"Αγιον Ορος" Χριστιανικό Ορθόδοξο Φόρουμ

[ Η υπερπροστασία αφήνει ανώριμα τα παιδιά

Ένα άλλο πάλι που βλάπτει τα παιδιά, είναι η υπερπροστασία, δηλαδή η υπερβολική φροντίδα , η υπερβολική αγωνία και το άγχος των γονέων. Ακούστε ένα περιστατικό.
Μια μητέρα μου παραπονιόταν ότι το παιδί της , πέντε χρονώ, δεν υπάκουε. Της έλεγα: « εσύ φταίεις »,αλλά δεν το καταλάβαινε. Κάποια φορά επήγαμε με την μητέρα αυτήν έναν περίπατο στη θάλασσα με το αυτοκίνητό της. Είχε μαζί της και το παιδί. Σε λίγο ο μικρός ξέφυγε από το χέρι της κι έτρεξε προς την θάλασσα. Υπήρχε, μάλιστα, ένας σωρός από άμμο κι από την πίσω πλευρά του απότομα απλωνόταν η θάλασσα. Η μητέρα αγχώθηκε, ήταν έτοιμη να φωνάξει, να τρέξει, διότι είδε τον μικρό στην κορυφή του σωρού με απλωμένα τα χέρια να κάνει ισορροπία. Εγώ την καθησύχασα , της είπα κι εγύρισε την πλάτη προς το παιδί και λίγο λοξά παρακολουθούσα. Όταν ο μικρός απελπίσθηκε να προκαλεί την μητέρα του ,για να την τρομάξει και να φωνάξει, όπως συνήθως, σιγά-σιγά κατέβηκε ήσυχος και μας επλησίασε. Αυτό ήταν ! Τότε πήρε η μητέρα το μάθημα της σωστής αγωγής.
Μια άλλη μητέρα παραπονιόταν για τον μοναχογιό της ότι δεν τρώει όλα τα φαγητά και κυρίως το γιαούρτι. Ο μικρός θα ήταν περίπου τριών χρονώ και την επαίδευε την μάνα καθημερινά. Της λέγω:
« Θα κάνεις το εξής. Θα αδειάσεις το ψυγείο από όλα τα τρόφιμα. Θα το γεμίσεις με ορισμένη ποσότητα γιαούρτι. Θα ταλαιπωρηθείτε και οι γονείς για μερικές ημέρες. Ήλθε η ώρα του φαγητού; Θα δώσεις στον Πέτρο γιαούρτι. Δεν θα το φάει. Το βράδυ το ίδιο, την άλλη μέρα το ίδιο. Ε, μετά θα πεινάσει, κάτι θα δοκιμάσει. Θα κλάψει, θα φωνάξει. Θα τα υποστείτε. Μετά θα το φάει ευχαρίστως ».
Έτσι συνέβηκε κι έγινε το γιαούρτι το καλύτερο φαγητό για τον Πέτρο.
Δεν είναι δύσκολα αυτά. Κι όμως πολλές μητέρες δεν τα καταφέρνουν και δίνουν πολύ αρνητική αγωγή στα παιδιά τους. Μητέρες που κάθονται πάνω από τα παιδιά τους συνεχώς και τα καταπιέζουν, δηλαδή τα υπερπροστατεύουν, απέτυχαν στο έργο τους. Ενώ πρέπει να αφήνεις το παιδί μόνο του να ενδιαφερθεί για την πρόοδό του. Τότε θα πετύχεις . Όταν κάθεσαι συνεχώς από πάνω τους ,τα παιδιά αντιδρούν. Αποκτούν νωθρότητα, μαλθακότητα και συνήθως αποτυγχάνουν στη ζωή. Είναι ένα είδος υπερπροστασίας ,που αφήνει ανώριμα τα παιδιά.
Πριν από λίγες ημέρες ήλθε απελπισμένη μια μητέρα για τις συνεχείς αποτυχίες του γιου της στις εισιτήριες εξετάσεις για το Πανεπιστήμιο. Άριστος μαθητής στο δημοτικό, άριστος στο γυμνάσιο, άριστος στο λύκειο. Στη συνέχεια αποτυχίες, αδιαφορία του παιδιού, αντιδράσεις περίεργες.
« Εσύ φταις ,της λέω της μάνας , κι είσαι και μορφωμένη! Τι θα έκανε το παιδί; Πίεση, πίεση, πίεση όλα τα χρόνια, « να είσαι πρώτος , να μην μας ντροπιάσεις, να γίνεις μεγάλος στην κοινωνία …». Τώρα εκλώτσησε, δεν θέλει τίποτα. Να σταματήσεις αυτή την καταπίεση και την υπερπροστασία και θα δεις που το παιδί τότε θα ισορροπήσει. Τότε θα προχωρήσει, όταν το αφήσεις ελεύθερο ». ]

Από το βιβλίο « Λόγοι περί της αγωγής των παιδιών »
Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου
Ιερά Μονή Χρυσοπηγής
Χανιά 2004

[ Μάθετε τα παιδιά να ζητούν τη βοήθεια του Θεού

Το φάρμακο και το μεγάλο μυστικό για την πρόοδο των παιδιών είναι η ταπείνωση. Η εμπιστοσύνη στον θεό δίδει μεγάλη ασφάλεια. Ο Θεός είναι το παν. Δεν μπορεί να πει κανείς ότι εγώ είμαι το παν. Αυτό ενισχύει τον εγωισμό. Ο Θεός θέλει να οδηγούμε τα παιδιά στην ταπείνωση. Τίποτε δε θα κάνομε κι εμείς και τα παιδιά χωρίς την ταπείνωση. Θέλει προσοχή όταν ενθαρρύνετε τα παιδιά . Στο παιδί δεν πρέπει να λέτε: « Εσύ θα τα καταφέρεις, εσύ είσαι σπουδαίος, είσαι νέος, είσαι ανδρείος, είσαι τέλειος!.. .». Δεν το ωφελείτε έτσι το παιδί. Μπορείτε, όμως, να του πείτε να κάνει προσευχή. Να του πείτε: « Παιδί μου, τα χαρίσματα που έχεις, ο Θεός σου τα έδωσε. Προσευχήσου να σου δώσει ο Θεός δυνάμεις, για να τα καλλιεργήσεις και να πετύχεις. Να σου δώσει ο Θεός την χάρι Του ». Τούτο δω είναι το τέλειο. Σε όλα τα θέματα να μάθουν τα παιδιά να ζητάνε τη βοήθεια του Θεού.
Στα παιδιά ο έπαινος κάνει κακό. Τι λέει ο λόγος του Θεού; « Λαός μου, οι μακαρίζοντες υμάς πλανώσιν υμάς και την τρίβον των ποδών υμών ταράσσουσιν». Όποιος μας επαινεί, μας πλανάει και μας χαλάει τους δρόμους της ζωής μας. Πόσο σοφά είναι τα λόγια του Θεού! Ο έπαινος δεν προετοιμάζει τα παιδιά για καμιά δυσκολία στη ζωή και βγαίνουν απροσάρμοστα και τα χάνουν και τελικά αποτυγχάνουν. Τώρα ο κόσμος χάλασε. Στο μικρό παιδάκι λένε όλο επαινετικά λόγια. Μην το μαλώσουμε, μην το πιέσομε το παιδί. Μαθαίνει , όμως, έτσι και δεν μπορεί να αντιδράσει σωστά και στην πιο μικρή δυσκολία. Μόλις κάποιος του εναντιωθεί, τσακίζεται, δεν έχει σθένος.
Οι γονείς ευθύνονται πρώτοι για την αποτυχία των παιδιών στη ζωή και οι δάσκαλοι και καθηγητές μετά. Τα επαινούν διαρκώς. Τους λένε εγωιστικά λόγια. Δεν τα φέρνουν στο Πνεύμα του Θεού, τα αποξενώνουν από την Εκκλησία. Όταν μεγαλώσουν λίγο τα παιδιά και πάνε στο σχολείο με αυτόν τον εγωισμό , φεύγουν από τη θρησκεία και την περιφρονούν, χάνουν το σεβασμό προς τον Θεό, προς τους γονείς , προς όλους. Γίνονται ατίθασα και σκληρά και άπονα, χωρίς να σέβονται ούτε τη θρησκεία, ούτε τον Θεό. Βγάλαμε στη ζωή εγωιστές και όχι χριστιανούς. ]

Από το βιβλίο « Λόγοι περί αγωγής των παιδιών »
Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου
Ιερά Μονή Χρυσοπηγής
Χανιά 2004

[ Πολλή προσευχή και λίγα λόγια στο παιδί.

Όλα από την προσευχή ,τη σιωπή και την αγάπη γίνονται. Καταλάβατε το αποτέλεσμα της προσευχής; Αγάπη εν προσευχή , εν Χριστώ αγάπη. Αυτή ωφελεί πραγματικά. Όσο θα αγαπάτε τα παιδιά με την ανθρώπινη αγάπη – που συχνά είναι παθολογική- τόσο θα μπερδεύονται , τόσο η συμπεριφορά τους θα είναι αρνητική. Όταν όμως, η αγάπη σας θα είναι μεταξύ σας και προς τα παιδιά χριστιανική και αγία, τότε δε θα έχετε κανένα πρόβλημα. Η αγιότητα των γονέων σώζει τα παιδιά. Για να γίνει αυτό, πρέπει να επιδράσει η θεία χάρις στις ψυχές των γονέων. Κανείς δεν αγιάζεται μόνος του. Η ίδια η θεία χάρις μετά θα φωτίσει, θα θερμάνει και θα ζωογονήσει τις ψυχές των παιδιών.
Πολλές φορές μου τηλεφωνούν κι από το εξωτερικό και με ρωτούν για τα παιδιά τους και για άλλα θέματα. Με πήρε, λοιπόν, σήμερα από το Μιλάνο μια μητέρα και με ρώτησε πως να φέρεται στα παιδιά της. Της είπα τα εξής:
« Να προσεύχεσαι και, όταν πρέπει , να μιλάς στα παιδιά με αγάπη. Πιο πολύ να κάνεις προσευχή και λίγα λόγια να τους λέεις. Πολλή προσευχή και λίγα λόγια σε όλους. Να μη γινόμαστε ενοχλητικοί ,αλλά να προσευχόμαστε μυστικά και μετά να μιλάμε κι ο Θεός θα μας βεβαιώνει μέσα μας αν η ομιλία μας είναι δεκτή στους άλλους. Αν δεν είναι πάλι ,δεν θα μιλάμε. Θα προσευχώμαστε μυστικά μόνο. Διότι και με το να μιλάμε, γινόμαστε ενοχλητικοί και κάνουμε τους άλλους να αντιδρούν και καμιά φορά να αγανακτούν. Για αυτό πιο καλά είναι να τα λέει κανείς μυστικά στην καρδιά των άλλων παρά στο αυτί τους , μέσω της μυστικής προσευχής.
»Άκου να σου πω: να προσεύχεσαι και μετά να μιλάεις. Έτσι να κάνεις στα παιδιά σου. Άμα διαρκώς τους δίνεις συμβουλές, θα γίνεις βαρετή κι όταν θα μεγαλώσουν, θα αισθάνονται ένα είδος καταπιέσεως. Να προτιμάς, λοιπόν, την προσευχή. Να τους μιλάεις με την προσευχή. Να τα λέεις στον Θεό κι ο Θεός θα τα λέει μέσα τους. Δηλαδή, δεν πρέπει να συμβουλεύεις τα παιδιά σου έτσι, με φωνή που να την ακούνε τα αυτιά τους. Μπορείς να το κάνεις κι αυτό, αλλά προπάντων πρέπει να μιλάεις για τα παιδιά σου στον Θεό. Να λέεις: “Κύριε Ιησού Χριστέ, φώτισε τα παιδιά μου. Εγώ σε Σένανε τα αναθέτω. Εσύ μου τα έδωσες, μα κι εγώ είμαι αδύναμη, δεν μπορώ να τα κατατοπίσω. Για αυτό , Σε παρακαλώ, φώτισέ τα” . Κι ο Θεός θα τους μιλάει και θα λένε:" Ωχ, δεν έπρεπε να στενοχωρήσω την μαμά με αυτό που έκανα!". Και αυτό θα βγαίνει από μέσα τους με την χάρι του Θεού.".
Αυτό είναι το τέλειο. Να μιλάει η μάνα στο Θεό κι ο Θεός να μιλάει στο παιδί. Αν δεν γίνει έτσι, πες, πες, πες, όλο « από το αυτί ». Στο τέλος γίνεται ένα είδος καταπιέσεως. Κι όταν το παιδί μεγαλώσει, αρχίζει πλέον να αντιδράει , δηλαδή να εκδικείται, τρόπον τινά , τον πατέρα του, την μητέρα του, που το καταπίεσαν . Ενώ ένα είναι το τέλειο. Να μιλάει η εν Χριστώ αγάπη και η αγιοσύνη του πατέρα και της μητέρας. Η ακτινοβολία της αγιοσύνης και όχι της ανθρώπινης προσπάθειας κάνει τα παιδιά καλά.
Όταν τα παιδιά είναι τραυματισμένα και πληγωμένα από κάποιο σοβαρό ζήτημα, να μην επηρεάζεσθε που αντιδρούν άσχημα. Στην πραγματικότητα δεν το θέλουν, αλλά δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς στις δύσκολες στιγμές. Μετά μετανιώνουν. Αν, όμως, εσείς εκνευρισθείτε και θυμώσετε ,γίνεσθε ένα με τον πονηρό και σας παίζει όλους. ]

Από το βιβλίο « Λόγοι περί αγωγής των παιδιών »
Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου
Ιερά Μονή Χρυσοπηγής
Χανιά 2004