"Η ησυχία"

[gkou]

[ Η ΗΣΥΧΙΑ

… Οι χριστιανοί των πόλεων και της υπαίθρου δεν μπορούν να εγκαταλείψουν τον κόσμο, εφʼ όσον έχουν δημιουργήσει οικογένεια και υποχρεώσεις. Μπορούν όμως κατά μικρά χρονικά διαστήματα να επισκέπτονται ησυχαστικούς τόπους για να μπορούν να κάνουν κάποια αυτοεξέταση, κάποιο αυτοέλεγχο και να διορθώσουν κινήσεις και καταστάσεις της ψυχής τους που δεν λειτουργούν σωστά..Μπορούν να εγκαταλείψουν τον κόσμο με την έννοια της αρνήσεως και εγκαταλείψεως του κοσμικού φρονήματος ,που προκαλεί την εσωτερική ψυχική ηχορύπανση, τον εσωτερικό θόρυβο. Οι χριστιανοί μπορούν και πρέπει συχνά να απομονώνονται για λίγο στο δωμάτιό τους και να συζητούν με τον εαυτό τους, να τον βλέπουν έτσι όπως είναι και στη συνέχεια να προσπαθούν να τον διορθώνουν με τη χάρη του θεού και την καθοδήγηση του πνευματικού. Να τον εξυγιαίνουν, να τον θεραπεύουν, να τον τελειοποιούν. Κάποτε κάποτε μπορούν να επισκέπτονται ιερές Μονές είτε στην επαρχία τους, είτε στο Άγιο Όρος ,( οι άνδρες) ,και να μετέχουν στις ιερές Ακολουθίες μέσα στο κατανυκτικό περιβάλλον των μοναστηριακών ναών. Αυτού του είδους η ησυχία είναι και δυνατή και ευκταία.
Την ανάγκη της ησυχίας μας την δίδαξε ο ίδιος ο Κύριος με το παράδειγμά Του. Προτού αρχίσει το δημόσιο και κοσμοσωτήριο έργο Του, αποσύρθηκε στην έρημο δυτικά του Ιορδάνη σε κάποιο υψηλό μέρος ,που από τότε ονομάζεται Σαραντάριο όρος, όπου και παρέμεινε σαράντα μέρες με νηστεία και προσευχή. Και όταν στη συνέχεια άρχισε το έργο Του μας συμβούλεψε ,να κλεινόμαστε συχνά στο «ταμείον» μας, στο κελλί μας ή στο δωμάτιό μας και εκεί να μιλάμε με τον εαυτό μας και με το Θεό μας. Να αποφεύγουμε τους θορύβους των δημοσίων χώρων. Πολλές φορές μιλούσε στον κόσμο, στο λαό του Θεού σε ήσυχα και ερημικά μέρη, ώστε και οι ακροατές Του να προσέχουν περισσότερο και να κατανύσσονται πιο πολύ. Συχνά μετά από το κήρυγμα απομακρυνόταν από το λαό και τους Μαθητές Του στην ησυχία κάποιου βουνού και ʽκει μιλούσε με τον ουράνιο Πατέρα Του ως «ενώπιος ενωπίω».
Ο Μ. Βασίλειος λέγει ότι αρχή καθάρσεως της ψυχής είναι η ησυχία ,κατά την οποία ούτε η γλώσσα συζητεί τις ανθρώπινες υποθέσεις ούτε οι οφθαλμοί κοιτάζουν τα ροδαλά και αρμονικά σώματα ούτε η ακοή προσελκύει την προσοχή της ψυχής σε ακρόαση μελωδιών, που είναι συντεθειμένες με σκοπό την ηδονή, ή σε λόγους ευτράπελων και αστείων ανθρώπων, κάτι που έχει κατʼ εξοχήν τη δύναμη να παραλύει την προσήλωση της ψυχής . Διότι ο νους όταν δεν διασκορπίζεται προς τα έξω και δεν διαχέεται δια των αισθητηρίων προς τον κόσμο, επιστρέφει προς τον εαυτό του και από τον εαυτό του ανεβαίνει προς την έννοια του Θεού.
Χρειάζεται πάντοτε, αλλά ιδιαίτερα στις περιόδους των νηστειών , να αποφεύγουμε τις εξωστρέφειες ,για τις οποίες μιλεί ο Μ. Βασίλειος και να έχουμε στραμμένο το νου μας προς τον εαυτό μας και δια του εαυτού μας προς το Θεό. Ούτε να συζητούμε ξένες υποθέσεις , να κατακρίνουμε και να κουτσομπολεύουμε τους άλλους, ούτε να παρατηρούμε τα πρόσωπα των άλλων όταν μάλιστα αυτά είναι ωραία και είναι του άλλου φύλου, διότι «εκ του οράν τίκτεται το εράν». Από την όραση γεννάται η επιθυμία της αμαρτωλής πράξεως ,ούτε να ακούμε κοσμικά τραγούδια, που εξυμνούν το γεώδη έρωτα, ούτε να συμμετέχουμε σε αστεϊσμούς και αισχρά ανέκδοτα στη ζωή μας … ]

Από το βιβλίο
Αρχιμανδρίτου ΤΙΜΟΘΕΟΥ ΤΖΑΒΑΡΑ
«Ο ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ»
( Φιλοκαλικά θέματα)
ΕΚΔΟΣΗ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ΝΑΥΠΛΙΟΥ

[gkou]

… Δυστυχώς αρκετοί ορθόδοξοι χριστιανοί αδελφοί μας με ευχαρίστηση ζουν μέσα σʼ αυτούς τους ηθικούς θορύβους ,με τις φλυαρίες και αργολογίες και με ευχαρίστηση δέχονται αυτούς τους ψυχικούς ρύπους ,χωρίς να αντιλαμβάνονται την ψυχοκτόνα αρρώστια που προκαλούν αυτοί οι ρύποι, την αμαρτία που συνιστά η απαράδεκτη αυτή συμπεριφορά τους. Και το χειρότερο είναι ότι αυτοί οι χριστιανοί πηγαίνουν τις μεγάλες γιορτές και κοινωνούν των αχράντων Μυστηρίων χωρίς μετάνοια. Έτσι δεν κοινωνούν «εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν αιώνιον», αλλά «εις κρίμα και κατάκριμα», δηλαδή με το να κοινωνούν, παίρνουν μέσα τους την καταδίκη τους.
Ο Θεός στην Π. Διαθήκη μας έχει πει ότι είναι αδύνατο να τον συναντήσουμε μέσα στο θόρυβο των αισθήσεών μας, μέσα στο θόρυβο των αμαρτωλών λογισμών και παθών.
Όταν ο προφήτης Ηλίας κλήθηκε από το Θεό να πάει προς συνάντησή του στο όρος Χωρήβ κι άρχισε νʼ ανεβαίνει στο όρος, στην ανηφορική του πορεία ξέσπασε μια άγρια θύελλα και νόμισε ο Προφήτης ότι η θύελλα ήταν σημάδι της παρουσίας του Θεού. ΄Αλλʼ ο άγγελος του Κυρίου τον πληροφόρησε ότι δεν βρίσκεται μέσα στη θύελλα ο Θεός. «Ουκ εν τω πνεύματι ο Κύριος». Έτσι προχώρησε στην ανάβασή του στο όρος στο όρος ο Ηλίας. Ύστερα από λίγο έγινε ένας τρομερός σεισμός ,και ο Προφήτης υπέθεσε ότι εδώ θα ήταν ο Θεός. Αλλά πάλι έλαβε την πληροφορία από τον άγγελο ότι «ουκ εν τω συσσεισμώ Κύριος». Προχώρησε ακόμη ψηλότερα ο Προφήτης και ξαφνικά βλέπει μπροστά του μια μεγάλη φωτιά. Σίγουρα, διαλογίστηκε ,εδώ θα είναι ο Θεός. Όπως στο Μωυσή εμφανίστηκε μέσα στη φλεγόμενη και μη κατακαιόμενη βάτο, έτσι θα συμβαίνει και δω. Αλλά πάλι ήρθε η αρνητική διαβεβαίωση: «Ουκ εν τω πυρί Κύριος». Έτσι αναγκάστηκε να ανεβεί ακόμη ψηλότερα ,να φτάσει στην κορυφή του βουνού, όπου βρέθηκε μέσα σε μια λεπτή και δροσερή αύρα και άκουσε την αγγελική φωνή να λέει: «Κακεί ο Θεός».
Εδώ στη λεπτή και δροσερή αύρα είναι ο Θεός. Στην ησυχία της ερήμου και στην ησυχία του νου και της καρδιάς. Δε μπορεί ο Θεός να είναι μέσα στον πόλεμο που προκαλούν οι πονηροί και ακάθαρτοι λογισμοί και τα πάθη. Ο Θεός είναι απαθής και άγιος και αναπαύεται στους απαθείς και αγίους. Η σάρκα με τις επιθυμίες της και τις θύελλες που προκαλεί, με τους σεισμούς και τη φωτιά που ανάβει σε όλο το είναι του ανθρώπου εμποδίζει τη χάρη του Θεού να έλθει και να σώσει και θεώσει τον άνθρωπο.
Αν ο άνθρωπος δεν αποφύγει το θόρυβο των παθών, αν δεν αποφύγει τη θύελλα των σωματικών αισθήσεων, αν δεν αποφύγει το σεισμό ,που προκαλούν οι άλογες και αμαρτωλές ενέργειες των αισθήσεων και τη φωτιά που ανάβουν στη σάρκα και δε ζητήσει τη λεπτή και δροσερή αύρα του δωματίου, του γραφείου, του κελλιού του, δε θα μπορέσει να δει τον εαυτό του και δια του εαυτού του το Θεό. Να καθαρίσει το νου και να τον φέρει στην καρδιά και δια της καρδιάς να τον ανεβάσει στο Θεό, να ζήσει μέσα στην παρουσία του Αγίου Πνεύματος.
Στα κοσμικά κέντρα, στα γλέντια και στις κοσμικές διασκεδάσεις δεν συναντάται ο Θεός. Στους ελεύθερους έρωτες, τις προγαμιαίες και εξωσυζυγικές σχέσεις δεν υπάρχει ο Θεός. Στη φιλαυτία ,στον εγωισμό, στα μίση και τις εχθρότητες ,στις καθημερινές αντεγκλήσεις, τους ανταγωνισμούς και διαπληκτισμούς δεν συναντάται ο Θεός. Τον Θεό τον συναντάς στο χώρο της αγάπης και φιλανθρωπίας, στο χώρο της αγνότητος και εγκρατείας, στο χώρο της προσφοράς και της θυσίας, στο χώρο της ταπεινοφροσύνης και της πραότητος, στο χώρο της νήψεως και της προσευχής…

Από το βιβλίο
Αρχιμανδρίτου ΤΙΜΟΘΕΟΥ ΤΖΑΒΑΡΑ
«Ο ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ»
( Φιλοκαλικά θέματα)
ΕΚΔΟΣΗ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ΝΑΥΠΛΙΟΥ