμάτιο για 8 ώρες
Κατασκευάζεται από άμμο (που μας δίνει το πυρίτιο), ανθρακικό νάτριο και ασβεστόλιθο. Τα τρία αυτά υλικά συγχωνεύονται σε υψηλές θερμοκρασίες και γιʼ αυτό απαιτείται σημαντική ενέργεια. Υπολογίζεται ότι για την κατασκευή ενός μπουκαλιού καταναλώνεται ενέργεια ίση με αυτή που καίει ένας λαμπτήρας 100 W σε οκτώ ώρες. Γιατί να πετάμε στα σκουπίδια αυτόν τον πλούτο όταν η ανακύκλωση ενός γυάλινου μπουκαλιού μας δίνει το ίδιο προϊόν με 50% λιγότερη ενέργεια; Πόσω μάλλον, όταν υπολογίζεται όταν υπολογίζεται ότι με την ανακύκλωση αποσοβούμε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ίσες με το ένα τρίτο του βάρους του μπουκαλιού.
Β) Ένα κουτάκι αλουμινίου «καίει» 0,1 λίτρο πετρέλαιο
Γιʼ αυτό το ταπεινό κουτάκι, που ζυγίζει περίπου 15 γραμμάρια, χρειάστηκε βωξίτης βάρους 60 γραμμαρίων. Τα κοιτάσματα βωξίτη δεν είναι ανεξάντλητα. Μεγάλες ποσότητες από το υλικό αυτό βρίσκονται στα τροπικά δάση. Η εξόρυξή τους σημαίνει αποψίλωση των πνευμόνων της Γης ή σκάψιμο των βουνών. Επιπλέον, για να παραχθεί το ένα κουτάκι ξοδεύτηκε ενέργεια, ικανή να λειτουργήσει μια τηλεόραση για τρεις ώρες. Όλοι αυτοί οι πολύτιμοι φυσικοί πόροι πάνε χαμένοι εάν το κουτάκι πέσει στα κοινά σκουπίδια, όπου θα μείνει για πολλά χρόνια πριν διαλυθεί.
Αντίθετα, η ανακύκλωσή του έχει πολλά οφέλη. Για να παραχθεί ένα ολοκαίνουριο κουτάκι από ανακύκλωση απαιτείται μόλις το 5% της ενέργειας της κανονικής παραγωγής. Αποφεύγουμε έτσι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σχεδόν ίσες με το βάρος του. Για κάθε τόνο ανακυκλώσιμου αλουμινίου κερδίζουμε 4 τόνους βωξίτη, 37 βαρέλια πετρέλαιο, 500 κιλά σόδα και 100 κιλά ασβεστόλιθο. Και όλα αυτά σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, αφού χρειάζονται μόλις 90 ημέρες για να εμφανιστεί πάλι στα ράφια.
Γ) Μια μπαταρία μολύνει 400 κυβικά μέτρα νερού
100 εκατομμύρια μπαταρίες οικιακής χρήσης πωλούνται κάθε χρόνο στην Ελλάδα. Μεγάλο ποσοστό από τις μπαταρίες αυτού του τύπου (έως και 20%) περιέχουν υδράργυρο, ένα υλικό που προκαλεί νευρολογικές διαταραχές, θάνατο και τύφλωση. Αν και μικροσκοπικές, οι μπαταρίες μπορεί να προκαλέσουν ανυπολόγιστη καταστροφή, εάν πεταχτούν ανεξέλεγκτα, καθώς περιέχουν το εξαιρετικά επικίνδυνο κάδμιο (συνδέεται με καρκινογένεση, πνευμονοπάθειες, νεφρικές βλάβες κ.λ.π.) και σειρά ακόμα τοξικών ουσιών. Σκέφτεται ότι μια μπαταρία είναι αρκετή για αν μολύνει ένα κυβικό μέτρο χώμα και 400 κυβικά μέτρα νερού! Αν και η ανακύκλωση μπαταριών δεν αποδίδει άμεσα οικονομικά, μας προστατεύει από τέτοιους κινδύνους.
Δ) 300 εκατ. ευρώ το χρόνο γίνονται σακούλες
Παράγωγο του πετρελαίου και σύμβολο της κοινωνίας μιας χρήσης, η πλαστική σακούλα έχει κατακλύσει τη ζωή μας. Πάνω από 60000 τόνοι πλαστικού μιας χρήσης καταναλώνονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα. Η παραγωγή τους υπολογίζεται ότι στοιχίζει περίπου 300 εκατ. ευρώ, δηλαδή 5 ευρώ το κιλό. Πολλαπλάσιο είναι το κόστος τους από τη στιγμή που θα πεταχτούν. Αυξάνουν τον όγκο των σκουπιδιών, η διαχείρισή τους είναι δύσκολη, ενώ μια πλαστική σακούλα χρειάζεται από 100 έως 400 χρόνια για να διαλυθεί. Αφού ταφεί. Ειδικά όταν οι πλαστικές σακούλες πέφτουν στη θάλασσα είναι πολύ επικίνδυνες. Δεν είναι μόνο η ρύπανση προκαλούν τον θάνατο χελωνών και ψαριών.
Και μη νομίζετε ότι είναι δωρεάν: έρευνα του συνδέσμου των σούπερ μάρκετ αναφέρει ότι η αχρέωτη διανομή της πλαστικής σακούλας επιβαρύνει 0,3% την τελική τιμή. Ο βασικός στόχος είναι η μεγάλη μείωση της χρήσης της. Από ʽκει και πέρα η εκ νέου χρησιμοποίησή, η ξεχωριστή συλλογή και η ανακύκλωση (παρʼ ότι κοστίζει ακριβά), αποτελούν καλύτερες επιλογές από το πέταγμα στο σωρό.
Ε) 5 μπουκάλια=1 μπουφάν!
Εκτός από το ότι αυξάνουν τον όγκο των σκουπιδιών εάν δεν «τσαλακωθούν», (έχει υπολογιστεί ότι ο όγκος που καταλαμβάνει κάθε ένα είναι 2,5 φορές το βάρος), θα χρειαστεί να περάσουν 400 - 500 χρόνια πριν αρχίσουν να αποσυντίθεται.
Αντίθετα, ανακυκλώνοντας μισό κιλό PET πλαστικά μπουκάλια, εξοικονομεί κανείς ενέργεια αντίστοιχη με 12000 BTU. Η διαδικασία για την ανακύκλωσή τους είναι η εξής: χωρίζονται ανά είδος (PET, PVC, PP), πλένονται και κομματιάζονται. Από τις νιφάδες κατασκευάζονται διάφορα προϊόντα: από νέα πλαστικά μπουκάλια έως ύφασμα, επένδυση μαξιλαριών και μπουφάν. Έχει υπολογιστεί ότι πέντε πλαστικά μπουκάλια είναι αρκετά για την επένδυση ενός μπουφάν, 25 για ένα φλις παλτό ή 26 μπουκάλια για να φτιαχτεί ένα κοστούμι από πολυεστέρα.
ΣΤ) Πάνα μιας χρήσης: 15 δέντρα ανά παιδί
Μπορεί να πρακτική αλλά με πολύ υψηλό κόστος. Και δεν μιλάμε μόνο για το οικονομικό κόστος (που μπορεί να ξεπεράσει τα 2.000 ευρώ για κάθε παιδί), αλλά για το περιβαλλοντικό. Έχει υπολογισθεί ότι για κάθε παιδί χρειάζονται πάνω από 5.000 πάνες μίας χρήσης, ποσότητα που απαιτεί την θυσία 15 δέντρων. Ένα εκατομμύριο δέντρα κόβονται παγκοσμίως κάθε χρόνο μόνο για πάνες μίας χρήσης.
Από την άλλη, είναι από τα σκουπίδια που «φουσκώνουν» τον συνολικό όγκο των απορριμμάτων, καθώς οι πάνες που χρησιμοποιεί ένα και μόνο παιδί στην ανάπτυξή, του ξεπερνούν σε βάρος τον ένα τόνο!
Ζ) Ένα σπίτι «παράγει» 7,7 κιλά τετραπάκ ετησίως
Οι συσκευασίες από το τετραπάκ κατακτούν όλο και μεγαλύτερο κομμάτι αγοράς, καθώς είναι αρκετά εύχρηστες, τόσο για τις εταιρείες, όσο και για τους καταναλωτές. Υπολογίζεται ότι μια οικογένεια σε ένα χρόνο καταναλώνει 300 λίτρα γάλα και «παράγει» σκουπίδια τετραπάκ βάρους 7,7 κιλών.
Αν και είναι ελαφρύ, μαλακό και ταυτόχρονα ανθεκτικό, το τετραπάκ αποτελεί πραγματικό εφιάλτη για οποιοδήποτε σύστημα ανακύκλωσης. Καθώς αποτελείται από 77% από χαρτί, 18% από πλαστικό και 5% από αλουμίνιο, α ανακύκλωσή του απαιτεί τον διαχωρισμό των διαφορετικών υλικών, πράγμα που καθιστά ιδιαίτερα δαπανηρό το κόστος της. Σε κάποιες περιπτώσεις οι ίδιες οι εταιρείες που παράγουν τη συσκευασία αναλαμβάνουν και την ανακύκλωση, φτιάχνοντας νέα συσκευασία.
Η) Για κάθε τόνο χαρτιού, γλιτώνεις 32000 λίτρα νερό
Η έκρηξη των εντύπων κατακλύζει το σπίτι μας με χαρτί κάθε είδους. Μπορεί πολλά από αυτά (ειδικά διαφημιστικά) να δίνονται δωρεάν, το πραγματικό κόστος του χαρτιού όμως είναι πολύ μεγαλύτερο. Το πόσο, γίνεται κατανοητό όταν δούμε τι κερδίζουμε από την ανακύκλωσή του. Για κάθε τόνο χαρτιού που ανακυκλώνουμε, λοιπόν, σώζουμε 17 δέντρα, 32.000 λίτρα νερού, δύο βαρέλια πετρελαίου και 4.100 κιλοβατώρες ηλεκτρικού ρεύματος, ικανού να καλύψει τις ανάγκες ενός σπιτιού για πέντε μήνες. Σημαντική είναι και η εξοικονόμηση αερίων του θερμοκηπίου (πάνω από 74%), καθώς και η μείωση του όγκου των απορριμμάτων.
Ένας τόνος από υψηλής ποιότητας ανακυκλώσιμο χαρτί μπορεί να αντικαταστήσει τρεις τόνους ξύλο για χαρτί. Δυστυχώς, όμως, τα περισσότερα περιοδικά που κυκλοφορούν σήμερα στην Ελλάδα δεν χρησιμοποιούν ανακυκλωμένο χαρτί.
Ταυτόχρονα, στην προσπάθεια για ιλουστρασιόν εκτυπώσεις περνούν το χαρτί με επικάλυψη καολίνης, η οποία περιέχει άργιλο. Ο άργιλος όμως δυσκολεύει την ανακύκλωση, καθώς δημιουργεί σβόλους και δίνει κακής ποιότητας ανακυκλωμένο χαρτί.
Θ) 5 λεπτά για να αδειάσει, 200 χρόνια για να λιώσει
Χρησιμοποιούμε ένα ποτηράκι για ένα λεπτό και αυτό κάνει 200 χρόνια για να λιώσει. Μάλλον δεν συμφέρει. Αλλά καθώς το φαστ φούντ, το φαγητό «παραγγελία απέξω» και το φαγητό στο πόδι επεκτείνονται, τα πλαστικά πιατάκια, ποτηράκια, μαχαιροπίρουνα και κάθε είδους σκεύη μιας χρήσης γίνονται πια συνώνυμα της καθημερινότητας. Φτιαγμένα συνήθως από πολυστυρένιο, αποτελούν μεγάλο μέρος του συνολικού όγκου των πλαστικών απορριμμάτων και είναι εξίσου δύσκολο να διαλυθούν.
Ι) Το 1/3 των σκουπιδιών μας είναι κομπόστ
Φλούδες από φρούτα, λαχανικά και κάθε είδους
υπολείμματα φαγητού πέφτουν «χύμα» στον σκουπιδοντενεκέ μας, φτάνοντας το 35% - 50% του συνόλου των σκουπιδιών μας. Τα οργανικά σκουπίδια αποτελούν έτσι ένα μεγάλο μέρος του όγκου των αποβλήτων που κατευθύνονται για ταφή. Όπως ανακατεύονται με τα άλλα απορρίμματα , δυσκολεύουν την ανακύκλωση. Απεναντίας, εάν έπεφταν σε ξεχωριστό κάδο ή (ακόμα καλύτερα) εάν συλλέγονταν σε ειδικούς κάδους κομποστοποίησης σε κάθε σπίτι, θα μπορούσαν να μας δώσουν πολύ καλό κομπόστ, κατάλληλο για επιχωματώσεις και καλλιέργειες.
Πηγή: ''Κ'' της ''Καθημερινής'' (25 Φεβρουαρίου 2007)
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
Νερό - Καταναλώνουμε διπλάσιο από όσο μπορούμε
Η λειψυδρία χτυπά ήδη την πόρτα μας, με τα αποθέματα νερού
να φτάνουν στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 5 χρόνων
Πώς θα φτάσουμε τα 120 λίτρα τηνημέρα ανά άτομο, από τα 150 που σπαταλάμε σήμερα
Το χαμηλότερο σημείο της τελευταίας πενταετίας προσεγγίζουν- παρά τις έντονες βροχές του Μαΐου- τα υδατικά αποθέματα. Η λειψυδρία χτυπά ήδη την πόρτα στη χώρα μας. Σύμφωνα με τις οικολογικές οργανώσεις, όμως, με ορισμένες απλές κινήσεις όλοι μπορούμε να εξοικονομήσουμε νερό, ώστε να μην το πούμε «νεράκι».
«Στην Ελλάδα ο αγροτικός τομέας καταναλώνει το 86% των συνολικών αναγκών της χώρας σε νερό, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερος. Εν όψει των κλιματικών αλλαγών θα πρέπει να αλλάξει ο τρόπος που χρησιμοποιούμε το νερό στη γεωργία, με πρώτο βήμα να μπει ένα στοπ στη μη αποτελεσματική άρδευση. Το βασικότερο, όμως, είναι να αλλάξει η κουλτούρα του Έλληνα πολίτη στο φλέγον ζήτημα της καθημερινής χρήσης του νερού», επισημαίνει ο κ. Νίκος Χαραλαμπίδης από την Greenpeace. Σύμφωνα με στοιχεία της οικολογικής οργάνωσης, ο καθένας μας καταναλώνει κατά μέσο όρο 150-200 λίτρα νερού ημερησίως για την ικανοποίηση των βασικών αναγκών του. «Εύκολα θα μπορούσαμε να καταναλώνουμε λιγότερο από 80 λίτρα την ημέρα», λέει ο κ. Χαραλαμπίδης. Στις πόλεις. «Όπως και στις υπόλοιπες χώρες της Μεσογείου, έτσι και στην Ελλάδα τα φαινόμενα λειψυδρίας δεν είναι σπάνια. Πρόκειται για φυσική κατάσταση, την οποία καλούμαστε να βιώσουμε περιοδικά και η οποία είναι ανεξάρτητη από το φαινόμενο της αλλαγής του κλίματος», αναφέρει η κ. Παναγιώτα Μαραγκού από τη WWF Ελλάς. «Όσο και να λέμε ότι ο αγροτικός τομέας είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής νερού στην Ελλάδα, όση εξοικονόμηση και αν κάνουν οι αγρότες, το πρόβλημα της υψηλής κατανάλωσης της Αθήνας παραμένει. Αρχίσαμε από τον Μαραθώνα, περάσαμε στην Υλίκη και τώρα στραγγίζουμε και τον Μόρνο. Γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο πρέπει όλοι μας να αντιληφθούμε ότι η διαχείριση του νερού μας αφορά. Ως πολίτες οφείλουμε να αποκτήσουμε διαρκή συνείδηση στην εξοικονόμηση νερού», τονίζει η κ. Μαραγκού.
ΚΥΠΡΟΣ
Εξοικονόμηση με σύστημα ανακύκλωσης
Στην Κύπρο, όπου το πρόβλημα της λειψυδρίας έχει κάνει την εμφάνισή του προ δεκαετιών και πλέον αποτελεί μόνιμη κατάσταση, η κυβέρνηση επιδοτεί την εγκατάσταση συστημάτων ανακύκλωσης ημιακάθαρτου νερού (δηλαδή αυτού που απορρέει από τους νιπτήρες, το μπάνιο και τα πλυντήρια ρούχων και πιάτων), έτσι ώστε να επαναχρησιμοποιείται στο καζανάκι της τουαλέτας και το πότισμα κήπου ή γλαστρών στα μπαλκόνια. Αυτό το σύστημα απαιτεί την εγκατάσταση διπλών σωλήνων και μπορεί να εξοικονομήσει έως και 35% του πόσιμου νερού.
Πηγή: Εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ" (26 Μαΐου 2007)
Η λειψυδρία χτυπά ήδη την πόρτα μας, με τα αποθέματα νερού
να φτάνουν στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 5 χρόνων
Πώς θα φτάσουμε τα 120 λίτρα τηνημέρα ανά άτομο, από τα 150 που σπαταλάμε σήμερα
Το χαμηλότερο σημείο της τελευταίας πενταετίας προσεγγίζουν- παρά τις έντονες βροχές του Μαΐου- τα υδατικά αποθέματα. Η λειψυδρία χτυπά ήδη την πόρτα στη χώρα μας. Σύμφωνα με τις οικολογικές οργανώσεις, όμως, με ορισμένες απλές κινήσεις όλοι μπορούμε να εξοικονομήσουμε νερό, ώστε να μην το πούμε «νεράκι».
«Στην Ελλάδα ο αγροτικός τομέας καταναλώνει το 86% των συνολικών αναγκών της χώρας σε νερό, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερος. Εν όψει των κλιματικών αλλαγών θα πρέπει να αλλάξει ο τρόπος που χρησιμοποιούμε το νερό στη γεωργία, με πρώτο βήμα να μπει ένα στοπ στη μη αποτελεσματική άρδευση. Το βασικότερο, όμως, είναι να αλλάξει η κουλτούρα του Έλληνα πολίτη στο φλέγον ζήτημα της καθημερινής χρήσης του νερού», επισημαίνει ο κ. Νίκος Χαραλαμπίδης από την Greenpeace. Σύμφωνα με στοιχεία της οικολογικής οργάνωσης, ο καθένας μας καταναλώνει κατά μέσο όρο 150-200 λίτρα νερού ημερησίως για την ικανοποίηση των βασικών αναγκών του. «Εύκολα θα μπορούσαμε να καταναλώνουμε λιγότερο από 80 λίτρα την ημέρα», λέει ο κ. Χαραλαμπίδης. Στις πόλεις. «Όπως και στις υπόλοιπες χώρες της Μεσογείου, έτσι και στην Ελλάδα τα φαινόμενα λειψυδρίας δεν είναι σπάνια. Πρόκειται για φυσική κατάσταση, την οποία καλούμαστε να βιώσουμε περιοδικά και η οποία είναι ανεξάρτητη από το φαινόμενο της αλλαγής του κλίματος», αναφέρει η κ. Παναγιώτα Μαραγκού από τη WWF Ελλάς. «Όσο και να λέμε ότι ο αγροτικός τομέας είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής νερού στην Ελλάδα, όση εξοικονόμηση και αν κάνουν οι αγρότες, το πρόβλημα της υψηλής κατανάλωσης της Αθήνας παραμένει. Αρχίσαμε από τον Μαραθώνα, περάσαμε στην Υλίκη και τώρα στραγγίζουμε και τον Μόρνο. Γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο πρέπει όλοι μας να αντιληφθούμε ότι η διαχείριση του νερού μας αφορά. Ως πολίτες οφείλουμε να αποκτήσουμε διαρκή συνείδηση στην εξοικονόμηση νερού», τονίζει η κ. Μαραγκού.
ΚΥΠΡΟΣ
Εξοικονόμηση με σύστημα ανακύκλωσης
Στην Κύπρο, όπου το πρόβλημα της λειψυδρίας έχει κάνει την εμφάνισή του προ δεκαετιών και πλέον αποτελεί μόνιμη κατάσταση, η κυβέρνηση επιδοτεί την εγκατάσταση συστημάτων ανακύκλωσης ημιακάθαρτου νερού (δηλαδή αυτού που απορρέει από τους νιπτήρες, το μπάνιο και τα πλυντήρια ρούχων και πιάτων), έτσι ώστε να επαναχρησιμοποιείται στο καζανάκι της τουαλέτας και το πότισμα κήπου ή γλαστρών στα μπαλκόνια. Αυτό το σύστημα απαιτεί την εγκατάσταση διπλών σωλήνων και μπορεί να εξοικονομήσει έως και 35% του πόσιμου νερού.
Πηγή: Εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ" (26 Μαΐου 2007)
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
Σώστε την Καλλονή
Ο Σύλλογος για το Περιβάλλον "Ναυτίλος Εν Δράσει" ζητά την ενίσχυση όλων στην προσπάθειά του για την αποτελεσματικότερη προστασία του κόλπου Καλλονής Λέσβου, που αν και περιλαμβάνεται στο πανευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000 καθώς και στο δίκτυο των σημαντικών περιοχών για τα πουλιά της Ελλάδας, απειλείται από μπαζώματα, αποστραγγίσεις, στερεά απόβλητα, άναρχη δόμηση, υπερβόσκηση, ανεπεξέργαστα υγρά απόβλητα και ανεξέλεγκτο κυνήγι.
Όσοι επιθυμούν καλούνται να συμβάλουν στο εγχείρημα του συλλόγου επισκεπτόμενοι την ιστοσελίδα: http://naftilosendrasi.gr/ είτε αποστέλλοντας τα στοιχεία τους στην ηλεκτρονική διεύθυνση: info@naftilosendrasi.gr.
Η συλλογή των υπογραφών θα ολοκληρωθεί στις 31 Οκτωβρίου.
Πηγή: www.ergopoliton.gr
http://anadasosi.blogspot.com/
Ο Σύλλογος για το Περιβάλλον "Ναυτίλος Εν Δράσει" ζητά την ενίσχυση όλων στην προσπάθειά του για την αποτελεσματικότερη προστασία του κόλπου Καλλονής Λέσβου, που αν και περιλαμβάνεται στο πανευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000 καθώς και στο δίκτυο των σημαντικών περιοχών για τα πουλιά της Ελλάδας, απειλείται από μπαζώματα, αποστραγγίσεις, στερεά απόβλητα, άναρχη δόμηση, υπερβόσκηση, ανεπεξέργαστα υγρά απόβλητα και ανεξέλεγκτο κυνήγι.
Όσοι επιθυμούν καλούνται να συμβάλουν στο εγχείρημα του συλλόγου επισκεπτόμενοι την ιστοσελίδα: http://naftilosendrasi.gr/ είτε αποστέλλοντας τα στοιχεία τους στην ηλεκτρονική διεύθυνση: info@naftilosendrasi.gr.
Η συλλογή των υπογραφών θα ολοκληρωθεί στις 31 Οκτωβρίου.
Πηγή: www.ergopoliton.gr
http://anadasosi.blogspot.com/
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό
Ο Γέροντας Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης για την ομορφιά της Κτίσης
Να χαίρεσθε όσα μας περιβάλλουν. Όλα μας διδάσκουν και μας οδηγούν στον Θεό. Όλα γύρω μας είναι σταλαγματιές της αγάπης του Θεού. Και τα έμψυχα και τα άψυχα και τα φυτά και τα ζώα και τα πουλιά και τα βουνά και η θάλασσα και το ηλιοβασίλεμα και ο έναστρος ουρανός. Είναι οι μικρές αγάπες, μέσα απ' τις οποίες φθάνομε στη μεγάλη Αγάπη, τον Χριστό. Τα λουλούδια, για παράδειγμα, έχουν τη χάρη τους, μας διδάσκουν με το άρωμά τους, με το μεγαλείο τους. Μας μιλούν για την αγάπη του Θεού. Σκορπούν το αρωμά τους, την ομορφιά τους σε αμαρτωλούς και δικαίους.
Για να γίνει κανείς Χριστιανός, πρέπει να έχει ποιητική ψυχή, πρέπει να γίνει ποιητής. «Χοντρές» ψυχές κοντά Του ο Χριστός δεν θέλει. Ο χριστιανός, έστω και μόνο όταν αγαπάει, είναι ποιητής, είναι μες στην ποίηση. Την αγάπη ποιητικές καρδιές την ενστερνίζονται, τη βάζουν μέσα στην καρδιά τους, την αγκαλιάζουν, τη νιώθουν βαθιά.
Να εκμεταλλεύεσθε τις ωραίες στιγμές. Οι ωραίες στιγμές προδιαθέτουν την ψυχή σε προσευχή, την καθιστούν λεπτή, ευγενική, ποιητική. Ξυπνήστε το πρωί, να δείτε τον βασιλιά ήλιο να βγαίνει ολοπόρφυρος απ' το πέλαγος. Οταν σας ενθουσιάζει ένα ωραίο τοπίο, ένα εκκλησάκι, κάτι ωραίο, να μη μένετε εκεί, να πηγαίνετε πέραν αυτού, να προχωρείτε σε δοξολογία για όλα τα ωραία, για να ζείτε τον μόνον Ωραίον. Όλα είναι άγια, και η θάλασσα και το μπάνιο και το φαγητό. Όλα να τα χαίρεσθε. Όλα μας πλουτίζουν, όλα μας οδηγούν στη μεγάλη Αγάπη, όλα μας οδηγούν στον Χριστό.
Να παρατηρείτε όσα έφτιαξε ο άνθρωπος, τα σπίτια, τα κτίρια, μεγάλα ή μικρά, τις πόλεις, τα χωριά, τους ανθρώπους, τον πολιτισμό τους. Να ρωτάτε, να ολοκληρώνετε τις γνώσεις σας για το καθετί, να μη στέκεστε αδιάφοροι. Αυτό σας βοηθάει σε βαθύτερη μελέτη των θαυμάσιων του Θεού. Γίνονται όλα ευκαιρίες να συνδεόμαστε με όλα καί με όλους. Γίνονται αιτίες ευχαριστίας και δεήσεως στον Κύριο του παντός. Να ζείτε μέσα σε όλα, στη φύση, στα πάντα. Η φύση είναι το μυστικό Ευαγγέλιο. Οταν, όμως, δεν έχει κανείς εσωτερική χάρη, δεν τον ωφελεί η φύση. Η φύση μάς ξυπνάει, αλλά δεν μπορεί να μας πάει στον Παράδεισο.
[Από το βιβλίο Γέροντος Πορφυρίου«Βίος και Λόγοι», εκδ. (6η) Ιεράς Μονή Χρυσοπηγής Χανίων http://www.imx.gr/ , 2006, σ. 461 εξ. Εμείς αναδημοσιεύουμε το απόσπασμα αυτό από το πολύ καλό (και αλλιώς εύχρηστο) Αναγνωσματάριο του Χοιροβοσκού http://anagnosmatario.blogspot.com/2007 ... -post.html , τον οποίον από τη θέση αυτήν ευχαριστούμε από μέσης καρδίας αγαλλομένης, συγχαίροντάς τον για Όλα].
Για τον ένθεο βίο και τη θεοπρεπέστατη πολιτεία του πολιού Γέροντος Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου, κάντε κλικ εδώ http://www.porphyrios.net/GREEK/indexG.html.Για ν' ακούσετε μάλιστα τη πολλά διδάσκουσα φωνή του, πατήστε εδώ http://www.porphyrios.net/GREEK/SOUNDS/porphyrios2.mp3 .
http://theoperiv.blogspot.com/
Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό