Λόγος του Αγίου Εφραίμ..
Δημοσιεύτηκε: Δευ Ιούλ 21, 2008 2:25 pm
ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ
Ότι δεν πρέπει νά διασκεδάζουν οί Χριστιανοί
"Οτι βέβαια δεν πρέπει νά διασκεδάζουν οί Χριστιανοί, τό γνωρίζουμε oλοι, ακούγοντας από τίς θείες Γραφές, καί μάλιστα από τόν Κύριο πού λέει στό Ευαγγέλιο μέ απειλή• «Αλίμονο σ' έσας πού τώρα γελάτε, διότι εκεί θά πενθήσετε καί θά κλάψετε»1. Καί επίσης λέει• «Μή διασκεδάζετε* διότι ολα αυτά τά κάνουν οί ειδωλολάτρες»2. Καί ό προφήτης Ησαΐας, ή καλύτερα ό Θεός διά μέσου του προφήτη, λέει- «Αλίμονο σ' εκείνους πού πίνουν τό κρασί μέ τύμπανα καί αυλούς καί κιθάρες»3. Ό μακάριος Δαβίδ επίσης, επειδή απεχθάνονταν τή διασκέδαση, καί επειδή καυχόνταν έν Κυρίω, έλεγε• «Κύριε, δέν ΰπερηφανεύθηκε ή καρδιά μου, ούτε αφέθηκαν τά μάτια μου σέ διασκεδάσεις»4. Ό Ιάκωβος πάλι, ό αδελφός του Κυρίου, λέει «Πενθή τήν αλήθεια, από την άλλη θά παρασυρθούν από μόνοι τους στους μύθους»11.
Αυτά, αγαπητοί, έφτασαν σ' εμάς, καί νά, βλέπουμε Οτι τά λόγια έχουν γίνει πράξη. Διότι ποιος ανέχεται σήμερα τίς θείες Γραφές; Ποιος προσέχει μέ προθυμία στίς εντολές τοΰ Χρίστου; Ποιος είναι σοφός, ώστε νά τά τηρήσει αυτά12; Ποιος θά αποδείξει ότι δέν είμαστε παραβάτες του νόμου; Υπάρχουν, λέει, πολλοί άρχοντες, πολλοί σοφοί μέ ανθρώπινα κριτήρια, πολλοί μέ ευγενική καταγωγή, πολλοί ειδήμονες, γραμματείς καί νομικοί καί διδάσκαλοι, πλούσιοι καί φτωχοί, δούλοι καί ελεύθεροι, ερημίτες καί παρθένοι καί κοινοβιάτες καί γέροι καί νέοι. Ποιος άπ' όλους αυτούς μπορεί νά αποδείξει ότι ταιριάζει στους Χριστιανούς νά παίζουν κιθάρα, ή νά χορεύουν, ή νά πηδούν τρελλά, ή νά παίζουν αυλό, ή νά βγάζουν κραυγές, ή νά ζητούν χρησμούς, ή νά κατασκευάζουν τά λεγόμενα φυλαχτά, ή νά τά φορούν, ή νά ρωτούν τούς δαίμονες, ή νά μεθούν, ή νά ανέχονται εκείνους πού κάνουν τέτοια παράνομα πράγματα; Ποιος θά αποδείξει, όπως είπα προηγουμένως, ότι αυτά είναι έργα των Χριστιανών;
Ποιος Προφήτης, ποιό Ευαγγέλιο, ποιό βιβλίο των Αποστόλων; "Αν εντελώς ταιριάζει σέ Χριστιανούς νά τά κάνουν αυτά, όλα είναι μάταια καί όλα είναι πλάνη, καί ό Νόμος, καί οί Προφήτες, καί οί Απόστολοι, καί τά Ευαγγέλια. "Αν όμως αυτά είναι θεόλεκτα καί αληθινά καί θεόπνευστα, όπως καί είναι, δέν ταιριάζει στους Χριστιανούς νά κάνουν ούτε ένα από αυτά πού προαναφέραμε. Διότι νά, από την ανατολή ως τή δύση, καί άπό τά πέρατα της οικουμένης, ή θεία Γραφή διαβάζεται στίς εκκλησίες καί σέ κάθε τόπο, ό Νόμος καί οί Προφήτες καί οί Απόστολοι, ό Δεσπότης των όλων καί όλοι οί θεοφόροι Πατέρες, καί πουθενά δέ βρίσκεται ότι ταιριάζει στους Χριστιανούς νά κάνουν αυτά. Άλλά όπως έχει γραφεί• «Ό καθένας άπό μας πλανήθηκε στό δικό του δρόμο»13, καί έγινε παραβάτης, καί είναι παραβάτης καί ψεύτης καί άθεος, καί μέ τήν παράβαση του Νόμου ατιμάζει τόν θεό14. Καί μή σας φανεί σκληρό, διότι ειπα ότι είναι άθεος. Διότι ό λόγος δέν εϊναι δικός μου, άλλά τοΰ Θεολόγου Ιωάννη, πού λέει τά έξης• «Καθένας πού παραβαίνει τή διδασκαλία τοΰ Θεοΰ, καί δέ μένει σταθερός σ' αυτή, δέν έχει Θεό»15.
Ποιος είναι ελεεινότερος καί σιχαμερότερος άπό αυτόν πού ατι¬μάζει τόν Θεό, ό όποιος έκανε διαθήκη καί μίλησε διά μέσου τοΰ Νόμου καί των Προφητών καί τών Αποστόλων, καί άπό αυτόν πού παίρνει σάν αμοιβή τήν απειλή, ή οποία έχει ειπωθεί άπό τόν Κύριο διά μέσου τοΰ Προφήτη• «Αλίμονο σ' αυτούς, πού εξαιτίας τους βλασφημείται τό ονομά μου ανάμεσα στους ειδωλολάτρες»16!
Μή, άδελφοί μου, παρακαλώ, μή σπαταλήσουμε έτσι τίς μέρες της μετάνοιας μας, αλλά ας ακούσουμε τόν προφήτη Δαβίδ πού κραυγάζει, καί μας παροτρύνει, καί λέει• «Ελάτε, άς εκφράσουμε τή χαρά μας στόν Κύριο»17. Καί βιάζοντας μας έλεγε* «"Ας σπεύσουμε νά τόν συναντήσουμε μέ δοξολογία»18. "Ας σπεύσουμε προτού νά διαλυθεί ή πανήγυρη• άς σπεύσουμε πρίν νά έρθει ό ίδιος φανερά, καί μας βρει νά είμαστε αργοί από αμέλεια* πρίν νά ακουσθεί εκείνη ή κραυγή* «Ιδού, ό Νυμφίος έρχεται»19. Τότε οί έτοιμοι χαίρονται, τότε οί εΰσπλαχνοι έχουν αγαλλίαση, καί οί φαύλοι σκυθρωπάζουν, καί οί άξιοι έχουν ανείπωτη χαρά.
Άλλά άς σπεύσουμε, αδελφοί, καί άς τρέξουμε όσο έχουμε καιρό, προτού νά τοποθετηθούν οί θρόνοι20, προτού νά μας ξεχωρίσει τόν εναν από τόν άλλο21. «"Ας σπεύσουμε νά τόν συναντήσουμε μέ δοξολογία, καί άς τόν υμνήσουμε μέ ψαλμούς»22. Είπε, μέ ψαλμούς, όχι μέ άστειότητες* μέ ψαλμούς, όχι μέ δαιμονικά άσματα. Είπε* «Έλατε, άς τόν προσκυνήσουμε, καί άς πέσουμε μπροστά του, καί άς κλάψουμε»23, καί Οχι νά χορέψουμε ή νά παίξουμε κιθάρα, άλλά νά κλάψουμε μέ ψαλμούς καί ύμνους.
Ό ψαλμός24 είναι φυγαδευτήριο των δαιμόνων. Ό ψαλμός είναι oπλο γιά τούς νυκτερινούς φόβους. Ό ψαλμός είναι ανάπαυση των κόπων της μέρας. Ό ψαλμός είναι ασφάλεια γιά τά νήπια. Ό ψαλμός είναι παρηγοριά των γέρων, είναι πολύ ταιριαστό στολίδι των γυναικών. Αυτός λαμπρύνει τίς γιορτές, αυτός προξενεί τη λύπη πού είναι σύμφωνη μέ τό θέλημα του Θεου• διότι ό ψαλμός βγάζει δάκρυα ακό¬μη καί από πέτρινη καρδιά. Ό ψαλμός είναι τό έργο των Αγγέλων, τό ουράνιο πολίτευμα, τό πνευματικό θυμίαμα. Αυτός φωτίζει τό νου, αυτός ανεβάζει στους ουρανούς, αυτός κάνει τούς ανθρώπους νά συνομιλούν μέ τόν Θεό. Χαροποιεί την ψυχή, στάματα τήν άργολογία, εξορίζει τό γέλιο, υπενθυμίζει τήν κρίση, ειρηνεύει αυτούς πού έχουν έχθρα μεταξύ τους. "Οπου υπάρχει ψαλμός πού συνοδεύεται από κατάνυξη, εκεί είναι καί ό Θεός μαζί μέ τούς Αγγέλους• oπου όμως υπάρχουν τά τραγούδια του Έχθροΰ, έκεϊ υπάρχει ή οργή τοϋ Θεοϋ, καί τό «ούαί»25 είναι ή ανταμοιβή γιά τό γέλιο. "Οπου υπάρ¬χουν τά 'ιερά βιβλία καί τά αναγνώσματα, έκεΐ υπάρχει ή χαρά των δικαίων, καί ή σωτηρία των ακροατών, καί ή ντροπή του Διαβόλου* Οπου όμως υπάρχουν κιθάρες καί χοροί καί χειροκροτήματα, έκεΐ υπάρχει σκοτισμός τών ανδρών, καί απώλεια τών γυναικών, καί λύπη τών Αγγέλων, καί γιορτή του Διαβόλου.
"Ω την κακή επινόηση του Διαβόλου! Πώς ανατρέπει μέ τέχνη τόν καθένα, καί τόν εξαπατά, καί τόν πείθει νά πράξει τά φαΰλα, όπως τά καλά! Σήμερα φαίνονται ότι ψάλλουν όπως πρόσταξε ό Θεός, καί αύριο χορεύουν μέ προθυμία όπως δίδαξε ό Σατανάς. Σήμερα απαρνούνται τόν Σατανά, καί αυριο τόν ακολουθούν. Σήμερα τάσσονται μέ τό μέρος του Χρίστου, καί αΰριο τόν εγκαταλείπουν καί τόν αρνούνται καί τόν ατιμάζουν. Σήμερα είναι Χριστιανοί, καί αύριο ειδωλολάτρες. Σήμερα είναι ευσεβείς, καί αύριο ασεβείς. Σήμερα είναι πιστοί καί δούλοι του Χρίστου, καί αύριο αποστάτες καί εχθροί του Θεού.
Μήν πλανιέσθε, αδελφοί μου, μήν πλανιέσθε. «Κανείς δούλος δέν μπορεί νά υπηρετεί δυό κυρίους»26, όπως είπε ό Δεσπότης Χριστός• διότι κανείς δέν μπορεί νά υπηρετεί τόν Θεό καί τόν Μαμωνά26, καί νά χορεύει μέ τόν Διάβολο. Εφόσον πλασθήκαμε κατ' εικόνα του Θεοΰ27, ας μήν ατιμάσουμε τήν εικόνα του Θεοΰ, αλλά σάν στρατιώτες του Χρίστου ας τόν ακολουθήσουμε, ας τόν υπηρετήσουμε. Μή σήμερα ψάλλεις μαζί μέ τούς Αγγέλους, καί αυριο χορέψεις μαζί μέ τούς δαίμονες. Μή σήμερα
ακούσεις θεία αναγνώσματα, σάν φιλόχριστος ακροατής, καί αυριο στρέψεις τήν προσοχή σου στήν κιθάρα, σάν παραβάτης καί μισόχριστος. Μή σήμερα μετανοήσεις γιά τίς αμαρτίες σου, καί αΰριο χορέψεις γιά τήν απώλεια σου. Μή σήμερα νηστέψεις καί κάνεις εγκράτεια, καί αυριο έρθεις μεθυσμένος καί περιφερόμενος εδώ καί κει, καί περιγελώμενος από ολους.
Μή, αδελφοί μου, παρακαλώ, μή σπαταλήσουμε ετσι τόν καιρό της μετάνοιας, τόν όποιο μας έδωσε ό Θεός γιά μετάνοια καί σωτηρία. "Ας φέρουμε στή μνήμη μας τόν Κύριο πού λέει μέ απειλή* «Αλίμονο σ' εσάς πού τώρα γελάτε διότι θά πενθήσετε ύστερα άπ' αυτά»28. Καί επίσης λέει• «Μακάριοι είναι αυτοί πού πενθούν»29. Κανείς νά μή σας εξαπατά, αδελφοί μου φιλόχριστοι. Δέν είναι αυτή ή διδασκαλία τών Αποστόλων, πού λένε• «"Αν κάποιος σας διδάσκει τέτοια, πού έμείς δέ διδάξαμε, ας είναι ανάθεμα!»30. Διότι αυτά δέν είναι συνήθειες τών Χριστιανών, άλλά τών απίστων ειδωλολατρών, πού δέν υπάκουσαν στό Ευαγγέλιο, όπως είπε ό Δεσπότης• ότι «όλα αυτά τά κάνουν οι ειδωλολάτρες»31, γιά τούς οποίους δέν υπάρχει καμιά ελπίδα σωτηρίας.
Γνωρίζετε, αδελφοί μου, ότι όσοι βαπτισθήκαμε στό όνομα του Χριστού ενδυθήκαμε τόν Χριστό32. Πώς
λοιπόν ξεντυθήκατε τόν Χριστό καί υπηρετείτε τόν Αντίχριστο; Έχουμε εντολή από τόν Απόστολο νά προσευχόμαστε αδιάκοπα33, καί όλα νά τά κάνουμε γιά τή δόξα του Θεου34. Έσύ όμως δεν προσέχεις σ' αυτά, άλλά στρέφεις άλλου τά αυτιά σου, καί κλείνεις τά μάτια σου• άλλά ύστερα θά νιώσεις πικρότερα άπό χολή, καί πιό κοφτερά άπό δίκοπη μάχαιρα35. Πάλι τό λέω: μήν πλανιέσθε, αδελφοί φιλόχριστοι δέν είναι αυτά συνήθειες τών Χριστιανών, άλλά τών ειδωλολατρών, πού δέν έχουν Θεό. "Ας σκεφθούμε, αδελφοί, Οτι ό άνθρωπος είναι όμοιος μέ τά πρόσκαιρα36, οί μέρες του σάν τό άνθος του χορταριου, ετσι θά περάσουν37• μιά στιγμή, καί όλα σταμάτησαν.
Γιατί ταράζεσαι ανώφελα, άνθρωπε; Ένας ερχομός τοΰ πυρετού θά σταματήσει τά πηδήματα καί τά σκιρτήματα σου. Μιά ώρα θά σέ χωρίσει άπό αυτούς πού χορεύουν μαζί σου. Μιά νύχτα, καί θά μαραθοΰν οί σάρκες σου, καί θά σταματήσουν τά πόδια σου πού τρέχουν στήν κακία, καί θά παραλύσουν τά χέρια σου, καί θά λειώσουν τά μάτια σου, καί θά ησυχάσει άθελα της ή γλώσσα σου, καί θά χαθεί ή άτακτη φωνή σου, καί θά πληθύνει ό στεναγμός σου, καί θά τρέχουν τά ανώφελα δάκρυα σου, καί θά έξαφανισθοΰν τά σχέδια σου, καί κανείς δέ θά μπορεί νά σέ βοηθήσει, διότι ό Θεός είναι πού καταφρονείται καί ατιμάζεται• καί όλοι θά σε αφήσουν καί θά φύγουν, καί κανείς δέ θά σταθεί πλάι σου, παρά μόνο οί αόρατοι δαίμονες πού υπηρετήθηκαν από σένα ό αυστηρός ομως "Αγγελος, πού στάλθηκε, θά σταθεί μακριά σκυθρωπός, καί θά περιμένει τό νεΰμα του Δεσπότη, γιά νά αρπάξει τήν άθλια ψυχή σου καί νά τήν οδηγήσει στόν τόπο πού είναι ετοιμασμένος γι' αυτήν, ώστε νά θερίσει αυτά πού έσπειρε• στόν τόπο, δπου καλλιεργείται καί ευδοκιμεί καί πλεονάζει τό κλάμα, ή θλίψη, ή στενοχώρια, καί τό τρίξιμο τών δοντιών καί τό ούαί.
Γιατί ταράζεσαι ανώφελα, άθλιε; Έκεί θά λειώσουν τά μάτια αυτών πού μεθουν. Έκει θά μαραθούν οί σάρκες αυτών πού χορεύουν. Έκει θά θρηνήσουν καί θά στενάξουν αυτοί πού πίνουν τό κρασί μέ κιθάρα καί αυλούς38. Έκει θά κλάψουν μέ μεγάλο πόνο, καί θά τρίξουν τά δόντια τους, καί θά χτυπούν τό πρόσωπο τους, οί πόρνοι, οί μοιχοί, οί κλέφτες, οί φονιάδες, οί μάντες, οί μάγοι, οί εξορκιστές, οί πλαστογράφοι39, οί άρσενοκοιτες, οί παιδεραστές, οί άρπαγες, οί αιμοβόροι40. "Ολοι αυτοί καί οί όμοιοι τους, πού άμαρτάνουν χωρίς νά μετανοούν, ώς τό τέλος, και πού βαδίζουν τόν πλατύ καί ευρύχωρο δρόμο, ό όποιος οδηγεί στήν απώλεια, θά βρουν έκει όπωσδήποτε ανάλογο καί τό κατάλυμα τους• διότι δέν είναι δυνατό, καί εδώ νά χορέψουν μαζί μέ τούς δαίμονες, καί έκεί νά χαρούν μαζί μέ τούς Αγγέλους, όπως είπε ό Κύριος• «Αλίμονο σ' έσας πού τώρα γελάτε, διότι έκεί θά πενθήσετε καί θά κλάψετε»41. Δέν είναι δυνατό, αδελφοί, άλλοτε νά είναι κανείς Χριστιανός, καί άλλοτε νά γίνεται ειδωλολάτρης.
Πουθενά λοιπόν, όπως έχει ειπωθεί προηγουμένως, δέν επιτράπηκε νά κάνει ό Χριστιανός κάτι τέτοιο διότι, Οταν ήρθε ό Κύριος μας καί Σωτήρας, κατάργησε όλα έκείνα, δηλαδή τά διδάγματα τοΰ Διαβόλου, τά όποια ανόητα διδάχθηκε ό άνθρωπος, όταν παρέβη τήν εντολή του Θεου πού τόν έπλασε, καί έξορίσθηκε άπό τόν παράδεισο, καί γνώρισε κάθε κακό πού υπάρχει κάτω άπό τόν ουρανό. Αυτά λοιπόν όλα, όπως έχει ειπωθεί προηγουμένως, ήρθε ό Κύριος καί τά κατάργησε καί τά απομάκρυνε, καί ό ίδιος, καί μέ τούς μαθητές του, λέγοντας• «Πηγαίνετε καί κάνετε μαθητές μου όλα τά έθνη, βαπτίζοντας τους καί διδάσκοντας τους νά τηροΰν όλες τίς εντολές πού σας έδωσα»42, δηλαδή, νά λέτε σ' αυτούς ότι, «μετανοείτε, διότι έφτασε ή βασιλεία τών ουρανών»43. Οχι «μεθάτε», Οχι «χορεύετε», άλλά «μετανοείτε, πενθάτε, αγρυπνάτε καί προσεύχεσθε* πάντοτε να είστε έτοιμοι, διότι ή παρουσία τοΰ Κυρίου έφτασε, ή βασιλεία τών ουρανών είναι πολύ κοντά»44.
"Ας γίνουμε έτοιμοι καί άξιοι, ώστε, όταν έρθει ό Κύριος μας, νά μας βρει έτοιμους στη μετάνοια, καί νά μήν καταδικάσει κανένα άπό μας, άλλά νά μας αναδείξει κληρονόμους της βασιλείας του• διότι σ' αυτόν ανήκει ή δόξα, στους αιώνες τών αιώνων. Αμήν.
1.Λουκ. 6, 25.
2.Λουκ. 12, 29-30
3.Ήσ. 5, 11-12.
4. Ψαλ. 130, 1.
5.Ίακ. 4, 9.
6.Α' Κορ. 10, 7.
7.Έφεσ. 4, 29.
8.Α' Κορ. 10, 31.
9.Έφεσ. 5, 1-4.
10.Ματθ. 22, 29.
11. Β' Τιμ. 4, 3-4.
12. Ψαλ. 106, 43.
13.Ήσ. 53, 6.
14,Πρβλ. Ρωμ. 2, 23.
15. Β'ιωανν.9.
16. Ήσ. 52, 5.
17.Ψαλ. 94, 1.
18.Ψαλ. 94, 2.
19.Ματθ. 25, 6.
20.Πρβλ. Δαν. 7, 9.
21. Πρβλ. Ματθ. 25, 32.
22. Ψαλ. 94, 2
23. Ψαλ. 94, 6.
24.Βλ. καί τό Λόγο «Περί ψαλμού», σελ. 130-131.
25.Α' Κορ. 10, 31.
26.Παροιμ. 5, 4.
27. Πρβλ. Γεν. 1, 26 κ.ά.
28.Πρβλ. Λουκ. 6, 25.
29.Ματθ. 5, 4.
30.Γαλ. 1, 8.
31. Λουκ. 12, 30.
32. Πρβλ. Γαλ. 3, 27.
33.Α'Θεσ.5.17.
34 Α.Κορ.10,31
35.Παροιμ.5,4
36. Ψαλ. 143, 4.
37. Πρβλ. Ψαλ. 102, 15.
38.Πρβλ. Ήσ. 5, 12.
39.πλαστογράφοι, οί• αυτοί πού παραποιούν τίς Γραφές• οί ραδιοϋργοι.
40.αιμοβόροι, οί* αυτοί πού πίνουν αίμα• οί σκληροί, οί άγριοι.
41.Λουκ. 6, 25
42.Ματθ. 28, 19-20.
43.Πρβλ. Ματθ. 4, 17.
44. Πρβλ. Ματθ. 4, 17• 26, 41• 24, 44• 24, 33.
Ότι δεν πρέπει νά διασκεδάζουν οί Χριστιανοί
"Οτι βέβαια δεν πρέπει νά διασκεδάζουν οί Χριστιανοί, τό γνωρίζουμε oλοι, ακούγοντας από τίς θείες Γραφές, καί μάλιστα από τόν Κύριο πού λέει στό Ευαγγέλιο μέ απειλή• «Αλίμονο σ' έσας πού τώρα γελάτε, διότι εκεί θά πενθήσετε καί θά κλάψετε»1. Καί επίσης λέει• «Μή διασκεδάζετε* διότι ολα αυτά τά κάνουν οί ειδωλολάτρες»2. Καί ό προφήτης Ησαΐας, ή καλύτερα ό Θεός διά μέσου του προφήτη, λέει- «Αλίμονο σ' εκείνους πού πίνουν τό κρασί μέ τύμπανα καί αυλούς καί κιθάρες»3. Ό μακάριος Δαβίδ επίσης, επειδή απεχθάνονταν τή διασκέδαση, καί επειδή καυχόνταν έν Κυρίω, έλεγε• «Κύριε, δέν ΰπερηφανεύθηκε ή καρδιά μου, ούτε αφέθηκαν τά μάτια μου σέ διασκεδάσεις»4. Ό Ιάκωβος πάλι, ό αδελφός του Κυρίου, λέει «Πενθή τήν αλήθεια, από την άλλη θά παρασυρθούν από μόνοι τους στους μύθους»11.
Αυτά, αγαπητοί, έφτασαν σ' εμάς, καί νά, βλέπουμε Οτι τά λόγια έχουν γίνει πράξη. Διότι ποιος ανέχεται σήμερα τίς θείες Γραφές; Ποιος προσέχει μέ προθυμία στίς εντολές τοΰ Χρίστου; Ποιος είναι σοφός, ώστε νά τά τηρήσει αυτά12; Ποιος θά αποδείξει ότι δέν είμαστε παραβάτες του νόμου; Υπάρχουν, λέει, πολλοί άρχοντες, πολλοί σοφοί μέ ανθρώπινα κριτήρια, πολλοί μέ ευγενική καταγωγή, πολλοί ειδήμονες, γραμματείς καί νομικοί καί διδάσκαλοι, πλούσιοι καί φτωχοί, δούλοι καί ελεύθεροι, ερημίτες καί παρθένοι καί κοινοβιάτες καί γέροι καί νέοι. Ποιος άπ' όλους αυτούς μπορεί νά αποδείξει ότι ταιριάζει στους Χριστιανούς νά παίζουν κιθάρα, ή νά χορεύουν, ή νά πηδούν τρελλά, ή νά παίζουν αυλό, ή νά βγάζουν κραυγές, ή νά ζητούν χρησμούς, ή νά κατασκευάζουν τά λεγόμενα φυλαχτά, ή νά τά φορούν, ή νά ρωτούν τούς δαίμονες, ή νά μεθούν, ή νά ανέχονται εκείνους πού κάνουν τέτοια παράνομα πράγματα; Ποιος θά αποδείξει, όπως είπα προηγουμένως, ότι αυτά είναι έργα των Χριστιανών;
Ποιος Προφήτης, ποιό Ευαγγέλιο, ποιό βιβλίο των Αποστόλων; "Αν εντελώς ταιριάζει σέ Χριστιανούς νά τά κάνουν αυτά, όλα είναι μάταια καί όλα είναι πλάνη, καί ό Νόμος, καί οί Προφήτες, καί οί Απόστολοι, καί τά Ευαγγέλια. "Αν όμως αυτά είναι θεόλεκτα καί αληθινά καί θεόπνευστα, όπως καί είναι, δέν ταιριάζει στους Χριστιανούς νά κάνουν ούτε ένα από αυτά πού προαναφέραμε. Διότι νά, από την ανατολή ως τή δύση, καί άπό τά πέρατα της οικουμένης, ή θεία Γραφή διαβάζεται στίς εκκλησίες καί σέ κάθε τόπο, ό Νόμος καί οί Προφήτες καί οί Απόστολοι, ό Δεσπότης των όλων καί όλοι οί θεοφόροι Πατέρες, καί πουθενά δέ βρίσκεται ότι ταιριάζει στους Χριστιανούς νά κάνουν αυτά. Άλλά όπως έχει γραφεί• «Ό καθένας άπό μας πλανήθηκε στό δικό του δρόμο»13, καί έγινε παραβάτης, καί είναι παραβάτης καί ψεύτης καί άθεος, καί μέ τήν παράβαση του Νόμου ατιμάζει τόν θεό14. Καί μή σας φανεί σκληρό, διότι ειπα ότι είναι άθεος. Διότι ό λόγος δέν εϊναι δικός μου, άλλά τοΰ Θεολόγου Ιωάννη, πού λέει τά έξης• «Καθένας πού παραβαίνει τή διδασκαλία τοΰ Θεοΰ, καί δέ μένει σταθερός σ' αυτή, δέν έχει Θεό»15.
Ποιος είναι ελεεινότερος καί σιχαμερότερος άπό αυτόν πού ατι¬μάζει τόν Θεό, ό όποιος έκανε διαθήκη καί μίλησε διά μέσου τοΰ Νόμου καί των Προφητών καί τών Αποστόλων, καί άπό αυτόν πού παίρνει σάν αμοιβή τήν απειλή, ή οποία έχει ειπωθεί άπό τόν Κύριο διά μέσου τοΰ Προφήτη• «Αλίμονο σ' αυτούς, πού εξαιτίας τους βλασφημείται τό ονομά μου ανάμεσα στους ειδωλολάτρες»16!
Μή, άδελφοί μου, παρακαλώ, μή σπαταλήσουμε έτσι τίς μέρες της μετάνοιας μας, αλλά ας ακούσουμε τόν προφήτη Δαβίδ πού κραυγάζει, καί μας παροτρύνει, καί λέει• «Ελάτε, άς εκφράσουμε τή χαρά μας στόν Κύριο»17. Καί βιάζοντας μας έλεγε* «"Ας σπεύσουμε νά τόν συναντήσουμε μέ δοξολογία»18. "Ας σπεύσουμε προτού νά διαλυθεί ή πανήγυρη• άς σπεύσουμε πρίν νά έρθει ό ίδιος φανερά, καί μας βρει νά είμαστε αργοί από αμέλεια* πρίν νά ακουσθεί εκείνη ή κραυγή* «Ιδού, ό Νυμφίος έρχεται»19. Τότε οί έτοιμοι χαίρονται, τότε οί εΰσπλαχνοι έχουν αγαλλίαση, καί οί φαύλοι σκυθρωπάζουν, καί οί άξιοι έχουν ανείπωτη χαρά.
Άλλά άς σπεύσουμε, αδελφοί, καί άς τρέξουμε όσο έχουμε καιρό, προτού νά τοποθετηθούν οί θρόνοι20, προτού νά μας ξεχωρίσει τόν εναν από τόν άλλο21. «"Ας σπεύσουμε νά τόν συναντήσουμε μέ δοξολογία, καί άς τόν υμνήσουμε μέ ψαλμούς»22. Είπε, μέ ψαλμούς, όχι μέ άστειότητες* μέ ψαλμούς, όχι μέ δαιμονικά άσματα. Είπε* «Έλατε, άς τόν προσκυνήσουμε, καί άς πέσουμε μπροστά του, καί άς κλάψουμε»23, καί Οχι νά χορέψουμε ή νά παίξουμε κιθάρα, άλλά νά κλάψουμε μέ ψαλμούς καί ύμνους.
Ό ψαλμός24 είναι φυγαδευτήριο των δαιμόνων. Ό ψαλμός είναι oπλο γιά τούς νυκτερινούς φόβους. Ό ψαλμός είναι ανάπαυση των κόπων της μέρας. Ό ψαλμός είναι ασφάλεια γιά τά νήπια. Ό ψαλμός είναι παρηγοριά των γέρων, είναι πολύ ταιριαστό στολίδι των γυναικών. Αυτός λαμπρύνει τίς γιορτές, αυτός προξενεί τη λύπη πού είναι σύμφωνη μέ τό θέλημα του Θεου• διότι ό ψαλμός βγάζει δάκρυα ακό¬μη καί από πέτρινη καρδιά. Ό ψαλμός είναι τό έργο των Αγγέλων, τό ουράνιο πολίτευμα, τό πνευματικό θυμίαμα. Αυτός φωτίζει τό νου, αυτός ανεβάζει στους ουρανούς, αυτός κάνει τούς ανθρώπους νά συνομιλούν μέ τόν Θεό. Χαροποιεί την ψυχή, στάματα τήν άργολογία, εξορίζει τό γέλιο, υπενθυμίζει τήν κρίση, ειρηνεύει αυτούς πού έχουν έχθρα μεταξύ τους. "Οπου υπάρχει ψαλμός πού συνοδεύεται από κατάνυξη, εκεί είναι καί ό Θεός μαζί μέ τούς Αγγέλους• oπου όμως υπάρχουν τά τραγούδια του Έχθροΰ, έκεϊ υπάρχει ή οργή τοϋ Θεοϋ, καί τό «ούαί»25 είναι ή ανταμοιβή γιά τό γέλιο. "Οπου υπάρ¬χουν τά 'ιερά βιβλία καί τά αναγνώσματα, έκεΐ υπάρχει ή χαρά των δικαίων, καί ή σωτηρία των ακροατών, καί ή ντροπή του Διαβόλου* Οπου όμως υπάρχουν κιθάρες καί χοροί καί χειροκροτήματα, έκεΐ υπάρχει σκοτισμός τών ανδρών, καί απώλεια τών γυναικών, καί λύπη τών Αγγέλων, καί γιορτή του Διαβόλου.
"Ω την κακή επινόηση του Διαβόλου! Πώς ανατρέπει μέ τέχνη τόν καθένα, καί τόν εξαπατά, καί τόν πείθει νά πράξει τά φαΰλα, όπως τά καλά! Σήμερα φαίνονται ότι ψάλλουν όπως πρόσταξε ό Θεός, καί αύριο χορεύουν μέ προθυμία όπως δίδαξε ό Σατανάς. Σήμερα απαρνούνται τόν Σατανά, καί αυριο τόν ακολουθούν. Σήμερα τάσσονται μέ τό μέρος του Χρίστου, καί αΰριο τόν εγκαταλείπουν καί τόν αρνούνται καί τόν ατιμάζουν. Σήμερα είναι Χριστιανοί, καί αύριο ειδωλολάτρες. Σήμερα είναι ευσεβείς, καί αύριο ασεβείς. Σήμερα είναι πιστοί καί δούλοι του Χρίστου, καί αύριο αποστάτες καί εχθροί του Θεού.
Μήν πλανιέσθε, αδελφοί μου, μήν πλανιέσθε. «Κανείς δούλος δέν μπορεί νά υπηρετεί δυό κυρίους»26, όπως είπε ό Δεσπότης Χριστός• διότι κανείς δέν μπορεί νά υπηρετεί τόν Θεό καί τόν Μαμωνά26, καί νά χορεύει μέ τόν Διάβολο. Εφόσον πλασθήκαμε κατ' εικόνα του Θεοΰ27, ας μήν ατιμάσουμε τήν εικόνα του Θεοΰ, αλλά σάν στρατιώτες του Χρίστου ας τόν ακολουθήσουμε, ας τόν υπηρετήσουμε. Μή σήμερα ψάλλεις μαζί μέ τούς Αγγέλους, καί αυριο χορέψεις μαζί μέ τούς δαίμονες. Μή σήμερα
ακούσεις θεία αναγνώσματα, σάν φιλόχριστος ακροατής, καί αυριο στρέψεις τήν προσοχή σου στήν κιθάρα, σάν παραβάτης καί μισόχριστος. Μή σήμερα μετανοήσεις γιά τίς αμαρτίες σου, καί αΰριο χορέψεις γιά τήν απώλεια σου. Μή σήμερα νηστέψεις καί κάνεις εγκράτεια, καί αυριο έρθεις μεθυσμένος καί περιφερόμενος εδώ καί κει, καί περιγελώμενος από ολους.
Μή, αδελφοί μου, παρακαλώ, μή σπαταλήσουμε ετσι τόν καιρό της μετάνοιας, τόν όποιο μας έδωσε ό Θεός γιά μετάνοια καί σωτηρία. "Ας φέρουμε στή μνήμη μας τόν Κύριο πού λέει μέ απειλή* «Αλίμονο σ' εσάς πού τώρα γελάτε διότι θά πενθήσετε ύστερα άπ' αυτά»28. Καί επίσης λέει• «Μακάριοι είναι αυτοί πού πενθούν»29. Κανείς νά μή σας εξαπατά, αδελφοί μου φιλόχριστοι. Δέν είναι αυτή ή διδασκαλία τών Αποστόλων, πού λένε• «"Αν κάποιος σας διδάσκει τέτοια, πού έμείς δέ διδάξαμε, ας είναι ανάθεμα!»30. Διότι αυτά δέν είναι συνήθειες τών Χριστιανών, άλλά τών απίστων ειδωλολατρών, πού δέν υπάκουσαν στό Ευαγγέλιο, όπως είπε ό Δεσπότης• ότι «όλα αυτά τά κάνουν οι ειδωλολάτρες»31, γιά τούς οποίους δέν υπάρχει καμιά ελπίδα σωτηρίας.
Γνωρίζετε, αδελφοί μου, ότι όσοι βαπτισθήκαμε στό όνομα του Χριστού ενδυθήκαμε τόν Χριστό32. Πώς
λοιπόν ξεντυθήκατε τόν Χριστό καί υπηρετείτε τόν Αντίχριστο; Έχουμε εντολή από τόν Απόστολο νά προσευχόμαστε αδιάκοπα33, καί όλα νά τά κάνουμε γιά τή δόξα του Θεου34. Έσύ όμως δεν προσέχεις σ' αυτά, άλλά στρέφεις άλλου τά αυτιά σου, καί κλείνεις τά μάτια σου• άλλά ύστερα θά νιώσεις πικρότερα άπό χολή, καί πιό κοφτερά άπό δίκοπη μάχαιρα35. Πάλι τό λέω: μήν πλανιέσθε, αδελφοί φιλόχριστοι δέν είναι αυτά συνήθειες τών Χριστιανών, άλλά τών ειδωλολατρών, πού δέν έχουν Θεό. "Ας σκεφθούμε, αδελφοί, Οτι ό άνθρωπος είναι όμοιος μέ τά πρόσκαιρα36, οί μέρες του σάν τό άνθος του χορταριου, ετσι θά περάσουν37• μιά στιγμή, καί όλα σταμάτησαν.
Γιατί ταράζεσαι ανώφελα, άνθρωπε; Ένας ερχομός τοΰ πυρετού θά σταματήσει τά πηδήματα καί τά σκιρτήματα σου. Μιά ώρα θά σέ χωρίσει άπό αυτούς πού χορεύουν μαζί σου. Μιά νύχτα, καί θά μαραθοΰν οί σάρκες σου, καί θά σταματήσουν τά πόδια σου πού τρέχουν στήν κακία, καί θά παραλύσουν τά χέρια σου, καί θά λειώσουν τά μάτια σου, καί θά ησυχάσει άθελα της ή γλώσσα σου, καί θά χαθεί ή άτακτη φωνή σου, καί θά πληθύνει ό στεναγμός σου, καί θά τρέχουν τά ανώφελα δάκρυα σου, καί θά έξαφανισθοΰν τά σχέδια σου, καί κανείς δέ θά μπορεί νά σέ βοηθήσει, διότι ό Θεός είναι πού καταφρονείται καί ατιμάζεται• καί όλοι θά σε αφήσουν καί θά φύγουν, καί κανείς δέ θά σταθεί πλάι σου, παρά μόνο οί αόρατοι δαίμονες πού υπηρετήθηκαν από σένα ό αυστηρός ομως "Αγγελος, πού στάλθηκε, θά σταθεί μακριά σκυθρωπός, καί θά περιμένει τό νεΰμα του Δεσπότη, γιά νά αρπάξει τήν άθλια ψυχή σου καί νά τήν οδηγήσει στόν τόπο πού είναι ετοιμασμένος γι' αυτήν, ώστε νά θερίσει αυτά πού έσπειρε• στόν τόπο, δπου καλλιεργείται καί ευδοκιμεί καί πλεονάζει τό κλάμα, ή θλίψη, ή στενοχώρια, καί τό τρίξιμο τών δοντιών καί τό ούαί.
Γιατί ταράζεσαι ανώφελα, άθλιε; Έκεί θά λειώσουν τά μάτια αυτών πού μεθουν. Έκει θά μαραθούν οί σάρκες αυτών πού χορεύουν. Έκει θά θρηνήσουν καί θά στενάξουν αυτοί πού πίνουν τό κρασί μέ κιθάρα καί αυλούς38. Έκει θά κλάψουν μέ μεγάλο πόνο, καί θά τρίξουν τά δόντια τους, καί θά χτυπούν τό πρόσωπο τους, οί πόρνοι, οί μοιχοί, οί κλέφτες, οί φονιάδες, οί μάντες, οί μάγοι, οί εξορκιστές, οί πλαστογράφοι39, οί άρσενοκοιτες, οί παιδεραστές, οί άρπαγες, οί αιμοβόροι40. "Ολοι αυτοί καί οί όμοιοι τους, πού άμαρτάνουν χωρίς νά μετανοούν, ώς τό τέλος, και πού βαδίζουν τόν πλατύ καί ευρύχωρο δρόμο, ό όποιος οδηγεί στήν απώλεια, θά βρουν έκει όπωσδήποτε ανάλογο καί τό κατάλυμα τους• διότι δέν είναι δυνατό, καί εδώ νά χορέψουν μαζί μέ τούς δαίμονες, καί έκεί νά χαρούν μαζί μέ τούς Αγγέλους, όπως είπε ό Κύριος• «Αλίμονο σ' έσας πού τώρα γελάτε, διότι έκεί θά πενθήσετε καί θά κλάψετε»41. Δέν είναι δυνατό, αδελφοί, άλλοτε νά είναι κανείς Χριστιανός, καί άλλοτε νά γίνεται ειδωλολάτρης.
Πουθενά λοιπόν, όπως έχει ειπωθεί προηγουμένως, δέν επιτράπηκε νά κάνει ό Χριστιανός κάτι τέτοιο διότι, Οταν ήρθε ό Κύριος μας καί Σωτήρας, κατάργησε όλα έκείνα, δηλαδή τά διδάγματα τοΰ Διαβόλου, τά όποια ανόητα διδάχθηκε ό άνθρωπος, όταν παρέβη τήν εντολή του Θεου πού τόν έπλασε, καί έξορίσθηκε άπό τόν παράδεισο, καί γνώρισε κάθε κακό πού υπάρχει κάτω άπό τόν ουρανό. Αυτά λοιπόν όλα, όπως έχει ειπωθεί προηγουμένως, ήρθε ό Κύριος καί τά κατάργησε καί τά απομάκρυνε, καί ό ίδιος, καί μέ τούς μαθητές του, λέγοντας• «Πηγαίνετε καί κάνετε μαθητές μου όλα τά έθνη, βαπτίζοντας τους καί διδάσκοντας τους νά τηροΰν όλες τίς εντολές πού σας έδωσα»42, δηλαδή, νά λέτε σ' αυτούς ότι, «μετανοείτε, διότι έφτασε ή βασιλεία τών ουρανών»43. Οχι «μεθάτε», Οχι «χορεύετε», άλλά «μετανοείτε, πενθάτε, αγρυπνάτε καί προσεύχεσθε* πάντοτε να είστε έτοιμοι, διότι ή παρουσία τοΰ Κυρίου έφτασε, ή βασιλεία τών ουρανών είναι πολύ κοντά»44.
"Ας γίνουμε έτοιμοι καί άξιοι, ώστε, όταν έρθει ό Κύριος μας, νά μας βρει έτοιμους στη μετάνοια, καί νά μήν καταδικάσει κανένα άπό μας, άλλά νά μας αναδείξει κληρονόμους της βασιλείας του• διότι σ' αυτόν ανήκει ή δόξα, στους αιώνες τών αιώνων. Αμήν.
1.Λουκ. 6, 25.
2.Λουκ. 12, 29-30
3.Ήσ. 5, 11-12.
4. Ψαλ. 130, 1.
5.Ίακ. 4, 9.
6.Α' Κορ. 10, 7.
7.Έφεσ. 4, 29.
8.Α' Κορ. 10, 31.
9.Έφεσ. 5, 1-4.
10.Ματθ. 22, 29.
11. Β' Τιμ. 4, 3-4.
12. Ψαλ. 106, 43.
13.Ήσ. 53, 6.
14,Πρβλ. Ρωμ. 2, 23.
15. Β'ιωανν.9.
16. Ήσ. 52, 5.
17.Ψαλ. 94, 1.
18.Ψαλ. 94, 2.
19.Ματθ. 25, 6.
20.Πρβλ. Δαν. 7, 9.
21. Πρβλ. Ματθ. 25, 32.
22. Ψαλ. 94, 2
23. Ψαλ. 94, 6.
24.Βλ. καί τό Λόγο «Περί ψαλμού», σελ. 130-131.
25.Α' Κορ. 10, 31.
26.Παροιμ. 5, 4.
27. Πρβλ. Γεν. 1, 26 κ.ά.
28.Πρβλ. Λουκ. 6, 25.
29.Ματθ. 5, 4.
30.Γαλ. 1, 8.
31. Λουκ. 12, 30.
32. Πρβλ. Γαλ. 3, 27.
33.Α'Θεσ.5.17.
34 Α.Κορ.10,31
35.Παροιμ.5,4
36. Ψαλ. 143, 4.
37. Πρβλ. Ψαλ. 102, 15.
38.Πρβλ. Ήσ. 5, 12.
39.πλαστογράφοι, οί• αυτοί πού παραποιούν τίς Γραφές• οί ραδιοϋργοι.
40.αιμοβόροι, οί* αυτοί πού πίνουν αίμα• οί σκληροί, οί άγριοι.
41.Λουκ. 6, 25
42.Ματθ. 28, 19-20.
43.Πρβλ. Ματθ. 4, 17.
44. Πρβλ. Ματθ. 4, 17• 26, 41• 24, 44• 24, 33.