"Η άλλη λογική" -Νικολάου Μητροπολίτου Μεσογαίας

[gkou]

Η άλλη λογική

Πρέπει να βρούμε τις διόδους μας, τα περάσματά μας∙ να ανακαλύψουμε την «άλλη λογική». Και τούτο δεν είναι δύσκολο. Η ίδια η ανόργανη φύση- το είπαμε και παραπάνω- τα πιο λεπτά μυστικά της τα περιφρουρεί με μεταφυσική λογική. Αμύνεται απέναντι στη σκληρότητα της νομοτέλειας και των αισθήσεων με μηχανισμούς που αποκαλύπτουν νόμους και αρχές ανατρεπτικές της φυσικής λογικής. Έτσι στο μικρόκοσμο η αιτιοκρατία γίνεται απροσδιοριστία και αβεβαιότητα ( Αρχή του Heisenberg) ,ενώ στο μακρόκοσμο η απολυτότητα της παντοδυναμίας των μεγάλων μεγεθών εμφανίζεται ως σχετικότητα (Θεωρία της σχετικότητος).
Κατά αντίστροφη αναλογία, η λογική του Θεού μεταλλάσει τη φαινομενική απροσδιοριστία Του σε βεβαιότητα, και τη σχετικότητα της εικόνος Του τη μεταμορφώνει σε απολυτότητα του προσώπου Του. Ο Θεός δεν είναι αφηρημένη ιδέα που πρέπει να πιστέψεις, ούτε η προσωποποίηση του καλού που πρέπει να θαυμάσεις , ούτε μια απόμακρη οντότητα που πρέπει να ανακαλύψεις. Ο Θεός είναι πρόσωπο, που πρέπει ο καθένας μας να συναντήσει. Είναι «έτερος» ως προς την εικόνα, που όμως εμφανίζεται στους «ετεροποιημένους» ως προς τη λογική και τη φύση.
Η λογική του ευαγγελίου διαποτίζεται από τη λογική του Σταυρού. «Ημείς κηρύσσομεν Χριστόν εσταυρωμένον ,Ιουδαίοις μεν σκάνδαλον. Έλλησι δε μωρία, αυτοίς δε τοις κλητοίς, Ιουδαίοις τε και Έλλησι, Χριστόν Θεού δύναμιν και Θεού σοφίαν». Στην ορθόδοξη Χριστιανική παράδοση ο Εσταυρωμένος είναι «ο βασιλεύς της δόξης». Η λογική του εκατοντάρχου και του ληστού αποτελούν το θεμέλιο της λογικής του Θεού. Αυτοί δεν πίστεψαν σε διδάσκαλο ούτε σε θαυματουργό ούτε και σε αναστημένο άνθρωπο∙ αυτοί πίστεψαν σε σταυρωμένο Θεό. Αυτοί δεν ήταν οι «μη ιδόντες και πιστεύσαντες», που μακάρισε το στόμα του Αναστάντος Χριστού. Αυτοί ήταν οι ιδόντες τα αντίθετα και μη πιστεύσαντες σε αυτά. Είναι οι πιστεύσαντες στα «άλλα» που είδαν, και αιωνίως μακαρίζονται.
Αλλά και ποια η συμβατότητα του «ός αν θέλη την ψυχήν αυτού σώσαι, απολέσεις αυτήν ∙ ός δʼ αν απολέση την ψυχήν αυτού ένεκεν εμού, ούτος σώσει αυτήν» ή του «ει τις θέλει πρώτος είναι , έσται πάντων έσχατος και πάντων διάκονος» με την κοινή ανθρώπινη λογική; Ποιος που θέλει να είναι πρώτος, συμβιβάζεται με την τελευταία θέση; Ποιος που θέλει να κερδίσει τη ζωή του ,συναινεί εκ των προτέρων και συνειδητά στην απώλειά της;
Ποιος ιδρυτής μιας νέας θρησκείας ,όσο αληθινή και όμορφη κι αν αυτή ήταν , θα ξεκινούσε το προσκλητήριό του προτρέποντας τους εκπροσώπους του να στηρίζονται περισσότερο στο φωτισμό του Θεού και λιγότερο στις ικανότητες ή την προετοιμασία τους: «Όταν δε προσφέρωμεν υμάς επί τας συναγωγάς και τας αρχάς και εξουσίας, μη μεριμνάτε πώς ή τί απολογήσησθε ή τι είπητε∙ το γαρ άγιον Πνεύμα διδάξει υμάς εν αύτη τη ώρα α δει ειπείν»;
Αλλά και ο μακαρισμός των πτωχών και των κλαιόντων «Μακάριοι οι κλαίοντες νυν…» ή το «όστις σε ραπίσει επί την δεξιάν σιαγόνα, στρέψον αυτώ και την άλλην», αν δεν αποτελούν ανοησία, τί άλλο μπορεί να είναι παρά βασικοί άξονες μιας λογικής , που μεταφέρει τον άνθρωπο από τη φιλία με τα πάθη και την υποταγή στο θάνατο στη συνάντηση του Θεού;
Πώς η Εκκλησία ,που συνεχώς διδάσκει την κοινωνία των πιστών ταυτόχρονα προβάλλει την ερημία των μοναχών; Πώς, ενώ η διδασκαλία της είναι ότι το σώμα αποτελεί «ναό του εν ημίν αγίου Πνεύματος», κατανοεί τη λογική των βιαστών της φύσεως και της σάρκας και δέχεται τη ζωή των ασκητών; Πώς το κήρυγμα του μέτρου και της μεσότητός της συνδυάζεται με το θαυμασμό των ακροτήτων της;
Η υπέρλογος λογική δεν έχει σχέση με διεκδικήσεις, με συγκρίσεις, με υπεροχικές αντιλήψεις. Εξισώνει τους εχθρούς με τους φίλους, το θάνατο με τη ζωή, το χρόνο με την αιωνιότητα. Μεταμορφώνει το «εδώ και τώρα» σε «από εδώ και παντού» και για πάντα, την ανθρώπινη αδυναμία σε δύναμη, το φυσικό φόβο σε πνευματική παρρησία, το άγχος σε πίστη και ελπίδα, τις «βαρείες» εντολές του ευαγγελίου σε «χρηστό ζυγό», τη σκλαβιά της σάρκας σε κατά Θεόν ελευθερία. Δίνει στα ανθρώπινα θεϊκό άρωμα . Κάνει τον άνθρωπο θεό∙ «Θεοί έστε και υιοί Υψίστου πάντες».
«Είπεν ο Αββάς Αντώνιος ότι έρχεται καιρός ίνα οι άνθρωποι μανώσι και επʼ αν ίδωσί τινα μη μαινόμενον, επαναστήσονται αυτώ λέγοντες ότι συ μαίνη∙ δια το μη είναι όμοιον αυτοίς»- έρχεται καιρός που οι άνθρωποι θα χάσουν τα λογικά τους κι αν αντικρύσουν κάποιον λογικό ,θα επαναστατήσουν εναντίον του λέγοντάς του ότι εσύ τρελάθηκες, γιατί δεν τους ομοιάζει.

Από το βιβλίο: «ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ
ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ
Άνθρωπος μεθόριος
Από τα αναπάντητα διλήμματα
Στα περάσματα της «άλλης λογικής»
Εκδόσεις: «Εν πλω»