ΤΟ «ΠΑΤΕΡ ΗΜΩΝ»-Antony Bloom
Δημοσιεύτηκε: Σάβ Ιουν 07, 2008 9:54 am
ΤΟ «ΠΑΤΕΡ ΗΜΩΝ»
Παρόλο που το «Πάτερ ημών» είναι μια απλή και χιλιοειπωμένη προσευχή, όμως έχει και αυτή τα προβλήματα και τις δυσκολίες της.
Είναι η μόνη προσευχή που μας παρέδωσε ο Κύριος. Διαβάζοντας τις Πράξεις των Αποστόλων, δεν συναντάμε πουθενά κανέναν, ούτε μια φορά, να τη χρησιμοποιεί, παρόλο που δεν περιμέναμε κάτι τέτοιο. Και μας αιφνιδιάζει μάλιστα πολύ περισσότερο η απουσία της, όταν φέρουμε στο νου μας τα εισαγωγικά λόγια της προσευχής αυτής , τα οποία βρίσκονται στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο: «Κύριε, δίδαξέ μας να προσευχόμαστε, όπως δίδαξε και ο Ιωάννης τους μαθητές του» ( Λουκ. 11,1 ). Το ότι όμως δεν τη συναντάμε πουθενά δεν σημαίνει ότι και ότι οι πρώτοι χριστιανοί δεν συνήθιζαν να τη χρησιμοποιούν. Άλλωστε το «Πάτερ ημών» δεν είναι μόνο προσευχή που εκφράζεται με λόγια, αλλά είναι ολοκληρωμένος τρόπος ζωής, που εκφράζεται σαν προσευχή. Εικονίζει τη βαθμιαία αποδέσμευση της ψυχής και τη σταδιακή ανάβασή της, από τη δουλεία του μεταπτωτικού ανθρώπου στην ελευθερία των τέκνων του Θεού. Η προσευχή αυτή είναι δομημένη με καταπληκτική ακρίβεια. Είναι σαν τους κύκλους που σχηματίζονται όταν ένα βότσαλο πέσει στη λίμνη και τους οποίους μπορούμε να παρακολουθήσουμε, αρχίζοντας από το κέντρο προς τις όχθες ή αντίθετα από τις όχθες προς την πηγή της κίνησης. Το ίδιο συμβαίνει και με το «Πάτερ ημών». Αν θελήσουμε να το αναλύσουμε ,μπορούμε νʼ αρχίσουμε είτε από την αρχή είτε από το τέλος . Είναι όμως πιο εύκολο νʼ αρχίσουμε από τις όχθες, από το τέλος της προσευχής και να προχωρήσουμε προς το κέντρο, αν και σύμφωνα με τη διδασκαλία του Χριστού και την παράδοση της Εκκλησίας ο άλλος τρόπος είναι ο σωστός.
Καθένας που πλησιάζει τον Κύριο μπορεί κατά κάποιο τρόπο να τον αποκαλεί «Πατέρα». Όμως αν θελήσουμε να ακριβολογήσουμε , το «Πάτερ ημών» εκφράζει μονάχα την υιική σχέση των παιδιών του Θεού, αυτών που ανήκουν στην Εκκλησία του Χριστού και έχουν το Θεό πατέρα τους . Εκείνων που βρήκαν το δρόμο που οδηγεί προς τον Πατέρα «εν Χριστώ». Γιατί μόνο «εν Χριστώ» και δια του Χριστού μπορούμε να γίνουμε παιδιά του Θεού…
…Αν ξεκινήσουμε από τις τελευταίες λέξεις της προσευχής και προχωρήσουμε προς τις πρώτες, παρατηρούμε ότι μοιάζει με μια ανοδική πορεία. Το σημείο που ξεκινάμε είναι οι τελευταίες λέξεις της προσευχής, «ρύσαι ημάς από του πονηρού» και φανερώνουν κατάσταση αιχμαλωσίας. Κατά συνέπεια η τελευταία λέξη ,που είναι στην αρχή της προσευχής «Πάτερ ημών», φανερώνει κατάσταση υιικής σχέσεως αυτού που προσεύχεται με το Θεό-Πατέρα…
…Δεν έχουμε καμιά ελπίδα εφόσον βρισκόμαστε κάτω από τα δεσμά του «άρχοντα του κόσμου τούτου», του διαβόλου και όλων των δαιμόνων που αυτός έχει στη διάθεσή του, για να υποδουλώνει τις ανθρώπινες ψυχές και τα σώματα και να τα κρατάει μακριά από τον «ζώντα Θεό». Αν δεν έρθει ο Ίδιος ο Θεός να μας ελευθερώσει, δεν υπάρχει ελευθερία αλλά αιώνια δουλεία. Και οι πρώτες λέξεις που συναντάμε στο «Πάτερ ημών» όταν αρχίζουμε τη μελέτη του από το τέλος, είναι ακριβώς αυτό το πράγμα, «ρύσαι ημάς από του πονηρού». Η απελευθέρωση από το διάβολο είναι όμοια με εκείνη που επιχειρήθηκε τότε στην Αίγυπτο, με αρχηγό το Μωυσή. Επίσης κατορθώνεται κατά το βάπτισμα με τη δύναμη του Θεού και τη Χάρη που έχει δοθεί στην Εκκλησία Του.
Ο λόγος του Θεού αντηχεί στον κόσμο καλώντας μας στην ελευθερία και δίνοντας ουράνιες ελπίδες σʼ όλους εκείνους που έχασαν την ελπίδα τους στη γη. Αυτός ο λόγος του Θεού κηρύσσεται στον κόσμο και αντηχεί στις ανθρώπινες ψυχές. Κυοφορεί μαθητές της Εκκλησίας και κάνει άλλους ανθρώπους να στέκονται ακόμη ως κατηχούμενοι «προ των πυλών» της και άλλους ως τέλεια μέλη , να έχουν τη δυνατότητα να τον ακούν με πληρότητα και να τρέφονται απʼ Αυτόν. ( Ρωμ. 10,17 ) . ..
… Αν μελετήσουμε την ανθρώπινη φύση μας ,πολύ εύκολα θα ανακαλύψουμε ότι είμαστε πάμπτωχοι και άποροι. Γιατί, ό,τι έχουμε , πότε δεν το κατέχουμε, όσο κι αν εξωτερικά δίνουμε την εντύπωση του πλούσιου και εύπορου ανθρώπου. Στην προσπάθειά μας αρπάξουμε κάτι, ανακαλύπτουμε πολύ γρήγορα ότι ήδη μας ξέφυγε μέσα από τα χέρια. Η ύπαρξή μας έχει μοναδική αφετηρία τον κυρίαρχο δημιουργικό λόγο του θεού, ο οποίος μας κάλεσε από το μηδέν ,από την τέλεια ανυπαρξία στην ύπαρξη που ζωογονείται από την παρουσία Του. Δεν μπορούμε να διατηρήσουμε από μόνοι μας τη ζωή και την υγεία μας. Και όχι μόνο την υγεία μας αλλά και όλες τις άλλες ψυχοσωματικές μας ικανότητες. Ας πάρουμε για παράδειγμα έναν άνθρωπο με πολύ μεγάλη νοημοσύνη. Μόλις σπάσει στον εγκέφαλο αυτού του ανθρώπου ένα πολύ μικρό αιμοφόρο αγγείο, ξεμωραίνεται και νεκρώνεται διανοητικά. Τα συναισθήματά μας μπορούν να μεταβληθούν από κάποια σημαντική ή ασήμαντη αιτία, όπως είναι το κρυολόγημα ή η κόπωση. Κι έτσι τη στιγμή που θέλουμε δεν μπορούμε να νιώσουμε τη συμπάθειά μας για κάποιον, ενώ τόσο πολύ το επιθυμούμε. Ή άλλοτε πάμε στην Εκκλησία και νιώθουμε την καρδιά μας κρύα και σκληρή σαν πέτρα. Αυτή βασικά είναι φτώχεια. Μας κάνει όμως αυτού του είδους η φτώχεια πολίτες της Βασιλείας των Ουρανών; Όχι βέβαια. Γιατί, αν ζούμε κάθε στιγμή της ζωής μας μʼ ένα αίσθημα κακομοιριάς- επειδή είμαστε φτωχοί και μας λείπουν όλα- αν μας διακατέχει μόνο το αίσθημα της ανέχειας, τότε δεν μπορούμε ποτέ να νιώσουμε ευτυχισμένα παιδιά στο βασίλειο της θείας Αγάπης. Αντίθετα θα έχουμε το βίωμα ότι είμαστε δυστυχισμένα θύματα μιας καταστάσεως που δεν έχουμε τη δύναμη να την αποτινάξουμε , και την οποία μισούμε…
Από το βιβλίο «ΑΡΧΙΕΠ. ANTONY BLOOM
ΖΩΝΤΑΝΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ»
Μετάφραση από το αγγλικό
Δ΄ έκδοση Αναθεωρημένη και Βελτιωμένη
ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ»
ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΣΔΡΟΜΟΥ
ΚΑΡΕΑΣ 1989
Παρόλο που το «Πάτερ ημών» είναι μια απλή και χιλιοειπωμένη προσευχή, όμως έχει και αυτή τα προβλήματα και τις δυσκολίες της.
Είναι η μόνη προσευχή που μας παρέδωσε ο Κύριος. Διαβάζοντας τις Πράξεις των Αποστόλων, δεν συναντάμε πουθενά κανέναν, ούτε μια φορά, να τη χρησιμοποιεί, παρόλο που δεν περιμέναμε κάτι τέτοιο. Και μας αιφνιδιάζει μάλιστα πολύ περισσότερο η απουσία της, όταν φέρουμε στο νου μας τα εισαγωγικά λόγια της προσευχής αυτής , τα οποία βρίσκονται στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο: «Κύριε, δίδαξέ μας να προσευχόμαστε, όπως δίδαξε και ο Ιωάννης τους μαθητές του» ( Λουκ. 11,1 ). Το ότι όμως δεν τη συναντάμε πουθενά δεν σημαίνει ότι και ότι οι πρώτοι χριστιανοί δεν συνήθιζαν να τη χρησιμοποιούν. Άλλωστε το «Πάτερ ημών» δεν είναι μόνο προσευχή που εκφράζεται με λόγια, αλλά είναι ολοκληρωμένος τρόπος ζωής, που εκφράζεται σαν προσευχή. Εικονίζει τη βαθμιαία αποδέσμευση της ψυχής και τη σταδιακή ανάβασή της, από τη δουλεία του μεταπτωτικού ανθρώπου στην ελευθερία των τέκνων του Θεού. Η προσευχή αυτή είναι δομημένη με καταπληκτική ακρίβεια. Είναι σαν τους κύκλους που σχηματίζονται όταν ένα βότσαλο πέσει στη λίμνη και τους οποίους μπορούμε να παρακολουθήσουμε, αρχίζοντας από το κέντρο προς τις όχθες ή αντίθετα από τις όχθες προς την πηγή της κίνησης. Το ίδιο συμβαίνει και με το «Πάτερ ημών». Αν θελήσουμε να το αναλύσουμε ,μπορούμε νʼ αρχίσουμε είτε από την αρχή είτε από το τέλος . Είναι όμως πιο εύκολο νʼ αρχίσουμε από τις όχθες, από το τέλος της προσευχής και να προχωρήσουμε προς το κέντρο, αν και σύμφωνα με τη διδασκαλία του Χριστού και την παράδοση της Εκκλησίας ο άλλος τρόπος είναι ο σωστός.
Καθένας που πλησιάζει τον Κύριο μπορεί κατά κάποιο τρόπο να τον αποκαλεί «Πατέρα». Όμως αν θελήσουμε να ακριβολογήσουμε , το «Πάτερ ημών» εκφράζει μονάχα την υιική σχέση των παιδιών του Θεού, αυτών που ανήκουν στην Εκκλησία του Χριστού και έχουν το Θεό πατέρα τους . Εκείνων που βρήκαν το δρόμο που οδηγεί προς τον Πατέρα «εν Χριστώ». Γιατί μόνο «εν Χριστώ» και δια του Χριστού μπορούμε να γίνουμε παιδιά του Θεού…
…Αν ξεκινήσουμε από τις τελευταίες λέξεις της προσευχής και προχωρήσουμε προς τις πρώτες, παρατηρούμε ότι μοιάζει με μια ανοδική πορεία. Το σημείο που ξεκινάμε είναι οι τελευταίες λέξεις της προσευχής, «ρύσαι ημάς από του πονηρού» και φανερώνουν κατάσταση αιχμαλωσίας. Κατά συνέπεια η τελευταία λέξη ,που είναι στην αρχή της προσευχής «Πάτερ ημών», φανερώνει κατάσταση υιικής σχέσεως αυτού που προσεύχεται με το Θεό-Πατέρα…
…Δεν έχουμε καμιά ελπίδα εφόσον βρισκόμαστε κάτω από τα δεσμά του «άρχοντα του κόσμου τούτου», του διαβόλου και όλων των δαιμόνων που αυτός έχει στη διάθεσή του, για να υποδουλώνει τις ανθρώπινες ψυχές και τα σώματα και να τα κρατάει μακριά από τον «ζώντα Θεό». Αν δεν έρθει ο Ίδιος ο Θεός να μας ελευθερώσει, δεν υπάρχει ελευθερία αλλά αιώνια δουλεία. Και οι πρώτες λέξεις που συναντάμε στο «Πάτερ ημών» όταν αρχίζουμε τη μελέτη του από το τέλος, είναι ακριβώς αυτό το πράγμα, «ρύσαι ημάς από του πονηρού». Η απελευθέρωση από το διάβολο είναι όμοια με εκείνη που επιχειρήθηκε τότε στην Αίγυπτο, με αρχηγό το Μωυσή. Επίσης κατορθώνεται κατά το βάπτισμα με τη δύναμη του Θεού και τη Χάρη που έχει δοθεί στην Εκκλησία Του.
Ο λόγος του Θεού αντηχεί στον κόσμο καλώντας μας στην ελευθερία και δίνοντας ουράνιες ελπίδες σʼ όλους εκείνους που έχασαν την ελπίδα τους στη γη. Αυτός ο λόγος του Θεού κηρύσσεται στον κόσμο και αντηχεί στις ανθρώπινες ψυχές. Κυοφορεί μαθητές της Εκκλησίας και κάνει άλλους ανθρώπους να στέκονται ακόμη ως κατηχούμενοι «προ των πυλών» της και άλλους ως τέλεια μέλη , να έχουν τη δυνατότητα να τον ακούν με πληρότητα και να τρέφονται απʼ Αυτόν. ( Ρωμ. 10,17 ) . ..
… Αν μελετήσουμε την ανθρώπινη φύση μας ,πολύ εύκολα θα ανακαλύψουμε ότι είμαστε πάμπτωχοι και άποροι. Γιατί, ό,τι έχουμε , πότε δεν το κατέχουμε, όσο κι αν εξωτερικά δίνουμε την εντύπωση του πλούσιου και εύπορου ανθρώπου. Στην προσπάθειά μας αρπάξουμε κάτι, ανακαλύπτουμε πολύ γρήγορα ότι ήδη μας ξέφυγε μέσα από τα χέρια. Η ύπαρξή μας έχει μοναδική αφετηρία τον κυρίαρχο δημιουργικό λόγο του θεού, ο οποίος μας κάλεσε από το μηδέν ,από την τέλεια ανυπαρξία στην ύπαρξη που ζωογονείται από την παρουσία Του. Δεν μπορούμε να διατηρήσουμε από μόνοι μας τη ζωή και την υγεία μας. Και όχι μόνο την υγεία μας αλλά και όλες τις άλλες ψυχοσωματικές μας ικανότητες. Ας πάρουμε για παράδειγμα έναν άνθρωπο με πολύ μεγάλη νοημοσύνη. Μόλις σπάσει στον εγκέφαλο αυτού του ανθρώπου ένα πολύ μικρό αιμοφόρο αγγείο, ξεμωραίνεται και νεκρώνεται διανοητικά. Τα συναισθήματά μας μπορούν να μεταβληθούν από κάποια σημαντική ή ασήμαντη αιτία, όπως είναι το κρυολόγημα ή η κόπωση. Κι έτσι τη στιγμή που θέλουμε δεν μπορούμε να νιώσουμε τη συμπάθειά μας για κάποιον, ενώ τόσο πολύ το επιθυμούμε. Ή άλλοτε πάμε στην Εκκλησία και νιώθουμε την καρδιά μας κρύα και σκληρή σαν πέτρα. Αυτή βασικά είναι φτώχεια. Μας κάνει όμως αυτού του είδους η φτώχεια πολίτες της Βασιλείας των Ουρανών; Όχι βέβαια. Γιατί, αν ζούμε κάθε στιγμή της ζωής μας μʼ ένα αίσθημα κακομοιριάς- επειδή είμαστε φτωχοί και μας λείπουν όλα- αν μας διακατέχει μόνο το αίσθημα της ανέχειας, τότε δεν μπορούμε ποτέ να νιώσουμε ευτυχισμένα παιδιά στο βασίλειο της θείας Αγάπης. Αντίθετα θα έχουμε το βίωμα ότι είμαστε δυστυχισμένα θύματα μιας καταστάσεως που δεν έχουμε τη δύναμη να την αποτινάξουμε , και την οποία μισούμε…
Από το βιβλίο «ΑΡΧΙΕΠ. ANTONY BLOOM
ΖΩΝΤΑΝΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ»
Μετάφραση από το αγγλικό
Δ΄ έκδοση Αναθεωρημένη και Βελτιωμένη
ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ»
ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΣΔΡΟΜΟΥ
ΚΑΡΕΑΣ 1989