"Αγιον Ορος" Χριστιανικό Ορθόδοξο Φόρουμ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β΄

ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΖΗΤΟΥΝ ΒΟΗΘΕΙΑ

(Πως μπορούμε να τους την προσφέρωμεν κατά την διδασκαλίαν της Εκκλησίας)
Κάθομαι κατάντικρυ από το Νεκροταφείον , συντροφιά με έναν σοφόν θεολόγον ,που είναι όλος αρετή και πίστι και μιλούμε τα πνευματικά. Κατʼ ακρίβειαν, μιλούμε για τους αποθαμένους. Πιο πολύ όμως μιλά εκείνος κι εγώ τα γράφω. Έχω ένα μικρό μαγνητόφωνο , που γράφει πιο πιστά και πιο γρήγορα από το δικό μου χέρι.
- Φαντάζεσαι, αγαπητέ, μου λέγει ο θεολόγος, αν ξαφνικά οι τάφοι ανοίξουν και οι νεκροί μπορέσουν να μιλήσουν σε μας τους ζωντανούς, τι θα φώναζαν;
- Που να ξέρω; Απάντησα.
- Θα φώναζαν: «Βοήθεια! Βοήθεια! Βοηθήστε μας!». Ναι, ναι ,μην αμφιβάλης. Δεν είναι δική μου η γνώμη αυτή. Το Ευαγγέλιο μας την δίνει. Θυμάσαι την παραβολήν του πλουσίου και του φτωχού Λαζάρου;
- Την θυμάμαι και μου έκανε εντύπωσι, που ο φτωχός Λάζαρος έχει όνομα, ενώ ο πλούσιος είναι ανώνυμος…
- Η αμαρτία και η ηδονιστική καλοπέραση ,που είναι χειραγκαλιά με την αμαρτία, του αφάνισε το πρόσωπό του και του έσβησε το όνομά του από το βιβλίον της Ζωής. Γιʼ αυτό θα πούμε πιο πολλά μιαν άλλη ώρα. Εδώ θα σταθούμε για να δούμε και νʼ ακούσουμε την κραυγή των νεκρών , που ανέφερα. Είναι λοιπόν ο πλούσιος σε αμαρτίες κι όχι μόνο σε χρήματα, που βρίσκεται στην κόλασι και φωνάζει στον Αβραάμ: «Πάτερ Αβραάμ, ελέησόν με». Δηλαδή, βοήθησέ με. Ο Αβραάμ που εδώ συμβολίζει τον Παράδεισον, αντιστοιχεί και με μας τους ζωντανούς ,τους ελεύθερους να διαλέξουμε την Πίστι ή την Απιστία, την Ζωή ή τον Θάνατον. Κι όχι μόνον να διαλέξουμε , αλλά και να βοηθήσουμε. Πως; Κάνοντας την Πίστι μας πράξι Αγάπης, με το έλεος και την θυσία και την προσφορά.
- Και πώς γίνεται αυτό;
- Πάλι το Ευαγγέλιο μας το φανερώνει. Λέγει στην σπαρακτική έκκλησί του ο πλούσιος της παραβολής: «Πέμψον Λάζαρον ίνα βάψη το άκρον του δακτύλου αυτού ύδατος και καταψύξη την γλώσσαν μου, ότι οδυνώμαι εν τη φλογί ταύτη». Ακούς τι λέγει, αγαπητέ μου; «Το άκρον του δακτύλου αυτού». Έστω, δηλαδή και αυτό το λίγο, αλλά γιατί αναφέρεται στην απόσβεσι και συγχώρησι των μικρών αμαρτημάτων και όχι των θανασίμων.
- Πολύ σημαντική αυτή η παραβολή…
- Σημαντικώτατη ,φίλε μου, γιατί περιέχει πολλά. Εγώ όμως σταματώ στην κραυγή βοηθείας, που σου είπα στην αρχή. Γιατί αυτήν την ικεσία την φωνάζουν όλοι οι τάφοι, αλλά εμείς δεν την ακούμε. Δεν στήνουμε αυτί να την ακούσουμε. Βάζουμε στους τάφους λουλούδια και φωτογραφίες και επιγραφές για να ικανοποιήσουμε τον συναισθηματικόν εγωισμό μας και δεν βάφουμε το μικρό μας δαχτυλάκι για να δροσίσουμε τα χείλη των νεκρών μας ,που περιμένουν και μέρα- νύχτα ζητούν την βοήθειά μας…



Από το βιβλίο: «Π .Μ. ΣΩΤΗΡΧΟΥ
ΟΔΟΣ ΑΝΑΠΑΥΣΕΩΣ»
ΤΡΙΤΗ ΕΚΔΟΣΗ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ»
ΑΘΗΝΑΙ

Μεγάλο χρέος αγάπης

Σταμάτησε για μια στιγμή ο καλός θεολόγος, κοίταξε τα δέντρα, που βρίσκονταν απέναντί μας και συνέχισε:
- Λέμε συνήθως για τα δέντρα ότι πρέπει να τα φροντίζουμε και να τα ποτίζουμε ,γιατί είναι ριζωμένα και ακίνητα στο χώμα και ανήμπορα να βοηθήσουν τον εαυτόν τους. Αν σκεφθούμε το ίδιο και για τους νεκρούς, που δεν μπορούν να κάνουν τίποτε για να βοηθήσουν την κατάστασί τους, αφού δεν μπορούν πια ούτε να μετανοήσουν ( «Εν τω Άδη ουκ έστι μετάνοια» ) ,ούτε να κάνουν τίποτε για να πλησιάσουν την Χάριν του Θεού, τότε θα δούμε πόσο μεγάλο χρέος αγάπης έχουμε απέναντί τους και θα έλεγα ότι το χρέος αυτό είναι μεγαλύτερον από αυτό που έχουμε για τους ζωντανούς και ακόμη θα έλεγα ότι εκεί αρχίζει η αληθινή , η καθαρή αγάπη , αυτή η αγάπη, που θυσιάζεται και δίνει, χωρίς να παίρνη το παραμικρό. Και αυτό είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτο για τον Κύριον. Θυμηθήτε τα δάκρυα του Θεανθρώπου έξω από τον τάφον του φίλου του Λαζάρου, λίγο πριν να τον αναστήση…
- Οι Άγιοι Πατέρες τί έχουν πει για την βοήθεια προς τους αποβιώσαντες αδελφούς και πατέρες;
- Έχουν πει πολλά και όλοι συμφωνούν ότι πρέπει να βοηθούμε τους τεθνεώτες με προσευχές ,μνημόσυνα, ελεημοσύνες και κυρίως με Θείες Λειτουργίες, όπως τα Σαρανταλείτουργα , που γίνονται βέβαια και υπέρ των νεκρών, αλλά και υπέρ των ζώντων. Από τα πολλά, που έχουν πει οι Άγιοι Πατέρες ,θα σου αναφέρω δύο, που μου έρχονται αυτήν την στιγμή στο νου. Είναι του Αγίου Ιωάννου του Ελεήμονος το ένα και του Αγίου Γρηγορίου του Διαλόγου το άλλο. Ο Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων, που ήταν και Πατριάρχης Αλεξανδρείας, «προέτρεπε και συνεβούλευε τους υπʼ αυτόν Κληρικούς να επιτελούν συνεχώς συνάξεις μετά Θείας Λειτουργίας υπέρ των κεκοιμημένων. Ισχυρίζετο δε και εβεβαίωνεν ότι τα μνημόσυνα και αι Λειτουργίαι πάρα πολύ ωφελούν τους εν Άδη ευρισκομένους».
- Φοβερή στιγμή αληθινά! Η γη να επηρεάζη τον ουρανό! Άβυσσος τα κρίματα του Θεού, που λέγει και ο Απόστολος Παύλος.
- Σωστά το λες, η γη επηρεάζει πραγματικά , με την δύναμιν και την αγάπην του Θεού τα επουράνια! Τόση είναι η άπειρη αγαθότης του Κυρίου κι όμως εμείς δεν θέλουμε να την γνωρίσουμε και να την αγκαλιάσουμε. Ο άλλος Άγιος πατήρ, που ανέφερα, ο Γρηγόριος ο Διάλογος, έχει πει σε έναν από τους «Διαλόγους» του ότι «κατά την ώραν του Μυστηρίου του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, δηλαδή της Θείας Λειτουργίας, καταφθάνουν από τον ουρανόν οι χοροί των Αγγέλων και τα υψηλά αναμιγνύονται με τα ταπεινά, τα επουράνια συνενώνονται με τα επίγεια και γίνονται ένα».
- Δηλαδή ενώνεται όλη η Εκκλησία, η άνω και η κάτω;
- Ακριβώς. Γιʼ αυτό και η δύναμι της Θείας Λειτουργίας είναι τόσον μεγάλη, ώστε μπορεί, όπως λέγει ο ίδιος Άγιος, «να διαφυλάξη την ψυχήν από τον αιώνιον θάνατον» και μας συνιστά «να προσφέρωμεν καθʼ εκάστην την θυσίαν της Σαρκός και του Αίματος του Κυρίου».
- Βλέπω μετά χαράς ότι θυμόσαστε όλα τα σχετικά αποσπάσματα με ακρίβειαν και από στήθους…
- Ναι, γιατί τα έχω μελετήσει πολύ πρόσφατα. Λέγει λοιπόν ο Άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος ότι «εάν οι αμαρτίες των αποθανόντων δεν είναι από εκείνες, που δεν συγχωρούνται χωρίς μετάνοιαν, μετά τον θάνατον μπορεί να βοηθήση πάρα πολύ τις ψυχές τους , η ιερή προσφορά της απολυτρωτικής Θυσίας, δηλαδή της θείας Λειτουργίας. Γιʼ αυτό και πολλές φορές οι ίδιες οι ψυχές των νεκρών έχουν φανή να επιζητούν την βοήθειαν αυτήν. Αλλά και οι ζωντανοί άνθρωποι και οι μακράν ευρισκόμενοι ωφελούνται από την Θείαν Λειτουργίαν, που γίνεται υπέρ αυτών. Τέτοια περιστατικά έχω ακούσει με τα ίδια μου τα αυτιά».
- Είπατε ότι οι ψυχές των νεκρών εμφανίζονται και επιζητούν την βοήθειαν των ζωντανών. Πώς γίνεται κάτι τέτοιο;
- Εδώ να μου επιτρέψης να σου διηγηθώ μιαν ιστορίαν όπως μου την εξέθεσεν αγαπητός και αξιόπιστος Αγιοταφίτης Μοναχός, που παρασιωπώ το όνομά του, για να μη βλάψω την ταπεινοφροσύνην του, αφού η ταπεινοφροσύνη για όλους μας είναι το θεμέλιον του καλού αγώνος, για να οικοδομήσουμε πάνω σʼ αυτό την πίστη μας στον Χριστόν. Θα σας την αφηγηθώ λοιπόν ακριβώς την ιστορίαν αυτήν, με τα ίδια του τα λόγια:
-« Ο πατέρας μου ήτο πτωχός, αλλά πολύ ευσεβής. Όταν επρόκειτο να γίνη λειτουγία επερίμενε τον παπά στην πόρτα της εκκλησίας, ενώ η μητέρα μου ,δεν ήτο μεν ασεβής, αλλά σπανίως εκκλησιάζετο. Επροτιμούσε την Κυριακήν να καθίση στο σπίτι και να μαγειρεύση δια την οικογένειαν, παρά να υπάγη στην εκκλησίαν.
Όταν απεβίωσαν, τους είδα και τους δύο εις τον ύπνον μου και ο μεν πατήρ μου ευρίσκετο εις ένα μεγάλο περιβόλι και ευφραίνετο, η δε μητέρα μου με πόνον μεγάλον μου είπε: « Δος μου ,παιδάκι μου , και μένα να φάγω λίγο από το πιάτο σου! Πεινάω!». Την άλλην ημέραν , όταν εξύπνησα, εσκέφθην: Αφού είναι πεθαμένος άνθρωπος, τί είδους φαγητόν επιθυμεί; Ως πνεύμα, έχει ανάγκην πνευματικής τροφής.
Χωρίς κανένα δισταγμόν επήγα εις την Ιεράν Μονήν του Αγίου Σάββα και έδωσα τα απαραίτητα, με την παράκλησιν να της κάνουν ένα Σαρανταλείτουργον ( Σαράντα Λειτουργίες). Εις το χαρτί , που έδωσα δια το Σαρανταλείτουργον, έβαλα μόνο το όνομα της μητέρας μου, με σκοπόν να υψώσω την μητέρα εις το επίπεδον του πατρός μου, δια να είναι μαζί και να χαίρωνται συνδιαιτώμενοι. Πριν όμως τελειώση το Σαρανταλείτουργον, είδα στον ύπνον μου τον πατέρα μου, να μου λέγη με σκυνθρωπόν ύφος: «Γιατί μου αφήρεσες την μερίδα μου;». Σας βεβαιώ, έμεινα κόκκαλο . Δεν ήξερα τί να του απαντήσω. Την άλλην ημέρα παρήγγειλα να προστεθή αμέσως και το όνομα το δικό του στο Σαρανταλείτουργον και μόλις ετελείωσεν έκανα και δεύτερον Σαρανταλείτουργον και δια τους δύο γονείς μου και μετά τους ξαναείδα στον ύπνον μου να είναι αναπαυμένοι και ευχαριστημένοι, χωρίς να μου παραπονούνται. Έκτοτε κάμνω μνημόσυνα υπέρ αυτών, από καιρού εις καιρόν, δια να έχουν περισσοτέραν ει δυνατόν ανάπαυσιν…».
Η ωραία συνομιλία με τον σοφόν θεολόγον ετελείωσε, στο σημείον αυτό και αργότερα μου έδειξε και την επιστολήν του Αγιοταφίτου Μοναχού, που προαναφέραμε και αντέγραψα το τμήμα εκείνο , που παρέθεσα. Η σκέψι μου όμως περιστρεφόταν συνεχώς γύρω από το σημαντικόν κείνο θέμα και όταν επέστρεψα στο σπίτι μου, με ακολουθούσε ακόμα η φοβερή εικόνα του νεκροταφείου, με τους τάφους να ανοίγουν ξαφνικά και οι ψυχές των νεκρών να βγαίνουν και να φωνάζουν σπαρακτικά:
-Βοήθεια, χριστιανοί! Βοήθεια! Βοηθήστε μας!

Από το βιβλίο: «Π .Μ. ΣΩΤΗΡΧΟΥ
ΟΔΟΣ ΑΝΑΠΑΥΣΕΩΣ»
ΤΡΙΤΗ ΕΚΔΟΣΗ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ»
ΑΘΗΝΑΙ

Αποσπάσματα από το βιβλίο «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, ΛΟΓΟΙ Δ΄, ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΖΩΗ»

(σελ. 273)
-Γέροντα, όταν πεθάνει ο άνθρωπος σε τι κατάσταση βρίσκεται;
-Να, συνέρχεται και λέει : «Τι έκανα»; Αλλά φαϊντά γιόκ, δηλαδή δεν ωφελεί αυτό. Όπως ένας μεθυσμένος, αν σκοτώσει λχ την μάνα του, γελάει, τραγουδάει, επειδή δεν καταλαβαίνει τι έκανε και όταν ξεμεθύσει, κλαίει και οδύρεται, και λέει : «Τι έκανα;», έτσι και όσοι σ’ αυτή τη ζωή κάνουν αταξίες, είναι σαν μεθυσμένοι. Δεν καταλαβαίνουν τι κάνουν, δεν αισθάνονται την ενοχή τους. Όταν όμως πεθάνουν, τότε φεύγει η μέθη και συνέρχονται. Ανοίγουν τα μάτια της ψυχής τους και συναισθάνονται την ενοχή τους, γιατί όταν η ψυχή βγει από το σώμα, κινείται, βλέπει, αντιλαμβάνεται με μια ασύλληπτη ταχύτητα.

(σελ. 276-277)
Ο Θεός, θέλει να βοηθήσει τους κεκοιμημένους, γιατί πονάει για τη σωτηρία τους, αλλά δεν το κάνει γιατί έχει αρχοντιά. Δεν θέλει να δώσει δικαίωμα στον διάβολο να πει : «Πώς τον σώζεις αυτόν, ενώ δεν κοπίασε»; Όταν όμως εμείς προσευχόμαστε για τους κεκοιμημένους, Του δίνουμε το δικαίωμα να επεμβαίνει. Περισσότερο μάλιστα συγκινείται ο Θεός, όταν κάνουμε προσευχή για τους κεκοιμημένους, παρά για τους ζώντες.
Γι’ αυτό και η Εκκλησία μας έχει τα κόλλυβα, τα μνημόσυνα. Τα μνημόσυνα είναι ο καλύτερος δικηγόρος για τις ψυχές των κεκοιμημένων. Έχουν τη δυνατότητα και από την κόλαση να βγάλουν την ψυχή. Κι εσείς, σε κάθε λειτουργία, να διαβάζετε κόλλυβα για τους κεκοιμημένους. Έχει νόημα το σιτάρι. «Σπείρεται εν φθορά, εγείρεται εν αφθαρσία» (Α΄ Κορ. 15,42) λέει η Αγία Γραφή. Στον κόσμο μερικοί βαριούνται να βράσουν λίγο σιτάρι και πηγαίνουν στην εκκλησία σταφίδες, κουραμπιέδες, κουλουράκια, για να τα διαβάσουν οι ιερείς. Και βλέπεις, εκεί στο Άγιον Όρος, κάτι γεροντάκια, τα καημένα, σε κάθε Λειτουργία κάνουν κόλλυβο και για τους κεκοιμημένους και για τον Άγιο που γιορτάζει, για να έχουν την ευλογία του.

-Όταν Γέροντα πεθάνει κάποιος και μας ζητήσουν να προσευχηθούμε γι’ αυτόν, είναι καλό να κάνουμε κάθε μέρα ένα κομποσχοίνι μέχρι τα σαράντα;
-Αν κάνεις κομποσχοίνι γι’ αυτόν, βάλε και άλλους κεκοιμημένους. Γιατί να πάει μια αμαξοστοιχία στον προορισμό της με έναν επιβάτη, ενώ χωράει και άλλους; Πόσοι κεκοιμημένοι έχουν ανάγκη οι καημένοι και ζητούν βοήθεια και δεν έχουν κανέναν να προσευχηθεί γι’ αυτούς! Μερικοί κάθε τόσο κάνουν μνημόσυνο μόνο για κάποιον δικό τους. Με αυτόν τον τρόπο δεν βοηθιέται ούτε ο δικός τους, γιατί η προσευχή τους δεν είναι τόσο ευάρεστη στον Θεό. Αφού τόσα μνημόσυνα έκαναν γι’ αυτόν, ας κάνουν συγχρόνως και για τους ξένους.
-Γέροντα, οι νεκροί που δεν έχουν ανθρώπους να προσεύχονται γι’ αυτούς, βοηθιούνται από τις προσευχές εκείνων που προσεύχονται γενικά για τους κεκοιμημένους;
-Και βέβαια βοηθιούνται. Εγώ, όταν προσεύχομαι, για όλους τους κεκοιμημένους, βλέπω στον ύπνο μου τους γονείς μου, γιατί αναπαύονται από την προσευχή που κάνω. Κάθε φορά που έχω Θεία Λειτουργία, κάνω και γενικό μνημόσυνο για όλους τους κεκοιμημένους και εύχομαι για τους βασιλείς, για τους αρχιερείς, κλπ και στο τέλος λέω «και υπέρ ων τα ονόματα ουκ εμνημονεύθησαν».
Κι εσείς στην Αγία Πρόθεση να μην δίνετε να μνημονευθούν μόνο ονόματα ασθενών, αλλά και κεκοιμημένων, γιατί μεγαλύτερη ανάγκη έχουν οι κεκοιμημένοι.


Αποσπάσματα από το βιβλίο του Κλείτου Ιωαννίδη για τον Γέροντα Πορφύριο

Χ.Χ. : Μου εξήγησε (ο Γέρων Πορφύριος) πώς μπορούμε να βοηθούμε τους κεκοιμημένους μας
Κ.Ι. : Τι σας είπε;
Χ.Χ. : Να κάνουμε πολλή προσευχή, αγαθοεργίες, ελεημοσύνες, να συμμετέχουμε στις Θείες Λειτουργίες (κάνοντας πρόσφορο και δίνοντας το όνομα του κεκοιμημένου) και κοινωνώντας εμείς και τα παιδιά μας όσο το δυνατόν πιο συχνά, σε κάθε λειτουργία αν είναι δυνατόν.